महाभारतम्-03-आरण्यकपर्व-100
| ← आरण्यकपर्व-099 | महाभारतम् तृतीयपर्व महाभारतम्-03-आरण्यकपर्व-100 वेदव्यासः |
आरण्यकपर्व-101 → |
इन्द्रेण वृत्रहननम् ।। 1 ।। ततो देवगणाभिपीडनात्समुद्रं प्रविष्टैदैत्यैर्जगद्विनाशनाध्यवसायः ।। 2 ।।
| लोमश उवाच। | 3-100-1x |
|
ततः स वज्री बलभिद्दैवतैरभिरक्षितः। आससाद ततो वृत्रं स्थितमावृत्य रोदसी ।। | 3-100-1a 3-100-1b |
|
कालकेयैर्महाकायै समन्तादभिरक्षितम्। समुद्यतप्रहरणैः सशृङ्गैरिव पर्वतैः ।। | 3-100-2a 3-100-2b |
|
ततो युद्धं समभवद्देवानां दानवैः सह। मुहूर्तं भरतश्रेष्ठ लोकत्रासकरं महत् ।। | 3-100-3a 3-100-3b |
|
उद्यतप्रतिविद्धानां स्वङ्गानां वीरबाहुभिः। आसीत्सुतुमुः शब्दः शरीरेष्वभिपात्यताम् ।। | 3-100-4a 3-100-4b |
|
शिरोभिः प्रपतद्भिश्चाप्यन्तरिक्षान्महीतलम्। तालैरिव महाराज वृन्ताद्भ्रष्टैरदृश्यत ।। | 3-100-5a 3-100-5b |
|
ते हेमकवचा भूत्वा कालेयाः परिघायुधाः। त्रिदशानभ्यवर्तन्त दावदग्धा इवाद्रयः ।। | 3-100-6a 3-100-6b |
|
तेषां वेगवतां वेगं सहितानां प्रधावताम्। न शेकुस्त्रिदशाः सोढुं ते भग्नाः प्राद्रवन्भयात् ।। | 3-100-7a 3-100-7b |
|
तान्दृष्ट्वा द्रवतो भीतान्सहस्राक्षः पुरंदरः। वृत्रे विवर्धमाने च कश्मलं महदाविशत् ।। | 3-100-8a 3-100-8b |
|
तं शक्तं कश्मलाविष्टं दृष्ट्वा विष्णुः सनातनः। जगाम शरणं शीघ्रं तं तु नारायणं प्रभुम् ।। | 3-100-9a 3-100-9b |
|
तं शक्रं कश्मलाविष्टं दृष्ट्वा विष्णुः सनातनः। स्वतेजो व्यदधच्छक्रे बलमस्य विवर्धयन् ।। | 3-100-10a 3-100-10b |
|
विष्णुना गोपितं शक्रं दृष्ट्वादेवगणास्ततः। स्वं स्वंतेजः समादध्युस्तथा ब्रह्मर्षयोऽमलाः ।। | 3-100-11a 3-100-11b |
|
स समाप्यायितः शक्रो विष्णुना दैवतैः सह। ऋषिभिश्च महाभागैर्बलवान्समपद्यत ।। | 3-100-12a 3-100-12b |
|
ज्ञात्वा बलस्थं त्रिदशाधिपं तु ननाद वृत्रो महतो निनादान्। तस् प्रणादेन धरा दिशश्च खं द्यौर्नगाश्चापि चचाल सर्वम् ।। | 3-100-13a 3-100-13b 3-100-13c 3-100-13d |
|
ततो महेन्द्रः परमाभितप्तः श्रुत्वा रवं घोररूपं महान्तम्। भये निमग्नस्त्वरितो मुमोच वज्रं महत्तस्य वधाय राजन् ।। | 3-100-14a 3-100-14b 3-100-14c 3-100-14d |
|
स चक्रवज्राभिहतः पपात महासुरः काञ्चनमाल्यधारी। यथा महाशैलवरः पुरस्ता- त्स मन्दरो विष्णुकराद्विमुक्तः ।। | 3-100-15a 3-100-15b 3-100-15c 3-100-15d |
|
तस्मिन्हते दैत्यवरे भयार्तः शक्रः प्रदुद्राव सरः प्रवेष्टुम्। वज्रं न मेने स्वकराद्विमुक्तं वृत्रं भयाच्चापि हतं न मेने ।। | 3-100-16a 3-100-16b 3-100-16c 3-100-16d |
|
सर्वे च देवा मुदिताः प्रहृष्टा महर्षयश्चन्द्रमभिष्टुवन्तः। `वृत्रं हतं संददृशुः पृथिव्यां वज्राहतं शैलमिवावदीर्णम् ।। | 3-100-17a 3-100-17b 3-100-17c 3-100-17d |
|
सर्वांश्च दैत्यांस्त्वरिताः समेत्य जघ्नुः सुरा वृत्रवधाभितप्तान्। ते वध्यमानास्त्रिदशैः समेतैः समुद्रमेवाविविशुर्भयार्ताः ।। | 3-100-18a 3-100-18b 3-100-18c 3-100-18d |
|
प्रविश्य चैवोदधिमप्रमेयं झषाकुलं नक्रसमाकुलं च। तदा स्म मन्त्रं सहिताः प्रचक्रु- स्त्रैलोक्यनाशार्थमभिप्रयत्नात् ।। | 3-100-19a 3-100-19b 3-100-19c 3-100-19d |
|
तत्रस्म केचिन्मतिनिश्चयज्ञा- स्तांस्तानुपयानुपवर्णयन्ति। तेषां तु तत्रक्रमकालयोगा- द्धोरा मतिश्चिन्तयतां बभूव ।। | 3-100-20a 3-100-20b 3-100-20c 3-100-20d |
|
ये सन्ति विद्यातपसोपपन्ना- स्तेषां विनाशः प्रथमं तु कार्यः। लोका हि सर्वे तपसा ध्रियन्ते तस्मात्त्वरध्वं तपसः क्षयाय ।। | 3-100-21a 3-100-21b 3-100-21c 3-100-21d |
|
येसन्ति केचिच्च वसुंधरायां तपस्विनो धर्मविदश् तज्ज्ञाः। तेषां वधः क्रियतां क्षिप्रमेव तेषु प्रनष्टेषु जगत्प्रनष्टम् ।। | 3-100-22a 3-100-22b 3-100-22c 3-100-22d |
|
एवं हि सर्वे गतबुद्धिभावा जगद्विनाशे परमप्रहृष्टाः। दुर्गं समाश्रित्य महोर्मिमन्तं रत्नाकरं वरुणस्यालयं स्म ।। | 3-100-23a 3-100-23b 3-100-23c 3-100-23d |
|
।। इति श्रीमन्महाभारते अरण्यपर्वणि तीर्थयात्रापर्वणि शततमोऽध्यायः ।। 100 ।। |
3-100-1 रोदसी द्यावापृथिव्यौ ।। 3-100-5 तालैस्तालफलैः ।। 3-100-10 व्यदधत् निहितवान् ।। 3-100-13 बलस्थं बलवन्तम् ।। 3-100-16 हतमपि वृत्रं भयात् न हतमिव मेने ।। 3-100-21 ध्रियन्ते जीवन्ति ।। 3-100-23 वृद्धिभावाः प्राप्तधीनिश्चयाः। वरुणस्यालयं समुद्रम् ।।
| आरण्यकपर्व-099 | पुटाग्रे अल्लिखितम्। | आरण्यकपर्व-101 |