श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्)

श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्) [[लेखकः :|]]

श्रीः ।
श्रीमदृहत्पाराशर
होराशास्त्रम्.
(पूर्वखण्डसारांशमूलम्)
उत्तरखंडंच |
जटाशंकर सूनुना ज्योतिर्विदा श्रीधरण
विरचितया सुबोधिन्या संस्कृत टीकया सभाषया
समलंकृतः-
-44--
सोऽयंग्रन्थः
पूर्वखण्डे अमृतसरपुरनिवासि नानकचन्द्रतन गिरिधरलाल शर्मणा,
उत्तरखण्डे व खानदेशीयरावरग्रामनिवासिपरशुरामभट्टतनूजन्मना
गोविन्द शर्मणा शास्त्रिणा संशोधिलः
पंडित शिवलालात्मज श्रीधरेण
अस्य पुस्तकस्याधिकारिणअज्ञया
संस्थां
स्वीये "ज्ञानसागर" मुद्रणालये पुनवर मुद्रयित्या प्रकाशितः
बाइपद० १ शंक: १८२१ संवत् १९५६
न्धस्य १८६७ मा राजन
कारसुद्राधिकरणान
मूल्यं मुद्रिका : (१)

विद्याविनोदरसिकान विज्ञापयामि
अस्मिनमुद्रणालये महाभारतादि पुराणअन्याः व्याकरण
काव्य नाटक संप्वादयोग्रन्थाः वैद्यकग्रन्थाः धर्मशास्त्र
अन्याः कर्मकाण्डग्रन्थाः वैदिकग्रन्थाः इत्यादि
सर्वेपिग्रन्थाः सीसकाक्षरैर्मुद्रिताः संति,
तेच ग्राहकगणेभ्यः यथार्थ
मूल्येन मिलिप्यंति.
.
पंडित श्रीधर शिवलालजी.
"ज्ञानसागर" छापखाना
(मुम्बई)

॥ श्रीः ॥
विद्वदभ्यर्थना |
स.यू
स्वस्ति श्रीमदुदयदयदलदलनजनितापरिमितचितसदिगन्तविश्रान्तकान्तको
तिषु असतानागतवतमानसमयत्रितयसमालोचगनिपुणेषु न पुनःस्वपत्राध्य
यनेनानुकृततलस्पृष्ट खलख लायमान जलवैभवेषु श्रीमडिइन् विनीताविंगत-
स्य नीनेस्तनाभिधेयस्य मे परः सहस्रप्रणतिपुरःसरे प्रार्थना निकुम्बैसारभूता
विज्ञापना समुसताय् ।
भोः पंडितप्रवराः ! इतः पूर्वं बहुरूपंडितैः कालशानसाघनीभूता ज्योतिः शास्त्र-
• प्रथा अनेक संमुख्य प्रकाशिताः परोपकारकर्तव्यताकाः समुपलभ्यन्ते । अपि च
वानेव मन्यामनुसृत्यार्वाचीनपंडिताः कालचर्यामवगत्य व्यवहरन्ति । परं च होग-
शास्य कश्चिदप्या ग्रंथोऽद्यापि केनापि न संमुद्रितः नापि प्रकाशमानीतोऽतो न
कश्चिदपि व्यवहृतोऽधिं द्वश्यते। किंचात्र भूतले होराशास्त्रप्रन्थानाष्टादशसंख्या-
• का: सम्मप्रवृत्ता: संतीति तावत्कश्यपत्रचनाच्छाख कर्तृनामनिर्देशनादमयते ।
तब दवा-
सूर्यः पितामहो व्यासो वसिष्ठोऽत्रिः पराशरः ।
कश्यपो नारदो गर्गो मरीचिर्मनुरंगिराः ॥
लोमश: पॉलिशश्चैव व्यवनो यवनो मनुः ।
शौनकोऽष्टादशश्चैते ज्योतिःशास्त्रप्रवर्तकाः ॥ इति ॥
अपरं चैतस्य ज्योतिः शास्त्रस्य काल्पनिकत्वम्, न प्रथमत उत्पतिरासीदिति
दुवैतव्यजनैनं तिलमानमपि भ्रमितम्यम् यथासमेतस्थो
त्पादनप्रवर्तनपारंपर्यवासिन महा
· ज्योतिःशास्त्रं समयं प्रथमपुरुषतः स्वर्णगर्भाडिदिला
पूर्वमा ततोऽयं निखिलमुमिगणप्रार्थना पत्रकार !

..........
विद्वदभ्यर्थना ।
तभेद सुप्रसनं
मृदुपदनिकरे गृह्यमध्यात्मरूपम्
शवहिश्वप्रकाश ग्रहचरितविदां निर्मलं ज्ञानचक्षुः ॥ इतिः।।
(४)
तथाच सर्वेऽपि महार्षिप्रोक्ता ज्योतिः शास्त्राः सर्वेश्चैव सर्वेदेव सर्वेषामेव मान्या
भवितुमहन्तीति साम्प्रतमेव । तत्रापि प्रवर्तमानेऽवितुर्थी कलीयुगे श्रीमन्महामु-
निश्रीपराशरमुरयानुभवसिदत्वेन प्राधान्यममिहितं दृश्यते यथा चोक्तम्---
कृते तु मानवं शास्त्रं त्रेतायां बादरायणिः ।
द्वापरे शंखलिखितो कलो पाराशरः स्मृतः ॥ इति ॥
अपरं च-
कृते पैतामहं शास्त्रं त्रेतायां बादरायणम् ।
गार्गीयं द्वापरे प्रोक्तं कलो तार्तीयिकं स्मृतम् ॥ इति ॥
भोः पण्डिताः । अतोऽस्माभिरयमारंभः समारब्धः खलु। अस्य बृहत्पाराशरहो-
राशास्यस्य परोपकारकतत्पर्ववत्या त्या प्रकाशन तत्कार्यसिपाघायेषया च पुस्त-
कसंपादनेऽथ लावद्वादशवर्ष प्रकृष्टप्रयत्नं समारभ्य कचित्कमित्कंचिद्यथा-
ग्रन्थान्मशता प्रयासेन देशविदेशातिलधनविलङ्घन परिश्रमेण संपाद्य संचित्य सं-
सृढीकृतोऽयं ग्रंथः । तत्राप्यस्य अन्धस्य परिमितिश्च शताध्यायसंख्या युता वन्त इति
ताथदस्यैव अन्यस्यान्तिमश्लोकार्थतीनिष्पद्यते । तत्र च यथोक्तम्-
एवं होराशताध्यायी सर्वपापप्रणाशिनी ।
युगेषु च चतुष्वेव प्रत्यक्षफलदायिनी ॥ इति ॥
लन वास्मिन् ग्रन्थे खंडदयम् । पूर्वखंडमुत्तरखंड च । तन्मध्ये पूर्वखंडसमुदि-
ताध्यायसंख्या चाशीतिसंख्यापरिमिता वर्तत इति तावदस्यैवोत्तरखण्डस्य प्रथम स्टो-
कार्यत वावगम्यत । यथाक्तं तत्र--
भगवन् सर्वमाख्यातं शातकं विस्तरेण में ।
सहायुतमरीत्यध्यायसंयुतैः ॥ इति ॥
किंचास्य ग्रंथस्य सवितपसंख्या च द्वादशसहस्त्रपरिमिता विद्यते । तत्र पू-

विद्वदभ्यर्थना |
'खंद तूपरितनलो कार्यतपत्रे कादशसहस्रपरिमिता | उत्तराखंडे चैकमहापरिमि
तेति यथायथं सर्वेमवधेयं सुधीभिः । तत्र विशेषण-
मया चलतरप्रयत्नसमारंभणेऽपि समग्रताध्यायपरिमितो ग्रन्थो जीपल-
म्भितः अपि च समग्रमुत्तरार्धमाद्योपान्तं यथानुगतमुपलम्भितम् । पूर्वार्द्ध चखं-
डशः खंडशः संप्राप्तं न कुत्रापि समग्र समुषलब्धमिति प्राप्तं प्राप्तं संचित्य
संचित्य सभ्यतया विषयान्समालोढच कचित्कचिदपूर्ण स्वावनातनविशेषयन-
लग्रंथकारसदुक्तिसमावेशनेन तत्स्यविषयसमीकरणेन संव्यवस्थाप्यैक्रपञ्चाशदध्या-
यपरिशद्धं कृतम् | तबापूर्ण दृष्ट्वा न टीकाविषयीकृतम। उत्तरार्द्ध च समग्रनुप-
लभ्य प्रवर्तमानसमये तदुपयोगं चावलोच्य टीकाइयेन समलंकृतं कृतम् | अस्तु श्री
अव चैतद्वन्धोपलम्भने यैः पण्डितैः पुस्तकप्रदानेन मम साहाय्यं कृतं तेषां
तेषामुपकृतिस्मृतिसम्पादकनामाभिधानानि तावत्प्रदर्शयामि ।
प्रथमं च पुस्तकम् - अस्मद्गुरूणां सम्प्रति वैकुंठपठाविठिकुंठनसादारामां
कोटामामनिवासिनां श्रीमदौदी व्यसहलजातीघानां अम्बालालशर्मणां समीपतः
किञ्च प्राप्तम् ।
द्वितीयं च दाक्षिणासतंजावरग्रामनिवासिविष्णुपंत शर्मशास्त्रणः सकाशा-
द्वादशशतश्लोकात्मकं पूर्वखण्डं संप्राप्तम् ।
तृतीयें च-मुंबय्यां ज्योतिर्वित्पंडित इरजीवनशर्मंशास्त्रिणः सकाशाष्त् किन्चि-
त्पूर्यखण्डं सम्रपलब्धम् ।
तुर्ये च श्रीमन्महामोक्षनगरी श्रीकाशीपुरीतः प्रबरपण्डितगोरीशङ्करशर्मणः
शास्त्रिणः सकाशात्समग्रोत्तरखंड समुपलब्धम् ।
पंचमं च अमृतसरनिदासिपंडित्तरामदत्तशर्मणः शास्त्रिणः समीपतः समग्र-
मुत्तरखंडं लब्धम् ।
षष्ठं च - अस्मन्मित्रवर्वमहादेवदीक्षितसकाशात्समप्रगुतखंडं लब्धम् ।
-
एतेभ्यः शास्त्रिभ्यः एतद्वन्यस्यास्माकं प्राप्तिरभूत् ।
अथ चैतद्ग्रन्थोत्तरस्वंडस्थटीकाकरणे येषां येषां साहाय्यमासीत्तेषां तेषां चे
शान नामधेयानि-

(६)
विद्वद्भ्यर्थना |
प्रथमतः अमृतसरनगरनिवासिपंडितगिरिधारीलालझर्मणः
ततभ- जयपुरनगरनिवासिपंडित शिवदत्त शर्मणः ।
ततभ-जयपुरनिवासिमगनीराम शर्मणः ।
तदनंतरं च चौरेयोपान्हश्रीकृष्णशर्मणः |
ततध-औरंगाबाद निवासिज्योतिर्वित्पंडित श्रीहरिकृष्ण शर्मणः ।
तदुत्तरं च-खानदेशीयरावेरग्रामनिवासिपरशुराममहात्मज गोविंद शर्मणः
शास्त्रिणः संशोधने विषयसमीकरणे च ।
एवमुक्ताभिधेयानां च सर्वेषां शास्त्रिष्णां बहूनुषकारान्संस्मरामि ।
विदुषामग्रतश्च प्रार्थयामि । यदि समयपूर्व खण्डसंपादन मां कृतार्थमकरिष्यं-
स्तहिं सेषां बहुनुपकारानहमस्मरिष्यम् । इति सर्व शिवम् ।
माद्रपदशुकृपक्षः शके १८२१
विक्रमशकाग्दाः १९५६
}
श्रीमजटाशंकरसनुज्योतिर्विद्
श्रीवरशर्मा.

अथ श्रीमद्गृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशस्थ-

विषयानुक्रमणिका. विषयाः । प्रथमोऽध्यायः १ स्कृतमंचर मैत्रेयकृतपराशरस्तुतिपूर्वज्योतिक सारयः संस्कृतमंगलाचरणम्... याधिकारी बथाऽनधिकारी शाखा वतीर्ण। TIME Ind ...k HAY - TIP DIE IME ... TH H

" द्वितीयोऽध्यायः २. जन्मकुंडली स्वरूपम् सूर्योदय स्वरूपम् पंचांगस्थितग्रहेषु चालनम् दाणातकाकीकरणम् भयासभोगसाधनम् चंद्रस्पष्टीकरणम् .. उच्चनीच प्रदा Ji IM महाणां मूल विकोणस (धनम् सूर्यादिमहाणां मिश्रादिभेदकथनम् मैत्रीण [...] GAY ... दरम् शुभाशुभ बचपके अदाबलानि SHIP मामाशाह स्पष्टीकरणम् दरम् धूमादिक्षेपकचक्रम् धूपाविष्कम्..... फिदिल्फरूविचार: Free TILF PM 201 T AL -- .....

ad

LLER

d ATTE

181- MIL र ITAE LARE

---

Taas HIP LIL ... Pel ..... MIT Pl ८० प्रतिपाद्यविषयाः । मृतकसानम् गुलिकोदाहरणम्. गुम् शाशपसाधनं माणदस्योदाहर bat www

II. TIM THE लग्नपत्रम् मविपचम् भावपत्र मेवादिनामसंज्ञा 19 • संपादिस्वामिनः 34 १० पुनर्वेपादिस्वामिन पोडशवर्गनामसंज्ञा होगसाधनम् | अयोदाहरणम् 14 + IL LIPS तृतीयोऽध्यायः ३. LINK LLA ALTY

---

37. मे पादिराशिस्वरूपम् " निषेकशोधनम् अपनांशः ३ पलमाझा नम् ४ कोट्यानुसारेण वा स्वदेशानुसारेण वा ६ SHR www. सविनम् 37 साघम् साम् V ..! भावसं धिसाधनम्... 1. भोग्यकालादपल साधनम्, .. सारणी प्रवेश ". -11 I'FT SHIF "" dare -- --- dir ... IP J 171 ....... MIL AT H A. 77 [...] FFAT Ind SPEE BEST - सं०] १२ p A १४ 3 १६ " 2 १८ JT प्रताः । साधनम् अस्पोदाहरणम् देष्काणचक्र.म. यशः अस्योदाहरण म् चतुर्माचऋम् 11. दरम्

---

भोगचक्रम चिंगांसाधनम् अस्योदाहरणम् दि ....

---

मांशसाधनम् 1178 अस्पोदाहरणम् मांश ऋम् नवमांशसाधनम् अस्योदाहरण नवमांशचक्रम् कुशमांशस्रायनम् .. अस्योदाहरणम् इसमांपाचक्रम द्वादशांशसापनम.. अस्योरणम् हादशांशचक्रम् षोडशांशसाधनम्... अस्पोदाहरण म्

---

षोडशाशय कम् शोशसाधनम् अस्योदाहरणम् विंशशिनकम, सिन्हांश साधनम् मार वांगचक्रम् अशि 1111 IP..

FAS ....

tak 1.M ..... ... Indi FARI HUNT H.P .....

---

[...] HIP .... TABP LIZA 1197 wwww II

---

HIP LIT WILL 2411 .. 1411 Pal Sani ... पूर्वखंड स्थविषयानुक्रमणिका ras and+ and APAT .... ...... ... 144.

---

JITP 4111 410 SPAL Ay PPP itre

---

MPS VIVE .... .... LLAR

• 11

I I.M www RP LIE LIPP MP 2011

---

... ...

• F

.... 1181

Thd. Irr ० सं० | प्रतिषायविदयः । २३ समत्रिंशोशचम्.... स्ववेदांशसाधनम् -- 35.

अस्पोदाहरणम् १. खवेदोराचक्रम् २४ अक्षवेदांश सावनम् अस्पोदाहरण

---

10 19-2 " 17 44 मनवेशिचक्रम् षष्पना संज्ञा २५ अयोहम् 9-पष्टयंशचक्रम् १ वर्गभेदसंज्ञाः किंशुकादिचक्रम् २६ पारिजातादिचक, ११. मेवादिचक्रम् पोडशवर्गफलम् 1! २७ 66 "मेपादिह छिमेद " दृष्टिचक्रम् .. २८ पुनदृष्टिभेद

,

3" २९ +1 35 [12] ११. " " | धूमफळम् ३१ पात्रफलानि 1PPR and PH HIT | परिधिफलम् चापफलानि 23 ३२ शिखिफलम् गुलफलम् | प्राणपदफलम् ..ll "" .... विटारिष्टमंगकथनम् मातृवष्टमुं... पितृकम् बरिष्टभंग..... PIXXX 11***

MILF -rd+ SSC 1. ... MI. .... ... 144 W

2215 चतुर्थोऽध्यायः ४. " ..... 4.11 ... PPP .... पंचमोऽध्यायः ५. IM. 410 PRAT TILL And PIPR षष्ठोऽध्यायः ६. IME PPPM Fin

---

TH fil ---k

HIPE

PPPM ... 1911 [...] .... ०० ३३

.... .... [...] P ३४

-. HE ..... ... APP HAM .... diy k www ÷५ 13 की है 34 ३८ 3+ MA M ४२ ४४ ४६ 39 62. ४८ 16: fig to ५१ www.m प्रतिपाद्यनिषत्राः | सप्तमोऽध्यायः ७. M 11 अलाफलम् अर्मलाफलम् . अष्टमोऽध्यायः ८. ब्रहा कारकभेदे आत्मकारकम् भावकारक भेद सरकारकचक्रम् पुनईहकारक भेदाः कारकांश कुंडली दाहरणम् नवमोऽध्यायः ९. "" ... भावल एम्..... अस्पोदाहरणम् होरायमभू..... अस्योदाहरणम् वर्षदलभम् अस्योदाहरणम वर्णद विचार: घटीलप्रम्. अपहरण 1817 THE TILY रूसम्

---

…... कारकांशफलम् काकई शमदाणां फक मू कारकांशे दशमशच फटम् कारकांशे चतुर्थभाव फलम् कारकांशे नवम भावफलम् कारकशि सप्तमभाव फण्डम् कारकांशे तृतीयमावफलम् कारकांश द्वादशाफलम् कारकांशे त्रिकोणादिफलम् दशमोऽध्यायः १०.

---

www -- "" II.. .. पूर्वखंडस्थविषयानुक्रमणिका प्र०सं०। प्रतिपाद्यविषयाः । दाहरणम् in-l JA A ... MAH IBIL ALIT 4118 E .... एकादशोऽध्यायः ११. HI . ANSE TER भार

m

"" PILL -441 IMM .. ILE IP HIE -.. Pr MIL ५२ आकुंड ५४ सवारूडफलम् | अफ हादशस्थानाधारूदफसम् Ida+ P 1! ५६ ५७ उपपदे ग्रहफलम..." अस्योदाहरणम् ५८ उपपड़कुंडले " J: Y HAP द्वादशोऽध्यायः १२. PEIL Ahad

ATAI --- ..... www MI ph त्रयोदशोऽध्यायः १३. WH+ - कारक मारकादिविचार... मेषादिकारकमारकविचार: चतुर्दशोऽध्यायः १४. ६१ | हादश भावनिरीक्षणसंज्ञा .... प्रथमभावफलभू ६२ द्वितीय भावफल्म्.... तृतीय भावकलम. चतुर्थ भावलम् ६३ पंचमभावफलम् 33 भावफलम् समभावफलम् ६६. अष्टमभावफलम् "] नवम्भ (वफलम् दशम भावफलम् ६७ एकादशभवफलम् भागफलम्.. पंचदशोऽध्यायः १५. ६८ परजातादियोग..... ६९/मेशद्वादश भावस्थितफलम् ... [१३] 1811 1 धनेश द्वादशभामहिमसफर 11. MA Frid JUAL .... KIT

Sade

---

LIP

तृतीयेशद्वादश भावस्थितफलम

दादरामास्तिफलम् dad+ BOLT ... + Pir 119/ Pod 111 11 INY FT BLA ar P ⠀⠀ -- MA 11 H at

1. %

७६ ! Le (4) A १४ A ८६ ८८ ९३ ९४ ६ ९५ १८. गु .... प्रतिपदा चंतेशदादश भाव स्थितफलम् .. पशद्वादशभावस्थितफलम् • सहमेशद्दा दा भावस्थितफलम् हमेशदादश भावस्थित फलम् भाग्येशहादशनःस्थफलम् दसमेशद्वादश मानास्थित फलम् लाराडादश भावस्थितफलम्.... व्ययेशहादशभावस्थितफलम..... षोडशोऽध्यायः १६. पूर्वजन्मशापयतकम्.. सपैशापासुनयः पिशास्तक्षप मातृशालाक्षयः theBalbusur मसापसुक्षयः तापास्तुनक्षमः पत्नीशापात्सुतक्षयः प्रेतशामसुतक्षयः.... योगाः अनपत्ययोगाः चिरात्पुत्रयोगाः..... दसपुत्रयोः H.-. त्रिकोणशोधनम् अस्य चण्डणि अस्पोदाहरणं चक्रम् Far Fra ... एका शम् मस्यौदाहरणम्..... IP BIZE ITAL THIE A पूर्वखंडरथविषयानुकमध्येका प्र०सं० प्रतिपाद्यविषयाः । १०२ | भुवांकार... १०३ वर्ष अस्योदाहरणम्.... 17 १०४ www. STTI .... 4,14 ..... ... IME MAL IPPM PPL 11. The SEME www. www 1171 IP सप्तदशोऽध्यायः १७. MI App www red- TITE IAS d TEAT do+ .... ASTE BJA .. अष्टादशोऽध्यायः १८. II.. .. PH thir www एकोनविंशोऽध्यायः १९.

" अष्टकवर्गफन १९५ सूर्यफलम् 22. अस्योदाहरण म .... adal २०८ जुफ्फलम् १०६

११२। ११३ | १५४ 32 ११५ "अस्पोड़ाहरणम्. मोमफलम अस्पोदाहरणम्... ma Bed back विशोऽध्यायः २०. PAISE

THE | अस्योदारणम्. १: २११: अस्पोदाहरणम... SIST शुक्रफलम् पदारणम्... • शनिफटम् अस्योदाहरणम अस्यार्थः पुनःभोमफलभू. पोद्रहरणम शुभाशुभफलस अस्यादरम्... २१६ टकवर्गफलम. 'भविफलम् And

www ... १५ .... 31 १०२ राहयुक्तगुरुफटम् निधनार्क: अस्योदाहरणम्. ." शिवनचंद्र | निवनलनम् १२४ दरम् ... www. PAR TWIT www 11- www and- BIT Frad .... -- HI MAI www. ... -- im TIME PA ... -11- THIS dalp .. ..... Indea .... LEIA I... PPPM

App TIPE .... ... JALE WILL .. FUIT +ys तरी त्रिंशचमेद्वेष्काण फलम्.. ... ..... 14 AANT bagh PCPOL Ind [...] J---- EM .... MIL .१२६ 76 १२७ . 13 " १२८ -↑ 77 १३० 53 +¹ >> [1] 39 १३४ 15 १३५ १२६ [37] ५३७ प्राच्यविमाः | वर्गफ HEL M नफल्म् शशिफल.... एकविंशोऽध्यायः २१. खादियोगनामसंज्ञाः भययोगाः योमा... कृतियोग संयोगजामानि फलानि ऋण द्वाविंशोऽध्यायः २२. योगफलम् लोगफलम् TO फलम् तयोगफलम् ..... योगफल योगफलम् मस्योगफलम् योगफलम् मफलम् गयोगफलम् ...

म् योगफलम् स्पयोगफलम् योगफलम् गयोगफलम् ... योगफलम् योगफलम् जातयोगफलम् प्रयोगफलम् रेजान दियोगाः प्रफलम् MAL MIN ... .... PIL ..... --- ""

---

1. HI APP 1104 .... 2111 -- पूर्वस्व विषयानुक्रमणिका प्रतिविषयाः P4- ut FFAT FEST CP ...... www IGRE kand

---

BES APPL IP -- ... 1-71 P in IT HIN IM -- ... 41

---

!!** २३९ | द्रमाः १४० आश्रियोगफलम् - - सुनफा निफाबुरुघरस्केमद्रुमसंज्ञा मुनफाफलम् अनफाफलम् दूर घराफलम् 21 केमद्रुमफलम् +3 केमद्रुममंगर रवियोगः १४२ वेसियोगफलम् उभयचरीफलम् ! स्त्रीनपुंसक योगा वयोगाः | मणिनां वृषनर्णयः त्रयोविंशोऽध्यायः २३. ९४६ Jum 33 43 .... -- १५०

" .... F117 """"" TI-- .... T A GUZI "IF AIM 13 १४७.

अनेक विद्यमारक मेदाध्यायः

चतुर्विंशोऽध्यायः २४. पिनियलम् मातृनिर्माण भ्रमणम् गम् Ani ..... 11. HILL रुद्रप्रक्षणम्.... महेश्वर महलक्षणम् 17 37 . ब्रह्मग्रहरक्षणम्..... माहेश्वरम् सप्तर्विशोऽध्यायः २७. SIL .......... PL ....

... 32. 45 आयुयाध्यायः १४८ दीपचनेक मेदानापायुम्न कम् पंचविंशोऽध्यायः २५. 'पुनः आयुष्यस्य द्वितीयःमकारः १६७ घडिशोऽध्यायः २६. 31 .**. " MIL M SIR 33 41 A 17 71 १५४ १५५ ५८ १८० १८३ प्रतिधविषया नियोगभू पितृमान निर्याणम् कलचनिधनम्, अनियनम मानिमितानि. निपनदेश: .... .... इन्द्रियोग वैवनयोगः ". ...

." पुः राजयोगाडिफटभ् राजचिह्नयोगाः .. घीयोगाः . D योगा मनाघीमयोगः प्रवानयोगा राजयोगस्सायनम् पगयोगविचार:..... ..." पूर्वखंडस्थ विषयानुक्रमणिका

अष्टाविंशोऽध्यायः २८. HU www. " राजयोगादिफल्म् द्वादशांगफलम् चतुर्विध संबंधः. राजामात्यादि योगफलम् पारिजातादिशु शशुभविचार: पारिजावाद विशेषयोगादिफलभ एकोनत्रिंशोऽध्यायः २९. 1 11.P IN त्रिंशोऽध्यायः ३०. Ant www.

...... .... द्वात्रिंशोऽध्यायः ३२. पूर्ववर्णाऽध्यायः.... त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः ३२. वना न्यायः एकत्रिंशोऽध्यायः ३१.

• • • Z

""" """.

.. PPA HIP .

---

.... [सं० १८३. १८४ १८५ 1: जायदाचवस्थाकथन मू... दोसायवस्था बालाघवस्था प्रतिव्यविषयाः । चतुत्रिंशोऽध्यायः ३४. ! प्रवास (चवस्था.... लहितायवस्था. शवनापत्रस्था १८६; मस्यीदाहरणम.. चंद्रफेन्यू.. १८८ मोम फलम J7 11 स्वराज मर्यादि|कःचत्रे १८७ दृष्टिभेदः..... फलम बुधफलम् गुरुफलम १८९ भृगुफलम १९२। शनिफल्म् ५९३फलम कन्फलभु सर्वभावफलम् + १९६ अख्याध्यकम् ५.९७ हादशोत्तरी दशा THE www. " .... १९४! दशानो संज्ञाः विशोत्तरी दशा १०५ोडशोरी दशा स्या उदाहरण म् PIL उदाहरण अनकम् १९८ अष्टोत्तरी दशा अस्याउदाहरणम् १९९] अम्याचकम् ALL -- पचत्रिंशोऽध्यायः ३५. wdi. B .... -- MAPA

---

.... adha ... HI " ....

of

PPPR I. Pir III. S.. Play हिल्स २०२ २०३ २०४ [37] २०७ 13 3+ २०८ २०९ २१० २११ २१३ २१४ २१७ २१८ 33 २१९ 1"] T> 15 H " 24 प्रतिपाद्यविषयाः ! पंजीरीदशा अस्य उदाहरण अस्थायऋम् शाब्दिकशा अस्याउदाहरणम् अस्याश्वम् चरीत्यक्षिकादशा... अस्थाउदाहरणम् श्रमस्य वऋम् दिसप्ततिका दशा अस्या उदाहरणम 1115 अस्पाश्चऋ.म् टिदायनी दशा पाउदाहरणम् अस्याम् कविंशतिका दशा अस्थाकम् नवमशनचदशा.... योउम् रायंका का उद्घा अस्या उदाहरण म् याव्य पुनः कालचकदेशा चक्रदशा- अस्य उदाहरण म् अस्याकम् वरदा अस्पाइदाहरणम् अस्याश्र्वभू नवमांश/स्विरदशा अस्य, उदाहरण भू मस्याश्य कम् LA ... ma SE Bind HIP h ... --- --- --- ... पूर्व खंडस्थ विषयानुक्रमणिका ० सं० | प्रतिपाद्यमिया २२१ स्थिरदशा अस्य उदाहरण म् HP [...] ....... III. ... TULE ...

141 "" -- ग ..! 19 २२२ अस्याथम् उत्तरदगातुविधा + १ | अस्याउदाहरणम २२३ अस्या म् जयग्रहार्थिदश अस्याउदाहरणम् | अक्षाश्वतम् केंद्रादिदशा २२४ करककेंद्रशा 21 "} अस्या उदाहरणम् ..अस्याचकम् ...कारक ग्रहदशा २२५ अस्या उदाहरण म् 244 अस्याश्चक्रम् मंडूकन्या २०५. नपाउदाहरणम् २२७ अस्याश्रऋम् २२८ शा

२२ | म् अस्थाउदाहरणम् नक्षत्रश २३० योगादशा अस्पाउदाहरण म् " 7. 32 कम् २३९ हुग्दा अस्थाइदाहरणम २३२ | स्याम् २५३ त्रिकोणदशा .... .... THE अरु पाउदाहरणम् २३४: अस्याम् २६५| नक्षत्राद। शिक्षा TIM TIP ..... .... ....

....

Jind PLAS

9 जां २३.५ २२६ 22 2.30 २३८ - २८२ J: २४६ २४४ १. २४.

11 २४६ २४७ W २४८ नु 3. T4

२५१ २५२ I 44 अस्वीउदाहरणम् अस्पायमभू शराशा ..... अस्माउदाहरणम् अस्वाम् वर्शददशा अस्याउदाहरणम् अस्पायकम् पंचस्वशा अस्या उदाहरणम् अस्थायके योगिनीदशा अस्या उदाहरणम् अस्थायकम् पिंडादिचतुर्दशा... संध्यादया अस्पा उदाहरणम् स्वऋम् पाचकदार अस्याउदा अस्पाश्चक्रम्

well CALL .... राहुफलम... गुरुम मिटाफलम्.. शफलम् ... IP "म FEA 114 1444 । A.. KIL ""

---

MIL [...] J...

-- PIR ... 114k MAAY 1144 पट्ट्त्रंशोऽध्यायः ३६. शोचविषसंज्ञाः शोरीमहादशा वनक्षत्रचक्रम् मोग्यानपनम् अस्वोदाइ र गम् सूर्यदशाफलम्... फ सम् anda पूर्वखंडस्थविषयानुक्रमणिका. SANY .... 1817 www SIL www. CIR .... www. -** TIRA THUL

---

I.. .... 100 TIP - .... -14

---

IPP Connd पार 11.4

Fak ....

Ind HIP ०सं०] | मनिषाद्यविषयाः । केदशाफलम् २५४ शुकदशाफलम् द्वादशमावाबीसदशाफलम् सप्तत्रिंशोऽध्यायः ३७. "IF 37 २५५ 11 +1 KOL .... २६५ 1101

---

२५६ २५८ अंतर्दशाप्रकरणम् | अस्पोदाहरणम्.... " विशात्त मंतर्दशाच क्राणि अंतर्दशामाशुभविचार " द्वादशभावाधीशशुभाशुभे २५७ वेरंतर फलम् रविमध्येचंद्रांतरम " रविमध्ये भौमांतरम् "रविमध्ये राष्नरम् रविमध्येगुतरम् |रमध्येशन्यंतरम् रविमध्येबुधातरम् विमध्ये केवंतरम् २६० | त्रिमध्येशुक्रांतम् अष्टत्रिंशोऽध्यायः ३८. २५९ "! H

.... ..... - I..

""

---

---

Fast FIM Ind CATE IMG ITAK MAL atal IP 35 २६१] [चंद्रांतरफलम् | चंद्रमध्ये मातरम् | चंद्रमध्ये[व्हतरम् ." चंद्रमध्येगुन्तरम् २६२ | चंद्रमध्येशन्यंतरम् 1" चंद्रमध्ये[यतिम् चंद्रमस्वन्तरम् २६३ चंद्रमध्येऋतम् २६४ चंद्रमध्ये सूर्यातरम् एकोनचत्वारिंशोऽध्यायः ३९ २६६ कृणमध्येजांतरम् कुज्जमध्ये व्रम् २६७ | कुजमध्येन्तरम् dy ... 11-1

---

PH 11-4 Addi MILL .... 411 11. Thya IMA Ind AJ ""

MAIL .... 1. 11- TA

प्र०सं० २६८ २६९ २७४ 31 २७५ २७७ २७८ 37 २७८ २७९ २८० 31 34 २८२ २८३ 13 २८४ २८५ 19 २८६ " २८७ २८८ प्रतिपाया। कुमयभ्पेशन्यंतरम् कुजमध्येमांतरम् कुजमध्येकत्वंताम् जमध्येशुक्रांतरम् कुलमध्येसूर्यारम् कृजमध्येचंद्रांतरम्

रुपयेवरम्.... रुमध्येभ्य॑म् गुरुमध्येबुतरम् रुपयेवंतरम् कमध्येशुक्रांतर कमध्येसूर्यतिर मू रुमध्ये चंद्रांतरम् समातरम् रुमध्येरादरम् ..... नमध्येशन्तरम् निमध्येमुर्भातरम् निमध्येकेत्वंतरम् मातरम् निर्यातरम्

चत्वारिंशोऽध्यायः ४०. Ind TET राइमध्येराव्दनरम् रामध्येन्तरम् राहमध्येशभ्यंतरम् रामप्पेब्रुधातर...... राहूमध्येकेत्वंतरम् मध्ये रामध्येसूर्यान्तरम् राहूमध्येमचंद्रांस मध्येजांतरम एकचत्वारिंशोऽध्यायः ४१.

11. JE M ... .... MI " BLI ... पूर्वस्वंढस्थविषयानुक्रमणिका. III-

Far .......

"" 2417 TM.

. .... TIM .... द्विचत्वारिंशोऽध्यायः ४२. HIL ART PH .... TIME 37 www ००। प्रनिपाण्यानेश्याः । २९० शनिमचंद्रांवर शनिमध्येमातरम् २४१ शनिमध्येराताम् २०.२ शनिमध्येगतरम् त्रिचत्वारिंशोऽध्यायः ४३, 17 ३०४ 2414 शुफमध्येताम् 'शुक्र मध्ये मृर्यातरम् शुकमध्येचंक्रांतर ३०५मारम् शुकमध्येराव्हरम 11 ३०६ शुकमध्येमुर्वतरम् २४७ शुकमध्येशन्नम् PPMS सुधमधातरम् दुधमध्येम् 33 "1 दुधमध्येकांनरम २९४ बुधमध्ये मातरम् २९५ दुषमध्येचंद्रांतरम् धमकुजातरम् २९६ वृषमध्येदरम् बुध्रम् २९७ मध्येशन्तरम् चतुत्वारिंशोऽध्यायः ४४. २९. M | केतुमध्येके त्वंतर म् ! केमध्ये २०९मध्येसूर्याम् केतुमभ्यंचंन्द्रतिरम् ३०० केतु मध्ये शांत ३०१. केतुमध्येराव्हनरम् -केतुमध्येक्रम ३०२ केतुमध्येशन्यंतरम्, ३०३ मध्ये ME

..." ..... ..... .... [...] .. 11.1 TAL 11. ... --- Anta www TA INE .... .... पंचचत्वारिंशोऽध्यायः ४९. www IPPM ... I -IIT -- ..... 117 AL ris MARC 33 2 ३

++ 91 ३१५ ३१६ 3* ३१७ " ३१८ ३१९ r ३२० ३२१ ३२२ .. ईर

1. १०

प्रतिषाच्यविषयाः । शुरुमध्येबुतरम् शुक्रामवेत्तरम् षट्चत्वारिंशोऽध्यायः ४६. उपशानयन॑म्.... अाउदाहरणम् दिशामि विशाफलम् मूर्यफलम चंद्रफलम् भौमफलम् दाहुफलमू गुरुफलम् शनिफलम, बुषफलम्.... केटफल्म् शुक्रफट्यू J-- राहुफडम् गुरुफलम् शनिफम युवफलम् केन्द्रफलम ned it whisk

.... www. PPER ....

---

मूहमदशाकरणम् अस्याउदाहरपाम् अस्थायऋम् समदशाफलम्.. मूर्यफलम् चंद्रफलम् फलम् HT TILE Inte .. 11. ........ .... ..... www ...... ... --- 1/17 177 dad+ www

---

.. -PAR पूर्वखंडस्थविषयानुक्रमणिका- ०सं० प्रतिपाद्यविषयाः | ३२४ अस्याउदाहरणम् १ अस्याश्वकम् माणदशाफलम् ३२५ फम् चंद्रफलम मोमफलम् ३३५ hadd kand .... TIRE 17PM waz सप्तचत्वारिंशोऽध्यायः ४७. ... .... AMIT

---

www. Tara -Pet

---

LITE Sea ... 145

---

...... I" [...] JIC "... andi Gind .... .. Wed www अष्टचत्वारिंशोऽध्यायः ४८. म् Fir गुरुफलम ३४० पानिफटम ३४१ कृषफल्म् | केतृफल्म् ३४२ शुक्रफलम् 39 ३४३ i+ दे 15, it .... ...

---

wdrick ३५३ घरदशाफलम् .... PIM 771 .... SITE www 11- --

--- kart HILL www -bad ALDE

FH II. 1799 www pand --- wi एकोनपंचाशत्तमोऽध्यायः ४९. ३६१ सिंहायलोकनादिगतिफल्म् पुनर्गतिफलम् ३५० : महादशाफलम. ३५९ ि 19 अंतरंशाफलम् ३५२ नवशिफलम् ILL कालचऋदशाममनम 11 ३४४ सम्पापसव्यतः मेगादिवृद्धिकाशा वा ३४५ ३३४ नव्योः अभ्याउदाहरणम् कालचकसव्यमागेदशासक्रम... .. काल पक्राउपसव्यमार्गदशाचक्रम्, ३६६ ३४६ ४०३ कालचत्रसन्या ऽपसव्यांतरचा ३६७ काफलम् | उदयफलम् ३४७ देहविफल्म् 39 : गति भेदाः ४४८ तनांफन ३४९ w... SIZE HIM 1. ---

---

.....

...

---

..... --- Indi -- ... THE JISTH -IPP www .... ..... 14.4 www ० से ० ....२५३ HE -I ... ..... ELL ....... www -- पंचाशत्तमोऽध्यायः ५० IPL PP --- है. ३५४ MIL १५५ ५५६ 51 340 ३५८ 14 39 6+ +1 ४०४ 402..... 11 ४०५ 73 30%, DER ४६९ उम्रपदस्थविषयासक्रमणिका १०० प्रतिपाद्य विषयाः । | सुदर्शमनम् ४१५ राहुष्टिकथनम्..... ४१६ महात्मवर्षाणि ४१७ वा ११ इति बृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडस्थविषयानुक्रमणिका स अथ प्रतिफयविषयाः । एकपंचाशतमोऽध्यायः दशावासम् सुदर्शन चक्रफलम् मस्योदाहरण..." Maay 1140 +1 mrk ma ni+p प्रथमोऽध्यायः १. मैत्रेय मुनिष्कृताः पराशरमहर्षये प्रव पराशरसुनेः कृतप्रचाभिनंदपुरःसरोवर- दमम्.... .... 1241 दोत्तापानोपासवर्णनम् ज्योतिःशाखम वेदसाम्यम् घुमाशुभफलकथनरीतिः, सूर्याटकवर्गनिक विचारा चंद्राष्टकवर्गजिंदुविचार मटकवर्गविंदु विचार: [षाष्टकवर्गविंदु विश्वार स्पष्ट क वर्ग बिंदुविचार कवर्गजिंदुविचार... राष्ट्रकवर्गविंडुविचार प्राविचारः HITZ Ind SCIE विचार BIL द्राकनमेरेाविचार: Term -riz मेरेसाविचार करेसाविचार: .... कवर्गरेखा विचार कवर्गाचार.. विश्वकर्मरेसा विचारः अल्पविकुविचारः रेखाविवारः -and KARA बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागस्थविषयानुक्रमणिका. करणस्थाननिर्वचनं सूर्यादिग्रहमेषादिवराभिवर्मयांकविचारः करणस्थानचक्रलेखनप्रकारः द्वितीयोऽध्यायः २. TIME 177 www. -- ... - ".. ww ५९. --+ LIBE .... ..... YM ... PRA --+ ..... aar ----- www en ... PIN THE THE .... Cined ३ STR JAP .... 14 .... + HJP mur CL .. मा FIN UP ८ अषभावसावनप्रकार ९ संघिसाधनम् १२ दृष्टिसाधनम् ३७ ३८ 1144 १९ शनिदेवेज्यभौमानां विशेषदृष्टिसंस्कारः ४१ १२ उमलसघनम् १४. सूर्यादिप्राणां वतवर्गदसविचारः १६ पुम्मायुग्मदलविचारः २७ केंद्रादिचल दिचार: १९ देष्काणवहविचारः २९ दिग्बलविवार: २२ नती अहवळविचारः २३ पक्षचविचारः २४ दिनराज भागवळविचारः २६ वर्षमास दिन होरेशवाचारः ,, अपनबळविचार...... २७ चेटबल क्रममा भौमादिब्रहम् २८ गतिमलम् ... ३०/नेशनल..... ३९ सर्मिकलाम विश्वास..... २२ उपनिष 1174 1975 47 JM IT BI LT JA I'M AL ही -- [...] ३३ ३ ३९ ४३ " T: ४८ ४० ८ १२ खुम

ge ....... प्रायाः | भागनयन्त्रकारः .... प्रदविशेष योगेन विशेषसंस्कार.... विशेषेण तु काविशेषेण बलाधिका- नयनविचारः भावानां दिग्वलम् करणोपसंहारः ग्रहमानोभयानां प्रोतापक्र पूर्णवस्वायतसंख्या भवतिरस्नानादिपं चचलानां संख्या ." परिगणनम् 11. dat

.....

ALBE फलप्रदज्ञानम्.. एतच्छवाधिकारिलन गम् तृतीयोऽध्यायः ३. STEE

---

१. मलानां सुगममपरिज्ञानाय नियतांकचक्रम् ६७ चड्योगहेषु प्रामेषु विशेषयोगकर्तुतया IPRI सग्रहराशिफलसाघम् स्थान करणविचार: उत्तरखंडस्पविषयानुक्रमणिका. [सं०] प्रतिनायविषयाः । ५०२० ८५ ६० प्रकारांतरेण रश्मिविचारः ६१ मतांतरेण गतिवशागरिमाद्विविचार ८७ ग्रहसंशरूपतो रश्मिफल निर्णयः ६२ | योगविशेषेण रविदासष्ट डिविचार... ६५ उच्चपापरश्मिनिर्णयः ६४ राजयोगकारकरहिम विचारः हिग्रहादियों में रश्मिफल निर्णयः ६५ रहिमप्रयोजनम्. एकादिर शिमसंख्यातारतम्येन रश्मिनाम MPAA TIME शुभफलम् ... यशादिरहिमसंख्यातारतम्येन रहिमनां 37 ww

II.. 11. अथोचरम्यानयनविचारः चेष्टारम्यानयनसाघमभृत केंद्रबिचारः ७८ राजयोगः .. चेष्टारहिमशुभाशुभ रश्मिमिवार: ग्रामिष्टकष्टविचारः GIN

.... ... II.. www TIL

... ७५ शुभाशुभसाहित्तदिक्फलदिन फल विचारः ७६ व्यवस्था.. सविस्तर दि फलदिन फळमाशुभफल वि अध्यक्ष्योपसंहारः कारः ... .. सार्वभौषपदानियोगः ७५ नरदिपोण्यसंख्या विचारः 17 .... दृष्टकष्टसप्तवर्गेषु स्त्रोचादिस्थानज्ञाननिर्णय७२ को गूजाणामेव राजयोगकथनम् सर्वनष्टफलमध्ये शुभाशुमविभागः भाग्यादिफलानांव्यवस्था .... चतुर्थोऽध्यायः ४. जय शुमाग्रमसूचकललाटाक्षरफलविवार द्वादशामावविचारणीय विचारः रश्मि विचार मस्कातिरेण रइम्या नयनविचार: विक्रमादिश्यमाणस्थित विशेष मि संस्कारांवर THE I... --x

---

...

---

ALL .. 1911 शुभं फलम्.... ९३ 11 ९६ ६७ आरंभतो पावहाशिसमापनसंततिविचारः ९५ ६८ रञिमयशादैश्वर्यविचारः बहुपोषकत्वयोगः..... ६९ परतोदेशाधिपत्नयोगः BINA KALA

.. --- andi ... IN 1. Ju mu

Ak ITM ... MIS --- Beed .... पंचमोऽध्यायः ५ 17 ७७ | अथ रेखास्थानादिविषारण शुभाशुभ- ७८: HIE Ind dod.

---

w.di HIST 1711 TEL १०२ A फडम् मात्रफलानां बसदानिफडनाशविचारः १०३ ७९ मायोक्तयोगानो व्यवस्था ८८: भावविचार ८२ | पिज़मानारिष्ट विचार ८२ स्थान करणतारतम्पेन त्रिकोणशोधन- ITUL CHR कारः ८३ | एकाधिपत्यशोधन प्रकारः 11 ८६ 11 Titl ९० 19 17 ९८ 11 २०० 21 19. १०४.

E: प्रतिपाद्यविषयाः । MAP -11 त्रिकोणकाशिफल्म शोधन यस् सूर्यत सर्वाम्यामायुःकथनम् . रश्मिविचारेण पितृमारिष्टम्.... नेश्मस्थाने रेलाभावे आयुःकथनम् करणादिविचारेण भावविचार....

---

· JUL ILME .... अब दादशभावनामानि रविग्रदविचारः चंद्रग्रहविचार: भोमविद्यम TH षष्ठोऽध्यायः ६. यादवया भाग्यादिवर्णनम् मानेकालपर्या भावफलहाने शुभग्रहपापग्रहमंदेश वि p4 1918 शेष...... कारकोहग्रहविचार ●भावेश शुभाशुभग्रह विचार हम्मा सेन्द्रप्रव्यवस्था भाषाविचार स्थान विशेषेण रव्यादीनांपाचकादिसंज्ञा Tra PI स्थानसंबंघन पश्चकादिग्रहाः .. म्यादीनां शागीचरादिफलकाल. ससमोऽध्यायः ७. अथ मासचर्यापामाभदिवसज्ञानम् अष्टमोऽध्यायः ८. -117 ... उत्तरखंडस्थविषयानुक्रमणिका. सेमलियाविषयाः | बुविचार: १०९ गुरुविचार: १११ एफविचारः ११२ | शनिविचार: १९३ उफानां फलविचार: दशमोऽध्यायः १०. अब पिँडांशकाविमेदवर्णनम्. वर्णन HITA युवायुयनुवाकविचारः रश्वायुयाकविचार १२० वर्षमासायाकरपादनप्रकार: १२१ नशालुरुत्पादनमकारः १२२ प्रकमा नुमायोत्पादनमकारः अष्टकवर्गायुदायोत्पादनप्रकार १२३ ध्रुवांकसहितनवांशायुमिकथनम् १२४ नक्षत्रायुदयः | आमुदायकथनहेतूपन्यास १२६ भावापूदीयवर्णनम् आयुयस्यमुख्यत्वेषारिध्यवर्जनम् १४९ एकादशोऽध्यायः ११. +3 33 >> . A नवमोsध्याय ९ - MEAN Cont. PPAT Wa 1444 THE 1 TIM HTTP पूर्वाध्यायोक्तयोगमंगपरंपरा स्थान विशेषकरण विपसंभवेन मंग: राश्यामयने भंगांतरम् राशिप्रयोजनम् .. प्रकारतिरेष्ठ भावमंग:- मंगयोजना करणे IFFT [1] P www bag KA 14.4 www ... "4 144 FIT

11 ... www HIS ११ -+* 31 Id १२९ - ... www ।।"

---

Tar १२७ अब मारयोगविचारः.... आयुर्योगविचारः गुरुयोगाम् हरणकार व्ययादिदरप्पम कारः ..... १२० भाषसंधिगातारणम् ५३१. आय १३२ अनेकग्रहयोगे विशेषकर्मम ग्रहदय योगे कर्तव्य १३४ | शुभहययोमं विशेषः १३६ स्तंगहाण दामहर 'हमायुर्दा पहरीतिः. ९३७ महयोगे आप 3 at+ NE I... TALY Sahy --- 1414

---

.... II. WIL .... 17 ....... .... SU

II SATL ... Jai TAM TA .... 11-4 "". MIL www. "" MIL WIS १३ नां www 21 44 १३८ " १४० १४९ १४६ 23 १४३ ४५ देश E . १७६ 77 १५४ 4 ९५६ " शे 1. 7. १४. प्रतिपाद्यविषयाः । द्रराष् THIE रा देशात्स्यावृद्धियो अमहानिः शत्रुक्षेत्र प्रदर्शनिः तंत्रता- नां विशेषः मित्रादीनां वृद्धि, शन्या- दीनां राम् अंतर्दशाभागाः अंदेशानयनकार समच्छेदा मावस्थानानि अंतर्दायोपोन्मः 12 प्रहेभ्यो मात्रेभ्यश्च द्वादशस्थान भागांशा १६७ व्यवस्था कालांशपत्र्यहोराशतिरा...... द्वादशोऽध्यायः १२. ...."

.... उत्तरखंडस्थविषयानुक्रमणिका ८०सं० | प्रासेपाद्यविषयाः । F. त्रयोदशोऽध्यायः १३. अथ सकलव्यवहारसामनप्रादि- विचारोपमः भाग्यविदारीतिः स्वदेशपरदेशभाग्योदयविचारः 1. --

41 11 अष पिंडायुद्गणाना...... ब्राम्येनांशान्तमा ग्रहणम् तारतम्येन आग्रह णे विशेषा --- .. तारतम्यग्रहणम् उच्चाधिकारवशाग्रमतानामध्यः कमः ह्यदशमाषेषु बहार्णा मिश्रायुयग्रहणम् युगणना युभेदाः दिशादरीतिः MIR ---

MIL

डायग्रहणस्थलानि म् राणम् कोगविशेषेवलवसरमगृहेषु पृथ- पदावविशेषग्रहणम्... यिनशादाणम्... गर्मवाक्यप्रमाणम् "..

--- ..... .. CCIL 3P १५ 37 34+ TIPI ![समोपदेश १६२ प्रकारांतरेण समाधानमनम् १६३ | उमादिस्थान विशेषेण ख्यानां फल.. विशेष: १६५ भाग्यविचारे चंद्रफलम् ): भीमफलम् बुधफलम् 17 गुरुफलम् शुक्रफलम् शनिफरूम् --- ITE वर्षचर्योपमः २७० म विचारः १७१ शिक्षसंज्ञाः हाचिंडिनाडीद यमुहूर्त संका १७३ पट्टिनाडीसंज्ञा - T! IZE १७४ कशा...... ILLE IPL I .... LIPA -- J

---

.. फलामकालविचार: १६० भ्रात्रादिसंख्याविचार.... चतुर्दशोऽध्यायः १४. 1:1 JUM ITE PITE TH InI day PP - .... BA

---

T 31 राशि चक्रगतकोशा १७५: निस्योदयकमः ... महारा १७६ रात्रिदिनक्रमग्रणमकार मेषादिनित्योदयानां मस्यभोगकाल | दशवर्गादिषु फलानि १७७० रागतिः १७९. राहुकेतुमतिप्रयोजनम् . १.८२ पित्रपरिष्टविचार: TT ...

.... happ Pim ray 1947 PIL .. Til. सं Pall TRAL

१८४ १८५ १८६ १८७ 11 १८८ १०६ १९२ १९३ 449 १९५ 11 १९९ 31 SE ITTE २०० २०१ " 25 +1 २०२ २०६ में उच्चस्वनिका ००प्रतिविषयाः २२० : पंचविशादिरहियफलागि २१९ एकोनविंशदादिमिफाल र विस्थानफलानि 9) नक्षत्रगणनामकार: २१२/ चंद्रमावफलानि.... 1177 कांशादित्पन्नानां मियारसाः .... २१४ भौम भावफलानि वंध्यात्यादिज्ञानम् संख्याविरवयोगाः प्रतिपाद्यविषयाः । अपमृत्युकालनिष्यवः. स्वाय निराइन मकार: नवचतुर्दशब्रहणां षष्टसर्विशक्मिादयः योगनामानि शुभयोगाः लक्ष्मयोगः - .... --- P11 WALK .... श्वमः [...] रश्मियशेतादादरम अंशारा नवगायुष्टीयांकानयनक्रमः शमायुयानयनम् उक्तयोगफलानि.... AISE परमहंगाः परिवाइज्ञानम् मंशावशेष जालस्य स्त्रीलक्षणमोमः शुभाशुभकर्मरतिज्ञालम् मेवादिरा शिजानफलम् सूर्यादीनां कलांशवशात् फलम् पष्टशफलानि .. ये विंशरफलानिं सूर्यकांतिमे मरणानिमिसानि सम्म प्रस्थसूर्यादिनवग्रहवशान्मृतिनि- मिनम् नत्रांशाफलक निधन मिठानि कालादिव्यंतचतुर्दशग्रहवशान्मृत्युनि day PPAS d TIM Ind अरफलम् चतुर्दशानिरहिमफल्म्.. यादरहिम् .... PPMS .. d Saya ra www and- 1142 WALE And

---

पंचदशोऽध्यायः १५. 179 " 4412 - 2017 J m .. IRE 1101 al.l P -भा IN ..." .... 51 २१९ दृष्टिवादविफलम् २२० २२१ २२३ २२५, २२५ 75 २२८ चंद्रफलम् भीमफल्डम् TIPR iand " भाषा २१५ शुफानि २१६. आवेमंद २१७ अघिमित्रादिस्वानस्थितानां भावोतफ- लामवृही..... दशाविचार: " २२९ बलग्रहणानुक्रमः and बुधफलम् गुरुफल्म् " 25 शुक्रफलम् शनिफसम् ... "" dir wwwd THYL २३१ निर्यादीनां याचा फ २३३ | भावस्थानांकर्स ख्या २३४ मावेषु करण्यांक संध्या - - .Ji. 1121

---

---

... TINE LETT ५२६ । स्थानमलवशाग्रन्यादीनांफलानि 'कालायनचेडावलान्यतमवर्तमानक .....

लामि....

इष्टकष्टवलशाहग्रहणकलानि.... SPCL A २३३: भानुभविचारः २३८ समविष्मराशिपु वनकर २४९ त्याविहाणि andy NFI 1. AMAT J I PLOE did AL - PRI ..

• ..*

VAZ . स्थानकरयानां विषमसंख्यायी शु .... एम Pad 2384 3 3* २४९ २४९ षोडशोऽध्यायः १६- !१! २३० | अब संध्यादि विचारेण भरवगत ग्रहकलानि २५९ 17 ब्रहयोन भावलक्षणम् २६.० 17 २५४ २५१ 1 २५२ २५४ ३७ 232 २६५ १६ प्रतिपायावयाः । विषमाशेः स्थानफलम् आत्यादिसाम्पेन फलानि सप्तादशोऽध्यायः १७. अब स्थान ब्रहवशात्फलानि शास्त्रोपसंदरणम्. अष्टादशोऽध्यायः १८. ध्यानप्रकारः गणकाधिकारः

पृच्छकलक्षणम्. कर्तव्यम् HIPE //// 1117 अर्थ मप्रकरणोपक्रमः प्रविचारपायनम् झोपायवर्णनम् सर्वमंत्राण कम्पादिस्मरण दिना सि इसमावर्णनम् -and ... पृ० सं०] उत्तरखंडस्थविषयानुक्रमणिका. [२०] [सं०] प्रतिपाद्यविषयाः | मश्विनानम्... २६१ [प्रश्वकालीन प्रस्व शुभमविलोचनम् २७५ 'मफाले जन्मकाले वाऽयनज्ञानविचारः " by --- २८१ --- HIP 187 MY गरा [...] .... www ind

• • T

... .... ...... THE J मृत्युयोगप्रकारः राहुकालयोगङ्गानम् तिथिवारे दिमः द्वितीयमावादमावत रहमयः मेशादिरावििशषु रश्मयः. व्याधिनस्थ अकालमरणमृतककाल- राविशेषयोगांतराणि .... माधिनीमानक्षत्रेष्ववयवाः

....

---

---

..... गत आयु निर्णय दे का एफल्च२७२. २७३ ... 41 and p .... "" Pir .... JUS 55. २६४ मासतिथिहान...... मलादयोवर्पज्ञानम् --

निशिकानं दिवाराविज्ञानं न

आणज्ञानम् २६७ प्रकाशलामम् अन्मानं तत्र मिश्राभित्रका २६८ .... २६९ २७० mil लझस्थलवत्त्वम् अशाणो दृष्टिः ग्रहाण स्थाननई दिग्बलं भ

MIP andi .. "प्रज्जन्मलम् अध्यायोपसंहारः Caphd

HTT mm ... Join अपनवसम् 1011 ": पक्षचेष्टादियारा त्रिनिसर्गबलम्... २७९ दशवर्गबलम् .... "THE MAT

.... २७५ पूर्वार्धोक्ताऽभ्यायानुमः २७६ | उतराषाऽध्यायानुक्रमः विंशोऽध्यायः २०. 39 २७७ ! शास्त्रमणयनफडम् २७८ ज्योतिः परंपरा इति श्रीमदगृहत्पाराशरहोरोत्तरभागस्थ- विषयानुक्रमणिका संपूर्णम - ---l www. --- --- .... .... w PAR एकोनविंशोऽध्यायः १९. Inde -- MI ... wedd N 7) .. २८२ २८३ २८४ २८५ " y? २८७ " २८२ २६०

२९२

श्रीगणेशाय नमः |
अथ बृहत्पाराशरहोरासारांश:
पूर्वखंडम् ।
श्रीगणेशाय नमः । श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ अथ मंगलाचरणम् ||
प्रणम्य मिरिजापतिं हरिविरिंचिदेवैः स्तुतं विलोक्य च महतरां
सुकृतिवृद्धपाराशरीम् ॥ ततथ्य कथयाम्यहं विविधभेदसारांशकं
ग्रहादिफलसंग्रहं विबुध श्रीधराख्यो द्विजः ॥ १ ॥
मैत्रेय उवाच ।
नमस्तस्मै भगवते बोधरूपाय सर्वदा ॥ परमानंदकंदाय गु
रवेऽज्ञानध्वंसिने ॥ २ ॥ इति स्तुत्या सुसंहृष्टो मुनिस्तत्त्वविदां
वरः ॥ अथादिदेश सच्छास्त्रं सारं यज्ज्योतिषां शुभम् ॥ ३ ॥
'
पराशर उवाच ।
"शुकबिरवरं विष्णुं शुक्लांबरधरां गिरम् ॥ प्रणम्य पांचजन्यं च
वीणां याभ्यां धृतं द्वयम् ॥ ४ ॥ सूर्ये नत्वा ग्रहपर्ति जगदुत्पत्ति-
कारणम् ॥ वक्ष्यामि वेदनयनं यथा ब्रह्ममुखाकृतम् ॥ ५ ॥ शां-
ताय गुरुभकाय ॠजर्चितस्वामिने ॥ आस्तिकाय प्रदातव्यं
ततः श्रेयो ह्यवाप्स्यति ॥ ३ ॥ न देयं परशिष्याय नास्तिकाय
शठाय च ॥ दत्ते प्रतिदिनं दुःखं जायते नात्र संशयः ॥ ७ ॥
•एको व्यक्तात्मको विष्णुरनादिः प्रमुरीश्वरः ॥ शुद्धसत्त्वी जग
स्वामी निर्गुण स्त्रिगुणान्वितः ॥ ८॥
संसारकारकः श्रीमानिमि-
त्या प्रतापवान् ॥ एकांशन जगत्सर्व सृजत्यवति लीलपा
॥ ९ ॥ त्रिपार्द तस्य देवस्थ अमृतं सत्वदर्शिनः तिस-

वृहत्पाराशरहोरासारांशः

त्प्रमाणं च सप्रधानं तथैकपात् ॥ १० ॥ व्यक्ताव्यक्तात्मको वि दणुर्वासुदेवस्तु गीयते ॥ यदव्यक्तात्मको विष्णुः शक्तिद्वयसम न्वितः ॥ ११ ॥ व्यक्तात्मकस्त्रिशक्तीभिः संयुतोऽनंतशक्तिमान् ॥ सत्वप्रधाना श्रीशक्तिर्भूशक्ति रजोगुणा ॥ १२ ॥ शक्तिस्तु- तीया या प्रोक्ता नीलाख्या ध्वांतरूपिणी ॥ वासुदेवश्चतुर्थोऽभूच्छ्री- शक्त्या प्रेरितो यदा ॥१३॥ संकर्षणश्च प्रद्युम्नोऽनिरुद्ध इति मूर्ति- धृक् ।। तमःशक्त्याऽन्वितो विष्णुर्देवः संकर्षणाभिधः ।।१४॥ प्र- द्युम्नो रजसा शक्याऽनिरुद्धः सत्वया युतः ॥ महान्संकर्षणाज्जा- तः प्रद्युम्नाधदहंकृतिः ॥ १५ ॥ अनिरुद्धात्स्वयं जातो ब्रह्माहंका- रमूर्तिधक् ॥ सर्वेषु सर्वशक्तिश्च स्वशक्तयाऽधिकया युतः ॥ १६ ॥ अहंकारस्त्रिधा भूत्वा सर्वमेतदविस्तरात् ॥ सात्विको राजसश्चैव तामसचेदहंकृतिः ॥ १७ ॥ देवा वैकारिकाजातास्तैजसादिंद्रि- याणि च ॥ तामसाच्चैष भूतानि खादीनि स्वस्वशक्तिभिः ॥ १८ ॥ श्रीशक्त्या सहितो विष्णुः सदा पाति जगत्रयम् ॥ भूशत्तया सृ- ते विष्णूला तात्ति हि ॥ १९ ॥ सर्वेषु चैव जीवेषु पर्मात्मा विराजते ॥ सर्व हितदिदं ब्रह्मन् स्थितं हि परमात्म- नि ॥ २० ॥ सर्वेषु चैव जीवेषु स्थितं ह्यंशद्वयं क्वचित् ॥ जी- वांशमधिकं तद्वत्परमात्मांशकः किल ॥ २१ ॥ सूर्यादयो महाः सर्वे बह्मकामद्विषादयः ॥ एते चान्ये च बहवः परमात्मांशका- विकाः ॥ २२ ॥ शक्तयभ्य तथैतेषामविकांशाः श्रियादयः M अन्येषु स्वस्वशक्तिषु ज्ञेया जीवांशकाधिकाः ॥ २३ ॥ t मैत्रेय उवाच । रामकृष्णादयो ये द ह्यवलारा रमापतेः ॥ तेपि जीवांशसं- युकाः किं वा ब्रूहि मुनीश्वर ॥ २४ ॥ ALTR पूर्वखण्डे बनाइमा २ पराशर उवाच । रामः कृष्णश्च भो विप्र नृसिंहः सूकरस्तथा ॥ एते पूर्णा- वताराच ह्यन्ये जीवांशकान्विताः ॥ २५ ॥ अवताराण्यनेकानि ह्यजस्य परमात्मनः ॥ जीवानां कर्मफलदी ग्रहरूपी जनार्दनः ॥ २६ ॥ दैत्यानां बलनाशाय देवानां बलवृद्धये ॥ धर्मसंस्था- पनार्थाय महा जाता: शुभाः क्रमात् ॥ २७ ॥ रामोज्वतारः सूर्यस्य चंद्रस्य यदुमायकः ॥ नृसिंहां भूमिपुत्रस्य बुधः सोम- सुतस्य च ॥ २८ ॥ वामनो विषुधेज्यस्य भार्गवो भार्गवस्य च ॥ कूर्मा भास्करपुत्रस्य सैहिकेयस्य सूकरः ॥ २९॥ केतोमनान- तारश्च ये चान्ये तंपि खेटजाः ॥ परमात्माशमधिकं येषु ते खेचराभिधाः ॥ ३० ॥ जीवांशमधिकं येषु जीवास्ते वें प्रकीर्ति- ताः ॥ सूर्यादिभ्यो ग्रहेभ्यश्च परमात्मांशनिःसृताः ॥ ३१ ॥ रामकृष्णादयः सर्वे ह्यवतारा भवति वै ॥ तत्रैव ते विलायत पु- नः कार्योत्तरे सदा ॥ ३२ ॥ जीवांशनिःसृतास्तेषां तेभ्यो जा- ता नरादयः ॥ तेऽपि तत्रैव लीयंते तेऽव्यक्ते समयंति हि ॥३३॥ इदं ते कथितं विप्र सबै यस्मिन्भवेदिति ॥ भूतान्यपि भविष्यति तत्तत्सर्वज्ञतामियात् ॥ ३४ ॥ विना तज्ज्योतिषं नान्यो ज्ञातुं श क्रोति कहिचित् ॥ तस्मादवश्यमध्येयं ब्राह्मणैश्च विशेषतः ॥३५॥ यो नरः शास्त्रमज्ञाला ज्योतिषं खलु निंदति ॥ रौरवं नरकं भु- .क्त्वा चांवत्वं साम्यजन्माने ॥ ३६॥ इतिश्रीगृहत्पाराशरहोरापू- खंडसारांशे शास्त्रावतारणं नाम प्रथमोऽध्यायः ॥ १ ॥ 1 अथ जन्मलमकुंडली भावविलोकनार्थ स्वरूपमाह | तिर्यक्रपन्च ततोर्ध्वगाश्च लिखिता रेखा राइयात्मक त्पुरुहूतदिग्यहमुणा लादिराशियहाः ॥ सलेल्योदयमद्र- क कारकपदारूढात्महोराघटी वर्गाणां च दशोक्तलमपवशात्तत्तत्कं- लं वक्ष्यति ॥ १ ॥ पराशर उवाच । कालात्मा च दिवानाथ मनःकुमुबांधवः ॥ सत्वं कुजो वि- जानीयाहुधो वाणीप्रदायकः ॥ २ ॥ देवेज्यो ज्ञानसुखदो भृगुर्वी- र्यप्रदायकः ॥ विचार्यतामिदं सर्व छायासूनुश्च दुःखदः ॥ ३ ॥ •राजानौ मानुहिमगु नेता झेयो धरात्मजः ॥ बुधों राजकुमारश्य सचिवौ गुरुभार्गव ॥ ४ ॥ प्रेष्यको रविपुत्रश्य सेनास्वर्भानुपु- च्छकौ ॥ एवं क्रमेण वै विप्र सूर्यादीनि विचिंतयेत् ॥ ५ ॥ रक्त- श्यामो दिवावीशो गौरगात्री निशाकरः ॥ अत्युच्चांगो रक्तभमो दुर्वाश्यामी बुधस्तथा ॥ ६॥ गौरगात्रो गुरुर्ज्ञेयः शुक्रः श्यामः स्तथैव च ॥ कृष्णदेहो रखेः पुत्रो ज्ञायते द्विजसत्तम ॥७॥ वहुयंत्र- शिखिकाविष्णुबिडौजशचिका द्विज ॥ सूर्यादीनां खगानां च मा- था ज्ञेयाः क्रमेण च ॥ ८ ॥ कीचो हो सोम्यसौरी च युक्तदुभृगू डिज || नराः शेषाश्य विज्ञेया भानुभमो गुरुस्तथा ॥ ९ ॥ अ- निभूमिनभस्तोयवायवः क्रमतो द्विज ॥ भीमादीनां ग्रहाणांच तत्वाश्चामी प्रकीर्तिताः ॥ १०॥ विप्रवण कुजाको क्ष- त्रियो ब्रिज || शशिसौग्यौ वैश्यवर्णो शनिः शूद्रो द्विजोत्तम ॥११॥ चंद्रसूर्यगुरुसौम्या भग्वारशनयो द्विज ॥ सत्वं रजस्तम इति स्व- मावो ज्ञायते क्रमात ॥ १२॥ मधुपिंगलंक्सूर्यवतुरखः शुचि- जि ॥ पित्तप्रकृतिको घीमान्पुमानल्पकचो द्विज ॥१३॥ बहुवात - कफः प्राज्ञत्र्यंद्रो वृत्ततनुर्द्विज शुम मधुवायचंचलोमदना- तुरः||१९४कूररतारुणो भोचपलो दारमूर्तिकः ॥ पित्तप्रकृतिकः को मध्यनुर्द्विज ॥१५वपुः श्रेष्ठो किटवाक च होतिहास्य : पूर्वसामान्यायः २ चिर्बुधः पित्तवान्कफवान्वित्र मारुतप्रकृतिस्तथा ॥१६॥ इद्रात्री गुरुथ्वैव पिंगलो मूर्खजेक्षण कफप्रकृतिको धीमान सर्वशास्त्रवि शारदः ॥१७॥ सुखी कांतवपुः श्रेष्ठः सुलोचनभृगोः सुतःझाकाव्य- कर्ता कफाधिक्यानिलामा वक्रमूर्धजः ।।१ अरुशदीर्घतनुः शार: पिंगदृष्ट्यनिलात्मकः ॥ स्थूलदंतो लसत्पुंगः खररोमकची द्विज ॥ ॥ १९ ॥ धूम्ञाकारी नीलतनुर्वनस्थोऽपि भयंकरः ॥ वातप्रकृतिको श्रीमान् स्वर्भानुः प्रतिमः शिखी ॥ २० ॥ अस्थिरतस्तथा मज्जा त्वक्चर्म वीर्यस्नायवः ॥ तासामीशाः क्रमेणोक्ता ज्ञेयाः सूर्यादयो द्विज ॥ २१ ॥ देवालयजलं वक्रिीडादीनां तथैव च ॥ कोश शय्याद्युत्करणामीशाः सूर्यादयः क्रमात् ॥ २२॥ अयनक्षण वार्तुमासपक्षसमा द्विज ॥ सूर्यादीनां क्रमाज्ज्ञेया निर्विशक द्धि- जोत्तम ॥ २३ ॥ कटुलवणतिक्तमिष्टमथुरेक्षुकषायकाः ॥ क्रमेण सर्वे विज्ञेयाः सूर्यादीनां द्विजोत्तम ॥ २४॥ बुभेज्यों चलिनो पूर्वे रविभौमौ च दक्षिणे ॥ वारुणः सूर्यपुत्रश्च सितचंद्रौ तथोत्तरे॥२६॥ निशायां बलिनचंद्रकुजसौरा भवति हि ॥ सर्वदा शो बली ज्ञेयो दिनशेषा द्विजोत्तम ॥ २६ ॥ कृष्णे च बलिनः क्रूराः सौम्या वी- र्ययुताः सिते ॥ सौम्यायने सौम्यखेटो बली याम्यायनेऽपरः स्वदिवससमहोरामासपर्वः कालवीर्यकम् ॥ शकुबुगुशुचराद्या वृद्धिो वीर्यवत्तराः ॥ २८ ॥ स्थूलान् जनयति सूर्यो दुर्भगान्सूर्य- पुत्रकः ॥ क्षीरोपेतांस्तथा चंद्रः कटुकाद्यान्धरासुतः ॥ २९ ॥ गुरु- ज्ञौ सफलान्वित्र पुष्पवृक्षान् भृगोः सुतः ॥ नीरसान्सूर्यपुत्रश्च एवं ज्ञेयाः खगा द्विज ॥ ३० ॥ राहुांडालजाति केतुर्जात्यंतस्त था ॥ शिखिस्वर्भानुमंदानां वल्मीकं स्थानमुच्यते ॥ ३१ ॥ चित्र-

कथा फणींद्रस्य तोछिद्रयुतो हिज ॥ सोर्स राहोर्नीलमथि: के-

आ बृहत्पाराशरहोरासाउं तोयो हिजोसम ॥३२॥ गुरोः पीतांबरं चित्र भृगोः क्षोमं तथैव च ॥ रक्तक्षमं भास्करस्य इंदोः क्षीमं सितं द्विज ॥ ३३ ॥ बुधस्य तु कृष्णक्षोभं रक्तचित्रं कुजस्य च ॥ वस्त्रं चित्रं शर्वित्र पट्टबस्त्रं तथैव च ॥ ३४ ॥ भूगोर्ऋतुर्वसंतश्य कुजभान्दोच ग्रीष्मकः ॥ चं- द्वस्य वर्षा विज्ञेया शरच्चैव तथा बिदः ॥३५॥ हेमंतोऽपि गुरोर्ज्ञेयः शनेस्तु शिशिरो द्विज ॥ अष्टौ मसाध्य स्वर्भानोः केतोर्मासत्रयं द्विज ॥३६ ।। राद्दारपंगुचंद्राश्च विज्ञेया धातुखेचराः ॥ मूलमहो सूर्यशुको अपरा जीवसंज्ञकाः ॥ ३७॥ गृहेषु मंदो वृद्धोऽस्ति आ युर्वद्धिप्रदायकः ॥ नैसर्गिके बहुमान्ददाति द्विजसत्तम ॥ ३८ ॥ अथ पंचांगस्थितग्रहेषु चालनमाह । - स्वेष्टादग्रे भवेरपंक्तिः पंक्तौ स्वेष्टं विशोधयेत् || स्वेष्टात् पृष्ठे भवत्पंक्तिः स्वेष्टे पंक्किं विशेधयेत् ॥ ऋणं धनं तथा ज्ञेयं चालने • विधिरेव हि ॥ ३९ ॥ अथ ग्रहाणां तात्कालिकीकरणमाह । गतगम्यदिनाहतद्युभुक्तेः खरसाप्तांशवियुग्युतो ग्रहः स्यात् ।। तत्कालभवस्तथा घटिघ्नाः खरसैलव्धकलोन संयुक्तः स्यात् ॥२०॥ || टीका || गत गम्येति । यस्मिन् दिवसे ग्रहसाधनं तस्मादिवसात् मतगम्या ये दि वास्तैराहता गुणिता या भुक्तिस्तत्सकाशात्सर से ६० षष्ट्या लब्धा यंत्रशास्तैर्वियुक रहितो युक् युतो ग्रहः कार्यः । मताश्वेद्दिवसास्तदा रहितः कार्यः। अगाडिवसास्तदा युक्तः कार्य इत्यर्थः । सः तत्कालभवस्तद्दिन- जो ग्रहः स्यात् । तथा मतगम्यघटीनाः गतेः सकाशात्खरसेलेब्बः कलाभि नयुक्त कार्यः स तात्कालिकः स्थादित्यर्थः ॥ ४० ॥ पूर्वका २ अर्थ भयातमभोगसाधनम | इष्टमधिकं नक्षत्रन्यूनं तदा इष्टादित्यनेन ज्ञेयम् ॥ इष्ट- हीनं च दिनर्क्षनाडी भयातसंज्ञा भवतीह तस्य || दिनर्क्षनाही खरसेषु श्रद्धा निजयुक्तः सहिते भभोगः ॥ ४१ ॥ इष्टं न्यूनं नक्षत्रमधिकं तदा गतर्क्षनायेति ज्ञेयम् ॥ गतर्क्षनाडांखरसंषु शुद्धा सूर्योदयादिष्टघटषु युक्ताः ॥ भयातसंज्ञा भवतीह तस्य निजर्क्षनाडीसहिते भभोगः ॥ ४२ ॥ अथ चंद्रस्पष्टमाह | मत पष्टिगुणितं भभांगेन च भाजितम् || दस्त्रादिषष्टि- गुणितैलब्धं तत्र सुयोजयेत् ॥ ४३ ॥ तच्चापि द्विगुणं कृत्वा ह्यंकेन विभजेत्पुनः ॥ मृगांकलञ्चमंशादीन्सुसाधय द्विजोत्तम ।। ४४ ॥ खखशून्याष्टवेदन गतिर्भभोगभाजिता ॥ एवं चंद्रस्य विज्ञेया रीतिः स्पष्टतरा बुधैः ॥ ४५ ॥ अथोच्चनीचग्रहाः । अओ वृषमृगः कन्याकुलीरझपतौलिकाः ॥ सूर्यादीनां क मादेतास्तुंगसंज्ञाः प्रकीर्तिताः ॥ नीचास्तत्सप्तमा ज्ञेया ग्रहा नीचा विनिश्चिताः ॥ ४६ ॥ सूर्यस्य भागे दशमे तृतीये चंद्र- स्य जीवस्य त पंचमेंऽशे ॥ सौरस्य विंशे लधिसप्तकेतोर्विद्या- द्भृगोः पंचदशे बुधस्य ॥ ४७ ॥ भौमस्य विशेऽष्ट्युते परोचेंवि- शलवे सूर्यसुतस्य नीचाः ॥ ४८ ॥ अथ मूलनिकोणमाह | विंशतिरंशाः सिंहे कोणमपरे स्वभवनमर्कस्य || उच्च भाग- त्रितयं वृषमिंदोः स्यात्रिकोणमपरेशाः ॥ ४९ ।। द्वादशभामा मेपे त्रिकोणमपरे स्वभे तु भौमस्य || उचकले कन्यायां बुधस्य K हाहोरासारांश: तिथ्यशकैः सदा चिंत्यम् ॥ ५० ॥ परतत्रिकोणजाते पंचभि- रंशैः स्वराशिजं परतः ॥ दशभिर्भागेजवत्रिकोणफलं स्वयं परं चापे ॥ ५१ ।। शुक्रस्य तु तिथयोंऽशास्त्रिकोणमपरे तुले स्वरा- शिश्च ॥ कुंभे त्रिकोणनिजभे रविजस्य रविर्यथा सिंह ॥ ५२ ॥ अथ मित्रामित्रविधिमाह. रवेः समो ज्ञः, सितसूर्यपुत्रावरी परे ये सुहृदो वरायः॥ चंद्र- स्य नारी, रविचंद्रपुत्रौ मित्र समाः शेषनभश्चराः स्युः ॥ ५३॥ समौ सितार्की, शशिजश्च शत्रुर्मित्राणि शेषाः पृथिवीसुतस्य ॥ शत्रुः शशी सूर्यसितौ च मित्रे, सभाः परे स्युः शशिनंदनस्य ॥५४॥ गुरोझशुको रिपुसंज्ञको तु, शनिः समोऽन्ये सुहृदो भवंति ॥ शु- ऋस्य मित्रे बुधसूर्यपुत्रों, समौ कुजार्यावितरावरी तौ ॥५५॥ शनेः समो वाक्पतिरंशुक्रौ च मिश्री, रिपवः परेऽपि ॥ ध्रुवं ग्र हाणां चतुराननेन शम् ।। ५६ ।। दुशाय- बंधुसहजस्वांत्यस्थास्ते परस्परम् ॥ सुहृद्भवेदद्धिसुहृत्समो मित्रं परः समः ॥ ५७ ॥ तथा त्रिकोणषष्टाष्टसकस्थितखेचराः ॥ अन्योन्यं रिपुतां यांति तत्कालं तानि वै मुने ॥५८ ॥ तात्कालमैत्रीचक्रम् . सू... बु.गु. शु. रा. निसर्गमैत्रीचक्रम् . बृ.शश ग्रह नं. ...नं. घ. श यु. श. FF शु. हैं. J. सबै ने + Tou मित्र: २३४ २०३१, १२ १२ । १-१५॥३॥७॥ मृ.... v 92 ব ব স ম j 44. श. $44 W T भु.श. + SM -- 5 श. मं. मू. गुरु सम 9 प मित्र. 3.4. ...अथ पंचघामैत्रीचक्रम् ब. स. स. 15. पु. शु. शा. ग्रह अति बृ. 15 मि. 0 -- b ........ খ by श.नं. बु. पूर्वसन्याय मे अस्यीदाहरणम्। उक्तस्थाना- दमीष्टग्रहः मित्रशत्रुसको यथा सूर्यस्य चंद्रभमभृगवो मित्राणि, सोम्यगुरुशनयः शत्रवः । एवं स र्वत्र ज्ञेयम् । तात्कान्टिक नैसर्गिक मं... मैत्रीचकयोरुभयोः संमालितयां- 3 N t A D d शु. श. ४५ ३० १५ 4 L+ G m 4. य प्रस. TW अथ शुभबलचक्रम्- अथाशुभचलचक्रम्. उथ मूल. स्व. मित्र | सम. | नीच. | श. उच्च. पुल | स्व. मित्र. (सम. | नीच. शत्रु. २ c c A 2 c २ ६ ० + 0 6 पु. सम .श. र. बु.. शत्रु अति 13 ३० • शत्रु i e योगो भवति तदा पंचवा मैत्री V D भवति । मित्रे मित्रेऽतिमित्रं | समे मित्रे मित्र | शत्रुमित्रे समं । सम शत्रू शत्रुः । शत्रु शत्रुरतिशत्रुः । यथा सूर्यस्य चंद्रममावतिमित्रं गुरुभृगू समौं, सौम्यः शत्रुः श- निरतिशत्रुः । एवं सर्वत्र ज्ञेयम् । ७:४५ २०४५ D G 4 . ६ c + ८ C G C 4 c अथ ग्रहाणां बलमाह. स्वोच्चे शुभं बलं पूर्ण त्रिकोणे पादवर्जितम् ॥ स्वक्षै दल मित्र- हे पादमात्र प्रकीर्तितम् ॥ ५९॥ पादार्थ सम प्रोक्तं व्यर्थ नीचास्तशत्रुगे ॥ तहङ्गुष्टबलं ब्रूयाइयत्ययेन विचक्षणः ॥६० से बृहत्पाराशरहोरासाराशः अथ धूमाद्यप्रकाशकग्रहस्पष्टीकरणम्. नखलिप्ताधिके धूमे कृतिलिप्ताविहीनकाः ॥ केती कार्या गु- रोक्यादृक्षपादावसानकाः ॥ ६१ ॥ चत्वारो राशयो मानौ यु- तभागास्त्रयोदश ॥ धूमो नाममहादोषः सर्वकर्मविनाशकः ॥६२॥ धूमो मंडलतः शुद्धो व्यतीपातोत्रदोषदः। स षट्भेत्र व्य तीपाते परिवेषस्तु दोषकृतु ॥६३ ॥ परिवेषश्वक्रादिंद्रचा- पश्च दोषदः ॥ अत्यष्टयंशयुते चापे केतुखेटः परोविषम ॥ ६४ ॥ एकराशियुते केतो सूर्यः स्यात्पूर्ववरसमः ॥ अप्रकाशमहाश्चेते दोषाः पापग्रहाः स्मृताः ॥ ६५ ॥ अस्योदाहरणम. सूर्य २॥४१२८११ चतुर्भवनसहितः सत्र्यंशैः त्रयोदश भागैरन्वितः ४|१३|२० अयं धूमः ६११७१४८११ पूर्वोत्तधूमः मंडलतो १२ द्वादशराशितः शुद्धोऽयं व्यतीपातः ५११२/११/५९ अयं षट्राशियुक्तः परिवेषः ११/१२/११/५९। अयं चक्रान् १२ च्युतः इंद्रचापः १७१४८।१ अर्थ अत्यष्टशः सप्तदशांशा वित्र्यंशा- स्तैः १६।४० भागैरन्वितोऽयं ध्यजः ११४|२८|१ एकराशियुतो ध्वजः पूर्वतु- ल्यो रविः स्यादित्यर्थः २१४|२८|१||१|२|३|४१५ अप्रकाशिकक्षेपकाः स्युः परिष रह. अंश. ब.. नमः 1,5 ४८ १ मे २० व्यतीपात १२ 0 B इंद्रधनुः १२ + .२८ ई . अप्रकाशिकग्रहा: स्पष्टाः स्वः परिवेशः इंद्रमनुः ध्वज: गुलिक ११ " १७ १४८ 2 ध्वजः a १६ ४० प्राण पद ३ (**) पूर्वखण्टे महमााध्यायः २ अथ किंचिद्रमादिकफलविचारमाह. भान्विंदुलअगेष्वेषु वंशायुर्ज्ञाननाशनम् ॥ एषां बर्कदोषा- णां स्थितिः पद्मासनोदिता ।। ६६ ।। ॥ टीका ॥

भान्विति । जन्मकालीनसूर्यचंद्रलमानां पृथक् परिवेषादिमिस्त्रिभित्रिमि- योगवशात्फलजयनाशन द्वयोर्डयमेकस्मिन्नेकफनाशः एवं बथा यो य आधिक्ययोगस्तथाऽनिष्टफलाधिक्यमिति भावः ॥६६॥ अथ जन्मकालइ टलन निश्चयार्थी गुलिकसाधनमाह. रविवारादि शन्यंत गुलिकादि निरूप्यते ॥ दिवसानष्टवा- कृत्वा वारेशाद्रणयेत्क्रमात् ॥ ६७ ॥ अष्टमांशो निरीशः स्वाच्छन्यंशो गुलिकः स्मृतः ॥ रात्रिरयष्टवा भक्ता वारेशात्पं- चमादितः ॥ ६८ ॥ गणयेदष्टमः खंडो निष्पत्तिः परिकीर्तितः ॥ शन्यो गुलिकः प्रोक्तो गुशे यमघंटकः ॥ ६९ ॥ भोमांशे मृ त्युरादिष्टो ग्व्यंशे कालसंज्ञकः || सौम्यांशेऽर्द्धप्रहरकः स्पष्टक- मंप्रदेशकः ॥ ७० ॥ || टीका || रव्या दिसप्तवारेषु दिनमानमष्टधा विभज्य तत्तद्वारेशं मथ मखंडाधिपं कृत्वा ऽभिमखंडेषु तत्तद्वारेशाद ग्रिमग्रहान कमेणेशत्वेन जानीयात् । अष्टमः खंडस्तु निरीशः। एवंच सप्तसु वारेषु शन्यशो गुलिकनामा। तथा च रविवारे सप्तमः सोमे षष्ठः भौमे पंचमः बुधे चतुर्थः गुरो तृतीयः शुके द्वितीयः शन प्रथमः खंडो गुलिको भवति । सप्तस्वपि वारेषु रात्रिमानमष्टवा विभज्य तारे- शात्पंचमाद्याः खंडाधिपाः ज्ञेयाः | रात्रादप्यष्टमः खंडो निरीशः । एवं न रचि रात्री तृतीयः खंडः- सोमे द्वितीयः भौमे प्रथमः बुधे सप्तमः गुरौ षष्टः शुक्रे पंचमः शन चतुर्थः खंडो गुलिको भवति । एवं सर्वदिने रात्रौ १ गुरुखड़ो म मघटनामा डोहरकाख्यः व्यंशः कालसंज्ञः भोमांशो मृत्युनामेति शेषम् । स्पष्टर्म इति ॥ ७० ॥ दिनमाने ३३/१४ अष्टयाविभज्य ४/९/१५ लब्धं सौम्यदिने जन्म ताई सौम्यवारगुणकेन ४ गुण्यं १६१३७ गुलिकेष्टमस्योपरि लगानयनरीत्या नीतं गुलिकलशं ५।६ स्पष्टं एवं सर्वत्र ज्ञेयं ७१८०९१ गुलिकगणकबुवांकाः स्युः राखे 19 ३ चंद्र मंगळ बृहत्याराशरदोपसारांस ● अस्योदाहरणम्. २ ļ क्य ४ ३ 1.5 दे शनि ५ ६ ६ अथ प्राणपदसाधनमाह. घटी चतुर्गुणा कार्या तिथ्या १५ तैश्च पर्युता ॥ दिनकरे- णापहृतं शेषं प्राणपदं स्मृतम् ॥ ७१ ॥ शेषात्पलांता हिंगुणी विधाय राइयंशसूर्यर्क्षनियोजिताय ॥ तत्रापि तद्राशिच- रान् क्रमेण लग्मांशप्राणांशपर्देक्यता स्यात् ॥ ७२ ॥ पुनः को- •णात् क्रमांतरादीनां तथा प्राणपदादपि ॥ स्वेष्टकालं पलीकृत्य तिथ्याप्तं भादिकं च यत् ॥ ७३ ॥ चरागभिगे भागे भानों युझ्नवमे सुते ॥ स्फुटं प्राणप्रदं तस्मात्पूर्ववच्छोधयेत्तनुः ॥७१४॥ विना प्राणपदाच्छुडो गुलिकाहा निशाकरात् ॥ तदशुद्धं वि- जानीयात् स्थावराणां तदैव हि ॥ ७५ ॥ छ्योर्हीनबलेऽप्येवं गु- लिकापरिचितयेत् ॥ तस्मासत्सप्तमस्थानात्तदंशाच कलवतः ॥ ७६ ॥ तत्रैव तत्रिकोणे वा जन्मलग्नं विनिर्दिशेत् ॥ मनुष्या- णां पशूनां च द्वितीये दशमे रिपौ ॥ ७७ ॥ तृतीये मदने ला- में विमानां विनिर्दिशेत | कीटसर्पजलस्थानां शेषस्थानेषु संस्थितः ॥ ७८ ॥ ३० वृ० हो० पू० सा० द्वितीयोऽध्यायः ॥ २ ॥ ग्रह ४ दिवा. रात्रिः • पूर्वखण्डे राशिस्वभावाव्यपः ३ अस्योदाहरणम्. इस ६२७ वर्ण २५२ पंचदशभक्तशेष १०२ शेषं पी १०१४ यदा दिनेशेनाधिष्ठितं चरराशी तदा तत्रैव गणनीय। यदा स्थिरद्धि- स्वभावराशेः सूर्ये स्थिते सति तदा कोणभंसः तेषां मध्ये यो वे वरराशिस्त स्मात् क्रमगणनया पंचदशपलात्मकं प्राणपदं भवतीत्यर्थः । अत्र सूर्ये द्वि- स्वभावराशौ स्थिते सति सूर्यः २४२८१ मिथुनातपंचमं ७ कोणमं तस्मा गणनीयम् ३।४ प्राणपदमागमै सूर्याश ४ माणांश: इयोरेक्यं मांशाणां- शैक्यता सदा लग्नागमं भवति । ननु सर्वत्र ज्ञेयम् ॥७८॥ इति श्रीबृहत्यारा शरहोरापूर्वखंडसारांशे महादुर्भृताध्यायो द्वितीयः ॥ २ ॥ पराशर उवाच । मेषो वृषभ्य मिथुनः कर्कसिंहकुमारिकाः ॥ कुलालिधनुषो नक्रे कुंभमीनास्ततः पराः ॥ १ ॥ अहो रात्राद्यंतलोषाहारति प्रोच्यते बुधैः ॥ तस्य हि ज्ञानमात्रेण जातकर्मफलं वदंत ॥२॥ पदव्यक्तात्मको विष्णुः कालरूपी जनार्दनः ॥ तस्यांगानि नि- बोध त्वं क्रमान्मेषादिराशयः ॥ ३ ॥ शीर्षाननों तथा बाहू हू- स्कोडकटिबस्तयः ॥ गुह्योरुयुगुले जानुयुग्मे वै जंघके तथा ॥ ४ ॥ चरण हौ तथा लमात् ज्ञेयाः शीर्वादयः क्रमात् ॥ च रस्थिरडिस्वभावा: क्रूरा नरस्त्रियौ ॥ ६॥ पितानिलत्रिबाले- क्यं सेष्मिकाथ्य क्रियादयः ॥ रक्तवर्णो बृहद्मावश्चतुष्पाद्रात्रि- विक्रमी ॥६॥ पूर्ववासी नृपज्ञातिः शैलचारी रजोगुणी ॥ पृष्ठो- दयी पावकी च बेषराशिः कुजाधिषः ॥ ७ ॥ श्वेतः शुक्राधियो दीर्घश्यतुष्पाच्छवरी बली ॥ याम्येद् ग्राम्यो वणिकभूमिरजी दृष्टोदयो द्वषः ॥ ८ ॥ शीर्वोदयी नृमिथुने सगदं व सत्रीय कम 11 कमी द्विपादात्रिबली मम्मो कोनि ॥ १ ॥ समगात्रो हरिहर्णो मिथुनाख्यो बुधाषिपः ॥ पाठलो बनवारी 3 (१४) 'बृहस्वाराशरहोराताराश च ब्राह्मणो निशिबीर्यवान् ॥ १०॥ बहुपटुतरः स्थौल्यतनुः स- त्वगुणी जली ॥ एष्ठोदयी कर्कराशिमृगांकोऽधिपतिः स्मृतः ॥ ११ ॥ सिंहः सूर्याधिपः सत्वी चतुष्पात्क्षत्रियो बली ॥ शीर्षो- दयी बृहद्भात्रः पांडुः पूर्वेट् युवीर्यवान् ॥ १२ ॥ पार्वतिध्वाथ कन्याख्या राशिर्दिनबलान्विता ॥ शीर्षीया च मध्यांगा द्विपाद्या- भ्यचरा च सा ॥ १३ ॥ स सस्यदहना वैश्या चित्रवर्णा प्रभं- जिनी ॥ कुमारी तमसा युक्ता बालभावा बुधाविषः ॥ १४ ॥ शीर्षोदयी युवीर्याट्यस्तथा कृष्णा रजोगुणी ॥ पंचमोडूचरों घा- ती शूद्रो मध्यततुर्द्विपात् ॥ १५ ॥ शुक्रोऽधिपोऽथ स्वल्पांगी ब हुपाद्राह्मणो बली || सौम्यस्थो दिनवीर्याच्यः पिशंगो जलभूव- हः ॥१६॥ रोमस्वाक्ष्योऽतितीक्ष्णांगो वृश्चिकश्च कुजाधिपः ॥ पृष्ठ- इयी त्वथ धनुर्गुरुस्वामी च सात्विकः ॥ १७ ॥ पिंगलो निशि- वीर्याच्यः पावकः क्षत्रियो द्विपात् ॥ आढावंते चतुष्पाद: सम- मात्र धनुर्धरः ॥ १८ ॥ पूर्वस्थो वसुधाचारी तेजस्वान्ष्टष्ठतांद्र- मी ॥ मंदाधिपस्तमी भभी याम्ये च निशि वीर्यवान् ॥ १९ ॥ प्रष्टोदयी बृहगात्रः कर्बुरो वनभूचरः ॥ आदौ चतुष्पादंतं तु चि- पढ़ो जलगोमतः ॥ २० ॥ कुंभ: कुंभी नरो बभ्रुर्वर्णमध्यत्तनुर्द्धि- पात् ॥ युवीय जलमध्यस्थो बातशीषयी तमः ॥ २१ ॥ शूद्रः पश्चिमदेशस्य स्वामी देवाकरिः स्मृतः ॥ मीनौ पुच्छास्यसंट मो मीनराशिर्दिवा बली ॥ २२ ॥ जली सत्त्वगुणाढ्यश्च स्वस्थो जलवरो द्विजः ॥ अपदो मध्यदेही च सोम्यस्थो ह्युभयोदयी ॥ २३ ॥ सुराचार्याधिपश्चास्य राशीनां गदितं मया ॥ त्रिंशद्ध- गणात्मकः स्थूलसूक्ष्माकरफलाय च ॥ २४॥ अथातः संप्रवक्ष्या- मि शृणुष्व मुनिपुंगव || जन्मलग्नं च संशोध्य निषेक परिशोपूर्वखण्डे राशिस्वभावाध्याय ३ धयेत् ॥ २५ ॥ तदहं संप्रवक्ष्यामि मैत्रेय त्वं विधारय ॥ जन्म- लक्षात् परिज्ञानं निषेक सर्वजंतु यत् ॥ २६ ॥ मिनाते मानविस्थस्तस्य मांदेर्यदंतरम् ॥ लग्नभाग्यांतरं योज्यं यच रा- श्यादि जायते ॥ २७ ॥ मासादिस्तन्मितं ज्ञेयं जन्मतः प्राकू निषेकजम् ॥ यद्यद्हश्यदलेंगेश स्तवेंदोर्भुतभागयुक् ॥ २८॥ त- त्काले साधयेलमं शोधयेत्पूर्ववत्तनुः ॥ तस्मात्फलप्रफलं वाच्यं ग भंस्थस्य विशेषतः ॥ २९ ॥ शुभाशुभं वदेत् पित्रोजीवनं मरणं तथा ॥ एवं निषेकलग्नेन सम्यक् ज्ञेयं स्वकल्पनरत् ॥ ३० ॥ अथ लमचतुर्थादिद्वादशभावसाधनमाह. अयनांशाः ॥ वेदाब्ध्यब्ध्यूनः खरसहृतः शकोऽयनांशाः || टीका || शालिवाइनारूप: इटशकः चतुश्चत्वारिंशदधिकचतुःशत ४४४ हीनः । ततः खरस ६० इतः षष्टिभक्तः फलमयनांशाः स्युः । अथ पलभाज्ञानं चरखंडसाधनमाह. मेषो रविरयनाशयुतो भवति यद्दिने ॥ शंकुच्छायादिना तु पलभेत्युच्यते बुधैः ॥ ३१ ॥ स्थानत्रये च सा स्थाप्या गुण्यादि- ग्वसुपालकैः ॥ अंते गुणोद्धृते सद्भिश्चरखंडः प्रकीर्तितः ॥ ३२ ॥ || टीका || अपनस्थ भागा अयनांशाः पूर्ववक्ष्यमाणास्तैः सहवर्तमान युक्तः यः सूर्यस्तस्मिन्सूर्य मेषादिगे राशिभागकलादिना शून्यमिते सति तस्मिन् दि- ने दिनार्द्धे मध्यान्हे समभुचिमध्ये समतलमस्तकपरिधिः समसिद्धो दंतिद तजः द्वादशांगुलशंकुर्निवेश्यः। तस्य शंकोर्मध्यान्हे मा छाया था भवति ता पलमा भवेदित्यर्थ: । सा पलमा विस्था त्रिषु स्थानेषु कि (दशभिः १० वसूमिः अष्टविः ८ दिक्पाले: १० इता सुचिता तोऽन्ति मॉक खिभिः ३ उद्धृता भक्ता सती त्रीणि चरसंडाकानि भरत N बृहत्याग्रहोयसोश अथ लंकोदयमाह. वसुसागरनेत्राणि पलानि लंकोदये मेषराशौ ॥ शंकोंकनेत्रे वृषभे मिथुनेऽग्नियुङ्गेन्त्रसंख्यातम् ॥ ३३ ॥ विपर्ययमग्रिमत्रित- ये षड्लग्नेष्वेवमेव निर्दिष्टम् ॥ हीनं खंडत्रितयं युक्तः स्वदेश मोऽयम् ॥ ३४ ॥ अथ लमसाधनमाह. यस्मिन्काले लम साध्यं च यदा तदा भवेद्दिशैः ॥ तात्कालि कसूर्यो वै युक्तः कार्योऽथ सायनांशेन ॥ ३५॥ तद्वाशेर्यत्स्वादेश्य उदयस्तेनाथ भोग्यांशाः ॥ निधेश्च भागास्त्रिंशच्युतास्तथा भुक्त- भागाश्च गुण्याः ॥ ३६ ॥ भूतान्तास्ते च ह्यंकाग्निभाजिता यदि ॥ भोग्यकालोऽथ घुमणेर्विज्ञेयश्च द्विजोत्तम ॥ ३७ ॥ इति सायनयातांशर्मुक्तकालो विधीयते ॥ इष्टयव्याः पलैः शोध्यो भो·यकाल इति स्थितिः ॥ ३८॥ हातच्या राश्युदयकालात्तावंतः शोधवेदथ | यच्छेषं खगुणनं तवृतमशुद्धोदयेनाथ ॥३९॥ यचं- ब्धं च लवाद्यं चायनांशहीनेर्लनं स्यात् ॥ जानीहि द्विजसत्तम नतोन्नतप्रकारमंर्वेतत् ॥ ४० ॥ अस्यार्थः यस्मिन्काले लग्नं साध्यते तत्कालिनः सूर्यः सायन अयनांशयुक्तः का- यः। सूर्यस्य राशिवशाद्यः स्वदेशियः उदयस्तेन भोग्यांशाः रखेः त्रिंशत् च्युताः भुक्तभागी गुण्या ते खञ्युतशा संतः कलाद्यो खेः भोग्यकालः स्थात। एवं असुनैव प्रकारेण सायनयातांशः भुकमागेः यातको भुक्तकाल स्वात् । स यथा- उदयगुणः भुक्तभागास्त्रिंशद्भक्ताः इति लम भुक्तफालार्थमिद- भोग्यकाल इष्टवीनां पलेम्यः शोध्यः । ततः किंविधेयमित्यत आई। तद्रव तदनंतरं अहोदयानतदातव्यहीन कार्यो यातयति वाबत्तः शोषयेदिस्यर्थः । पच्छेषं तद्गनपुणत्र त्रिः i पूर्वखण्डे राशिस्वभावाध्याय ३ ग्रहणं अशुद्धेनोदयेन हवं भक्त स्वार्थ भागाधं तदादिः शुद्ध- पूर्वे सहित अशुद्धोदयतः पूर्व पावंतो मेषादयो राशयस्त्रे वस्त्र स्थाने स्थाप्याः तदयनांशहीने सद तात्कालिकं राश्यादिकंला भक्तीति व्याख्या अथ नवोन्नतसाधनमाह दिनगतघटीभिहीने कार्य्यं मुनिभिश्व दिवसार्द्धम् ॥ पूर्वनतं तद्राची लक्षणमेतद्दि विज्ञेयम् ॥ ४१ ॥ यदा दिनापरीष्ट- कालो भगोदयादिष्टघटीषु शोध्यम् ॥ तदा दिनाईस्च नत परं तद्धमुं च सर्व खलबोधहेतुम् ॥ ४२ ॥ रात्र्यदुपरिवेत्स्यादि- टकालो विचक्षण ॥ सूर्यास्तेष्टघटीशुद्धं राज्य पश्चिमं नतम ४३ अस्यार्थ:- दिनखंडम् दिना दिनगनघटीभिनम् कार्यम् रात्री पूर्वनर्तस्यात् पुतलक्षणम् दिनार्दपूर्वमिष्टकाले सति यदा दिनापरीष्टकालस्तदा स- यदयादिश्घटी शुद्धं शोध्यम् झुलंडं दिनाई दिवसे अपरं नतं पश्मिनतं स्यात् तथा राज्यद्दपरीष्टकाले सति सूर्यास्तादिष्टषटीष शोष्यं राज्य. रात्रौ पश्चिमं न स्यात् ।। ४९ ॥ ४२ ॥ ४३ ॥ अथ चतुर्थदशमसाधनमाह | एवं लंकोदयैर्भुक्तं भोग्यं शोध्यं पलीकृतात् ॥ पूर्वपश्चान्नताद्- न्यत्प्राग्वत्तदशमं भवेत् ॥ ४४ ॥ अस्यार्थ:- - •एवमनया रीत्या लंकोदयैः कृत्वा खेभुंक्त भोग्यं शोभ्यं तत्पलीकृतात् पूर्वपश्चिमाच्छोम्यम् अन्यदवशिष्टं यत्कर्म तत्माग्वत्पूर्वरीत्या लमवत्साध्यं तहशमं मवे लारखे पदयुक्ते सति जायायौं भवतः ॥ ४४ ॥ अथ भावसंधिमाह। लम सुखात्सुखं कामत्कामं खात्खं न लगतः ॥ अंशमेक बृहत्पाराशरहोरासाराशः द्विगुणितं युंज्यालमादिषु क्रमात् ॥ ४५ ॥ पूर्वापरयुतेराई संविः स्याद्भाक्योर्डयोः ॥ एवं हादशभावाः स्युर्भवन्ति हि ससंधयः॥४६॥ अस्यार्थ:- लग्नतः स्वं खात् कामं कामात् सुखं सुखात् लमं चकारात्सर्वत्रेव उन कार्यम् यथा सुखाप्रमूनं तस्य शेषांकस्य व्यंश विभागो ग्राह्यस्तदेकेन यु. णितं यदकं तल्लने योज्यं तदा द्वितीयभावो भविष्यति पुनः द्विगुणित कृत्वा लग्ने योज्यं तदा तृतीयमावो भविष्यति एवं सर्वत्र बोभ्यं एवं द्वादश मावाः स्युः पूर्वापरयुते लमद्वितीययोयोगस्तम्याई द्वयोर्भावयोः संधिः स्यान् हि इति निश्चयेन संधयो भवतीत्यर्थः ॥ ४५ ॥ ४६॥ अथ भोग्यकालादल्पेष्टकाले सति लग्नसाधनम् । भोग्यतोऽल्पेष्टकालात्खरामाइतात्स्वोदयाप्तांशयुग्भास्करः अस्यार्थ:- स्यात्तनुः ॥ भोग्यतोभोग्य कालतः अल्पेष्टकालात्खरामाहतात्रिंशद्धणितात्स्वोदयेन स्वराश्युदयेन तात् तस्माचे आप्तांशा लग्नभास्ताको मास्करस्तनुर्लक्षं स्यात् । अथ लमपत्रभावपत्रमाह | सूर्यवंशमानेन फलं ग्राह्यं च कोष्टकम् ॥ इष्टघट्या समा- युक्तं लग्नं तात्कालिकं भवेत् ॥ ४७ ।। लमपत्रस्योदाहरणम्. यथा सूर्यः २१४ लग्नपत्रकोष्टाङ्क १२ १५४ इटघट ६११७ उमयोयोगः १९।१९ पुनः लग्नपत्रमवलोकनेन ३१८ भागतम् ॥ भावपत्रस्योदाहरणम्. सूर्यः २१४ मावपत्रकोष्टांक: १४|१७ पूर्वन १०।२० अयं त्रिंशस्यु- शोन्नतांक १९५४० उभयोयग: ३३१५७ पुनः भावपत्रमवलोकनेन ६१३ जातं चतुर्थभवनमेषं सर्वत्र बोध्यम् ॥ ४७ ॥ पूर्वखण्डे ग्रहमादुर्भावाध्यायः ३ अथ लमपत्रमिदमाइ. मंश[मे. १ ॠ. २ मि. ३ क. ४ सि. ५ क. ६.१.तु. ७५.८ २ १२ १५ २० २८ ३३ १ ५४१४ 3881 18 8 3. 11 १२ १६ १७ 2 ! १८ NA 4 १२ २३ २३ 4 १०३२ है: २६४९ 51 ale R १३. १४ १५४ ३ १८४१ । ४३१५ D ४ ३४ ३४४८ ४ ३२८ ४२ । ७ ३ 4,95 ८ ५७ १६/४६ 2 २५५६ fª n 4 2 Ju १२ A ik १२

• ४८

म मैंन ८ ७/३५/४५ २२ Win १२ १८ २६ १३ 14 १३ १४ ४९९ Fin 66.6 १४ ५१२७९ ४२ १४ 13 २३ ५३ ३५ ४६. २३ | २८ 25 13 17 १४ ४ १८ ले १२ ! १० ३५ १३ s 144 ५ कई १३ १२ १८५८ १४. V ५० 94, < २७ G १८ २४ 1 १४ 20 4,4 १४ ३३ २० ६ २० १७ दे २० २८ २० २३ 14 7,9 २३ ४७ X3 % Fin २४ 3

• • • • • • • -!

२३ २४ ३१ २४ ४२ २४ ५३ २५ 1 ३५१५३ १८ ३४ J'e In 10 २८ १४२५/० 15² ३२ 3n 24 २० १४ ३५ 19 २४ ४० b १० ११ ३० २१ २८ ४६ ३५ २'५ ४६ ] २५. ३१ १४ 21 ४ 2 8À २६ 31 → २५ १६ ३१ १७०५ २६ | ११ १८ KĘ ३५ २५ de a more easy to use it ३४ ४० F ते हैं ५०५५ १४ ४० १८ ३३ N १२ 2 Ji 4,9 ३५ : ४० २१ ३९ ३२ ६ 6 स, खु ३० : ३६ | ४१ ४% २ ३४ के के at 80 8:1 G.. ४४ nin ४६ : ४१ १३ | ४५ १४० १६ ५१ 2.8 कोटे २९ ४२ ३५ | ११ ४० [११] ४५ ४६ २५ १८४४ ३५४१ ४|१ ४ 3 ४६ ३७ १ ४२ ८ ४१ ३८१५ ३४ hal हे दे in १२ K; २३ ४०५४२८२८ B १४ ». È l'a ३६ : ४१ : ४७५३ १४ ¹,3 २३ १८ । २० l'n ४८ > intin 4.9 ५३ ४२ ४५

17 ३६ | ४२ ४७ ५९३ z'n 'n bin F.A ४७ : ५५ है. ज खूभु 10 हे Sin 5,6 9 Kin c'n y+ १६ १७ २८ Me चैन । € ४१४६५२५६३ २ । २६ ५६ G ४७५२ ६११६४ | ५० ५७ : ५२ g'is ३० winnin no ५० ६० दृ 2 ५१ खुई है ४४ १८ An ४ 2.4 मे ४द ४९ 42. 2'4 An ५१ 234 Sin ५३ 23 ५७ Ų ३६ ini ५ 4 + ÷ २४ yü 2 ४८ 4.4. 6. 23 (२०) the २१ ५२ ... २१

२५ विदे २७ २८ 30 P > ३ 3 V

• .

बृहत्पाराशरहोरासारांशः १० १५ ३८३ १५३८ २१ २६ ३५ ३७४२ १२ १५ २१ ४२३

• | in

is fuit n १० ५४३९ ६. व { १२ %e क्ष ६ २० श् 19 ०६ 9 १६ ५० १२ ११ ५ b 0 है, ६५१ 18 ३८ ३१ 4:3 ६११ २७४१ १६. २२ २४२१४५ 15

---

२२ 3: २२. ४१ २२ icnr. ५३ १६ [१५] ३४ १६ 68 १२ ३ ८ २५१७ ३ in ११. yie 17 १६ २३ ^^ 2 < १५७ ४ W to १४ > १७ २ B ८ > i २९ | २५ ३३२७/४५ 1 € ४२ | ३७ 8.6 OC XE ! ३४ ५१ ४६ i की हूँ २२ द्ध 12 प्रभु cin १७। ३८ २३ २ àt 26 hin १८ १४ १३ ६ twit १४ 15 ३ १३ 17 २४ १२ कार्ड के हे २६ 38 R.C 0 b n'é १५ १०. ३८ १२ २३३९ २७३२ २४ २९ ३२ २४ २०३३ ४२ २७३३ ५३ ११ २८ ३३ ३ २१ २८ ६२ W ३२ १८ ३३ ३२ २८ ३३ 2.4 ७.छु 1 १४ ५०३५ 28 में ऐ ५ १४१२० २५ ४९ / १२ १२ P fin ४ 15 ५२ कहें ३७ 30 ३२ २० 1|2g|2: १९० [७] ५३ V ३८ inb के ढ 78 ४६ २४ 24 ३७ ४३ ४८ २६ ४३ ३ ३८

• 6 you

Jin ४३ gs LA ( 3 हे >> है मैं ३८ ४४ 28 ३७ D ge 2016/2017 it 36 ४८ २४ GE ४० मेहें

1. n

38 हैं ३४ ४४ ५० ४३ [१०] १४% को है २७ २२ ४१ 9 24 AR ৯हैं। अथभावपत्रमिदमाह- १२.०४ ५. ७.८ १.११ मी. १२ १३ २४२८ १८ ४३ you १७ [४] 28 ३८ ३३ २७ ३३ ३८ ४२ ३३ ३८ १४ ५२ | ४७ 18 d'in चुके ४८ [10] 2,4/5 th करी १३ ६ ७.३ १.५७ २२ 34 ५४१४ ३७ [[[११] ३१ १५ २५ श ५४ ५९३ ३१ 38 ४० हैं. य EN t'a कोही ६ d'a २३ ४९ द्ध है ४८ लेटरो Cin कार है an 2¹ & झुप्यु ४३ ५७ 1 ५१ natt ५८ , 24 ५८ ३३ ४३ ४९ ५० ५५५८ ११ ४४ B %< २ 14 $4;) An A 12 १७ ४० ४१ 2 4% ५८ R ३३ १४१ ५५ ४२ Rim ३२ | ४९५४ २७ 1&in A SA ३४ ३२ ४४ ५० yus १० १७१८ 1 २ ३४ २० 5. ३५ } 3 AN खुट डे. ४० www. २ WAV MIG W 4: ३० ३.३ 3 CAR Wa you 4 ४ २८ ५०५३ ३२ १४

२३ Sh N'h ५४ ५. ५५ यु १२ ... १० १२ " it १४ १५ 14 ei १ --- 36 २० २५ १२ २३ २४ कंठे २७ २४ ३८ SPA 22 h > n ४८.४४ " Sh Pn. है S दे ३७ b şi 11 ५८३ ६/११ ८ | ५४ है २८. ३५. .. ✔ ५ १० १९ १८२० ४३ १०. १५/१ २८१५४१३ 19 ६. ३८] ४६ ४.अ १० 19 a ४६५७ 94 5 १० ३८४२ थु ५ ४४:५२ 14 १३ २६ ४३ .. ht > १५ २० २२ ४३ १६ २१ पर ३ ६" १६ २२ १८२५. ४ढ 3 ६/११ ५६ २९ ५८१३ है है की है १७ २० १२ १७२५ 6 १२ ....... २७४० १ १२ १८ ३५५१ १४ पूर्वखण्डे मादुर्भावाध्याय में २० २३ २.। al २०! 9,3

• 3

[२१] ३. १८ + २३ २३ 2. ५ १० हे हैं. २५ : 20 १५. 21 ५० २७ ४ १.७ ६२ २७ २३ १२ १५ 3:0 २२ १७ "P ३१ ४३ ३५ 13 १२ १७ १२. २४ ८ १९४ ४३ 4.3 १२ १५ s'in ३३ २१ | २६ ३६ ५६ 24. २६ २६ 10 vin २६ १६ १६३१ २७ २२. २३ 23 २ "e १ मे d A १८ २५ ३६ १८ 3 ३० ३८ ३० ६०३४ १३५८

३५. ४६ २८ n ३१ २३ ३१ 33 ३२ . २८ ३२. G २३ २८ २२ २३ २८ ३२ १० ३५ gr 12% ३१ 14 १४५८ ३२ २८ 2 27 ad .३७ ३४ ३९ 48 होती ing ३६ ३२ १८ [३१] ३६ ४२ | २८ ३१ ४८४८ 35 ३३/३१ mė sè ३८ ४२ ३५ ४० ४८ 12 ५० Š ye ३६ पढ १७ ✔ ३७ ४० २० jo ३१

st ३७ ४८

३६ ४१ ४६ दं १४ ३५ ३८ ३७ ga WA 9 मंती

se २५ ४८ ४१ ५४ | १३ ४८४६५१ ५ २२ ५९ RM 34348 o'%. Ful ४३ [...] BLACT491447772 BILKY WIT चंद २२ 29 ४३११ ४३३ ४६ 14

• },

bn | ind 2,3 % ३६ | ५३ [D] o'r 24. ४४०५५ २० ३३ fin ४२ ट ३१४३ Ein ४६ खुर tin t 2 ४३ | ४८ R 93 ३ ३६४१ ४ | ५२ : ५७ gu N ३८ १३ ४७ ४.२ ४२ १३ हुन ४६.५ J २६ ४३ १६ १४ 2 An BA! 28 १४ २० inh P'n inn Sin १५. ३२ SUBTT ५६ र t 20 1 ५३, ४१ २६ 5 ५२ ५६ हेर्दै ५८ ४२४८०३ युह १५ ✔ '9'n ४६ १६ । P ! in bin 128 4in t'a २३. ५७ ३२ gy 81% G यह J 2: 8. 6 ०.६ 1 in X+ ४३ 5 २८ ६ ३८ ak Dis बृहत्पाराशरहोरासारांशः अथ मंषादीनां संज्ञामाह। क्रियतावुरिजितुमकुलीरलेयपाथो नजूककौर्य्यारख्या ॥ तो क्षिक आकांकेगेहृद्रोगश्चांत्यभं चेत्थम् ॥ ४८ ॥ अथ मेपादिराशीनां स्वामिनः | मेषसृश्चिकयोर्भीमस्तुलाटषभयोर्भृगुः ॥ कन्यामिथुनयोज्ञः स्थानुर्मीनाधिपो गुरुः ॥ ४९ ॥ ३श निर्मकरकुंभे च कुलीरस्य तु चन्द्रमाः ॥ सिंहस्याधिपतिः सूर्यो राशीनामधिपा मताः ॥ ५० ॥ पुनः राशीशाः । चंद्रज्ञशुक्रधूमार्कपरिवेषार कार्मुकाः ॥ गुरुपातः शनिः केतु- हा: स्युदशक्रमात ॥ ५१ ॥ ( २२ ) अथाग्रे षोडशवर्गानाह वर्गान् षोडशसंख्याकान् ब्रह्मा लोकपितामहः ॥ तानहं सं- प्रवक्ष्यामि मैत्रेय श्रूयतामिति ॥ ५२ ॥ क्षेत्रं होरा च द्वेष्काणस्तु- यौशः सप्तमांशकः ॥ नवांशो दशमांशश्च सूर्याशः षोडशांश- कः ॥ ५३ ॥ विंशांशो वेदवान्हंसो भांशस्त्रिंशांशकस्ततः ॥ ख- बेढांशोऽक्षवेदांशः षष्ट्यंशश्च ततः परम् ॥ ५४ ॥ तत्क्षेत्रं तस्य खैटस्प राशेर्योयस्व नायकः ॥ सूर्येन्होर्विषमे राशौ समे तद्वि- परीतकम् ॥ ५५ ॥ पितरश्चन्द्रहोरेशा देवाः सूर्यस्य कीर्तिताः ॥ राशेरहम्भवेडोरा ताश्चतुर्विंशति स्मृताः ॥ भेषादि तासां हो- राणां परिवृत्तिद्वयं भवेत् ॥ ५६ ॥ अस्योदाहरणम्. यदा यदा विषमराशिः तदा तदा सूर्यमारम्य गणनीयं यदा यदा स- मराशिस्तदा तदा चंद्रात्मथमं गणनीय लग्नं ३१८ अस्य होरा चंद्राद्वणनीय पूर्वखण्डे ग्रहप्रादुर्भावाध्यायः ३ पंचदशांशपरिमितं ४ चंद्रहोरा सूर्य २१४ विषमराशिः अत एव सिंहडो- रायामेवं सर्वत्र ज्ञेयम् || दोराचक्रमिदम्. स्वा.राशि मे.! घृ. | मि. रु. | सिं. | क. ! . १. | च... यम. वे. १५ | .५ / चं. ४ | ५.४ | सू. ५/ चं. ४/५. चं. ४ २.५.४५.४ [पितरः ! ३० | चं.४ मू.५.४.५.४.५.४ अथ द्रेष्काणमाह । राशित्रिभागा द्रेष्काणास्ते च षटत्रिंशदीरिताः ॥ परिवृत्तित्रयं तेषां मेषादेः क्रमशो भवेत् ॥ ५७ ॥ स्वयंचनवमानां च विषमेषु समेषु च ॥ नारदागस्तिदुर्वासाद्रेष्काणेशायरादयः ॥ ५८ ॥ अस्योदाहरणम्. त्रिंशदंशात्मको राशिस्तस्य विभाग कार्यम् प्रथममागे यस्मिन् राशिर्व- तते स एव द्रेष्काणः यदा द्वितीयभागे तदास्वराः पंचमराशिद्रेष्काणः तृतीयभागे सति तदा स्वराशेर्नवमराशिद्रेष्काणी ज्ञेयः यथा लम ३१८ प्रय- ममागे अत एव स्वद्वेष्काणे एवं सर्वत्र ज्ञेयम् || द्वेष्काणचक्रस्. स्वामी. सी. मे. वृ. | मि. क. | सिं. | कं. अंश. नारद ९ रै ४ १० ! अगस्तिः २० दुवोस: ३० १०.६९ | १२ १ १ २ ! ङ. | ष. | व. ७ !< म.कु..! मी. १७ / ११:१२ ८ अथ चतुर्थीशमाह । स्वदिकेंद्रपतयस्तुर्याशशाः कियादयः ॥ सनक सनदश्व कुमारश्च सनातनः ॥ ५९ ॥

बृहत्पाराशरहोरासोराश अस्योदाहरणम्. स्वर्शादिकेंद्रपतय इति स्वक्षं यहसंबंधी सराशिस्तदादिकेंद्राणि तत्वत- यः चतुयशस्वामिनः तद्यथा राशेस्त्रिंशदंशास्तस्य चतुर्थाशः सादी सघ ७१३० तत्र प्रथम विभागमध्ये ७।३० स्वक्षस्वराशिस्वामिन एवाधिपत्यं शि तीयविभागमभ्ये १५० केंद्रपतयः स्वराशेः सकाशाचतुर्यो योराशिः तत्स्वा मिन एवाधिपस्थं तृतीयविभागमध्ये २२१३० स्वराशेः सकाशात्सप्तमो यो राशिस्तत्स्वामिन एवाऽधिपत्यं चतुर्थविभाग ३० मध्ये स्वराशेः सकाशा इस राशिस्तरस्वामिन एवाऽधिपत्यं मयालम ३१८ द्वितीयमागमध्ये ७० आगतमेवं सर्वत्र ज्ञेयम् ॥ ५९ ॥ (२४) चतुर्थीशचक्रम्. ६ स्वामी अंश १ ३२ 1 ४१५ ७ रं २ ३४ ३० पं. शु.यु. १५ ४ ६ ५ पं.सू. इ. ९ २३ U ८/९/२० / १२ / १५ ५ ७८ ९. za १२ शु... शं. पं... २०१९/१२ .मं... श.. ★. ८ १० ११ १२ १ २ 1 Y श...मं.... ४ 19 ६ www. 55 4 ३०.मं... १० १० ११/१२ / १२ ६ 0 ST. श... शु... 1. 1. ... २ 1 घ. ८ ९ अथ सप्तमांशमाह | सतांझपास्त्वोजगृहे गणनीया निजेशतः ॥ युग्मराशी तु विज्ञेयाः सप्तमर्क्षादिनायकात् ॥६० ॥ क्षारक्षीरौ च दध्याज्यों तथेक्षुरससंभवः ॥ मद्यशुद्धजलावाजे समे शुद्धजलादिकाः॥६१॥ अस्योदाहरणम ओजराशी ग्रहे सति निजराशितो गणनीयम् यदा समराशेः तदा संघ- मराशितो गणनीयम् यथा लनं ३ | ८ चेत्समराशिः अत एव मकरातृतीय •सांशमध्ये मीन १२ एवं सर्वत्र ज्ञेयम् ॥ ६०/६१ ॥ मार मीर १७ ८ ३४ १२ उम्र मे |.२.५.४९.६७.०१. ५ १२ $ ने दूधि न्य ईप्रस म 5 २ ३ ४ U 2 ७ पूर्वखण्डे शिवाभ्यामः ३

समशिचक्रम्..

१२ १० ५ २ ३ १२ $ BUPREM १० हैं ११ T ४ 10 15 4 १२ ✔ ९ १२ छु .8 Ķ ६ अथ नवमांशमाह । नवांशेशाचरस्तस्मात्स्थिरे तनवमादितः ॥ उभये तत्पंचमा- देरितिचि॑ित्यं विचक्षणैः ॥दे॒वानुराक्षसाश्चैव चरादिषु ग्रहेषु च ६२ अस्योदाहरणम्. REF

! 40 ५ • 11 १२ नवमांशगणनया यदा चरराशिस्तदा तत्रैव गणना यदा स्थिरराशेः •सकाशात्र मराशेर्गणनीयाः यदा द्विस्वभावस्तदा पंचमराशेर्गणनीयाः यथा लम ३१८।४।५ चरराशेस्तत्रैव गणना कर्कातृतीयं कन्यानवमांश एवं. सुर्वेश विलोकनीयम् ||६२॥ नवमांशचक्रम्- मे.वू. म......... .......... || शुश ३. वृष १० | भारी कमी श ३ २० ६४० ४१.५ ५ | र. शु. श.......६ ..... चू ST.N शुश... ०३ २० ऋ??RE PLEA __" बृहत्पाराशरहीरांसीसँशः"। "४ अथ दशमांशमाह | दिर्गशया ततश्र्वौजे युग्मे तनवभाइदेतः ॥ पूर्वादिदशदिक्पा- स इंद्राप्शियमराक्षसाः ॥ ६३ ॥ वरुणो मारुतश्चैव कुबेरेशानप द्मजाः ॥ अनंतश्चक्रमादोजे समेवाव्युत्क्रमेण ॥ ६४ ॥ अस्योदाहरणम्.. अथ विषमराशिदशमांशे विषममेव गणनीयं समराशिदशमांशे तम्मा नवमराशितो गणनीयम् यथाल ३४५ मीनाहणतीयम् । वृषमं दशमां- शमेवं सर्वत्र चिंतनीयम् ।। दिवमा मन अग्निः यमः ............. ३. क्षसः | १५ वरुणः

€ मारुनः १८ कुनै: १ i ईशानः | २४. पद्म: २७ ये. मि. वृ. मं. श. ५६ शु. शे ङ. ब्रु. च. म. क. सिं. क. तु. जू. शु. १.. ३ ✔ सु. ५ : २ बु. वृ. मे. i नं.मं.. बु. Y ६ ३ शु. पं. धृ. 2. अथदशांशचक्रम्- २ 9 ষক ই ক श किए कुल क्षेत्र ? 265 १८ शु. १२९ (1) स. ब्रु. 1 शु.. चं. ais वृं मु. अ. शु. शु. चं. व. जू. ग. मं. मं... ! ४ ९ ११८ १ ६ 4 र. डा. शु. Ci | १०७ ५२१ ।२ नृ. ॠ. शु. श. ...मं. श. 9 १० | २ ११८ म. इं.. गृ. श. १८ ७ है. ये ग. थ. ..... 7,4 .9 ११. ८ शु. कृ. पू. श. शु. ॠ. घु... १÷७ १२९ 2 १५ १२९ २ ११:४ मं. मे.वा. ८ १० ३ १२ चं. पं. ११ चं है बृ. बु.सू. शु. शु. ग.नं. | पं. ब.यु. श... बृ. !. भू. शु. श. भू समा स्वामि अनंतः पः मारूस वरुणः राक्षस यमः अभि į इंद्र Hang .. पूर्वमा २ अथ द्वादशांशमाह । द्वादशौशस्य गणमा उत्तरक्षेत्राहिनिर्दिशेत् ।। तेषामवाशाः क्रमशोगणेशाऽश्वियमाहयः ॥ ६५ ।। अस्योदाहरणम्... द्वादशांश स्वमात् सर्वत्र ज्ञेयम | यथालम ३३८॥४॥५ एवं प्रकारेण क गणितं तुलाद्वादशांश अमुना मकारेण ज्ञेयम् ।। १५ ।। गणेशः 35 | अश्विनी ५ कुमारी. ० यमः स्वामिनः अं! से. घृ.मि.क. सिं. मं. शं. बु. र. 2 ३० अनंद: गणेश अहि ४ र. गणेशा ३० ५ आधी: १५ | बु. कुमारो. 5 यमः १७ | ३० २० 9 ४३ ३० शृं. 2 २५ कुमारी, ८ यमः 4 भ. ४ i I ८ गृ. अथ द्वादशांशचक्रमिदम् 2 दै ड: शु. 4 झ. ज़. डॉ. २८ न. ४ : ५ २७ ग ३०/ १२ / १२ / गृ. मं. I बु ६ मु. । . .वा. १० ११, १२ / १ ! मान ¡IN MI! ६ 19 'मं. ८ L मं. गु. ६ घ. ... १८ | १४ १२ श. श..शु. । १० १५ १४

• Gu

ड़ा, a क. 1. पु. ध्रु पं. गु.श.ग. १०५१ 3 मंझु. बु. २ शु. यु. १२३ I ११ ५.२ १. ★ X 1. घा. डा. श. गु. १६ ११ १२ १ गु. ग.ज. P .श. गृ. ११ १३ ३ : ४ चे.. डॉ. १० ११ १२

4.2 ४. म.

p श. म. अहतमा शु. म. ? This is ব "" hadminin the ea > 5. श्व I+ G vi ड. 6.* ঘ us to hifi Bo प्रा. १९ बृहत्पाराशरहरा पूर्वखंडसारांश अथ षोडशांशमाह . अजसिंहाश्वितोशया नृपांशाः क्रमशः सदा ॥ अजविष्णूहरः सूर्योद्योजेयुग्मेप्रतीपकम् ।। ६६ । अस्योदाहरणम्. यदा लशोदपिमराशिस्तदा स्वराशेः सकाशात् क्रमेण गणना यदा च विषमराशिस्तदा स्वाद्विपरीतगणनया विज्ञेयाः पोडशांशाः यथा ल ३३८१४१५ मेषाद्णनीय सिंह आगतः एवं विवेचनीयम् ॥६६॥ शोडशांशचक्रम्. मू. ५ | न. मि. V विषम स्वा. म. १५९५५ ९१ A ९ बि. | २ | ६|१०२ ६१०/२ ६१० २ ३ | ७ |११| ३ | ७ | ११ | ६ | ७|११|७ | ११ | वि. ५/३०/३० [४/८/१२४८१२४ १२/ ८ | १२|७|३०| to 1 प्र. वि. ९ ... ७ | ह. | ७ |११|| ७ |११||७|११, ३ | ७ ||१७|३० i सृ. € 22/8/6/22; ८ १२४८ ५ १ १ ५ 4 १. ४ V ५ [[ ]] 3 ३० १५. १६५२ २० ८. १८/४५| ७ ११३७ ११३ ७ वि. २०:३७३० १२ मू. १२,४/८/९२४ ८ १२|४८ १२ ४ ८ .. २२/३०/० D ९२ ४ ब्र. ११५ । D . । मृ. ९२२३०३ 0 9 ५९. २४२२३० १०५ ६.१० ह. २०१५. [*[15] N. 196 ३० ४.13. ज. अथ विशांशमाह | अथ विंशति भागानामधिपा ब्रह्मणोदिताः ॥ क्रियाञ्चरे स्थिरे चापामगद्राहि स्वभावके ॥ ६७ ॥ काली गौरी जया लक्ष्मीवि जया विमला सती ॥ तारा ज्वालामुखी श्वेता ललिता बगलामुखी ॥६८॥ प्रत्यंगिरा शची रौद्री भवानी वरदा जया ॥ त्रिपुरा मुमुखी चेति विषमे परिचिंतयेत् ॥ ६९ ॥ समराशौ दया मेधा छिन्नशी- र्षा पिशाचिनी ॥ धूमावती च मातंगी बाला भद्राउहणाला ॥ ७० ॥ पिंगला छुछुका घोरा बाराही वैष्णवी सिता ॥ भुवनेशी भैरवी च मङ्गला ह्यपराजिता ॥ ७१ ॥ अस्योदाहरणम. यथा लनं ३|८|४५ मेषादिगणनया कन्या आगतम् एवंम् सर्वत्र ज्ञेयम- T ४ 49. ६ ↳ ३० में...... तू. १ २ ३ ४ ५ ६ ७ | वा विंशांशचक्रम्. कार्ड घ.म. कुं. मी. ८/१०/११/२२ ५२ ५/१/९/५ ५ ! | ५ | ५ १०/६ २ |५७| ६ | जया | २|१०|७|३|११|७|३ गौरी लक्ष्मी 1:72/2 ५०/६/२२०/६ गया ४२|७३ | १२|७३ ४/५२८|४|१२|८४१२८ वाि विजया | ५ | ५ | ९ ५ धूमाव |११|नाला विमला |६|२१०६२,१०६ / २ /१०/२१० मार्गा सती | ७ | ५ |२|७ 1: तारा Te वाला | ९५ १ ||५ १२/८/४/१२/८/४/१२/ १२. यदा अन्रुष्पा २ अनला १० वेतर ५०६ २ १०६/२० १२ | हलिता | ११६७/ २ /११/७/३ मिटा १२ युवका मा १२८४/१५८४ अस्पंगिया 18/39/1 24 100 131381 KTRIKELNER, स. रुव २/२० (१९) अं सं- शा WAshis जवामी ४ C ५७ | वरदा ।। १८ ! गृहत्पाराशरडसासंशः । (५२/८/४/ जय त्रिपुरा | ७ | ३ सिवा |४|१२/८ १॥२|१ | अन्य 1 ६/२/१०/६/२/१०/६/२/०६० मैरी १७/१८ ३११७३५ मंगला | 19 सुमुखी ८४१२८ ४/१२/८/४/१२/८४/१२ जे अथ सिद्धांगुकमाह । २० सिहांशकानामधिपाः सिंहादोजभगे गृहे ॥ कुर्काद्युग्मभगे खेट स्कंदः पर्शुचरोऽनलः ॥ ७२ ॥ विश्वकर्मा भगो मित्रो म योऽतकवृषध्वजाः ॥ गोविंदो मदनो भोमः सिंहादौ विषमे क्र- मात् ॥ कर्कादो समझे भीमाहिलोमे न विचितयेत् ॥ ७३ ॥ अस्यांदाहरणम सं० यथा ल शा४५ कर्कादिगणनीय मकरमागतं एवं सर्वत्र ज्ञेयम् । 3 ध्रु ५ F. श्रा संच परीबर 193 ३० गो 31 मनमः 4* 46: $3 M चतुर्वैिशांशचक्रम. ४ C. ३५. ४ . $; 6 १० ११:१२ समझा भर ४४"भीम" 2% अनलः विश्वक प्रश्नः भगः अंत: मय. मित्रः 110०० मजू १०११११५ ११११०० मित्रः १२१५१२:११ १२ ११११११११ २११२१:१२११५११५श्व

• • TE:

नगः ११२ १२ १.५ १ अनलः २३२.२ १/२/ मनः भोमिटर 5.63 € 19 तु हल है ४.५४ ४. मीमः ६५. मनः L. 1 अन विश्व, १६ १७. १८ ! 15 २०

• 1

४ [४] भुगः मित्रः मयः पूर्वखण्डे सथित ३७ मदनः २४ : भीमः अंतक पृषजः ११५ ११ व Bial! Ji ७६७६ ७६ ७८७८: NA 00:55 ८.८ jge 90 93 २००१०००मत्रः २१६६=१११०१११११११११.३० मिश्र [[१२] [१५.१२१११२३१/१२/११११११२१५. भगः नंद स्वज अनयन २: ० २ १/२/११२१२५,३१ अनलः ािर कर|शर ५२४१२ yaya.48 32 32 3 नक्षत्रेशाः अथ भांशेशानाह. क्रमादत्रयमवन्हिपितामहाः ॥ चंद्रेशादितिजीवा हि पितरो भगसंज्ञिताः ॥ ७४ । अर्थमार्केस्त्वष्टमरुच्छकाशिमित्रवा- सवाः || निर्ऋत्युद्धक विश्वेजगोविंदो सर्वोचुपः ॥ ७५ ॥ ततो- ज्जपादहिर्बुध्न्यः पूषा चैव प्रकीर्तितः ॥ नक्षत्रंशास्तु भांशा भांगसंख्यस्वभात् क्रमात् ॥ ७६ ॥ अस्यांदाहरणम्. यथा लग्नं ३१८१४१५ मकराहणनीय सिंहलममागतं एवं सर्वत्र ज्ञेयम् । | ब्रह्मा | ४ |७ /१० , 21 २ भांशचक्रम्. । संख्या | म्यामित मे. ३ | ४||६|.७ .. म १ १६ मा १२ शादि | ४ || १ • 1 अश्विन १ | ४ | | ग्रमः |२|११८ | १ 3 /2 /0/9918 12. ✔ 13

|..

७! Jaisi चन्द्रमाः |५ jani ईश ६ 21१२ ३ ६ 1935 जीव अतितिः | ७ | १० | १ || ||१४७० 9/17/14/0 महिः [१०] मितरा 1/1/ earn+ -hide > 10/24 (३२) 31 भन्द ३२ म १३. १४ क्ष्य मरुन् ३ १६ ! शानिः | ४ 1:3 मित्रः ५ YE सुत्रः ६ १०% ७ राक्षस २० २४ 1 कुम ...... सूर्य 14: ११२ १२३ 5 7 १२॥ पूषा 9 2 २ 11 ध्रु ५८ ११ म 4 १२३ ६ 9 4 १८/१/४ ५२ १] | १३ ५२ गोड 1901 है वसः १२३ १४ २ | ५ स्वामिनः अंशाः वन्दिः यू १० बृहत्पाराशरहोरासारांश: 1. 4 c |21| K|6|91||3 X १० EN ११/२/५ 14 १२३ ६ Š p १२ | ५ |६ ७ १० 3 ५/४/१ 3 ६ ७. श. ग. ११२ ७ १०१ ८ ११/२ ९/१२/३:६ ३० १४.७ श. ! ge | ११ | २ | १२३ अथ त्रिंशांशमाह. त्रिंशांशेशाश्च विषमे कुजार्कीज्यज्ञभार्गवाः ॥ पंचपंचाष्टसप्ता- क्षा भागाव्यत्ययतः समे ॥ ७७ ॥ वन्हिः समीरशकौ च धनदो जलदस्तथा । विषमेषु क्रमाज्ज्ञेयाः समराशौ विपर्ययम् ॥ ७८ ॥ अस्योदाहरणम्. ग. ४ ४३७ 15 314 33 4 is ge 9 ट्र 50 | 1/4 शं. জni यदा समत्रिंशांशे शुक्रज्ञेज्यार्किपुत्रा ज्ञेयं यथालनं ३१८१४१५ शुक्राद्ग- णनीयं द्वितीयं बुधः आगत एवं ज्ञेयम्. खू 4 ..... ७ ८।१२ 3 ४ X 11 १२ 1 स. विषम त्रिंशांशचक्रम्. मेषः | मिथुनः सिंट: बुखा अनुकुंमः मं. सं. भु. ई तु १० | 11 १२ २

• | 10

१३:४९:४० श. Dette स्मन् ANA धनंदः शक: वायू है EUR 11. 38 DJ AT 33 31. SHERS. • बृहत्पाराशरहारा पूर्वरखंड सारांशः। समधिशांशक्रम २० १५ धांवर छे CELE A अथववेदांश माह चत्वारिंशतिभागाना मधिया विषमे कियात् । विष्णुबंद्रो मरी विश्वस्वष्टा धाता शियोरधिः यमो यक्षेश गंधवः कालोबल गएषच ॥ समभे तुलतो ज्ञेयाः स्वस्वाधिप समन्विताः ॥30॥ अस्यादा हरणम्: यथा लग्नं ३।७ १ ४५ तुला दिगगनीय कन्याराशिरामतः एवं सर्वत्र ज्ञेयम्- रववेदोश चक्र मिदम् - LICH वृष फर्क का 19 ROB शु. श म 3* 14 35.4 A WIS 17 13. Ly प्राभिक मेहुन्फेि गं मीसा विषयः A डुं 22 123- 11+2 1 3 You 43 1 + = 453 • তুই AUG 13 15 3 sed FE $ LL 34 ११ 95. -LE | NG STYR 3 TBLY Toy 4* प ५ 3५ १ t ASTA34 10 13 VIN 1 42. 2365 P 16 15 M k 41 A inw6 13h 13 M 4 114 AGR65 C A कन्या J शु. श मं. 1 A DIS 1010011 34 145 d L TRES G 17 3 ३ V 99/9 45 ५ 43 X 35 TRICK ६६ पर

• 1 b

SZENT पर 12 में 5 +

Th 3 550 ty 54₂ ६१३ L. } शुमक 50 44

11 +3 ५ १९ ६ ११ 5 12 ६२५ 2. 073

↑ PR ET. T- TAC

2.( 29 ORGA J 4. 213 A - →→→ A मकर रॉ + रुप. 4 OASIS. SEK म: 2 - + 24 +.. EXES 16 T ५ नत्र S € 1. > JE R 39 DKEE STYTH Paisa They to KW ५. 1223+ - E T 5 2 3 2 ★

+2.5.494 ५ 33 AL 12 . 311 MAT 14 Af """ JA 33 bub 20 94 TY 11 74 k KA T - 4 TE 17 A MA www 10

T D गदै 2 J A Sy J राशिस्वभावाध्यायः २ अथाक्षवेदांश माह तथाक्ष बेदभागाना मूधिपावर ने कियात् ।। स्थिरेसिहाडियभायें चापाद्रह्मेश केशवाः ॥ ईशान्युतसुरज्येष्ठ विष्णु के शाम्बरादिषु ॥८१ ॥ अस्पोदाहरणम् यथा ३१४८ मेषाद्वानीचं वृषभ आगतः एवं सर्वत्र ज्ञेयभू अमवेदांश चक्रमिदम्- वर्ण स्वास्था स्वास्था स्वास्यास्या रुग ना शंकर अयुबाग शंकर, विष्णु ब्रह्माकर विष्णु इड़ा बांकर विष्णु विष्णुबह्मा शंकर विष्णु बदना इंच विष्णु शंकर विष्णु ब्रह्मा हक ब्रह्मा शंकर विष्णु बहाशंकर विष्णु शंकर बने किसिंटकप नष्ट y + है 50 33 » with $4 TE १५ 25 st j 2. Pr 5 T 5: PL 33 X k 3 ४, ५ ६ B ८

Y D T भू J 3 2 J 132 45. ingen F १९ २० 31 24 SET 1 A I Y T..... KIW म ५ V 2 44. 21 १२ 5 M₂. G KA AKMI

ng 13 W द 7. ↑ + भ 3 क M उ 3 बद्र ५ 6 $ ot 1. 65 HA 1 X

Y he 3 है र 332 16 06 $ A S 44 11 -2. है 2 > ■] 21. 13 · 2. 3.

५ भु ✔ KRIS 2 € ५ + ५ po b - + T EN t AD + + १० १८ $17 ५ - ब्रु ॐ 2 3 16 ★ ✔ 33 १२ .. 3. 19 99 [1] 4 ✔ "ढ 3. न 15.3 11 AL 14 १५ J १२ 4. 3 alue 22 .. 4 7 A 2

11 A 1ª R 3 [2 2. ५. 1 3.. 20 े 10 A 3 ६ 34 31 > ५ €1 BER 2 42 2 3 ह ५ .4 L 3 te.. 20 49 १५ -1 5 $ ५ ww व.. 2 ९ र b 5. 1 23. 34 Š A 2 33. 18 t ** 1 19 ČAS 4 3 ४ 17 १० E ✔ 55 E E + L + " A र 49 49 14 $1. E A ? Y ५ ५ AA AP 4 a.. 111 े k EN ✔ R 4 २ E ५ छ् 1.

> 26. छु छं अब्र 5 15. र 9 1. mil $ A A 1 Y 2 प्र T A ↳ ध्रु SA 1. -53 20 र 42. ऊ € 66 b mik 14 So 44 12 $20 द द्द से $ 3 44 59 d. ✔ A +4 44 1 3. ALE श्र t 3. A AR + 2 ४ 11 „ 4 43 329 3 13 ४६ 1915 3 4. 4. 2. 14 3.2 58 - 3... 3. 13 Y 12 1. * V KA 1 2 शा 4. 2 ✔ 7 121 2 L. 94 +4 11 TEL 950 www ALE 4 $ 21 21 I 4 CRY 22-M C JA K4

A 43. to 4 „Yo te A 14 yo ELL · 3 "Ye ५ LORE 11 CORREC ME J 21 14 AA 3 • YO ES ARA HARS छ CON ME DY YOYO PACO Y Yol Poll o VEY - IIMI 161.7. बृहत्पाराशरहोरा पूर्वखंढ सारोशः। अथ ध्या माह घोरथ्य राक्षसो देवः कुबेरो यक्षकिन्नरी॥ष्टः कुरुघ्नो गालो यहि मायापुरीषकः ॥ ८॥ अपांमतिर्मरुत्वांव कालः सर्पामतेन्दु कोण मृदु: कोमल हेरंब ब्रह्मविष्णु महेश्वरादेवा कलि • नाशय्य सितीश कमला करो ॥ पुलको लश्च दावाग्नि- घोर संज्ञक ॥८४॥ यमुश्व कंडक सुधा मूर्ती पूर्ण निशाकरः ॥ विष दग्ध कुलांतच सुख्यो वंशक्षयस्तथा ॥ ५॥ उत्पात काल सौम्या - ख्याः कोमल: शीतला भिधः कुरालदंश चंद्रास्यो प्रवीण काल पावकः ॥८६॥ दण्ड भृन्निर्मलः सौम्यः क्रूरो: तिशीत लोमृतः ॥ प्रयोधि भ्रमणारख्यौच चंद्ररेखा स्वयुग्म समेभे व्यत्यया ज्ज्ञेयाः पयंशाश्च प्रकीर्तिताः ॥ पष्ठ्यंश स्वामिनस्त्वोजे तदी गद्व्यत्ययः समे॥ मे॥८८॥ कभषठ्या संयुक्ता यहा: शभूफल प्रदा क्रूरपथ्यं सयुक्ता नाशयन्ति स्वचारिणः ॥८९॥ राशीन विहाय खेदस्य द्विघ्नमंशाध मर्क हृत् ॥ शेषं सैकं च तदात्री नाथ घ [[: स्मृताः ॥ ९ ॥ अस्योदाहरणम् - राशीविहाय त्यक्त्वा अंशाद्यं द्विगुणं कृत्वा अंशस्थाने द्वादशनष्ट शेष : सैक योज्य तद्राशिषः पयंदा पति ही भवति अयं षवंशः विषमस शिक्रमाद्रणनीयः समराशे युत्कमो ज्ञेयः यथा लग्नं १८१४५ मे. दशांमध्ये उसाता आगतः सूर्य अंशादि ४ | २८११ द्विगुणांका: ८१५६२ यदा अंशादि द्वादशा दधिकं तदा द्वादशभक्तं कलादि ८३० धिकं त्रिशङ्गक्त मुपरियोज्यम् अतुकला ५६ तिथ: म् १ उपार योज्यम् ८ शेषं सैकं अॠतु शेष ९ सैकं १ योन्य १० मिना दिगणनीय सुलाया रषिः अस्यामध्ये समतुपमध्ये कार्यम एम सर्वत्र ज्ञेयम ३६ Ta INTE R! QUATRIT. मेरो FIDE STE AFDE 4772 MG .... 190 - LAN WEK atlie Niph ||| 13 wird. LYT STREX असल कु Mi 20 ... PETER HAST A Fat Boat NA N EA NOMINE orga PSTOEL ky PA RAHA 18|| Tren 3x WIZA MILIT TE HUDIES gra Disambik | d 29. Fot १२१६८ अंशबा 20 SOMENT DE Ba| Tankar AN TEMANA...) ३० प्रतिश 11 छा FINGES. n MÉPINE PRA BANYUCH JAL G 30656258 017 CATEGORY BISADE 115 ERETAPIOS F (3 PAILLESSAA ५६ TERRICHT A 1 रं E 4 ZA 2.14 SE K ५ .*.* 2.... १ 37 3 1. M ॥ अथ षडावऋमिदंस एकिक सिं० म.९५० मी अ५ लषषस्यं ज्ञ 3. 41 Y DES [9-94 ११ १२ $30 31 -95. ११२१ .. K € & ✔ 3 $35 (38.5 13. L 14 d १० ५१६ 4 4. 1ST OCT Mil 151 > 2j + į ८९ 7 ४५ A 3 13 1 3 7 3 To A k 2 ९ ✓ AS- 4. 2 8 M 4. 9 PICA १ THEREY € 11,383 1593 13 49 239. 1:2 30333333 YOSATION ME 94 33-37 ॐ 23 CORTE A VYA $0.99 15 13 1 91 13 43 [१२] 3 2 of 06 ETS26 467 0 3 13 11 + 3 57 th st. 13507913791 $1953 35/12/3 १२.७ A १०१९ १२, १ DELAS K ४५ ve der. 2.13 IN 22. 3 4 > 3+ 11 13 1 RA 6/245446 A 959 १२ १ 9 41 93 194².4 २ १० ..sq SP 19 527485-hes 1 P. L Y a f I ♥ 977 90 +992 +ZHETIKELS ५ X ५६ 33 Lx. 4 S ९ ✔..

• t.

3 37 15 SON Y 4 IS V ERE 2 ४ L 21 379 ४ ५ 2118ML 134 BE E २३ FREES २ ESTIBL agu 40 4 Fit 14 +90-95 ५०९११ bb of ch, bỏ hộ 2² 49 13. 1 S EL 1+ 955 A.j. ||$1,45 5 136 46.20 ETA 67°06] 65% +6+KARI KEU | L SL | PAGEiti: 4 ho SACE > ८. WHO 19 Poster aran G SUMM4100 15334 Exüsiniki; "WER METIN HICH HAIR मे 1! * Tata 5

• .

$ 51.2 3 AA € A t SIMERIA c 141 44 ६७ € $141 DIE Sickle THE TENENTEN: BOVED 11 PEGAZ #510 (39) DEL MINDENT MEG 4 t 2

• 44

TOTS EIR SARAY पं. 9. द ९ १० ११ १२ १ € 198,59 ४१-१३. 23 LE €T€ KAS K ASANJET BANK MANDI WURDA 2 "" 36/367-6 K 33 LENT. I lēc KNO उन LY!! FRUER SUR 93. KUK 3. MEN UREDİR. 3.415 RETIK Jadi, .... Kala 136 INSE MARINE fryczn EDI में महत In the " Coachm को मात्रा SAUE 20 शरक bara PAYZIFIE SHYSHIMINIK ESTER An 103 10 -4-PRE अभयश AV APAR Sturen ZURI EQUA VIELFOS |sh.. स्करी TRAN TUESE RTRATEJE BRE 20 wurips SLĒTIALLE. FITAT t Talk SEX SANGKAKA TE ICHIES KIFAN. JEST २५ Learn 120100 326 1634 ATHLER CIECH ICULAIRE VANÉAT PAINT SRSingle SE TRARE ILX LAPUSO MAIN पूर्वखण्डे शशिस्वभागाध्यायः ३. अथ-वर्गभेदानाह (१७) वर्गभेदानहं वक्ष्ये मैत्रेयत्वं विधारय ॥ षड्वर्गाः सप्तवर्गाव दिग्वर्गा नृपवर्मकाः ॥ ९१ ॥ भवति वर्गसंयोगे षड्वर्गे किंशु- कादयः ॥ द्वाभ्यां किंशुकनामा च त्रिभिर्व्यजनमुच्यते ॥ ९२ ॥ चतुर्भिश्यामराख्यं च छत्रं पंचभिरेव च ॥ षभिः कुंडल्योगः स्यान्मुकुटाख्यं च सप्तभिः ॥ ९३ ।। सप्तवर्गेऽथ दिग्वर्ग पारि- जातादि संज्ञकाः ॥ पारिजातं भवेद्राभ्यामुत्तमं विभिरुच्यते ॥ १४॥ 'चतुर्भिर्गोपुराख्यं स्याच्छरैः सिंहासनं तथा ॥ पारावतं भवेत्ष- .इभिर्देवलोकं च सप्तभिः ॥५५॥ वसुभिर्ब्रह्मलोकाख्यंनवभिः शऋ- वाहनम् ॥ दिग्मिः श्रीधामयोगं स्यादथषोडशवर्गके ॥९६॥भेड़कं च भवेदाभ्यां त्रिभिः स्यात्कुसुमारख्यकम् ॥ चतुर्भिर्नागपुष्पं स्या- त्पंचभिः कंदुकाइयम् ॥ ९७ ॥ केरलाख्यं भवेन्षद्भिः सप्तभिः क ल्पवृक्षकम् ॥ अष्टभिश्चंदनवनं नवभिःपूर्णचंद्रकम् ॥ ९८ ॥ दि भिरुचैःश्रवानाम रुदैर्धन्वतरिर्भवेत् ।। सूर्यकान्तं भवेत्सर्विश्वेः क्याहिद्रुमाख्यकम् ॥९९ ॥ शऋसिंहासनं शर्केगोलोकं तिथिभि- भवेत् ॥ भुपेः श्रीवल्लभाख्यं स्याहगभेदैरुदाहृताः । १०० ॥ स्वोच्च मूलत्रिकोणस्वभवनाधिपतिं तथा ॥ स्वारूढात्केंद्रनाथा- नां वर्गा माह्याः सुधीमता ॥ १०१ ॥ अस्तंगता ग्रहजिता नी- चगा दुर्बलास्तथा ॥ शयनादिवयादुस्था उत्पन्ना योगना- शकाः ॥ १२ ॥ किंशुकादिसम कवर्गसंज्ञाचकमिदमाई. बृहरासायशः बिधा फलोपयोग्य तत्पन्चोन फलदो न हि ॥ १२८ ॥ दू ल्पफलदं दशोर्ध्वं मध्यमं स्मृतम् ॥ तिथ्यर्धे पूर्णफलदं बोध्यं सर्व खचारिणाम् ||१२९॥ अथान्यदपि वक्ष्येऽहं मैत्रेय त्वं विधारय || खेटाः पूर्णफलं दद्युः सार्पात्सप्तमके स्थिताः ॥ १३० ।। फलाभावं विजानीयात्समे सूर्यनमवरे ॥ मध्येऽनुपातात्सर्वत्र दयास्तवि शोषकाः ॥ १३१ ॥ वर्गविश्वासमं ज्ञेयं फलमस्य द्विजर्षभ || यच्च यत्र फले बुध्वा तत्फलं परिकीर्तितम् ॥ १३२ ॥ वर्गविश्वा फलं चादावुदयास्तमतः परम्पूर्ण पूर्णेति पूर्णस्यान्सर्वेदैव विचि तयेत् ॥ १३३ ॥ हीनं हीनेति हीन स्यात्स्वल्पाल्पेत्यल्पकं स्मृ. तम् ॥ मध्यं मध्येति मध्यं स्याद्यावत्तस्य दृशास्थितिः ॥ १३४ ॥ अथान्यदपि वक्ष्यामि मैत्रेय णु सुव्रत ॥ लमतुर्यास्तवियतां कं- संज्ञा विशेषतः ॥ १३५ ॥ द्विपंच रंधलाभाख्यं ज्ञेयं पणफरा-. दिकम् ॥ त्रिषड्भाग्यव्ययादीनामापोक्किममिति द्विज ॥ १३६ ।। लात्पंचमभाग्यस्य कोणसंज्ञा विधीयते ॥ षष्ठाष्टव्ययभावानां दुःसंज्ञास्त्रिकसंज्ञकाः ॥ १३७ ॥ चतुरस्त्रं तुर्यरंध्रं कथयन्ति द्वि- जोत्तम ॥ स्वस्थादुपचयर्क्षाणि त्रिषडायांवराणि हि ॥ १३८ ॥ तनुर्धनं च सहजो बंधुपुत्रारयस्तथा ॥ युवती रंध्रधर्मारव्यं कर्म ला भव्ययाः क्रमात् ॥ १३९ ॥ संक्षेपेणैत टुदितमन्ययनुसारतः ॥ किंचिडिशेषं वक्ष्यामि यथा ब्रह्ममुखाच्छूतम् ॥ १४० ॥ नवमे पि पितुर्ज्ञानं सूर्याच नवमेऽथवा ॥ यत्किंचिदशमें लाभे तत्सूर्या- इसमे शिवे ॥ १४१ ॥ तुयें तनों घने लाभे भाग्ये यचिंतनं च तत्तन लाभे भाग्ये तञ्चिंतयेद्ध्रुवम् ॥ १४२॥ रु. प्रदुश्किष्यमवने मत्कुजाहिकमे ऽखिलम ॥ विचार्य षष्ठमावस्य पूर्व ४ सप्तमे भृगोः॥ अष्टमस्य व्ययस्यापि मन्दान्मृत्यो व्यये तथा १४४ यावाद्यत्फलं चिंत्यं तदीशात्तत्फलं विदुः ॥ ज्ञेयं तस्य फलं त- दि तत्र चिंत्यं शुभाशुभम् ॥१४५॥ इति श्रीबृहत्पाराशरोरापूर्व- • खंडसारांशे राशिस्त्रभावषोडशवर्गादिकथनंनामतृतीयोऽध्यायः॥ दृष्टिचकमिटम् क्रमेण च तृतीया पराशर उवाच । मेषादीनां च राशीनां द्वादशानां पृथक्पृथक् ॥ दृष्टिभेदं प्रव क्ष्यामि शृणु त्वं द्विजसत्तम ॥ १ ॥ राशयोभिमुखान्विन पश्यति पार्श्वभं तथा ॥ रंध्रे षष्ठे तथा यूनेऽभिमु- खो राशिरुच्यते ॥ २ ॥ पाचं त्वामहं वक्ष्ये चरस्थिरद्विस्वभावकैः ॥ पंचमैकाद- शौ विप्र चरः पश्येत् क्रमेण हि ॥ ३ ॥ व्युत्क्रमेण स्थिरो विप्र पंचमेकादर्शी पुनः॥ पश्यति द्विजसत्तम ॥ ४ ॥ उभयोव्योम- पाताल पश्यंति सप्तमं तथा एवं क्रमेण वै विप्र पाश्र्वभ राशिरु- च्यते ॥ ५ ॥ चरः स्थिरान्पश्यति स्म स्थिरः पश्यति वै चरान ॥ उभयानुभये विप्र पश्यंतीत्ययमागमः ॥ ६ ॥ समपराशि सं- व्यक्त्वा राशींस्त्रीननु पश्यति ॥ सर्वोदाहरणं वक्ष्ये शृणु त्वं द्विज- नंदन ॥ ७ ॥ मेषो वृषं परित्यज्य सिंहवृश्चिकघरान्द्विज ॥ अने- नैव क्रमेणैव पश्यति स्म द्विजोत्तमं ॥८॥ कर्क: सिंह परित्यक्त्वा दृश्चिकं च घटं तृषम् ॥ तुलापि दृश्चिकं त्यक्त्वा कुंभं सिंह तथा दृषम् ॥ ९ ॥ नको घर्ट परित्यज्य दुषसिंहो च सृश्चिकम् ॥ एवं चराणां दृष्टिश्च ज्ञायते हिजसत्तम ॥१०॥ वृषो मेष परित्यज्य मृगं कर्क तुला डिज ॥ सिंह: कर्क परित्यज्य मन मे तुला हिंस astraक्त्वा कर्क मेष सगं तथा ॥ 12 91 १० (७२) सा ॥ मकर त्यक्त्वा मेयं कर्फ तुलां द्विज ॥ १२ ॥ युग्मः कन्याधनुर्मी- मान् पश्यतीति द्विजोत्तम । कन्याधनमनयुग्मान पश्यत्येचं न संशयः ॥ १३ ॥ धनुर्झषयुग्मकन्याः पश्यति द्विजसत्तम ॥ मीनो युग्मांगको दंडाम् पश्यति सुमतें द्विज ॥ १४ ॥ द्वितीये द्वादशे राशौ पार्श्वभत्वं न चिंतयेत् ॥ श्लोकोपूर्वरीत्या तु संग्राह्यं द्वि- जसत्तम ॥ १५ ॥ सूर्यादयः क्रमेणैव पश्यंति च परस्परम् ॥ राशिश्रयं त्रयं विप्र सर्वेराशिगता ग्रहाः ॥ १६ ॥ चरेषु संस्थि- ता; खेटाः पश्यंति स्थिरसंभवान् । स्थिरेषु संस्थिताः खेटा: प श्यति चरसंस्थितान्॥ १७ ॥ उभयस्थस्तु भान्वादिः पश्यत्यु- भयसंस्थितान् ॥ निकटस्थं विना खेटा निरीक्षते द्विजोत्तम ॥१८॥ चकन्यासमहं वक्ष्ये यथावह्मणोदितम् ॥ यस्य विज्ञानमात्रेण दृष्टिभेद: प्रकाश्यते ॥ १९ ॥ पूर्व मेषवृष लेख्यो कर्कसिं- हो च दक्षिणे ॥ तुलालिवारुणे विप्र नकुंभे तथोत्तरे ।। २० ।। अग्निकाणे तु मिथुनं नैर्ऋत्यामंगनां हिजः ॥ वायव्यां धनुषं ले. ख्यमीशान्यां च झपं लिखेत् ||२३|| चतुरस्त्रंच विन्यासं ज्ञायते डिजसत्तम ॥ वृत्ताकार विशेषेण ब्रह्मणा चोदितं पुरा ॥ २२ ॥ होराशास्त्रे भिन्नदृष्टिः खेटानां च परस्परम् ॥ त्रिदशे च त्रिकोणे च चतुरस्रं च सप्तमे ॥ २३ ॥ शनिर्देवगुरुर्भीमः परे च क्षमित क्षिताः ॥ पढ़ों ई” त्रिपदं पूर्ण वदति गणिका जनाः ॥ २४ ॥ शनिपाद त्रिकोणेषु चतुरखे हिपोटकं ॥ त्रिपादं सप्तमे विन त्रिदशे पूर्णवधि ॥ २५ ॥ चतुरले गुरुः पदं सप्तमेच द्विपा- दम ॥ त्रिपद त्रिदशे विप्र पूर्ण पश्यति कोणभे ॥ २६ ॥ • सप्तम पार्टमेकच द्विपाँद त्रिदशे द्विज ॥ त्रिपदं च त्रिकोणेषु सोमः पूर्ण चतुरवगे ॥ २७ ॥ अन्येषां त्रिदशे पाँदं द्विपंदि च । " पुरसण्डे रिटारिटमंगाध्यायः ५ त्रिकोणगे || वसुरले त्रिपदं च पूर्ण पदयति सममे ॥ २८॥ गेल्या निरीक्ष्यन्ते महारव्यादयोहिज ॥ पूर्व पा तथा ग्राह्यंच पूर्णकम् ॥ २९ ॥ इति रहत्पाराशरहोरापूर्वखंडमा रांशे दृष्टिभेदकनं नाम चतुर्थोऽध्यायः ॥ ४ ॥ अर्थारष्टारिष्टभंगाध्यायः । चतुर्विंशति वर्षाणि यावच्छति जम्नः ॥ जन्मारिष्टंतु तावस्यादायुदाय न चिंतयेत् ॥१॥ षष्ठाष्टष्टिगश्चंद्रः कूश्च सह वीक्षितः ॥ जातस्य मृत्युदः सद्यस्त्वष्टवर्षेः शुभेक्षितः ॥२॥ श निवन्मृत्यूद: ६|८|१२ सौम्याका: क्रूरवीक्षिताः ॥ शिशोज- तस्य मासेन लग्ने सौम्यविवर्जिते ॥ ३ ॥ यस्य जन्मनि विस्थाः स्युः सूर्याकन्दुकुजाभिधाः ॥ तस्य त्वाशु जनित्री व भ्राता च निधनं लभेत् ॥ ४ ॥ पापेक्षितो चुतो भौगो लनगोन शुभेक्षि- तः ॥ मृत्युदस्त्वष्टमस्थोपि सोरेणार्केण वा पुनः ॥ ५ ॥ चंद्रसूर्य हे राहुश्चंद्रसूर्ययुतो यदि ॥ सोरिमोमेक्षित लग्नं पक्षमेकं स जीवति ॥ ६॥ कर्मस्थाने स्थितः सौरिः शत्रुस्थाने कलानिधिः॥ क्षितिजं समस्थाने समात्रा म्रियते शिशुः ॥ ७ ॥ लग्ने भास्क पुत्रश्चनिने चंद्रमा यदि || तृतीयस्था यदा जीवः समाति यममंदिरम् ॥ ८॥ होगया नवमे सूर्य: सममस्थः शनैश्वरः ॥ एकादशे गुरुः शुक्र मासमेक सजीवति ॥ ९ ॥ व्ययें सर्वे महा नेष्टाः सूर्यशुदुराहवः ॥ विशेषान्नाशकर्तारो दृष्ट्या वा मंगवा- रिणः ॥ १० ॥ पापान्वितः शशी धर्मे नट अगतो यदि ॥ शु- भैरवीक्षितयुतस्तदा मृत्युप्रदः शिशोः ॥ ११ ॥ संख्यामा चन्द्र- होरायां गण्डते निधनाय नै। प्रत्येक चंद्रपाके: स्या यादारीसा हिनाशनम् ॥ १२ ॥ वेस्तु मण्डलास्तात्साय संध्या त्रिन का ॥ तथैवार्योदयापूर्वम्प्रातः सन्ध्या त्रिनाडिका ॥ १३ ॥ कपूर्वापरार्डेषु क्रूरसोम्येषु कीटभे ॥ लघुमितने पति के कार्या विचारणा ॥ १४ ॥ व्ययशत्रुगते क्रूर पापमध्यगते लग्ने सत्यमेव मृतिं वदेत् ॥ १५ ॥ लझसप्तम पापौ चंद्रोऽपिक्रूरसंवृतः ॥ यदा त्ववीक्षितः सौम्यैः शीघ्रान्त भवत्तदा ॥ १६ ॥ जीर्णे शशिनि लग्नस्थे पापैः केंद्राष्टसंस्थित यो जातो मृत्युमाप्नोति स विप्रेश न संशयः ॥१७॥ पापयोर्मध गचन्द्रो लग्नाष्टाद्यंतसप्तमः ॥ अचिरान्मृत्युमाप्नोति यो जात सशिशुस्तदा ॥ १८ ॥ पापद्वयमध्यगते चन्द्रे लासमाश्रिते सप्ताष्टमेन पापेन मात्रा सह मृतः शिशुः ॥ १९ ॥ शनैश्वरार्कों मेधु रिफधर्माष्टमेषु च ॥ शुभैरवीक्ष्यमाणेषु यो जातो निधन गतः ॥ २० ॥ यद्वेष्काणे च यामित्रे यस्य स्याहारुणो ग्रहः । क्षीणचन्द्रो विलग्नस्थः सद्यां हरति जीवितम् ॥ २१ ॥ आपोक्किम स्थिताः सर्वे ग्रहा बलविवर्जिताः ॥ षण्मासं वा द्विमासं वा तस्या युः समुदाहृतम् ॥ २२ ॥ अथ मातृकष्टम. चन्द्रमा यदि पापानां त्रितये न प्रदृश्यते ॥ मातृनाशो भवे- तस्य शुभदृष्टे शुभं वदेत ॥ २३ ॥ बने राहुर्बुधः शुकः सौरि: सू- र्यो यदास्थितः ॥ तस्य मातुर्भवेन्भृत्युमृते पितरि जायते ॥ २४ ॥ पायात्सप्तमरंध्रस्थे चन्द्रे पापसमन्विते । बलिभिः पापकैर्दृष्ट जाते भवति मातृहा ॥ २५ ॥ उच्चस्थो वाइथ नीचस्थः सप्तमस्थो यदा रविः ॥ पानहीनो भवेदाल अजाक्षरेण जीवति ॥२६॥ चंद्राच्चतु र्थमः पायो रिपुक्षेत्रे यदा भवेत् ॥ तदा मातृवच कुर्याकेंद्रे यदि STO पूर्व ● शुभो न चेत् ॥ २७ ॥ व रिमावे च यदा पापग्रही भवेत् ॥ तदा मातुर्भय विधाजतुर्थ दशमे पितुः ॥ २८ ॥ लो ये कुरो धने सौम्यस्तथैव च ॥ सप्तमे भवने कुर: परिवारक्षकर ॥ २९ ॥ लग्नस्थे च गुरो सौरो धने राही तृतीयगे ॥ इति चेञ- न्मकाले स्यान्माता तस्य न जीवति ॥ ३०॥ क्षीणचंद्रात्रिकोण- स्थैः पापैः सौम्यविवर्जितैः ॥ माता परित्यजेडालं पण्मासाच न संशयः ॥ ३१ ॥ एकांशकस्थौ मंदारों यत्र कुत्र स्थितों यदा ॥ शशिकेंद्रगतो तो वा हिमातृभ्यां न जीवति ॥ ३२ ॥ अथ पितृकष्टम् । लमे सोरिर्मदे मौमः षष्ठस्थाने च चंद्रमाः ॥ इति वेलम्मका- ले स्यापिता तस्य न जीवति ॥ ३३ ॥ लग्ने जीवो घने मंदरवि- · भीमबुधास्तथा ॥ विवाहसमये तस्य वालस्य स्त्रियते पिता ॥३४११ सूर्यः पापेन संयुक्तः सूर्योदा पापमध्यगः ॥ सूर्यात्सप्तमगः पाप- स्तदापितृवोभवेत् ॥ ३५ ॥ सप्तमेभवने सूर्यः कर्मस्थोभूमिनंद- नः ॥ राहुर्व्यये न यस्यैव पिता कष्टेन जीवति ॥ ३६॥ दशम स्थोयदाभौमः शत्रुक्षेत्रसमाश्रितः ॥ म्रियते तस्य जातस्य पिता शीघ्रं न संशयः ॥ ३७ ॥ रिपुस्थाने यदा चंद्रो लमस्थाने अने कार: ॥ कुलभ् सप्तमे स्थाने पिता तस्य न जीवति ॥ ३८॥ मांशकथिते भानौ स्वपुत्रेण निरीक्षिते ॥ प्राग्जन्मनो मितिः स्यान्मृत्युर्वापि शिशोः पितुः ॥ ३९ ॥ पातले चावरे पा प्रौ द्वादशे च यदा स्थितों ॥ पितरं मातरं हत्वा देशादेशांतर क्र. सीत् ॥ ४० ॥ राहुजीवो रिपुक्षेत्रे लग्ने साथ चतुर्थके।। त्रयोविंश तिमे वर्षे पुत्रस्तातं न पश्यति ॥ ४१ ॥ भानुःपित्ताच जंतूनां दोमाता सथैवच ॥ पापष्टियुती भानुः पापमभ्यगतोऽपि वा । बृहत्पारासरीरासारांश ॥ ४२ ॥ पित्ररिष्टं विजानीयाच्छिशोजतस्य निश्चितम् ॥ भानोः षडाष्टमर्क्षस्थैः पापैः सौम्यविवर्जितैः ॥ चतुरसगतैवापि पित्रारे- ष्टविनिर्दिशेत् ॥ ४३ ॥ अथारिष्टभंगमाह. एकोऽपि शार्यशुक्राणां लग्नात्केंद्रगतोयदि ॥ आरष्टं निखिलं इति तिमिरं भास्करी यथा ॥ ४४ ॥ एक एव बली जीवो लग्नस्थो रिष्टसंचयम् ॥ इति पापक्षयं भक्तया प्रणाम इव शूलिनः ॥ ४५ ॥ एक एव विलग्नेश: केंद्रसंस्थो बलान्वितः ॥ अरेष्टं निखिलं इति पिनाकी त्रिपुरं यथा ॥ ४६॥ शुरूपक्षे क्षपाजन्म लभे सौम्यनि रीक्षिते ॥ विपरीतं कृष्णपक्षे तथारिष्टविनाशनं ॥४७॥ व्ययस्थाने •यदा सूर्यस्तुलाल तु जायते ॥ जीवेत्स शतवर्षाणि दीर्घायुर्खालको भवेत् ॥ ४८ ॥ गुरुभौमौ यदा युक्तौ गुरुदृष्टोथ वा कुजः ॥ इत्वा- रिष्टमशेषं च जनन्याः शुभकद्भवेत् ॥४९॥ चतुर्थदशमे पापः सौम्यमध्ये यदा भवेत् ॥ पितुः सौख्यकरो योगः शुभैः केंद्रात्र- कोणगैः ॥ ५० ॥ लमाञ्चतुर्थे यदि पापस्खेटः केंद्रत्रिकोणे सुररा- जमंत्री | कुलइयानंदकरे प्रसूती दीर्घायुरारोग्यसमन्वितश्च ॥५१॥ सौम्यान्तर्गतैः पापैः शुभैः केंद्र त्रिकोणगैः ॥ सद्यो नाशयते रिष्टं तद्भावोत्थफलं न तत् ॥ ५२ ॥ इति श्रीवृहत्पाराशरहोरापूर्व- खंडसारांशे रिष्टारिष्टमंगाऽध्यायः||५||श्रीरुक्मिणीरमणोविजयते अशाप्रकाशकग्रहफलाध्यायः शूरो विमलनेत्रांशः सुस्तब्धो निर्घुणः खलः ॥ मूर्तिस्थे धू मसंप्राप्ते गाढरोषो नरः सदा ॥ १ रोगो धनी तु हीनांगो राज्या- पहृतमानसः ॥ द्वितीये घूमसंप्राप्ते मंदप्राज्ञो नपुंसकः ॥ २ ॥ •मतिमान शौर्यसंग्रामे इष्टवित्तः प्रियंवदः ॥ घूमे सहजभावस्थे . पूर्वखण्डेयाय: ६ (४०) धनाढ्यी धनवान् भवेत् ॥ ३॥ कांगपरित्यक्ती मिल्यं मनाते दुःखितः ॥ चतुर्थे धूमसंप्राप्ते सर्वशास्त्रार्थचिंतकः ॥ ४ अस्वल्पा- पत्यो धनैर्हीनो धूमे पंचमसंस्थिते ॥ गुरुता सर्वभक्षं च सुहमंत्र- विवर्जितः ॥ ५ ॥ बलवधूच रिपुभावगे ॥ बहु तेजोयुतः ख्यातः सदा रोगविवर्जितः ॥ ६ ॥ निर्धनः सततं कामी परदारेषु कोविंदः ॥ धूमे सप्तम प्राप्तो निस्तेजः सर्वेदा भवेत् ॥ ७ ॥ विक्रमेणपरित्यक्तः सोत्साही सत्यसंगर: ।। अप्रि- यो निष्ठुरः स्वामी धूमे मृत्युगते सति ॥ ८ ॥ सुतसोभाग्यसंप ओ धनी मानी दयान्वितः ॥ धर्मस्थानेस्थिते घूमे वनवान्वंवृय- सलः ॥ ९ ॥ सुतसौभाग्यसंयुक्त: संतोषी मतिमान् सुखी ॥ कर्मस्थे मानवो नित्यं धूमे सत्यपदस्थितः ॥ १० ॥ धनधान्य हिरण्याढ्यो रूपवांय कलान्वितः ॥ धूमे लाभगते चैव विनीतो गीतकोविदः ॥ ११ ॥ पतितः पापकर्मा च द्वादशे घूमसंगते । परदारेषु संसक्तो व्यसनी निर्घृणः शठः ॥ १२॥ इतिधूमफल्म् ॥ अथ पातफलानि. + मूर्ती च पाते संप्राप्ते दुःखेनांगपीडितः ॥ क्रूरोघातकरो मूर्खो द्वेष्यो बंधुजनस्य च ॥ १३ ॥ जियोति पित्तवान् भो- गी धनस्थे पातसंज्ञके ॥ निर्घृणश्च कृतज्ञश्च दुष्टात्मा पाप- कृत्तथा ॥ १४ ॥ स्थिरप्रज्ञो रणी दाता बनाढ्यो राजवल्लभः ॥ सहजे पातसंप्राप्ते सेनाधीशो भवेन्नरः ॥ १५ ॥ बंबव्याधिसमा युक्तः सुतसोभाग्यवर्जितः ॥ १६ ॥ दरिद्रो रूपसंयुक्तः पाते पं चमगे यदि ॥ कफपित्तानिक निष्ठुरो निरपत्रपः ॥ १७ ॥ शत्रुहन्ता सुपृष्टथ्य सर्वास्त्राणां व ग्राहकः॥ कलासु निपुर्ण शर्ति पाते शत्रुगते सति ॥ १८ ॥ धनदारसुर्तेस्त्यतः स्वीजितः संघमस्थितः ॥ पाते कलागे कामी निर्लज्जः परसौहृदः ॥ १९ ॥ विकलाक्षो विरूपच दुर्भगो द्विजनिंदकः ॥ भृत्युस्थाने स्थिते पाते रक्तपीडापरितः ॥ २० ॥ बहु व्यापारको नित्यं बहु मित्रो बहुश्रुतः ॥ धर्मभे पातसंप्राप्ते स्त्रीप्रियज्ञः प्रियंवदः ॥ २१ ॥ सश्रीको धर्मकृच्छान्तो धर्मकार्येषु कोविदः ॥ कर्मस्थे पातसंप्रा- से महाप्राज्ञो विचक्षणः ॥ २२ ॥ प्रभूतधनवान्मानी सत्यवादी दृढव्रतः || अश्वाढ्यो गीतसंसक्तः पाते लाभगते सति ॥ २३ ॥ कोपी च बहुकर्नाटयो व्यंगो धर्मस्य दूषकः ॥ व्ययस्थाने गते पाते विद्वेषी निजबंधुभिः ॥ २४ ॥ इतिषातफलानि ॥ अथ परिधिफलम्. . ॥ ॥ विद्वान्सत्यरतः शांतो धनवानपुत्रवान् शुचिः ॥ दाता च प रिधो मूर्ती जायते गुरुवत्सलः ॥ २५ ॥ ईश्वरो रूपवान् भोगी सुखी धर्मपरायणः ॥ धनस्थे परिवौ प्राप्ते प्रभुर्भवति मानवः ॥ ॥ २६ ॥ स्त्रीवल्लभः सुरूषांगो देवस्वजनसंगतः ॥ तृतीये परिधो • मृत्यों गुरुभक्तिसमन्वितः ॥ २७ ॥ परिषौ सुखभावस्थे विस्मितं त्वरिभङ्गलम् ॥ अक्रूरं त्वथ सम्पूर्ण कुरुते गीतकोविदः ॥ २८ ॥ लक्ष्मीवान् शीलवान्कांतः प्रियवान् धर्मवत्सलः ॥ पंचमे परि- धो जाते स्त्रीणां भवति वचभः ॥ २९ ॥ व्यक्तोर्थपुत्रवान् भोगी सर्वसत्वहिते रतः ॥ परिधो रिपुभावस्थे शत्रुहा जायते नरः ॥ ॥ ३० ॥ स्वल्पापत्यसुखैर्हीनो मंदप्रज्ञः सुनिष्ठुरः ॥ परिधौ यू- नभावस्थे स्त्रीणांव्याधिश्व जायते ॥ ३१ ॥ अध्यात्मचिंतकः शां- तो दृढकायो दृढव्रतः ॥ धर्मवांश्च समत्वश्य परिधों रंभ्रसंझिते ॥ ॥ ३२ ॥ पुत्रान्वितः सुखी कांतो बनढ्यो लौल्यवर्जितः ॥ परि- श्री धर्मगे मानी अल्पसंतुष्टमानसः ॥ ३३ ॥ कन्चशस्तथा भी: पूर्व ६ (28) मी दृढकायो ह्यमत्सर । परियों दशमे प्राप्त सर्वशास्त्रार्थपारगः ॥ ३४ ॥ स्त्रीभोगी गुणवांश्चैव मतिमान्स्वजनप्रियः ॥ लाभपे परिवी जाते मंदाग्निः संसुपद्यते ॥ ३५ ॥ व्ययस्थे परिवों जाते गुरुनिंदापरायणः ॥ ३६॥ इति परिधिफल्म ॥ अथ चापफलानि । धनधान्यहिरण्याढ्यः कृतज्ञः संमतः सताम् ॥ सर्वदोषपरि- व्यक्तध्वापे तनुगते नरः ॥ ३७॥ प्रियंवदः प्रगल्भादयो विनीतो विद्ययाधिकः ॥ धनस्थे चापसंप्राप्ते रूपवान् धर्मतत्परः ॥ ३८ ॥ कृपणोऽतिकलाभिज्ञश्चर्यकर्मरतः सदा ॥ सहजे धनुषिप्राप्ते हीनांगोमत्तसौहृदः ॥ ३९ ॥ सुखी गोधनधान्यादिराजसन्मा- नपूजितः ॥ धनुषि सुखसंस्थे तु नीरोगी ननु जायते ॥ ४० ॥ ॐ चिमान्दीर्घदर्शीच देवभक्तः प्रियंवदः ॥ चाप पंचमभे जातो दि वृद्धः सर्वकर्मणि ॥ ४१ ॥ शत्रुताऽतिनिर्धूर्तः सुखी प्रीतिरुचिः शुचिः | अरस्थानगते चापे सर्वकर्मसमृद्धिभाक ॥ ४२ ।। ई- श्वरो गुणसंपूर्णः शास्त्रविद्धार्मिकः प्रियः ॥ चापे सप्तमभावस्थे भवतीति न संशयः ॥ ४३ ॥ परकर्मरतः क्रूरः परदारपरायणः ॥ अष्टमस्थानगे चापे करोति विकलांऽतिकः ॥४४॥ तपस्वीव्रत- चर्यासु निरतो विद्ययाऽधिकः ॥ धर्मस्थे यदि चापे च मानको लोकविश्रुतः ॥ ४५ ॥ बहुपुत्रधनैश्वर्यो गोमहिण्यादिमान् भवेत् ॥ • कर्मस्थे चापसंयुक्ते जायते लोकविश्रुतः ॥ ४६॥ लाभगे चापर्स- . पाते लाभयुक्तो भवेन्नरः ॥ निरोगी दृढकोपाप्तिमंत्र स्त्रीपरमास्त्रवि तू ॥ ४७ ॥ खलेऽतिमानी दुर्बुदिर्निर्लज्जो व्ययसस्थितः ॥ चापे परखीसंयुक्तो जायते निर्धनः सदा ॥ ४८ ॥ इति वाफपनि ॥ बृहत्पाराशरहोरासारांश अथ शिखिफलम् । कुशलः सर्वविद्यासु सुखी वानिपुणः प्रियः ॥ मूर्तिस्थे शि खिसंपाते सर्वकामान्वितो भवेत् ॥ ४९ ॥ वक्ता प्रियंवदः कांतो घनस्थानगते शिखी || काव्यकृत्पंडितो मानी विनीती वाहना- न्वितः ॥ ५० ॥ कंदर्पक्रूरकर्मा च कृशांगो धनवर्जितः ॥ शिखि नि सहजस्थे तु तीव्ररोगी प्रजायते ॥ ५१ ॥ रूपवान् गुणसंप- नः सात्विको विश्रुतिप्रियः ॥ सुखस्थे तुच शिखिनि सदा भवति सौख्यभाक् ॥ ५२ ॥ सुखी भोगी कलाविच पंचमस्थानगः शिखी ॥ युक्तिज्ञो मतिमान् वाग्मी गुरुभक्तिसमन्वितः ॥ ५३॥ मातृ- पक्षक्षयकरः पीठगी बहुबांधवः ॥ रिपुस्थाने शिखिप्राप्ते शूरः कांतो विचक्षणः ॥ ५४ ॥ रक्तपीडाविचरतः कामी भोगसमन्वि- तः ॥ शिखी तु सप्तमस्थाने वेश्यासु कृतसौहृदः ॥ ५५ ॥ नीच- कर्मरतः पापो निर्लज्जो निंदकः सदा ॥ मृत्युस्थाने शिखिप्राप्ते गतरूयपरपक्षकः ॥ ५६ | लिंगवारी प्रसन्नात्मा सर्वभूतहितेर- तः ॥ वर्मभं शिखिनि प्राप्ते धर्मकार्येषु कोविदः ॥ ५७ ॥ सुखा सौभाग्यसंपन्नः कामिनीनां च वल्लभः ॥ दाता हिजसमायुक्तः कर्मस्थ शिखिनि भवेत् ॥ ५८ ॥ नित्यलाभसुधर्मी च लाभे शि- खिनि पूज्यते ॥ धनाढ्यः सुभगः शूरः सुयज्ञश्चातिकोविदः ॥ ५९ ॥ पापकर्मरतः शूर: श्रद्धाहीनोऽघृणो नरः ॥ परदाररतो गेंद्र: शिखिनि व्ययगे सति ॥ ६० ॥ इति शिखिफलम् || अथ गुलिकफलम् । . • रोगार्भः सततं कामी पापात्माधिगतः शठः॥ मूर्तिस्थे गुलिके मंदे खलभाषोऽतिदुखितः ॥ ६१ ॥ विकृतो दुःखितः क्षुद्रो व्यसनी पूर्वखण्डेय ६ गतत्रपः || धनस्थे गुलिके आतो निःस्त्रो भवति मानवः ॥ ३२॥ चागो ग्रामपः पुण्य: संयुक्तः सज्जनप्रियः ॥ मंदे वृतीयगे जातो जायते राजपूजितः ॥ ६३ ॥ रोगी सुखपरित्यक्तः सदा भवति पापकृत् ॥ यमात्मजे सुखस्थे तु वातपित्ताधिकोभवेत् ॥ ॥६४॥ विस्तुतिर्विधनोऽल्पायुषी क्षुद्रो नपुंसकः ॥ सुतस्थानगते पापे स्त्रीजितो नास्तिको भवेत् ॥ ६६ ॥ वीतशत्रुः सुपुष्टांगो रिपु- स्थाने यमात्मजे ॥ सुदीप्तः सम्मतः स्त्रीणां सोन्साहः सुदृढो हि- तः ॥ ६६ ॥ स्त्रीजितः पापकृज्जारः कृशांगो गतसौहद: ॥ जीवितः स्त्रीधनेनैव सप्तमस्थे रवेः सुते ॥ ६७ ॥ क्षुधालुर्दुखितःॠरस्तीक्ष्ण- शेषोऽतिनिर्घृणः ॥ रंध्रे प्राणहरो निःस्वो जयते गुणवर्जितः ॥६८!! बहुक्केशी ऋशतनुर्दुष्टकर्मातिनिर्घृणः ॥ मंदो धर्मस्थितो मंद पिशुनो बहिराकृतिः ॥ ६९ ॥ पुत्रान्वितः सुखी भोक्ता देवास्य- चैनवत्सलः ।। दशमे मुल्केि जातो योगधर्माश्रितः सुखी ॥३०॥ सुस्त्रीभोगी प्रजाध्यक्षो बंधूनां च हिते रतः ॥ लाभे यमानुजे जातो नीचांग: सार्वभौमकः ॥ ७१ ॥ नोचकर्माश्रितः पापो हीनांगो दुर्भगोऽलसः ॥ व्ययगे गुलिके जातो नीचेषु कुरुते तिम् ॥ ७२ ॥ इति गुलिकः ॥ अथ प्राणपदफलम् । मूकोन्मत्ती जडांगस्तु हीनांगो दुःखितः कृशः ॥लमे प्रा- णपदे क्षीणो रोगी भवति मानवः ॥ ७३ ॥ बहुवान्यो बहुधनो बहुभृत्यो बहुप्र॒जः ॥ धनस्थानस्थिते प्राणे सुभगो जायते नरः ॥ ७४ ।। हिंस्रो गर्वसमायुक्तो निष्ठुरोऽतिमलिम्चे ॥ तृतीय मे प्राणपदे गुरुभक्तिविवर्जितः ॥ ७५ ॥ सुखस्थे तु सुखी कांतः सुहृद्रामासु वः ॥ गुरौ परायणः शीलः प्राणे वे सत्यतत्परः ॥ ७६ ॥ सुखभा च कियोपेतस्त्वपचारदयाम्वितः ॥ पंचमस्थे प्राणपदे सर्वकामसमन्वितः ॥ ७७ ॥ शत्रुवस्तीक्ष्णो मंदा मिर्निर्दयः खलः ॥ षष्ठे प्राणेल्परोगश्च वित्तपोल्पायुरेव च ॥ ७८ ॥ ईर्षालः सततं कामी तीनरौद्रवपुर्नरः ॥ सप्तमस्थे प्रा- णपदे दुराराध्यः कुबुद्धिमान् ॥ ७९ ॥ रोगसंतापितांगश्च प्राण- पष्ट सति ॥ पीडितेः पार्थिवैर्दुः खेर्भृत्यधुसुतोद्भवैः ॥ ८० ॥ पुत्रवान् धनसंपन्नः सुभगः प्रियदर्शनः ॥ प्राणे धर्मस्थिते भृ- त्यः सवाष्टो विचक्षणः ॥ ८१ || वीर्यवान्मतिमानूदक्षो नृप- कार्येषु कोविदः ॥ दशमे वै प्राणपदे देवार्चनपरायणः ॥ ८२ || विख्यातो गुणवान् प्राझो भोगी धनसमन्वितः ॥ लाभस्थान- स्थिते प्राणे गौरांगो मानवत्सलः ॥ ८३ ॥ क्षुद्रो दुष्टस्तुहीनांगो विद्वेषी द्विजबंधुषु ॥ व्यये प्राणे नेत्ररोगी काणो वा जायते नरः ॥ ८६४ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहारा पूर्वखंडसारांशे धूमादिगुलिक आणपदफलनिरूपणं नाम षष्ठोऽध्यायः ॥ ६ ॥ ६ ॥ ६ ॥ पराशर उवाच । अथातः संप्रवक्ष्यामि अर्गलाफलमुत्तमम् ॥ यस्य विज्ञान- मात्रेण ग्रहाणां च फलं वदेत् ॥ १ ॥ चतुर्थ द्वितीये लाभे विद्यमा नमहार्गला ॥ तथा दृष्ट्यात्मकं ज्ञेयं निर्विशंक द्विजोत्तम ॥ २ ॥ एक महार्गलाल्पं च डिग्रहा मध्यमा भवेत् ॥त्रयेण ग्रहयोगेन अ- गला पूर्णमुच्यते ॥ ३ ॥ राश्यर्गलाऽपि सा ज्ञेया ग्रहयुक्ता विशेष- सः ॥ तुर्यवित्तैकादशेषु यस्य कस्यार्गला भवेत् ॥ ४ ॥ द्विविधा सा- आं विप्र ब्रह्मणा चोदिता पुरा॥ शुभकृत् पापकृञ्चैव तन्वादीमा विचितयेत् ॥५॥ भित्रागला पुनर्वक्ष्ये चतुर्थार्गलपापयुक् ॥ तृतीये पूर्वखण्डेलाप ७ तु यंदा विप्र बहुपापयुते यदि ॥६॥ बहुपपातृतीयस्थापायषहूजर्ग- योगतः ॥षापार्जितः पायदृष्टषा संयुक्तार्गलकारकः॥ आवृतीय शुभ- संबंधे शुभक्षेत्रे शुभेक्षिते ॥ शुभवर्गे च षटुर्गे विज्ञेयं कुर्यमंग- ला ॥ ८ ॥ तुर्यवित्तैकादशे च पापयुम्बा शुभोऽपि वा ॥ उमयो.. त्रसंबंधे अर्गलाकारयेद्विज ॥ ९ ॥ तृतीये बहुपापस्थे बहुयुक्ता- गेला भवेत् । निर्वाधिका तु सा ज्ञेया निर्विशंक द्विजोत्तम||१०|| एकेन द्वितयेनापि अगला या भवेदिज ॥ सार्गला नैव विज्ञेया बहुपापयुतिं विना ॥ ११ ॥ चतुर्थ धनलाभस्था शुभपापकतार्ग- ला ॥ तस्यापि बाधकाः खेटा व्योमरिष्फतृतीयगाः ॥ १२॥ क्र मैण ज्ञायते विप्र चतुर्थ व्योमबाधकम् ॥ धने च व्ययमावेन भयं ज्ञेयं तृतीयकम् ॥१३॥ निर्वाधका च फलदा न दातव्या स बाधका ॥ चिंतनीयं प्रयत्नेन तत्फलं द्विजपुंगव ॥ १४ ॥ अर्गला या बाघकानां बाधकान् कथयेऽधुना ॥ नूनं सा विथला खेटर ज्ञायते गणकैस्तदा ॥ १५ ॥ वित्तलाभचतुर्थानां यः पश्यति शु- भार्गलाम् ॥ व्ययभ्रातृनभस्थाच्चेद्विपरीताऽर्गला द्विज ॥ १६ ॥ पुनर्योगार्गलं ज्ञेयं त्रिकोणे पूर्ववद्विज ॥ पंचमे चार्गलास्थानं न वमस्तद्विरोधकः ।।१७आविपरीतेन केतुश्व नवमेऽर्गलकारकः॥पंच- मस्थस्तद्विरोधो ज्ञायते गणकैद्विज ॥ १८ ॥ क्रमेण पंचमे केतुः प्रकरोत्यर्गलां द्विज ॥ नवमस्थस्तद्विरोधो लनार्मलमिदं विदुः ॥ १९ ॥ राइयर्गलं च खेटानां चिंतयेद्विविधार्गलम् ॥ य स्या वस्या दशा प्राप्ता तस्यां तस्यां फलं भवेत् ॥ २० यत्र रा शिस्थितः खेटस्तस्य पाकांतरे दशा ॥ स काले फल वाच्यं निविशंक द्विजोसम ॥ २१ ॥ बृहत्पारारासारांश: अथाग्रेऽर्मलाफलमाह • पदेल सप्तमे वा निराभासार्गला द्विज ॥ निर्बंन्धा चार्गला सत्र दिष्ट्या भाग्यं भवेन्नरः ॥ २२ ॥ अर्गला प्रतिबंधं च प्रथ- मब्रिर्विचिंतयेत् ॥ धनधान्यपुत्रपशुढाराबंधुकुलैर्युतः ॥ २३ ॥ शरीरारोग्यमैश्वर्यभृत्य वाहनसंयुतः ॥ हरभक्तः सुधर्मज्ञो दिष्ट्या भाग्यस्यलक्षणम् ॥ २४ ॥ शुभग्रहार्गला विप्र बहुद्रध्यप्रदाय - कः ॥ पापेन स्वल्पवित्तः स्यान्निर्विशंकं द्विजोत्तम् ॥ २५ ॥ उभ- यार्गलाभवेत्तत्र कदाचिहनवान् भवेत. ॥ कदाचिद्वित्तचिंतार्ति जोयते द्विजसत्तम ॥ २३ ॥ यत्र जन्मनि सोऽपि स्याच्छुभदृष्टं शुभागला ॥ तेन दृष्टेक्षिते लमे प्राबल्याद्योगकल्पने ।। २७ ।। यदि पश्येद्रग्रहस्तत्र विपरीतार्गलस्थितः ॥ प्रथमां तु विजानी- याद्विपरीतार्गलां द्विज ॥ २८ ॥ लग्नसममयोगेन भाग्ययोग चिचिंतयेत् ॥ भाग्य प्रबलता ज्ञेया लग्नसप्तशुभार्गला ॥ २९ ॥ शुभार्गले स्ववृद्धिः स्यात्पापे स्वल्पधनं बढ़ेत् ॥ उभयार्गले तु तत्रैव क्वचिवृद्धिः कचित् क्षयम् ॥ ३० ॥ तत्तद्राशिदशायांतु अर्गला फलसिहयें || शुभो वाऽध्यशुभोवाऽपि हार्गलाफलदाय- कः ॥ ३१ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे अर्गलाफ- टकथनं नाम सप्तमोऽध्यायः ॥ ७ ॥ PA कारकाध्यायः ८ अथाग्रे संप्रवक्ष्यामि ग्रहाणां कारकान् हिज ॥ आत्मादि- कारकान् सप्त यथावत् कथयामि ते ॥ १ ॥ रव्यादिशनिप- यता भवति सप्तकारकाः ॥ अझैः साम्यों ग्रहीं ह्रौ च राहूं- तानूगणचंद्विज ॥ २ ॥ ख्यादि पंगु पर्यंतमंशाधिकग्रहोऽपि चेत् ॥ पूर्वखण्डे फरमाय कारकेन्द्रोऽपि स ज्ञेय आत्मा कारक उच्यते ॥ ३ अंशसाम्यम- हो यत्र कलाधिक्यं च पश्यति ॥ कलासाम्बे पलाधिक्यमात्मा कारक ईर्यते ॥४॥ तत्र राशिकलाधिक्ये नैव ग्राह्यः प्रधानकः ॥ अंशाधिक्ये कारकः स्यादल्पभागोतकारकः ॥ ५ ॥ मध्यांशो • मध्यखेट: स्यादुपखेटः स एव हि ॥ अयोञ्वः कारका यावर णि सप्तकारकाः ॥ ६॥ तेषां मध्ये प्रधानं तु आन्म कारक उच्यते ॥ जातकराट् स विज्ञेयः सर्वेषां मुख्यकारकः ॥ ७ ॥ यथा भूमी प्र सिद्धोऽस्ति नराणां क्षितिपालकः ॥ सर्ववार्ताधिकारी च वधकृन्मो क्षकृतथा ॥ ८ ॥ पुत्रामात्यप्रजानां तु तत्तदोषगुणैस्तथा ॥ बंधक न्मोक्षकद्विप्र तथा सन्मानकारकः ॥ ९ ॥ तथैव कारको राजन् ग्रहाणां फलकारकः ॥ आत्मेत्यादिफलं तत्तं चान्यथास्थापयेहि- ज ॥ १० ॥ यथा राजाज्ञया विप्र पुत्रामात्यादयोऽपि च ॥ समर्था- लोककार्येषु तथैवान्योपकारकः ॥ ११ ॥ कारकराजवश्येन फलदा तान्यकारकः ॥ यथा राजनि क्रुहे च सर्वेऽमात्यादयो डिज ॥१२॥ स्वजनानां कार्यकर्तुमसमर्था भवंति हि ॥ स्निग्धे भृषे अमात्यादिः स्वशत्रूणांद्विजोत्तम ॥ १३ ॥ अकार्य कर्तुं न शक्तस्तथैवान्योऽप- कारकः ॥ आत्मकारकवश्येन अमात्यादिफलं ददुः ॥ १४ ॥ इत्या- त्मकारकः ॥ आत्मकारकखेटेन न्यूनभागो हि तद्ब्रहः॥ अमात्यसंज्ञा तस्बे व ज्ञायते द्विजसत्तम ॥ १५ ॥ अमात्यन्यूनत्राता च भ्रातृन्यूनं च मातृकम् ॥ मातृकारक खेटेन न्यूनभागो हि यो अहः ॥ १६॥ सपुत्रकारको ज्ञेयस्तदीनो ज्ञातिकारकः ॥ ज्ञातिकारकस्वेटेन ही- नभागो हि यो ग्रहः ॥ १७ ॥ दारकारकविज्ञेयो निर्विशकं हिज्जो- नमः || चरायकारकाः सप्त ब्रह्मणा चोदिताः पुरा ॥१८ अंशसा म्यौ यही हो जायेतायस्य जन्मनि ॥ स्वकारकं विना विनं लुप्यति घाय्यकारकः ॥ १९ ॥ तत्कारको लुप्यति चेदन्यन्नेवास्ति कारकम् ॥ कारकाणां स्थिराणां च मध्ये संचिंतयेद्विज ॥ २० ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि खेटान् कारकसंज्ञकान् ॥ यस्य जन्मनि भा- वानां यथास्थाने च वै द्विज ॥ २१ ॥ स्वर्क्षे तुंगे च मित्रों कंटके संस्थिता ग्रहाः ॥ अन्योन्यकारका विप्र कर्मगास्तु विशेषतः॥२२॥ समे सुखे तथा लाभे ग्रहभाववशे न च भवंति कार का विप्र विशे- येण न भैरवों ॥ २३ ॥ स्वमित्रर्वोच्चगे हेतुरन्योऽस्य यदिकमैग: • ॥ स सुहृदुणसंपन्नः सो पि कारक एव वे ॥ २४ ॥ नीचान्वये यस्य जन्म बभूवद्विजसत्तम ॥ पतंति कारकं लग्ने प्रधानं च न वाप्नुया- तू ॥ २५ ॥ राज्ञां कुले समुत्पन्नो राजा भवति निश्चितम् ॥ एवं कुल्ानुसारेण कारकाणां फलं भवेत् ॥ २६ ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि स्थराणि कारकाणि च ॥ सूर्यादीनां अहाणां च वीर्यवान् कारको भवेत् ॥ २७ ॥ वीर्यवान् जायते विप्र जन्मानि रविशुक्रयोः ॥ स पितृकारको ज्ञेयो निर्विशंकं हिजोसम ॥ २८ ॥ चंद्रारयोश्च चल- दानू मातृकारक उच्यते ॥ भीमदयं विशेषेण भगिनी दारभ्रातृको ।। २९ ।। बुवान्मातुलतो ज्ञेयो मातृतुल्यानपि हिज॥ गुरुणाञ्च विज्ञेयाः पुत्रस्वामिपितामहाः ॥ ३० ॥ स्वभार्यामातृपितरों तथा मातामही डिज ॥ भृगुद्वारा विजानीयादेतेषां शुक्रकारकः ॥३१ ।। अर्चम्मः पुष्यभे तात इंदोर्माता च तुर्यतः ॥ कुजात्तृतीयतो आता मातुलो रिपृभादुधात् ॥ ३२ ॥ देवेञ्यात्पंचमात्पुत्रो दैत्येज्यादधून मायः ॥ मंदादृष्टमती मृत्युस्तातादीनां विचिन्तयेत् ॥ ३३ ॥ अथ भावकारकमाह. 'अधुना संप्रवक्ष्यामि विशेष भावकारकानू ॥ जनुलेमं व.वि. ✓ पूर्वखण्डे चाहे आत्मा कारकमेव च ॥ ३४ ॥ धनभाव विजानीपादारकार कमेव च || एकादश ज्यीये तु कमिष्ठकः ॥ ३५ ॥ सुते सुतं विजानीयात्तथा सप्तमभावतः ॥ सुतस्थाने ब्रइस्तिष्ठेत्सांगि कारक उच्यते ॥ ३६॥ सूर्यो १ गुरु: २ कुजः ३ सोमी ४ गुरु५ भौंमः ६ सितः ७ शनिः ८॥ गुरु ९ चंद्रसुतो १० जीवो ११ मंदस्य १२ भावकारकाः ॥ ३७॥ पुनस्तन्वादयो भावाः स्थाप्या- स्तेषां शुभाशुभम् ॥ लाभं तृतीय रंघं च शत्रुस्वस्त्रीव्ययं तथा ॥ एषां योगेन यो भावस्तन्नाशं प्राप्नुयाध्रुवम् ॥ ३८ ॥ चला राशयो भद्राः केंद्रकोणशुभावहाः ॥ तेषां संयोगमात्रेण शुभो पि शुभो भवेत् ॥ ३९ ॥ चरकारकग्रहाः स्युः । सर्वग्रहेभ्योधिकांशादिनात्मकारकस्तुत्क्रमेण ज्ञेयः । आत्मामात्यआर्ट- मातृपुत्रज्ञातिदारा इत्यादिचरकारकग्रहाः स्युः | ऋ | बृहस्पति चरकारकग्राणां चक्रम्. शनिः चंद्रमा मंगल सूर्य असत्यका धातृकारक | मातृकारक | पुत्रकारक हानिकारक दाख रक्क महो सरकारक अथ सूर्यादिग्रहकारकमाइ. राज्यविद्रुमरक्तवस्त्रमाणिक्यराजवनपर्वतक्षेत्रपितृकारको २- विः ॥ ४० ॥ मातृमनःपुष्टिगंवरसेक्षुगोधूमक्षारकद्विजशक्तिक • सस्परजतादिकारक चंद्रः ॥ ४१ ॥ सत्वसमभूमिपुत्रशीलनो- यरोगब्रह्मश्रादपराक्रमाशिसाहसराजशनुकारकः कुजः ॥ ४२ ॥ ज्योतिर्विद्यामातुलगणितकार्यन र्तनवैधहासभी श्रीशिल्पविद्यादि- करकोच ॥ ४३ ॥ स्वकर्मयजनदेवशाह्मणवा 3 वृहत्याराशरहोरासारांश पत्रमित्रांदोलनादिकारको गुरुः ॥ ४४ ॥ कलत्रकार्मुकसुखगीत- शास्त्रकाव्यपुष्पसुकुमारथचनाभरणरजतयानगर्वलोकमौक्तिक विभवकविता रसादिकारकः शुक्रः ॥ ४५ ॥ महिषहयगजतैलव- शृंगार प्रयासर्व राज्यदायुधगृहयुद्धसंचारशूद्रनीलमणिवि- प्रकेशशल्यशूलरोगदासदासीजनायुष्यकारकः शनिः ॥ ४६ ॥ प्रयाणसमयसर्परात्रि सकलसुप्तार्थतकारको राहुः ॥४७॥ व्रणरो- गचर्मातिशूलस्फुटक्षुधार्तिकारकः केतुः ॥४८॥इति श्रीबृहत्पाराश रहपूर्व खंडसारांशेकारकाव्यायकथनं नाम अष्टमोऽध्यायः॥८॥ अथ कारकांशोदाहरणम्, इ. कारक शकुंडली. | अत्र तु आत्मकारको भृगुः । स च तुला नवमां- शः अतएव तुलालग्रस्थापितसर्वे ग्रहाः यथायथा न- वमांशस्थितास्तत्र तत्र स्थापितः । कारकग्रहाः स्युः नं.मं.. वू. शु. श. रा. 3 ७ $ 4 १२ ३ अथ कारकांशग्रह फलमाह. अधुना संप्रवक्ष्यामि कारकस्याविपान् ग्रहान् ॥ योगसंबंध- मात्रेण यथावद्रदतो मम ॥ १ ॥ स्वांशकारककुंडल्यांनवमांशा- वियोऽथवा ॥ यस्मिन्नाशौ स्थितो विप्न तद्रांशिफलमुच्यते ॥ २ ॥ मेषादिमीनपर्यन्त सर्वेषां फलमादिशेत् ॥ यथावद्भाषितं शूटिं प्रोक्तं यदुद्रयामले ॥ ३ ॥ अजांशकारकांशेषु तिष्ठेति च यदा यहाः ॥ तथा मूषकमार्जारौ दुःखदो भयकारकों ॥ ४ ॥ सुयोगे च यदा वित्र मार्जारादिप्रसिद्धिदौ ॥ वृषे कारकांशके च भयार्ती पूर्वखणणे कारका ९ व पदात् ॥ ५ ॥ शुभे चतुष्पदात्सिद्धिप्रति तत्वं डिजोत- हम् ॥ युग्मकारकांशके खेटे गंडवादिरोगसंभवः ॥६॥ व जला दुःख जलभीतिर्न संशयः ॥ कुष्ठादिरोगसंभूतिः शुभे 'फलविपर्ययः ॥ ७ ॥ सिंहांश कारके खेटे तिष्ठत्येव द्विजोत्तम ॥ शुनकादिभयं दद्याच्छु सिद्धिप्रदायकः ॥ ८ ॥ कन्यायां कारकों- शेच तिष्ठत्येव यदा ग्रहः ॥ मृत्युवत्कंडुरोगार्ति वन्हिदोषेण दुःखभाक् ॥ ९ ॥ तुलाख्य कारकांशे च व्यापारेषु रतोऽविकः ॥ ऋवियकर्ता च यदि आतोनृपालये ॥१०॥ वृश्चिके कारकांशे च सर्पादिभयकारकः ॥ मातुः पयोधरे पीडा जायते द्विजसत्त- ... म ॥ ११ ॥ धनुर्धरकारकांशे वाहनाद्वयमादिशेत् ॥ उच्चाप्रप तनं वापि कोपि वस्तुसमन्वितः ॥ १२ ॥ नककारकांशे विप्र सि दिर्जलचरादयः ॥ शंखमुक्तप्रवालादि मत्स्यखेचरदेवताः ॥ १३ ॥ कुंभारख्यकारकोशे च तडागादीनि कारयेत् ॥ कीर्तिमान्धर्मवा- न्सोपि ज्ञायते हिजसत्तम ॥ १४ ॥ पश्यति कंडुरोगादि भवताह न संशयः ॥ मीने च कारकांशेषु सायुज्यमुक्तिभाग्भवेत् ॥ १५ ॥ अंथ कारकांशग्रहाणां फलमाह. शुभराशौ शुभांशे वा कारके धनवान्भवेत् । तदंशकेंद्वेषु शुभो नूनं राजा प्रजायते ॥ १६ ॥ कारके शुभराज्यंशे लमांशस्थे शुभग्रहे । उपग्रहस्य यश्चांत्ये स्वोच्चस्वक्षं शुभगे पाप- ग्योगरहिते कैवल्य तस्य निर्दिशेत मिश्र मिश्र विज्ञानीयाद्विपरी- ते विपर्ययम् ॥१८चंद्रभृगुवारवर्गस्थे कार के पारदारिक आदृफ्तौं- ●व्यंशकगते तस्मिन्वाणिज्यवान्भवेत् ।।१९।। मेषसिंहांशके तस्मि- न्यूयाम्मूषकदंशकः || कारके कामुकांशस्थे वाहनात्मतनं भवेत् ॥ २० ॥ अथैक; बारकोशेषु व्यादिस्तिष्ठति अहः ॥ तेषां फलं प्रवक्ष्यामि शृणु स्वं डिजसत्तम ॥ २१ ॥ कारकांशे यदा सूर्यस्तिष्ठति द्विजवीर्बयु ॥ आदावते पुमान्सोऽपि राजका- र्येषु तत्परः ॥ २२ ॥ कारकांशे तु पूर्णेन्दुदैत्याचार्येण वीक्षितः ।। शतभोगी भवेत्सोऽथ विद्याजीवी भवेंडिजः ॥ २३ ॥ कारकांशे यदा भौमे बलाढ्येन युतेक्षिते ॥ रसवादी कुंतधारी बडिकज्जी- वनं भवेत् ॥ २४ ॥ कारकांशे यदा सौम्ये तिष्ठत्येव बलाढ्यकः || शिल्पको व्यवहारी च वणिकृत्यपरो द्विज ॥२५ । कारकांशे गुरो विप्र कर्मनिष्ठापरो भवेत् ॥ सर्वशास्त्राधिकारी च विख्यातः क्षितिमंडले ॥२६॥ कारकांशे यदा शुक्रे राजमानी सदा भवेत् ।। सर्दिद्रियः शताब्दायुः कथनीय द्विजोत्तम ॥ २७ ॥ कारकांशे यदा सौरिमृत्युलोके प्रसिद्धिवान् ॥ महतां कर्मणां वृत्तिः क्षिति- पालेन पूजितः ॥ २८ ॥ कारकांशे यदा राहुर्धनुर्धारी प्रजायते ॥ जांगल्यलोहयंत्रादिकारकचौरसंगमी ॥ २९ ॥ कारकांशे य दा केतुस्तिष्ठति द्विजसत्तम ॥ व्यवहारी गजादीनामुशंति परख- व्यके ॥ ३० ॥ कारकांशे यदा विप्र संस्थित रविसेंहिको । स- पांगीतिर्भवेन्मृत्युः शुभदृष्ट्या निवर्तते ॥ ३१ ॥ कारकांशे भानु- तमौ शुभषड्वर्गसंयुतौ ॥ विषवैद्यो भवेन्नूनं विषहर्ता विचक्षणः ॥ ३२ ॥ भौमेक्षिते कारकांशे भानुस्वर्भानुसंयुते ॥ अन्यग्रहा न पश्यति स्ववेश्मपरदाहकः ॥ ३३॥ यदि सौम्येक्षिते विप्र ह्य- • विदो नैव जायते ॥ पापक्षं च गुरौ दृष्टे समीपग्रहदाहकः ॥३४॥ · सगुलिके कारकांशे पूर्णेन्दुवक्षिते द्विज ॥ सति चौरैनीतवनः स्वयं चोरोज्य वा भवेत् ॥ ३५ ॥ सगुलिके कारकांशे अन्यग्रहयु- लेक्षित ॥ बुघदृष्टियुते वापि अंडहडिः प्रजायते ॥ ३६॥ कारक- को केतृयुके पापग्रहनिरीक्षिते ॥ श्रोत्रच्छेदो भवेन्नूनं कर्णरोगा'तिमा डिज || ३७१) कारकारी स्थिते केली नगुणा व समीक्षित | ते वा आयते विप्र क्रियाकमैसमन्वितः ॥३८॥ कारका स्थित देती शनिसौम्यनिरीक्षित | बलवीर्येण रहितो जायते सोऽपि मां- नवः ।। ३९ ।। सकेतो कारकांशे च बुवशुनरीक्षित में जायते ग्रौनियुक्तिको दासीपुत्रोऽथ वा भवेत् ॥ ४० ॥ सकेली कारकांच अन्यग्रहनिरीक्षिते । शनिदृष्टिविहीने चे सत्याचरहितो भवेत ॥ ४१ ॥ कारकांश यदा विप्रभृगुभास्करवीक्षिते ॥ राजप्रेष्यो भाजायते नात्र संशयः ॥ ४२ ॥ अथ कारकांशदशमफलमाह । दशमे कारकांशे च बुधेन समचीक्षित व्यापारे बहुलाभश्च म हत्कर्मविचक्षणः ॥४३॥ कारकांशे च दशमें रविणा च येते यदि गुरुदृष्टे तथा विप्र जायते योगकारकः ॥ ४४ ॥ कारकांशे च दशमे शुभखेटनिरीक्षिते ॥ स्थिरचित्तोमवेहालो गंभीगे बहुवीर्यवान् ४५ अथ कारकांशे चतुर्थस्थानफलं । पाताले कारकांशे च शशिशुऋयुतेक्षिते ॥ प्रासादवान् भवे- शको विचित्रहर्म्यवान्दिज ॥ ४६ ॥ कारकांशे च पाताले तुंग कोपि संस्थितः ॥ हर्म्यमंदिरसंयुक्तो ह्यत्युच्चो बहुदीप्तिमान् ॥ कारकांशे च पाताले शनिराहुयुतेक्षिते ॥ विच्छाटनपट्टीयुक् जायते मंदिरं द्विज ॥४८ कारकांशे च पाताले कुजकेतुशन | शिते । ऐष्टिकं मंदिरं तस्यजायते नात्र संशयः॥१९॥ कारकांशे व पाताले मुरुयुक्तनिरीक्षिते ऐष्टिकं मंदिरं तस्य जायते नात्र संशयः ॥५०॥ कारकांश च पाताले गुरुयुक्तनिरीक्षिते ॥ कणवेष्टितसंयुकं जायते वस्य मंदिरम् ॥ ५१ राशि अथ कारकांशे नवमभावफलमाह 1. ••कारकांशे च नवमे शुभखेटयुतेक्षिते ॥ सत्यवादी गुरो भक्तः स्वधर्मनिरतो भवेत् ॥५२॥ कारकांशे च नवमे पापग्रहयुतेक्षिते ॥ स्वधर्मनिरतो बाल्ये मिथ्यावादी भवेदिजः ॥ ५३॥ कारकांशे व नवमे शनिराहुयुतेक्षिते ॥ गुरुद्रोही भवेद्वित्र शास्त्रेषु विभुखो नरः ॥ ५४ ॥ कारकांशे च नबमे गुरुभानुयुतेक्षिते ॥ तदाऽपि च गुरुद्रोही गुरुवाक्यं न मन्यते ॥ ५५ ॥ कारकांशे च नवमे भृगु- भौमयुतेक्षिते ॥ षड्वर्गाधिकयोगे च मरणं पारदारिकः ॥ ५६ ।। कारकांशे च नवमे शतयुक्तेक्षिते द्विज ॥ परस्त्रीसंगमाहालो बंधको भवति ध्रुवम् ॥ ५७ ॥ कारकांशे च नवमे गुरुयुक्तेक्षिते द्विज ॥ स्त्रीलोलुपो भवेद्वालो विषयी नैव जायते ॥ ५८ ॥ 1 अथ कारकांशे सप्तम भावफलमाह | कारकांशे च द्यूनस्थे गुरुचंद्र द्विज ॥ सुंदरी गेहिनी तस्य पतिभक्तिपरायणा ॥ ५९॥ राहुणा विहला बाला जायते चांगना हिज ॥ शनिना च वयोधिक्या रोगिणी वा तपस्विनी ॥६० ॥ भौमेनविकलांगी च तथा कांताद्यलक्षणा ॥ रविणास्वकुलेगुप्ता आसना परवेश्मनि ॥ ६१ ॥ बुधे कलाक्ती ज्ञेया कलाभिज्ञा प्रजा- यते ॥ शुक्रेण तहज्ज्ञेया च निर्विशंकं द्विजोत्तम ॥ ६२ ॥ G अथ कारकांशे तृतीयभावफलमाह | कारकांश तृतीयेच पापखेटक्षिते ॥ स शूरों जायते वालो वीर्यवान्बहुविक्रमी ||६३॥ कारकांशे तृतीयेपि शुभखेटयुतेक्षिते ॥ जायते तत्त्वहृदयः कातरोऽपि विशेषतः ॥ ६४ ॥ कारकांशे वृती- ये व षष्ठे पाफ्युतेक्षिते ॥ कृषिकर्मरतो नित्यं जायते च न सं- शयः ॥६५॥ -: 1 पूर्व अथ कारकांशे द्वादशभावफलमाह |

कारकांशे व्ययस्थाने उच्चस्थेऽपि शुभग्रह सद्गतिजायते तस्य

शुभलोकमवाप्नुयात् ॥ ६६ । कारकोशे व्यये केलो शुभस्खेटेन क्षिते ॥ तदापि जायते मुक्तिः सायुज्यपदमाप्नुयात् ॥ ६७ ॥ मम थ धनुषि वापि कारकांशे व्यये शिखी शुभग्रहेण संदृष्ट कैवल्यप दमाप्नुयात् ॥ ६८ ॥ केवलेपि व्यये केतुः पापग्रहृयुतेक्षितः ॥ न मुक्तिर्जायते तस्य शुभलोकं न पश्यति ॥ ६९ ॥ रविणा संयुते केतो कारकांशे व्ययस्थिते ॥ गौर्या भक्तिर्भवेत्तस्य शाक्तिको जायतेनरः ॥ ७० रविभक्तिर्भवेत्तस्य निर्विशंकंद्विजोत्तम ॥ चंद्रेण संवृत्त केतो कारकांशे व्ययस्थिते ॥ ७१ ॥ शुक्रेण संयुते केतौ कारकांशे व्यय- स्थिते ॥ समुद्रतनयाभक्तिर्जायतेऽसौ समृद्धिमान् ॥ ७२ ॥ कुजेन स्कंदभक्तोवा जायते द्विजसत्तम ॥ वैष्णवो बुधशौरिभ्यां गुरुवा शिवभक्तिमान् ॥ ७३ ॥ राहुणा तामसी दुर्गा भूतप्रेतादिसेवकृत। हेरंबभक्तः शिखिना स्कंदभक्तोथ वा भवेत् ॥ ७४ ॥ कारकांशे व्यये शौरिः पापराशौ यदा भवेत् ॥ तदैव क्षुद्रदेवस्य भक्तिस्तस्य न संशयः ॥७५ ॥ पापक्षेपि व्यये शुक्रस्तदापि क्षुद्रसेवकः ॥ का- रकान्यूनभागोहि अमात्यो जायते ग्रहः ॥ ७६ ॥ कारके च फलं ब्रूयादमात्येऽनुचरो भवेत् ॥ आदित्येंदुधरापुत्राणनीयोऽष्टमो ग्रहः ॥ ७७ ॥ तस्मिन् महेप्येव फलं वक्तव्यं नात्र संशयः ॥ अ- मात्याद्वादशेराशौ पापर्क्षे पापसंयुते ॥ तथापि क्षुद्रदेवस्य भक्ति- र्भवति निश्चितम् ॥ ७८॥ अमात्यो वर्तते तत्र तन्वादों द्विजसत्त- म ॥ सूर्यादिग्रहसंयुक्ते तत्फलंपूर्ववहिज ॥ ७९ ॥ अथ कारकांशे त्रिकोणफळमाह । कारकांशे त्रिकोणस्थे खेटे व सांन्त्रिको भवेत या पेन क्षुद्रदेवस्व शुभेन शुभसेवकः ॥८॥ कारकांशे विकणस्थे पापयुक् पापवी क्षिते ॥ भूतानुअहकर्तास्यानिर्विशकं हिजोत्तम #C१ । कास्काशे त्रिकोणस्थे पाक्युक् शुभवीक्षिते ॥ पुत्रैश्वर्यप्रदोनित्यं राजानुग्रह- कारकः ॥ ८२ । कारकोशे लये चंद्रे कुजराहुनिरीक्षिते ॥ क्षयरों- गो भवेत्तस्य श्वासकासादिरोगयुक् ॥ ८३ ॥ लग्ने वित्ते प्रमंत्रे च पापद्वययुते हिज ॥ तांत्रिको जायते विप्र निर्विशंक कुले डिज ॥ ८४ ॥ पापौ निरीक्षितो तत्र तंत्रनिभाहको भवेत् ॥ शुभर्निरी- क्षितो वापि तंत्रानुग्रहकारकः ॥ ५ ॥ कारकांशेंदुशुक्र व शु- मदृष्टिनिरीक्षिते ॥ रसवादी भवेद्दालो धातूनां भस्मकारकः ॥८६॥ शुक्रेंदबुधसंदृष्टौ सद्यो हि भवेन्नरः ॥ पीयूषपाणिः कुशलः सर्व- रोगहरो हिज ॥ ८७ ॥ कारकांशेंदुतुर्यस्थे दैत्याचार्यनिरीक्षितः ॥ श्वेतकुष्ठीभवेन्नूनं निर्विशंकं द्विजोत्तम ॥८॥ कारकांशेंदुचापस्थे यदि शुक्रयुतेक्षिते ॥ पांडुम्वित्री भवेहालः श्वेतकुष्टांगपीडितः ॥ ८९ । कारकांशेंदुचापस्थे घरापुत्रेण वीक्षितं ॥ राजरोगो भवेस- स्य रक्तपित्तार्तिको द्विज ॥ ९० ॥ कारके चंद्रधनुषि शिखिना वी- क्षिते सति ॥ नीलकुष्ठं भवेत्तस्य निर्विशंकं द्विजोत्तम ॥ ९१ ॥ ५- तुर्ये पंचमे रंघे घने राहुकुजो यदि ॥ क्षयरागो भवेत्तस्य चंद्रह- ख्या विशेषतः ॥ ९२ ॥ कारकांशे लयस्थाने केवलः संस्थितः कुजः ॥ पिटकादि भवेत्तस्य निर्विशंकं द्विजोत्तमः ॥ ९३ ॥ कारकां हो लये केतुर्ग्रहणीरोगपीडितः ॥ स्वर्भानुतुलको रंधे विषवेद्यः - प्रजायते ॥ ९४ । कारकांशे घने तुर्ये केवले संस्थिते शन ॥ धनु- विद्याथरो बालो जायतेपि न संशयः ॥ ९५ ॥ कारकांशे सुखे विसे केवले संस्थिते शिखी ॥ घटिकायंत्रवादी स्वादिष्टशोधनतत्परः ॥ ९६ ॥ उतस्थाने स्थिते सौम्पे तत्परमहंस तथा संस् ORA (18) पूर्वलक ॐ शेयो निर्विशकं द्विजोत्तम ॥ १७ ॥ उक्तस्थानस्थित सही टी- यंत्रादिकारकः ॥ शिखिना खङ्गकारी च कुजेन कुतधारकः॥९॥ कारकांशे चलने वा नवपंचमे ॥ ग्रंथकर्ता भवेनं सर्व- विद्याविशारदः॥९९॥उक्तस्थानगते शुक्रे स्वल्पग्रंथकरो द्विज: उ- कस्थामणले सौम्ये किंचिद्रंथकरो ह्यसौ ॥१०० शुक्रेण काव्यकर्ता स्व प्राकृतमंथतत्परः । गुरुणा सर्व ग्रंथानां कारको द्विजसत्तम ॥ १॥ वाक्पहीनो भवेद्रालः सभाक्षीभो न जायते ॥ वैयाकरणध्ववेदांगे जामते तर्कशास्त्रकत|||उक्तस्थानगतः शौरिः सभाजाड्यो भवे- चरः॥ मीमांसकोभवेन्ननमुक्तस्थानगते बुधे॥३॥कारकांशे धरासूनु- लेग्ने वा नवपंचमे ॥ नैयायिको भवेन्नूनं सुष्टुकाव्यवशे नरः ॥ ४ ॥ कारकांशे निशानाथ त्रिकोणे चाथ लग्नगे ॥ सांख्यशास्त्रज्ञनिपुणो जायतेमतिमान्नरः ॥ ५ ॥ भाग्ये लब्धे प्रबंधे या कारकांश ज़िखी तथा॥ गणितज्ञो भवेन्नूनं ज्योतिःशास्त्रविशारदः॥६॥सुराचायेंजर्स- बंधे सांप्रदायिकशास्त्रधृक् ॥ ये योगा भाग्यभावे तु यथावद्भाषित मया ॥ ७ ॥ वित्तस्थानेपि ते ज्ञेयाः पूर्ववज्ज्ञायते फलम् । कोपि तृतीयभावे तु कथयंति पुरा हिज ॥ ८ ॥ कारकांशे धने केतों तथा भाग्यालये गते ॥ पापग्रहेण संदृष्टे वाचालश्वभवेशरः ।। ९ ।। का- रकांशे तथारूढे धने रंधे स्थिते द्विज ॥ ग्रहसाम्येतिविज्ञेयो योगः केमकुमो भवेत् ॥ १० ॥ उसस्थाने महो नास्ति तदा केमद्रु- मो भवेत् ॥ चंद्रदृष्टे विशेषेण दारिद्रघार्तियुतो भवेत् ॥११॥ आ- रूदाजन्मलभाडा पापाः स्त्रीहानिमा यदि | केवले समहत्वोप समसौरूपों शुभाशुभौ ॥ १२ ॥ चंद्रदृष्टिविशेषेण कोमे केममा तेलः ॥ द्वितीयाहमभावास्यां योगोय कथ्यते द्विज ॥ १३ ॥ कि ये योगा: का गदिता गया | उत्तदाशिदशापाके स्वाराशरा सर्वेषां फलमादिशेत् ॥ १४ ॥ एवं दशाप्रदो राशिहितीयाष्टम योजि ॥ ग्रहसाम्येतिविज्ञेयाः केमुद्रः शशिनेक्षिते ॥ ११५ ।। दशाप्रारंभसमये शोधयेज्जन्मलप्नवत् ॥ सूर्यादिखेचरान्स्पष्टान् सावयेज्जन्मवदिजः ॥ १६ ॥ तत्र वित्ताष्टमे भावे प्रहसाम्ये तु यद्भवेत् ॥ तदा केमद्रुमो ज्ञेयश्चंद्रदृष्ट्या विशेषतः ॥ १७ ॥ एवं तन्वादिभावानां दशारंभेषु योजयेत् ॥ तसङ्ग्रहानुसारेण फलं वा च्यं बुधैः सदा ॥ ११८ ॥ इति बृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे कारकांशफलकथनं नाम नवमोऽध्यायः ॥ ९ ॥ अथ भावलममाह । वर्णाहोति नाम्ना वै कथयामि तवाग्रतः ॥ यस्य विज्ञान- मात्रेण आयुर्दायफलं वदेत् ॥ १ ॥ तत्रादौ लमभावस्य सावयं- विजसत्तम ॥ सूर्योदयात्समारभ्य कलापंचप्रमाणतः ॥ २ ॥ जन्मेष्टकालपर्यन्तं गणनीयं प्रयत्नतः॥ ओजलग्ने यदालमं सूर्यरा- इयनुसारतः ॥ ३ ॥ समलमे जन्मलग्नाद्यसंख्या प्राप्यते द्विज ॥ भावलले विजानीयाहोरालग्ने तदोच्यते ॥ ४ ॥ अथ भावलमोदाहरणमाह । सूर्योदयादिष्टं ६ | १७ जन्मलग्नम् ३८ पंचघटी ८. प० ९ वर्धेतमेकमा बलग्नम् अत्र तु समलग्ने जन्मक कद्रणनीय सिंहभावलनमागतं एवं ओजल- से जन्म सूर्यराशियारम्य गणनीयं ॥ ४ ॥ अथ होरालनमाह | हिसार्थघटिका विप्र कालादितिविलग्नभात् ॥ प्रयांति लनात्त- महोशलनं द्विजोत्तम ॥ ५ ॥ यजन्म ओजत्रेषु सूर्यादिग- जयेत् कमात् || समलमे यदा जन्म मणयेोजन्मभारिज ॥ ३ ॥ पूर्वखंडे १० केविक्रमादर्थस्येव होरालमं विचिंतयेत् । भागलपति होगत - तयेद्विजसत्तम ॥ ७ ॥ अस्योदाहरणम् । क्या ल ३ | ८१४५ १ इष्म ६ | १७ अत्र तु मल अत एव सादि घटिकापारमितात् माणनीय तृतीय कन्यालमम् ॥ ७ ॥ अथ वर्णदलप्रमाह । जन्महोराख्यलग्नसंख्याग्राह्या ष्टथक्ट्थक ॥ ओज लो तु युग्मे तु चक्रशुक्संयुता ॥ ८ ॥ युभोजसाम्ये सर्वाज्य वियो- ज्यान्योन्यमन्यथा ॥ मेवादितः क्रमादोजे मीनादेरुतक्रमात्सम ॥ ९ ॥ एवं यक्रममायातं वर्णदं तत् प्रकीर्तितम् ॥ एवं द्वादशभा- वानां वर्णदं लग्नमानयेत् ॥ १० ॥ टीका। ओजलप्रप्रसूतानां मेषादितो जन्मलग्नांतं होरालयांतं च गणयित्वा त योयोरॉजत्वेन युग्यत्वेन वा साजात्ये संख्याद्वयं संयोजनीय एकस्य ओ- जत्वेन अपरस्य युग्मत्वेन वैजात्येऽधिक संख्यायां न्यूनसंख्या शोधनीया एवं च यद्योजनोत्तरं वा तन्मेषादितो गणनीयं तत्र योराशिर्रतिमो लम्यते सवर्ण दराशिमंयति सम्मलमप्रसूतानां मीनाद्यपसच्यक्रमेण जन्मलप्रांत होगमां- सं. च गणयित्वा तयोः संख्या पृथक् पृथक् ग्राह्या तयोरोजत्वेन युग्मत्वेन वा साजात्ये संख्याद्वयं योजनीयं एक्मोजअपरंयुग्ममितिवैज्जात्मे परस्पर वि योजनीयं ततश्च मीनाद्यपसव्यमार्गेण गणनायों यो यो राशिकम्यते सवर्ण- दइति वेदितव्यम् । अथ वर्णदलमोदाहरणम् । अंत्र तु युग्मलंगमध्ये जन्म जन्मला ३१८ अतएव मीनादिविपरीतभा- मैं नेपनीय जन्मलमांत ८ संख्या होरालगायें संख्या मो नयम योगसंख्या १४ द्वाराधिक नापसव्यं समनीयं चमीयम् ॥ १० ॥ वद एवं सत्र अथ वर्णदविचारमाह । यदि द्वावोजराशौ वा समराशौ यदा द्विज ॥ इयं संयोजनीय वै संज्ञे या वर्णदा दशा ॥ ११ ॥ एकस्थाने ओजराशावपरे सम- मे द्विज ॥ वैजात्येधिकसंख्याया न्यूनसंख्यां विशोधयेत् ॥ १२ ॥ मेषादिकेन गणयेत्सव्यमार्गेण वे हिज ॥ पञ्चब्धमतिमो राशिः सराशिर्वणंदा भवेत् ॥ १३ ॥ युग्मलनेषु यज्जन्म मीनादिरपसव्य- तः ॥ क्रमेण लग्नहोरांत गणयेद्विजसत्तम ॥ १४ ॥ ओजराशौ द्वयें लब्धं तथा हो समराशिगे ॥ साजात्ये योजन कार्य जायते वर्णदा दशा ॥ १५ ॥ अजात्ये पूर्ववत्कार्याधिक्ये न्यूनं विशोषये- तू । मेषाद्यपसव्यमार्गेण गणनीयं प्रयत्नतः ॥ १६ ॥ वल्लुब्ध- मंतिमो राशिस्तद्वाशिर्वर्णदा भवेत् ॥ वर्षसंख्या विजानीयाच्चर- पर्याप्रमाणतः ॥ १७ ॥ होरालझभयोनेंया दुर्बला वर्णदा दशा । यत्संख्या वर्णदा लग्नात्तत्र संख्या क्रमेण तु ॥ १८ ॥ क्रमव्युत्क मभेदेन दशास्यात्पुरुषस्त्रियोः ॥ वर्णदा राशिमेषादि मीनादि ग णयेत् क्रमात् ॥ १९ ॥ वर्णदा स्यात्रिकोणे च पापयुक् पापराशि- कः ॥ पापयोगकते विप्र दशापर्यंतजीवनम् ॥ २० ॥ रुद्रशूले यथा वायुर्निर्विशंक द्विजोत्तम ॥ वर्णदा सप्तमाद्राशेः कलत्रायुर्वि चिंतयेत् ॥ २१ ॥ पंचमे पुत्र आयुः स्यान्मातुः स्यात्तुर्यपंचके ॥ तृतीये तुरायुः स्याज्ज्येष्ठआतुर्भवेडिज ॥ २२ ॥ पितृस्तु नव मान्मातृः पंचमाहर्णदस्य तु ॥ शूलराशिदशायां वै प्रबलायाभरि- कम् ॥ २३ ॥ एवं तम्बादिभावामां कारयेडणंदा दशा | पूर्वक र्य शुभाशुभं डिजोशम ॥ २४ ॥ ऋहाणां वर्णवा जैव रा न्या शीनानणेश दशा ।। महारुहपदलीन चिलवेहवर्गदा १२५ दशाया अंतरकार्य भानुभाग प्रदापयेत् ॥ चरस्थिशाया है वर्णदा यास्तथैवच ॥ २६ ॥ यथ्या पूर्वमन्दानां मानुभाग व कारयेत् ॥ कंमध्युक्क्रमभेदैन सलिखेद् दशतिरम् ॥ २७॥ पूर्णा- या कारकस्यैव केंद्रस्थानां दशा भवेत् ॥ ततः पणफरस्थानामा- पोक्किमदशां ततः ॥ जन्मांगं जन्मलग्नं च कालं होरा प्रका- स्यते ॥ २८ ॥ अथ घटीलममाह | घटीलनं प्रवक्ष्यामि शृणु त्वं द्विजसत्तम ॥ सूर्योदयात्समार- भ्य जन्मकालावधि कमात् ॥ २९ ॥ याचिंत्या घटिका जाता तन्मध्ये चार्कभाजिता । एकैकघटिका विप्र एकेकलमसंज्ञक: ॥ ३० ॥ भानुस्तिऐच्छिष्टघटीर्गणयेज्जन्मलग्नतः ॥ यावंतिमोरा शिलब्धं तद्राशिघटिकातनुः ॥ सूर्यादि यत्र ऋश् च जन्मवत्सं लिखेडिज ॥ ३१ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरांपूर्वखंडसारांशे भा वहोरावर्णदघटीलग्नफलकथनं नाम दशमोऽध्यायः ॥ १० ॥ अथ घटीलगोदाहरणम, यथा लझं ३।८। ४५ इष्टम् ६ | १७ गणनीयस् मकरला भवतीत्यर्थः ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वखंड सारांशे भावहोरावर्णदक्टोल झादिकथनंनामदशमोऽध्यायः ॥ १० ॥ अथारूदमाह | अधुना संवक्ष्यामि राइयापद द्विज | राशीना शदशा- नवदीशायो भवेत् ॥ १ ॥ संख्याशोदाद समा मालत्पीते || राशिवगृहआरट ज्ञायते १२० महत्वासंशः बाहूयस्थ राशिस्तावत्संख्याक्रमेण वै ॥ अग्रे खगारूढपढ़ ज्ञायते द्विजसत्तम ॥ ३ ॥ जनुलेमानस्वामी यावरहि तिष्ठति । तावरं तदमे च स्मारूढं च कथ्यते ॥ ४ ॥ यदि लग्नेश्वरः स्वर्दो कलत्रे संस्थितीथवा || आरूढलममित्याहुर्जन्मलग्नं द्विजोत्तम ॥४५॥ एवं तन्वादिभावानां भावारूढपदं भवेत् ॥ यत्र यत्र ग्रहा लग्ने तत्र तत्र सुसंलिखेत् ॥ ६ ॥ उदारहणार्थमा रूढकुंडलीमाह- धन्ाकड १ भारूड शुत्रारूड के. १२ लाभारूष. पराक्रम:रु. PIRROTAKE सूर्य बुन A NAYANT ANĂ, VALÀ SUPER SORGULAMA आपारूद मातुलात निधनारूड, 11 कमांरूण. C बृ स.८. अथारुढोदाहरणम् यथा कर्कलस्वामिनि चंद्रएकादशस्थिते तस्मादे- कादशगणना न्मीनलप्रमा- रूठे भवतीत्यर्थ || पराशर उवाच । अधुना संप्रवक्ष्यामि तन्वारूढफलं द्विज ॥ यस्य विज्ञान- मात्रेण जायते कर्मसूचकः ॥ ७ ॥ यावदीशात्त्वयंराशिरित्युक्तं मुनिभिः पुरा । पदमारूढसंज्ञर्जितदारव्यविधिं द्विज ॥ ८ ॥ अर्थकादश स्थानमाश्रित्य फलमाह । पदाटेकादशे स्थाने शुभग्रहयुतेक्षिते ॥ लक्ष्मीवान्जायते बाल: प्रजावाऊछीळसंयुतः ॥ ९ ॥ विसोपार्जनन्यायेन नीतिवा- अजायते सदा सन्नरो नः नास्तिको नूनं न तु शास्त्रविरुडकृत् ( ॥ १० ॥ पदादेकादशे चित्र पापखेट्युतेक्षिते ॥ अन्यायोपार्जित विस विरुद्ध शास्त्रमार्गतः ॥ ११ ॥ मिश्रर्मिश्रफलं ज्ञेयमुख- मित्रादिक्षेत्रगः ॥ बहुधा जायते लाभो यत्र यत्र द्विजीतम ॥ १२ ॥ आरूढाल्लाभभवनंग्रहः पश्येत्तु न व्ययं ॥ यस्थ जे- न्मनि सोपि स्यात्प्रबलो धनवानपि ॥ १३ ॥ दृष्टग्रहाणां चाहु- ल्ये तदादृष्ट्यरितुंगगे || सार्गले चापि तत्रापि बहर्गलसमागम ॥ १४ ॥ शुभग्रहार्गले तत्र तत्राप्युच्चग्रहार्गले ॥ सुखानि म्वा मिना दृष्टे लग्नभाग्यादिकेन वा ॥ १५ ॥ जातम्य पुंसः प्राबल्य निर्दिशेदुत्तरोत्तरं उक्तयोगेषु ये खेटा द्वादशं तु न पश्यति ॥१६॥ अथ द्वादशराशिमाश्रित्य फलमाह । पदारूढे व्यये विप्र शुभपापयुतेक्षिते ॥ बाहुल्यव्ययमित्येवं विशेषोपार्जनात्सदा ॥ १७ ॥ शुभग्रहे सुमार्गेषु कुमार्गात्यापस्खे- चरैः ॥ मिश्रैर्मिश्रफलं वाच्यं यथालाभेषु पूर्ववत् ॥ १८ ॥ पढ़ा- रूढे व्यये शुक्रे भानुस्वर्भानुवक्षिते ॥ राजमूलाह्ययं वाच्यं चं- दृष्ट्या विशेषतः ॥ १९ ॥ पदारूढे व्यये सौम्ये शुभखेटचुते- क्षिते ॥ ज्ञातिमध्ये व्ययां नित्यं पापडक्कलहाइचयः ॥ २० ॥ १. इव्यये सुराचार्ये वीक्षिते मान्यखेचरैः ॥ करमूलाइधयं वाच्यं करव्याजेन वें द्विज ॥ २१ ॥ आरूढं द्वादशे सौगै वरापुत्रेण संयुते ॥ अन्यग्रहेक्षिते विप्र भ्रातृमूलाडनव्ययं ॥ २२ ॥ पदेषु द्वादशे स्थाने ये योगास्तान्वदाम्यहम् ॥ लाभभावेषु ये योगा लाभयोगकराः सदा ॥ २३ ॥ पदेषु सप्तमे राहुरथवा संस्थित शिखी ॥ उदव्यथायुतो बालः शिखिना पीडितेधिक ॥ २४॥ पदे व सप्तमे केतुः पापखेट्युतेक्षिते ॥ साइसी वेशी दीर्घलिंगी भवेन्नरः ॥ २५ ।। पढे च सप्तमे स्थाने गुरुशुकति (७५) शाकराः ॥ एकी द्वयं श्रयं तत्र लक्ष्मीबान्कारयेवम् ॥ २६ ॥ तुं गर्ने सममे खेटे शुभो वाप्यशुभः पदे ॥ श्रीमान्सोपि भवेन्न सत्कीर्तिसहितो द्विज ॥ २७ ॥ ये योगाः सप्तमे भावे राहादिक- थितं मया ॥ ते योगा वित्तभावेषु द्यूनवञ्चित्यते द्विज ॥ २८ ॥ उच्चो बाहिरण्यं वा जीवो वा शुभएव वा ॥ एको बली धनगतः श्रियं दिशति देहिनः ॥ २९ ॥ ये योगाश्वपदे लग्ने यथावद्दतो मम ॥ कारकांशस्य कंडल्यां निर्वाधका विचिंतयेत् ॥ ३० ॥ आरूढाद- ष्टमें पापे सौरि: स्याच्छुभवर्जितः ॥ तथा वित्तालये पाये पूर्वव ज्ज्ञायते फलम् ||३१|| आरूढाहित्तभे सौम्ये सर्वदेशाधिपो भवेत् । सर्वज्ञो यदि वेन्नस्यात्कविर्वादी च भार्गवः ॥ ३२ ॥ आरुढाकेंद्र- कोणेषु तथालाभपडे द्विज ॥ लमसप्तमराशिपदे सबले खेटर्स- युते ॥ ३३ ॥ श्रीमांश्च जायते नूनं देशे विख्यातिवान् भवेत् ॥ चष्ट्राष्ट्रमे व्यये स्थाने श्रीमान्स न भवेत्कड़ा ॥ ३४ ॥ पाल सप्तमेवाकेंद्रेत्रिकोणोपचये ॥ सुवीर्यसंस्थिते खेटे भार्याभर्तृसुख- प्रदः ।। ३५ ।। एवं लग्नपदाहित्र पुत्रभवादि चिंतयेत् ॥ मित्रामि त्रे विज्ञानीयाइयभावेषु वै द्विज ॥ ३६॥ षष्ठाष्टमे व्यये खेटस्तत्त- द्वादेषु तिष्ठति ॥ यद्यद्भावेषु यज्ञैरे लग्नारूढे विचिंतयेत् ॥३७॥ ल मारूढं दारपदं मिथः केंद्रगतं यदि ॥ लाभे वापि त्रिकोणे वा त था राजघराधिपः ॥ ३८ ॥ आरूढः पुत्रमित्रेस्तु त्रिलाभकेंद्रगो यदि # योमैत्री त्रिकोणेषु साम्यं द्वेषोन्यथा भवेत् ।। ३९ ।। एवं दागदिभावानामर्जयित्वारिमित्रता ॥ जातकद्वयमालोक्य चिंत नीविचक्षणः ॥४०॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे कथन नामएकादशोध्यायः ॥ ११ ॥ P पूर्व उपाध्यायः १२ पराशर उवाच । अचुना संप्रवक्ष्याम्युपपद व द्विजोत्तम ॥ यस्यविज्ञानमा श्रेण जायते फलसूचकः ॥ १ ॥ पदारूढाययस्थाने पढ़ चोपपद स्मतं ॥ लग्नानुचरसंज्ञोपपढ़ च द्विजसत्तम ॥ २ ॥ ● उपपदस्थोषपदद्वितीये वा गुणविशेषफलमाह । पापा पापवीक्षिते ॥ पापसंबंधसंयोगे उप- पदद्वितीय के ॥ ३ ॥ प्रव्रज्यायोगोविज्ञेयः संन्यासो भवति ध्रुत्रं ॥ तथा भार्याविरोधी स्यादथवा स्त्रीविनाशकृत ॥ ४ ॥ रविपापत्व- नाचैव सिंह पापदे सति ॥ पूर्वोक्तं नो फलं ज्ञेयं जायते गृहि- णीसुखं ॥ ५ ॥ मेषादिपापराशौ च संस्थिते दिवसाधिपं #ya कं च फलं ज्ञेयं प्रनज्यादारनाशकः || ६ || उपपढ़े द्वितीये वा शुभसंबंवदृष्टियुक्॥ शुभक्षं शुभसंयोगे पूर्वोक्तफलदो भवेत् ॥७॥ उपपदे द्वितीये वा नीचांशे नीचखेटयुक् ॥ नीचसंबंधयांगे वा प्रणीतादारनाशकृत् ॥ ८ ॥ उच्चांशे उच्चसंस्थे वा उच्चसंबंधदृष्टि- युक् || बहुदारा भवेयुध रूपलक्षणसंयुताः ॥ ९ ॥ उपपदहिती- येपि युग्मक्षं मेष राशितः॥ मिथुनेपि स्थिते विप्रबहुदारयुतो भवे- तू ॥ १० ॥ उपपदे द्वितीयपि स्वस्वामिखेटसंयुते ॥ उत्तरायुषि निर्दोरो भवत्येव न संशयः ॥ ११ ॥ तृषस्थे वा तुले वापि दैत्वे- ज्ये दारकारके ॥ अन्यराशों च वा विप्र निर्दोर उत्तरायुषि ॥१२॥ स्वराशी संस्थिते खेटे नित्याख्ये दारकारके ॥ उत्तरायुषि निर्दारो भवत्येव न संशयः ॥ १३ ॥ उपपदेशोपितुंग नित्यावेदा- रफारके ॥ उत्तम कुलाहारलाभो नीचस्थेपि विपर्ययः ॥ १४. शु मसंबंधयुक दृष्टे उपपदे दारकारके ।। सुंदरी लभ्यते भाभच्या रूपवती दिज ॥ १५ ॥ संबंधे शनिगहुभ्यामुपदे निर्मित बृहत्यासहोरासारांश के निर्दारकारके वापि शनिराहुयुतेक्षिते ॥ १६ ॥ अथ वादयुतो वित्र भार्यया सहितो द्विज ॥ स्त्रीविनाशो भवेन्नूनं तथा स्त्रीपरि त्यागवान् ॥१७॥ उपपदे च संयुक्त शिखिशुद्विजोत्तमः ॥ रक्तप्रदररोगार्ता जायते तस्य भामिनी ॥ १८ ॥ उपपदादि- षु संयोगे बुधकेल्वोर्द्विजोत्तम ॥ अस्थिवादयुता बाला गृहे तस्य न संशयः ॥ १९ ॥ रवीराहुस्तथा पंगुरुपपदे योगकार- कः ॥ अस्थिज्वरवती वाला तप्तांगा च दिवानिशं ॥ २० ॥ उपपदे बुवकेतुभ्यां योगसंबंधके द्विज | स्थूलांगी गृहिणी तस्य जायते नात्र संशयः ॥ २१ ॥ उपपदे बुधक्षेत्रे भोम चाबवा द्विज || मंदारों संस्थितौ तत्र प्राणरोगार्तिपित्तयुक् ||२२|| सौम्यारो धान्यक्षेत्रे वा उपदिश्ये शनिर्युते ॥ कर्णरोगवती चाला नेत्ररोगयुता तथा ॥ २३ ॥ कुजसौम्यो चान्यक्षेत्रे उपपदे द्विजोत्तम ॥ योगे स्वर्भानुदेवज्यौ दंतार्ता गृहिणी भवेत् ॥ २४ ॥ उपपदे तु कन्यास्थे अन्यक्षैपि तथा द्विज ॥ शनिस्वर्भा- नुयोगं च पंग्वंगी तस्य भामिनी ॥ २५ ॥ ये योगाः पूर्वकथिता - मया ते विप्रसत्तम ॥ शुभयुक् दृष्टिसंयोगे न भवेयुः फलप्रदाः ॥ ॥ २६ ॥ लमाडुपपदाद्वापि यो राशिः सप्तमो हिज ॥ तन्नवांशा राजयोशाः स्वसप्तमतदंशकाः ॥ २७॥ तत्र पापे स्थिते दृष्टे उक्त- योगफलं विदुः । शनिः शुक्रस्तथा चांद्रः सप्तमांशग्रहेषु च ॥ त्रिकयोगकृते विन अपत्यरहितो नरः ॥ २८ ॥ पदोपपदलमेषु • पत्रकारको द्विज ॥ पंचमस्थे गुरौ मानौ तत्र स्वर्भानुयोग कृत् ॥२९॥ बहुपुत्रो भवेनू प्रतापी चळवीर्ययुक्॥ प्रचंडविजयी विप्र रिपुनिग्रहकारकः ॥ ३० ॥ उत्तस्थाने निशानाथे एकपुत्रो भवे- दिन ॥ उक्तस्थाने शुभे पापे पुत्रसौख्यं विलंबितं ॥ ३१ ॥ उक्त पूर्वन्याय १२ स्थाने कुजवाद्विजयसे च पुत्रवान् । परपुत्रयुतो वापिसोड सुतवान् भवेत् ॥३२॥ उक्तस्थाने चोजराशी नहुपुत्रो भवत् ॥ मिथुने युग्मराशौ सेत्स्वल्पापत्यो भवेन्नरः ॥३४॥ ग्रहकमात्कुक्षि संज्ञे तदीश पंचमांशतः सिंहाधीशे रखौं विप्र स्वल्पापल्या मते- नरः||३५|| उपपदे सिंहलो निशानाथयुतेक्षितः॥ स्वल्पप्रजो भवे- द्विप्र तथा कन्याप्रजो भवेत् ॥३६॥ सुतभावनवांशाच तथापि पु- १ त्रकारकातायडा त्रिंशांश कुंडल्यां पंचमांशात्तदा हिजा ३ आतदी शाचिंतयेद्विप्र संततेर्योगमुत्तमम्॥ एवं सर्व प्रकारेण चिंतनीयं सदा बुधैः ॥ ३८॥ उपपदे शनीरादुर्भ्रासृस्थ आतुनाशक्त् ॥ एका- दशे ज्येष्ठत्रातुस्तृतीये च कनिष्टकम् ॥ ३९ ॥ उपपदेकादशस्थानो तृतीये दानवेज्यके ॥ व्ववहितार्थनाशः स्याद्यथा संभवति हिन ॥४०॥ लग्ने चापि लये वापि दैत्याचार्ययुतेक्षिते ॥ व्यवहितांगना- शः स्यान्निर्विशंकं द्विजोत्तम ॥ ४१ ॥ तृतीयैकादशे विप्र कुजेज्य- बुधचंद्रमाः ॥ भ्राटबाहुल्यता वाच्या प्रतापी बलवत्तरः ॥ ४२ ॥ शनेरसंयुते दृष्टे तृतीयैकादशे द्विज ॥ कनिष्ठज्येष्ठयोर्नाशं भिन्न- स्थे भिन्नभावहृत् ॥ ४३ ॥ भ्रातृस्थाने युते सौरों लाभस्थे वाद- तीयगे ॥ स्वस्य माता स्वस्तिमती अन्यन्नश्यति वें द्विज ॥४४॥ तृतीयैकादशे केतुर्बाहुल्यं भगिनीसुतं ॥ भ्रातृस्वल्पसुखं तस्य निर्विशंकं द्विजोत्तम ॥ ४५ ॥ सप्तमे द्वादशे स्थाने सहिकेययुते क्षिते ॥ ज्ञानवांश्च भवेद्वालो बहुभाग्ययुतो द्विज ॥४६॥ सप्तमेशा- द्वितीयस्थे पुच्छनाथयुतेक्षित स्तब्धवाम् जायते बालस्तथा स्व- लितवागू डिज ॥४७॥ आरूदे शत्रुभावस्थे पापस्थे शुभवर्जिते । शुभसंबंधरहिते चोरो भवति निश्चित॥४ाआडे घापि सौम्मे 'सर्वदेशाधिपो भवेत् ॥ सर्वज्ञस्तत्र जीवः स्थास्तववादी च मार्ग वः ॥ ४९ ॥ आष्टेषिः पदे वापि बनस्थे शुभखेचरे ॥ सर्वद्रष्या थियो बीमाऊजायते डिजसत्तम ॥५०॥ उपपदाधनपो यत्र वर्तते तस्य वित्तमे ॥ पापखेचरसंयुक्त चौरो भवति निश्चितं ॥ ५१ ॥ सप्तमेशहितीये च राहुस्थे मूक एव च | खलस्थिते यदा विन देतानामधिकं भवेत् ।। ५२ ।। शिखिना वासव्याधिः स्यावास्या- दस्फुटोक्तिवान् ॥ तत्र नानामहेर्योोंगे सिहं फलमुदाहरेत् ॥ ५३ ।। सप्तमेशारितीये च छायासूनुयुतेद्विज ॥ गौरः श्यामो नीलपीतो ज्ञायते बुद्धिमान्नरैः ॥५४॥ अमात्यानुचराहिम देवभक्तिं विचित येत् || नीचत्वादेव नीचत्वं शुभपापाच्छुभाशुभं ॥ ५५ ।। कारकां शे पापखगे: पापांशे पापयोगकृत् ॥ पापवर्गे शुभैहोंने जायते परजातवान||५६|| कारकांशे भवेत्यापो न ज्ञेयः परजातकः ॥ अ- न्येषां पापस्वेटानां योगं घटत्वमाप्नुयात् ॥ ५७ ॥ अथ वा रंध्र पापे नायं योगो विधिंत्यते । शनिराहुयुतौ यत्र शनिराहोः क्षेत्र- के द्विज ॥ ५८ ॥ परजातः प्रसिद्दोस्ति ह्यन्येभ्यो गुप्त एव च । शुभवर्गे यदा खेटो वर्गोक्तानां यथा हिज ॥ ५९ ॥ जारजः कथ- नमात्रे न तु जारज इत्यपि ॥ यत्र कुत्रापि स्वीच्चे डौ कुलमुख्यो भ वेसर: ॥६० ॥ आदिषट्कं च पर्यन्ता ग्रहाः सौख्यं विचिंतयेत् ॥ सारं सारमहं वक्ष्ये तवाने द्विजसत्तम ॥ ६१ ॥ अस्योदाहरणम् | जन्मस्टाद्वादशस्थानाधिपोर्तबुधः तस्य पदमुपपदसैशम् । अत्र तु मिथुनामागतं एवं सर्वत्र हेयम्.. उपप हैं यू. ३५. पूर्वखण्डे कामरकाम्या ९३ अथ कारकमारकादिविचारमाह। पंचमं नवमं चैव विशेषधनमुच्यते ॥ चतुर्थ दशमं यंत्र वि शेषं सुखमुच्यते ॥ १ ॥ चंद्रभान विनास मारक माम्काश्विपाः ॥ षष्टाष्टमव्ययेशास्तु राहुः केतुस्तथैव च ॥ २ ॥ केंद्राधिपतयः सौम्याः शुभं नैव दिशति चाकरा नैवाशुभं कुयुःकाणपा शुभदा- यो ॥ ३ ॥ धनेशो हि व्यये यश्च संयोगात्फलदो मतो ॥ लाभार अधिपाः पापा रंघेशां न शुभप्रदः ॥ ४ ॥ जायाकुटुंबकाधीशो मारको परिकीर्तितौ ॥ क्रूराः केंद्राधिपा भूपात्क्षीणचंद्रो रविस्तथा ॥ ५ ॥ शनिर्भीमश्च विज्ञेयाः प्रबलात्द्युत्तरोत्तराः ॥ लांबुनक- र्माणि प्रबलान्युत्तराणि हि ॥ ६ ॥ सुतवर्मी तथा स्थान प्रबल वोत्तरोत्तरी ॥ लाभारित्रितयस्थाने वधोधः प्रवलं भवेत् ॥ ७ ॥ पुनर्मारकयोर्मध्ये ह्युत्तरं प्रबलं मतं ॥ भाग्यस्थानाचयं गंधं त- स्माचेवाशुभ वदेत ॥ ८ ॥ एतस्थानानुसारेण ग्रहाणां मानमा- लिखेत् ॥ चंद्रचांद्री गुरुसिती केन्द्रदोषोत्तरोत्तरं ॥ ९ ॥ तथैव च ग्रहाः क्रूरा बलं चैवोत्तरोत्तरं ॥ भाग्येशः सर्वदा सौम्यो न क्रूरः फलदायकः ॥ १०॥ पुत्राविषोपि शुभदः क्रूरोपि सुखदः स्मृतः ।। त्रिलाभरिपुमृत्यूनां पतयो दुःखदायकाः ॥ ११ ॥ शुभोपि शुभ- दो मैव दशायांगे चरोपि वा ॥ अष्टमाधिपतिर्दोषस्तुला मेषे न हि क्वचित् ॥ अलषष्ठाष्टदोषो न वृषभोपि न दोषभाक ॥ १२ ॥ यद्यद्भावगतो राहुः केतुश्च जनने नृणां ॥ यद्यद्भावेशसंयुक्तस्तन्फलं प्रदिशेदलम् ॥ १३ ॥ अथ मेषलझम् । मंदसौम्यसिताः पापाः शुभ गुरुदिवाकरौ । नः शुभं योग- मात्रेण प्रभवेच्छनिजीवयोः ॥ १४ ॥ परतंत्रेण जीवस्य पापक बृहत्पाराशरोरासा मपि निश्चितं ॥ कविः साक्ष्यनिहंतास्याम्मारकत्वेन लक्षितः ॥ १५ ॥ मंदादयो निहंतारो भवेयुः पापिनो ग्रहाः ॥ शुभाशुभ- फलान्येवं ज्ञातव्यानि क्रियोद्धवैः ॥ १६ ॥ अथ वृषलअम् । जीवशुक्रेंदवः पापाः शुभी शनिदिवाकरौ ॥ राजयोगकरः सा- क्षादेकएव रवैः सुतः ॥ १७ ॥ जीवादयो ग्रहाः पापाः संति मां- रकलक्षणाः ॥ बुधस्तत्र फलान्येवं ज्ञेयानि वृषजन्ममः ॥ १८ ॥ अथ मिथुन लग्नम् | भौमजीवारुणाः पापा एक एवं कविः शुभः शनैश्चरेण जीवस्य योगो मेषभवो यथा ॥ १९ ॥ नायं शशी निहंता स्यालक्षण पा पनिष्फलम् ॥ ज्ञातव्यानि इंद्वजस्य फलान्येतानि सूरिभिः ॥२०॥ . अथ कर्कलनम् । भार्गवंदुसुत पाप भूसुतांगिरसों शुभौ ॥ एक एव ग्रहःसा- झाड़ूसुतो योगकारकः ॥ २१॥ निहंता रविजोन्ये तु मानिनो मा- कायाः ॥ कुलीरसंभवस्यैव फलान्युक्तानि सूरिभिः ॥ २२ ॥ अथ सिंहलमम् । रोहिणेयः सुततॊ पाप कुजजीवों शुभावह ॥ प्रभवेद्योगमात्रणे न] शुभं गुरुशुक्रयोः ॥ २३ ॥ नंति सौम्यादयः पापा मारकत्वेन लक्षिताः ॥ एवं फलानि वेद्यानि सिंहे यस्य जनुर्भवेत् ॥ २४ ॥ अथ कन्यालमम् । कुजजीवेंदवः पापा एक एवं मृगुः शुभः ॥ भार्गदुतावे भवेतां योगकारको ॥ २५ ॥ निहंता कविरन्ये तु मारकास्तू जा दुवः ॥ प्रतीक्षेत फलान्युतान्येवं कन्याभवेयुः ॥ २६॥ पूर्व १२ ●अथ तुलालप्रमू ● जीवार्कमहिजाः पापा: शनैश्वरबुज गस्य कारको चंद्रतत्सुतौ ॥ २७ ॥ कुजो निहंति जीवाद्याः पर मारकलक्षणाः ॥ निहंतारः फलान्येवं काव्यो न तु तुलामवार्ता अथ वृश्चिकलनम् । शुभ ॥ भक्त राजयो- सौम्य भौमाः सिताः पापाः शुभौ गुरुनिशाक। सूर्यचंद्रमसा- वेवं भवेतां योगकारकौ ॥ २५ ॥ ज़ीवो निहंता सौम्याद्या हतारो मारकाह्वयाः ॥ तत्तत्फलानि विज्ञेयान्येवं दृश्विकजन्मनः ॥ ३०॥ अथ धनुर्लभम् । एक एव कविः पापः शुभौ सौम्यदिवाकर। योगो भास्करसौ- म्याभ्यां निहंता भास्वतः सुतः ॥ ३१ ॥ नंति शुक्रादयः पापा मारकत्वेन लक्षिताः ॥ ज्ञातव्यानि फलान्येवं चापजस्य म नीषिभिः ॥ ३२ ॥ अथ मकर लग्नम् । कुजजीवंदवः पापाः शुभौ भार्गवचंद्रज॥ स्वयं चैव नि- हन्ता स्यान्मदो भौमादयः परे ॥ ३३ ॥ तक्षमानि हतार: कविरेकः सुयोगकृत् ॥ ज्ञातव्यानि फलान्येवं विबुधैर्संग- जन्मनः ॥ ३४ ॥ अथ कुंभलमम् । जीवचंद्रकुजाः पापा एको दैत्यगुरुः शुभः ॥ राजयोगकरो मोमः कविश्र्चैव बृहस्पतिः ॥ ३५ ॥ निहंता प्रति भौमाया मार- कस्लेम लक्षिताः ॥ एवमेव फलान्यूह्यान्येतानि घटजन्मनः१३६॥ अथ मीनलभम् । मदशकांशवः पापाः सौम्पो भोगविधू शूभौ ॥ महासुतरी (८०) बृहस्परांश : योगे कारणेनैव भूसुतः ॥ ३७॥ मारकान्कारकान्वीक्ष्य मंदौ प्रति पापिनः ॥ इत्यूह्यानि फलान्येवं बुवस्तु झषजन्मनः ॥ ३८ ॥ एतच्छास्त्रानुसारेण मारकाग्निर्दिशेहुधः ॥ चंद्रसूर्यो विना सर्वे मा- रकाः परिकीर्तिताः ॥ ३९ ॥ स्वदशायां स्वभुक्तौ च नराणां नि- धनं नहि ॥ क्वचिद्दशायामिच्छंति स्वभुक्तों न कदाचन ॥ ४० ॥ इति श्रीव्हत्पाराशरहोगपूर्वखंडसारांशे कारकमारकादिविचार- कथनं नाम त्रयोदशोऽध्यायः ॥ १३ ॥ अथ द्वादशभावनिरीक्षणमाह । तनोरूपं च ज्ञानं च वर्ण चैव बलाबलम् ॥ शीलं वै प्रकृति- श्वाथ तनुस्थानानिरीक्षयेत् ॥ १ ॥ धनस्यापि कुटुंबस्य मृत्युजा- लमभित्रकं || धातुरनादिकं सर्व वनस्थानानिरीक्षयेत् ॥ २ ॥ विक्रमं भृत्यम्रात्रादि उपदेशप्रयाणकम् || पित्रोवें मरणं विद्याहु- श्चिक्याच्चनिरीक्षयेत् ॥ ३ ॥ वाहनस्याथ बंधूनां मातृसौख्यादि- कानपि ॥ निधिक्षेत्रगृहं चापि हर्म्यारामादिकानपि ॥ ४ ॥ धर्म- स्य विमलस्थानं पातालाञ्चनिरीक्षयेत् ॥ यंत्रमंत्री तथा विद्या बु- हेश्चैव प्रबंधकाः ॥ पुत्रराज्यापभ्रंशादि पश्येत्पुत्रालयाद्बुधः ॥ ५ ॥ मातृलांतकशंकानां शत्रूश्चैव प्रणादिकान् ॥ सपनीमातरश्चापि हारिस्थानान्निरीक्षयेत् ॥ ६ ॥ जाया मध्यप्रयाणं च व्ययभावं तथा निशि ॥ मरणं च स्वदेहस्य जायाभावान्निरीक्षणं ॥ ७ ॥ ऋणदानग्रहणयोर्गुदे चैवांकुरादयः ॥ गत्यनुक्तादिकं सर्वे पश्ये- घ्राहिचक्षणः ॥ ८ ॥ हयै धर्मश्च श्यालश्य भ्रातृपल्यादयस्त- या। तीर्थयात्रादिकं सर्व धर्मस्थानानिरीक्षयेत् ॥ ९ ॥ राज्यं चाकाशवृत्तिंच मानं चैव पिता तथा ॥ प्रवासस्य ऋणस्यापि व्योमस्थानानिरीक्षणं ॥ १० ॥ नानावस्तुभवस्यापि पुत्रजायापूर्वखण्डे द्वादमायायः १४ दिकामपि ॥ रिपूर्णाा रिपवयैव भवस्थानानिरीक्षणम् ॥ 97 # ध्ययं च वैरिवृत्तांत रिष्फर्मत्यादिकं तथा ॥ एवं भावफल सम्यक स्तत्तत्संज्ञानपूर्वकम् ॥१२॥ व्ययाश्चैव हि ज्ञातव्यं वंति सर्वत्र बृ डिमान् ॥ यो यो भावपतिर्नष्टस्त्रिकशाद्यैश्व संयुतः ॥ भाव न वी- क्षते सम्यग्ग्रहो वापि मृतो यदा ॥ १३ ॥ स्थविरो वा भवेखेट: सुप्तो वापि प्रपीडितः ॥ तदा तद्भावजं सौख्यं नष्ट व्याडिशंकित: ॥ १४ ॥ यदा सौम्यग्रहेर्दृष्टो भावो भावेशसभ्ययुक् । युवा प्रवृ हराजस्थः कुमारो वापि तद्भवेत् ॥ १५ ॥ ईशेक्षणवशात्तत्र भाव- सौख्यं वदेद्बुधः ॥ शुक्रः शुक्रश्य नेत्रश्य चंद्रमा मनसस्तथा ॥ १६ ॥ आत्मा वै दिनकृत्तत्र जीवो जीवितसौख्यकम् ॥ क्रोधः पराक्रमी भोमो बुधो बालत्वर्थामतः ॥ १७॥ शनिर्दुःखप्रदानाच प्रपदः पाइर्वकस्तथा ॥ १८॥ राहुरैश्वर्यक विद्धि मुखनाभिपढ़- स्तलः ॥ शिरो नेत्रे तथा कर्ण नासा चापि कपोलको ॥ १९ ॥ हनुमुखं तथा वाच्यं कंठांसों बाहुको तथाः ॥ पाश्र्व बाहुये चैव क्रोडे नाभौस्तथैव च ॥ २० ॥ बस्तिलिंगगुदे कृष्णावूरू जानू जंघके ॥ पदेति चैव सर्वांगे संस्थां ब्रूयुर्विचक्षणः ॥ २१ ॥ लभे तत्कालद्वेष्काणे शिरादि परिकल्पयेत् ॥ तस्माद्यस्मिस्थितः खै- टस्तत्र चिन्हं स्फुटं वदेत् ॥ २२ ॥ एवं भेदानुभेदन सर्वत्रैवोपल क्षपेत् ॥ संक्षेपेणैतदुदितमभ्ययनुसारतः ॥ २३ ॥ अथ प्रथमभावफलम् । देहाभिषः पापयुतोऽष्टमस्थो व्ययारिगोज्वांगसुखं निहन्ति । सर्वत्र भावेषु व योजनीयमेवं बुधैर्भाववशात्कलं हि ॥ २४ ॥ एवं तृतीयेपि च ससमोप फलं विमृश्यं कृतिभिः प्रयत्नात् ॥ तथा व्यमे मित्रगृहे रिपो सुते स्थित फलं स्यात् ॥ २५॥ पापों विलाधिपतिर्विलो चंद्रे विलङ्गे यदि बालकः स्यात् ॥ तदातरोग स हि केंद्रसंस्थंत्रिकोणलाभेषु गदं निति ॥ २६ ॥ . बलो न तामेव तु पापवत्तामैतस्य वित्तं फलमानुरूप्यताम् ॥ नौ- चारिसूर्यस्य गृहेषु तिष्ठन् स्वर्शादिगृक्षादिगृहत्रये च ॥ २७ ॥ देहाधिपश्र्चंद्रगृहाधिपो वा वतीयरिष्फारिगतो बलः स्यात् ॥ नी- वास्तगहयष्टगृहे स्थितो वा कार्य शरीरेऽतिगद् करोति ॥२॥ लझाधिपो वा जीवो वा शुक्रो वा यदि केंद्रगः ॥ तस्य पुत्रस्य दी- घीयुर्थनवान्राजवल्लभः ॥ २९॥ लमाधिपोन्नतचलेश्च शुमैर्न के न दृष्टस्य ॥ केंद्रस्थिते शुभावलोक्ये मृत्युहीनेपि दीर्घायुः ॥ ३०॥ केन्द्रविकोशेषु न यस्य पापे लग्नाधिपे सुरगुरुश्चतुरष्टमस्थः ॥ भुक्त्वा सुखानि विविधानि च पुण्यकर्मा जीवेत्तु वर्षशतमेव वि मुक्तरोगः ॥ ३१ ॥ लप्नेशे चरराशिस्थे शुभग्रहनिरीक्षिते । को- तिश्रीमान्महाभोगी देहपुष्टिसमन्वितः ॥ ३२ ॥ जीव: शुक्रो बु चंद्रोल शशिसमन्वितः ॥ लझात्केंद्रगतश्चैव राजलक्षणसं- युतः ॥ ३३ ॥ ने राहुसमायुक्ते लग्ने सोमनिरीक्षिते ॥ लांशे मंदसूरीचेजातश्च यमलो भवेत् ॥ ३४॥ जातो नरो वालवेष्टींवि- तांगो लङ्गे फणिर्मन्दसमन्वितश्च ॥ तुझे च पाइवें द्वितये च पापै- निरीक्षित जीवबुधंदुशुः ॥ ३५ ॥ रविचंद्रौ चोकस्थावेकांशक- समन्वितों ॥ त्रिमात्रा च त्रिभिर्मात्रा पित्रा च पोषितः॥ ३६॥ अथ द्वितीय भावफलम् । "शुक्रेण युक्तो यदि नेत्रनाथः शुक्रस्य वादिअत्रयस्य || संबंधवान्स्यायदि देहपेन नेत्र विधत्ते विपरीतभावम् ॥ ३७ ॥ तंत्र स्थिती चंद्रवी निशाध्य जात्यवता नेत्रपदेहपाक मंत्र का युतास्तदाध्य कुर्वन्ति मात्रादिफलता दो पूर्वखरे द्वारा १४ पहन च सर्वत्र स्वोस्लोग्रहः ॥ पहादित्रयसंस्थाल हिमा दोषकच्छुभः ॥ ३९ ॥ वागीशवाहाधीश पढादित्रय- संस्थिती ॥ मूकतां कुरुतोष्येव पितृमागृहाविपाः ॥ ४० बागीशवाग्ग्रहाधीशा युतास्ते त्रयसंस्थिताः ॥ कुर्वति तेषां मूक त्वमेवमूह्यं मनीषिभिः ॥ ४१ ॥ कुटुंबकारकाः केन्द्रत्रिकोणेषु मता ग्रहाः ॥ सकुटुंबकलत्रेशाः कलत्रं वा कुटुम्बकम् ॥ ४२ ॥ मयं- तिं च द्वयस्था वा यावत्तावत्प्रमाणकम् ॥ कलत्रं निर्दिशत्प्रा थवा तेषां च नो वदेत् ॥ ४३ ॥ विद्याधिपो जीवबुवावविद्यामार- त्रयस्थों कुरुतोथ तौ चेत् ॥ केंद्र त्रिकोणस्थग्रहोञ्चसंस्थौ प्रयच्छ तां दागनवद्यविद्याम् ॥ ४४ ॥ एवं बुधस्यांगिग्सः षडादिप्रय- स्थिती नीचग्रहोरिनाथः । केन्द्र त्रिकोणस्थगृहोञ्चसंस्थो धनाभि- वृद्धिः कुरुतस्तदैव ॥ ४५ ॥ बनाधिपो गुरुर्यस्य धनगशिस्थितां यदि ॥ भोमेन सहितो वापि धनवान् स नराभवेत् ॥ ४६॥ घ नेशे लाभराशिस्थ लाभेशे वा धनं गते ॥ तावुभौ केंद्रराशिस्थो धनवान्स नरोभवेत् ॥ ४७ ॥ धनेशे केंद्रराशिस्थे लाभेशे तश्चि- कोणमे || गुरुशुकयुते दृष्टे धनलाभमुदीरयेत् ॥ ४८ ।। विशे रिमुभावस्थे लाभेशे तद्गते यदि ॥ वित्तलाभों पापयुक्त दृष्टे नि- धनुः एव सः ॥ ४९ ॥ वित्तलाभाधिपौ हिस्थे पापखेचरसंयुक्ते ॥ जन्मप्रभृतिदारिद्रयं भिक्षानं लभते नरः ॥ ५० ॥ षष्ठाष्टमध्य यस्थेषु चनप्रभाविपौ स्थितौ ॥ लाभे कुजे बने राहौ राजदंडाइन- यसः ॥ ५१ ॥ लाभे जीवे घने शुक्रे तदीशे शुभसंयुते । व्यमे शुभते धर्मानन्ययम् ॥ ५२ ॥ टुवराशेरधिपः स. सोमये कलेक सौस्ये व सु वा ॥ सौम्यबुको यदि जसपु ॥ H (v) सारांश देवेंद्रपूज्ये च समीक्षिते वा ॥ तथाविधे तद्भवनेऽभिजातः सहस्र- रक्षो भुवनप्रतापी ।। ५४ ॥ तन्नाथे भृगुणा बुधेन सहिते पाराव- तांशे तथा ॥ स्वोचे सुहृदंगगृहे धनपतो स्वस्थानकोलाइलः ॥ ॥ ५५ ॥ कुटुंबराशिस्थपतों यदि स्याद्भृगौ बुधे तादृशभावनाथ ॥ स्वोच्चे सुहृत्क्षेत्रगतेऽथवा स्यात्परोपकारी जनरक्षकः स्यात् ।। ५६ ॥ नेत्रेशे बलसंयुक्तं शोभनाक्षो भवेन्नरः ॥ षष्ट्राष्टमव्यये युक्ते नेत्रे वैकल्यमादिशेत् ॥ ५७ ॥ धनेशे पापसंयुक्ते धने पापसमन्विते || असत्यवादी पिशुन: पवनव्याधिसंयुतः ॥ ५८ ॥ अथ तृतीयमावफलम् । सभोमो भ्रातृभावेशः षडादित्रयसंस्थितः ॥ भ्रातृक्षेत्रगतो वापि भ्रातृभावं विनिर्दिशेत् ॥ ५९ ॥ तौ पापयोगतः पापक्षेत्र- योगेन वा पुनः ॥ उत्पाढ्य सहजान्सद्यो निहंता शास्त्रनिश्चयात् ॥६० ॥ स्त्रीग्रह भ्रातृभावेशः स्त्रीग्रहो भ्रातृगोऽपि वा ॥ भगि- नी स्यात्तदा भ्राता पुंगृहे पुंग्रहो यदि ॥ मिश्रे मिश्रफलं चात्र बलाबलविनिर्णयः ॥ ६१ ॥ नाशस्थित सोदरनाथभोमैः पापेक्षिते सौंदरनाथमाहुः ॥ पापेक्षित पापसमागमों वा त्रिस- संविद्याप्रविनाशहेतुः ।। ६२ ॥ भ्रात् कारके वापि शुभयुक्तनि- रीक्षिते ॥ भावे वा बलसंपूर्ण भ्रावृणां वर्धनं भवेत् ॥ ६३ ॥ केंद्र- त्रिकोणगे वापि स्वोञ्चमित्रस्वर्गगे ॥ नाथे वा कारके वापि भ्रा- दलाभं वदेधः ॥ ६४ ॥ भ्रातृभे बुधसंयुक्ते तदीशे चंद्रसंयुते ॥ कारके मंदसंयुक्ते भगिन्येकायतो भवेत् ॥ ६५ ॥ पश्चात्सहोदरेज प्येततृतीयस्तु मृतं भवेत् ॥ कारके राहुसंयुक्ते विक्रमेशस्तुनीश्वग् |६६ || पश्चात्सहोदराभावात्पूर्वन्तुः श्रयकद्भवेत् ॥ श्रावस्थाना- चिये केन्द्र कारके तत्रिकोणगे ॥६७ ॥ जीवेन सहितको संख्या पूर्वडेद्वादमयमाग्याव: ९४ द्वादश सोदशः ।। ६८ ॥ अव तृतीयगर्भश्च प्रयमान तृतीयके | सप्तमश्चैव नवमहादशश्च मृतिप्रदः ॥ ६९ ॥ शेषाः सहोदरादी- घः षड्भार्या यमलो भवेत् ॥ व्ययेशन युते भोंगे गुरुणा सहितोऽपि वा ॥ ७० ॥ श्रावस्थाने शशियुत सप्तसंख्यास्तु सोदरा: || एतेषां द्विप्रजानाथः शुऋयुक्तेक्षितेन हि ॥ ७१ ॥ अथ चतुर्थमावफलम | गेहाधिनाथेन युतं तु गेहे देहाविषेनापि गृहाभिलचिः ॥ युतं षडादौ तु विपर्यय: स्यागृहाधिषे देहपतों च तहत् ॥ ७२ ॥ केंद्रत्रिकोणेषु शुभग्रहेण युते समीचीनगृहाभिलब्धिः ॥ क्षेत्रस्य चिंता सदनाधिपेन जीवेन चिंता तु सुखस्य कार्या ॥ ७३ ॥ दि- व्यांगनावाहनवस्तुभूषाचिंता तु कार्या भृगुणा बुधेन्द्रैः ॥ तमः शनिभ्यामभिचिंत्यमायुरर्केण तातः शशिनात्र माता ॥ ७४ | बुधेन वृद्धिः सदन संस्थां गतेन सप्तेशयुतेन च स्यात् ॥ केंद्र- त्रिकोणेषु गतेषु सप्त प्रपश्यता वापि स्वतुंगगेन ॥ ७५ ॥ स्वकी- यस्वांशगे स्वोधे सुतस्थानस्थितो यदि ॥ सुखवाहनवृद्धि: स्या- खर्यादिवाय ॥ ७६ ॥ विचित्रसोधप्राकारं मंडित गृह- मादिशेत् ॥ कर्माधिपेन सहिते नाथे चंद्राकलूनुना ॥ ७७ ॥ बंधु- स्थानेश्वरे सौम्यशुभग्रहनिरीक्षिते ॥ शशिजे लग्नसंयुक्त बुधपू- ज्यो भवेन्नरः ॥७८ ॥ मातृस्थाने शुभयुते तदीशे स्वोञ्चराशिगे । कारके वलसंयुक्ते गारदीर्घायुरादिशेत् ॥ ७९ ॥ स्वतुंगसंस्थे हिनुकाधिनाथ स्वर्क्ष त्रिभे मित्रगृहे स्थिते च ॥ शुभेन दृष्टे शुभ- संधुतेच क्षेत्राभिवृद्धिं प्रवदेन्नराणाम् ॥ ८० ॥ सुखेशे केंद्र- भावस्थे तथा केंद्रे स्थितो भृगुः ॥ शशिजे स्वोचराशिये विज्ञा पडित एवं स ८१ ॥ सुखे भेटे रविते चंद्रो मागतो दिक स्वस्थानगते मोमे गोमहिष्यादिलाभकृत् ॥ ८२ ॥ चरग्रहस- "मायुक्ते सुखे तद्राशिनायके ॥ षष्ठे भौमे व्ययमते मूकत्वं प्राप्नुते नरः ॥ ८३ || लमस्थानाधिषे सौम्ये सुखेशे नीचराशिगे ॥ कारके व्ययराशिस्थे सुखेशे लाभसंयुते ॥ ८४ ॥ हादशे वत्सरे प्राप्ते नरवाहनलाभळत् ॥ वाहने रविसंयुक्ते स्वोच्चे तत्राशिनायके।८५। युते शुक्रेण संयुक्ते हात्रिंशे वाहनं भवेत् ॥ कर्मेशेन युते बंधुना- शे तुंगांशसंयुते ॥ ८६ ॥ द्विचत्वारिंशके प्राप्ते नरो वाहनभाग्भ- वेत् || लाभेशे सुखराशिस्थे सुखेशे लाभसंयुते ॥ हादशे बत्सरे प्राप्ते नरवाइनलाभकृत् ॥ ८७ ॥ अथ पंचमभावफलम् । षडादित्र्यसंस्थे तु सुताधीशे वपुत्रता ॥ केंद्रत्रिकोणसंस्थे तु पुत्रलाभाभिसम्भवः ॥ ८८ ॥ सत्पुत्रलाभः सुतपे सुरेज्ये शुभेषु गेहेषु गते च भान ॥ एकः स्थिरः स्यात्सुत एक एव स्थितः शुभ: केंद्रनवात्मजस्थे ।। ८९ ॥ पितापि चिंत्यो नवमे सुतर्क्षे एवं विथं चिंतनमूहनीयम् ॥ ९० ॥ क्षेत्रस्य कारको भौमः कर्मस्थान ज्ययं विधिः अस्तंगते पंचमेशे पापानांते च दुर्बले ॥ ९१ ॥ षड़े नीचे सुताधीशे काकबंध्या विशेषतः ॥ षष्ठस्थाने सुताधीशो रमेश कुजवेश्मनि ॥ वितं प्रथमापत्य काव्यात्व मानुषात् ॥ ९२ ॥ सुताधीशो हि नीचस्थः षडादित्रयसंस्थितः ॥ काकांच्या भनेवारी ते केतु यदि ॥ ९३ ॥ सुतेशो नीचगो यत्र सुत- स्थानं न पश्यति ॥ तत्र सौरिबुधौ स्याती काकवंध्यात्वभानुयात् ॥ ९४ ॥ भाग्येशो मूर्तिवर्ती च सुतेशो नीचगो यदि ॥ सुते केतु- बुध रूपमा सुतं कष्टाहिनिर्विशेत् ॥ १५ ॥ षढादित्रयसंस्थोपि नोरिसस्थितः कति सुतस्थाने पुत्र विनि

पूर्वखंडेटारमानाच्यामः ९४

दिशेत ॥ ९६ ॥ पुत्रस्थाने बृवक्षेत्रे मंद्रक्षेत्रेऽथवा पुनः ॥ ममा •ययुते दृष्टे तदा दत्तादयः सुताः रविचन्द्र यकस्थावेकशिकसम स्विती ९ जात्रिमात्राभिरसौं भ्राता द्विपित्राऽपि च पोषकच गृहे युक्ते तदीशे व्ययराशिगे ॥ लग्नेशंदुबलो यस्य दत्तपुत्रभ- वोदयः ॥१८॥ सुतंभवने भृगुजीवसौम्यनाथ बलसहिते रविलो- कितेयुते या बहुसुतजननं वदति संतः सुतभवनेाबलेन चित्यमे- तत् ॥ ९९ ॥ सुतेशे शशियुक्ते च त्रिराश्यंशगतेऽपि च ॥ तथैव कन्यकालाभं प्रवदेन्मतिमान्नरः ॥ १०० ॥ सुतेशे नगराशिस्थे राहुणा सहितः शशी ॥ पुत्रस्थानं गते मंदे परजातं वच्छिशम ॥ १०१ ॥ सुतेशे राहुसंयुक्ते सुतस्थानं समाश्रितं ॥ नवीक्षेचंद्र- गुरुणा परजातो भवेन्नरः ॥ १०२ ॥ न लग्नमिं च गुरुर्निरी- क्ष्यते न वा शशांको रविणा समागतः ॥ सपापकर्केण युत्ते नवां- शके परेण जातः प्रवदति निश्चितम् ॥ १०३॥ माहादशमें चंद्रे लग्नादष्टमी गुरुः ॥ पापयुक्तेन संदृष्टे अन्यबीजं न संशयः ॥ १०४ ॥ पुत्रस्थानाधिपे स्वोच्चे लग्नाचेद्वित्रिकोणगे । गुरुहा संयुते दृष्टे पुत्रभाग्यमुपैति सः ॥ १०६ ॥ त्रिचतुःपापसंयुक्ते सु- तेशेनाधिपे तु युक् ॥ सुतेशे नाशराशिस्थे नीचसंस्थो भवेच्छि शुः ॥ १.०६ ।। पुत्रस्थानं गते जीवे तदीशे भृगुसंयुते ।। द्वात्रिंशे च त्रयस्त्रिंशे वत्सरे पुत्रलाभकृत् ॥ १०७ ॥ सुतेशे केंद्धभावस्थे कारण समन्विते ।। षट्त्रिंशे त्रिंशदब्दे च पुत्रोत्पत्ति विनिर्दि शेव ॥ १.०८ || लमाहाग्यगते जीवे जीवाद्भाग्यगते भृगौ ॥ लमे- भृगुसंयुक्त चत्वारिंशे सुतं लभेत् ॥ १०९ ॥ त्रस्थान गणे शहुस्तदीशे पापसंयुते ॥ नीचराशिमते जीये विशे पुत्रदा ॥ ११०॥ जो बृहत्सराशरहोरासारांशः। स. ॥ बडिशे च त्रयस्त्रिंशे चत्वारिंशे सुतक्षयः ॥ 999 ॥ ल मांदिसमायुक्ते लग्नेशे नोचराशिगे || षट्पंचाशदशा- ब्देषु पुत्रशोकसमाकुलः ॥ ११२ ॥ चतुर्थे पापसंयुक्ते षष्ठ्ठे पाप- समन्विते ॥ सुतेशे परमोच्चस्थे लग्नेशेन समन्विते ॥ ११३ ।। का रके शुभसंयुक्ते दशसंख्यास्तु सूनवः ॥ परमोच्चगते जावे वनेशे राहुसंयुते ॥ ११४ ॥ भाग्येशे भाग्यसंयुक्ते संख्याता नवसूनवः ॥ पुत्रभाग्यगते जीवे सुतेशे बलसंयुते ॥ ११५ ॥ धनेशे कर्मराशि- स्थे वसुसंख्यास्तु सूनवः ॥ पंचमात्पंचमे मंदे सुतस्थे च तदी- इवरे ॥ ११६॥ सूनवः सप्तसंख्याश्व हिगर्भे यमलं भवेत् ॥वित्तेशे पंचमस्थे च सुतस्थे पंचमाथिपे ॥ ११७॥ षटूसंख्या च सुतप्रा- शिस्तषां च त्रिप्रजाभृतिः ॥ लझात्पंचमग जीवे जीवात्पंचमगे शनौ ॥ ११८ ॥ मंदात्पंचमगे राहों पुत्रमेकं विनिर्दिशेत् ॥ पंच मे पापसंयुक्त गुरोः पंचमगः शनिः ॥ ११९ ॥ कलत्रान्तरे पु- त्रलाभं कलत्रत्रयभाग्भवत् ॥ पंचमे पापसंयुक्त गुरोः पंचमगे शनी ॥ १२० ॥ पंचमे भौमसंयुक्ते लग्नेशे धनसंगते ॥ जातं जातं विनाशं च दीर्घायुश्चेव मानसः ॥ १२१ ॥ अथ षष्ठभावफलम् । पठाधिपोषि पापश्चेद्देहे वाप्यष्ठमे स्थितः ॥ तदा व्रणो भवेद्दे- हे कर्मस्थानेऽप्यर्य विधिः ॥ १२२ ॥ एवं पित्रादिभावेशास्तत्त- त्कारकसंयुताः ॥ त्रणाधिपयुताश्वापि षष्ठाष्टमयुता यदि ॥१२३ ॥ तेषामपि व्रणं वाच्यमादित्येन शिरोऽवणं ॥ इंदुना च मुखे कंठे भौमेन ज्ञेन नाभिक्षु॥ १२४॥ गुरुणा नासिकायां च भृगुणा नयने पये अनिना राहुणा कुक्षों केतुना च तथा भवे ।। १२५ | लभाषि- पर कुजत्रे बुधस्य यदि संस्थितः ॥ यत्र कुत्र स्थितो दोन बीक्षिपूर्वखंडेडादशमाननास्यायः १४ तो मुखरुक्प्रदः ॥ १२६ ॥ स्माधियों कुजबुर्थी चंद्रण यदि संस्थिती ॥ राहुर्वा शनिना साई कुछ तत्र विनिर्दिशेत ॥ १२७ ॥ लग्नाधिपं विना लग्ने स्थितश्चत्तमसा शशी ।। श्वेलकु टं तदा कृष्णकुष्टं च शनिना सह ॥ १२८॥ कुजैन रक्तकुठं स्था- त्तत्तदेवं विचारयेत् || लग्ने षष्टाष्ट्रमावीश रविणा घटि संस्थितों ॥१२९॥ ज्वरगंडः कुजे ग्रंथिः शत्रणमथापि वा ॥ बुधंन पित्तं गुरुणा रोगाभावं विनिर्दिशेत् ॥ १३० ॥ स्त्रीभिः शुक्रेण शनिना वायुना संयुतो यदि ॥ गण्डचाण्डालतो नाभौ तमः केलोगृहे भयम् ॥ १३१ ॥ चंद्रेण गण्डसलिलैः कफलेष्मादिना भवेत # एवं पित्रापि भावानां तत्तन्कारकयोगतः ॥ १३२ । गण्डे तेषां भवेदेवमूह्यमत्र मनीषिभिः ॥ हतशत्रुग्रहादीप्तिगजवाजिधना- धिपाः ॥ १३३ ॥ श्रीपतिः स्वोच्चतेजस्त्री गृहाराममुखी भवेत् ॥ • दीप्ते विरचितं पुंसां प्रभावरिपुनीचयोः ॥ १३४ ॥ लक्ष्म्या संलिं- गितो देहे गजमेदिनी सहस्त्रभृत् ॥ रोगस्थानगते पाये तदीशे

पापसंयुते ॥ १३५ ॥ राहुणा संयुते मंदे सर्वदा रोगसंयुतः । रो-

"गस्थानगत भौतदीशे ग्धसंयुते ॥ १३६ ॥ षड़हादशे वर्षे ज्वररोगी भवेन्नरः॥ षष्ठस्थानगते जीवे तद्गृहे चंद्र संयुते ॥ १३७७ विंशकोनविंशे कुष्ठरोगं विनिर्दिशेत् ॥ रोगस्थानं गतो राहुः केंद्रे मांदिसमन्वितः ॥ १३८ । लभेशे नाशराशिस्थे षड्डिशे क्ष- यरोगता ॥ व्ययेशे रोगराशिस्थे तदीशे व्ययराशिगे ॥ १३९ । त्रिंशह पैकोनवर्षे गुल्मरोग विनिर्दिशेत् ॥ रिपुस्थानगते चंद्र श निना संयुते यदि ॥ १४० ॥ पंचपंचाशताब्देषु रक्तकुष्ठं विनिर्दि- शेत् ॥ लग्नेशे लझराशिस्थं मंदे शत्रुसमन्विते ॥ १४१ ॥ एको- नषष्टिवर्षे तु वासरोगार्दितो भवेत् || रप्रेशे रिपुराशिस्थे व्ययेंशे प्रहसम्बशरदोशखा। मसस्थिते ॥ १४२ ॥ चंद्रे षष्ठेशसंयुक्ते वसुवर्षे मृगद्रयम् ॥ षष्टमतो राहुस्तस्मादृष्टगते शनौ ॥ १४३ ॥ वत्सरामिभयं तस्य त्रिवर्षे पक्षिदोषभाकू ॥ १४४ ॥ षष्ठाष्टमगते सूर्ये तवये चं- द्रसंयुते ॥ पंचमे नवभेऽदे तु जलभीति विनिर्दिशेत् ॥ १४५ ॥ अष्टमे मंदसंयुक्ते रंध्राद्वादशमे कुजः ॥ त्रिंशाब्दं च दशेष्टे तु स्फोटकादिविनिर्दिशेत् ॥ १४६ ॥ रंध्रांश राहुसंयुक्ते तदंशे रंध्र- कोणगे || द्वाविंशेऽष्टादशे वर्षे ग्रंथिमेहादिपीडनम् ॥ १४७ ॥ लाभेशे रिपुभावस्थं तदीशे लाभराशिगे ॥ एकत्रिंशकचत्वारि शत्रुभूलाइनव्ययः ॥ १४८ ॥ सुतेशे रिपुभावस्थे षलेशे गुरुसं- युते ॥ व्ययेशे लग्नभावस्थे तस्य पुत्रो रिपृर्भवेत् ||१४९॥ लभेशे षष्ठराशिस्थे तदंशे षष्ठराशिगे॥ दशमैकोनविंशंदे शुनकाङ्क्षी- तिरुच्यते ॥ १५० ॥ अथ सप्तम भावफलम् । कुलषो विना स्व षडादित्रयसंस्थितः ॥ रोगिणीं कुरुते "नारी तथा तुंगादिकं विना ॥ १५१ ॥ स्त्रीपुत्रयात्राफलचिंतना- नि कार्यान्यनेनापि सहाधिपेन ॥ शुभेन कार्य शुभमं तथैव पापे- न पापं फलमूहनीयम् ॥ १५२॥ सप्तमे तु स्थिते शुक्रेतीवकामी भवेन्नरः ॥ यत्रकुत्र स्थिते पापयुते स्त्रीमरणं भवेत् ॥१५३शादारा- विपः पुण्यग्रहेण युको दृष्टोपि वा पूर्णबलः प्रसन्नः ॥ सौभाग्ययुक्तो गुणवान्प्रमुख दाता विभोग्यं बहुधान्यमाहुः ॥ १५४ ॥ कलत्रेशे बहुगुणे तुंगकक्रादिहेतुभिः ॥ बहुभार्यान्तरंगे विद्याच्छनुनीचास्त- श्रेषु च ॥१५५॥ परमोश्चगते मंदाधिनाथे मंदराशी शुभखेचरेण करें ॥ अथवा भृगुसदने तुंबे बहुमार्य प्रवदति बुद्धिमंतः ॥ १५६॥ संगो मदे मानौ चंद्रराशिसमः स्त्रियः ॥ कुजे रजस्वलासवेदाणाय: १४ मी वन्यासगश्व कीर्तितः ॥ १५७ ॥ बुध वेश्या चं होना च क.. · जिंकूत्री वा प्रकीर्तितः ॥ गुरोर्ब्राह्मणभायो स्यादर्भिणीसंग ॥ १५८ ॥ होना च पुष्पिणी बाच्या मन्दराहुफणीम्बरें: कुजोंके सुस्तना मन्दाव्याविदोर्बलिनस्तथा ॥ १५९ ।। कठिनो- कुजाचार्य श्रेष्ठस्थूलो मस्तना ॥ पापे द्वादशकामस्थे श्री- णचन्द्रस्तु पंचगे ॥१६०॥ जातथ्य भार्यावश्यः स्यादितिजाति- विरोधकृत् ॥ जामित्रे मंदर्भोमस्थे तदीशे मंदभूमिजे ॥१६१ ॥ वेश्या वा जारिणी वापि तस्य भार्या न संशयः ॥ भोमांशकगत शुक्रे भोमक्षेत्रगतेऽथवा ॥ १६२ ॥ भीमयुक्ते च दृष्टे वा भगचूँ- बनभाग् भवेत् ॥ मंदांशकगते शुक्रे मन्दक्षेत्रगतेऽपि च ॥ १६३॥ मंदयुक्ते च दृष्टे च शिश्नचुंबनतत्परः ॥ दारेशे स्वोचराशिस्थे दारे शुभसमन्विते ॥ १६४ ॥ लमेशे बलसंयुक्तं स कलत्रसम- न्वितः ॥ १६५ ॥ कलत्रनाथे रिपुनीचसंस्थे मूढेऽथवा पापनिरी- क्षिते वा कलबभे पापयुते च दृष्टे कलबहानिं प्रवदंति संतः ॥ १६६ ॥ षष्टाष्टमव्ययस्थषु मदेशो दुर्बलो यदि नीचराशिगते युक्तेदारनाशं विनिर्दिशेत् ॥ कलत्रस्थानगे चंद्रं तदीशे व्यय- राशिगे । कारको बलहीनश्च दारसौख्यं न विद्यते ॥ १६७॥ भार्याधिषे नीचगृहे च पापपापक्षंगे वा बहुपापयुक्ते ॥ कृीमे भद्दे सप्तमराशिसंस्थे तस्योदयांशे द्विकलत्रसिद्धिः ॥ १६८ 2 कलत्रस्थान के जामित्रगे शनः ॥ १६९ ॥ ·लमेशे रंध्रराशिस्थे कलत्रत्रयवान् भवेत् ॥ द्विस्वभावगते शुक्रे स्वोचतवाशिनायके ॥ १७० ॥ दारेशे बलसंयुक्ते बहुदारसम- वितः ॥ दारेशे शुभराशिस्थे ॥ स्वोच्चस्त्र मृगुः ॥ १७१॥ पंचमे नवमेऽन्दे तु विवाह प्रायशी भवेत् ॥ दारस्थान गते सूर्य व्होरासारांश तदीशे भृगुसंयुते ॥ १७२ ॥ सप्तमेकादशे वर्षे विवाहः प्रायशो भवेत् ॥ कुटुंबस्थानगे शुक्रे दारेशे लाभराशिगे ॥ दशमे षोडशा- देच विवाहः प्रायशो भवेत् ॥ १७३ ॥ लग्नकेंद्रगते शुक्रलने- शे मंदराशिगे ॥ वत्सरैकादशे प्राप्ते विवाहं लभते नरः ॥ १७४ | लग्नाकेंद्रगते शुक्रे तस्मात्कामगते शनौ ॥ हादशैको- नविंश च विवाहः प्रायशो भवेत् ॥ १७५ ॥ चंद्राजामित्रों शके शुक्राज्जामित्रगे शनौ ॥ वत्सरेऽष्टादशं प्राप्ते विवाहं लभते नरः ॥ १७६ ॥ धनेशे लाभराशिस्थे लग्नेशे कर्मराशिगे ॥ अ च्दे पंचदशे वर्षे विवाहं लभते नरः ॥ १७७ ॥ धनेशे लाभरा- शिस्थे लाभेशे वनराशि || अब्दे त्रयोदशे प्राप्ते विवाहं लभते नरः ॥ १७८ ॥ रन्ध्राजामित्रगे शुक्रे तशे भौमसंयुते ॥ द्वाविं शे सप्तविंशाब्दे विवाहं लभते नरः ॥१७९, दाराशकगते ल • नाथे दारेश्वरे व्यये ॥ त्रयोविंशे च षड़विंशे विवाहं लभते नरः ॥ ८०॥ रंध्रांगेदारराशिस्थे लग्मांशे मृगुसंयुते ॥ पंचविंशे त्रयस्त्रिं विवाह लभते नरः ॥१८१॥ भाग्याद्भाग्यगते शुक्रे तवये राहुसं- युते ॥ एकत्रिंशात्रयस्त्रिंशे दारलामं विनिर्दिशेत ॥ १८२ ॥ मा- ग्याज्जामित्रगे शुक्रे तथुने डारनायके ॥ त्रिंशे वा सप्तविंशादे विवाह, ते नरः ॥ १८३ ॥ दारेच नीचराशिस्थे शुके रंधा- रिसंयुते || अष्टादशे त्रयस्त्रिंशे वत्सरे टारनाशनम् ॥ १८४ ॥ मंदे- अनाशराशिस्थ व्ययेशेमंदराशिगे॥ वत्सरैकोनविंशाब्देदारनाशं विनिर्दिशेत् ॥ १८५ ।। कुटुंबस्थानगो राहुः कलत्रे भौमसंयुते ॥ पाणिग्रहं च त्रिदिने सर्पदष्टे वधूमृतिः ॥ १८६ | रंध्रस्थानगते शुक्रे तदीशे सौरिराशि ॥ द्वादर्शकोनविंशाब्दे दारनाशं विनिर्दिशेत् ॥ १८७ | शे नीचराशिस्थे धनेशे निधनं गते । पूर्वखण्डे कमायायः १४ से तु संप्राप्ते कलस्य ऋतिर्भवेत् ॥ १८८ ॥ शुक्राज्जामित्र चंद्रे चंद्राजामित्रगे बुधे ॥ रंध्रेशे सुतभावस्थे प्रथमं दशमान्दि कं ॥ १८९ द्वाविंशे व द्वितीये च त्रयस्त्रिंशे तृतीयके || विवाहू लभते मना कार्या विचारणा ॥ १९० ॥ अथाष्टमभावफलम् । आयुःस्थानाविपः पापैः सहैव यदि संस्थितः ॥ करोत्यल्पा- शुष जातं लग्नेशोऽप्यन्त्र संस्थितः ॥ १९१ ॥ एवं हि शनिना चिंता कार्या तर्केविचक्षणैः ॥ कर्माधिपेन च तथा चिंतनं कार्य- मायुषः ॥ १९२ ॥ षष्ठे व्ययेऽपि षष्ठेशी व्ययावो रिपो व्यये । लष्टमे स्थितो वापि दीर्घमायुः प्रयच्छति ॥ १९३॥ स्वस्थाने स्वांशकेनापि मित्रेशे मित्रमंदिरे ॥ दीर्घायुषं करोत्येव लग्नेशो ष्टमपः पुनः ॥ १९४ । लप्नाष्टपकर्मेशमंदा: केंद्र त्रिकोणयोः ॥ लाभे वा संस्थितास्तद्वद्दिशेयुर्घमायुषम् ॥ येषु यो बलवांस्त स्यानुसारादायुरादिशेत् ॥ १९५ ॥ अष्टमाधिपतों केंद्रे लग्ग्रेजें स्वर्जिते ॥ विंशद्वर्षाणि सो जीवेद्वात्रिंशत्परमायुषम् ॥ १९६ ॥ ६ रंध्रेशे नीचराशिस्थे रंध्रे पाप हैयुते ॥ लघ्नेशे दुर्बले यस्य अल्पा- १ युर्भवति ध्रुवम् ॥ १९७ ॥ रंध्रेशे पापसंयुक्ते रंध्रे पापग्रहैथुते ॥ व्यये क्रूरमहर्जाते जातमात्रं मृतिर्भवेत् ॥ १९८ ॥ केंद्रत्रिकोण पापस्थाः षष्ठाष्टसुभगा यदि ॥ लग्ने रंध्रेशनीचस्थे जातः सो स॒तिर्भवेत् ॥ १९९ ॥ पंचमे पापसंयुक्ते रंघेशे पापसंयुते ॥ रत्रे पापमहेर्युक्त अल्पायुष्यः सज्जायते ॥ २०० ॥ रखेंशे रखराशिस्थे चेंद्रे पापसमन्विते ॥ शुभदृष्टेन सफल मासांते च मृतिर्भवेत् । ॥२०१ ।। लमेशे स्वोञ्चराशिस्थे चंद्रे लाभसमन्विते || मंत्रस्था- नगते जीवे दीर्घायुष्यं न संशयः ॥ २०२ ॥ बृहत्पाराशरहोराससंशः . अथ नवमभावफलम् । भाग्याधिनाथोऽपि च भाग्यकर्ता शुक्रोऽपि पापैः सह चेत्रि- पु स्यात् ॥ त्रिषडादिभावेषु च भाग्यहीनं केंद्रत्रिकोणोपगतोऽ- तिभाग्यम् ॥ २०३ ।। अनेन धर्मः परिकल्पनीयः पिता तु चिंत्यं निजमातुलस्य || शुभे शुभस्थानगते शुभं स्याद्विपर्यय तंत्र वि पर्यय: स्यात् ॥ २०४॥ भाग्यस्थिते वाहनराशिसंस्थे शुक्रे च जीवे शुभराशियुक्ते ॥ भाग्याधिपे कोणचतुष्टये वा बहुत्वदेशाभ- रणं न यानम् ॥ २०५॥ गुरुस्थानगते जीवे नदीशे केंद्रसंस्थि- ते ॥ लग्नेशे वलसंयुक्ते बहुभाग्याधिषो भवेत् ॥ २०६॥ भाग्यशे बलसंयुक्ते भाग्ये भृगुसमन्विते ॥ बलात्केंद्रगते जीवे पितृभाग्य- समन्वितः ॥ २०७॥ भाग्यस्थानाहितीय वा सुखे भौमसमन्त्रि- ते ॥ भाग्येशे नीचराशिस्थे पिता निर्धन एव सः ॥ २०८ ॥ मा- ग्येशे परमोच्चस्थे भाग्यांशे जीवसंयुते ॥ लग्नाच्चतुष्टये शुक्रे पिता दीर्घायुरादिशेत् ॥ २०९ ॥ भाग्येशे केंद्रभावस्थे गुरुणा च निरीक्षते ॥ तत्पिता वाहनेयुक्तो राजा वा तत्समो भवेत् २१० भाग्येशे कर्मभावस्थे कर्मेशे भाग्यराशिगे। कर्मेशे च धनाढ्ध- श्व कीर्तिमांस्तत्पिता भवेत् ।। २११ ॥ परमोञ्चांशगे सूर्ये भाग्ये- शं लाभसंस्थिते ॥ धर्मिष्ठो नृपवात्सल्यः पितृपुण्यो भवेन्नरः || ॥ २१२ ॥ लग्नाञ्चिकोणगे सूर्ये भाग्येशे सप्तमस्थिते ।। गुरुणा स हिते दृष्टे पितृभक्तिसमन्वितः ॥ २१३ ॥ भाग्येशे धनभावस्थे घनेशे भाग्यराशिगे ॥ द्वात्रिंशात्पर्ती भाग्यं वाहनं कीर्तिसंभवः ॥ २१४ ॥ लमंशे भाग्यराशिस्थे षष्टेशे भाग्यराशिगे ॥ अन्यो- न्यवरं बुवते जनकः कुत्सितो भवेत् ॥ २१५ ॥ कर्मझे रिपुरंघत्रिः- फसवने जीवेच भिक्षाशनः ॥ भाग्येशे यदि जन्मकालसमये प्रा पूर्वखंडे द्वादशमावफलक पन्नाध्यायः १४ नोति दीक्षा रविः ॥ २१६ ॥ कर्माविपेन सहित विकमेशो वि धिर्नलः ॥ नीचराशिविमूढस्थो योगो भिक्षाशनात्प्रभुः ॥ २१७ ॥ पष्टाष्टमव्यये भानू रंध्रेशे भाग्यसंयुते ॥ व्ययेशे लग्नराशिस्थ ष- ठांश स्थिते ॥ २१८॥ जातस्य जननात्पूर्व जनकस्य सृ तिर्भवेत् || रंध्रस्थानगते सूर्ये रंध्रेशे भाग्यनायक ॥ २३९ ॥ जा- तस्य प्रथमान्दे तु पितुर्मरणमादिशेत् ॥ व्ययेशे माग्यराशिस्थे नीचांशे भाग्यनायके ।। २२० ॥ तृतीये षोडशे वर्षे जनकस्य भू. तिर्भवेत् ॥ लमेशे नाशराशिस्थे रंध्रेशे भानुसंयुते ॥ २२१ ॥ द्वि- तीये द्वादशे वर्षे पितुर्मरणमादिशेत् ॥ भाग्याङ्गंधगते राही मा- याद्भाग्यगते खौ ॥ २२२ ।। षोडशेऽष्टादशे वर्षे जनकस्य मृति भवेत् || भाग्याघ्रगते राही भाग्याद्भाग्यगते खो ॥ २२३ ॥ ग़- हुणा सहिते सूर्ये चंद्राद्भाग्यगते शनौ ॥ २२४॥ सप्तमैकानविंशा- ब्दे तातस्य मरणं ध्रुवम् ॥ २२५६ ॥ भाग्येशे व्ययराशिस्थे व्ययेशे भाग्यर शेगे ॥ चतुश्चत्वास्त्रिषांव पितुर्मरणमा दिशेत् ॥ २२६ ॥ व्यंशे च स्थिते चंद्रे लशे रंघसंयुते ॥ पंचत्रिंशैकचत्वारित्वस- रे पिटनाशनम् ॥ २२७॥ पितृस्थानाधिपे सूर्ये मंदर्भौमसमन्ति- • ते ॥ पंचाशद्वत्सरे प्राप्ते जनकस्य मृतिर्भवेत्॥२२८॥ भाग्यात्स - समगे सूर्ये भ्रातृसतमगस्तमः ॥ षष्ठभे पंचविंशाब्दे पितुर्मरण- मादिशेत् ॥ २२९ ॥ रंध्रजामित्रगे भंदे मंदाज्जामित्रगे रखो । त्रिंशेकविंशे षडिशे जनकस्य मृतिर्भवेत् ॥ २३० ॥ भाग्येशे नो चराशिस्थे तदीशे भाग्यराशिंगे ॥ षड्विंशगे त्रयस्त्रिंशे पितुर्मर- णमादिशेत् || २३१ || व्यंशकस्थिते चंद्रे लभेशे रैघसंयुते में पंचत्रिंशेक चत्वारिवत्सरे पितॄनाशनम् ॥२३२ ॥ पितृस्थानाधि पे सूर्ये चंद्रभौमसमन्विते ॥ पंचाशद्वत्सरे प्राप्ते जनकस्य मृतिमहत्याराशरहोयसारणः ..... भवेत् ।। २३३ ।। परमोश्चाशगे शुके भाग्येशेनसमन्विते । माट- स्थाने शनियुते बहुभाग्याधिषो भवेत् ॥ २२४॥ गुरुणा संयुते भाग्ये तदीशे केंद्रराशि ॥ विंशद्वर्षात्परं चैव बहुभाग्य विनि- दिशेत् ॥ २३५ ॥ परमोच्चांगे सौम्ये माग्येशे भाग्यराशिगे। षत्रिंशाच परं चैव बहुभाग्यं विनिर्दिशेत् ॥ २३६ । कोशे भाग्यराशिस्थे भाग्येशे लमसंयुते ॥ गुरुग्णध संयुत्ते द्यूने धनवाहनलाभत् ॥ २३७ । भाग्यानाम्यगतो राहुर्भा- ग्यस्थे निधनं गते ॥ भाग्येशे नरराशिस्थे भाग्यहीनो भवेन्नरः ।। २३८ । भाग्यस्थानगते मंदे शशिनाचसमन्विते ॥ लझेशे नीचराशिस्थे भिक्षाशी च नरो भवेत् ॥ २३९ ॥ . अथ दशमभावफलम् । कर्माधिपो वलोनश्चेत्कर्मवैकल्यमादिशेत् ॥ सहिः केंद्रत्रिकी- णस्थो ज्योतिष्टोमादियागकृत् ॥ २४० ॥ अत्रायुषश्चितनं न कार्य स्यात्कर्मणस्तथा ॥ शत्रुनीचगृहं त्यक्त्वा षष्टाष्टमगृह तथा ।। २४१ ।। दशमे पापसंयुक्ते लभे पापसमन्विते । दुष्कृति लभ- ते मर्त्यः स्वजनानां विदूषकः ॥ २४२॥ कर्मेशे नाशराशिस्थे कर्मेशे राहुसंयुते ॥ जनद्वेषी महामूर्खो दुष्कृतिं लभते नरः। कमैशे यूनराशिस्थे मंदभौमे समन्विते ॥ २४३ ॥ द्यूनेशे पापसंयुक्ते शि- श्रीदर्परायणः ॥ तुंगराशि समाश्रित्य कर्मेशे गुरुसंयुते ॥ २४४ ॥ भाग्येशे कर्मराशिस्थे मार्नेश्वर्यप्रतापवान् ॥ लभेशे कर्मराशिस्थे कर्मेशे लग्नसंयुते॥२४५॥तावुभौ केंद्रगौ वापि सुखजीवनभाग भ वेत् ॥ कर्मेशे वलसंयुक्ते मानें गुरुसमन्विते ॥२४६॥ वार सौख्यादिलमते मात्र संशयः ॥ लामस्थानगते सूर्ये राहुभीमसम- विते ॥ २४७ ॥ रविपुत्रेण संयुक्त कर्मता भवेन्नरः ॥ माने च य भागीरथीलफल मेरः ॥ माने म सपोगं प्रवदंति तस्य ॥२४॥ माने जाते ते ॥ स्वोश्चराशिगते चंद्रे सम्मानार्थ भराशिस्थ लाभेशे लग्नसंस्थिते ॥२४९॥ लिवान् स नरो भवेत् ॥ केंद्र त्रिकोणने क ॥ २५० ।। गुरुणा सहिते दृष्टे सकर्मस-. अभावस्थे लग्नेशेन समन्विते ॥ २५ ॥ कर्मनिरतो भवेत् ॥ कर्मस्थानगते मंदे ५२॥ कर्माशे पापसंयुक्त कर्महीनों भ शिस्थे रंध्रेशे कर्मसंस्थिते ॥ पापग्रहेण वेित् ॥ २५३ ॥ कर्मेशे नीचराशिस्थे क संस्थेचकर्मीत्कर्मस्थिते पापे कर्मवेंकल्यमादिशेत् ॥ ॥ कर्मस्थानगते चंद्रे तदीशे तत्रिकोणगे ॥ २५४ । लमेशे केंद्र- भावस्थे सत्कीर्तिसहितो भवेत् || लाभेशे कर्मभावस्थे कर्मेशे बलसंयुते ॥२५५ ॥ देवेंद्रगुरुणा दृष्टे सत्कीर्तिसहितां भवेत् ॥ कर्म- स्थानाधिषे भारये लग्नेशे कर्मसंयुते ॥ लनात्पंचमगे चंद्रे ख्या- तिकीतिर्विनिर्दिशेत् ।। २५६ ॥ अथैकादशभावफलम् । अर चान हितो नीचर वेनः' संयुक्ते लाभाधिपो यदा लाभे तिष्ठेत्केंद्र त्रिकोणयोः ॥ बहुलाभ तथा कुर्बादुश्वसूर्यांशगोऽपि वा ॥ २५७ ॥ लाभेशे धनराशिस्थ *- नेशे कंक्सस्थिते ॥ भुरुणा सहित भावे गुरुलाभं विनिर्दिशत् १॥ २५८ ॥ षट्त्रिंशे वल्सरे प्राप्ते सहस्रयनिष्कमाक 21 ि कोमागे मावे माथे शुभसमन्विते ॥ चत्वारिंशे तु संत्राने सहसा च निष्कमाइ ॥ २६९ । काभस्थाने गुरुयुते बने चंद्रसमणि ते ॥ भाग्यस्थानगते शुके पट्सहस्राधियों भाष लाभगे जीवे गुरुचंद्रेण संयुते ॥ घ भरतः ॥२६१ ॥ लाभेशे ल संयुते ॥ त्रयस्त्रिंशे तु संप्राप्ते सहखनिष्क धनेशे लाभराशिस्थे तदीशे धनराशिगे। भाग्य समादिशेत् || २६३ ॥ वैयेंशे लाभ दसंस्थिते ॥ भ्रातृभावान प्राप्तिर्दिव्या

• लाभे पापे च व्यये पापयुक्त दृष्टे पापे

कामे लाभविघ्ने निरर्थ सौम्यार्थ यो वी SIT श्रमा- अथ द्वादशभावफ चंद्रो व्ययाधिपो धर्मलाभमंत्रेषु सिं जांझे वा लाभधर्मात्मजांशके ॥ २६६ ॥ दिव्यागारादिषयको • दिव्यगंधैकभोगवान् । परार्थरमणी दिव्यवस्खमाल्यादिभूषणः ॥ २६७ । परार्थ्यसंयुतो वित्तो दिनानि नयति प्रभुः ॥ एवं स्व- शत्रुनीचांशे अष्टांशे वाष्टमे रिपो ॥ २६८ ॥ संस्थितः करते. जातं कांतासुखविवर्जितम् ॥ व्ययाधिक्यपरिकांतं दिव्यभोग- निराकृतम् ॥ २६९ ॥ स हि केंद्रत्रिकोणस्थ: स्वस्त्रियालंकृतः स्त्र- यम् ॥ एवं भ्रान्त्रादिभावेषु तत्तत्सर्वं विचारयेत् ॥ २७० ॥ लमस्य पूर्वाई १० | ११ | १२ | १ | २ |३| गता न भोगाः फलं प्रदे- स्त्वपरीक्षकं ते ॥ पराई ४।५।६।७।८।९ | षट्कोपमता परोक्ष फलं चढ़तीति बुधाः पुराणाः ॥ २७१ ॥ व्ययस्थानगतो राहुरविसंयुतः ॥ तदीशेनार्कसंयुक्ते नरके पतन भवेत २७ व्ययस्थानगते सौम्पे तदीशे स्वोचराशिगे ॥ शुभयुक्चे परोक्षः स्यान संशयः ॥ २७३ ॥ व्ययेशे पापसंयुक्त व्यये 3 सा माध्यम आदेशिक भाषा हो बनायी जाय इटानेमें जल्दबाजी न हो | खायोत्पादन बढ़ाने की नयी योजना की प्रणाली में परिवर्तन आवश्यक समाकृष्णन द्वारा विशाविद्यालय कमीशन की रिपोर्टर प्रकाश प्रांत में खाद, बीज और सिंचाईकी व्यवस्था 'अधिक अन्न उजाओ' योजनापर कृषिमन्त्रीका प्रकाश २५ गभनिरहदशेबान लीय सरकार द्वारा ना कि इससे उन् १९९९ WENK 1 की प्रतिनिधी इश्वम " नेकप

शिवको या पाना : SANDRA क) करने इस में की म सोपी २५ बम बरामद १५०० कारतूस भी मिले. २५धस्थ् सनि गय तथा टेकन ANLA श्री महामगे विरे राधा ★ मां- er ड उचो नेतस्था नाराष्ट्र मा इसपर कर्म दोनों साभवनों केएतके मर ३० सदस्य २० साधारण सभा तथा १० उन्मइंगे। सभी श्य कों द्वारा चुने बागे यदपी सिफा- शिष्ट सामने राष्ट्रस स्वयत्र होंगे कि दिशा- को अंशतः एवीकार करें। प्रादेशिक भाषाय इसके अतिरिककोई बदनाकदिन्दी दा रिकारी द्भ 'आज' साप्ताहिक विशेषांक अगामी में पढ़िये ★ारी महत्वाकांक रोज रात्र भी मई ★ वारिका ★ वाममें भूमि सदा ★गांधी -खाय और ग नसेने विचार ना से दे एभी साथ - मानचि दि सुरक्षित करा लें। यो अादिन्दीको के चार्य स मा दो वयं नये उद भ कहा गया है । किया जा बाद परिवर्तन कठिन एक ऐगी मारा भी की मागे भाषी तथा विषय ४१. ब स. १३१ नुस्वामी मक्तियुक्तको जला ॥ ४९ ॥ सुतेशे वायु वित्ते! श्रीन सेशन: ॥ कासवासी सुखी न स्यात् को धनान्ति- ॥ ५० ॥ सुतेशे नवमे कर्म पुत्रो भूपसमो भवेत् ॥ अथवा मंथकर्ता व विख्यातः कुलदीपकः ॥ ५१ ॥ सुतेशे यमभवने पंडितो जनवमः ॥ ग्रंथकर्ता महादक्षो बहुपुत्रधनान्वितः ॥५२॥ सुतेशे लमसहजे मायावी पिशुनो महान् ॥ लोष्ट तु दत्तवाश्य कञ्चिद्रव्यस्य का कथा ॥ ५३॥ सुतेशे मातृभवने चिरं मातृसुखं भवेत् ॥ लक्ष्मीयुक्तः सुबुद्दिश्व सचिवोऽप्यथवा गुरुः ॥ ५४॥ अथ षष्ठेशद्वादशभावस्थितफलमाह । षष्ठेशे रिपुभावस्थे स्वज्ञातिः शत्रुवद्भवेत् ॥ परजातिर्भवन्मि- नं भूमौ न चलति ध्रुवम् ॥ ५५ ॥ षष्ठेशे सप्तमे लाभे लग्ने वा कीर्तिमान् भवेत् ॥ धनवान् गुणवान् मानी साहसी पुत्रवर्जितः ॥ ५६ ।। षष्ठेशेऽष्टमरिष्फस्थे रोगी शत्रुर्मनीषिणाम् ॥ परजाया- आगामी च जीवहिंसासु तत्परः ॥ ५७ ॥ षष्ठेशो नवमे मस्य धने पाषाणविक्रयी ॥ व्यवहारे क्वचिद्धानिः क्वचिहडिर्भवेत्किल ८॥ षष्ठेशे कर्मवित्तस्थे साहसी कुलविश्रुतः ॥ परदेशसु- 'खी बक्ता स्वकमें चैकनिष्ठिकः ॥ ५९ ॥ षष्ठेशे सहजे तुर्ये क्रोधे- नारकलोचनः ॥ मनस्वी पिशुनो द्वेषी चलचित्तोजतेवित्तवान् ॥ ६० ॥ षष्ठेशे पंचमे यस्य चलमित्रधनादिकम् ॥ दयायुक्तः सुखी सौम्यः स्वकार्ये चतुरो महान् ॥ ६१ ॥ अथ सप्तमेश द्वादशभावस्थितफलमाह | सप्तमेशे तनौ चास्ते परजापासु लेपट: ॥ दुष्टो विपक्ष धीरो बाल स्थीयते हृदि ॥ ६२ ॥ जायेशे चाहने सखेगी चिनी लभेत् । कोषयुक्तो भवेदापि न सुख समते करत (१९४) ॥ ६३ ॥ धूनेशे नवमे वित्ते नानास्त्रीभिः समागमः ॥ आरंभी दीर्घसूत्री च स्त्रीषु चिन्तं हि केवलम् ॥ ६४ ॥ धूनेशे दशमे तुर्ये नास्य जाया पतिव्रता ॥ धर्मात्मा सत्यसंयुक्तः केबलं दंतरोगचा- न् । ६५ ।। धूनेशे सहजे लाभे मृतपुत्रः प्रजायते ॥ कदाचिजी- वती कन्या यत्नात्पुत्रोऽपिजायते ॥ ६६ ॥ द्वादशस्थे सप्तमेशे दरिद्रः कृपणो महान् ॥ चारकन्या भवेद्राय वस्त्रजीवी च निर्धनी ॥ ६७ ॥ सर्वगुणयुतो मानी भवेत्सर्वधनाधिपः ॥ सदैव हर्षस युक्तः सप्तमेशे सुते स्थिते ॥ ६८ ॥ अथाष्टमेशद्वादश भाव स्थितफलमाह । द्यूती चोरोऽन्यथावादी गुरुनिंदासु तत्परः ॥ अष्टमे ह्यष्टम- स्थाने भार्या पररता भवेत् ॥६९॥ अष्टमेशे तपःस्थाने महापा- घी च नास्तिकः ॥ सुतहा ह्यथवा वंध्या परभार्याधने रुचिः ॥७०॥ अष्टमेशे सुखे कर्मपिशुनो बंधुवर्जितः ॥ मातापित्रोर्भवेन्मृत्युः स्वल्पकालेन भौतियुक् ।। ७१ ॥ अष्टमेशे सुते लाभे तस्य वृद्धि- नै जायते ॥ द्रव्यं न स्थीयते गेहे स्थिरबुद्धिर्भवेजनः ॥७२ अ ष्टमं व्यये षष्ठे नित्यं रोगी प्रजायते ॥ जलसर्पादिकान्हातो भ- वेत्तस्य च शैशवे ॥ ७३ ॥ अष्टमेशे तनों कामे भार्याद्वय समा- दिशेत् ॥ विष्णुद्रोहरतो नित्यं त्रणरोगी प्रजायते ॥ ७४ ॥ धनं तस्य भवेत्स्वल्पं गतं वित्तं न लभ्यते ॥ अष्टमेशे घने बाहुबल- द्दीनः प्रजायते ॥ ७५ ।। अथ भाग्येशद्वादशभावस्थितफलमाह । धनधान्तो नित्यं गुणसौंदर्यसंयुतः ॥ बहुभ्रातृसुख यु भाग्येशे नवमे स्थितें ॥ ७६ ॥ भाग्येशे दशमे तुर्वे मंत्री सेना..... पूर्वेखंडे मात्रफलनाध्यायः १५. पतिर्भवेत् ॥ पुष्पवान्यशबान्याम्मी साहसी कोववर्जितः ॥ ७७ ॥ • भाग्येशे पंचमे लाभे भाग्यवान् जनवञ्चभः ॥ गुरुभक्तिरता मा 'नी धीरो धीरगुणैर्युतः ॥ ७८॥ भाग्येशे तु तुले रिःफे भाग्यहीनों भवेद्ध्रुवम् ॥ मातुलस्य सुखं न स्याजेष्ठश्रावसुखं तथा॥७५॥भा- ग्येशे च मदे कल्पे गुणवान् कीर्तिमान् भवेत् ॥ कदाचिन्न भवेत्सिंह यत्कार्यं कर्तुमिच्छति ॥ ८० ॥ भाग्येशे सहजे वित्ते सदा भाग्या- नुचिंतकः ॥ धनवान् गुणवान्कामी पंडितोजनवल्लभः ॥ ८१ ॥ अथ दशमेशद्वादशभावस्थितफलमाह । दशमेशे सुखे कर्मे ज्ञानवान्सुखविक्रमी । गुरुदेवार्चनरतो धर्मात्मा सत्यसंयुतः ॥ ८२ ॥ दशमेशे सुते लाभे धनवान्पुत्र- बान् भवेत् ॥ सर्वदा हर्षसंयुक्तः सत्यवादी सुखी नरः ॥ ८३ ।। कर्मेशोऽरिव्यये यस्य शत्रुभिः परिपीडितः ॥ चातुर्यगुणसंपन्नः क्वचिच्च न सुखी नरः ॥ ८४ ॥ दशमाधिपतौ लग्ने कवितागुणसं- युतः ॥ बाल्ये रोगी सुखी पश्चादर्थवृद्धिर्दिने दिने ॥ ८५ ॥ बने मदे च सहजे कर्मेशो यदि संस्थितः ॥ मनस्वी गुणवान्दा- भी सत्यधर्मसमन्वितः ॥ ८६ ॥ अथ लाभेशद्वादशभावस्थित फलमाह | • लाभेशे संस्थिते लाभे स वाग्मी जायते ध्रुवम् ॥ पांडित्यक- विता चैव वर्द्धते च दिने दिने ॥ ८७ ॥ प्राप्तिस्थानाधिपे रिफे म्लेच्छसंसर्गकारकः ॥ कामिको बहुकांतश्व क्षणिको लम्पट: स- दा ॥ ८८ ॥ लाभेशे संस्थिते लग्ने धनवान्सात्विको महान् ॥ स मदृष्टिर्महान्वक्ता कौतुकी च भवेत्सदा ॥ ८९ ॥ लाभेशे च धने पुत्रे नानासुखसमन्वितः ॥ पुत्रवान्धार्मिक सर्व- सिद्धिप्रदायकः ॥ १० ॥ लाभेशे सहजे विते ती तत्वो बृहत्पाराशरहोरासारांशः महान् ॥ कुशलः सर्वकार्येषु केवलं शूलरोगवान् ॥ ९१ ॥ लाभेशे षष्ठभवने नानारोगसमन्वितः । सर्वं सुखं भवेत्तस्य प्रवासी परसे- वकः ।। ९२ ॥ लाभेशे सप्तमे रंध्रे भार्या तस्य न जीवति ॥ उदा- रो गुणवान्कम मूर्खो भवति निश्चितम् ॥ ९३ ॥ लाभेशे गगने बर्मे राजपूज्यों धनाधिपः ॥ चतुरः सत्यवादी च निजधर्मस- मन्वितः ॥ ९४ ॥ अथ व्ययेशद्वादशभावस्थितफलमाह । व्ययेशेऽरिव्यये पापी मातृमृत्युविचिंतकः ॥ क्रोधी संतान- दुःखी च परजायासु लंपटः ॥ ९५ ॥ व्ययेशे मदने लने जाया- सौख्यं भवेन्नहि ॥ दुर्बलः कफरोगी च धनविद्याविनिर्जितः ॥९६॥ व्ययेशे द्वितये रंधे विष्णुभक्तिसमन्वितः ॥ धार्मिकः प्रियवादी च सकलगुणसंयुतः ॥ ९७ ॥ भार्याद्वेषी प्रियद्वेषी गुरुद्वेषी भवे- नरः ॥ व्ययेशे सहजे धर्मे स्वशरीरस्य पोषकः ॥ ९८ ॥ व्ययेशे दशमे लाभे पुत्रसौख्यं भवेन्नहि ॥ मणिमाणिक्यमुक्तानि धत्ते किंचित्समालभेत् ॥ ९९ ॥ एतत्ते कथितं विप्र भावानां च फला- फलम् ॥ बलाबलविवेकेन सर्वेषां फलमादिशेत् || १०० || वक्री वेत्स्वचतुर्थ: स्यात्फलं भौमो ददातिच ॥ बुधतुर्येऽथदेवेज्ये पं चमे शशिभार्गवों ॥ १०१ ॥ सप्तमस्य तमध्वंसी पुत्रस्य नवम- स्य च ॥ वित्तस्य विषुवत्यकें ददाति स्वफलं विधुः ॥ १०२ ॥ ग्रहे पूर्णफले प्राप्ते फलं पूर्ण समादिशेत् ॥ अर्द्धमई पादहीने- तवेदं पादमंघ्रिणा ॥ १०३ ॥ भावानां द्वादशानां च सर्वेषां फ लमादिशेत ॥ भावस्थानां ग्रहाणां च फलं ते कथितं मया ॥१०४॥ इति श्रीहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे भावस्थग्रहाणां फलक- यनं नाम पंचदशोऽध्यायः ॥ १५ ॥ ॥ ६ ॥ पूर्वसण्टे पूर्वजन्मशापद्योतकाध्याय १६ अथ प्राणिनां पूर्वजन्मशापद्योतकम् । पावत्युवाच | (109) • देवदेव जगनाथ शूलपाणे कृषध्वज ॥ केन योगेन मर्त्यानां वालाख्यशिशुनाशनम् ॥ १ ॥ तत्सर्वमत्र योगेन ब्रूहि मे श शिशेखर || शापमोक्षं च कृपया प्राणिनामल्पमेवसाम् ॥ २ ॥ शङ्कर उवाच । साधु सृष्टं त्वयादेवि कथयामि सविस्तरात् ॥ शृणुष्वेकमना भूत्वा बलाबलवशादपि ॥३॥ ज्ञेयं सुनिश्चितं सर्व सशिचके विशे- षतः ॥ मेषादिमीनपर्यन्तं मूर्त्यांदिद्वादशकमात् ॥१४॥ भावं च भा वजं ज्ञात्वा फलं यूयाद्विचक्षणः ॥ तनुर्वित्तं बंधुमातृपुत्रशत्रम्म- रो मृतिः ॥ ५ ॥ पितृकर्म च लाभं च व्ययांता भावसंज्ञकाः ॥ गुरुर्लग्नेशदारेशपुत्रस्थानाधिपेषुच ॥६॥ सर्वेषु बलहीनेषु वक्तव्या- वनपत्यता ॥ रव्यार राहुशनयः पुत्रस्था वलसंयुताः ॥ ७॥ कारका- द्यात्क्षीणबलादनपत्यत्वमादिशेत् ॥ पुत्रस्थानगत राही कुजेना- पिनिरीक्षिते ॥ कुजक्षेत्रगते वापि सर्पशापात्सुतक्षयः ॥ पुत्रेशे राहुसंयुक्ते पुत्रस्थे भानुनन्दने ॥ चंद्रदृष्टे युते वापि सर्पशापात्सु •तक्षयः ||१९|| करके राहुसंयुक्ते पुत्रेशे बलवर्जित। विलमेश भोमयुते सर्पशापात्सुतक्षयः॥ १० ॥कारके भौमसंयुक्ते लग्ने च राहुमंयुते ॥ पुत्रस्थानेश्वरे दुःस्थे सर्पशापात्सुतक्षयः ॥ १३ ॥ भौमांशे भौमसंयुक्ते पुत्रेशे सोमनंदने राहुमांदियुते ने सर्पशापात्सुत- क्षयः ॥ १२ ॥ पुत्रस्थाने कुजक्षेत्रे पुत्रे राडसमन्विते ॥ सौम्य- दृष्टे युते वापि सर्पशापासुलक्षयः ॥ १३ ॥ पुत्रस्था भानुमंदाराः स्वर्भानुः शशिजोगिराः ॥ निर्बलो पुत्रलप्रेशो सर्पशापात्स्त- क्षयः ॥ १४ ॥ लमेश राहुसंयुक्ते पुत्रंशे भौमसंयुते ॥ कारके (१०८) बृहत्पाराशरहोरासाशिः। राहुसंदृष्टे सर्पशापात्सुतक्षयः ॥ १५ ॥ तदोषपरिहारार्थ नाग- पूजां समारभेत् ॥ १६ ॥ स्वगृह्योक्तविधानेन प्रतिष्ठां कारये- सुधीः ॥ नागमूर्ति सुवर्णेन कृत्वा पूजां समाचरेत् ॥ १७ ॥ मो- भूतिल हिरण्यादि दद्याद्वित्तानुसारतः ॥ एवं कृते तु नागेंद्रप्रसा- दाहर्बते कुलम् ॥ १८ ॥ पुत्रस्थान गते भानौ नीचे मंदांशक- स्थिते ॥ पार्श्वयोः क्रूरसंबंधे पितृशापात्सुतक्षयः ॥ १९ ॥ पुत्र- स्थानाधिषे मानौ त्रिकोणे पापसंयुते ॥ क्रूरेन्तरे पापदृष्टे पितृ- शापात्सुतक्षयः ॥ २० ॥ भानुराशिस्थिते जीवे पुत्रेशे भा- नुसंयुते ॥ पुत्रे लग्ने पापयुते पितृशापात्सुतक्षयः ॥ २१ ॥ लमेशे दुर्बले पुत्रे पुत्रेशे भानुसंस्थिते ॥ पुत्रे लफ्रे पापयुते पितृशापात्सुतक्षयः ॥ २२ ॥ पितृस्थानाधिषे पुत्रं पुत्रंशे वा तथा स्थिते ॥ पुत्रे पापयुते पितृशापात्सुतक्षयः ॥ २३ ॥ पितु: स्थानाधिपो भौमः पुत्रेशेन समन्वितः ॥ लभे पुत्रे पितृ- स्थाने पापात्संततिनाशनम् ॥ २४ ॥ पितृस्थानाधिषे दुःस्थे का- रके पापरा शिगे ॥ पुत्रे लग्नेश्वरे पापे पितृशापात्सुतक्षयः ॥२५॥ लमपंचमभावस्था भानुभौमशनैश्चराः ॥ रंध्रे रिःफे राहुजीवाँ पितृशापात्सुतक्षयः॥२६॥लमाष्टमे भानों वै पुत्रस्थे मानुनंदन । पुत्रेशे राहुसंयुक्ते लग्ने पापे सुतक्षयः ॥ २७॥ व्ययेशे लग्नभावस्थे स्प्रेशे पुत्रराशिगे। पितृस्थानाधिषे रंधे पितृशापत्सुलक्षय २८॥ रोगेशे पुत्रभावस्थे पितृस्थानाधिपें तथा ॥ कारके राहुसंयुक्ते पि वृशापात्सुतक्षयः ॥ २९ ॥ तद्दोषपरिहारार्थं गया श्राद्धं च कार- येत ॥ ब्राह्मणान् भोजयेदत्र अयुतं वा सहस्रकम् ॥ ३० ॥ कन्या- दानं ततः कृत्वा गां च दद्यात्सवत्सकाम् ॥ एवं कृते पितुः शा- यामुच्यते नात्र संशयः ॥ ३१ ॥ वर्द्धते च कुलं तस्य पुत्रपात्रापूर्वखण्डे पूर्वजन्मशापद्योतकाध्यायः १६ दिभिस्तदा ॥ दृष्टियोगपढ़ें: सर्व फलं ब्रूयाचिक्षणः ॥ ३२ ॥ • पुत्रस्थानाधिषे चंद्रे नीचे वा पापमध्यगे ॥ हिबुके पंचमं पायें मातृशापात्सुतक्षयः ॥ ३३ ॥ लाभे मंदसमायोगे माहस्थाने शुभेतरे ॥ नीचे पंचमगे चंद्रे माशापासृतयः ॥ ३४॥ पुत्र- स्थानाधिषे दुःस्थे लग्नेशे नीचराशिगे॥ चंद्रपापसमायोगे मातृ- शापात्सुतक्षयः ॥३५॥ पुत्रस्थानाधिषे दुःस्थे चंद्रे पापांशसंयुते॥ लग्ने पुत्रे पापयुते मातृशापात्सुतक्षयः ॥३६॥ पुत्रस्थानाविषे चन्द्रे मंदराहारसंयुते ॥ भाग्ये वा पुत्रराशी वा कारके पुत्रनाशनम् ॥३७॥मातृस्थानाधिपे भौंमे शनिराहुसमन्विते भानुचन्द्रयते पुत्र लग्ने संततिनाशनम् ॥३८॥ लमात्मजेशौ शत्रुस्यों रंध्रे मात्रधिपे स्थित ॥ पितृनाशाधिपौ लग्ने मातृश पात्सुतक्षयः ॥३९॥ षष्ठाष्ट्र- मेशौ लग्नस्थौ व्यय मात्रधि सुते॥ चंद्रे जीवे पापयुते नाव शापा- सुलक्षयः॥४०॥ पाप मध्यगते लग्ने क्षीणे चंद्रे च सप्तमे ॥ मातृपुत्रे- राहुमंदौ मातृशापात्सुतक्षयः ॥४१॥ नाशस्थानाधिपे पुत्रे पुत्रेशे नाशराशिगे ॥ चंद्रमातृफ्तों दुःखे मातृशापात्सुतक्षयः ॥४२॥ चंद्रक्षेत्रे यदा लग्ने कुजराहुसमन्विते । चन्द्रमंदी पुत्रसंस्थों मा- शापासुतक्षयः ॥ ४३ ॥ लग्ने पुत्रे रंधरिःको आरराहुरविः शनिः ॥ मातृलग्नाविषौ दुःस्थौ मातृशापात्सुतक्षयः ॥ ४४ ॥ • नाशस्थानं गते जीवे कुजराहसमन्विते ॥ पुत्रस्थाने मन्दचंद्रो मातृशापात्सुतक्षयः ॥ ४५ ॥ ग्रहयोगपदैः सर्व फलं ब्रूयाहिव क्षणः ॥ शुभे सौख्यं विनिर्दिष्टं मिश्र मिश्रं प्रकीर्तितम् ।। ४६ ॥ सेतुस्नान प्रकुर्वीत गायत्रीलक्षसंज्ञके ॥ ग्रहदानं च कर्तव्य रो- प्यपात्रे पयःस्थितिः ॥ ४७ ॥ ब्राह्मणान् भोजयेत्तइदश्वस्थ- स्य प्रदक्षिणाम् ॥ कर्तव्यं भक्तियुक्तेन चाटविंशत्सहसकम् | (११० ) बृहत्पाराशरहोरा सारांशः | !

1. .४८ ।। एवं कृते यदा देवि शापान्मोक्षो भविष्यति ॥ सत्पुत्र

लमते पश्चाहूद्धिः स्यात्तस्य संततेः ॥ ४९ ॥ अतःपरं प्रवक्ष्या- मित्रादी शापकारणम् ॥ पापयोगेन भावेन कारकेण बलाच- ले ॥ ५० ॥ भ्रातृस्थानाधिषे पुत्रे कुजराहुसमन्विते ॥ पुत्रलङ्गे- वरो रंध्रे वावशापात्सुतक्षयः ॥५१॥ लग्ने सुते कुजे मंदे भ्रातृपे भाग्यराशिगे ॥ कारके नाशराशिस्थे भ्रातृशापात्सुतक्षयः ॥५२॥ भ्राहस्थाने गुर्गे नीचे मंद: पंचभगी यदि ॥ नाशस्थो न तु पु- प्यारौं भ्रातृशापात्सुतक्षयः ॥ ५३ ॥ मृर्तिस्थानाधिषे रिःफे मौमः पंचमगो यदि ॥ पुत्रेशे रंध्रपापस्थे भ्राशापात्सुतक्षयः ॥ ५४ ।। पापमध्यगते लने सुतभे पापमध्यगे ॥ नाथ च कारको दुःस्थे भ्रातृशापात्सुतक्षयः ॥ ५५ ॥ कर्मेशे भ्रातृभावस्थे पाफ्युक्ते सुते शुभे ॥ पुत्रे च कुजसंयुक्ते भ्रातृशापासुलक्षयः ॥ ५६ ॥ पुत्रस्थाने बुक्षेत्रे शनिराहुसमन्विते । रिःफे विदा शापवाद आशापा- रसुतक्षयः ॥ ५७ ॥ लग्नेशे भ्रातृराशिस्थे भ्रातृस्थानाधिपे सुते ॥ लग्नातृसुते पाप भ्रातृशापात्सुतक्षयः ॥ ५८ ॥ भ्रात्रीशे नाश- राशिस्थे पुत्रस्थे कारके तथा ॥ राहुमांदियुते दृष्टे भ्रातृशापासु- तक्षपः ||५९ || नाशस्थानाधिपे पुत्रे भ्रातृनाथेन संयुते ॥ रंधे आ- रार्किसंयुक्त भ्रातृशापात्सुतक्षयः ॥ ३० ॥ भातृशापविमोक्षार्थी श्रवणं विष्णुकीर्तनम् || चांद्रायण चरेत्पश्चात्कावेर्या विष्णुस- धौ ॥६१ ॥ अश्वत्थस्थापनं कार्य दशवेतूः मदापयेत् ॥ प्रा- जापत्यं चरेत्तत्र भूमिं दद्यात्फलान्विताम् ॥ ६२ ॥ एवं यः कुरुते भन्या पुत्रवृद्धिः प्रजायते ॥६३ ॥ पुत्रस्थाने बुधे जीवे कुजरा- इसमन्विते | लग्ने मंदसमायोगे मासुलात्सुतनाशनभूः ॥ ६४ ॥ लमपुत्रेश्वरी पुत्रे बुधभौमसमन्विते ॥ मंदे मातुलशापत्वात्पुत्रसंपूर्वसंडे पूर्वजन्मशायद्योतकांच्यायः १६ ततिनाशनम् ॥६५॥ लुप्ते पुत्राधिषे लते सममे मानुनन्दने । लग्नेशे बुक्संयुक्ते तस्यसंततिनाशनम् ॥ ६६ ॥ शातिस्थानाविषे लगे व्ययेशेन समन्दिते ॥ शशिसौम्यकुजे पत्रे तस्य संततिना- शनम् ॥ ६७ ॥ पुत्रलाधिपौ युक्तावन्योन्य वाथ वीक्षिती ॥ पुत्रे परस्परस्य वा पुत्रयोगा इमे स्मृताः ॥ ६८ ॥ तदोषपरिहारार्थ विष्णुस्थापन मुच्यते॥ वापीकूपतडागादिबंधन सेतृदर्शनम्॥६९॥ पुत्रष्टद्धिर्भवेत्तस्य संपवृद्धि: प्रजायते ॥ इदं योगग्रहेणैव फलं बयाचिक्षणः ॥ ७० ॥ गुरुक्षेत्रे यदा राहुः पुत्रे जीवारभानुजाः ॥ वर्मस्थानाधिपे नाशे ब्रह्मशापात्सुतक्षयः ॥ ७१ ॥ विद्यागर्वेण यो मर्त्यो ब्राह्मणानव मन्यते ॥ तोषं ब्रह्मशापत्वात्संततस्तस्य नाशनम् ॥ ७२ ॥ धर्मेश पुत्रभावस्थे पुत्रेशे नाशराशिगे ॥ जी- बाहरराहुमृत्युस्थे ब्रह्मशात्सुतक्षयः ॥ ७३ ॥ धर्माधिपे नीचगते व्यये पुत्रराशि || राहुयुक्तेक्षिते वापि ब्रह्मशापात्सुतक्षयः ॥ ७४ ॥ जीवे नीचगते राहुर्लने वा पुत्रराशिये ॥ पुत्रस्थानाधिपे दुःखे ब्रह्मशापात्सुतक्षयः ॥ ७५ ॥ पुत्रस्थानाधिषे जावे रहे पापसमन्विते । पुत्रेशावर्कचंद्रो वा ब्रह्मापात्सुतक्षयः ॥ ७६ ।। मंदांशे मंदसंयुक्ते जीवे भौमसमन्विते ॥ पुत्रेशे व्ययराशिस्थे ब्रह्मशापात्सुतक्षयः ॥ ७७ ॥ लग्ने गुरुयुते मंदे भाग्ये राहुसम- न्विते ॥ व्यये गुरुसमायोगे ब्रह्मशापात्सुतक्षयः ॥ ७८ ॥ तस्व दोषस्य शांत्यर्थं कुर्याच्चांद्रायणं नरः ॥ ब्रह्मकूर्चत्रयं कृत्वा धेनुं दयात्सदक्षिणाम् ॥ ७९ ॥ पंचरत्नानि देयानि सुवर्णेन समन्ति तम् ॥ अन्नदानं ततः कुर्यादयुतं वा सहस्रकम् ॥ ८० ॥ एवं कुल तु सत्पुत्रं लभते नात्र संशयः।। मुक्तशापी विशुद्धात्मा स पुमसु खमेधते ॥ ८१ ॥ दारेशे पुत्रभावस्थे दारेशस्थांशपे शमतेः। (पुवेशे नाशराशिस्थे पत्नीशापासुतः बृहत्पाराशरहोरासारांश नाशसंस्थे रिःफेशे पुत्रराशिगे ॥ कारके पापसंयुक्त पत्नी झापात्सुतक्षयः ॥ ८३ ॥ पुत्रस्थानगते शुक्रे कामपे रंध्रमाश्रिते घरके पापसंयुक्ते पत्नीशापात्सुतक्षयः ॥ ८४ ॥ कुटुंबे पापसं- बंधे कामेशे नाशराशिगे ॥ पुत्रे पापग्रयुक्त पत्नीश पात्सुत- क्षयः ॥ ८५ ।। भाग्यस्थानगते शुक्रे दारेशे नाशराशिमे ॥ लग्ने पापे सुते पापे पत्नीशापात्सुतक्षयः ॥ ८६ ॥ भाग्यस्थानाविषे शुक्रे पुत्रेशे शत्रुराशि ॥ गुरुलग्नेशदारेशा दुःस्थाः संततिनाश- नम् ॥ ८७ ॥ पुत्रस्थाने मृगुक्षेत्रे राहुचंद्रसमन्विते ॥ व्यये मे धने पापे स्त्रीशापात्सुतनाशनम् ॥ ८ ॥ सप्तमे मंदशुक्र च रंध्रेशे पुत्रभैरव ॥ लमे राहुसमायोगे पत्नीशापात्सुतक्षयः॥८९॥ घने कुजे व्यये जीवे पुत्रस्थे भृगुनंदने | युक्तंक्षिते वापि पत्नीशापात्सुतक्षयः ॥ ९० ॥ नाशस्थों वित्तदारेशों पुत्रे लमे कुजे शनौ ॥ कारके पापसंयुक्त पत्नीशापात्सुतक्षयः ॥ ९१ ॥ लमपंचमभाग्यस्था राहुमन्दकुआ: क्रमात् ॥ प्रस्थों पुत्रदारेशो पत्नीशा पात्सुतक्षयः ॥ ९२ ॥ तस्य दोषस्य शांत्यर्थं कन्यादानं समाचरेत् । लक्ष्मीनारायणं देवं सर्वाभरणभूषितम् ॥ १३ ॥ मूर्तिदानं च कर्तत्र्यं दशधेनूः प्रदापयेत् ॥ शय्यां च भूषण चैव दंपत्योर्दापयेत्सुधीः ॥ ९४ ॥ पुत्रं प्रसूयते तस्य भाग्यवृद्धि जायते ॥ मंत्रशापमिदं मर्त्यः पिशाचं बाध्यते सदा ॥ ९५ ॥ कर्मोपं पितृभ्यश्च तच्छापाहंशनाशनम् || पुत्रस्थितो मंदसू- र्यो क्षीणचंद्रस्तु सप्तमे ॥९६॥ लमे व्यये राहुजीवों प्रेतशापात्सुत- क्षयः ॥ पुत्रस्थानाधिपे मंदे नाशस्थे लगे कुजे ॥ कारके नाशस- शिस्थे प्रेतशापात्सुतक्षयः ॥ ९७ ॥ लग्ने पापे व्यये मानो सुते चारार्किंसोमजाः ॥ पुत्रेशे रंभावस्थे प्रेतशापात्सुतक्षयः ॥९८॥ पूर्वखण्डे पूर्वजन्मकाफ्योतकाध्यायः १६ झे पापा व्यये मानौ सुते चाराकिंसोमजाः ॥ पुत्रेशे प्रभावस्थे प्रेतझापात्सुतक्षयः ॥९९॥लने राहुसमायांगे पुत्रस्थे मानुनंदने ॥ कारके नाशराशिस्थे प्रेतशापात्सुतक्षयः ॥१००। लमे राहीं च शुकेज्ये चंद्रे मंदयुते तथा॥ लग्नेशे मृदुराशिस्थे प्रेतशापात्सुतक्षत्र: ॥११॥ ने राहुसमायोगे पुत्रस्थे भानुनंदन कुजदृष्टं युते वापि प्रेतशापात्सुतक्षयः ।।१०२॥ कारके नीचराशिस्थे पूत्रस्थानाविये स्थिरे ॥ नीचदृष्टे नीचयुते प्रेतशापात्सुतक्षयः ॥ १०३ ।। ल मंदे सुते राहौ रंध्रे भानुसमन्विते व्यये भौमसमायोगे प्रेतझापा- त्सुतक्षयः ॥ १०४ ॥ कामस्थानाधिपे दुःस्थं पुत्रे चंद्रसमन्विते || मंदमांदियुते लग्ने प्रेतशापात्सुतक्षयः ॥ १०५ ॥ बाघस्थाना- चिपे पुत्रे शनिशुक्रसमन्विते ॥ कारके नाशराशिस्थे प्रेतशाषा- सुतक्षयः ॥ १०६ ।। तद्दोषस्य प्रशांत्यर्थ विष्णुश्राद्धं च कार- येत् ॥ रुद्रस्त्रानं प्रकुर्वीत ब्रह्ममूर्ति प्रदापयेत् ॥ १०७ ॥ धेनू रजतपात्रं च नीलं चैव प्रदापयेत् ॥ एतत्कर्म कृते तत्र शापमोक्षः प्रजायते ॥ १०८॥ पुत्रप्राप्तिर्भवेत्तस्य विप्रेभ्यो दक्षिणां दिशेत् ।। पुत्रे राहुरविसौम्याः कारके शुभसंयुते ॥ शुभेन वीक्षिते वापि बहुपुत्र समादिशेत् ॥ १०९ ॥ पुत्रेशे शुभराशिस्थे शुभदृष्टिसम- न्विते ॥ कारके केन्द्रभावस्थे बहुपुत्रं समादिशेत् ॥ ११ ॥ ल मेशे पुत्रराशिस्थे पुत्रेशे लग्नमाश्रिते ॥ केंद्रत्रिकोणगे जीवे बहु- पुत्रं समादिशेत् ॥ १११ ॥ पुत्रस्थानगते राहौ मंदांशकविव- र्जिते ॥ बहुपुत्रं नरं विद्याच्छुभ ग्रहनिरीक्षिते ॥११२॥ पुत्रस्थाना- घिपे स्बोचे लग्नेशे शुभसंयुते ॥ कारके शुभसंयुके बहुपुत्रं समा- दिशेत् ॥ ११३ ॥ पुत्रस्थाने तदीशं वा गुरौ वा शुभवीक्षिते ॥ शुभेन सहिते वापि बहुपुत्रं समादिशेत् ॥११४॥ परिपूर्णमले जीवे बृहत्याराशरहोरासारांश | लमेशे पुत्रराशिगे॥ पुत्रेशे बलसंयुक्ते बहुपुत्रं समादिशेत् ।।११५॥ पुत्रस्थानगते जीवे परिपूर्णबलान्विते । लग्नेशे बलसंयुक्ते पुत्रयोगा इमे स्मृताः ॥ ११६ ॥ वर्गोत्तमांगे जीवे लग्नेशस्यांशपे शुभे ॥ पुत्रेशेन युते दृष्टे पुत्रयोगा इमे स्मृताः ॥११७॥ वित्तेशे पुत्रभा- वस्थे परिपूर्णबलान्विते ।वैशेषिकांशके जीवे पुत्रयोगा इमे स्मृताः ॥११८॥ लग्नात्पुत्राधिषे स्वोच्च अन्योन्यत्वादिवीक्षिते ॥ परस्प- रस्थानगते पुत्रयोगा इमे स्मृताः ॥ ११९ ॥ पुत्रस्थानाधिपस्थां- शराशीशे शुभसंयुते ॥ शुभेन वीक्षिते वापि पुत्रयोगा इमे स्मृताः ॥ १२० ॥ लग्नपुत्राधियों केन्द्रे शुभग्रहसमन्विते ॥ कुटुंबेडशे बला- व्ये तु पुत्रयोगा इमें स्मृताः ॥ १२१ ॥ लग्नेश दारभावस्थे दा- रेशे लझमाश्रिते ॥ द्वितीयेशे विलमस्थे पुत्रयोगा इमे स्मृताः ॥ १२२ ॥ दागेशे ग्रहसंयुक्ते नवांशभवनाधिपे ॥ पुत्रवित्तविल मेरो पुत्रयोगा इमे स्मृताः ॥ १२३ ॥ ॥ इतिबहुपुत्रयोगः ॥ पु- चवित्तकलत्रेशाः संयुक्तानवभागपाः ॥ पापांशकाः पापयुता अ नपत्यत्वमादिशेत् ॥ १२४ ॥ गुरुर्लग्नेश दारेश पुत्रस्थानाधिपेषु वा ॥ सर्वेषु बलहीनेषु वक्तव्या वनपत्यता ॥१२५ ॥ व्ययेशसंयुतां- शेशे मृत्युराशौ स्थितै यदि ॥ पुत्रेशे क्रूरषष्ट्रघंशे अनपत्यत्वमा- दिशेत् ॥ १२६ ।। लग्नपुत्रेश्वरी दुःस्थे कारके नीच राशिगे । अ- नपत्यग्रहे पुत्रे अनपत्यत्वमादिशेत् ॥ १२७॥ क्रूरषष्टपेशके जीवे पुत्रस्थे नाशराशिगे ॥ पुत्रेशे नाशराशिस्थे अनपत्यत्वमा दिशेत ॥ १२८॥ नाधिपे कुजे स्वोच्चे रंध्रे मंदयुते रखौ ॥ शुभ- दृष्टिसमायोगे चिरात्पुत्रमुपैति सः ॥ १२९ ॥ ल मंदे गुरौ रंधे व्यये भौमसमन्विते ॥ शुभदृष्टे स्वतुंगे वा चिरात्पुत्रसुपैति सः ॥ ॥ १३० ॥ पुत्रस्था मंदजीवज्ञा लग्ने पुत्राधिपे शुभे ॥ पुत्रेशे शुभः पूर्वखंडे पूर्वजन्मशापद्योतकाभ्यायः १६ राशिस्थे चिरात्पुत्रमुपैति सः ॥१३१॥लमे मंद गुर्गे रंधे व्यये मो "मसमन्विते । शुभदृष्टे स्वतुंगे वा चिरात्पुत्रमुपैतिसः ॥१३२॥ मुर्त राहकंशुक्रेज्याः शुभक्षं शुभवक्षिते ॥ पुत्रेशे शुभराशिस्थ चिरा पुत्रमुपैति सः ॥१३३॥ लग्ने सौम्ये धने पापे तृतीये पापखेचर ॥ पुत्रेशे शुभराशिस्थे चिरात्पुत्रमुपैति सः ॥ १३४ ॥ इति पुत्रयों- गाः ॥ पुत्रस्थानं कुजे मंदे बुधक्षेत्रे विलाप ॥ बुधदृष्टे युने वापि तदा दत्ताः सुतादयः ॥ १३५॥ पुत्रस्थाने बुक्षेत्र मंडक्षेत्रेऽथ- वा भवेत् ॥ मंदमांदियुते दृष्टे तदा दत्ताः सुतादयः ॥ १३६ ॥ पुत्रस्थाने बुधक्षेत्रे बुधसंस्थेक्षितेऽपिवा॥ लग्नाधिपे शनी वापि दत्तपुत्रा भवति हि ॥ १३७ ॥ पुत्रेशे मंदसंयुक्त कुजे सोम्यनि- रीक्षिते ॥ लग्नाधिपे बुधांशे वा दत्तपुत्रा भवंति हि ॥ १३८ ॥ कामेशे लाभभावस्थे पुत्रेशे शुभसंयुते ॥ पुत्रे मंदे बुधं वापि द त्तपुत्रा भवंति हि ॥ १३९ ॥ पुत्रेशे भाग्यभावस्थं भाग्येशे कर्म- राशिगे ॥ पुत्रे मंदजदृष्टे तु दत्तपुत्रेण संततिः ।। १४० ॥ लक्षा- धिपे भृगोश्वोच्चे पुत्रे मंदसमन्विते ॥ कारके बलसंयुक्ते दत्तपुत्रात्तु संततिः ॥ १४१ ॥ पुत्रस्थानाधिषे चंद्रे लग्ने पुत्रे शनैश्चरे ॥ परि- पूर्णबले जीवे दत्तपुत्रात्सुती भवेत् ॥ १४२ ॥ पुत्राधिषे रवी लग्ने पुत्रस्थौ शनिसोमजौ ॥ पुत्राधिषे बलयुतं दत्तपुत्रात्स्तो भवेतूः ॥ १४३ ॥ लझाधिपे बुधे पुत्रे कुजदृष्टिसमन्विते ॥ कारके लाभ- राशिस्थे दत्तपुत्रात्सुतो भवेत् ॥ १४४ ॥ लगाधिपे गुरौ पुत्रे शनि- दृष्टिसमन्विते ॥ पुत्रेशे भौमराशिस्थे दत्तपुत्रा भवंति हि ॥१४५ ॥ हरिवंशो रविणा शशी त्रिपुरहा भौमं च रुदीकिया सौम्ये संपु- टकांस्यपात्र विधिवजीवे च पैत्र्यातिथिः ॥ शुके गोप्रतिपाल कथितं मंदे व मृत्युंजयः कन्यादानभुजंगफेकपिला सं

• बृहत्पाराशरडोरासारांशः ।

तानसौख्यप्रदाः ॥ १४६ ॥ यावत्संख्या भवेद्राशिस्ताबडार वि निर्दिशेत् || शिव विष्णुस्थापनाला लक्षयोगात्सुखं भवेत् ॥१४७ इति बृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे संतानभावफलादेशवणम नाम घोडशोघ्यायः ॥ १६ ॥ अथ त्रिकोणशोधनमाह । राशिचक्रं यथामार्ग निक्षिप्याष्ट्रग्रहस्य च ॥ त्रिकोणशोधनं कुर्यादादौ सर्वेषु राशिषु ॥ १ ॥ उदाहरणार्थ मिमानि चक्राणि | ३३ १ d

• .

अथ रवेरष्टकवर्गः ४८ •: ० ६ Ď 9 ११ ० २ ५ 4 २०१० १५ P १२१२ 2 ! ६ G 5 ६ 19 ३ > मौमस्याष्टकवर्गः ३९ D 6 G c ! c 0:0 ★ ५१० ४ ६११२१. ७ ११:१२.१३ 5 ८.. a to 5 पं..शु.. | श. | ह. 0 C D ३ 9, 1 ६ > Ģ 0 ६। ६ ६ 15 १२ ८ ११ ९ १० ८ o + C c + > ७ १२.२०११ ०/२२ ÷ C " चंद्राष्टकवर्ग: ४९ D २ / १ ३ ३ ० ८ १ २ ११ Q ० A ३ : ३

५ 3 a ८.१० ११ ८.८ ९ १२ | १२ १० ९२० ०२१.९२ बुधस्टकवर्गः ५४ र. . | मै. | बु. ( . शु. | श. | रू. १ इ १४: + ० J न के C 94 9 x M 5.0 2 J 10 AG .. रोष्टकप: ५६। ५ ★ F M

, go ११०१२ ११ | ११ भिकोणशोधनाध्यायः a . १३.

• * * !

९११ १२ .4 + ६० ११ शनैरष्टकवर्ग: ३१ । म लु शु श श ल रचं मं बु श रं ४ 0 20 0 30 D ६ ध्रु १९६ १० कल्याएकवर्ग: १२ र मंझल ✔ 9 ११३२ ४६ ६२ . M G ११ १२ BE ww Š AP S १९१० ११ १२ १ १२ V M.C लपाष्टकवर्ग:५३ २ P EA चंद्र सक तर ल FOL KF 75 शक शकि ड बो ZEL: 2 सहय.. प्रहार पूर्व अछः

TÔBECIPE wer ZELO J I 47 1 1 1 १ राजापः क मी. ५ * रेडला 7. 9 Ak. A 1 . p I P 5 · b t · [] ४ 6 बृहत्पाराशरहोगापूर्वड सारांश: अथसूर्यरेखा चक्रम् | क . . 4 · MO ŠŤ . t 6 . 5 T " SP D ५ 9 9 4 . 0 र ३ Yay A मे व्ह मि २ . 6 4 2 . + 1 1. - .. पड: राशिनि ५१: अथव मं कुँ मी से अनुक्रम्. यू मि

• शरशमल

b 1 1 . 1 . . ३ 3 . t . अथ सूर्यकाधिपत्यशोधनम् । रु-मेल- 4 D FREEZELDEN LI . I 1 4 . द्र सिं है b 1 + 10 १ . [1] 4 el + 1 भु ६ € M . भ . M A .. . IIKLI T 1 a M ४ t 1 1 ✓ 1 कस 19 ध्रु 1 . . · . + कर 1 1 + 1. . 93 . 1. . 1 47 1 7 .. van Stade TOM KRUMTALE, LAULUTUMIGAY } ► Y . क 1 + पेड़ ह ध मृ A अपचंद्रकोणकाधिपत्यशोधनम् - कजा में किय } ME . I . ASA सभी के दू ईम ल* ₹7 DEL V6 16 " युक शंक लंघ रेस्मा २ . ch c .. चंद्र चेनक 1 500 36 ● बंक 4 Hits HER I [F] t पुष २४ शी यह रानाथर म ङ्क का पुत्र 1 1 T I • C ५ . A . . I A ५ अयभीमत्रिकी · विकोणशोधनाध्यायः माम्। I I ► I · 1 1 I . · J · 0 + 1 J SE [4] . . यहा नेश नायी कृषि कु. पैसे कह 2 3. · . • . € . I . t . 1 J 9 I

G 4 . . 4 6 शिडियोविन्य अपक्षधरेखाचक्रम्. में इसे 1 के रिसे भी शुरू ख . ४ + A . . 4 19 1 3 1 . . 1 २ 9 I 1 X . 2 b . + .. 9 धिनम् 4 A धृ 2 " I · + MODARE AND NO ES TUR JE1 P1 3 I 3 3³ 4 I 1 बर म. २११९ . . 1 F * Fa . अपद्र्धलिकोपीन श्रीकाधिपसोधनम् छहरा सुज संधि में ही में छूख के किना Y ४५ SANDA { ६ 1 7 t } 1. • + मीयः KIT FILE 751 EURE FRE नरवा ORMENTE LN 31 MUDA VA.A राय. ya मेमल ERA 4 छत्र: VE रेखाट विवार t 1 ४ Y ... सायरी मे शिरूमा ल ★ 1 Ď 1 . ● P 1 बृहसाराशरहोय पूर्वसंडसारांशः अम गुरो: रेयाचकम् 1. यी और ञ.. मि के सि क तरह के BALZA 1 . A . ग्रह है } t I 4 3 A → F · I i 1 . तर हामी ल YEWE 5. 47* है कि रेखाः is Y D 4 ध्रु 10 २ R. है . . . 1 1 1 { I 1 ४ ४ P 4 4 धृ I F L D - भु E 2 ॐनम n h 6 0 I I 1 अपगुरुभिकोरी काधिपत्य शोधनम्। I D 1 b ५ . T व F E

. F W. D 3.1 ♥ Y ३ पिण्ड पि अथ भूसुरेश्वाचक्रम् । क 16 t . 9 P . + T . A I . DAKORJI G. ५ ī · 1 L 0 । 3 V + 1 r $5 + I के ध् ३ क J + A T - . सफ M ५ . 1 4 . 1 4 9 1 • ! 4 क V ५. . .

0 - D 1 1 I ० D ४ ४ ✓ 2 I भत्रिकोपकाधिपत्पशोधनम् F .. 1 . 19 6 J 1

---

EE तु ५ ध्रु 1 1

1 3 . कृ J 1 F. " I

TERRACHENLY A MAGHARGAI . ★ k 3 t $ + I J T I ig .. AL Faltza ध्र म G E 12 T in म · . J ·

• .

WWERA MIN. MAECES SUCH ANN WIE AUC 16. + T

• अथ शरिलायकम्

करकुंभ मीन येव वृषा बाबु र गुण. मं.. F 4 . E Ď . . । 1 । oic F ४ X ₹ मे. 1

1 D -1¨

० 1 . श.पु.म.पू.गु.गं. कम मकर कुं. मी. ५ २ है ३ - O ० 1 1 ५२ { २ 1.0 4 . } 1 9 . 1 0} 6 † + • > Sm १ 0 C । ● पूर्वाध्याय १७ • ३ a 1 } 1 - ० I ग्रह 0 d १ 1 1

• 8

V ० a 0 .. S

d अयं G V C - I ↓ ·50 1 D ० . - 1. I 0 मे..मि.क.सं. क. व. ४ 4 2 D 1 . . ५ ० ३ 1 । 1 1. T + 1 ० ३ २ १ c { 9 ०७० शशि गिडयो अलम रेखा चक्रम् क. सं. क. . . . भ. कुं. मी. पं.श.....मं. 0 $ D ४ ३ a ० G I ! 8 0 O 4

1 रे रे है ५ ६. 4 नित्रिकाकाधिपत्यशोधनम् | g . D । ० 0 - 1 1 6 I . Š 1 D ★ श् . ● । | 19 घन चंद्रः 0 मे र्श्व ३ ६ ४ ४ D $ 2 B I 1 A राय ग्रहाः ड मा. गोमः वृषः शुभः शनिः कस रेखा बेडवर BER रायः रेखा त्रि० शो स० घरे रायः रविः इन्दुः भीमः नुष (१२२) मे..मि. क. 9 ३ २ २ G

१ १ २ ।२ . 9 बृहत्पाराशरडोरासाशिः । ..... अब त्रिकीकाधिपत्यशोषनम् 1: ... मूं.... सं. . . . . . . पी. रै २ ६ ५ Y ४ रे Ⓒ ९ J. a ५ १ २ P ३० i ग्रपिंडा ४५ रा. पिंडा ७७३० योग पिंडः २२ २ हि 1 मह रामाय रेखा वि० शो. ए० सौ. त्रिकोण तु कथं प्रोक्तं मेषसिंहादयः क्रमात् ।। वृषकन्यामृगा- त्र्येषु तुलाकुंभयुगेषु च ॥ २ ॥ कर्कवृश्चिकर्मानास्ते त्रिकोणाः स्युः परस्परम् ॥ त्रिकोणेषु च ग्रन्यूनं ततुल्यं त्रिषु शोधयेत् ॥ ३ ॥ एकस्मिन् भवने शून्यं तत्रिकोणं न शोवयेत् ॥ समत्वे सर्वगेहेषु सर्व संशोध्य बुद्धिमान् ॥ ४ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहीरापूर्वखंड- सारांश त्रिकोणशोधनं नाम सप्तदशोऽध्यायः ॥ १७ ॥ ॥ ६ ॥ अथ त्रिकोणशोधनोदाहरणमाह । शु. जन्मांचक्रमिदम् त्रिकोणत्रयस्थानेषु यत्च्यूनं फलं तत्स्थानत्रयेषु शोभ्यम् १२ तद्यथा सूर्याष्टकवर्ग मेषाधो रेखाफल २, सिंहाब: फल ३. धनाधफलं ४, एतद्नं फलं त्रिषु शोभिते जातम्, धनाधः २, मेषाध: ०, सिंहाघः १, तथा वृषाधः ३, क- न्याधः ७, मकराधः ३, इदं त्रिषु शोषिते मकराधः०, .(वृषाध:०, कन्यावः४, तथा कुंभाव: ५, मिथुनाघः४, Y १.८ C तुला एवं त्रिषु शोधिते तुलाधः २, मिथुनाथः०, कुंमाधः १ | तथा मी नामः ४, कर्काधः ३, वृश्विकाधः ४, इदं त्रिषु शोधित कर्काधः, इविकाar ९. मीनफ्ध १ इत्येक प्रकारः ॥ त्रिव त्रित्रिकोणेषु एकथाने शून्यं भवति तदा किशोधनं तब न कार्यम् त्रिषु स्थानेषु यथास्थितरेखाफल स्वाप्य अत्र कपिलोदाहरण वृषाधी रेखाफलेश, कन्याथःकराधः, अभय य स्थापित कोणशोधनामावः एवं वी पूर्वलण्डे एकात्विोधनाध्यायः १८ र ॥ विश्व त्रिकोणेषु रेखाफळं समान मदति सा स्थानप्रवेश वर्म श्रोपवेदिववत् त्रिषं शूल्यमेव स्थाप्यम् तद्यथा हट कां कन्याधः५, मकराधः५, अत्र फलसाम्यत्वात्रिषु स्थानेषु शून्य एवं सर्वत्र शेयम् । इति तृतीयः प्रकारः ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहरापूर्ण खंडसारांशे त्रिकोणशोधनं नाम सप्तदशोऽध्यायः ॥ १७ ॥ अर्थकाधिपत्यशोधनमाह | एवं त्रिकोण संशोध्य पश्चादेकाधिपत्यता ॥ क्षेत्रद्वयं फलानि स्वस्तदा संशोधयेदुधः ॥ १ ॥ क्षीणेन सह चान्यस्मिञ्बोधये- हवर्जिते ॥ ग्रहयुक्त फले हीने यहाभावे फलाधिके ॥ २ ॥ अनेन सह चान्यस्मिञ्ोधयेहवर्जिते ॥ फलाधिके हेर्युक्ते चान्य- स्मिन्सर्वमुत्सृजेत् ॥ ३ ॥ उभयोर्ग्रहसंयुक्ते न संशोभ्यः कदाचन ॥ उभयोर्भहहीनाभ्यां समलं सकलं त्यजेत् ॥४॥ सग्रहा महतुल्य- त्वात्सर्वे संशोध्यमग्रहात् ॥ कुलीरसिंहयोराइयोः ए॒थक् क्षेत्रं स्थक् फलम् ॥५॥ इति बृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे एकाधि अत्यशोधनं नामाऽष्टादशोऽध्यायः ॥ १८ ॥ ॥ ६ ॥ ॥ ४२ ॥ अर्थकाधिपत्यशोधनोदाहरणम् | B मौमादीनां क्षेत्रद्वयमस्ति तत्र विचारः क्षेत्रहूये एकं ग्रहयुक्तं फल होने भवति, द्वितीयं ग्रहहीनं फलाधिकं भवति तदा ऊनं फलं अन्यत्र ग्रहहीने अधिकफलं क्षेत्रे शोध्यमितिभावः शोध्यावशिष्टमहीने क्षेत्रे स्थाप्यम् अत्र तु कल्पितोदाहरणमाह यथा मिथुनो बहसहितः त्रिकोणशोधन फलेनामेन हीनः कल्याग्रहरहित स्त्रिकोणशोधनफलेमानेन ४ अधिकं तेन मिथुना घसिकोणशोधनेन १ कन्याधः स्थिताधिकफले शोषिते शेयं ३ स्थापित मि मनाभः १ कन्याब: २. पुनः एकत्र सशो फलाधिके महके यहा नेता कलाधिके महपुक्के राशौ तस्याय (१२४) वृहत्पाराशरहोरासारांश:। स्वाप्यम् अत्र तु कल्पितोदाहरणम् मीनो ग्रहयुक्तः फलाधिक ४ धनमहि तस्त्रिकोणशोधनफलेन हीनः तेन मौनाधी यथास्थितफलं स्थापित भः शून्यं स्थापित पुनः उभ्यक्षेत्रे ग्रहसंयुक्ते सति तत्रशोधनं न कार्यम् स यथा सूर्याष्टकवर्गे मीनो ग्रहसहित फलं १, धनोऽपि ग्रहसहितं फलं अ शोधनं नास्ति तेन यथास्थितफलं स्थापितं पुनः क्षेत्रद्वये ग्रहहीने फलसाम्बे सकलं त्यजेदिति स्थानद्वये शून्यं स्थाप्यं तद्यथा भृगोरष्टकवर्गे वृषाधः फलं १, तुलाध: त्रिकोणशोधनफलं १. वृषतुल अहरहितो फलेन तुल्यौ तेनात्र स्थानद्वये शून्यं स्थापितं अथवा एकत्र फलं १, अन्यस्मिनशून्यं, तदा फ लाघः शून्यं, शून्याधः शून्यंस्थाप्यं तद्यथा शनेरष्टकवर्गे मैपाधः त्रिकोण शोधनफलं ०. वृश्चिकाधः फलं १ अबोभयस्थाने शून्यं स्थापितं यदा एकत्र कमधिकं अन्यत्र फलमूनं तदा ऊनफलेनाधिकफलं संशोध्यावशेषं संस्था- भ्य तद्यथा लम्झाष्टकवर्गे त्रिकोणशोधितफलं वृषाधः ३,तुलाध: १,अत्र शोध्यं वृषाधः २. तुलाधः १ स्थाप्यं पुनः यदेको राशिर्ब्रहसहित अन्यो ग्रहरहितः द्वयोः फलं तुल्यं भवति तदा सुग्रहराशो यथास्थितं फलं स्थाप्यम ग्रहरहिते राशो शून्यं स्थाप्यं अत्र तु कल्पितोदाहरणं मषोग्रहरहिस्ततत्रस्थं फलं ३- रहतं तत्रस्थं फलं ३ अत्र फलतुल्यत्वात्समहमेषाधः यथास्थितं फलं स्थापित ३. वृश्चिकाचः शून्य स्थाप्यं पुनः कुलीरसिंहयोः सर्वत्र यथास्थि तं फलं स्थाप्यं एकाधिपत्यशोधनाभावः एवं सर्वत्र ज्ञेयं । इति श्रीबृहत्पारा- शरदोरापूर्वखंडसारांशे एकाधिपत्यशोधनं नाम अष्टादशोऽध्यायः ॥ १८ ॥ अथ पिंडोत्पत्तिमाह। शोभ्यावशेष संस्थाप्य राशिमानेन वर्द्धयेत् ॥ ग्रहृयुक्तेऽपि ताशौ ग्रहमानेन वर्द्धयेत् ॥ १ ॥ अथ गुणकध्रुवांकानाह गोमिंदोदशंगुणितो वसुभिर्मिथुनालिनों ॥ चणिम्मेषौ तु मुँ- निभिः कन्यकामकरी शेरै: ॥ शेषाः स्वमानगुणिता राशिमाना या ॥२॥श्रीमान ....... पूर्वखंडे अटकवर्गफलाध्यायः २० दुका: ॥ बुधस्य संख्या शेषाणां ग्रहगुणैर्गुणयेत् एव कार्याः ॥ ३ ॥ इति बृहत्पाराशरहांगपूर्वखंडसारांशे पिंडाल- कियन नामैकोनविंशोऽध्यायः ॥ १९ ॥ अथ राशिग्रण्मकचक्रम् | 11 अथ ग्रा ये | छ | म क सि क | तू | वृध! म | ॐ मी | रा || सनम.. + 10€ | 8 |10|1975 197 914 अथ ग्रहराशिपिंडानयनीदाहरणम | एकाधिपत्य शोधित सिद्धांकेषु तत्तग्रहाश्रित राज्यवः स्थितमकानां तत महगुणकैर्गुणयित्वा गुणितांकानां योगे ग्रह पिंडो भवति पुनः राशिगुणकयु मितराश्यंको राशिपिंडो भवति । तद्यथा कुंभन्यो विगुरु कुंभाधःस्थांक : रविगुणका: ५. गुरौ गुणांका १० गुणयेत गुणितांका: ५ ।१० मीनाशि तो शुकभौमौ तयोः राशेरधःस्थांक १ शुक्रगुणकाः ७, भोमगुणका ८ सु ण्येन गुणितांकाः ७ | धनराशिसहित श्रंद्रस्तस्य शेरधःस्थ.. इगुणितौ ५ गुणितांका: १० मकराश्रितो शनिबुधौ तमो राशेरधःस्थांकः ● गुणितानां योगे ग्रपिंड ४० पुनः राशिपिंड: कुंभाव: १ कुंमराणकाः ११ गुणितांका: ११ मीनाघःस्थांक: १ मीनगुणका: १२ ,

१२.

सिंहाध: १. सिंहगुणका: १० गुणितांकाः १० धनाव: २ धनगुणकाः ९ गुणितांका: १८, गुणितानां योगे राशिपिंड ५१ उमयोयोग योगविह ९९ एवं सूर्याष्टकवर्गे पिंडं अनया रीत्या सर्वत्र ज्ञेयम् । इति श्रीबृहत्पराशर- होरापूर्वखंडसारांशे पिंडोत्पत्तिकथनं नामैकोनविंशोऽध्यायः ॥ १९ ॥ उद्‌घटका अथाष्टकवर्गफलमाह | आत्मप्रभावशक्तिश्च पितृचिंता रवेः फलम् ॥ मनोबुद्ध प्रसा दं च मातृचिंतामृगांकतः ॥ १ ॥ भ्रातृसत्वं गुणं भूमिं भौमे तु विचिंतयेत् ॥ २ ॥ वाणिज्यकर्मवृत्तिश्च बुधेन तु विचिंतये ॥ गुरु देह पुष्टिं च बुद्धिपुत्रार्थसंपदः ॥३॥ भृगोर्विवाहकर्माणि भो स्थामःच वाहनम् ॥ वेश्यास्त्रीजनगात्राणि शुक्रेक निरीक्ष बृहत्पाराशरहोरासारांशः । बेत् ॥ ४ ॥ आयुष्य जीवनोपायं दुःखशोकमहजयम् ॥ सर्वशयं मरणं मंदेनैव निरीक्षयेत् ॥ ५ ॥ रविः पिता शशी माता भ्राता भौमो बुधः सुहृत् ॥ मातुलेयः स्मृतो जीवो ज्ञानपुण्ये स्त्रियः सितः ॥ एषामृक्षेच तत्काले मरणं कुरुते शनिः ॥ ६ ॥ तसत्कारकभावकर्णगुणितं शोध्यावशिष्टं फलं विंशत्या सह सप्त- भिश्च विहृतं तच्छेषतारा शनौ ॥ तातः स्याज्जननी सहोदरजवी बंधुः सुतः स्त्री स्वयं ततुल्यं विलयं प्रयांति विपुलं श्रीनाथहे- तुश्च वा ॥ ७ ॥ आदित्याष्टकवर्ग च निक्षिप्याकाशचारिषु ॥ अ- कैस्थितस्य नवमो राशिः पितृगृहं स्मृतम् ॥ ८ ॥ तद्राशिफलसं- याभिर्वर्डयेद्योगपिंडकम् ॥ सप्तविंशोहृतं शेषं नक्षत्रं यांति भानुजम् ॥ ९ ॥ तस्मिन्काले तस्य तस्य भावस्यार्ति विनिर्दिशे- तू ॥ तस्मिन्काले पितृकेशो भवतीति न संशयः ॥ १० ॥ तन्त्रि- कोणगते वापि पितापितृसमोऽपि वा ॥ मरणं तस्य जानीया- हशाछिद्रेषु कल्पयेत् ॥ ११ ॥ अर्कात्तु तुर्यगे राहौ मंदे वा भूमि- नंदने || गुरुशुकेक्षणमृते पितृहा जायते नरः ॥ १२॥ लमाये- दुरुस्थाने याते सूर्यसुते यदि ॥ पित्रोर्नाशं तदा काले वीक्षिते पापसंयुते ॥ १३ ॥ दशानुकूलकालेन योजयेत्कालवित्तमः ॥ ल मात्सुखेशराशीशदशायां च पितृक्षयः ॥ १४॥ सुखनाथदशायां तु बहुप्राप्तेश्च संशयः ॥ पितृजन्माष्टमे जातन्तदीशे लनगेपि या ॥ १५ ॥ तव पितृकार्याणि कारयेन्नात्र संशयः ॥ सुखशे लाभलस्थे चंद्रलग्नाहिशेषतः ॥ १६ ॥ पितृगृहं समायुक्ते जा तः पितृवशानुगः ॥ तेनैव पितृकार्याणां कर्मशेष समापयेत् ॥ ॥ १७ ॥ पितृजन्मतृतीय जातः पितृधनाश्रितः ॥ पितृकर्म गृहे जातः पितृतुल्यगुणान्वितः ॥ १८ ॥ तदीडोयोध पूर्वखंडे अटकवर्गफलाध्यायः २० (१२). • पितृश्रेष्ठो भवेत्सुतः ॥ सूर्याष्टवर्गे यच्छून्यं मासं संवत्पर प्रति ॥ १९ ॥ विवाहव्यवहारादिमासेऽस्मिन्वर्जग्रन्सदा ॥ कहां मास दुःखानि शून्यमासे भवति च ॥ २० ॥ एवमादिफलं झाल्या मासं प्रति समाचरेत् ॥ संशोध्य पिंडं सूर्यस्य रंध्रमानेन वर्डयंत् ।। २१ ।। द्वादशादिहृताच्छेषं मेषादिगणयेत्पुनः ॥ तस्मिन्मासे मृतिं विद्यात्तत्रिकोणगतेपि वा ॥ २२॥ सूर्यादिकल्पयेत्त्वन्ये परतो भास्करे मृतिः ॥ विशेषं भावसूत्रे पितुर्दायादिकं दिशेत ॥ २३॥ अस्योदाहरणम् । अर्कस्थितस्य नवमो राशिः पितुगृहं अत्र सूर्यः कुंभस्थः अम्मो राशि: तुला तत्रस्थं फलं ६ सूर्यस्य संशुद्धिः पिंडयोगः ९१ अयं तुलायां फलस्य गुणितांकाः ५४६ इदं सप्तविंशति २७ भक्केव्वम् २० व्ययें शेष ६ आर्द्रानिक्षत्रगते शनी पितकष्टं तत्रिकोणगते कम् आर्द्रास्वातिशतभिषान- क्षत्रगते शनो पितृकष्टम् अथवा संशोव्य सूर्यपिंड: ९१ तुलायां रंजमानेन ३ गुणितांका २७३ द्वादश १२ भक्तेलब्धं व्यर्थ २२ शेषं ९ धनराशि: तत्रिकोणगे ९ | १ | ५ घनमेषसिंहराशिगते शनौ पितृकष्टम पितरमावे पि तृसमस्पकष्टम् ॥ २३ ॥ अथ चंद्रफलम् । चंद्राश्चतुर्थंगे मातुः प्रासादग्रामचिंतनम् ॥ चंद्राष्टवर्ग शून्यं च शून्यराशिगते विध ॥२४॥ तन्नक्षत्रं परित्यज्य शुभकर्माणि कार येत् ॥ चंद्राष्टमे शनिक्षेत्रत्रितयेषु विशेषतः ॥ २५ ॥ आयाम- व्याधिदुःखानि लभते नात्र संशयः ॥ चन्द्वात्सुखफलात्पिण्डं वर्धयेच्छोभ्यपूर्ववत् ॥ २६ ॥ शेषे मृगे शनौ याते मातृहानिं चिनिर्दिशेत् ॥ तत्रिकोणेषु वा केचिदशाछिद्रेषु कल्पयेत् ॥ २७॥ चन्द्रसुतस्थाने भौमे वा भास्करात्मजे ॥ दृश्यते वा स्थानं पूर्वोक्ते कालसंगते ॥ २८ ॥ तदभावे स्वयं मृत्युर्देशल्पाबृहरहोसारांशः | रगलेऽपि वा । चन्द्रात्सुखेष्टमे राशस्त्रिकोणे दिवसाधिपे ॥२९॥ मात्रात्रियोगमस्तीति निर्दिशतः पितुः ॥ पितुर्वा मासुचि- ताया भास्करादीन प्रकल्पयेत् ॥ ३० ॥ ॥६॥ अस्योदाहरणम् | चंद्रो धनराशावस्ति, अष्टमः सिंहराशिस्तस्येशः सूर्यः, अयं धनियनक्ष- त्रेऽस्ति अतः धनिष्ठा ज्येष्ठा रेवती एतेषु नक्षत्रेषु आयामो व्याधिदुःखादि लभेत् । तस्मादेतेषु नक्षत्रतृतीयेषु शोभनं न कुर्यात् । तथा चंद्रात्सुखस्थानं मीन: १२ अस्थफल ३ चंद्रस्थ शुद्धयोगपिंडः ९१ फलेन गुणितांका: २७३ सप्तविंशति २७ भक्तब्धं १० व्यर्थे शेषं ३ कृत्तिका नक्षत्रं तत्रिकोणे कृत्ति- का उत्तराफाल्गुनी उत्तराषाढा नक्षत्रगते शनो मातृकष्टम् । अथवा योगपिं- ड: ९१ रंघमानेन २ ग्रणितांकाः १८२ द्वादशमलव्धं १५ व्यर्थ शेषं २ वृ षभकन्यामकरराशिगते शन मातृकष्टं मात्रभावे तत्समानस्य कटस् ॥ ३०॥ अथ भौमफलमाह । भौमाष्टवर्गे संचित्य भ्रातृविक्रम धैर्यकम् ॥ भोमस्थितस्य सहजो राशिश्रीगृहं स्मृतम् ॥ ३१ ॥ त्रिकोणे शोधनं कृत्वा यत्र भूयांसि तत्र च ॥ भूमिर्भवति भार्या वा ग्रहगेहोऽथवा यदि |॥ ३२ ॥ भोंगो बलविहीनश्चेदीर्घायुर्भातको भवेत् ॥ फलानि यत्र क्षीयंत तत्र भूमितराः स्मृताः ॥ ३३ ॥ तद्राशि- फलसंख्यैश्य वर्धयच्छध्य पूर्ववत् ॥ शेषभृक्षं शनौ याते भ्रातृ- हानिं विनिर्दिशेत् ॥ ३४ ॥ ॥ ६ ॥ ॥ ६ ॥ अस्योदाहरणम् | मौमः मीनराशिस्थः अस्मात्तृतीयराशिः वृषभः तस्य फलं २ भौमस्य योगपिंड: ५९ फलेन गुणितांका ११८ सप्तविंशति २७ भक्तेले ४ व्यर्थ शेष १० मवा तत्रिकोणमयामुलाश्विश्विनीनक्षत्रगते शन भ्रष्ट अथवा मोमयोगपिंड: ५९ रंधमानेन ३ वर्द्धितः १७७ द्वादश १२ मई २४ शेष धनराशिः तत्रिकोशे धन मे षसिंहराशिगते शनी अतकम् ॥३४॥ पूर्वखण्डे अष्टकवर्ग फलाध्यायः २० अथ बुथफलम् । बुधात्तुर्य कुटुंबं च धनपुत्रादिमातुलाः ॥ तत्पंचमं मंत्रवि द्यालिपिबुड्यादि चिंतयेत् ॥ ३५ ॥ बुधाष्टवर्ग संशोध्य शेषम्- क्षगते शनौ ॥ बंधुमित्रविनाशादीद्धभते नात्र संशयः ॥ ३६ ॥ अस्योदाहरणम् । K 3 बुधो मकरेऽस्ति, अस्माच्चतुर्थः मेषः १ तत्रस्थं फूले ४. योगडि १३२ फलेन गुणितांका: ५२८ सप्तविंशति २७ भक्तव्यं १९ व्यर्थ शेष १५ स्वातीशतभिषा आर्द्रानिक्षत्रगते शन बंधुमित्रादिकटं अथवा ि १३२ रंत्रमानेन ५ गुणितका ६६० द्वादशभतेव्म ५५ वर्षे शेष० मी- नकर्क वृश्चिक राशिगते शनौ चुंबुमित्रादिकष्टम् । एवं पंचमस्थानाइकुया दि विचारणीयम् ॥ ३६॥ अथ गुरुफलम् । जीवात्पंचमतो ज्ञानं पुत्रधर्मधनादिकम् || गुरोरष्टकवर्गेषु संतानमपि कल्पयेत् || ३७ ॥ गुरुस्थितसुतस्थाने यावच चि द्यते फलम ॥ शत्रुनीचग्रहं त्यक्त्वा सावंतश्च सुताः स्मृताः ॥ ३८ ॥ संख्या नवांशतुल्या वा तदीशस्थाऽथवा पुनः ॥ सुतभे- शनवांशैश्च समानावाधिकल्पयेत् ॥ ३९ ॥ गुरोरष्टकवर्गेषु शोभ्यशेषफलानि च ॥ रातिफलं त्यक्त्वा शेषास्तस्यात्मजाः स्मृताः ॥ व्ययार्थसुतसंस्थैव पापैः स्याक्षणसंततिः ॥ ४० ॥ गुरोरष्टकवर्गेषु सुतराशिस्थितं समम् ॥ अल्पात्मजः स् विज्ञेयो गुरौ पंचमगेपि वा ॥ तदीशयोगदृष्टे वा तदा पुत्रान्स- मादिशेत् ॥ ४१ ॥ एतेंबहुप्रकारेश्च कल्पयेत्कालवित्तमः ॥ बहुलक्षणसंयोगे तदा तस्मिन्समादिशेत् ॥ ४२ ॥ वंशया दियोगाश्च पुरस्ताहक्ष्यते मया ॥ पूर्वोक्तलक्षणेनात्र बशभर्तुः समारोदित्॥ ४३ ॥ .१५ बृहत्पाराशरहोरासारांश: । अस्योदाहरणम् | गुरुः कुंभराशिस्थः, अस्मात्पंचमो राशिमनोस्ति तस्य फलं ४ गुरोर्योग- पिंड: ९१ फलेन गुणितांकाः ३६४ सप्तविंशति २७ भोलेब्वे १३ व्यर्थ शे धं ११ पूर्वाफाल्गुनीपूर्वाषाढाभरणी नक्षत्रगते शनौ संतानकटं अथवा योग- पिंड: ९९ रंध्रमानेन ५ गुणितांका ४५५ द्वादश १२ भक्तेलब्ध ३७ व्यर्थ शेष १९ कुंममिथुन तुलाराशिगते शनी संतान कष्टम् ॥ ४३ ॥ अथ शुक्रफलम् | भूगोष्टकवर्ग च निक्षिप्याकाशचारिषु ॥ येषु येषु फलानि स्यांसि किल तत्र तु ॥४४॥ भूमिं कलवं वित्तं च तद्देशे निर्दि- शेन्नृणाम् ॥ शुक्राज्जामित्रतां लब्धिरेशान्वित दिग्भवा ॥ ४५ ॥ दाराधिपस्थितं क्षेत्रं दाराजन्मर्क्षकं विदुः ॥ तम्यञ्चनीचराशों वा केचिदिच्छति तद्विदः ॥ ४६ ॥ तस्यांशकत्रिकोण वा भार्याया जन्म संभवेत् ॥ लग्नेन्द्रोर्भाग्यभं जन्न लग्नभं परिकीर्तितम् ॥४७॥ तयोः समागमक्षं च कल्पयेत्तत्र बुद्धिमान् ॥ स्वक्षेत्रस्वोच्चगो वापि स्वमित्रगतोऽपिवा ॥४८॥ स्वमित्रांशगतो वापि वक्त- व्यं दारलक्षणम् ॥ शुक्रजामित्रतीलञ्चिस्त्रिकोणाद्देशविक स्त्रियः ॥ ४९ ॥ प्रोक्तराशियेदा द्वारा जन्मर्क्ष संततिस्तदा ॥ अनुक्तरा- शिर्जन्मक्षमस्तिचेन्नास्ति संततिः ॥ ५० ॥ भृगुर्दारेशयुक्तक्षं फलं संख्याः स्त्रियोविदुः क्षेत्रस्त्रीग्रहणेसाम्यं नृपस्य द्विगुणं तथा ॥५१॥ मंदांशे मंदसंयुक्ते मंदक्षेत्रेऽथवा मृगों॥ नीचांशे पापसंयुक्ते नी- चस्त्रीभोगमिच्छति ॥ ५२ ॥ मेदिनी तनय भोगनिवासी मेदिनी भव मदालययुक्तः ॥ मंगलेक्षणयुतः सितस्तदाऽत्यंतसुंदरपरा- अनारतः ||४५.३॥ भौमांशकगते शुक्रं भौमक्षेत्रगतेऽपि वा ॥ भौमे- जयुतहटेश्य परस्त्रीभोगमिच्छति ॥ ५४॥ दारागारे मंदभांशे पूर्वखढे अएकवर्गफलाध्यायः २० कुजांशे मंदाराभ्यां वीक्षितं यस्य पुंसः ॥ ग्यात्तद्वारा जारिणी चं चला वा वेश्या दासी स्वामिसंतोषनिनी ॥ ५५ ॥ जामित्र मंद- भौमांशे तदीशे मंद भोगे । बेश्या वा जारिणी वापि तस्य भार्या न संशयः ॥ ५६ ॥ पापारुडांगे चंद्रे जामित्रे व्ययगं पित्रा ॥ पापग्रहान्विते शुक्रे स्त्रीहेतोः शुचमावद्दन् । ५७ ॥ शुक्रांशकसमाना स्त्री वर्णरूपगुणान्विता ॥ भवेच्छशांकनुल्या वा दारेशस्थ गुणान्विता ॥५८॥ सपापभागगे विध व्ययेंगना लये- पि चेत् ॥ सपापभार्गवेंगनानिमित्ततः शुचां पदं ॥५९ ॥ सितां- शकप्रमाणिकाः स्त्रियो भवंति सगुणाः ॥ भवेचरांशसंमिताः स्व- नाथतुल्यसगुणाः ||६०|| शुक्रान्मंद त्रिकोणस्थे नष्टं जीव सुख- प्रदम् ॥ तेषां बलाचलत्वेन भार्याया लक्षणं वदेत् ४६१॥ एवमादि फलं ज्ञात्वा निर्दिशेच्छुकवर्गतः ॥ ६२ ॥ अस्योदाहणम् । भृगोषंगपिंडः ४१ शुक्रात्सप्तमः कन्या तस्य फलेन ४ गुणतांकाः १६४ सप्तविंशति २७ भक्तेलेब्धं ६न्य शेषं २ भरणी पूर्वाफाल्गुनी पूर्वापाटा न. क्षत्रगते शनौ जायाकष्टम् अथवा योगपिंड: ४३ रघमानेन ४ गुणितांका: १६४ द्वादश १२ भक्तेलब्धम् १३ व्यर्थ शेषम् ८ वृश्चिकमीन कर्क राशिगते शन जायाकष्टम् ।। ६२ ॥ अथ शनिफलम् । शनैश्वरस्थितस्थानादृष्टमं मृतिरुच्यते ॥ शनैरष्टकवरों च स्वस्यायुष्यं विनिर्दिशेत् ॥ ६३ । लमारप्रभृति संदांत फला- न्येकत्र कारयेत् ॥ लग्नादिकलतुल्यादे व्याधिवैरं समादिशेनू ।। ॥ ६४ ॥ मंदादिलमपर्यंतं फलान्येकत्रसंयुतम् ॥ मंदादिफलतु- ल्याब्दे व्याधिं तस्य समादिशेत् ॥ ६५ ॥ तयोर्योगसमा देत बृहत्पाराशरहोरासारांशः । मृत्युयोग: प्रचक्षते ॥ शोध्यादिगुणनं कृत्वा पिंडे संस्थाप्ययत्न- तः ।। ६६ ।। अष्टमस्थफलैर्हत्वा सप्तविंशतिभाजितम् ॥ शता- ध्वं तत्पिडं शतमेव त्यजेग्रतः ॥ ६७ ॥ आयुः पिंडंतु जानी- यात्माग्वलां तु कल्पयेत् ॥ त्रिकोणैकाधिपत्यर्क्षशोधनं विर चय्यच ॥ ६८ ॥ पिंड संस्थाप्य गुणयेल्लम्माष्टमगेः फलैः ॥ सप्तविंशतिहृच्छेष मृत्युकालं वदेहुधः ॥ ६९ ॥ समूलाष्टकवर्गे- च यत्र नास्ति फलं गृहे ॥ तत्र नास्ति फलं तस्य यदा याति शनैश्वरः ॥ ७० ॥ तद्वहे रविचंद्रोचेदशाछिद्रे मृतिं वदेत् ॥ दशा- छिद्रसमायोगे मृत्युरेव न संशयः ॥ ७१ ॥ मंदाष्टवर्ग राशीनां हीनराशौ क्षयो भवेत् ॥ तद्गृहे भास्कर मंदे तस्मिन्काले मृति वदेत् ॥ ७२ || मंदाष्टवर्गापथरिष्टयोंगे दुष्टानि वर्षाणि विचार- यति ॥ पूर्वोक्तसंशोधनती हि शुद्धं पिण्डं सूर्यामान्चिलिखेटथ- क्स् ॥ ७३ || लात्तु मंदान्तमथोफलानामैक्यं शनेलंग्नमुपां- त्यमेव ॥ तद्यांगतुल्ये शरदीहकाले व्याधिं मृति वा परदेशया- नम् ॥ ७४ ॥ धनक्षयं तत्प्रतितुल्यवर्षे तद्योगयोगाब्दसमेतु कष्टम् ॥ सामर्थ्यहीनग्रहपाककाले प्राप्ते तदा निश्चयतो मृतिः स्वात् ॥ ७५ ॥ विलग्नशनमध्यगानि च फलानि संताडयेन- गर्भविहृतानि शेपमितभे खले याति चेत् ॥ तदा धनमुखक्षति तदनु चांगभादृष्टमस्थितैर्विगुणयेणं परिशेषभस्थे शनौ ॥ ७६ ॥ अत्रोदाहरणम् । प्रभृतिमंदांतं फलानि१४४३४३२३४ एतेषामैक्यं २८ एतत्तुल्ये वर्षे शरीरे व्यार्थि वा मूर्ति परदेशयानं धनक्षयं लभते तथा मंदप्रभृति लयांत फ लानि ४५२ एतेषां योगः ११ एतत्तुल्यादे पूर्ववत्कथं उभयोयोग समानाब्दे ३९. पूर्ववडनक्षपादि योगो भवति मृत्युयोगाभावः पुनः विलयाच्छनि मध्ये पूर्वखंडे] अष्टकवर्गकलाप्यायः २० G यानि फलानि २८ नगे ७ स्नाहितानि १८९२७ वितावशेष •न्मितभे रेवती नक्षत्रगते खले सुखक्षतिः स्यात् अथवा शनेः योमर्थिड: १८ ५. लाष्टमस्थ फलेन ३ गुणितः ५०७ म २७ परिशेष: २१ उत्तराषाढा कृतिका उत्तराफाल्गुनी नक्षत्रगते शनो सुखधनक्षतिः स्यात ।। ७६ ।। प्रयातिवियन्दकं सति दशाद्यष्टेि सति भृशं मग्णनिश्व- ये निगदितं तदा नो मृषा | त्रिकोण भवनं ततोपि मति दृष्ट- पाकोढ़ये प्रयाति मरणं पुभानपि च रक्षकचेच्छिवः ॥ १७ ॥ अस्यार्थः । मंदाष्टकवर्गे यस्मिन राशी वियच्छन्यं भवति तस्मिन्त्राशयाते शनोद शारिष्टे सति वा दृष्टपाकोदये दुष्टदशायां तस्मिन्नन्दके रणनिश्चयों वाच्यः ततोपि कोणे दुष्टदशायां वा मरणं भवति यदि शिवो रक्षिता तदापि मृत्युः स्थात् ॥ ७७ ॥ पुनः भोमफलम् । भौमांतं तनुपः कुजात्तनुलयं यांगे फलानां तथा तत्तुल्यं श रदीह कष्टमनिशं शस्त्रानलोत्थं भयम् || मंदारांगभयोः फलैंक्य- कमिते सौम्योज्झिते शस्त्रभीर्मन्दारेक्यमिते फलक्षतिभयं राहोः सुखानां क्षतिः ॥ ७८ ॥ ।। ६६ ।। ॥६५॥ अस्यांदाहरणम् | यौमाष्टकवर्गे तनुतः लग्नात मीमांत फलेक्यं ३६ अथवा मतं फलं २ उभययिंगफलम् ३८ एतत्तु २ । ३६३८ वर्षे शरीरे व्याध्यादि कष्टम ॥ ७८ ।। अथ शुभाशुभफलमाह । शुभखचरफलेक्य प्राप्तवर्षे नितांतं धनतनयमुखानां भा जन स्यान्मनुष्यः ॥ धरणितनयवर्ग बिंदुसंज्ञातयोगे तनुल्य- मिह वर्षे पापगे मृत्युभीतिः ॥ ७९ ॥ भार्तण्डपुत्राष्टकवर्ग मध्ये (१३४) बृहत्पाराशरहोरासारांशः । यद्यगृहे शून्यफलं भवेच ॥ तत्तद्गमध्ये रविजेथ सूर्ये तदा शरी- रामयपीडनं स्यात् ॥ ८० ॥ ॥ ॥ ६ ॥ अस्योदाहरणम | चंद्राष्टकवर्ग चंद्रालग्रांतं फलैक्यं १५ समाचंद्रांत फलेवयं ३४ एततुल्यादे १५ ३४ धनादिसौख्यं बुधाष्टकवर्गे बुवात फलेक्वं१४ाहांत फलै- क्यं ४२ एत तुल्पाब्दे १ ४४२ धनतनयादिसौख्यं गुरोर्लान फलेक्यं लग्नादगु- तंफलेक्ये ४८ एतल्याब्दे धनादिसौख्यं शुक्राष्टकवर्ग शुक्रालयांत फ लेक्यं ४ एतत्तुल्यादें धनतनयादिसौख्यं भविष्यति एवं प बोद्रव्यम् ।। ७९ ॥ शनेरष्टकवर्गे शून्यं नास्ति इति शनरेष्टकवर्गः ॥ ८० ।। अथ सर्वाष्टकवर्गफलमाह। सर्वाष्टकग्रहफलेवियोज्य चक्रं मृत्यदिगुण्यमशुभं शुभमेव तत्र ॥ जन्मादितः फलसमानदशाः समीक्ष्य यात्राविवाहसम ये बहुमृत्युयुक्तः ॥ ८१ ।। मेषादि भानां सकलाष्टवर्ग उत्पन्नरेखाग- पात्र कुर्यात् ॥ धृत्यादि १८ तत्त्वांतमितं कनिष्ठं त्रिंशावसानं किल मध्यवर्याः ॥ ८२ ।। त्रिंशाधिकं तृत्तमवीर्यदाः स्युः शरीर- सौख्यार्थयशांविशेषाः ॥ स्वस्वाष्टवर्गे यदि वेदहीना: केशाय सौख्याय च वेदपुष्टाः || ३ || दशमभवनरेखाभ्यांधिक लाभ- मानं भवति यदि विहीनं स्याद्वययाख्यं ततोपि ॥ अधिकतरविल- नं भोगसंपत्तिभन्ना विनिमयवशतस्तद्वैपरीत्यं जनस्य ॥ ८४ ॥ मध्या १०त्फलाधिके लाभो मध्यात्क्षीणफले व्ययः ॥ यस्य रेखा- धिक लग्नं भांगवानर्थवान् भवत् ॥ ८५ ॥ प्रादक्षिण्यादिभावनां सकलफलयुति दिकचतुष्कक्रमेण कृत्वा तद्भागतो यः समधि- कफलतः शोभनं हानिमल्पात् ॥ सौम्याः स्वांच्चस्वगहोदित- वचते दिग्विभाग स्वकार्ये वित्तेशाशा मुवित्तं मृतिपतिगत- दिग्भागगे देहनाशः ॥ ८६ ।। ॥ ॥६६॥ पूर्वखण्डे अष्टकवरीफलाध्यायः २० टीका | मानां लमादिद्वादशराशीनां शारदक्षिणेन सयमगण विक्रमेण पूर्वोदिदिश राशित्रयं त्रयं ज्ञेयं तत्र लग्नद्रादर्शकादशराशयः पूर्वादिक तथा दशमनवमाप्रमराशयो दक्षिणा दिक मतमष्टपचमराशयः पश्चिमा दिक चतुर्थतृतीय द्वितीयाशयः उत्तरादिक पूर्वदिदिकचष्कम्य प्रत्येकं गशित्र- यस्य सकलफलयुति योगं कृत्वा तत्र समधिक डिश शोमन वाच्यं यत्राल्पफलं तदिशि हानिर्वाच्या ॥ ८६ ।। अथ भावफलमाह । भावं विलोक्य सदसत्फलदायकं यत्तद्राशिसंभवफ्लेश्च तद्- रूपिंडम् ॥ ८७ ॥ पिंडे रेखाताडित भावशेष १२ गतस्मि न्याति सोरिः समायाम् ॥ यस्यां तत्तद्भावहानि च विद्याप्राहुन- शे वाऽथवा तत्रिकोणे ॥ कृत्वा बिंदुभ्यस्तु कालं सुश्रीमां- स्तस्माडाच्यः प्राप्तिकालः शुभवे ॥८८ ॥ 11 171 टीका | भावमिति लग्नपिंड संगुष्यमैः सप्तविंशतिमि विभज्य शेषमे यदा मौरिः प्रयाति तदा तस्य मावफलस्य नाशः स्याउ ||८|| पिंडेन पिंर्ड पिंडे ताडिते भावफलेन गुणयेत द्वादशभके शेषेवम्मिन्समायां वर्ष सौरियति तस्मिन् वर्षे तद्भावहानि विद्यात ज्ञातव्येत्यर्थः अथवा तत्रिकोणइति एवं धीमान् बिंदुभ्यतत्कालं शुभत्वे तस्मात्यासिकालो वायः॥ ८८ ।। C मृत्युभावेशभात्कोणनिघ्नं फलं मृत्युजं सूर्य शेषयुक्त रवौ । तन्त्रिकोणे थवारिष्टमासंवत्तात मातृगृहाद्यैश्रवा कल्पयेत ॥ ७९ ॥ सूर्यजाळ मृत्यवीश्वरांतं च तत्पिडकं ताडितं मृत्युमानेन व सूर्यशेषक्षंगे भास्करे नाशनं तत्रिकोणेऽथवा स्वाहिधिः सर्वतः९- टीका | 4 मृत्युभावेश्वरो पस्मिन् राशावस्ति तत्रिकोणं त्रिकोणजशोधितफलम मु. (१३३) बृहत्पाराशरहोरासारांशः । युर्ज मृत्युभावस्थितं फलं गुणयेत् सूर्यशेषे द्वादशभक्ते शेषर्क्षयुक्त शेषराशियु- के स्वौ तम्रिकोणेवारिष्टमासं वदेदित्यर्थः अथवा तातमाहात्कल्पये दिति ॥ ८९ ॥ १० ॥ मोनाद्यं मिथुनांतकं प्रथमकं प्रोकं वयः प्राक्तनैः कर्काद्यं वणिजान्तकं तरुणता संज्ञं च मध्यंबुधैः ॥ कुंभांतं स्थविरांतकं च बहुभियंत्तत्फलैः संयुतं तत्सौख्यार्थविशेषकं बलयुते नायं विशेषाच्छुभम् ॥ ९१ ॥ ।। ६ ।। ॥ ६ ॥ टीका | मीनाद्यमिति अत्रवयस्त्रिया मीनायमिथुनांतकं मीनमेषवृषमिथुना एते राशयः प्रथमवयोज्ञेयाः कवणिजांतकं कर्क सिंह कन्या तुला एतराशयः तरुणवयोज्ञेयाः तथावृश्चिक धनुमैकर कुंभा एतेराशयः स्थविरावृद्धवयात्रे- याः यद्यडहुभिः सफलैर्युतं तत्तद्वयसि सौख्यार्थविशेषकं ज्ञेयम् बलयुते नाथं बल्युतग्रहेणयुक्तं विशेषाच्छुज्ञेयम् ॥ ९१ ।। अथ राहुयुक्तगुरुफलम् । राहुयुक्तगुरुराशिग ९ । १२ गुगेँ तन्त्रिकोणमप्यारष्टकारकम् अल्पमृत्युरिपुभावनायको योग नौ मरणसंभवः ॥ ९२ ॥ टीका | द्वयं राहुयुक्त गुरुरिति स्थजन्मल धनमीनराशौराहुरस्ति नत्रराशिगते- गुगे रिसंभवोवाच्यः तत्रिकोणेवा अथवा यत्रकुत्रराशी राहुयुक्तगुरुरस्ति तत्रराशिगते शनावरिष्टसंभवोवाच्यः तत्रिकोणेवा ॥ १२ N ॥ लअंदुतस्त्रशतिमेहकाणे गुरौ त्रिकोणेपि तदीश्वरस्य । वर्षेवि- वा परदेशवानं शरीरपीडा मृतिसन्निभास्यात् ॥९३ ॥ टीका | चेद्यदा चंद्रस्य लमस्यच विद्रिकाणेगुरुरस्तियस्थजन्मनि प्रतिराशो द्रेष्काणजयमस्ति एवंगणनया चंद्रस्यत्रिंशतिमे द्रेष्काणेयुरोसति तदीश्वरस्य पूर्वखंडे अकवर्गफलाध्यायः २० (१३७) तस्य द्वेष्काणस्य योऽधिपतिस्तस्य त्रिकोणे शनैश्वरे याने नम्मिन्वर्षे विवाद परदेशयानं शरीरपीडा मृतिसन्निभास्यात मृत्युतुल्था म्यादित्यर्थः ॥ १३ ॥ अथ निधनार्कमाह | मृत्युपडादशांशत्रिकोणेऽसुरो मृत्युनाथस्त्रिकोणम्थसूर्येमृतिः॥ अ कैलिप्ताहतोगहु लिप्तागणालिमा २१६०० सयुक्त रविमृत्यु- दः ॥ ९४ ॥ भीममार्तंडलिताहतिः कारचकलिताहताल युक्तो रविः ॥ याति यस्मिंस्तदा तत्रिकोणेपि वा केटामाहुः अयं मासि धीमान्वदेत् ॥ ९५ ॥ टीका | मृत्युपति मृत्युभावस्वामी यस्मिद्वादशांशेऽस्ति ततस्तस्मात्रिकोणे सगे राहुति तदामृत्युनाथ त्रिकोणस्थे सूर्यमूतिर्वाच्या पुनः होर्लिागणः कार्यः अर्फलितागणेन संगुण्य चॠलिताविहत्ययलभ्यते तेनार्कलितागणो युक्तः कार्यस्त राज्यादिकं कृत्वा तत्समोडक यदाभवति तदा मृत्युकालो वाच्यः॥१८ अथ निधनाकोदाहरणम् । यथा सूर्यः १० । ४ | १४ | २२ अस्य कलापिंड १८२५ ४१२२ ७१ २८ । २१ । ३९ अस्थ कलापिंडः १४३०९।३९ अनेन गुणांका २६१०५०४५४ चक्रलिप्ता: २१६००व्यांका कला १२०९५ शेषं षष्टि ६० गुणनचकलिप्ता २१६०० माविकला ४० अत्रपूर्व आनी- तार्कलिसा १८२५४ । २२ मध्येयोजिता जाता जातांका ३०३४०१२ अ ६० मक्तेर्लव्धं ५०५१४०२ अस्य ३० भागो १६/२५/४०:२ अस्य भागे शेषराश्यादिनिधना ४२५४१२॥ अर्कलिताः १८२५४ ममलिमा २१४२४ अनयोराहतिः ३८१२७३६६६ चक्रलिमा भक्त २१६०० ब् १७६५९ शेषम् १२०९६ षष्टि ६० ७२५७६० चक्रलिप्ता: २१६०० केले. ब्धम् ३३ अनेनार्कलिप्तांकयुक्ता ३५९०५१५५ अयं राश्यादि ५१० एन- ल्ये मासि क्लेश क्षयं भवति तत्रिकोणे वा ॥ ९५ ॥ १२ १७ (१३८) बृहत्पाराशदोरासारांशः । अथ श्लोकद्वयं लमविषयिकमाह । निघने ज्ञहादशांशत्रिकोणे भास्करे मृतिः ॥ निघनेशत्रिकोणे वा सूर्यादिष्वागतेष्वपि ॥ ९६ ॥ षष्ठाष्टमव्ययेशानां स्फुटयो- गगते शनौ ॥ मृतिं तत्र विजानीयात्तत्रिकोणगतेपि वा ॥ ९७ ॥ अथ निधनचंद्रमाह। अष्टमेश त्रिकोणे विधुःस्याद्यदा योगमिंदों तथा तन्नवांशेऽपि वा। तत्रिकोणे प्रयाते मतिनिर्दिशनिश्चयात्स्वल्परेरवोद्भवे वासरे ॥९८ टीका | यो अष्टमभावेशो ग्रहोस्ति तस्य त्रिकोणे यदा विधुयोगंयाति अथवा अष्टमेशोयस्मिनवांशेऽस्ति तस्य त्रिकोणे यदा विधुःप्रयाति तदा स्वल्पस्व- परैखोद्भवेवासरे निश्चयान्मृति निर्दिशेदित्यर्थः ॥ ९ ॥ अथ निधनलमा | जन्मलग्नंदुगानन्द ९ भागाः कमाडेदषष्ट्यंश ६४ राशौ प्रयाते तन ॥ मृत्युजन्मांगनीचोदयें शून्यगे दुष्टपाकोदये देहमुक्ति- भवेत् ॥ ९९ ॥ ॥ ६ ॥ ॥ ६ ॥ टीका जन्मलादुगाः जन्मलग्रस्य चंद्रस्यच नंदभागानवांशाः मादपटश- सशौ चतुःपष्टिनवांगतुल्यराशतनोलझेवाचंद्रेयातिसति देहमुक्तिर्भवेदित्य. ये: अथवा मृत्युजन्मांगनीचोदमे उच्चानीचं सप्तममित्युक्तत्वात मृत्युनीचो- दयं सिंह जन्मांगनीचोदयसम्ममंत्रक रस्तत्रश्यातेतनौलग्नेशून्यन्त्रेशून्यगे लग्माष्टकवर्गे तत्रशून्यं फलंचेत्तदा दुष्टपाकोदये दृष्टग्रहस्पदशायां देहमुक्तिर्म- बंदित्यर्थः ।। ९९ ।। C ऋत्रोदाहरणम् ।। लग्नात् ० १६१३ | ४१२ विष्टायुणिते ६३ जातः २१ . चन्द्रः८ | २५ | २९ | ३८नवांशमान ३२० अंशाखिशुद्ध जाता राशयः ७ एमिर्युपपरिणापर मुदायाष्टकवर्गफलमाह । नियोगचक्रं मूर्त्यादिगुण्यमशुशुभमंत्र उसमेतदशा: समीक्ष्य यात्राविवाहसमये • ॥ सर्वकर्मफलोपेतं वर्गक उच्यते ॥ ज्ञेयं गुणदोषजम् ॥१०१ ॥ त्रिशाविक शुभप्रदाः ।। त्रिंशांतं पंचविंशादि गशयों २ ॥ अतिक्षीणफल्म येच राशयः कष्टदु:- सर्वेषु शुभकार्याणि कारयेत् ॥ १०३ || येन्मतिमान्नरः ॥ तत्तज्जन्मप्रभावास्तु पुंस- ०४ ॥ कष्टराशिमुहूर्तेषु वर्जयेन्मतिमान्न- लाभो मध्यात्क्षीण फले चयः ॥१०५॥ लग्नं नर्थवानहि सः॥ विपरीतेन दारिद्रय भवि- २६ ॥ लग्ने यावत्फलं चास्ति तद्दशायाःफ- यपर्यन्तं दृष्टाभावफलानिये ॥ १०७ ॥ अ गे होने च मृत्यवे | मध्यमे मध्यमंयाति १०८॥ खंडत्रयं विनिक्षिप्य दशानयनबत्त- खंडं क्वेशकरं स्मृतम् ॥१०९॥ सोम्यैर्जुष्ट कुंवदेत् ॥ खंडत्रयफलं झाला दशाफल यात् प्रभृति मंदांतमेकीकृत्य फखतिवें । रविशोकृताफलम् ॥ ११९ ॥ तत्समान- मादिशेत् ॥ भन्दात्तप्रभृति लप्रान्तमेचमेव NYERES par बृहत्पाराशरहोरासारांशः । प्रकल्पयेत् ॥ ११२ ॥ भौमाच्च लग्नपर्यंत मेकीकृत्य तु बिन्दवः || पूर्ववणितं कृत्वा वर्षमेवं प्रकल्पयेत् ॥ ११३ ॥ तहर्षे पापसंयु- क्के व्याधिमृत्युभयंभवेत् ॥ वर्षेषु हीनभागेषु तद्भावं वर्जयेत्तदा ॥ ११४ ॥ गोष्टं क्षेत्रं कृषि वापि षष्ठराशी स्थितं शुभम् ॥ क्षीण- राशौ स्थितं द्रव्यं तद्रव्यं नाशतां व्रजेत् ॥ ११५ ॥ विशेश्वरस्य दिग्भागे वित्तमाप्तीति निश्चितम् ॥ रंध्रेश्वरस्य दिग्भाग देहस्तत्र विनश्यति ॥ ११६ ॥ मेपादि यगृहगता वसुसंख्यया तास्तद्भाव- पुष्टिवलबुद्धिकग भवंति ॥ षट् पंच सप्त सहितानि शुभ प्रदान त्रिष्टेककर्णेयुतभानि न शोभनानि ॥११७॥ मिश्रं फलं भवति सागरकर्णयोगे रांगापवादभयदा यदि शून्यभावाः ॥ एकादि कर्णयुतभानुमुखग्रहाणां भिन्नाष्टवर्गजनि सर्वफलंप्रवच्मि ॥११८ अथ मासफलमाह । संक्रमदिने ग्रहाण्यामष्टकवर्गेषु चारवशात् ॥ रेखेच्या च्छुभ- मशुभं मासफलं तहशाद्दिनफलं च ॥ ११९ ॥ टीका जन्मकालीन मष्टकवर्ग संपाद्य यस्मिन्नेवराश्यंतरसंक्रमां भवति तस्मिन्दि- ने सर्वेशमष्टकवर्गरेखास सकलफलं वाच्यम् ॥ ११९ ॥ अथ रेखाशांतिफलमाह | रेखाभिः सप्तभिर्युक्त मासे मृत्युर्नृणां भवत् ॥ सुवर्ण विंशति- पलं दयाहाँ तिलपर्वती ॥ १२० ॥ वसुभिर्जातिहीनः स शीघ्रं मृ- युवशो नरः ॥ असत्फलविनाशाय दद्यात्कर्पूरजां तुलाम् ॥ १२१॥ रेखाभिनंवभिः सन्त्रियते मनुजो ध्रुवम् ॥ अदॆश्चतुर्भिः संयुक्तं राप्तये ॥ १२२ । रेखाभिर्दशभिः शस्त्रात्प्राणांस्यपूर्वखंडे अटकवर्गफलाध्यायः २० जति मानवः ॥ दद्याच्छुभफला वा कवचे वज्रमंयुतम ||१२३॥ रुद्रैः प्राप्याभिशापं च प्राणर्मुक्को भवेन्नरः ॥ दिक्पलैः स्वर्णय टितां प्रदद्यात्प्रतिमां विधोः ॥ १२४ ॥ आदित्यैर्जलदोषण मान- वस्य मृर्ति वदंत ॥ भूमिं दद्याद्ब्राह्मणाय दश्वा भवेत ॥ १२५ ॥ त्रयोदशमिताभित्र्यवान्मानवो मृत्युमाप्नुयात ॥ वि ष्णोहिरण्यगर्भस्य दानं कुर्याच्छुभातये ॥ १२६ ॥ अचिराजी- वितं जह्याच्छकैः कालेन भक्षितः ॥ वराहप्रतिमां दद्याक्तकेन विनिर्मिताम् ॥ १२७ ॥ राज्ञो भयं तिथिभितस्तत्र हस्तां प्रदीय ते ॥ रिष्टभूपैः कल्पतरोः प्रतिमां च निवेदवेत् ॥ १२८ ॥ ऋषि- चंदैर्व्याधिभयं गुडधेनुं निवेदयेत् ॥ कलहोदुभिर्दद्याइन्नगोभू- हिरण्यकम् ॥ १२९ ॥ देशव्यागोऽर्कचंद्रेः स्याच्छांति कुर्याद्रिचा नतः ॥ विंशत्या बुद्धिनाशः स्यात्कुल्लक्षमितं जपम् ॥ १३० ।। भूमिपक्षरोगपीडा दद्याद्यान्यस्य पर्वतम् ॥ यमाश्विभिर्बन्धुपीडा दद्यादादर्शकंबुधः ॥ १३१ ॥ रामपक्षयुतो मासं नानाशाप्रप- द्यते ॥ सवर्णी प्रतिमां दद्याद्रवेः सप्तफलेः कमात् || १३२ ।। वेदाश्विभिर्बन्धुनो दद्याइोदानकं दश || सल्लेरोगार्थनाडाव अपहोमादिकारयेत् ॥ १३३|| ऋतुपक्षैनः पूज्या बागी- श्वरी तथा ॥ धनक्षयः स्यान्नक्षत्रेः श्रीसूकं तत्र संजपत् ।।१३४।। वसुपक्षे युते मासे न लाभो हानिखेचरैः ॥ सूर्यहोमश्व विधिना कर्तव्यः शुभकांक्षिभिः ॥ १३५ ॥ एकोनत्रिशता चापि चिंता- व्याकुलितो भवेत् ॥ घृतवस्त्रसुवर्णानि तत्र दद्याद्विचक्षणः ॥ त्रि- शता धनधान्याप्तिरिति जातकनिर्णयः ॥१३६॥ सूचन्हिभिर्महो- द्योगः पुत्रसंपणानिभिः ॥ सद्देमवस्त्रलाभश्च चतुस्त्रिंशत्समन्विते ।। १३७ ।। पंचरामैर्भवेळीमान्षत्रिंशत्सुतवित्तदा ॥ १३८ ॥ H बृहत्पाराशरहोरासारांशः । सप्तविंशन स्थाप्तिरष्टत्रिंशत्सुखार्थदा ॥ दुय्यरत्नाप्तिरेकोनचत्वा- रिंशद्धि विद्यते ॥१३९॥ धनवान्कीर्तिमांश्चैव चत्वारिंशतिवर्द्धते । अत ऊर्ध्वं यशोथप्तिः पुण्यश्रीरुपचीयते ॥ १४० ॥ इति श्री- वृहत्यागशरहोरापूर्वखंडसारांशेऽष्टकवर्गफलकथनं नाम विंशो- ऽध्यायः ॥ २० ॥ ॥ ६ ॥ ॥ ६५ ॥ नाभसयोगमाह । अधुना में विस्तरतः कथिता योगास्तु नाभसा नाम्ना ॥ अ- ष्टादशशतगुणितारतेषां संक्षपतांवक्ष्ये ॥ १ ॥ आश्रयाख्यास्त्रयो योगा दल्योगह्रयंततः ।। आकृतिविंशतिः संख्या योगानां सप्त- कं स्मृतम् ॥ २ ॥ रज्जुयोगों मूशलश्च नली मालाभ जंगम ॥३॥ गढ़ायोगश्च शकटः शृंगाटकविहंगम ॥ हल्वज्रयवाश्चैव कम- लो वापियूषकौ ॥ ४ ॥ शरशक्तिदंडनौकाकूटछत्रथनूंषिच ॥ अ न्दुयोगश्चक्राख्यः समुद्रश्चेति विंशतिः ॥ ५ ॥ वीणादामनिका- योगः पाशकेदारशूलका || युगगोलो ततः प्रोक्तो योगा द्वात्रिं- शका इमे ॥ ६ ॥ ॥ ६५ ॥ अथाश्रययोगत्रयमाह । सर्वे चरस्था अपि वा स्थिरस्था द्विदेहसंस्था यदि वा भवति।। क्रमेण रज्जुर्मुशलं नलश्च यांगत्रयं स्वादिदमाश्रयाख्यम् ॥ ७ ॥ अथ दलाख्ययोगद्वयमा । केंद्रत्रये सौम्य खगैस्तु माला खलप्रहैर्व्यालसमाह्वयः स्यात् ॥ इदं तु योगडितयं दलाख्यं मुनीश्वरेण प्रतिपादितं हि ॥ ८ ॥ अथाकृतियोगविंशतिमाह । आसन्नकंद्रहयगेर्गदाख्यो लनास्तसंस्थैः शकटः समस्तैः ॥ पूर्वसण्डे नामसयोगफलाध्यायः २९ (१४३ ) स्वबंधुयातर्विहगः प्रदिष्टः शृंगाटकं लमनवात्मजस्थः ॥ ९ ॥ घनारिखस्थैस्त्रिमदायर्गेर्वा चतुर्थरन्प्रत्यय संस्थितर्वा ॥ नमस्त- लस्थैर्हलनामयोगः किलोदितायं निखिलागम होः ॥ १०लास्म- रस्थानगतैः शुभाख्यैः पापेश्च मेषूरणबंध्यातेः॥ वज्राभिस्तवि परीतसंस्थैर्यवश्च मिश्रैः कमलाभिधानः ॥११॥ व्यक्त्वा केंद्राणि चेत्खेटा: शेषस्थानेषु संस्थिताः ॥ वापीयांगा भवेदेवं गठितः पूर्वसूरिभिः ॥ १२ ॥ लग्नाचतुर्थात्स्मरतः खमध्याच्चतुगृहस्वर्ग- गर्नचरेंद्रः ॥ क्रमेण यूपश्च शरच शक्तिर्दण्डः प्रदिष्टः खलु जा- तकक्षैः ॥ १३ ॥ लग्नाच्चतुर्थात्स्मरतः खमाद्यात्सप्तक्षगनरिथकूट- संज्ञः ॥ छत्रं धनुश्चान्यगृहत्पूर्वयोग इहार्द्धचंद्रः ॥ १४॥ तनोर्धनायकगृहांतरेण स्युः स्थानषट्के गगनेचरेंद्राः ॥ चक्रा- भिधानश्च समुद्रनामा योगा इतीहाकृतिजाश्च विंशत् ॥ १५ ॥ अथ सप्तसंख्यायोगनामान्याह । ये योगाः कथिताः पुरा बहुतरास्तेषामभावे भवेगोलकगते- युगं द्विगृहगे: शूलस्त्रिगे होपगेः | केदारथ्य चतुर्थसर्वखचरे: पाशस्तु पंचस्थितैः षट्स्थैर्दामनिका च सप्तगृहगवणेति सं- ख्या इमे ॥ १६ ॥ ॥ ६५ ॥ अर्थतेषां फलानि क्रमेणाह अटनप्रयासरूपाः परदेशस्वास्थ्यभागिनो मनुजाः ॥ क्रूराः स्वलस्वभावा रज्जुप्रभवाः सदा कथिताः ॥ १७ ॥ मानज्ञानयु- तांकस्थैर्युक्ता नृपप्रियाः ख्याताः ॥ बहुपुत्राः स्थिरचित्ता मुसल- समुत्था भवंति नराः ॥ १८ ॥ न्यूनातिरिक्तदेहा धनसंचयभा- गिनोऽतिनिपुणाश्च ॥ बंदुहिताश्च सरूपा नलयोगे संप्रसूचंते ॥ ।। १९ ।। नित्यं सुखप्रधाना वाहनबस्वान्नभोगसंपाः ॥ कताः बृहत्पाराशरहोरासारांशः 1 सुबहुस्खका मालायां संप्रसृताः स्युः ॥२०॥ विषमाः क्रूरा निः- स्वा नित्यं दुःखार्दिताः सुदीनाश्च ॥ परभक्षपाननिरताः सर्प- प्रभवा भवंति नराः ॥ २१ ॥ सततोयुक्तार्थवशा यज्वानः शा- स्त्रगेयकुशलाश्च ।। धनकनकरत्नसंपत्संयुक्ता मानवा गदायां तु |॥ २२ ॥ रोगार्ताः कुनखा मूखी: शकटानुजीविनो निःस्वाः ॥ भित्रस्वजनविहीनाः शकटे जाता भवंति नराः ॥ २३ ॥ भ्रम- णरुचयो विकृष्टा दूताः सुरतानुजीविनी धृष्टाः ॥ कलहप्रियाच नित्यं विहगे योगे सदा जाताः ॥ २४ ॥ प्रियकलहाः समरसहाः सुखिनो नृपतेः प्रियाः शुभकलत्राः || आठ्या युवतिद्वेष्याः अंगाटकसंभवा मनुजाः ॥ २५ ॥ बहाशिनों दरिद्राः कृषीवला दुःखिताश्च सोहेगा: ॥ बंधुसुहृद्वि सक्ताः प्रेप्या हलसंज़के सदा पुरुषाः ॥ २६ ॥ आद्यंतवयःसुखिनः शूराः सुभगा निरी- हाच ॥ भाग्यविहांना वत्रमध्ये जाताः खळा विरुद्धाश्च ॥ २७ ॥ व्रतनियममंगलपरा वयसो मध्ये सुखार्थपुत्रयुताः॥ दातारः स्थिर- चित्ता यवयोगभवाः सदा पुरुषाः ॥२८॥ विभवगुणाड्याः पुरुषाः स्थिर (युषो विपुलकीर्तयः शुद्धाः || शुभशतकाः पृथ्वीशा कमल भवा मानवा नित्यम् ॥ २९ ॥ निधिकरणं निपुणवियः स्थिरार्थ- सुतः सुता ॥ नयनसुखसंप्रहृष्टा वापयोगेन राजा- नः ॥ ३० ॥ आत्मविदिज्यानिरतः स्त्रीयुतः सत्वसंपन्नः ॥ व्रतनि- यमनिरतो यूपे जातो विशिष्टश्च ॥३१॥ इष्टं करणे दस्युबंधनमु गया वनसेवितोपि मांसादः ॥ हिंसाः कुशिल्पकराः शरयोगे मानवाः प्रसूर्यते ॥ ३२ ॥ वनरहितविफलदुःखितनीचालसाश्चि- रायुषः पुरुषाः ॥ संग्रामबुद्धिनिपुणाः सत्यां जाताः स्थिराः सुभ- गाः ||३३|| इतपुत्रदारनिःस्वाः सर्वत्र च निर्घृणाः स्वजनबाह्याः॥ पूर्वखण्डे नामयोगफलाध्यायः २१ दुःखितनीचःप्रेष्या दंडप्रभवा भवंति नराः ॥ ३४ ॥ सलिलोप जीविविभवा बहाशाः ख्यातकीर्तयो दृष्टाः कृपणा मलिना नौसंजाता: खलाः पुरुषाः ॥३५॥ अन्र्तकथनबंधनपापा निष्कि चनाः शठाः क्रूराः ॥ कूटसमुत्था नित्यं भवति गिरिदुर्गवासिनी मनुजाः ॥ ३६॥ स्वजनाश्रयो दयावान्नानानृपवल्लभः प्रकष्टम- तिः ॥ प्रथमेंत्ये वयसि नरः सुखवान्दीर्घायुतपत्रे स्यात् || ॥३७ ॥ आनृतिकगुप्तपालाचौराः कितवाश्च कानने निरताः ॥ कार्मुकयोगे जाता भाग्यविहीना वयोमध्ये सुभगाः ॥ ३८ ॥ से- नापतयः सर्वे कांतशरीरा नृषप्रिया बलिनः ॥ मणिकनकभूष- णयुक्ता भवंति योगेवार्धचंद्राख्ये ॥ ३९ ॥ प्रणताशेषनराधिपकि- रीटरत्नप्रभास्फुरितपादः॥ भवति नरेंद्रो मनुजश्य यो जायते थाँ- गे ॥ ४० ॥ बहुरत्नघनसमृद्धा भोगयुता धनजनप्रियाः समुताः || उदधिसमुत्थाः पुरुषाः स्थिरविभवाः साधुशीलाश्च ॥ ४१ ॥ प्रियगीतनृत्यवाद्यनिपुणाः सुखिनश्च धनवन्तः ॥ नेतारो बहु- भृत्या वीणायां कीर्तिताः पुरुषाः ॥ ४२ ॥ दामिन्यामुपका- रिनयसुधनयुक्तो महेश्वरः ख्यातः ॥ बहुसुतरत्नसमृद्धो धीरो जायेत विद्वांश्च ॥४३॥ पाशे बंधनभाजः कार्य दक्षाः प्रपंचकाराश्च ॥ बहुभाषिणो विशीला बहुभृत्याः संप्रतानाच ॥ ४४ ॥ सुबहूनामुपयोज्याः कृर्षावलाः सत्यवादिनः मुखि नः ॥ केदारे संभूताश्चलस्वभावा धनैर्युक्ताः ॥ ४५ ॥ तीक्ष्णा- रसधनहीना हिंसाः सुबहिष्कृता महाशूराः ॥ संग्रामे लब्धश- ब्दाः शूले योगे भवंति नराः ॥ ४६॥ पाखंडवाधिनो वा धनर- हिता वा बहिष्कृता लोके ॥ सुतमातृधर्मरहिता युगयोगे ये नरा जाताः ॥ ४७ ॥ बलसंयुक्ता विधना विद्याविज्ञानवर्जिता मति- १८ बृहत्याराशरहोरासारांशः । il नाः ॥ नित्यं दुःखितदीना गोले योगे भवंति नराः ॥ ४८ ॥ स वस्वपि दशास्वेते भवेयुः फलदायिनः ॥ प्राणिनामिति विज्ञे- याः प्रवदंति तवाग्रजाः ॥ ४९ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्व खंडसारांशे नाभसयोगादिफलकथनं नाम एकविंशोऽध्यायः २१ अथ गजकेसरियोगमाह | केंद्रस्थिते देवगुरी मृगांका द्योगस्तदा हुर्गजकेसरीति ॥ दृष्टे सुते दुतः शशांके नीचास्तहानैर्गजकेसरी स्यात् ॥ १ ॥ ग- जकेसरिसंजातस्तेजस्वी धनवान् भवेत् ॥ मैथावी गुणसंपन्नो रा जप्रियकरो भवेत् ॥ २ ॥ ॥ ५ ॥ अथाऽमलायोगमाह | यस्य जन्मसमये शशिरमात् यदि च जन्मनि संस्थः ॥ तस्य कीर्तिरमला भुवि तिष्ठेदायुषोन्तमविनाशनसंपत ॥ ३ ॥ लनाडा चंद्रलझाडा दशमे शुभसंयुते ॥ योगोयममला नाम की- तिराचन्द्रारी॥ ४ ॥ राजपूज्यो महा भोगी दाता बन्धुजन- प्रियः ॥ परोपकारी गुणवानमलायोगसंभवः ॥ ५॥ अथ शुभाशुभयोगमाह | शुभाशुभाच्चे यदि जन्मल शुभाशुभाख्यौं भवतस्तदानी- म्॥ व्ययस्वगैः पापशुभर्विलग्नापापाख्यसौम्यग्रहकर्तरी च ॥ ॥ ६ ॥ शुभयोगभवो वाग्मी रूपशीलगुणान्वितः ॥ पापयोगांद्र- वः कामी पापकर्मपरार्थयुक् ॥ ७ ॥ it ॥ ५ ॥ अथ पर्वतयोगमाह । सौम्येषु केंद्रगृहगेषु सपत्नरंध्रे शुद्धेऽथवा शुभयुते यदि पर्व- तः स्थान ॥ मांत्यप यदि परस्परकेन्द्रयातों मित्रेक्षितो भवति 2. पूर्वखंडे बहुयोगफलाध्यायः २२ पर्वतनामयोगः ॥ ८॥ भाग्यान्वितः पर्वतयोगजातो विद्यावि- नोदाभिरतः प्रदाता | कामी परस्त्रीजन केटिलोम्जोयशस्वी पुरनायकः स्यात् ॥ ९॥ ॥ ६ ॥ अथ काहलयोगमाह। अन्योन्यकेंद्रगृहगो गुरुबंधुनाथो समाविषे बल्युत यदि का हलः स्यात् ॥ कर्मेश्वरेण सहिते तु विलोकिते वा स्त्रीचे स्वकें सु. खपतौ यदि तादृशः स्यात् ।। १० । ओजस्वी साहसी मुर्खश्वतु- रंगबलैर्युतः ॥ यत्किंचिद्भामनाथस्तु जातःभ्यात्काहले नरः॥११॥ अथ मालिकायोग माह। लग्नादिसतगृहगा यदि सतखेटा जातो महीपतिर नेकगजाश्व- नाथः ॥ वित्तादिंगे निधिपतिः पितृभक्तियुक्तो धीगग्ररूपवन- वान्नरचक्रवतीं ॥ १२ ॥ जातो यदा विक्रममालिकायां भूषः स शूरो धनिकश्च रोगी ॥ सुखादिका चेद्रदेशभाग्यभागी महा- दानपरों महीपः ॥ १३ ॥ पुत्राद्या यदि मालिका नग्पनिर्या थवा कीर्तिमान् जातः षष्ठगृहाहनं च सुखप्राप्त दरिद्रो भवतु।। कामादि गृहमालिका याँदे बहुस्त्रीवल्लभो भूपतिदीर्घायुर्धनवर्जि- तो नरवरः स्त्रीनिर्जितवाष्टमात् ॥ १४ ॥ धर्मादिग्रहमालिका- गुणनिधिर्यज्वा तपस्वी विभुः कर्माद्यो यदि धर्मकर्मनिरतः मं पूजितः सज्जनः ॥ लाभाद्राजवरांगनामणिपतिः सर्वत्रियादक्षको जातो रिःफगृहाइहुव्ययकरः सर्वत्र पूज्यो भवेत् ॥ १५ ॥ अथ चामरयोगमाह । लग्नेश्वरे केंद्रगते स्वतुंगे जीवेक्षिते चामरनामयोगः ॥ सौ- म्यद्वये लमगृहे कलत्रे नवास्पदे वा यदि नामरःस्यात् ॥ १६ ॥ बृहत्याराशरहोरासारांशः । योगे जातश्यामरे राजपूज्यो विद्वान्याग्मी पंडितो वा महीपः ॥ सर्वज्ञः स्याद्वेदशास्त्राधिकारी जीवेद्वर्षं सप्ततिर्वत्सराणाम् ॥ १७ ॥ अथ शंखयोगमाह | अन्योन्यकेंद्रग्रहगों सुतशत्रुनाथ लग्नाविषे वलयुते यदि शं- खयोगः || लझाविषे च गगनाधिपतों चरस्थे भाग्याधिपे बल- वृते तु तथा वदति ॥ १८ ॥ शंखे जातो भोगशीलो दयालुः स्त्री- पुत्रार्थक्षेत्रवान्पुण्यकर्मा || शास्त्रज्ञानाचारसाधुक्रियावान जावे- हर्ष वत्सराणामशीतिम् ॥ १९ ॥ अथ भेरीयोगमाह । स्वांत्योदयास्तभवनेषु वियश्चरेषु कर्माधिपे वलयुते यढ़ि भे रियोगः ॥ केंद्रे गते सुरगुरों सितलग्झनाथ भाग्येश्वरे बलयुते तु तथैव वाच्यम् ॥ २० ॥ दीर्घायुषो विगतरोगभया नरेंद्रा बह्वर्थ- भूमिसुतदारयुताः प्रसिद्धाः ॥ आचारभूरिसुखशौर्य्यमहानुभावा भेरीप्रजातमनुजा निपुणाः कुलीनाः ॥ २१ ॥ ।। ६ ।। ॥ ५ ॥ अथ मृदंगयोगमाह । उच्च ग्रहांशकपतौ यदिकेंद्रकोणे तुंगस्वकीय भवनोपगते बला- ये ॥ लग्नाधिषे चल्युते तु मृदंगयोगः कल्याणरूपनृपतुल्यय- शःप्रदः स्यात् ॥ २२ ॥ ॥ ६ ॥ अथ श्रीनाथयोगमाह । कामेश्वरे कर्मगते स्वतुंगे कर्माधिषे भाग्यपसंयुते च ॥ श्री- नाथयोगः शुभदस्तदानीं जातो नरः शक्रसमां नृपालः ॥ २३ ॥ अथ शारदायोगमाह । बोग: शारदसंज्ञकः सुतगते कर्माधिपे चंद्रजे केन्द्रस्थे दिनपूर्वखंडे बहूयोगफ्टाध्यायः २२ नायके निजगृहप्राप्तेतिवीर्थ्यान्विते ॥ चंद्रात्कोणतं पुरंडरगुरी सौम्यत्रिकोणे कुजे लाभे वा यदि देवमंत्रिणि बुवास्तच्छारदार्स- शकः ॥ २४ ॥ स्त्रीपुत्रबंधुसुखरूपगुणानुरक्ता भूपप्रिया गुरुमही सुरदेवभक्ताः ॥ विद्याविनोदरतिशीलतपोबलाच्या जाताः स्वयं- मनिरता भुविशारदाख्ये ॥ २५ ॥ 2155,5 मत्स्ययोगमाह । लग्नधर्मगते पापे पंचमें सदसयते ॥ चतुरस्रंगते पापे योगा- ये मत्स्यसंज्ञकः ॥ २६ ॥ कालज्ञः करुणासिंधुर्गुणवॉर्बलरूपवा- न् | यशोविद्यातपस्वी च मत्स्ययोगसमुद्भवः ॥ २७ ॥ अथ कूर्मयोगमाह । कलत्रपुत्रारिगृहेषु सौम्याः स्वतुंगमित्रांशकराशियाताः ॥ - तृतीयलाभोदयगास्त्व सौम्या मित्रोच्च संस्थो यदि कूर्मयोगास विख्यातकीर्तिर्भुवि राज्यभोगी बर्माधिकः सत्वगुणप्रधानः ॥धीरः सुखी वागुपकारकर्ता कूर्मोद्भवो मानवनायको वा ॥ २९ ॥ अथ खड्गयोगमाह । भाग्येशे वनभावस्थे धनेशे भाग्यराशिगे॥ लग्नेश केंद्रकोण- स्थे खड्गयोग इतीरितः ॥ ३० ॥ वेदार्थशास्त्रनिखिलागमतत्त्वयु- क्तिबुद्धिप्रतापबलवीर्यसुखानुरक्ताः॥निर्भत्सराश्च निजवीर्यमहानु- भावाः खड्ङ्गे भवंति पुरुषाः कुशलाः कृताज्ञाः ॥ ३१ ॥ अथ लक्ष्मीयोगमाह । केंद्रमूलत्रिकोणस्थे भाग्येशे परमोच्चगे ॥ लग्नाधिषे बलाध्ये च लक्ष्मीयोग इतीरितः ॥ ३२ ॥ गुणाभिरामो बहुदेशनाथो वि द्यामहाकीर्तिरनंगरूपः ॥ दिगंतविश्रांतपालवंद्यां राजाधिराजो बहुदारपुत्रः ॥ ३३ ॥ बृहत्पाराशरहोरासारांश: । अथ कुसुमयोगमाह | स्थिरलमे भूगो केंद्रे त्रिकोणंदौ शुभेतरे || मानस्थानगते सौरे यांगोयं कुसुमो भवेत् ॥ ३४ ॥ दाना महीमंडलनाथवंद्यो भोगी महावंशजराजमुख्यः || लोके महाकीर्तियुतः प्रतापी नाथो नराणां कुसुमोद्भवः स्यात् ॥ ३५ ॥ अथ पारिजातयोगमाह | विलमनाथस्थित राशिनाथस्थानेश राशीशतदंशनाथः ॥ केंद्र- त्रिकोणोपगतो यदि स्यात्स्वतुंगगे वा यदि पारिजातः ॥ ३६ ॥ मध्यांतसौख्यः क्षितिपालवंद्यो युद्धप्रियो वाग्णवाजियुक्तः ॥ स्वकर्मधर्माभिरतो दायगी नृपः स्वायदि पारिजातः ॥ ३७॥ अथ कलानिधियोगमाह | द्वितीये पंचमे जीवे बुधशुक्रगुतेक्षिते ॥ क्षेत्रे तयोर्चा संप्राप्ते योग: स्यात्स कलानिधिः ॥ ३८॥ कामी कलानिधिभवः सुगुणा- भिराम: संस्तुवमान चरणो नरपालमुख्यैः सेनातुरंगमवारण- शंख भेरीवाद्यान्वितो विगतरोगभयारिसंघः ॥ ३९ ॥ अथ पारिजातादियोगानाह स पारिजातद्युचरः सुखानि नौरोगतामुत्तमवर्गयातः ॥ समो- पुगंशे यदि गोवनानि सिंहासनस्थः कुरुते विभूतिम् ॥ ४० ॥ करोति पारावतभागयुक्तों विद्यायशः श्रीविपुलं नराणाम् ॥ स देवलोक बहुयानसेनामैरावतस्थो यदि भूपतित्वम् ॥ ४१ ॥ अथ लग्नाधियोगमाह। झाडार नगृहाष्टमस्थैः शुभर्न पापग्रहयोगदृष्टेः ॥ लग्नाधि- योगो भवति प्रसिद्धः पायेंः सुखस्थानविवर्जितैश्च ॥ ४२ ॥ लमापूर्वखण्डे बहयोगफलाध्यायः १२ धियोगे बहुशास्त्रकर्ता विद्याविनीतश्च बलाधिकारी । मुख्यस्तु निष्कापटिको महात्मा लोके यशोविनगुणाधिकः म्यात् ॥ १३ ॥ अथ चंद्रयोगाढ़ीनाह । सहस्ररमितश्चंद्रे कंटकादिगते सति ॥ न्यूनमध्यवरिष्ट्रानि वनर्धानेपुणानि च ॥४४॥ स्वांशंधिमित्रस्यांश वा स्थित वा दिवसे अशी | गुरुणा दृश्यते तत्र जातो वित्तमुखान्वितः ॥ १५॥ स्वाधिमित्रांशचंद्र दृष्टो दानवमंत्रिणा ॥ निशाम कुरुते लक्ष्मी छत्रध्वजसमाकुलाम् ॥ विपर्ययस्थ शीतांशी जायतेऽल्पचना नराः ॥ ४६॥ अथाऽधियोगमाह | शशिनः सौम्याः षष्ठं घृने वा निधनसंस्थिता वा स्युः ॥ स्या दधियोगे जातः सौम्यैः सबलैर्धगधशः ॥ मध्यमंत्री म्याद धमबले: सैन्यनायकः स्यात् ॥ ४७ ॥ चंद्राचगतः सौम्यो व मशीलो महाधनी ॥ द्वाभ्यां समोल्पवसुमानकन परिकार्तितः ॥ द्राकमाइहाभाव दरिद्रो दुःखितो भवेत् ॥ ४८ ॥ अथ सुनफानफादुरधराकेमद्रुमयोगानाह शीतांशोर्द्रविणस्थितथ्य सुनफायोगोऽनफांत्यस्थितः स्वांत्य- स्थैः खचर्भवदुरधरा पंकरुहेशोऽज्झितः ॥ चेद्वित्तव्ययगा न चे हिविचर।: केमद्रुमः स्यात्तदा प्राचीनैर्मुनिभिः स्मृताः श्रुतिमि ता योगाः शशांकोद्भवाः ॥ ४९ ।। अथ सुनफायोगफलमाह । भूमीपतेश्य सचिवः सुकृती कृती च नूनं भवेनिजभुजार्जिन- वित्तयुक्तः ॥ ख्यातः सदाखिलजनेषु विशालकांर्त्या बुद्धयाधिकथ्य मनुजः सुनफाभिधाने ॥ ५० ॥ बृहत्पाराशरहोरासारांशः । थायोगफलमाह। प्रभुर्विनीतः शुभवाग्विलासः सच्छीलशालीगुणपूर्तियुक्तः ॥ उदारकीर्तिः स्मरतुष्टचित्तो नित्यं नरः स्यादनफाभिवाने ॥ ५१॥ अथ दुरधरायोगफलमाह । सद्वित्तसहारणवाह धात्रीसौख्याभियुक्तः सततं हतारिः ॥ कां- तामुनेत्रांचललालसः स्याद्योगे सदा दौरधरे मनुष्यः ॥ ५२ ॥ अथ ममफलम् । सवित्तसूनुवनितात्मजनैर्विहानः प्रेष्यो भवेत्तु मनुजो हि विदे- शवासी ॥ नित्यं विरुद्ध धिषणो मलिनः कुवैषः केमद्रुमे च मनु- जाधिपतेः सुतोऽपि ॥ ५३ ॥ अथ केमभंगा। चंद्रचतुर्थैः सुनफा दशमस्थितैः कीर्तितोनफा विहगैः ॥ उभ- यस्थितंर्दुरधराकेमद्रुभसंज्ञितोन्यथायोगः ॥ ५४ ॥ यद्राशिसंज्ञे शीतांशुर्नवांशे जन्मनि स्थितः ॥ तद्वितीयस्थितयोग: सुन- फाख्यः प्रकीर्तितः ॥ ५५ ॥ द्वादशैरनफा ज्ञेयो हेदिश- स्थितः ॥ प्रोक्तो दुरधरायोगोऽन्यथा केमद्रुमो मतः ॥ ५६ ॥ प्रालेयांशुः सूतिकाले यदा वा सर्वे: खेटेर्वीक्ष्यमाणः करोति ॥ दीर्घायुष्यं राजयोगं मनुष्यं सत्कोशाढ्यं हंति केमद्रुमेच ५७॥ सर्वे खेटाः केन्द्रचतुर्थषु संस्था दुष्टा योगव्यापि केमद्रुमोऽयम् ॥ दुष्टं सर्व स्वं फलं संविहाय कुर्युः पुंसां सत्फलं वै विचित्रम् ।। ५८ ॥ सर्वेषु चंद्रयोगेषु चंद्रं यत्नाहिचिंतयेत् ॥ केमद्रुमादि- का योगाः संभवेऽस्य लयं ययुः ॥ ५९ ॥ अथ रवियोगानाह। वेमियान्यगतैर्ग्रहेर्द्रविणगर्वेशिः शशांकोज्झितैर्भानोस्तूभयपूर्वखण्डे बहुयोगफलाध्यायः २२ गैस्तदोभयचरीयोगः स्मृतः प्रातः ॥ किंचितहनेषु नेत्र नियमो वश्यं नरश्यानताऽत्यंत कष्टकरी नरभ्य सडक स्याह सियोगोद्भवः ॥ ६० ॥ अथ वेसियोगफलम् । तिर्यग्दृष्टि: सत्वसत्यानुकंपी मल्योऽत्यर्थ दीर्घकायोल्स- च ॥ सूतौ यस्य स्याद्यदा वेसियोगस्वल्पद्रव्यों वाग्विलासा- घिशाली ॥ ६१ ॥ अथोमयचरीफलमाह | यस्यस्याजनने किलोभयचरी योगस्य चेत्संभवः सोत्यंत समवायवानपि तदा मर्त्यो भवेत्सद्यशः ॥ नात्युच्चः प्रबलाम- लाऽब्धितनयायुक्तः समृद्धः सदा अत्यर्थ स्थिरमानसः सरलह- क् सर्वेसहः सन्मतिः ॥ ६२ ॥ अथ पुरुषस्त्रीनपुंसकजन्मज्ञानमाह। बलाचलंविलोक्यैषां ग्रहाणां योगकारिणाम् ॥ ६३ ॥ स्त्रीपुंसो निर्णयः क्वीबयोगास्तु तदसंभवाः ॥ ६४ ॥ ओजभे च विषमां- शकोपगैर्लप्स चंद्रगुरुभास्कॉर्नरः ॥ स्यात्तथापि समभे समांशगैः स्त्रीनिषेकसमये प्रसूतिषु ॥ ६५ ॥ लग्नं त्यक्त्वा च विषमे पुत्रदो भास्करात्मजः ॥समे कन्याप्रदः प्रोक्तो नान्यग्रहनिरीक्षितः॥६६॥ अथ षट्क्लीवयोगानाह अन्योन्यं रविशशिनों विषमाविषमर्क्षगों निरोक्ष्येत ॥ इंदु- जरविपुत्रौ वा तथैव नपुंसकः कुरुते ॥ ६७ ॥ वको विषमे सूर्यः समगश्चैवं परस्परालोकात् ॥ विषमझें लभेदुसमराशिगः कुजोऊ- 11 बृहत्पाराशरहोरासारांशः । लोकयति ॥ ६८ ॥ बुधचंद्रो कुजदृष्टो विषमर्क्षसमर्क्षगो तथै- बोक्तौ ॥ ओजनवांशकसंस्था लग्नेन्दुसितास्तथैवोक्ताः ॥ ६९ ॥ अथ प्राणिनां वृत्तिनिर्णयमाह । अर्थानं कथये हिलग्नशशिनोः प्रावल्यतः खेचरैर्मानस्थैः पि- तृमाशत्रुसमुहृद्भ्रात्रादिभिः स्याहनम् ॥ भृत्याद्वा दिननाथ- लनशशिनां मध्ये बलीयस्ततः कर्मेशस्थनवांशराशिपवशाहू- त्तिं जगुस्तहिदः ॥ ७० ॥ भैषज्यचरमीकरतोयपानपण्येन मुक्ता- मणिविप्रलंभात् ॥ अन्योऽन्यदूतागमवृत्तिमार्गाजीवत्यसो वास- रनायकांशे || ७१ || मंत्रोपदेशरसवादविनोदमार्गैर्वृत्तिजगु:- सकळशास्त्रपुराणमार्गैः ॥ ज्ञानोपदेशपथिभिः क्षितिपालपज्यो जीवन्यसौ खलु पुमान्दिननायकांशे ॥ ७२ ॥ जलोद्भवानां ऋयविक्रयेण कृषेश्च महादविनोदमार्गात् ॥ राजांगनासंश- यवृत्तिरूपान्निशाकगंशे वसनक्रयाहा ॥ ७३ || घातोविवादेन रणप्रहारास्तब्धाग्निवादात्कलहप्रवृत्या ॥ जीवत्य सौ साहस- मार्गरूपया धरासुतांशे यदि चौरवृत्त्या ॥ ७४ ॥ शिल्पादिका - व्याग मशास्त्रमार्गाज्ज्योतिर्गणज्ञानवशाबुधांशे ॥ वेदार्थवेदा- ध्यनाजपाच पुरोहितव्याजक्शात्प्रवृत्तिः ॥ ७५ ॥ जीवां- शके भृसूरदेवतानामुपासकाध्यापकमार्गरूपात ॥ पुराणशास्त्रा- गमनीतिमार्गाहर्मोपदेशेन कुसीदमाहुः ॥ ७६ ॥ सुवर्णमा- णिक्यमजावमूलागवां क्रयजीवनमाहुर्या: ॥ गुडौदनक्षीर- दधिक्रयेण स्त्रीणां प्रलोभेन भृगोः सुतांशे ॥ ७७ ॥ शन्यंशके कुत्सितमागवृत्त्या शिल्पादिभिर्दारुमधाद्यैः ॥ विन्यस्तभारा- ज्जनविप्रलंभादन्योन्यवरोद्भवमूलमार्गात् ॥७८॥ स्वक्षेत्रे स्वनवां- ठाके सुन्ददि वा स्वात्युच्चभागे यदा स्वत्रेष्काणचतुष्टयेषु सहिता is... पूर्वखण्डे मारकमेदाऽध्याय २३ मूलत्रिकोणेषु वा ॥ तत्तत्कालवलान्वितास्तु स्वचरा वर्गोत्तमांओं- पि वा ते सर्वे शुभदा भवंति हि तदा स्वांतर्दशादावपि ॥७५ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वग्वंडसारांश बहुयोगफलकथनं नाम द्वाविंशोऽध्यायः ॥२२॥ अथ मारकमैदाध्यायः । त्रिविधाभ्यायुषो योगाः स्वल्पायुमेध्यमोत्तमाः॥ हात्रिंशापूर्व- मल्पायुर्भध्यमायुस्ततोभवेत् ॥ चतुःपष्टयाः पुरस्तात्तु ततो दीर्घ- मुदाहृतम् ॥ १ ॥ उत्तमायुः शतादूर्ध्वं ज्ञातव्यं मुनिससम ॥ चतु- विंशतिवर्षाणामायुर्ज्ञातुं न शक्यते ॥ २ ॥ जपहोमचिकित्सायँर्या- लरक्षां तु कारयेत् ॥ पित्रोर्दोषैर्मृताः केचित्कचिन्मातनहेरेपि || ३ || अपरेऽरिष्टयोगाच्च त्रिविधा बालमृत्यवः ॥ अल्पायु- यौगजातस्य विपद्दा ये मृतिं वदेत् ॥ ४ ॥ जातस्य मध्यमे योगे प्रत्यरिस्तु मृतिर्भवेत् ॥ दीर्घायुयोगजातानां ववभे तु मृतिर्भवेत् ॥ ५ ॥ त्रिपु योगेषु सर्वेषु प्रत्येकं त्रिविधं भवेत् ॥६॥ अल्पायुरल्पमभ्यं तु पूर्णायुस्त्रिविधं भवेत् ॥ मध्यमाइल्पमध्यं तु पूर्णायुस्त्रिविधंभवेत् ॥ ७ ॥ दीर्घायुषोल्पमध्यं तु पूर्णायुस्त्रिविधं भवेत् ॥ एवं बहुविधंप्रोक्तमायुषस्तु विनिर्णयम् ॥ ८ ॥ अष्ट- मक्षं तृतीयं च लग्नादायुरुदाहृतम् ॥ द्वितीयं सप्तमस्थानं मार- कस्थानमुच्यते ॥ ९ ॥ लग्नेशरंध्रपत्यांश्च लमेन्हामोरयोः ॥ पूर्वाण्येवं प्रयुंजीयात्संवादादायुषां त्रये ॥ १० ॥ धरेचरस्थि रहंद्राः स्थिरे द्वंद्वचरस्थिराः ॥ इंडे स्थिरोभयचरा दीर्घमध्या- ल्पकायुषः ॥ ११ ॥ टीका | खरोत चरराश्योयदि लमेशाहमेशौ भवतस्तदा दीर्घमायुः स्विरहस्यमा बृहत्पाराशरहोरासारांशः । बयोव लमेशाष्टमेशों यदि तदापि दीर्घायुः चरस्थिस्योर्यदि लमेशाष्टमेशो तदामष्यमायुः स्थिरद्धिःस्वभावयोर्यौ लग्नेशाष्टमेशौ यदि तदापि मध्यमायुः स्थिरयोयदि लमेशाष्टमेशौ तदाऽल्पायुः चरहिःस्वभावयोर्यंदि लग्नेशाष्टमेशौ तदाल्पायुः एवं मंदचंद्राभ्यां लमहोराभ्यां निश्चितमिति ॥ ११ ॥ अल्पमध्यमपूर्णायु प्रमाणमिहयोगजम् ॥ विज्ञाय प्रथमं पुंसां ततो मारकचिन्तनम् ॥ १२ ॥ वृश्चिके मकरें जन्म नृणां राहुर्मृतिप्रदः ॥ ग्रहस्थितावंशभेदे शनिः स्यान्मारको ध्रुवम् ॥ ।। १३ ।। महामारकसंज्ञों तो मांदिकेत इति स्मृतौ ॥ जायाकुटुं- बकाधीशौ मारकावष्टमेश्वरौ ॥ १४ ॥ प्रायेण मारको राशिद- शास्वत्राविशेषतः।। पष्ठभे पापभूयिष्ठेषष्ठेशो मुख्यमारकः ॥१५॥ षष्ठत्रिकोणगो वापि मुख्यमारक इष्यते ॥ मध्यायुषि मृतिः षष्ठद्- शायामष्टमस्य वा ॥ १६ ॥ षष्ठात्रिकोणस्य पुनर्घाल्पविषयो भवेत् ॥ षष्ठे बलयुते तस्य त्रिकोणे मृतिमादिशेत् ॥ १७ ॥ षष्ठे- शश्चेद्दलाढ्यः स्यात्तत्रिकोणे मृतिं वदेत् ॥ व्यवस्थेयं समस्तापि कारकादिशास्वनु॥१८॥चरे चरस्थिरडा इति यो राशिरागतः || स एव मारको राशिर्भवतीति विनिर्णयः ॥ १९ ॥ मारकेशदशा काले मारकस्थस्य पापिनः ॥ पाके पाकयुजां पाके संभवे निधनं दिशेत॥२०॥असंभवे व्ययाधीशदशायां मरणं नृणाम् ॥ अभावे व्ययभावेश संबंधिग्रहभुक्तिषु ॥२१॥ तदभावेऽष्टमेशस्य दशायां निधनं पुनः ॥ मंदश्चत्पापसंयुक्तो मारकग्रहयोगतः ॥ २२ ॥ ति- रस्कृत्य ग्रहान्सर्वान्निहंता पापकृच्छ्रदः ॥ २३ ॥ मारकग्रहसंबंधी पापकर्ता शनिस्तदा ॥ तिरस्कृत्य ग्रहान्सर्वान्निता भवति ध्रु- वम् ॥ २४ ॥ एतहशांतभुक्त्यादौ विचार्येव मृतिं वदेत् ॥ षष्ठद्रे- प्काणपश्चैव तथा वै नाशकाधिपः ॥२५॥ विपत्ताराप्रत्यरीशौ पूर्वखण्डे मारक मंदाऽध्यायः १३ वधभेशस्तथैव च ॥ आद्यंतमौ च विज्ञयों चंद्राकांतग्रहाविन्६७ दशाक्षिप्तेषु कालेषु मारको मरणप्रदः ॥ दृष्टतागपतेः पार्क नि- र्याणं कथितं बुधैः ।। २७ ।। चेदंगणा यदि गृहेह्यविहीनं पूर्ण सुहधतिसमः सममायुराहुः ॥ वा लग्नपो हितसमारिपरिपूर्ण मध्यं च हीन मिजातकतत्त्वविज्ञाः ॥ २८ ॥ अचुना संग्रवक्ष्या- मि मारकाव्यं ग्रहं द्विज ॥ तस्मात्फलप्रभंदन कथयामि तवा- प्रतः ॥ २९ ॥ स्वात्मकारकलनाच्च चितर्यद्विजसनम ॥ श्रावृष- ष्ठाष्टमं रिष्कं धनं यूनांतरेष्वपि ॥ ३० ॥ सर्वेषां बलवान्स्वेटो मारको ग्रह उच्यते ॥ सलमानले मारकः संज्ञका ग्रहः ॥ ३१ ॥ १ष्ठाधिपस्तु प्रायेण बहुप्रकारेण मारकः ॥ तेषां मध्ये- धिकारी च षष्ठेशो मुख्यमारकः ॥ ३२ ॥ माग्ग्रहाश्रितो राशि- मोरकस्वामिनोऽथवा ॥ ताभ्यां महादशाकाले विंशोत्तर्याः स्थि रादिका ॥ ३३ ॥ पाप मृत्युर्विजानीयान्निविंशंक द्विजोत्तम ॥ मा- रका बहवः खेटा यदि वीर्यसमन्विताः ॥ ३४ ॥ तत्तशांतरं विन रोगकष्टादिसंभवः। षष्ठाविपद्शायां च निधनं भवति ध्रुवम् ॥ ३५॥ न्यूनातिरिक्तभेदेन बहुखेटा यत्र मारकाः ॥ दुर्बलाश्रयराशीशों दशास्वल्पातिंदाभवेत् ॥ ३६ ॥ प्रचलस्य दशायां च महारो- गार्तिमृत्युवत् ॥ भयशोकमृताङ्गीतिस्तस्कराग्निभयं भवेत् ॥ ३७॥ अथमारकदशायां च महत्या निधनाश्रयी ॥ भूतामंतर्दशामाह तवाग्रे कथयामि भोः ॥ ३८ ॥ मारकग्रहाश्रयीभूतमहापाके विचिंतयेत् || कारकाच्चविलनाडा सप्तभाडा द्वितीयकम् ॥ ३९ ॥ षष्ठाष्टरिःफनाथानामपहाराष्टकेमृतिः ॥ तेषामंतदेशाधीशास्ते- षां मध्ये बलाव्यकः ॥ ४० ॥ तदीयांतर्दशाकाले निधन भ भवति ध्रुवम् ॥ अपरा पाककाले तु रोगद्दुःखार्तिवान्दिज ॥४१॥ बृहत्पाराशरहोरा सारांशः। बलिशुस्य व श षष्ठाष्टमादिकम् ॥ द्वितीयधूननाथेन ज्ञेयं चैवोत्तरोत्तरम् ॥ ४२ ॥ लग्नसप्तमयोर्मध्ये बलवांस्तद्विधी- यते ॥ षष्ठाष्टमेश द्वौं मुख्यौ स्वं व्ययेशमुपलक्षणम् ॥ ४३||हाभ्यां मध्ये अभिप्राय अष्टमंशो हि मारकः॥ षष्ठस्थे पापवाहुल्ये षष्ठेशो मुख्यमारकः ॥ ४४ ॥ मध्यायुषि समायोगे चिंतयेद्विजसत्तम् ।। षष्ठेशाश्रयराशीशदशायां निधनं भवेत् ॥४५॥षष्ठात्यष्ठेतराद्वापि त्रिकोणगोपि मारकः ॥ दीर्घस्यायुषि योगेन चिंतनीयं द्विजोत्तम ॥४६॥ षष्ठस्य वा तदीशस्य त्रिकोणे संस्थितो ग्रहः ॥ तस्याश्रि तस्वाभिराशेर्दशायां निधनं ध्रुवम् ॥४७॥ षष्ठे बलवति विप्र तत्रिकोणे विचिंतयेत् ॥ तदीशे वा त्रिकोणेषु प्रायेणापि मृतिं वदेत् ॥ ४८ ॥ राहुगशिस्तमावेशबलवान्मारकः स्मृतः ॥ लमरं- घडयं मध्ये नाश्रयीभूतमस्ति चेत् ॥ ४९ ॥ सराशिमरको ज्ञेयो ग्रहरीत्या विचिंतयेत् ॥ तत्तद्राशिदशायां तु तदीशायराशि च ॥ ५० ॥ दशायां निधनं वाच्यं पुरा शंभुप्रणोदितम् ॥ अपरे तु चरेत्यादि पूर्ववत्तत्समाप्ति च ॥५१॥ यो राशिः स तु विज्ञेयो मा- रकश्चेति संमतः ॥ तद्दशायां च निधनं निर्विशंक द्विजोत्त- म ॥ ५२ ॥ अत्राध्यायेच सर्वेषां ये योगा गढ़िता मया ॥ तेषां सर्व समालोच्य जातकस्य मृतिं वदेत् ॥ ५३॥ इति श्रीबृहत्पाराश रहोरापूर्वखंडसारांशे मारकभेड़कथनं नाम त्रयोविंशोध्यायः २३॥ अथायुर्दायाध्यायप्रारंभः । मैत्रेय उवाच ॥ कर्मवत्ता महाभाग आयुर्दागहने गतिः ॥ निर्विशंकं समाये व कथयस्व कृपानिधे ॥ १ ॥ पूर्वखण्डे आयुयाध्यायः २४ पराशर उवाच । अधुना संप्रवक्ष्यामि आयुर्दायां गतिं तव ॥ यम्या विज्ञान- मात्रेण कालज्ञो भवति ध्रुवम् ॥ २॥ लग्नेशादष्टमंशाभ्यामायुदाय विचिंतयेत् ॥ दीर्घमध्याल्पयोगत्वं यथावगढतो मम ॥ ३ ॥ स रेऽचरे स्थिते ह्रौ च लग्नरंध्राधिपौ यहि ॥ पूर्णयुगी विज्ञयो नि विशंक द्विजोत्तम ॥४॥ स्थिर लग्मनाथ हि लयेडो इंडमें स्थित तदायुः पूर्णयोगश्व संभवेद्रणिताग्रणीः ॥ ५ ॥ नन्ची स्थिते इंडे स्थिरे स्थिते लवाधिपे ॥ पुर्णायुयोगों विज्ञेयो निर्विशक द्विजोत्तम ॥ ६ ॥ अथातः संप्रवक्ष्यामि मध्यायुयोगमुत्तम ॥ चये लग्नाधिपे विप्र स्थिरे रंध्रपतिर्यदि ॥ ७ ॥ तदा मध्यायुषं ज्ञेयं हो द्वंद्वे मभ्यमानुपः॥अधुनाल्पायुयोगं च तवाने कथयाम्यहम् ॥ अंगाधीशश्वरे यस्य इंडभे रंध्रनायके। तस्याल्पायुर्महाप्राज्ञ निर्वेि शंक द्विजोत्तम ॥ ९ ॥ स्थिरेस्थिरे स्थित हो च लमरंध्राधियों रिज | स्वल्पायुस्तत्र विज्ञेयं सृष्टिकर्ता प्रणोदितम् ॥ १० ॥ पूर्ववत्तनुचंद्राभ्यामागं विचितयेत् || जन्मेदों वा स्थिते द्यूने चान्यस्थे मंदचंद्रयोः ॥ ११॥ त्रिधा योगः समः प्रांत गणिताग्रणीः ॥ एकरूपास्त्रयो योगा आयुषि सुविचिंत येत् ॥ १२ ॥ एकरूपत्वयोगों हो तृतीयो भिन्नरूपकः ॥ इयो- • योगेन संग्राह्यं न ग्राह्यं चैकरूपतः ॥ १३ ॥ योगत्रयं त्रयं रूप भिन्नं भिन्नं भवेडिज । होरालग्नविलग्नाभ्यां प्राप्तायुर्योगनिश्चि- तम् ॥ १४ ॥ लग्नेशादष्टमेशाच्च योगेकः कथितो द्विज ॥ हो- ● रानाभ्यां द्वितीयं योगयोगं विचिंतयेत् ॥ १५ ॥ तृतीय श निचंद्राभ्यां चिंतनीयं सदा द्विज | दुमदने वापि चिंतये लशचंद्रतः ॥ १६ ॥ यंत्रोद्वारमहं वक्ष्ये श्रृणु त्वं तडजोत्तम # बृहत्पाराशरहोरा सारांश: । चतुरेखालिखेत्तिर्यक् चतुरूई लिखेत्पुनः ॥ १७ ॥ नव कोष्टे त्रया योगा दीर्घगल्पाल्पमायुषि ॥ आद्यत्रये चरं लेख्यं तदध- स्थे क्रमेणच ॥ १८ ॥ चरं स्थिरं द्विःस्वभावं संलिखड्डिजसत्तम ॥ मध्ये स्थिरत्रयं कोष्ठे तदधो द्विःस्वभावतः ॥ १९ ॥ द्वंद्वं घरं स्थिरं लेख्यं निर्विशंकं द्विजोत्तम ॥ अंतत्रये हिःस्वभावं तदधः स्थिरमादिशेत् ॥ २० ॥ स्थिरं इंद्रं चरं विप्र क्रमेण संलिखे- तसुधीः ॥ तिर्यकोष्ठानुसारेण दीर्घमध्याल्पमायुषि ॥ २१ ॥ एवं पंक्तित्रये विप्र आठी पंक्तित्रयेण च ॥ चरोधः स्थिरपंक्तिश्च स्थि रपंक्तिस्थांभयम् ॥ २२ ॥ चतुरस्त्रं लिखेद्यंत्रं नवकोष्ठांतरं हिज ॥ प्रथमांकन संलेख्यमूर्ध्वकोष्ठत्रयात्मके ||२३|| तिर्यक्पको च द्वि- त्रीणि तिर्यक्पंक्तित्रयेष्वपि ॥ तदवोप्युर्ध्वपंक्ती च लिखेदेकं त्रयं हृयम् ॥ २४ ॥ मध्यपंन्यूर्ध्व संलेख्यं द्वयं चैकं वयं पुनः ॥ अं- तपंक्च्यूर्ध्वके लख्यं त्रयं हेकं द्विजोत्तम ॥ २५॥ एवं क्रमेण वै विप्र प्रतिकोष्ठत्रिपंकिषु ॥ दीर्घमध्याल्पआयुष्याद्विज्ञेयानि भवति हि ॥ २६ ॥ अवरोत्तरक्रमेणैव वामभागत्रिकाष्ठकं ।। दीर्घायुश्च वि जानीयान्निविंशंक द्विजोत्तम ॥ २७ ॥ मध्यकोष्ठत्रयं मध्यं दक्षि- कोष्ठत्रयेल्पकम् ॥ सप्तविंशतिका भेदा भाषिता द्विजसत्तम । ॥ २८ ॥ लग्नाष्टमेशयोर्वित्र दीर्घादौ च त्रयंत्रयम् ।। नवकाष्ठं विजानीयादायुःसाधनहेतवे ॥ २९ ॥ तदैव संविजानीयात्कोष्ठां- कलनचंद्रयोः ॥ नव कोष्ठा महाप्राज्ञ विज्ञेया लग्नहोरयोः ॥३०॥ एवं चरादिराशीनां भेदेनापि एथकष्टथक् ॥ नानाभेदादिसंयुक्ते तवामं कथयाम्यहम् ॥ ३१ ॥ दीपायुः चरः १ लग्नेशः चरः ९ मष्टमेशः पूर्वखण्टे आयुयाध्यायः २४ अथ दीर्वाद्यनेक मंदानामायुश्चकम् । दीर्घायुः स्थिर: २ सय दिभाव ३ अष्टमेश दीर्घायुः हिःस्वभावः मेलमेशः स्विर: २ अष्टमेश । भव्यायुः चरा ९ लग्नेशः निर: २ अष्टमेश: मध्यायः स्थिर: २ लप्रेशः १ अ मध्यस्थुः हिनस्वभाव मे हिःस्वभाव धः २ एशः हिःस्वभावः श अल्पायु स्थिर: २ लगेग: स्विरः अमेर अल्पायु विश १ अष्टमेशः च कदाचित्कश्चिद्भवति इत्युक्तं द्विजसत्तम ॥ लग्नाष्टमेशयारेक त्वपरं लग्नचंद्रयोः ॥ ३२ ॥ विलग्नहारयोरन्यदतिपक्षत्रयं हिज | तदेभिः प्रेत्य संवादादित्यादियोगसंकथम् ॥ ३३ ॥ दीर्घमध्याप भेदेषु चरेत्यादि निरूप्यते ॥ हात्रिंशच चतुःषष्टिं षण्णवति स्व- रूपके ।। ३४ ।। षटत्रिंशद्वा डिसप्ताब्दे अष्टोत्तरशताब्दके ॥ च वारिंशबाशीतविंशोत्तरशतात्मके ॥ ३५ ॥ योगान्यमहमायुष्यं वा शेषेषु समानतः ॥ समागतेषु आयुर्दास्पष्टीकरणसंकथाम् ॥ ३६ ॥ पूर्णमादी हानिरंतनुपाते मध्यमो भवेत् ॥ राशियस्य योगाई वर्षाणां स्पष्टमुच्यते ॥ ३७॥ एवं द्विकानां संचित्य त्र- याणां योगवान्मते ॥ यत्रास्यायुर्यनिर्णीतं योगजालेन यत्कृतम् ॥ ॥ ३८ ॥ तत्रायुदीर्घसंलग्वा सिहिमध्यावधिर्भवेत् ॥ निर्दिशंक महाप्राज्ञ स्फुटीपातानुपाततः ॥ ३९ ॥ लब्धान्दमनुपातेन म ध्यमध्येपि योजयेत् ॥ दीर्घायुषा विजानीयात्संस्फुटी चपलात्म- का ॥ ४० ॥ मध्यमायुर्लभेत्तत्र अल्पायुः सिद्धिसंभवम् ॥ पूर्वद दनुपातेन यत्र युङ्मध्यमायुषि ॥ ४१ ॥ कदाचित्सर्वयोगेन श 3+ बृहत्पाराशरहोरासारांशः | ल्पायुः सममागते ॥ यत्रभावानुपातस्य तत्रैकः खंडः सिद्धयति ॥ ४२ ॥ खंडत्र्यप्रयोगेन आयुर्दा कथिता मया । द्वात्रिंशत्षष्ठत्रिं- शाब्दा चत्वारिंशत्तमैर्द्विज ॥ ४३ ॥ किं ग्राह्यं कियतो ग्राह्यं क दाचिद्भाह्यमाणकः ॥ इति संशयनिवृत्यर्थं कथयामि पृथकृपृथक् ।। ४४ ।। लग्नेशश्चाष्टमेशाभ्यां तार्योगसंभवः ॥ चन्वारिंशा- त्मकं खंड संग्राह्यं द्विजसत्तम ॥ ४५ ॥ योगत्रयेषु चागत्य अ- ल्पायुद्दिजसत्तम । द्वात्रिंशब्दकखंडं च संज्ञेयं ब्रह्मणोदितम् ॥ ॥ ४६ ॥ कदाचिदनुपातेन युक्त सिद्धि: प्रजायते ॥ दंताब्देन तु संदेहा रुद्रशूलं विचितयेत् ॥ ४७ ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि अनु- पातविधिं द्विज ॥ पृथकृस्पष्टं च संस्थाप्य विलग्नेशाष्टमेशयोः ॥ ॥ ४८ ॥ गतराशींस्त्यजेंद्रिय विद्यमानेन संगणेत् ॥ वैराशिकेक- खंडस्प यदाप्तं वर्षमादिशेत् ।। ४९ ।। लग्नेशस्याष्टमेशस्य आयु रागतयोहिंज || वर्षादिपिंडयोयगं तदर्धे स्पष्टकारितम् ॥ ५० ॥ दीर्घमायुर्लभेद्रिप्र हिसप्तादेषु योजयेत् ॥ तदा चाशीतमे योज्यं दीर्घसंज्ञा स्फुटा भवेत ।। ५१ ॥ मध्यमायुषि यत्रैवं षटत्रिंशन्नभ वेदयोः ॥ अनुपातेन चागत्य युक्तेदे मध्यमायुषि ॥ ५२ ॥ त्रैरा- शिकमहं वक्ष्ये तवायें द्विजसत्तम ॥ प्रमाणमिच्छा तुल्यं च स्थाप्यमाद्यंतयोईयोः ॥ ५३ ॥ मध्ये फलेन्यजाती च संगुणेदि- च्छ्या द्विज ॥ प्रमाणासंस्फुटफलं तस्याख्यमनुपातकम् ॥ ५४ ॥ दीर्घमध्यायुषोर्वित्र अनुपाताप्तियोजयेत् ॥ अल्पायुषी यदा लब्ध- मभावमनुषानकम् ॥ ५५ ॥ प्रवर्तमान मायुः स्याजन्मप्रभृतिमेव च ॥ विलग्नहोरयोरेवं तदेव लग्नचंद्रयोः ॥ ५६ ॥ समागतायुषि- स्तस्याश्यांतखंडे स्फुटीकृतम् ॥ सर्वयोगेषु वै विप्र संस्कारमनुपा- ततः ॥ ५७ ॥ होरालमादिमांशे तु पूर्णमंते च किंचन | स्पष्टीपूर्वखण्डे आमुर्दायाध्यायः २४ करणमेतत्स्याद्दीर्घमभ्याल्पकायुषि ॥ ५८ ॥ होगमं स्फुटाकल्य निकलादि द्विजोत्तम ॥ तस्य त्रैराशिकं स्पष्ट पूर्ववद्योजयत्पुनाः ॥ ।। ५९ ॥ अंतखंडेषु संयोज्यमायुष्यं निर्णयं भवेत् ॥ हिसार्वघटि- कामध्ये त्रिंशदंशस्फुटी द्विज ॥ ६० ॥ आनीय पूर्वरीत्याव्दात्म यराशेश्य लग्नभात् ॥ पूर्वाध्यायष्वहं वक्ष्ये तवाग्रे हिजसत्तम ॥ ||६१||अधुना संप्रवक्ष्यामि आयुःसाधनहेतवे । कक्ष्यान्हास तथा वृद्धि शनियोगेन वें द्विज ॥६ सालयाधीशः शनियुतो होराधीशो यथा हिज ॥ ६३ ॥ कक्ष्यान्हास भवेत्तत्र यन्त्र सोरिथ्य निर्ध- लः ॥ ६४ ॥ आयुयसमापन्ने कक्ष्या त्रीणि प्रजायते ॥ दीर्घ- मध्याल्परूपं चेतृत्प्रमाणं वदाम्यहम् ॥ ६५ ।। षट्त्रिंशब्देन क क्ष्येका तस्या हानिः प्रजायते ॥ मध्यमायुर्भवेत्तत्र निर्विशंक हि- जोत्तम ॥६६ ॥ मध्यमायुः समागत्य स्वल्पायुजवतेब्रुवम् ॥ योगेल्पायुः समायातः शनिर्वागं करोत्यपि ॥ ६७ ॥ घटूविंशा- दश्य रूपेण कक्ष्याव्हास भवेडिज ॥ अत्यल्पायुर्विजानीयाहालेन निधनं भवेत् ॥ ६८ ॥ अथ योगत्रये विप्र शनिर्योगं करोतिच || एक एकादशाहासः कक्ष्यान्हासं त्विदं क्रमात् ॥ ६९ ॥ ततः फ लविशेषार्थी गुणदोषौ वदाम्यहम् ॥ गुणैः प्रपूरितः सौरिः कक्ष्या वृद्धिं करोति च ॥ ७० ॥ दोषयुक्ता भवेद्धानिस्ताभ्यां निर्णय उ च्यते ॥ स्वर्गतुंगादिगुणिभिर्युक्तो मार्तंडवंशज ॥ ७१ ॥ कक्ष्या- वृद्धिको विप्र विभागेनायुवृद्धिकृत् ॥ अत्यल्पायुवेदल्पमल्पा- नमध्यं प्रजायते ॥ ७२ ॥ मध्यमाजायते दीर्घ कक्ष्यादृदेश्य लक्ष णम् ॥ एवं नीचारिगः सौरिः पापदृष्टिसमन्वितः ॥ ७३ || कक्ष्या- हासकृते विप्र त्रिभागेनायुहानिकृत् ॥ वृद्धाद्भवति मध्यायुमेध्या- दल्पायु जायते ॥ ७४ ॥ अल्पादत्यल्पका याता बाल्ये निधनसं- + बृहत्पाराशरदोरासारांशः । भवः ॥ लयेशे वापि होरेशे केवले शनिसंयुते ॥ ७५ ॥ पापक्षे पापयुक्ते वा पापदृष्टिसमन्विते ॥ कक्ष्याहास न कुर्वीत विना नीचारिंगे द्विज ॥ ७६ ॥ एवं तुंगादिरहितं कक्ष्यावृद्धिं न कारये- त् ॥ शुभ शुभसंयुक्ते शुभदृष्टी च तुंगगे ॥ ७७ ॥ पापयोगेन रहिते कक्ष्याढद्धिकरः शनिः॥ एवं नीचादिदोषेण कक्ष्याहासः प्र जायते ॥ ७८ ॥ साधारण्ये स्थिते युक्ते कष्टं चातितरां कृते ॥ अवुना संप्रवक्ष्यामि कक्ष्यावृद्धिद्वितीयकम् ॥ ७९ ॥ गुरुणा स्थानसंबंधे भविष्यति द्विजोत्तम ॥ लग्ने वा सप्तमे वापि तुंगा- दिगुणसंयुते ॥ ८० ॥ शुभक्षै शुभदृग्युक्ते कक्षावृद्धिकरे गुरी ॥ जीवने संशयं यस्य अल्पायुर्वृद्धिकारकम् ॥ ८१ | अल्पायुषि च मध्याभ्याप्ते दीर्घमायुषि ॥ एवं भेदानुभेदेन कथयामि तवा- ग्रतः ॥ ८२ ॥ अथायुर्बाधकं विप्र दर्शयामि तवाग्रतः ॥ दी- युयोग संप्राप्य प्रकारशकलेष्वपि ॥ ८३ ॥ किं दशायां च निधनमिति कर्तुमपेक्षया ॥ निर्णयं तस्य कुर्वीत तवाग्रे कथया- म्यहम् ॥ ८४ ॥ यस्य दीर्घायुषं लब्ध्वा पर्यंत मध्यमायुषि ॥ निरपवादता ज्ञेया तदने निधनमुच्यते ॥ ८५ ॥ मध्यायुषः स- मायोगे लब्ध्वा पूर्वप्रकारतः ॥ निर्विशंकाल्पपर्यंत तद मृति- चिंतनम् ॥ ८६ ॥ योगेत्यायुः समागत्य स्वयं खंडे विचिंतयेत् ॥ किंस्विशायां निधनं भविष्यति द्विजोत्तम ॥ ८७ ॥ दीर्घे हिंसप्त- तिवर्षे तदूर्ध्वं चिंतयेन्म तिम् ॥ षट्त्रिंशददादूर्ध्वं च चिंतयेन्म- ध्यमायुपि ॥ ८८ ॥ अथ स्पष्टं प्रवक्ष्यामि मलिने द्वाराह्ययोः ॥ नवांशे निधनं तस्य त्रिशूलिभाषितं पुरा ॥ ८९ ॥ द्वारद्वारेशयो- वित्र मालिन्यं तनवांशके ॥ जातस्य हि भवेन्मृत्युः सत्यमेव न संशयः ॥ ९० ॥ पाकभोगइये विप्र चिंतनीयं प्रयत्नतः ॥ स्वयं

पूर्व ५४

पापः पापदृष्टे पापखेटसमविते ॥ ९.१ ॥ तनवांशदशाकाले नि- :- धनं च भवेद्भुवम् ॥ निर्विशंकं महाप्राज्ञ तदंतरगते मृतिः ॥५२॥ हारेच बाह्यराशेर्वा नवांशे निधनं भवेत् ॥ पापयोगे नवांशेशात- दनंतर्गते द्विज ॥ ९३ ॥ यदा दशाप्रदो राशिः पापसंज्ञां प्रजाय ते ॥ लग्नाद्यावति यो दूरं तावडूरं विभोगकाः ॥ ९४ ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि नवांशकपदेन च । प्रतिराशिनवांशन नवाब्देन दशास्थिरम् ॥ ५५ ॥ विशेषरूप में प्रोक्तं नवान्दाहारबाहायोः || राशिसंबंधिो ग्राह्याश्चरदशायां विचिंतयेत् ॥ १६ ॥ भावानां स्पृष्टकृत्यैवं हारबाह्यं विचितयेत् ॥ यद्भावस्पष्टता स ग्रहनवां- शेषु भो द्विज ॥ ९७ ॥ रीत्याब्दे च समानीत मरणं भवति ध्रुव- म् ॥ एवं तन्वादिभावानां स्पष्टीकार्या यथार्थतः ॥ १८ ॥ ग्रन वांशवैपरीत्याद्वादशानां नवांशके || नवांशायुसमानेन विशेष च समादिशेत् ॥ ९९ ॥ एवं विचिंतयेहिन द्वारबाह्यद्वयोरपि || मलिनत्वमथैवंदं निधनं न तु कथ्यते ॥१०० ॥ अन्ये नरस्व मलिने सर्वत्र इति चिंतयेत् || पापराश्याक्रांतराशी पाकांश नि- धनं द्विज ॥१०१ ॥ एवं चरदशाकाले हारेशस्य मलिम्लुचे || तीशाश्रयराशेरप्वंशपाके भवेन्मृतिः ॥ १०२।। एवं चरदशा- मध्ये चिंत्यते द्वारवाह्ययोः ॥ त्रिकोणोत्तरदशाप्राप्ते निधनं जात- कस्य च ॥ १०३ ॥ अथ वा योगायुर्दायसमाप्तिसमयेष्वपि ॥ प्रोक्तं मरणाश्रयीभूते चिंतनीयं द्विजोत्तम ॥१०४ ॥ खंडे वा यदि पाकस्य बाह्यस्य मलिने यदि ॥ दशा न हि समाप्ते या तत्रिको द मृतिः ॥ १०५ ॥ अथुना संप्रवक्ष्यामि मृत्युयोगापवा- दकम् ॥ शुभदृष्टया शुभेयोगे शुभखेचरसंयुते ।। १०६ । नच द्वारे न बाह्ये च द्वारेशे चोपलक्षिते ॥ द्वारेशाश्रयनवांशे तु दशाबृहत्पाराशरहोरासाशिः - यां निधनं भवेत् ॥ १०७ ॥ अथैव शुभदृग्योगाभावेष्वपि द्विजो- त्तम ॥ नवांशकालेषु दशा अपवाद वदाम्यहम् ॥ १०८ ॥ लगे- शे तुंगगे विप्र यस्य जन्मनि जायते ॥ हारे हारे शबाह्यानां मा- लिन्येपि यदा भवेत् ॥ १०९ ॥ शुभहग्योगभावे च नवांशे नि- धनोच्यते ॥ न तु मृत्युर्भवेत्तस्य नवादाडिमादिशेत ॥ ११० ॥ हारवानवांशे च दशान्तमपि च द्विज ॥ पुनर्नवाब्दपर्यन्तं द्वा- रबाह्यं करोत्यपि ॥ १११ || द्वितीयराशिसंबंधे नवाब्दे प्रहरीति- तः ॥ समागते तदाप्यायुर्वृद्धिर्भवति निश्चितम् ॥ ११२ ॥ वृहा- नंतर्यदामृत्युस्तस्य विश्वात्मकोच्युतः ॥ सर्वात्मना मृत्युयोगःशु- भद्रग्योगसंभवः ।। ११३ ॥ लयेशे तुंगराशिस्थे इत्याकांक्षा द्वि- जोत्तम ॥ तस्या विनिर्णय कर्तुं स्पष्टमुक्तेन भाषितम् ॥ ११४ ॥ यस्य वृद्धिकरे विप्र पदेशस्य दशांतरे ॥ निधनं च भवेत्तस्य नि- विशंकं वदाम्यहम् ॥ ११५ ॥ पदेशस्य नवांशे वा लग्नाष्टमंत्रि- कोणगे || दशायां निवनं तस्य यस्य वृद्धिपदं भवेत् ॥ ११६ यदि वृहाब्दमादाय निधनं न भवेत्कदा ॥ निधनं न भवेत्कदा ॥ दशात्रयाणामंते तु मृत्युभवति निश्चितम् ॥ ११७ ॥ पदेशस्य दशा तत्र लग्नारुदे पद्स्य च ॥ रंध्रारूढे तदा ग्राह्यं तदीशस्य यदा हिज ॥११८ ॥ तदाश्रये राशिदशा ग्राह्यमाणा हिजोत्तम ॥ अत्र केवलखेटानां दशायां चिंतयेत्सुधीः ॥ ११९ ॥ यहा पदेशस्य दशा निसर्गब- लक्षणा || दशा विंशोत्तरीरीत्या दशा चाष्टोत्तरी मता ॥१२०॥ तदा पददशायां च निधनं गणितामणीः ॥ अक्षपदं तदीशस्य पदशौचं तयोर्दशा ॥१२१ ॥ नाथांतेन समारीत्या राशिखेटाह योदेशा || निवर्तिता दशा विप्र तदैतेषु विचिंतयेत् ॥ १२२॥ च रपर्या दशारीत्या पदेशस्य दशांतरे ॥ अवश्य निधनं तस्व निपूर्वखण्डे आयुयाध्यायः २५ विशंकं द्विजोत्तम ॥१२३॥ तथापदेशस्य च तत्रिकोणं गाय भो द्विज ॥ नवांशकदशारीत्या समानीय दशांतरे ॥ १२४॥ पुनः प त्रिकोणाभ्यामनंतरगते द्विज ॥ दशायां निधनं वाच्यं जातकस्य न संशयः ||१२५|| नवांशकदशा प्रोक्ता द्विधा ग्राह्या हिजोत्तम ताभ्यां लग्माष्टमाधीशा अथ वा राशिकोणपाः ॥ १२६ ॥ दशा- यां निधनं वाच्यं त्रिशूलिभाषितं पुरा ॥ इत्येषां निधनं योगाद- वश्यं चिंतयेंद्दिज ||१२७॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडमारां- शे आयुर्दायकथन नाम चतुर्विंशोऽध्यायः ॥ २४ ॥ ॥॥ पराशर उवाच । अथातः संप्रवक्ष्यामि प्रकारं वै द्वितीयकमायस्यविज्ञानमात्रे. ण आयुर्दासूचको भवेत् ॥ १ ॥ विलनात्मदशा विप्र अष्टमेशा- तयोईयोः ॥ मध्यं चैको बलिं चित्यं सोपि ह्यायुः प्रदी यहः ॥२॥ केंद्रादित्रिक योगेन दीर्घ मध्याल्पमायुषि ॥ सा विज्ञेया महाप्राज्ञ तवा प्रवदाम्यहम् ॥ ३ ॥ केंद्रे स्थितेपि दीर्घायुर्मध्यायुः पणफरं स्थितं ॥ आपोक्किमे स्थितं त्वल्पमार्भवति निश्चितम् ॥ ४ ॥ कर्कलनेषु कुंडल्यां तदेवं चिंतयेडिज | लग्नाहा मदने वापि वा- ष्टमेशं तयोर्द्रयोः ॥ ५ ॥ ताभ्यां मध्ये बली चैकः स्थिते केंद्रादि- पूर्ववत् ॥ दीर्घमध्याल्पभेदेन आयुर्निश्चित्य पूर्ववत् ॥ ६ ॥ पूर्वद- इंडखंडस्य त्रैराशिकक्रमेण च ॥ आयुर्दायाः कृते स्पष्टं प्रवक्ष्यामि इदं वचः ॥७॥ स्वस्मिन्समबले खेटेऽनविके च बले हिजन वॉ येतायां दीर्घादि विपरीतायुषी भवेत् ॥ ८ ॥ दीर्घमध्ये च वाल् व अल्पं वा किंचिदेव च ॥ विपरीत योगभंगे सत्यमेव न संशयः ॥ ५ ॥ सप्तमात्सप्तमे विप्र नवमे कारके स्थिते ॥ विपरीतं स दो- • यदि योगायुनं तु संशयः ॥ १० ॥ अथामेनेकभेदानामा पुष बृहत्पाराशरहोरासाराशः ० निर्णयः कृतः ॥ दीर्घादित्र्यरूपेण इत्युक्तं ब्रह्मणोदितम् ॥ ११॥ जन्मलमाष्टमेशौ हो चिंतयेज्जन्मपत्रके ॥ पंचमैकादशे विप्र दी- र्घायुश्च प्रजायते ॥ १२ ॥ लाभे मध्य आयुयं वि चिन्तयेत् ॥ लाभे वित्ते त्रिकोणे वा आयुरल्पं भवेडिज ॥ १३ ॥ मतायुलभगे हौ च जातकोपि न जीवति ॥ एवं समस्तजन्तूना- मीदृग्योगं विचिंतयेत् ॥ १४ ॥ क्षपाकरांशमारभ्य वारिमिश्च करादिभिः ॥ उदयादि विना गर्भिरायुनं प्रकल्पयेत् ॥ १५ ॥ गणनायां च भावानामायात्यष्टविनाडिका || त्रैराशिकक्रमेणैवं त्रिंशदंशं प्रकल्पयेत् ॥१६॥ राश्यंशककलादीनां शुद्धस्पष्ट द्विजो- त्तम ॥ कृतायुः स्पष्टय़ग्नस्य अवश्यांकमिदं मतम् ॥ १७ ॥ अ- चैत्र भिन्नमार्गेण आयुयं निरूपितम् ॥ तनुतन्वीशतद्वाशिप- त्युर्भानां त्रिकोणके ॥ १८ ॥ अल्पमध्यचिरायुष्ये रुपवर्षप्रमा- गतः ॥ अष्टमेशादियोगेन निर्याणं कारको ग्रहः ॥ १९॥ लग्नात्र- कोणगेल्पायुमंशस्य त्रिकोणगे ॥ मध्यमायुर्विजानीयान्निविंशक द्विजोत्तम ॥ २० ॥ लग्नेशात्स्वीयराशीशे त्रिकोणे बंधनायके || दीर्घायुष प्रदातव्यं पुरा शंभुप्रणोदितम् ॥ २१ ॥ तेषां मध्ये त्रिकोणानां विभागे च नवं कथम् ॥ स्वल्पमध्यचिरायुष्यं हाद- शान्दाधिकेन च ॥ २२ ॥ अल्पायुषस्त्रयो भेदास्त्रयस्थाने ष्टयक् पृथक् || विलमेशाष्टमेशादि लग्नस्थेपि द्विजोत्तम ॥ २३ ॥ डादशाष्ट भवेदायुश्चतुर्विंशतिपंचमे ॥ नवमे च पट्त्रिंशाब्दमि- त्येवं न तु संशयः ॥ २४ ॥ लग्नेशराशिकोणेषु लग्नरंध्राधिपादि- चेत् ॥ तत्र स्थितेष्टवेदाब्देषष्ट्यब्दं पंचमे स्थिते ॥ २५ ॥ नवम स्बेहिसमाब्दं तन्नवकमिदं मतम् ॥ लग्नेशाश्रितराशीशे त्रिको- गेषु स्थिते हिज ॥ २६ ॥ लमेशादष्टमेशादित्रिभागं दीर्घमायु- H पूर्व २५ पिं ॥ लग्नस्थे चतुराशीतिः पंचमे घट्नवांश के ॥ २७ ॥ नवमे- ष्टोत्तरशतं वर्णेष्वायुर्विनिर्णयः ॥ द्वादशाब्दानुपाते च होतच्छ- भुप्रणोदितम् ॥ २८ ॥ तुलामेषविशेषु प्रायः शुक्रो भवेली ॥ सदशादौ स्वरूपं स्यादते च स्यात्स्वभावतः ॥ २९ ॥ पूर्वाह च स्पष्टदशामेषस्यापि तुलस्य च ॥ चरपर्यासमानीत अच्छे चैका- ब्दयोजिते ॥ ३० ॥ द्वादशाब्दाधिके कृत्वा पूर्वमायुः समागते ॥ नाथांताब्दसमूहे च मेलनीयं द्विजोत्तम ॥ ३१ ॥ तत्र चायं वि भागश्च तवाये कथितो द्विज ॥ लभेशाढ़ौ समारंभ प्रथमांशा- दिसंख्यया ॥ ३२ ॥ योजयेद्वादशाब्दं च आयुः साधनहेतवे ॥ अंत त्रिंशत्तमांशांते लग्ने स्पष्टे सति द्विज ॥ ३३ ॥ स्वभावत- द्भवाच्छून्ये द्वादशाब्दं तु योजयेत् ॥ मध्ये तथानुपाते च विधा- यं च यदागतम् ॥ ३४ ॥ तद्योजनीयं कर्तव्यं निर्विशंकं स्व- भावतः ॥ इत्येव नाथांतान्दा ये स्वभावजा भवंति च ॥ ३५ ॥ नाधिके चैव नादन शुक्रो लयस्थितो यदि ॥ भानुतष्टे च शू- न्याप्ते न युक्तं हादशात्मकः ||३६ ।। एकोष्टमेशः स्वोच्चस्थे पर्या- यायें प्रयच्छति ॥ नात्रस्थो नाशयेत्पर्याह्यघमायुषि निश्चितम || ॥ ३७॥ नीचरन्ध्रेशसंयुक्ताः पर्यायान् पृथक्पृथक् ॥ ग्रहा विना- शयंत्येव निर्णते परमायुषि ॥ ३८॥ उच्चरंशसंयुक्ते यः प्रत्ये- कमुन्नयेत् ॥ एव मध्यपर्यायं परमायुर्विनिश्चितम् ॥ ३५ ॥ रविकुजःशनिराहुभरणे बलिन कमात् ॥ विशेषदुर्बल हित्वा स हीयाइलिनं सुधीः ॥ ४० ॥ केतुश्च शनिवद्रोंचनाथनैमित्त्यमा- दिशेत् ॥ शनिना राहुणा वापि युक्ते सौम्ये रवीक्षिते ॥ ४१ ॥ पर्यायमेकं तन्मध्य एकराशौ मृतिं वदेत् ॥ तयोस्तु शुभयोगेन ताशमृतिमादिशेत् ॥४२॥ भोगराशौ दुर्बले वा प्रबले चा ग्रहे ( १७० > वृहत्याराशरहोरासारांशः स्थिते ॥ तथापि निर्दिशेत्काले मरणं तन्त्र संशयः ॥ ४३ ।। केतोः श्रीमहसानस्थे नाथे वा शुभवीक्षिते ॥ केतोर्दशान्ते मृत्युः स्या- च्छुभदृष्टेन किं च न ॥ ४४ ॥ तन्वाधीशाष्टमेशाभ्यां योगेनायुः कृते द्विज ॥ अष्टमेशात्तदुच्चस्थे चरपर्याब्दप्रमाणके ॥ ४५ ॥ अ- र्वाधिकाब्दं दत्वेष योजयेत्पूर्वायुष ॥ एवं नाथांतरीत्या च चर पर्यातिरिक्तकः ॥ ४६ ॥ मर्यादयापि यद्यायुरष्टमंशेन दीयते ॥ तत्सर्वमर्थाधिक्ये च विधेयं द्विजसत्तम ॥ ४७ ॥ एवं रंध्रपति- विप्र नीचराशिगतोपि च ॥ दीयमानायुर चेन्नाशयति न सं- शयः ॥ ४८ ॥ एवं रंध्रपतिर्विन नीचखेटेन संयुतः ॥ तद्ग्रहेण दीयमानमायुरई विनश्यति ।। ४९ ॥ एवं रंध्रपतिर्वित्र तुंगखेटेन संयुतः ॥ ग्रहाः स्वेन दीयमानमा युरई च वर्द्धति ॥ ५० ॥ एत्र- मुक्तं च विजेंद्र परमायुर्विनिश्चितम् ॥ लग्नेश्वराष्ट्रमंशाभ्यां योगा- युर्दायमागते ॥ ५१ ॥ तेषु संस्कारमाज्ञेयमिदं पूर्वोत्तसंकथाम् ॥ लमेशादायुरित्येवं तत्तद्योग कलात्मकम् ॥ ५२ ॥ संयुक्ताच ग्रहा उच्चनीचादिगुणदोषतः ॥ वृद्धिसाबुतरित्या कार्या के संप्रदाय- तः ॥ ५३ ॥ हिव्यादिमृत्युयोगश्च प्रबलः पूर्वभाषितम् ॥ नैसर्गि- कोपि वीर्याय तस्य पाके मृतिर्भवेत् ॥ ५४॥ व्याराहुपंगूनां चतुःखेटांतरे बली ॥ तस्य योगानुसारेण जातकस्य मृति बढे ॥ ५५ ॥ अष्टमेशेन संयुक्ते शनिराहुकुजोरविः ॥ न वीक्षिते ग्रहै- बध तस्य मृत्यु विनिर्दिशेत् ॥ ५६ ॥ एषां मध्येषु प्रबल्ला सा तत्स्वामिकराशि ॥ पाके मृत्युं विजानीयान्निर्विशंक द्विजोत्तम ॥ ५७ ॥ एतेषां चतुःखेटानां मध्ये चेको बली क्वचित् ॥ तस्य राशाले मृतिस्थानं विनिर्दिशेत् ॥ ५८ ॥ मृत्युस्थानभिभू- तायां सिद्धायां व महादशा ॥ तत्तस्यापि क्रमेणैव तदनंतर्दशा वृहत्पाराशरहोरा सारांशः । कक्षा हासे यदाऽर्थोऽपि पूर्ववज्जायते ध्रुवम् ॥ अथैवं लग्नकुंडल्यां पापयोगत्रिकोणगे ॥ ७६ ॥ लग्नपंचमभाग्येषु पापयोगकृते द्वि- ज || कक्षाहासो भवेंद्रिप्र निर्विशंक विधेः सुत ॥ ७७ ॥ अत्रा स्मिन्कारके लग्ने चिंतयेजनुलग्नयत् । कारकांडशे द्यूनराशेः पाप- मध्यत्वमेव हि ॥ ७८ ॥ एको योगः स विज्ञेयः कक्षान्हास च पूर्ववत् ॥ अथैककक्षाहासस्य चापवादं वदाम्यहम् ॥ ७९ ॥ एकस्य कक्षाहासं च वित्तमे चान्यथा भवेत् ॥ पूर्ववयोगेन कक्षावृद्धिर्भविष्यति ॥ ८० | जनुने कारके च चिंतयेत्पूर्वव विज ॥ लग्ने द्यूने बने रिष्फे षष्ठे रंधे स्थलत्रये ॥ ८१ ॥ शुभखे- टकते योगे कक्षावृद्धिर्भवित्वपि ॥ चिंतयेत्पूर्ववहिन त्रिको- णेषु स्थलद्वये ॥ ८२ | जनुर्लने कारके च शुभयोगं करो ति च ॥ कक्षाहदिन संदेहो भविष्यति द्विजोत्तम ॥ ८३ ॥ कारके च त्रिकोणस्थे नीचस्थे पापखेचराः ॥ कक्षा हासो महा- प्राज्ञ द्वितयंन भविष्यति ॥ ८४ ॥ कारकांशे त्रिकोणेषु शुभखटे शुभ स्थळे | कक्षावृद्धिर्भवेत्तत्र न संदेहो द्विजोत्तम ॥ ५ ॥ कारके पापखेटाच्च चांतगे पापसंयुते ॥ कक्षाहासं भवेत्तत्र प्र णीत द्विजसत्तम ॥८६॥ कारके शुभसंयुक्ते स्वतुंगे शुभखेचराः ॥ कक्षावृद्धिर्भवेत्तत्र निर्विशंकं हिजोत्तम ॥ ८७ ॥ पापकारकगता- न्हासहडिवो कथिता हिज ॥ अथैव गुरुणा कक्षा-हासवृद्धी वदा- म्यहम् ॥ ८८ ॥ वित्त व्यये लग्नपष्ठे त्रिकोणे पापयोर्द्विज ॥ क- आहासं भवेत्तत्र पूर्ववदिजसत्तम ॥ ८९ ॥ गुरौ नीचे ह्यतुंगे च संयुक्तंऽशुभखेचरैः ।। कक्षाहासं करोत्येव निर्विशंक हिजो- तम ॥ ५० ॥ वित्तगे च गुरुं ज्ञेयं पूर्ववद्योजयेडिज | प्रामुक्ता थं च कक्षा सर्वा प्रचक्षते ॥ ९१ ॥ तथैव शुभयोगेषु il

पूर्वखण्डे आदीयाध्याय २५

(193 चापवाद वदाम्यहम् ॥ उक्तस्थाने शुगे पूर्णेन्दुशुयोजि ॥९२॥ योगप्रकरणे कक्षान्हासं च न तु वृद्धये ॥ तत्रेकराशिवृद्धि- व भवत्येव न संशयः ॥ ९३ ॥ पूर्ववदुक्तपापेषु शनिना योग- कारकम् ॥ कक्षाहासं च तत्रैव यत्रैकं राशिहासकृत् ॥ १४ ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि विशेषेण हिजोत्तम ॥ आलंत्र्य स्थिरदायां च योगान्निधनमेव च ॥ ९५ ॥ शशिनंदपावका च दशा स्थिरा || चरे स्थिरं द्विःस्वभावेभानुना राशिषु हिज ॥ ९६ ॥ त्रिभिस्त्रिभराशिरेकं खंडाश्वत्वार एव च ॥ कस्मिन्खडे च निधनं तस्य योग विचिन्तयेत् ॥ १७ ॥ यस्मिन्खण्डे मृत्युयोगस्तस्मि खंडे विचिंतितम् ॥ मरणं भवतीत्यर्थं निर्विशकं वदाम्यहम् ॥ ॥९८॥ योगत्रयमहं वक्ष्ये दीर्घमध्याल्पभेदतः ॥ चतुःखंडेषु य त्रायुरागतं तत्र चिंतयेत् ॥ १९ ॥ दीर्घायुर्यागवत्तत्तु यस्मिन्खंडे समागते ॥ तस्मिन्खंडे च निधनं भवत्यपि न संशयः ॥ १०० ॥ वक्ष्यमाणप्रकारेण मध्यमल्पायुषि द्विज ॥ निधनाश्रयखंडेषु ल- क्षणाक्रांतया दशा ॥ १०१ ॥ तद्द्शायां च निधनं भवत्येव हि- जोत्तम ॥ कदाचिन्न मृतिस्तत्र क्वेशदुःखभयानिच ॥ १०२ ॥ भ वंति तत्र संस्कार्य पुनरित्थं वदाम्यहम् ॥ पापडयमध्यगते ग- शिपाके मृतिर्भवेत् ॥१०३॥ लग्नाहा कारकादि पापाकांत त्रिको- णगे ॥ हादशाष्टमराश्येवं पापाऋतं भवेदपि ॥ १०४ ॥ तदशायां च निधनं जातकस्य न संशयः ॥ खंडे स्थिरदशायां च चिंतनीय प्रयत्नतः ॥१०५ ॥ पापराशस्त्रिकोणेषु हादशाष्ट्रमराशिषु । • पापाक्रांते तद्दशायां निधनं भवति ध्रुवम् ॥१६॥ शुभमध्ये मृ तिनैव पापमध्ये मृतिर्भवेत् ॥ पुनरपि निधनार्थाय राशिदोष र दाम्यहम् ॥ १०७ ॥ हादशाष्टमयोः पत्यादृष्टौ क्षीणेंदु शुक्रमों: । (१७४) बृहत्पाराशरडोरासारांशः । तहशयां च निधनं सत्यमेव न संशयः ॥ १०८ ॥ क्षीर्णेदो: केक- लं दृष्टिः शुक्रदृष्टिश्य केवलम् ॥ दृष्टिमात्रेण निधनं स्थिरदशायां विचिन्तयेत् ॥ १०९ ॥ मृत्युस्थानेन या दृष्टिः पापमध्यक्ष पश्य- ति ॥ तस्या दशां समालोक्य व्योमषष्ठाधिपाहिज ॥ ११० ॥ नि- रीक्षिते नवांशेषु द्वयोः स्थाने द्विजोत्तम ॥ तत्रैव निधनं ज्ञेयं भा - षितं च तवायके ॥ १११ ॥ पूर्वोक्तनिधनस्थाने महापाकं नरेष्व- पि ॥ व्योमषष्ठाधिपौ विप्र तयोरंशे निरीक्षिते ॥ ११२ ॥ राशेरें- तर्दशाकाले निधनं भवति ध्रुवम् ॥ अंतर्दशायरूपे द्वे निधन- स्थानमेव च ॥ ११३ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशर होरापूर्वखण्डसारांशे आयुर्दायकथनं नाम पंचविंशोऽध्यायः ॥ २५ ॥ पराशर उवाच । अयातः संप्रवक्ष्यामि निधनायें विशेषतः ॥ प्रकारांतरदशा- यास्तच्चरुद्राद्विजसत्तम ॥ १ ॥ लग्नघूनाष्टमे शौचे तयोर्मध्ये च यो बली ॥ प्राणीरुद्रः स विज्ञेयः सूर्यादिखेचरो पिञ्च ॥ २ ॥ तयोर्मध्ये बली चिंत्यः शुभदृष्टेन संयुते ॥ दुर्वलः सापि गौणा- ख्यो रुद्रग्रह इतीर्यते ॥ ३ ॥ तत्रैव प्राणिरुद्रस्य विशेषं गणये- त्फलम् ॥ प्रवक्ष्यामि तवाग्रे च शृणुष्व त्वं महामते ॥ ४ ॥ शु- भयुक्त शुभेर्दृष्टे शुभसंबंधकारकः ॥ प्राणी रुद्रः स विज्ञेयस्त- स्याधनायुरेव च ॥ ५ ॥ रुद्रगूलान्तमायुः स्यात्रिकोणांते तथा पुनः ॥ लझांते पंचमांते च नवमांते त्रयस्थले ॥ ६ ॥ चिंतनीयं महाप्राज्ञ तत्तद्राशिदशांतरे | अल्पमध्यं च दीर्घायुर्योगभेदा न संशयः ॥ ७ ॥ यत्राल्पायुः समायोगे त्रिकोणमध्यमान्तरे ॥ आयुस्तत्रैव विज्ञेयं तद व क्रमेण च ॥ ८॥ योगे भध्यायुषं प्राप्ते त्रिकोणे मध्यमांतगे ॥ आयुयसमातिथ्य निर्विशक द्विपूर्वसं आयुर्दायाध्यायः १६ जोत्तम ॥ ९ ॥ दीर्घायुर्योगसंलब्धं त्रिकोणे नवमांतमं । दर्श- तरे महाप्राज्ञ आयुर्दायसमाप्तये ॥१०॥ अथैव लग्नघूनादि प्रा रम्य च दशाक्रमः ॥ प्रवृत्तिर्जन्मतो ज्ञ्या निर्विशकं हिजानम ॥ ११ ॥ यत्र रुद्रग्रहस्यापि शुभदत्वं न भाव्यते ॥ तत्र जीवम्य नष्टत्वावेदम्फलमिति स्थितिः ॥ १२ ॥ अव रुद्रशूलांतमायुद येतिकारणे ॥ योगेस्मिंश्च समुत्कर्षात्किंचिद्दर्शयति हिज़ ॥१३॥ प्राणी रुद्रशुभे दृष्टे फलं पूर्वोक्तदायकः ।। शुभयोग न संदेहा रुद्रं शूलांतमायुषि ॥ १४ ॥ स्थित एव फलं जन्म कथितं कारणांत- रे ॥ निरुक्ते शुभसंयोगे किं कीर्तयति भो द्विज ॥ ३५ ॥ पूर्वमेव फलं साधो समुत्कृष्टे तदेव चेत् ॥ सुतरां तदेव वक्तयं निर्विशकं द्विजोत्तमम् ॥ १६ ॥ अनेन पूर्वयोगेन फलं किंचिद्धि न्यूनता || अद्योतितादुक्तकालात्पूर्व पश्चान्मृतिर्यदि ॥ १७ ॥ निरुक्तयांगच सदा अपवाद वदाम्यहम् ॥ रविं विहाय नितरां पापयोगा भव- हिज ॥ १८ ॥ योगोऽयं निष्फलं वाच्यं पुरा ब्रह्मणोदितम् ॥ इदं फलं न भवति योगेस्मिद्विजसत्तम ॥ १९ ॥ नाशयोग- स्य वक्तव्यं फलं वापि भयंकरम् ॥ अथुना संप्रवक्ष्यामि गौणरु- द्रस्य वै द्विज ॥ २० ॥ गुणप्रकर्षेण फलं विशेषेण तवाग्रतः # गोणरुद्रे महाप्राज्ञ मंदारेन्दुनिरीक्षिते ॥ २१ ॥ अभावे शुभयो- गस्य पापयोगांतरे तथा ॥ शूलांतात्फलं विजेंद्र आयुर्दाय भव- त्यपि ॥ २२ ॥ शुभदृष्टे वा शूलांतात्परतायुर्भवेदपि ॥ योगडय- परत्वेन योजनीयं न संशयः ॥ २३ ॥ एतद्योगइयं किंचिश्यून- तायामपि द्विज ॥ नेदं फलं प्रवक्तव्यं मैत्रेयाभाषितं पुरा ॥ २४॥ शुभदृष्टिभने चैव योगे च परपूर्ववत् ॥ शुभदृष्टवसंत्या च पापयो- गायभावतः ॥ २५ ॥ कृत एको हि योगच पूर्वयोजनमेष स. (९७५) अशुभयोगे शुभ दृष्टौ योगोऽयमपरी हिज ॥ २६ ॥ पापयो- गैरभावे च शुभदृष्टौ च संयुते ॥ कैमुतिकारख्यन्यायॆन सिद्धो योगस्तृतीयकः ॥ २७ ॥ पुरा प्रोवाच बच्छंभुस्तवाग्रे कथया- म्यहम् || द्वितीययोजनायां तु शुभदृष्टिसमन्विते ॥ २८ ॥ पापयोगैरभावे च योगः प्रथम उच्यते ॥ पापयोगे महाप्राज्ञ • शुभदृष्टेरभावके ॥ २९ ॥ द्वितीययोगपक्षेऽहं पूर्वस्मिन् द्विजस- त्तम ॥ पापयोगैरभावेन शुभदृष्टिविवर्जितः ॥ ३० ॥ केमुतिका- • ख्यन्यायेन तृतीयो योग उच्यते ॥ अथैव प्राणिरुद्रस्य युक्ता प क्षांतरे कथा ॥ ३१॥ तत्रैव प्रथमे योगे शुभदृष्टिविवर्जिते । शुभयोगादियोगच द्वितीयोक्तेन योगकृत् ॥ ३२ ॥ तृतीयेन इ- यस्यापि योगभंग करोत्यपि । अधुनोक्तत्रयाभावे मंदादिदृष्टिमा- ऋतः ॥ ३३ ॥ एवं स्थिते सुयोगश्च निःशंकं प्रतिपद्यते ॥ अशुभैः खेचरैर्दृष्टे पापयोग इतिस्थितिः ॥ ३४ ॥ शुभयोगविहीने च म म्दारेन्दुनिरीक्षिते ॥ तदायुः परती वित्र समानादिति योजयेत् ॥ ३५ ॥ प्रथमद्वितीये संतः पातयोगैरभावतः ॥ योगो भंगम- पेक्षा च तृतीयोक्तमिदं वदेत् ॥ ३६॥ पापदृष्टिमात्रमेवं योगनि- वहकारणे ॥ अपवादविहीनेन इत्येवोक्तं तृतीयके ॥ ३७॥ प्रा- शिवागौणरुद्राभ्यां ताभ्यामाश्रितमेव च ॥ गुणविशेष आयुरंत बक्ष्यामीह महामते ॥ ३८॥ गौणरुद्रशुभैयोंगे शुभदृष्टिसंम- न्विते ॥ रुद्रशूलांतमायुश्च योजनीयं द्विजोत्तम ॥ ३९ ॥ पूर्वोत प्राणिरुद्रेण द्वियोगप्राणकेन च ॥ द्वाभ्यां शूलांतमायुश्च तवाग्रे कथितं मया ॥ ४० ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि इयोर्निर्वाहकारणे ॥ तयो रूपं भिन्नभिन्न शृणुष्व मुनिपुंगव ॥ ४१ ॥ प्राणिरुद्रे शुभ- टेयोगोऽयं द्विजसत्तम । शुभयोगति का वातो झूलांतायुवि पूर्वोकाड (2000). निश्चितम् ॥ ४२ C ॥ गौशुभेदृष्ट योगोऽयं केशदायकः रोगशोकमग्रं कर्ता मृत्युं नैव करोति च ॥ ४३ | शुभयोगे महा प्राज्ञ योगोऽयं बलवत्तरः ॥ तस्य शूलांतभायुश्च निर्विशकं न संशयः ॥ ४४ ॥ उभौ रुदौ शुभग्रहै योगदृष्टी द्वयोरपि ॥ शुभ ग्रहेण केशव रुद्रशूलांतमायुषि ॥ ४५ ॥ प्राणी चाप्राणिरुद्राभ्यां कृतयोगइयेन च ॥ तयोर्वा संप्रवक्षामि तवाये द्विजसत्तम ॥४६॥ मार्तंडरहिते चान्यः पापयोगकृते हिज॥ योगद्वयं न भवति पा- तयुक्त इयोरपि ॥४७॥ शुभयोगः शुभैर्दृष्टैरुभयपि विना रबिम् ॥ पापयोगकते विप्र भययोगो विनश्यति ॥४८॥ शुभयोगः शु- भैर्दृष्टिभावेन भवत्यपि ॥ यत्रायुः कथयां चक्रुर्वक्तव्यं द्विजसत्त- म ॥ ४९ ॥ उभयोः पापयोगे च कश्चिद्रोगार्तिको भवेत् ॥ क्वेश- शोकनृपाङ्गीतिदेश पर्यटनं द्विज ॥ ५० ॥ शुभदृष्टिह्यभावे च शुभ- योगविवर्जिते ॥ पापयोगमभावेन मरणं सारणं दृशा ॥ ५१ ॥ शुभयोगदृष्टयभावे पापयोगे द्विजोत्तम ॥ पृष्टदशाचटन्नैव सुप्र- सादो न संशयः ॥ ५२ ॥ अस्मिन्प्रकरणे चैवमुपपत्तों द्विजोत- म ॥ शुभवर्गो पापवर्गो तवाग्रे कथयाम्यहम् ॥ ५३ ।। अर्कारमं दफणिनः क्रमात्ळूरा अथाश्रयम् || चन्द्रोपि क्रूर एवात्र क्वचिदं- गरिकाश्रयात् ॥ ५४ ॥ गुरुशिखिकविज्ञाश्च यथापूर्वे शुभग्रहाः ॥ क्रूरखेटा महाप्राज्ञ चार्काद्या उत्तरोत्तरम् ॥ ५५ ॥ क्रूराः क्रूरखेट- गो क्रूराणि ह्यपवादकम् ॥ शुभक्षेत्रगर्तेः क्रूराः क्रूरतामुपशा- म्यति ॥ ५६ ॥ गुर्वादयः शुभग्रहा यथापूर्व बुधः कविः ॥ कवितः केतुर्विज्ञेयः केतृतो वाक्पतिर्हिज॥५ आक्रमेणैव विजानीया कुस्खे- टोत्तरोत्तरम् ॥ यथापूर्वं क्रूरश्रद्दाः क्रूराश्रय समागते॥५वाएवं को मे समापन्नं कोर्य तु शोभनाश्रयः॥एवं गुर्यादि सौम्याम शुभा शक्तिशोभनाः ॥५१॥ कुरा सोम्यसेताः सौम्यता माते कचित् ॥ एवमेनापसबुक्तं कथयामि द्विजोत्तम ॥ ६ शुभराशिः स उच्चस्थो वा बुधः शुभः ॥ गुरुशुक्रौ च सौम्यस्थो ततोऽन्ये व शुभाः स्मृताः ॥ ६१ ॥ पूर्वस्मिन्पायोगेन योग गडये हिन || निरूपितं तवाग्रे च निर्विशकं न संशयः ॥ ६२ ॥ योगद्वयेषि मंगार्थे पापदृष्टौ विशेषकम् ॥ न दर्शयति कदापि स्यात्तवा कथयामि वै ॥ ६३ ॥ शुभग्रहैरभावे च मदारेन्दुनि रीक्षिते ॥ पापयोगे शुभेदृष्टे परतश्चायुषि द्विज ॥ ६४ ॥ प्राणि- रुद्रेप्यगौणेन शुभयोगविवर्जिते ॥ पापयोगेऽथवा दृष्टे तथा शुभ- निरीक्षिते ॥६५॥ व्यापारतानुविज्ञेया पूर्ववद्विजसत्तम ॥ अ त्रोपपदपापाच राहीरप्युपलक्षणम् ॥ ६६ ॥ एवं सूर्यातिरिक्तोपि पापयोगमथापि च ॥ तस्यैवेहानुवादाच्च राहोश्चिदुपबृंहणात् || ॥ ६७ । परिग्रहदर्शनाञ्च परतो रुद्रपाश्रयात् ॥ शुभस्थाने आयुरंतः शूलत्रयमलंघनात् ॥ ६८ ॥ न तु शूलदशायां व आ- युरंतं द्विजोत्तम ॥ एवं शूले चेत्तदंतशूलरीत्येत्ति वार्थके ॥ ६९ ॥ पूर्वोक्तपापयोगेन शुभयोगेन दृष्टितः ॥ कृतयोगद्दयस्यापि मं गार्थे च वदाम्यहम् ॥ ७० ॥ शुभयोगेन वै विष पापयोगोऽति- दुर्बलः || शुभदृष्टिकते योगः पापदृष्टेः कथं क्षमः ॥ ७१ ॥ न भं जनसमर्थस्य कोटियत्नकृते द्विज ॥ शुभकृद्योगभंगार्थे पापयोग- मेषीक्षतम् ॥ ७२ ॥ शुभयोगे दृष्टिकृते पापयोगेपि भंजकः ॥ शुभदृष्टिकते योगा पापयोगो विनश्यति ॥ ७३ ॥ यदायुर्दायम- घ्यस्वेदिद्विजोत्तम ॥ मापमात्रस्य शूळवे प्रथमझें मृति- चंदे ॥ ७२ ॥ ड़ो रुवी पूर्व वक्ष्येऽह यदि एकत्र संस्थिते ॥ मि शुभमार्केति मतिः ॥ ७५ वीः पापी च 4 ● प्रथम झूले मृत्युपायपि वकन्द्रः पायो भ खेचरा॥७६ मध्ये शुले भतिर्विप्र निर्विशकं भविष्यति ॥ भू.. भन्महृदयं विप्र एकत्र यदि तिष्ठति ॥ ७७॥ अंतभूले मतिया त्रिशूलिभाषित पुरा॥ एवं भेदानुभेदेन ज्ञेयं सर्वत्र बुद्धिमान् ॥ ॥ ७८॥ शूलक्षेत्रे च रुद्रौं हो यदि पापोथ वा शुभः ॥ मिश्रय- होष वा विप्र चिंतयेदलवत्तरः ॥ ७९ ॥ दीर्घापुरायुयोगेन - गाभावे द्विजोत्तम ॥ मृत्युशूलदशायां च पापयोग विना-रविः ॥ ७० ॥ क्रूराव येषु क्षेत्रेषु शुभनामाश्रयेषु च ॥ निर्याणतिरे- थां तु शुल निर्दिशेदयम् ॥ ८१ || शुभानामत्र पक्षे तु तथा क्रूराश्रयेषु च ॥ तस्मिञ्जतिकशूलों मृतिं ब्रूयान्न संशयास यद्यप्राणीरुद्रयोगे यत्किंचित्र्यूनता द्विज ॥ तर्हि रुद्राश्रयं तच्च त्रिधा न परतोऽपि च ॥८३|| रुद्राश्रयेपि चायुसमाप्तिर्भव- तिः ध्रुवम् ॥ प्रायेण विन्तयेहित्र पूर्वापरप्रयत्नतः ॥ ८४ ॥ यहा अप्राणिरुद्रस्य योगे पूर्णे भवत्यपि ॥ रुद्रशूले परत्वेन आयुर्दा- यसमाप्तये ॥ ८५ ॥ रुद्राश्रयेण प्रायेण शूलमेकद्वयं त्रयम् ॥ उ- नं कृते विप्रःयदि योगविशेषतः ॥ ८६ ॥ तर्हि रुद्राश्रमेष्येव प्रायेणार्भवेद्ध्रुवम् ॥ तावडर्षेण कथनं जीवनं जातकस्य च #. ॥ ८७ ॥ इत्युक्ते च प्रयाणे च पूर्व रुद्राश्रयारिज ॥ आयुर्दायस- मातिच कष्टयोगादि कारके ॥ ८ ॥ रुद्राय होतं हि निरु क्ते आयुषि द्विज ॥ किं भवेहिशेषरूपं तथाओं दर्शयामि भेषलो विशेषेण आयुरुद्वाश्रयोतके ॥ कुष्ठरोगादि कुर्वीत पूर्ण- घुर्न समाप्यते ॥ १० ॥ इंद्वराशौ स्थितौ रूह अगोमे- पिचा | रुद्रासदन्ते वा आयुदय अस्पता दोयोगमेदम प्रयसै मध्यमीतमे । दर्शकले स H ॥८९॥ A शंभूप्रणोदिताम् ॥ १२ ॥ स्वल्पमध्यमदीर्घायुर्योगादिक वदेहि ॐ ॥ तदायुर्दायमल्पादि यथोक्तं कथितं मया ॥ १३ ॥ स्वल्पायू: प्रथमे झूले मध्यमायुर्द्वितीयके ॥ दीर्घायुश्व तृतीयांते शूलांसे निधनं भवेत् ॥ ९४ ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि तत्राओ द्विजनंदन | मृत्युमुख्याश्रयीमूतदशायां तदशास्वपि ॥ ९५ ॥ ततः फलवि- शेषायें माहेश्वरग्रहं द्विज ॥ लक्षयंति तदा च तस्मादायुर्विनि- श्वितम् ॥ ९६ ।। चिंतयेत्कारके लमे अष्टमेशो महेश्वरः ॥ अथै- वाञ्न्यप्रकारेण माहेश्वरं वदाम्यहम् ॥ ९७ ॥ कारके तुंगराशि- स्थे स ग्रहो बलवत्तरः । रिफरंत्राधिपो मध्ये सोपि माहेश्वरो ग्रहः ॥ ९८ ॥ कारकाच्च ग्रहाभावे नाथो माहेश्वरो भवेत् ॥ रि- फरंध्राधियो विप्र बले सामान्यतां यदि ॥९९ । इयं माहेश्वर यातो यथा रुद्रग्रहौ द्वयम् ॥ ताभ्यां च निर्णयार्थाय प्रकारान्यद्व दाम्यहम् ॥ १०० ॥ स्वकारकस्य योगश्चेद्राहुकेतुरविं विना ॥ माहेश्वरो भवत्येव विकल्पेन द्विजोत्तम ॥ १ ॥ कारकस्याष्टमे पा पग्रहो माहेश्वरो भवेत् ॥ रविचंद्रौ च चांद्रिश्व गुरुः शुक्र: शनि- स्तमाः ॥ २ ॥ शिखिना गणनायां च यः षष्ठः कारकमहात् ॥ सोऽपि माहेश्वरो ज्ञेयो नवभागसमुच्चयात् ॥ ३ ॥ एवं चार्कवि- भागश्च राशिव्यवहारोवता ॥ तदीयं तृतीयः खेटो रव्यादीनां महेश्वर ॥ ४ ॥ यहा कारकस्थानाच षष्टाधिपलये स्थिते ॥ सोड पि माहेश्वरो ज्ञेयो निर्विशकं द्विजोत्तम ॥५॥ माहेश्वरग्रहस्या- पि ब्रह्मसाहित्यकेन च ॥ ततो ब्रह्मग्रहं वक्ष्ये विशेषेण फलाय चे ॥ ६ ॥ लझाडा समाधापि रिपुरंध्रव्ययाधिपाः ॥ एतेषु बलवा- न्वित्र मेवादिविषमस्थितें ॥ ७ ॥ लमसप्तमयोर्मध्ये राइयोभ वळवाग्भवेत् ॥ उरभागाद्यसंयोगो विद्यमानतः ॥ ८ ॥ पूर्व एसङ्गुणत्रय युक्तः सोगिमा ग्रहःस्थतः ॥ यस्य एष्टमा च क्ट्रक व धूनवादिकम् ॥ ९॥ सप्तमस्य एमागं ट्रकलादिक -द्विज ॥ बलवान्विषमस्थोपि ब्रह्मा खेटः स उच्यते ॥ ११० ॥ त्र ह्मणा लक्षणाकति बलवान्यापि पत्तियोः ॥ शनिहुमयां केतुर्य- दि षष्ठो महो द्विज ॥ ११ ॥ रव्यादिगणनायां व शम्यादी - तीयो ग्रहः ॥ स्थानात्वष्ठराशिगे च षष्ठराश्यचिपोऽथवा ॥ १२४ सोपि ब्रह्मा अहो ज्ञेयो निर्विशकं द्विजोत्तम ॥ बहुना बह्मणाकां- ते किं ग्रहं ग्राह्यमाणकः ॥ १३ ॥ इति संदेह निर्णीतं तवाद्ये क थयामि च ॥ हिञ्यादि ग्रहाणां च योगो ब्रह्मेति लक्षितः ॥१४॥ योगः स्वजातियों ग्राह्यः कारकं जातियो ग्रहः ॥ बहूनामधिको भागः सोऽपि ब्रह्मा अहोच्यते ॥ १५ ॥ राहोर्ब्रह्मत्वयोगेन अ- विकारी यदा भवेत् ॥ विपरीतं विजानीयात्सर्वेषु न्यूनभागके ॥ ॥ १६ ॥ इत्येकपापे पूर्वोक्तं ब्रह्मणा ग्रहकारकात् ॥ रन्ध्राधीशोष्ट- मस्थो वा जात्यप्राणैक्यवाक्यतः ॥ १७ ॥ हो ब्रह्मा विपरीतार्थ हाथवा बहुब्रह्मणा ॥ सामान्यभागांतरे हि कतमो ग्राह्यमाजकः ॥ १८ ॥ सर्वे भागसमानास्तु अग्रहात्सग्रहो बली ॥ इति न्याये न विशेष बलवान् ब्रह्मणोच्यते ॥ १९ ॥ ब्रह्मत्वेन प्रधानेन ब्रह्मकार्य करोत्यपि ॥ स च ब्रह्मा ग्रहो मायः पुरा शंभु- प्रणोदितः ॥ १२० ।। अधुना संप्रवक्ष्यामि ब्रह्ममाहेश्वरी यही 11 विशेषेण फलं यात्तवामे द्विजनंदन ॥ २१ ॥ ब्रह्मा - हाश्रितेशः स्याद्दशादिपरिचिंतयेत् ॥ माहेश्वरीपर्यन्त जातक स्पायुषि द्विज ॥ २२ ॥ तसदाशिनिको राशिस्तर्गते मृतिः ॥ स्वर स्थिरपर्यंत बायां चिंतपेडिज ॥ २३ # तथा महादशा- यो आयुर्दाय विलोक योजयेत् ॥ २४-माहेश्वरूपः यो राशिर हमेशाअी दिन मेरा सदाशित्रिकोणेषु राशिरंतर्मते मृतिः ॥ २५ जान्द इति निः-: देशात्तत्तद्वाशिदशाक्रमः ॥ अन्दा हादशधा भागे अंतरेकेकस. शि च ॥ २६ ॥ एकोन्द्रांतरदशा विज्ञेया गणितामणीः ॥ द्वा दशा आधिक्ये भानुना भागं दापयेत् ॥ २७ ॥ प्रातेतर- दशा ज्ञेगा श्यूमाविषयं न जायते ॥ अब्दानां द्वादशाधिवये • मानुराइयंतरं दशा ॥ २८ ॥ दशाब्दे हादश म्यूनं यस्मिन् राशौ दशा द्विज ॥ भामहादशमध्ये च समासं तदनंतरम् ॥ २९॥ म. हादशाकमेणैव चालनयेति ज्ञापितम् ॥ अर्कभार्गेतरदशानयनं द्विजसत्तमः ॥ १३० ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वखण्डसारांशे रुद्रमाहेश्वरब्रह्ममहलक्षणकथनं नाम षड्विंशोऽध्यायः ॥ २६ ॥ अथ पित्रादिनिर्याणमाह । अधुना संप्रवक्ष्यामि पित्रादेश्च द्विजोत्तम ॥ योग निर्माणका- ख्यातं यथा शंभुपुरोदितम् ॥ १ ॥ लग्नसप्तमयोर्मध्ये यो राशिबें- लवान्हिज ॥ तस्य राशेः समारभ्य क्रमेण पूर्ववहिज ॥ २ ॥ प्र- वर्तकदशारीत्या रुद्रशूलदशांतरे ॥ भविष्यति पितुर्मृत्युनिर्विश के द्विजोत्तम ॥ ३ ॥ अथ मातनिर्याणम् । हा सप्ताहाऽपि बलिराशिचतुर्थकः ॥ तस्याः शूलदशा- यां च मातृमृत्युनं संशयः ॥ ४॥ आतृनिर्याणम् । लाहाबली दातृतीयकम् ॥ सस्कार मूल्य गिनीपुनिर्याक्रम? खाडा सप्तमाछाप सशिपसमके कशी ॥ तस्याः मुलंदशा- निर्माण भगिनिपुत्रयोः ॥ ६ ॥ ज्येष्टभ्रातृर्नियणम् ।. यादा सप्तमाद्वापि एकादशे बली द्विज ॥ तस्याः शूद- शायां च निर्याणं ज्येभ्रातृकम् ॥ ७॥ लगा सप्तमाद्रापि नत्र- राशिवली द्विज ॥ निर्विशङ्कं भवेत्तस्य शंभुनाकथित पुरा ॥ ८ ॥ मातापित्रोः कारकाभ्यां चिंतयेत्पूर्ववदिज ॥ तदायुर्निघने चापि दीर्घादीनां प्रभेदतः ॥ ९॥ भानुभार्गवयोर्मध्ये सद्धार्थमधिको द्विज ॥ ग्रहादित्यादिरील्या च स खेटः पितृकारकः ॥ १०॥ .. इमंगलयोर्मध्ये तथैव रविशुऋयोः ॥ बलेन रहित: सोषि पापग्र- इनिरीक्षितः ॥ ११ ॥ पित्रादिकतां भजते यथाक्रमं द्विजोत्तम # उमयोर्बलसाम्ये च शुभौ पुत्रादिकारको ॥ १२ ॥ द्विविध चिंतये- तन्त्र प्राण्यप्राणिविभेदतः ॥ पित्रादिकारकस्यैवं प्राणीफल बदा- म्यहम् ॥ १३ ॥ पित्रादिकारके विप्र शुभग्रहनिरीक्षिते ॥ मातृ- कारकाश्रयीभूतराशिरेतत्रिकोणगे ॥ १४ ॥ दशायां निधनं वा- च्यं मातापित्ररथ त्रयम् ॥ अव प्राणिकारकस्य तवाये कश्चितं फलम् ॥ १५ ॥ अप्राणिकारकस्यैवमष्टमेशो बलान्वितः ॥ स- स्याश्रयीभूतराशित्रिकोणे निधनं भवेत् ॥ १६ ॥ यदा रंघे स • वीर्याढ्यं तच्छ्रले निधनं द्विज ॥ पितृमाकारके च झूले निधन- मेव च ॥ १७॥ यहा प्राणिकारकस्य एवं ऋक्षांतरेषि च ॥ फलं वे निर्दिशेद्वित्र पर तद्भावनायके ॥ १८ ॥ अाणिकास्कफर्ट निः दिशेध सबै प्रकारा इस्ले दाच पूर्ववत् ॥२०॥ राइयादी निर्णय चादौ तहिशेषफलाय वै ॥ सम्वादिष्ययभावेषु भाव तत्तत्समुच्चितम् ॥ २१ ॥ सत्तत्कारक- माश्रित्य राश्यारूढं विचिंतयेत् ॥ द्वारमाह्यादिकं सर्व राज्याचं द्विजसत्तम ॥ २२ ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि पितृनिर्धनहेतवे ॥ वि शेषकं दर्शयति पुनरुक्तं च वें द्विज ॥ २३ ॥ रविज्ञेयः क्रियायोगे लमाद्रिष्गे स्थित ॥ बुधसूर्याश्रयीभूतलग्नभेषे दशान्तरे ॥ २४ ॥ लग्नभूतस्य मेषस्य सिंहस्यापि दशांतरे ॥ वक्तव्यं पितृ- निधनं निर्विशंकं द्विजोत्तम ॥ २५ ॥ लग्ने यदि पापखेटा मेषराशौ रविस्तथा ॥ योगे मेषमहापाके वापिरंतर्ग ते मृतिः ॥ २६॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि तवा द्विजनंदन ॥ बाल्ये च पित्रोर्भरण भयोक्त च विशेषतः ॥ २७ ॥ पित्रोः कारकयोर्वित्र प्राण्यप्राणिहीनोपि वाश व्यकते पापयोगे च शुभयोगविवर्जिते ॥ २८ ॥ दशाब्दा- श्यूनमित्येवं पित्रोर्मृत्युर्यथाक्रमम् ॥ रविदृष्टाशुभं दृष्टो नायं यो- गो द्विजोत्तम ॥ २९ ॥ रव्या रूढविलङ्गेस्मिन्पित्रांर्भाव विचार- येत् ॥ तद्दशायां फलं वाच्यं पित्रोर्दुःखसुखादिकम् ॥ ३० ॥ अथ कलत्रनिधनमाह । कलत्रकारकः खेटस्तदा स्त्रीराशिचिंतनम् ॥ तत्रिकोणदशायां च कलत्रनिधनं भवेत् ॥ ३१ ॥ अथान्यनिधनमाह । तत्तत्कारकाश्रये च त्रिकोणर्क्षदशांतरे ॥ तेषां च मातुलादीनां निधनं भवति ध्रुवम् ॥ ३२ ॥ एवं भावकलत्रादितद्दशारूढयंत्रके। चिंतयेदायुः सामर्थ्य सर्वे फलसमानकम् ॥ ३३ ॥ लशाच कारका- डापि तृतीये पापखेचरे ॥ युते दृष्टेथ वा विप्र दुष्टं मरणमुच्यते ॥ ॥ ३४ ॥ तरकारकलीशासतीये पापयोगकत में व तेषा ...... पूर्वखादे सेवादि निर्यामा २७ प्रवक्तव्यं दुष्टुं मरणमेव च ॥ ३५ ॥ सतावकारशास्तृतीये शुभदृष्टियुक् ॥ तेषां तेषां शुभेयोगेर्मरंगभवति द्विज ॥३६॥ शुभाशुभहये योगे दृष्टो वापि तृतीयगे शुभाऽशु आत्मकं वित्र मरणं भवति ध्रुवम् ॥ ३७ ॥ अथ मरणनिमित्तान्याह 11 वृतीये भानुना दृष्टे तथा युक्ते बलाढ्यकं ॥ गजहंतोश्च मर- र्ण निर्विशक द्विजोत्तम ॥ ३८ ॥ तृतीयचंद्रेण युते षष्ठे वा पड़क- तो मृतिः ॥ तृतीयशनिराहुभ्यां दृष्टे वापि युतेथ वा ॥ ३९ ॥ विषार्तिमरणं वाच्यं जलाढा वहिपीडनात् ॥ गर्ताचप्रपतनं बंधने वा मृतिर्भवेत् ॥ ४० ॥ तृतीये चंद्रमांदी च षष्ठे वापि युत्ते हिज ॥ कृमिकुष्ठादिना सत्वं मरणं च विनिर्दिशेत् ॥ ४१ ।। तृतीयं गुरुणा दृष्टे युक्ते शोकादिना मृतिः ॥ तृतीये भृगुयुग्ह- ष्टे मेहरोगेण वै मृतिः ॥ ४२ ॥ बहुयुक्ते तृतीये व बहुरोगयुती मृतिः ॥ तृतीये तु तत्खेटाश्च योगे दृष्टियुतेथ वा ॥ ४३ ॥ तथैव चन्द्रयोगे च तत्तद्रोगेण वै मृतिः ॥ अनेन योगभावेन तस्य मृत्युं सुनिश्चितम् ॥ ४४ ॥ अथ निधनदेशभेदमाह। तृतीये शुभयोगेन शुभदेशे मृतिर्भवत् ॥ पापेन कॉकटे देशे मिश्रे मिश्रस्थले मृतिः ॥ ४५ ॥ तृतीये गुरुशुकाभ्यां योगे ज्ञा- नेन वे मृतिः ॥ गुरुशुक्रातिरिक्तान्ययोगे शिथिलता मृति॥४६॥ मिश्र मिश्रा मृतिरिति एवं कर्माणि विप्र भोः ॥ कर्मभावे विशेषेण फलदाता: द्विजोत्तम ॥ ४७ ॥ लमहादशमध्ये च श- न्यादित्रितयमहाः ॥ स्थिते पित्रोन संस्कार कुर्वीत निजहस्ततः ॥४८॥ दीन भावानां पूर्वा हादशादिकम् । परा बृहत्तरहरासासंशः १. स्थितमन्यादि बीक्षितंपि न संशयः ॥ ४९ ॥ लग्नादि यस्य म ध्ये तु शुभग्रहनिरीक्षिते ॥ नामयोगं विजानीयात्पुरा शंभुप्रणो दितम् ॥ ५० ॥ इति श्रीवृहत्पाराशरहोगपूर्वखंडसारांशे निवन- कथनं नाम सप्तविंशतितमोऽध्यायः ॥ २७ ॥ पराशरउवाच । अथातः संप्रवक्ष्यामि राजयोगादिकं परम् ॥ ग्रहाणां स्थान- भेदेन राशिदृष्टिवशात्रफलम् ॥ १ ॥ तपःस्थानाधिषो मंत्री मंत्रा- धीशो विशेषतः ॥ उभावन्योन्यसंदृष्टौ जातश्चेहि राज्यभाक् || ॥ २ ॥ यत्र कुत्रापि संयुक्तों तो वापि समसप्तमी ॥ राजवंशोद्ध- बो बालो राजा भवति निश्चितम् ॥३॥ वाहनेशस्तथा माने माने- शो वाहने स्थितः ॥ बुद्धिधर्माधिपाभ्यां तु दृष्टों चेदिह राज्यभा कृ. ॥ ४ ॥ सुतेशक मंशसुखेशलमनाथा यहा धर्मपसंयुताश्चेत् ॥ नृपोन्तरर्थ्यादिह वारणादयः स्वतेजसा व्याप्तदिगंतरालः ॥ ५ ॥ मुखकर्माधियों चैव मंत्रिनाथन संयुतौ ॥ धर्मशेनाथ वायुक्तो जातश्चेहि राज्यभाक् ॥ ६ ॥ सुतेश्रो धर्मपसंयुश्चेलमेश्वरे- गापि श्रुतो विळते ॥ सुखेथ वा मानगृहेथ वा स्याद्राज्याभिषिको यदि राज्यवंशः ॥ ७ ॥ धर्मस्थाने गुरुक्षेत्रे स्वगृहे भृगुसंयुते ।। पंचमाधिपसंयुक्ते जातश्चेदिह राज्यभाक् ॥ ८ ॥ निशाच्च दि- नाडांच पर साईहिनाडिका ॥ शुभो तदुद्भवो राजा धनी वा त समषि वा ॥ ९ ॥ चंद्रः कविं कविश्चन्द्रं पश्यत्यपि तृतीयमः ॥ शुक्राचंद्रे ततः शुक्रे तृतीये वाहनार्थवान् ॥ १० ॥ अथ द्वादशयोगमाह । लभक्त्तिों स्वदुश्विक्यौ त्रितुर्यो तुर्यपंचम ॥ द्विषात्मजौ ष- हमारी श्री मतिभाग्यकौ ॥ ११ ॥ धर्मकर्मो खलामो AV पूर्वसन्डे राजयोग २८ (200) रिष्फलाभौ तनुव्ययी । पुष्कला लामयोगाणं राजमृत्यं चमूप- कम् ॥ १२ ॥ अमात्यं दारुणं कर्म राजयोगं प्रियामृतिम ॥ भा ज्यव्ययं राजयोगं भूमिद्रव्यमृणव्ययम् ॥ १३ ॥ वित्तहानिांद- शेते योगा वे सर्वदा स्मृताः ॥ १४ ॥ अथ चतुर्विध संबंधमाह। "प्रथमः स्थानसंबंधो दृष्टिजस्तु द्वितीयकः ॥ तृतीयम्त्वकता दृष्टिः स्थित्येकत्र चतुर्थकः ॥ १५ ॥ अन्योन्यगों तथा स्त्र व सं सुतावन्यमे स्थिती ॥ पूर्णेक्षितों मिश्रो वापि चैकवर्गगतो यदा ३६ अथाग्रे राजाऽमात्ययोगादिवाधकमाह | तदा योगो भवेत्तत्र विवो नैव योउसकृत् ॥ शत्रुयुत पापवीक्षितों नैव योगऋत् ॥ व्यवमृत्युषडायस्थावथ वा समसं- युती ॥ १७ ॥ यदाञ्चीश तदाप्यत्र भक्तो नैव योगकृत ॥ रा जामात्यादियोगानां नयंति वक्रगावपि ॥ १८ ॥ अथ पारिजातादिशुभाशुभविचारमाह। त्रिपडायाष्टरिष्फेशाः पारिजाते व्यवस्थिताः ॥ दायकान्य- भवें भावे यत्र ये ये विचारिताः ॥१९॥ द्वितीये चोत्तमास्ते ते तु तीये चान्यदा मताः ॥ चतुर्थे ते च राजानः पंचमे गुरखो मताः ॥ २० ॥ भूदेवाश्च तथा षष्ठे देवा ज्ञेयाश्च सप्तमे ॥ अष्टमे पा- वो ज्ञेया दुःखदाश्चात्र जन्मनि ॥ २१ ॥ दुःस्था ६ । ८ । १२ श्चैव भवत्येते तदा तेनैव बाधकाः ॥ केंद्रकोणस्थिताथ्व बाचकात्र भवे भवेत् ॥ २२ ॥ विषमे च भवेत्खीणां समे दें पुरुषोमतः ! षष्ठे वै चोरितं द्रव्यं ह्यष्टमे ननं कृतम् ॥ २३॥ हनन हरणं रि फे तृतीये केतन कृतम् | पश्चल्य बंधने प्रोक्तं तवं भवे- लम् ॥ २४ ॥ बृहत्याराशरहोरासारांशः । अथ पारिजातादिफलमाह । तन्वीशः पारिजात स्थस्तदा दाता भवेन्न हि ॥ उत्तमे चोत्तमो दाता गोपुरे पुरुषत्वयुक् ॥ २५॥ सिंहासने भवेन्मान्यः शुरः पारावतांशके ॥ सभासदो देवलोंके द्वितीये च मुनिर्मतः ॥ २६ ॥ ऐरावते गजे दृष्टो दिग्योगी न भवेड्डुवम् ॥ रथे ४ शो वापि जाये- शो राज्येशांप्येवमेव हि ॥ २७ ॥ पारिजात सुताधीशी विद्या चैव कुलोचिता ॥ उत्तमे चोत्तमा विद्या गोपुरे भवनांकिता॥ २८॥ सिंहासने तथा वाच्यं साचिव्येन युत्ता तथा ॥ पारावतें तथा वाच्यं ब्रह्मविद्यासमन्वितम् ॥२९॥ सुतेशे देवलोकस्थं कर्मयोगान्वितं भ चेत् ॥ उपासना द्वितीये स्याद्गक्तिस्वैरावतो भवेत् ॥ ३० ॥ धर्मेड़ो पारिजातस्थे तीर्थकृत्त्वत्र जन्मनि ॥ पूर्वपि मनुजो वाच्यो ह्यूत्तमे चोत्तमो भवेत् ॥ ३१ ॥ गोपुरे मरखकर्ता च परे चैवात्र जन्मनि ॥ सिंहासने भवेद्वीरः सत्यवादी जितेंद्रियः ॥ ३२॥ सर्वधर्मपरि- त्यागी धर्मेकपदमाश्रितः ॥ पारावते पर चैव हंसचैवात्र जन्म- नि ॥ ३३ ॥ लगुडी पिडी स्याद्देवलोकन संशयः ॥ द्वितीये चंद्रपदं गच्छे कृत्वा वे ह्रयमेवकम् ॥ ३४ ॥ ऐरावते तु धर्मात्मा स्वयं धर्मो भविष्यति ॥ श्रीरामः कुंतिपुत्रो वा द्वितीयो न भवि- व्यति ॥ ३५ ।। पारिजातादिनां वाच्यं फलमेवैकसंस्थितम् ॥ अथ विशेषयोगफलमाह । अथ योगफलं ब्रूमो ज्ञातव्यं च विशेषतः ॥ ३६॥ लक्ष्मी- स्थानं त्रिकोणं च विष्णुस्थानं च केन्द्रकम् ॥ तयोः संबंधमात्रेण राजयोगादिकं भवेत् ॥ ३७॥ केन्द्रपुत्रेशयोयगे योगोमात्याभि- श्री भवेत् ॥ पारिजातादिके तौ च तदा तत्प्रबलं भवेत् ॥ ३८ ॥ लोन घनेशाथामैव योगः सुखाधिपात् # मंत्रेशोऽमात्यतां

पूर्व राजयोगाप्याय याति सप्तमार्थाशयोगतः ॥३९ ॥ कर्मेशस्य तु योगेन राजा सा- चिव्यतामियात् ॥ केंद्रधर्मेशयोयोगे राजा ने राजवंदितः ॥४॥ धर्मकर्माधिपों चैव व्यत्यये तावुभौ स्थितौ ॥ युनक्ति चंचदा वा च्यं सर्वसौख्यसमन्वितम् ॥ ४१ ॥ पारिजात स्थितों तो सुनृपो लोकानुशिक्षकः ॥ उत्तमे चोत्तमां भूपो गजवाजिरथादिमान ।। ॥ ४२ ॥ गोपुरे नृपशार्दूलो नृपेचांधिप्रपूजितः ॥ सिंहासन च क्रवर्ती सर्वक्षोणीप्रपालकः ॥ ४३ ॥ अस्मिन्योग हरिश्चंद्र मान- •वश्वोत्तमस्तथा ॥ बलिर्वैश्वानगे राजा अन्ये चैव तु चक्रपाः ॥ ॥ ४४ ॥ कलियुगे च भविता तथा राजा युधिष्ठिरः ॥ भविता शालिवाहश्च तथा विजयाभिनंदनः ॥ ४५ ॥ नागार्जुनस्तथा भू- पस्तदन्ये चैव गोपुरे ॥ पारावतांशकेन्ये च जाता मन्वादयस्त- था ॥ ४६ ॥ देवलोके तु प्रथमे हरेश्चैवावतारणम् ॥ मन्स्यादिक ल्किपर्यन्ताः सर्वे वर्गोद्भवा मताः ॥४७॥ द्वितीये देवलांके तुज्ञे- याचंद्रादयः परे ॥ ऐरावते च प्रथमे जातः स्वायंभुवो मनुः॥४८॥ एवं सर्वप्रकारेण ज्ञात्वा चैव विचक्षणः ॥ कोणकेन्द्रादिनाथानां योगः सर्वविधायकः ॥ ४९ ॥ चतुःकेन्द्राधिपों हो च कोण धनाधिपः || ऐरावतादिसंस्थास्तऽकुर्वलोकोत्तरोत्तरम् । अनेनैव प्रकारेण वेत्ति सर्वत्र बुद्धिमान् ॥ ५० ॥ इति श्रीबृहत्याराशरहो- रापूर्वखण्डसारांशे राजयोगादिविचारकथनं नामाऽष्टाविंशो- ध्यायः ॥ २८ ॥ पराशर उवाच । अथातः संप्रवक्ष्यामि राजयोगाद्विजोत्तम||येषां विज्ञानमात्रे- ण नृपाणां पूज्यभाग्भवेत्॥१॥ये ये योगाः पुरा शंभुभाषिताः शैल- आमतः तेषां सर्वमहं वक्ष्ये तवामे हिजनन्दन ॥२॥ चितयेत्कार के • बृहत्यारासहोरासारांशः लमे जनुर्लग्नेथ वा हिज । राजयोगप्रदातारों लग्नों ही प्रणतोदितम् ||३|| आत्मकारकपुत्राभ्यां राजयोग प्रकल्पयेत् ॥ तनुपंचमनाथा- भ्यां तथैव द्विजसत्तम ॥४॥ विलझापंचमाधीशः पुत्रात्मकारकत- योः ॥ विप्रसंबंधयोगेन ज्ञेया वीर्यबलान्विताः ॥ ५ ॥ लमेथ स समे वापि लग्नेशे सप्तमाधिपे ॥ पुत्रात्मकारको विप्र लग्ने वा स समेपि च ॥ ६ ॥ संबंधे वीक्षिते तत्र दृष्टेवं पंचमाधिपे ॥ उच्चता च नवांशस्थे शुभग्रहनिरीक्षिते ॥ ७ ॥ महाराजेति योगोयं सो- त्रजातः सुखीनरः ॥ गजवाजिरथैर्युक्तः सेनासंगमनेकधा ॥ ८ ॥ भाग्येशात्कारके लने पंचमे सप्तमेषि वा ॥ राजयोगप्रदातारौंग- जवाजिधनैरपि ॥ ९ ॥ कारकाहिचतुर्थं च पंचमे भावगे द्विज ॥ शुभखेटो न संदेहो राजयोगं ददाति च ॥१०॥ कारकात्तृतये षष्ठे गइयोरुभयपापयुक् ॥ गजवंशांद्रवौ विप्र राजयोगस्तथा भवत् ॥ ११ ॥ लग्नावशघुननाथाहने तुर्ये च पंचभे ॥ शुभ- स्वैट्युते विप्र राजा च भवतिध्रुवम् ॥ १२ ॥ तृतीये पष्ठभे पापे राजा च भवतिध्रुवम् ॥ योगइये शुभे पापे कथं स्वात्फलनिश्च- यः ॥ १३ ॥ न दरिद्री भवज्जीवो न राजा जायते हिज 1 समा- नकुलजं प्राज्ञ प्रतिष्ठा गौरवान्वितम् ॥ १४ ॥ कारके पंचमे शुक्रः सितंदुनीक्षितः ॥ तन्वारूढपदे ने राजवर्गो भवेन्नरः ॥१५॥ जन्मांगे वापि कालांगे लिप्तांगे खेचरेक्षिते ॥ ख़्यादयस्त्रयस्थाने गजयोगप्रदायकाः ॥१६॥ जन्मांगे च हि होगंगे कुलांगे येन केन चित्॥ ख्यादिदृष्टिमात्रेण स राजा भवति ध्रुवम् ॥ १७ ॥ स्वक्षे- त्रे तु नवांशे वा द्वेष्काणे मानुजादयः ॥ लनं च सप्तमं विप्र प इयत राजयोगकृत् ॥ १८ ॥ पूर्णदृष्टे पूर्णयोगमई चाई विधीय- ते ॥ पादेन पाठ्योगं च राजयोगमिदं क्रमात् ॥ १९ ॥ षट्कुंडपूर्वराजयोगाध्याय २९ स्यांतरे विप्र पश्यंति भास्करायः ॥ गंजयोगप्रदातारी निर्वि शंकं द्विजोत्तम ॥ २० ॥ लग्नस्थाने पूर्णदृष्टया सप्तमं स्वल्पवी- क्षिते ॥ स्वल्पराज्यप्रदो विप्र षड़लग्नेषु विचिंतयेत ॥ २१ ॥ एवं नवांशकुंडल्या द्रेष्काणेपि विचिन्तयेत् ॥लग्नसप्तमयोः स्टो गज- योगप्रदायकः ॥ २२ ॥ उच्चग्रहे राजयोगो लग्नद्वयमथापिचेत ॥ राशद्रेष्काणतोऽशाच राशेरंशादथापि वा ॥ २३ ॥ यहा गशिह- काणाभ्यां में दृष्टे तु योगतः ॥ प्रायेदं जातकं तु प्रभूजामंत्र दृश्यते ॥ २४ ॥ जन्मकालबटीलझएकेनैव निरीक्षिते ॥ उच्चारू तु संप्राप्ते चंद्राक्रांते विशेषतः ॥ २५ ॥ ऋतं वा गुरुशुक्राभ्य केनाप्युच्चग्रहेण वा ॥ दुष्टार्गलाग्रहाभावे राजयोगो न संशयः ॥ ॥ २६ ॥ शुभारूदें तत्र चंद्रे घने देवगुरुस्तथा ॥ उजदृष्टे यह वाथ ह्युच्चघंटे तथा ग्रहे ॥ २७ ॥ गजयोगप्रदाता च निर्विकं द्विजोत्तम ॥ यत्र येपि शुभारूडे चंद्रे सति समानकम् ॥ २८ ॥ उच्च ग्रहे राजयोगो लयमथापि वा। आरूढमवलंबाध्य योग वाहनदाः स्मृताः ॥ २९ ॥ शुक्राच्चंद्रे ततः शुके तृतीये वाहना र्थवान् ॥ अन्योन्यं पश्यतो विप्र दैत्याचार्यनिशाधिपौ ॥ ३० ॥ आरूढेपि तृतीयस्थ तथा संबंधकारकः ॥ जन्मलनेपि संयोग जायते वाहनार्थवान् ॥ ३३ ॥ शुभे से शुभे त्वयं तृतीये पा पखेचरैः ॥ चतुर्थे तु शुभे प्राभे राजा वा तत्समोषि वा ॥ ३२ ॥ उच्चो वा हरिणांको वा जीवो वा शुक्र एव वा ॥ एको बली धनगतः श्रियं द्विशति देहिनः ॥ ३३ ॥ लमं पश्यंति ये खटास्ते सर्वे शुभदायिनः ॥ नीचखेटोपि लग्ने चेत्पश्येद्राजाप्रकीर्तितः ॥ ॥ ३४ ॥ षष्ठाष्टमे तृतीये च लाभे संबंधनीचकृत् । यद्ग्रहः पश्यते लनं राजयोग प्रदायकः ॥ ३५ ॥ राजयोगो जन्मलने पश्येदुच्चयशाशरहोरासाशि हो यदि ॥ षष्टाष्टमगते नीचे लग्ने पश्यति योगकृत् ॥ ३६॥ ष- ऋष्टमाथिपे नीचे लग्नं पश्यति वाथ वा ॥ तृतीये लाभगे नीचे - मं पश्यति राज्यदः ॥ ३७॥ षष्ठाष्टमाधिपौ खेटी शुभ यो कौ च नाश्रितों ॥ पश्यतो जन्मल्नं च राजयोगमुदाहृतम् ॥ ३८ ॥ चरे तु पंचमे षष्ठे स्थिरेषु नवमे द्विज ॥ उभये केंद्रसंदृष्टे राजयोगप्र- दायकः ॥ ३९ ॥ चतुर्थे शुभखेटश्चेद्राजयोगः प्रकीर्तितः । चल- युक्तचतुर्थोपि राजादिषु यथोत्तरम् ॥ ४० ॥ चरे तुर्ये स्वल्पफलं स्थिरे तुर्गं च मध्यमम् ॥ हिःस्वभावे पूर्णफलं राजयोगप्रदायकः । ४१ ॥ अग्रहात्सग्रही ज्यायानितिरीत्या विचिंतयत् ॥ उच्चयुक्तो ग्रहः कश्चिल्लाभगो वा चतुर्थगः ॥ ४२ ॥ वनस्थितो वा लमं चे- त्पश्येाहनकारकः ॥ राजयोगाद्यभावे तु धनधान्यविनिर्णयः ॥ ॥ ४३ ॥ शुभपापशा लग्ने ततः केन्द्राहियोगतः ॥ यस्य लग्नां- शके सौम्याः प्राबल्यं तस्य निश्चितम् ॥ ४४ ॥ कुबेरथ्य पतंगश्च हालांशच किरीटकः ॥ विलांशसमायांशमोहन: किन्नरांशक: ॥ ४५ ॥ भुजंगेन्द्रांशकौ लीलाकोकिलांशोत्तमः स्मृतः ॥ राशीनां हादशांश ग्रहस्थिन्या फलं वदेत् ॥ ४६ ॥ केन्द्रांशाश्येषु शुभदा राजयोगफलप्रदाः ॥ द्विषडष्टैकादशांशा मध्यमाः परिकीर्तिताः ॥४७॥ अन्येशास्वधमा ज्ञेया एवमंशविनिर्णयः ॥ ग्रहाणां चैव लग्नानामंशगत्यां फलं वदेत् ॥ ४८॥ लग्नगेष्वंशगेष्वेषु जा यते यदि मानवः ॥ यस्य जन्मनि चंद्रो वा युक्तः स्वांशेषु सं- स्थितः ॥ ४९ ॥ तस्यैते कथिता योगाः सफलाः परिकीर्तिताः ॥ पूर्ण न्यूनफलं विप्र ग्रहयुक्तानुसारतः ॥ ५० ॥ - अथ राजचियोगानाह कारकासूर्यभावस्थों सितेंदू द्विजसत्तम ॥ आदावते विशेषश्च पूर्वखण्डे राजयोगाध्यायः २९ राजचिन संयुतः ॥ ५१ ॥ ध्वजा वा दुभेदास्तिष्ठति च द्वि- वानिशम् ॥ सर्वेषां चैव योगानामविरूद्धा विचिंतयेत् ॥ ५२ ॥ अथ धीयोगाना | कारके वा तथारूढे त्रिषष्ठे चागता ग्रहाः ॥ वीक्षंति कारका- लग्नं मातृनाथेन दृष्टियुक् ॥ ५३ || बुद्धिमाञ्जायते वालग्नात्रय- हिर्विचक्षणः ॥ तथा तृतीयखेटेशी कारक लग्नौ वीक्षनं ॥५४॥ तथापि पूर्ववद्योगात्सुवीभाज्जायते नरः ॥ शास्त्रवेत्ता कविर्दशो भवत्यत्र न संशयः ॥ ५५ ॥ अथ मुखयोगमाह । लग्नाच्च कारकाद्वापि चतुर्थ यस्य वें द्विज ॥ लग्नकारकयोई- ष्ट्या भवंति सुखिनो नराः ॥ ५६ ॥ अथ सनाधीशयोगमाह | कारके वा तथा रूटे लग्नाडा सप्तमाजि ॥ तृतीये षष्ठभे पापा: सेनाधीशो भवेन्नरः ॥ ६७ ॥ अथ प्रधानयोगानाह राज्येशोपि जनुर्लग्नादमायेशयुतेक्षिते ॥ अमात्यकारकेष्णापि प्रधानत्वं नृपालये ॥ ५८ ॥ लाभेशवीक्षित लोभे पापदृष्टिविवर्जि ते ॥ तथा राज्यालये विप्र प्रधानत्वं कुलंपि च ॥ ५९ ॥ अमात्य- कारकेणापि कारकेन्द्रेशसंयुते ॥ तीव्रबुद्धियुतां बाल: सेनावीशो- ऽपि जायते ॥६० ॥ स्वक्षेत्रेऽथ च मध्ये वा वार्ड के हिजसत्तम ॥ ॥ ६१ ॥ क्रमेण भाग्यवृद्धि: स्यान्नृपवेशोथ वा भवेत् ॥६२ ।। पंचमात्कार के लझे सममे नवमेपि वा ॥ राजयोगमितिप्रोक्तं वि- ख्यातो विजयी भवेत् ।। ६३ । कारका केंद्रोगेषु तुंगों चापि संस्थिते ॥ भाग्यपेन युतो दृष्टो राजमंत्री प्रजायते ॥ ६४ ॥ कार- २४ (१९४) बृहत्वाराशरहीरासारांशः के यस्य राशीशे लमगे संयुतेक्षिते ॥ मंत्रित्वमुख्ययोगोऽयं वाईके नात्र संशयः ॥ ६५ ॥ कारके शुभसंयुक्ते पंचमे सप्तभेपि वा ॥ यत्कारके यदा प्राप्ते तत्कारकधन लभेत् ॥ ६६ ॥ नीचखेटबलै- र्युक्ते उक्तस्थानगतेर्द्विज ॥ तदा शुभफलं वाच्यं कारकेशेन दृष्टि- युक् ॥ ६७ ॥ भाग्य / रूढपदे लग्ने कारकानवमेपि वा ॥ राजयोग- प्रदातारी निर्विशंक द्विजोत्तम ॥ ६८ ॥ लाभेशो लाभभवने पा- पदृष्टिविवर्जितः ॥कारके शुभसंयुक्ते लाभं तस्य नृपालये ॥६९॥ शुभर्दो शुभसंयुक्तं शुभदृष्टेथ राज्यभाक् ॥ धनुर्लने तथा रूढे ए- तस्मिन्राज्यभाग्भवेत् ॥ ७० ॥ अथ राजयोगरसायनमाइ । स्वशि वर्गोत्तमे केंद्रे पुण्येशः कारकोऽथ वा ॥ राज्यारूदपढ़ें वापि तदा सिध्येद्रसायनम् ॥ ७१ ॥ कारके कारकाटे धने स्व- क्षचगे खगे || ऋद्धिर्वा सिद्धिसंयुक्ते तथा तंत्ररसायनम् ॥ ७२ ॥ धर्मकर्माधिपो स्वोच्चे तथा वर्गोत्तमे यदि ॥ नवमे पंचमे लाभे राज्याप्तिर्वा रसायनम् ॥ ७३ ॥ मूलत्रिकोणगे लग्ने कारकेशो द्वि- जोत्तम ॥ मंत्रनाथेन संयुक्तः कीर्तियुक्तरसायनम् ॥ ७४ ॥ धर्म- शो धर्मलाभस्थः पंचमेशोपि पंचमे || कारकेंद्रयुते दृष्टे स्वैच्छा- पूर्णधनानि च ॥ ७५ ॥ सोच्चादिपदसंयुक्ते कारकेशः शुभालये ॥ १ सततं सुखमाप्नोति चातुर्भस्म रसायनात् ॥ ७६ ॥ सुखेशे मान- भावस्थे मानेशे मुखसंयुते ॥ लग्नकारकोईष्टे भिषग्योगोतिसं- मतः ॥ ७७ ॥ कर्मेशो नवमे यस्य सुखेशः पंचमेपि वा ॥ पर- स्परं तदीशो वा स्वर्णाप्तं तत्र कर्मतः ॥ ७८ ॥ वागीशः कारके लने स्वोबादिपसंयुते ॥ भौमांशो मृत्युरादित्यः सोख्येशः का सशकः ॥ ७९ ॥ सौम्यांशेईप्रहरकः स्पष्टकर्म स्वदेशतः ॥ पूर्वखण्ड धमयागमनाम्याय ३० एवं प्राणपदस्पष्टे पूर्वाध्याये मयाकृतम् ॥ ८० ॥ गुलिके कारकां शे च पूर्णेन्दुवक्षिते हिज ॥ सत्यं चौर्याद्यनीतिश्व सचोरों जाय- तेज्य वा ॥ ८१ || समुलिके कारकांशे अन्यग्रहकृतक्षिते । बुध दृष्टियुते वापि अंडवृद्धिः प्रजायते ॥ ८२ ॥ कारकांशे स्थिते केलो रविसोमनिरीक्षिते ॥ बलवीर्येण रहितो जायते सोपि मानवः || १॥ ८३ ॥ सकेतौ कारकांशेन बुधशुक्रनिरीक्षिते ॥ राजयोनों जन्म चेल्स्याद्दासीपुत्रोथ वा भवेत् ॥८४॥ सकेतो कारकांशे वा भृगुभा- स्करवीक्षिते ॥ शास्त्रांतरे सिद्धिग्राह्यं विशेषं राजयोगकम||८५॥रु द्रेण यरपुरा प्रोक्तं तन्मया गदितं द्विज ॥ देयं स्वशिष्यपुत्रेभ्यो न देयं यस्य कस्य चित् ॥ ८६ ॥ कुपुत्राय कुशिष्याय प्राणांतेन प्र- काशयेत् ॥ गुह्याद्रुह्यमिदं शास्त्रं प्राप्तं शंभुप्रसादतः ॥ ८७ ॥ इति श्री बृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे राजयोगादिकथनं नामकोन- त्रिंशतितमोऽध्यायः ॥ २९ ॥ पराशर उवाच | अथातः संप्रवक्ष्यामि धनयोग विशेषतः ॥ पंचमे तु भृगुक्षे- त्रे तस्मिन् शुक्रेण संयुते ॥ १ ॥ लाभे शनैश्चरयुते बहुद्रव्यस्य मायकः ॥ पंचमे सौम्यनक्षत्रे तस्मिन्सौम्ययुते यदि ॥ २ ॥ लाभे च चंद्रभौमौतु बहुद्रव्यस्य नायकः ॥ पंचमे तु शनिक्षेत्रे तस्मि- न्सूर्यसुतौ यदि ॥ ३ ॥ लाभे सोमात्मजस्थे वा बहुद्रव्यस्य नाम- कः ॥ पंचमे तु रविक्षेत्रे तस्मिववियुते यदि ॥ ४ ॥ लाभे रवीं- दुपूज्यस्थे बहुद्रव्यस्य नायकः ॥ पंचमे तु शनिक्षेत्रे तस्मिन् स नियुते यदि ॥ लाभे भौमेन संयुक्ते बहुद्रव्यस्य नायकः ॥ ५ ॥ पंचमे तु गुरुक्षेत्रे तस्मिन् गुरुयुते यदि ॥ लाभे तु चंद्रभोगों चेहृद्रव्यस्य नायकः ॥६॥ भानुक्षेत्रगते तमिळ भानो स्थि- ब्रु बृहत्पाराशरहोरासारांशः ते यदि ॥ भौमेन गुरुणा युक्तो दृष्टिर्वास्याद्युतो धनी ॥ ७॥ चं ब्रक्षेत्रगते चंद्रे तस्मिंश्चंद्रयुते यदि ॥ जीवभौमयुते यस्तु दृष्टे जातो धनी भवेत् ॥ ८ ॥ भौमक्षेत्रगते लग्ने तस्मिन्नोमयुते य दि ॥ सोमशुकार्कजैर्युक्ते दृष्टे श्रीमान्नरो भवेत् ॥ ९ ॥ गुरुक्षेत्रग- ते लग्ने तस्मिन्गुरुयुतं तदि ॥ सौम्यभौमयुते दृष्टे जातो यस्तु व- नीश्वरः ॥ १० ॥ बुधक्षेत्रयुते तस्मिन् दृष्टे सौम्ययुतो यदि ॥ शनिशुऋयुते दृष्टे जातो यस्तु धनी नरः ॥ ११ ॥ भृगुक्षेत्रं गते लग्ने तस्मिन भृगुयुते यदि ॥ शनिसौम्ययुते दृष्टे जातो यस्तु घ नी नरः ॥ १२ ॥ ये ये ग्रहा धर्मप ९ बुद्धिपाभ्यां युक्ताश्च दृष्टाश्च सुखप्रदास्ते ॥ रंध्रेश्वरादिव्ययपैर्युताः स्युः शोकप्रदा मारकनाय- कैश्च ॥ १३ ॥ क्रूरसौम्यविभागेन स्वस्थानादिवसास्तथा ॥ महा- णां स्थानभेदेन राशिदृष्टिवशात्फलम् ॥ १४ ॥ इति श्रीबृह- त्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे धनयोगविचारकथनं नाम त्रिं- शोऽध्यायः ॥ ३० ॥ अथ दरिद्रयांगाध्यायमाह । 11 लग्नेशे वै रिष्फगते रिष्फेशे लग्नमागते । मारकेशयुते दृष्टे ज्ञातः स्यान्निर्धनी नरः ॥ १ ॥ लग्नाधिपे शत्रुगृहं गतं वा षष्ठे- इवरे लग्नगतेपि वा चेत् ॥ बिलग्नपे मारकनाथदृष्टे जातो भवेन्नि- र्धनकोपि मुख्यः ॥ २ ॥ लग्नंदू केतुयुक्तों वा लग्नेशे निधनं गते ॥ मारकेशयुते दृष्टे जातो वै निर्धनो भवेत् ॥ ३ ॥ षष्ठाष्टमव्ययगते लग्नेशे पापसंयुते ॥ मारकेशयुते दृष्टे राजवंश्यापि निर्धनः ॥ ४ ॥ विल्झनाथेरिविनाशरिष्फनाथेन युक्ते यदि पापहृष्टे ॥ मंत्रात्मजे नाथयुतेषि दृष्टे शुभर्न दृष्टे स भवदरिद्रः ॥ ५ ॥ मित्रेशो धर्म- नाथ कर्मस्थित क्रमात् ॥ दृष्टों चेन्मारकेशेन जातः स्यापूर्वखण्ड दखियोगाण्यामः २१ निर्धनो नरः || ६ || पापग्रहे लगते राज्यवर्माधिपों विना ॥ मारकेशयुते दृष्टे जातः स्यानिर्धनो नरः ॥ ७ ॥ यहावेशो रं- फारिसंस्थो यद्भावस्था रंध्ररिष्फारिभेशाः ॥ पापेंष्टो मंददृष्टेऽथ वा चेद्दुःस्वाक्रांतश्र्चंचलो निर्धनः स्यात् ॥ ८ ॥ चंद्रकांतनवांश- शो मारकेशयुतो यदि ॥ मारकुस्थानगो वापि जातोऽसो निधना नरः ॥ ९ ॥ विलमेश रिफषष्टष्टगों यदि ॥ भारकेश- युतौ दृष्टौ जातोसो निर्धनो नरः ॥ १० ॥ धनसंस्थौ च में कथितो धननाशकों ॥ बुधैक्षितौ महावित्तं कुरुतस्तत्रगः शनिः ॥ ११ ॥ निःस्वतां कुरुते तत्र रविर्नित्यं यमेक्षितः ॥ महाधन- युतख्यातं शन्यदृष्टः करोत्यसौ ॥ १२ ॥ वनभावगताः सौम्याः कुर्वत्येव धनं बहु ॥ बुधदृष्टो गुरुस्तत्र निर्धनं कुरुते नरम् ॥ १३ ॥ बुधश्चंद्रेक्षितस्तत्र सर्वस्वं हंति निश्चितम् ॥ ऋरखेटादियोगेश्व दारिद्र्यं संभवेन्नृणाम् ॥ १४॥ये ये ग्रहा धर्मपवृद्धिपाभ्यां युक्ता न दृष्टा बहुदुःखदास्तेो।रंध्रे चरादिव्ययपैर्युतास्ते व्ययप्रदा मारकना- यकेन।॥ १५॥ प्रोक्तयोगे यदा भावे दरिद्रां जायते ध्रुवम् ॥ शुभस्था- नगताः पापाः पापस्थाने गताः शुभाः ॥१६॥ धनार्तिजयते चाला भोजनेन प्रपीडितः ॥ कदापि लभतेन्नं च वस्त्रायें चिंतयान्वितः ॥ १७ ॥ कारकाहा विलनाडा र रिष्फे डिजोत्तम ॥ लमकारक- योर्दृष्ट्या दरिद्रार्तियुतो नरः ॥ १८ ॥ लग्नाहा कारकाद्वापि हादसे यस्थ वै द्विज ॥ लमकारकयोदृष्ट्या व्ययशीलो भवेन्नरः ॥ १९ ॥ लग्नेशो वीक्षते लनं कारकेशोषि कारकम् ॥ प्राबल्यव्ययशीलोऽपि जायते द्विजसत्तम ॥ २० ॥ अथ बंधनयोगमाह । पश्चालमात्कारकामा यदा वा वित्तहादशे ॥ पंचमे नवमे वाबृहत्पाराशरहोरासारांशः | पि तथा षष्ठेपि द्वादशे ॥ २१ ॥ तृतीयैकादशे विप्र चतुर्थे दश- में पिवा ॥ ग्रहसाम्ये तथा विप्र एकमेकं इयं इयम् ॥ २२ ॥ तथा श्रयं श्रयं तिष्ठेदितिरीत्या नभश्वराः ॥ वित्ते हौ हादशे हो स तथा स्याच्च त्रये त्रयम् ॥ २३ ॥ इति क्रमेण साम्येन बंधकारक उच्यते ॥ शृंखलाबंधयोगोऽपि जायते द्विजसत्तम ॥ २४ ॥ रा शीनां राशिनाथानां शुभसंबंध द्विजद निरोधः संज्ञात- स्तनुपीडा विधीयते ॥ २५ ॥ हादशे द्वितये वापि त्रिकोणे रिष्क- षष्ठगे ॥ लाभे त्रये व्योमतुयें पापा वै बंधकारकाः ॥ २६ ॥ तथा तत्तद्दशानां च संबंधं खलखेटतः ॥ प्रहारशृंखलाहि बंधयोगो न संशयः ॥ २७ ॥ भार्गवात्कारकाहापि लग्नारूढपदाहिज ॥ त्रिकोणस्थे यढ़ा राहुः सूर्यदृष्टेऽपि नेत्ररुक् ॥ २८ ॥ इति श्रीगृह- •पाराशरहोरापूर्वखण्डसारांश दरिद्रयोगकथनं नाकत्रिंशो घ्यायः ॥ ३१ ॥ अथ पूर्वजन्मवर्णनाध्यायः । अथ वक्ष्ये विशेषेण पूर्वपापस्य निश्वयम् || नवांशा मेषमा- रम्य मेषादौ हि क्रमादेत् ॥ १ ॥ निशाकरनवांशाधिपापं नि. श्चित्य सर्वशः ॥ २ ॥ भेषे मेषनवांशकेषु च क्रमान्मेषस्य भूया- इध उक्षायामपराधकं च सुधियो निश्चित्य गोसंज्ञकम् ॥ इंद्वे चांशवधस्तथा सुनियतं गर्भण युक्तो वदेत्कर्के सर्पवधस्तथा सु- नियत सिंहे चतुष्पाद्रधः ॥ ३ ॥ वन्यानां मृगजातीनां वधो दा- वानलेन हि ॥ सिंह निश्चित्य मतिमान्वदेच्चांशोपरि द्विज ॥ ४ ॥ कन्यायां च वदेहिद्वान्पापं स्त्रीत्यागर्ज मुने ॥ धनस्याहरणं व्या- जात्तुलायां च वदूधः ॥ ६ ॥ वृश्चिके ग्रामचटके क्वं चैवांडज- स्य हि || मित्रद्रोहस्ते ब्रूयान्विन्यथ विशंकितः ॥ ६ ॥ फलापूर्वसम्डे जीवनव्यायः ३३ नांतीनां मकरे चोर्यछेदनम् ॥ कुंभे चैत्रानुसूयंत वाच्य विन विपश्चितः ॥ ७ ॥ ब्रूयाहिप्रवधं मीने पूर्वार्द्ध तू विषध्वितः || उत्तरार्द्धे धनादानं तद्वधं परिकल्पितम् ॥८॥ एकांडो चैकजन्य स्याद्वयंशे चैव द्विजन्मनोः ॥ त्र्यंशे चैव त्रिजन्म स्याच्छेषे जन्म चतुष्टयम् ॥ ९ ॥ एवं सर्वत्र निश्चित्य लग्ने चैवेह जन्मनि ॥ क का विप्र जन्माद्यं वदेत्सर्वत्र निश्चयम् ॥ १० ॥ अन्यथा जार- जो भूयाळ्ळनेन्दु नेक्षते गुरुः ॥ एवं चाष्टोत्तरशतं नवांशाः परि- कीर्तिताः ॥ ११ ॥ क्षत्रिये क्षत्रियादीनां वैश्ये चैव विज्ञाटिका । शूत्रे शूद्रादिकान्वाच्यं विप्रे वै ब्राह्मणादिकान् ॥ १२ ॥ परे ज न्मनि जन्म स्याहुद्दया चैबेहकं वदेत् ॥ तदाशे स्वोच्चतां प्राप्ते मृते स्वर्गे गतो भवेत् ॥ १३ ॥ तदीशे नीचतां प्राप्ते नरकाढा- गत्य जज्ञिवान् ॥ यमत्वे च समायोकान्मित्रे तीर्थ तनुं त्यजेत् । ॥ १४ ॥ तदीशे वारिवेश्मस्थे मृतः प्रेतत्वमाप्नुयात् । तस्मादा- गत्य यज्ञोसो पापं पुण्यं भुनक्ति हि ॥ १५ ॥ तदीशे पापसंयुक्त नीचे वापि स्थिते सति ॥ वृजिनं तामसं पूर्व कृतं तामसनिश्चि- तम् ॥ १६ ॥ कुजकेतुसमायुक्तं समस्थे राजसं वदेत् ॥ शुभेप्यु- स्थिते वाच्यं सात्विकं वृजिनं बुधैः ॥ १७ ॥ अनेनैव प्रकारेण लग्ने निश्चित्य बुद्धिमान् ॥ इह जन्मनि संयोज्यं क्रूरसाम्यं सम- त्वकम् ॥ १८॥ सर्वस्य मानवस्यापि नक्षत्रत्रयमीरितम् ॥ ज- न्मनक्षत्रमेकं तु द्वितीयमनु जन्म च ॥ १९ ॥ त्रिजन्म च वृत्तीय स्याद्रावृत्र्यं मुनिसत्तम ॥ २० ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्बख- ण्डसारांश पूर्वजन्मवर्णन नाम हात्रिंशोऽध्यायः ॥ ३२ ॥ सुजन्मोवाच । आजन्ममृत्युपर्यन्तं जगतः सुखदुःखकम् ॥ ब्रूहि मे कृपया सौम्य विवाहादि सुलादिकम् ॥ १ ॥ बृहत्पाराशरहोरासारांशः । लोमश उवाच । सूर्यागारागुमंदानामंशान्संयोज्य संस्कृतः ॥ तदायुः शरदा- यस्य भागं कृत्वा वज्रेत्फलम् ॥ २ ॥ तद्भागे दुव्रतं वाच्यं यूनाप्ते पीडनं क्वचित् ॥ वेदोनाते सुखं किंचित्षहूनाप्ते स्त्रिया भयम् ॥ ॥ ३ ॥ दशोनाप्ते हृदि पांडा भूपोनाते हि भेषजम् ॥ विंशोनाप्ते स्फुटतनुं तत्वोनाते श्रुतौ व्यथा ॥ ४ ॥ त्रिंशोनाते शीतलादीन् द्विवेदोनाप्ते भयं मृतेः ॥ पंचाशभ्यून केनाते वारिभीतिर्निगद्यते ॥ ॥ ५ ॥ षष्ट्यूनाप्ते हृतं चौरैर्वह्निं सप्ततिन्यूनहृत् ॥ खाष्टोनातेऽल्प- धातादि नवतिन्यूनाप्तकेषु च ॥ ६ ॥ शतोनाप्ते सुतोत्पत्तिं व्याथि- मष्टोत्तरोनके ॥ षोडशोत्तरशते नातं विवाहं परिकल्पितम् ॥ ७ ॥ विंशाधिकशतेनाते पक्षहयंते मृतिर्भवेत् ॥ एवं भागप्रभेदेन जी- वानां सुखदुःखकम् ॥ ८॥ न्यूनांको भाग्यन्यूनेन शुभाशुभफलं दिशेत् ॥ तेषां योगो हिभक्के वा हौ वाणप्रयुतौ दलौ ॥ ९ ॥ पू र्वोत्तगै हि भवतः समाऽसमसुखासुखौ ॥ त्रिभागे तत्रिभागे वा धातादल्पान्त्रणान्वदेत् ॥ १० ॥ विस्फोटकं तत्रिभागे कल्प्यास्तु- ल्याः समीक्षते ॥ तुर्योशे तच्चतुर्थाशे मरणं मातृकादयः ॥ ११ ॥ धनांश वित्तहग्णं सहजांशे तनोर्मृतिः ॥ मातृमृत्युः सुखांशे तु सुतांशे सृतमृत्युदः ॥ १२ ॥ रिपुभागे रिपोर्मृत्युर्जायांशे स्वस्त्रि- यो मृतिः ॥ रंध्रांश ऋणदो मृत्युर्भाग्यांशे च प्रभोर्मृतिः ॥ १३ ॥ कर्मीशे पितरं हन्ति लाभांशे नष्टजीविकाम् ॥ व्ययांशे पशुवा- हादि मृत्युः स्यान्नियतं द्विज ॥ १४ ॥ लग्नांशे मृत्युर्मित्रस्य गु- रूणां सहचारिणाम ॥ पंचमांशे प्राप्तिकरस्तत्पंचांश धनं लभेत् ॥ १५ ॥ षष्ठांशो दुःखदस्तस्य तत्वष्ठांशश्च वा दिशेत् ॥ सप्तां- शे तवां वा घाला वाच्याः शिलादयः ॥ १६ ॥ लभे वित्ते (१००) पूर्वखण्डे जीवानां वर्णमाम्यायः ३२ शिलाघातो जलघातस्त्रितुर्ययोः ॥ पुत्रे षष्ठे वृक्षयातो मन्द्रे - त्यो चतुष्पदात ॥ १७॥ धर्म कर्म कर्कघातांव्यय लाभे सरीसृ- पात् ॥ एवं स्थितिः स्याहाणां सप्तांशकफलं वदेत् ॥ १८ ॥ आ- शांशे पुण्यदानादि रुद्रांशे समदुःखकम् ॥ अष्टमांश मित्रयोगों नवमांश गुरुं वदेत् ॥ १९ ॥ अर्काशतिव्ययं वाच्यं विश्वांकी १३ मानहानिदः ॥ शक्रांशे १४ कलहं वाच्यं तिथ्यंशे १५ चौरका- न्वदेत् ॥ २० ॥ भूपांशे १६ परजायादिसंगावाप्तिर्निंगद्यते ॥ अन्य- ष्ट्रयंशे १७ हि नांगो भृत्यंशे १८ शुचमादिशेत् ॥ २१ ॥ अति- धृत्यं १९ शके यात्रा विंशांशे बंधनादिकान् । अर्को व्यवहितो यत्र तत्रैव पितृजं सुखम् ॥ २२ ॥ यत्र चंद्रः स्थितस्तत्र विवाह परिकल्पितम् ॥ योगो भवेत्तत्र यत्रांगारकसंस्थितिः ॥ २३॥ स्वसायोगो हि यत्र ज्ञो यत्र वाचस्पतिः स्थितः ॥ तत्र पुत्रो यत्र शुक्रस्तत्र कन्या प्रकीर्तिता ॥ २४ ॥ यत्र मंदः स्थितस्तत्र मातृ- जं सुखमादिशेत ॥ एवं ग्रहानुसारेण सुखादि परिचिंतयेत् ॥ ॥ २५ ॥ लमाथीशमदाधीशों भागादिवेद ४ संगुणों ॥ कृत्वा त दंतरमिते वर्षे वाच्यं विवाहकम् ॥ २६ ॥ तत्प यत्र स्थितों भा- दयोगे चांतरके तथा ॥ राशिं विवाहद्विगुणों तहर्षे वा विवाहकम् ॥ २७ ॥ तत्पत्योरतरं कार्य राशिभागादिकान्हरेत् ॥ लञ्चांक- तुल्यमुद्राहमेषांके वा विनिर्दिशेत् ॥ २८ ॥ एवं सुतर्क्षलाभाभ्यां पुत्रकन्ये विचिंतयेत् । तथैव भ्रातृभागाभ्यां भ्रातृभगिनीं वि चिंतयेत् ॥ २५ ॥ व्ययलाभांतरं कार्य तत्पत्योरपि चांतरम् ॥ भावांतरं व्ययं ज्ञेयं लाभं स्वाम्यंतरक्रमात् ॥ ३० ॥ सूर्येन्हार- ज्ञेज्यशुक्रमंदानां भृगुवादयः ॥ तत्तत्संस्थितभावानां राशि भागादिका युतिः ॥ ३१ ॥ तयोगे द्वादशे तष्टे जन्ममासे १५ बृहत्पाराशरोरासारांशः । मृतिं वदेत् || त्रिंशद्भुण्यं दिनं ज्ञेयमेवं नाडीपलादिकम् ॥ ३२ ॥ लग्नचंद्रांतरं कार्य तत्कला तत्पलादिकम् ॥ जन्मकाले विहीने तु जलप्रसव उच्यते ॥ ३३ ॥ सूर्यचंद्रांतर कार्य तनुयुक्तं तथोत्तरम् । तत्तत्प्रमितिके वर्षे लाभ व पुष्कलं वदेत् ॥ ३४ ॥ राशिलपयोयोंगे मृत्युयुक्ते विनिंदिते ॥ ऋणं वा ऋणमुक्त वा महें] चंद्रयोगके ।। ३५ ।। सूर्येन्दुलग्नसंयोगे राशीशस्पष्टसंयुते ॥ तद्धर्षे महती पीडा होने सौख्यं न संशयः ॥ ३६॥ सुतां तरं कार्य तद्वर्षे शीतलादिकम् ॥ लस्वांतरसंयोगे पितुर्मृत्युर्न संशयः ॥ ३७ ॥ राशीशकर्मसंयोगे तदा कर्मोदयं वदेत् ॥ धम- व्ययसमायोगे तहर्षं व्ययनिश्चयः ॥ ३८ ॥ मदनांतरभावेषु सर्वत्रेवं विलक्षयेत् ॥ भाग्यादिमृत्युपर्यंतं ग्रहाणां फलमुच्यते ॥३९॥ यत्त्वया खलु मे टष्टं तदिदं कथितं मया ॥ यस्मै कस्मै न दातव्यं स्ववाक्यपरिसिद्धये ॥४०॥ इति श्रीवृहत्पाराशरहोरापूर्व- खण्डसारांशे जीवानां सुखदुःखवर्णनं नाम त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः३३ मैत्रेय उवाच । आदित्यादिग्रहाणां च ह्यवस्था चं टृथक्टथक् ॥ भेदाः कति- विधाः संति कथय त्वं कृपानिधे ॥ १ ॥ पराशर उवाच । भास्करादिग्रहाणां च ह्यवस्था विविधापिच ॥ षण्नवत्यामि- तावस्थासारभूतं वदाम्यहम् ॥ २ ॥ अथ जाग्रताद्यवस्थामाह । शादशं त्रिभागं च कल्पयित्वा एथक् पृथक् ॥ विषमा- दिक्रमेणैव समे वे विपरीतकम् ॥ ३ ॥ विज्ञाय प्रथमं पुंस जा यस्वप्रमुषुमिकाः ॥ विशेषतः परीक्षा स्याज्जागर: कार्यसाधकपूर्वखण्डे महाधमस्याफलकथनाध्यायः ३४ ॥ ४ ॥ स्वप्नाऽवस्थामध्यफल उपदेष्टा गुरुर्ब्रदि ॥ निष्कला चर- भावस्था ज्ञातव्या मुनिसत्तम ॥ ५ ॥ अथ दीप्ताद्यवस्थामाह। दीप्तः स्वस्थः प्रमुदितः शांतो दीनोतिदुःखितः ॥ विक- २ लश्च खलः कोपी नवधा खेचरो भवेत् ॥ ६ ॥ उच्चस्थ: स्वेचरो दीप्तः स्वस्थः स्वोच्चातिमित्रभे ॥ मुदितो मित्रभे शांतः समभे दीन उच्यते ॥ ७ ॥ शत्रुभे दुःखितीतीव विकलः पापसंयुते ॥ खलः खलमहे ज्ञेयः कोपी स्यादर्कसंयुतः ॥ ८ ॥ पार्क प्रदी- तस्य धराधिपत्य मुत्साहशौर्य धनवाहने च ॥ स्त्रीपुत्रलाभं शुभ- बंधुपूज्यं क्षितीश्वरान्मानमुपैति विद्याम् ॥ ९ ॥ स्वस्थस्य खेटस्प दशाविपाके स्वस्थो नृपालब्धधनादिसौख्यम् । विद्यां यशः प्री- तिमहत्वमाराहारार्थभूम्यादिजधर्ममेति ॥ १० ॥ मुदान्वितस्यापि दशाविपाके वस्त्रादिकं गंधसुतीर्थवैर्यम् ॥ पुराणधर्मं श्रवणादि- लाभं वस्त्रादियानांवरभूषणाप्तिम् ॥ ११ ॥ दशाविपाके सुखधर्म- मेति शांतस्य भूपुत्रकलत्रयानम् ॥ विद्याविनोदान्वितधर्मशास्त्रं बहुर्थदेशाधिपपूज्यतां च ॥ १२ ॥ स्थानच्युतिबंधुविरोधता च दीनस्य खेटस्य दशाविपाके || जीवत्यसो कुत्सितहीनवृत्त्या व्यक्तो जनैरोगनिपीडितः स्यात् ॥ १३ ॥ दुःखादितस्यापि दशा- विपाके नानाविधं दुःखमुपैति नित्यम् ॥ विदेशंगो बंधुजनेविही- नथ्योरामिभूपैर्भयमातनोति ॥ १४ ॥ वैकल्यखेटस्य दशाविपाके वैकल्यमायाति मनोविकारम् || मित्रादिकानां मरणं विशेषा स्त्रीपुत्रयानांबरचारपीडाम् ॥ १५ ॥ दशाविपाके कहे वियोग खलस्य खेटस्य पितुर्वियोगम् ॥ शत्रोर्जनानां धनभूमिनाशमु- पेति नित्यं स्वजनैश्च निंदाम् ॥ १६ ॥ कोपान्वितस्यापि दशा( २०४ ) बृहत्पाराशरहोरासारांशः । विपाके पापा: समायांति बहुप्रकारैः ॥ विद्याधनस्त्रसृतबंधुनाशं पुत्रादिकृच्छ्रं त्वथ नेत्ररोगम् ॥ १७ ॥ अथ बालाद्यवस्थाफलमाह । बालो रसांग़ैरसमे प्रदिष्टस्ततः कुमारो हि युवाथ वृद्धः ॥ मृ तः क्रमादुत्क्रमतः समर्क्षे बालाद्यवस्था कथिता ग्रहाणाम् ॥१८॥ फलं तु किंचिद्वितनोति बालथ्या कुमारो यतते न पुंसाम्॥ यू- वा समग्र खचरोऽथ बृद्धः फलं च दुष्टं मरणं भृताख्यम् ॥ १९ ॥ अथ प्रवासाद्यवस्थाफलमाह । प्रवासनष्टा च मृता जया हास्या रतिर्मुदा ॥ सुप्ता भुक्ता ज्वरा कंपा सुस्थितिर्नामसन्निभा ॥ २० ॥ षष्टिघ्नं गतभं भुक्तघटीयुक्तं युगाहतम् || शराब्धिहल्लब्धतोऽच्छेषावस्थाहिजोत्तम ॥ २१ ॥ अस्यार्थः । षष्टिनमिति तत्राश्विनीमारम्य गतमानि पट्या गुण्यानि वर्तमाननक्ष- त्रभुक्तबटीयुक्तानि कार्याणि तानि पुर्युगेश्रतुभिराहतानि शराब्धिहत् पै- चचत्वारिंशता माज्यानि यलब्धभागमागतावस्थास्ताः शेषं वर्तमानावस्था- चाः त्रत लब्धांकस्यापि द्वादशाधिक्ये द्वादशभिर्भागः प्रवासाद्यवस्था ज्ञेयाः॥ प्रवास: प्रवासोपगे जन्मकालेऽर्थनाशस्तु नष्टोपगे मृत्युभी- तिः ॥ मृतावस्थिते स्याजयायां जयस्तु विलासस्तु हास्योपगे का- मिनीभिः ॥ २२ ॥ रतौ स्यादतिः क्रीडिता सौख्यदात्री प्रसुप्ता- पि निद्रां कलिं देहपीडाम् ॥ भयं तापहानिः सुखं स्यात्तु भुक्ता ज्वरा कंपिता सुस्थिता सुक्रमेण ॥ २३ ॥ अथ लजिताद्यवस्थामाह |

लज्जितो गर्वितश्चैव क्षुधितस्तृषितरतथा ॥ मुदितः क्षोभित

ग्रहभावाः प्रकीर्तिताः ॥ २४ ॥ पुत्रगेहगतः खेटो राहुकेतुयु- .Dein पूर्वखण्डे ग्रहाद्यवस्थापकनाध्यायः ३४ तोः भवेत् ॥ रविमंदकुजैर्युक्तो लजितो ग्रह एव च ॥ २५ ॥ तुंग- स्थानगतो वापि त्रिकोणेपि भवेत्पुनः ॥ गर्वितः सोपि गढ़ितो निर्विशंकं द्विजोत्तम ॥ २६ ॥ शत्रुगेही शत्रुयुक्तो रिपुदृष्टो भवेद्य- दि ॥ क्षुधितः स च विज्ञेयः शनियुक्तां यथा तथा ॥ २७ ॥ जलरा- शौ स्थितः खेटः शत्रुणा चावलोकितः।। शुभग्रहा न पश्यंति ऋषि- तः स उदाहृतः ॥२८॥ मित्रगेही मित्रयुक्तों मित्रेण चावलोकितः ॥ गुरुणा सहितो यश्च मुदितः स प्रकीर्तितः ॥ २९ ॥ रविणा स- हितो यश्च पापाः पश्यंति सर्वथा ॥ क्षोभितं तं विज्ञानीयाच्छ त्रुणा यदि वीक्षितः ॥ ३० ॥ येषु येषु च भावेषु प्रहास्तिष्ठति सर्वथा ॥ क्षुधितः क्षोभितो वापि स नरो दुःखभाजनः ॥ ३३ ॥ एवं क्रमेण बोद्धव्यं सर्वभावेषु पंडितैः ॥ बलाबलविचारेण व व्यः फलनिर्णयः ॥ ३२ ॥ अन्योन्यं च मुदा युक्तं फलं मिश्रं में- देत्पुनः ॥ चलहीने तदा हानिः सबले च महाफलम् ॥ ३३ ॥ क- र्मस्थाने स्थितो यस्य लज्जितस्तृषितस्तथा ॥ अतिः क्षभितो वापिस नरो दुःखभाजनः ॥ ३४ ॥ सुतस्थाने भवेद्यस्य लज्जि- तो ग्रह एव च ॥ सुतनाशो भवेत्तस्य एकस्तिष्ठति सर्वदा ॥३५॥ क्षोभितस्तृषितश्चैव सप्तमे यस्य वा भवेत् ॥ वियते तस्य नारी च सत्यमाहुर्द्विजोत्तम ॥ ३६ ॥ नवालयारामसुखं नृपत्वं कला- पटुत्वं विदधाति पुंसाम् ॥ सदार्थलाभं व्यवहारवृद्धिं फलं बिशे- पादिह गर्वितस्य ॥ ३७ ॥ भवति मुदितयोगे बासशालाविशा- ला विमलवसनभूषाभूमियोषासु सौख्यम् ॥ स्वजनजनवियसो भूमिपागारवासी रिवुनिवहविनाशो बुद्धिविद्याविकाशः ॥ ३८ ॥ दिशति लज्जिनभाववशाद्रतिर्विंगतराममतिर्विमतिक्षयम् । सुत गद्दागमनं गमनं वृथा कलिकथाभित्रचें न रुचि शुभे ॥ ३९ ॥ (२०३) बृहत्पाराशरहोरा सारांशः । संक्षोभितस्यापि फलं विशेषारिद्रजातं कुमतिं च कष्टम् ॥ क रोति विक्षयमंत्रिबाधां धनाप्तिबाधामवनीशकोपात् ॥ ४० ॥ क्षुधितमहवशाह्रै शोकमोहादितापः परिजनपरितापादाधिभत्या कशत्वम् || कलिरॉपेरिपुलोकैरर्थबा धानराणामखिलबलनिरोधो बुद्धिरोधो विषादात् ॥ ४१ ॥ तृषितखगभवे स्वाइंगनासंगम- ध्ये भवति गदविकारो दुष्टकार्याधिकारः ॥ निजजनपरिवादादर्थ- हानिः कृशत्वं खलकृतपरितापो मानहानिः सदैव ॥ ४२ ॥ अथ शयनाद्यवस्थामाह | शयनं चोपवेशं च नेत्रपाणिप्रकाशनम् ॥ गमनागमनं चाथ सभायां वसतिस्तथा ॥ ४३ ॥ आगमो भोजनं चैव नृत्यं लिप्सा च कौतुकम् ॥ निद्रा ग्रहाणां चेष्टा च कथयामि तवामतः ॥४४॥ यस्मिन्नक्षे भवेखेटस्तेनतं परिपूरयेत् ॥ पुनरंशेन संपूर्य स्वनक्षत्र नियोजयेत् ॥ ४५ ॥ यातदंडं तथालग्नमेकीकृत्य सदा बुवः || रविणा हरते भाग शेष कार्य नियोजयेत् ॥४६ ॥ नाक्षत्रिकदशा- क्रमेण पुनः पूरणमाम्वरेत् ॥ नामाक्षरेण संयुक्ते हर्तव्यं रविणा ततः ॥ ४७ ॥ रवौ पंच तथा देयं चंद्रे दद्याद्वयं तथा ॥ कुजे इयं व संयुक्तं बुधे त्रीणि नियोजयेत् ॥ ४८ ॥ गुरौ बाणा: प्रदेयाश्च श्रयं दद्याच्च भार्गवे ॥ शनौ त्रयमथो देयं राहौ दद्याच्चतुष्टयम् ॥ ॥ ४९ ॥ शेषं हृतं च रामेण ग्रहाणां त्रिविदं भवेत् ॥ दृष्टिश्चेष्टा विचेष्टा च कथयामि तवाग्रतः ॥ ५० ॥ अस्यार्थः । यम्मिन्नति । जन्मनि सूर्यादयो भद्दा यस्मिन्नक्षत्रे तिष्ठति तन्नक्षत्रसंख्य- या ग्रहसंख्यां गुणयेत् । पुनस्तद्राशिभुक्तांशसंख्यया गुणयेत् | पुनर्यातस्य स्य जन्मेष्टजन्मसंस्थां च योजयेत् । ततो द्वादशमि शेषमिता पूर्वखण्डे महायवस्थालकथनाघ्यायः ३४ इमेष्टा ज्ञावव्या पुनर्लघसंस्वया लघसंख्यां राणयेत् | नाशजीबद मपूरणं नाम तन्मध्ये येन नाम्रा ऋप्तो बुध्यति तस्याद्यक्षस्वर्णस्वरसंख्यां सं योग्य द्वादशहते यहन्धं तत्पुनः पूर्वोक्तावस्था । तत्र यस्य ग्रहस्य पूर्वोक त्या क्रियते तस्य क्षेपकं योज्यं । त्रिभिर्हत्वा तच्छेषस्तेन दृष्ट्यवस्थ ज्ञातव्या ॥ अत्रोदाहरणम् । अञ मृगशी नक्षत्रे रविस्थसंख्या ५ रविसंख्यया ? गुणिताः ५ मिथुन- द्वितीयांश के रविस्तेन द्विगुणिता जाता १० इषं ६ कृत्तिका जन्म ३ कर्क- लग्नं ४ एषां योगेन युताः २३रवि१२तष्टाः शेषं११तेन शयनादिगणनया को- तुकावस्थायां रविर्ज्ञेयः अत्र शेषं ११ स्वरांकस्थानं यथात्र प्रसिद्धं नामाद्यक्ष- रस्य शकारस्य इकाराधःपंक्ती स्थित्या तत्स्वरसंख्यां द्वितीयं २ शेष ११ शेषेण ११ गुणितं १२९ स्वरांक २ युतं १२३ रवि १२ तष्टं शेषं ३ सूर्यक्षेपकेन्न ५ युत्तं ८ त्रिभिस्तष्टं शेषं २ वेष्टावस्था एवं चंद्रादीनामपि ज्ञेयम् ॥ ५० ॥ स्वराश चकमिदम् । १/२. ३. ४/५ भइ उ ए क ख ग प छ ज झ ट ट म. सूर्यादिले पाक चक्रम. हैं: 3. 2 " शु.. ३ ३ राक दृष्टिभेदमाह। मम म र | १४ दृष्टौ स्वल्पफलं ज्ञेयं चेष्टायां विपुलं फलम् ॥ कविचेष्टायां फलं नस्यादेवं दृष्टिफलं विदुः ॥ ५१ ॥ शप से शुभाशुभं ग्रहाणां च समक्ष्याथ बलाबलम् ॥ तुं- गस्थाने विशेषेण बलं ज्ञेयं यथा बुधैः ॥ ५२ ॥ अथ प्रत्येकडा दशावस्था फलमाह | मंदामिरोगी बहुधा नराणां स्थूलत्वमंघेरपि पित्तकोपः ॥ अणं गुदे शूलमुरःप्रदेशे यदोष्णभानौ शयनं प्रयाते ॥ ५३॥ दरिद्र- ताभारविहारशाली विवादविद्याभिरतो नरः स्यात् ॥ कठोरचितः ( २०८ ) बृहत्पाराशरहोरासारांखः । खलु नष्टवित्तः सूर्यो यदा चेदुपवेशनस्थः ॥ ५४ ॥ नरः सदान- दधरो विवेकी परोपकारी बलवित्तयुक्तः ॥ महासुखी राजकृपाभि- मानी दिवाधिनाथो यदि नेत्रपाणौ ॥ ५५ ॥ उदारचित्त: परिपूर्ण- वित्तः सभासु वक्ता बहुपुण्यकर्ता ॥ महाबली सुंदररूपशाली प्रकाशने जन्मनि पद्मिनीशे ॥ ५६ ॥ प्रवासशाली किल दुःखमा- ली सदालसा धीधनवर्जितश्च ॥ भयातुरः कोपपरो विशेषाद्दिवा- विनार्थ गमने मनुष्यः ॥ ५७ ॥ परदाररतो जनतारहितो बहु- धागमने गमनाभिरुचिः ॥ कृपणः खस्ताकुशलो मलिनो दिन- साधिपती मनुजः कुमतिः ॥ ५८ ॥ सभागते हिते नरः परोपका- रतत्परः सदार्थरत्नपूरितो दिवाकरे गुणाकरः ॥ वसुंबरानवांबरा- लयान्वितो महावली विचित्रमित्रवत्सलः कृपाकलाधरः परः ॥ ॥ ५९ ॥ क्षोभितो रिपुगणैः सदा नरश्चंचलः खलमतिः ऋ- शस्तथा ॥ धर्मकर्म रहितो मदोहतश्यागमे दिनपतौ यदा तदा ॥ ।। ६० ।। सदांगसंधिवेदनापरांगनाधनक्षयो बलक्ष्यः पढ़े पदे यदा तदाहि भोजने ॥ असत्यता शिरोव्यथा तथा वृ थान्नभोजनं रवावसत्कथारतिः कुमार्गगामिनी मतिः ॥ ६१ ॥ विज्ञलाकैः सदा मंडितः पंडितः काव्यविद्यानवद्यप्रलापान्वितः॥ राज्यपूज्यों घरामंडले सर्वदा नृत्यालिप्सागते पद्मिनीनायके || ॥ ४२ ॥ सर्वदानंदधर्ता जनो ज्ञानवान्यज्ञकर्ता धराधीशसझ- स्थितः ॥ पद्मबंधावरातभयं चाननः काव्यविद्याप्रलापी मुद्रा को- तुके ॥ ६३ ॥ निद्राभरारक्तनिभे भवेतां निद्रागते लोचनपद्मयु- ग्मोरो विदेशे वसतिर्जनस्य कलत्रहानिः कति वार्थनाशः॥ ६४॥ अथ चंद्रफलम् । अनु:काले झपानाथ शयनं चेडुपागते ॥ मानी शीतप्रधानी (२००) 11 पूर्वखण्डे ग्रहाद्यवस्थाफलकथमाध्यायः ३४ च कामी वित्तविनाशकः ॥ ६५ ॥ रोगार्दितो मंदमतिर्विशेषाद्धि- " त्तेन हीनो मनुजः कठोरः ॥ अकार्यकारी परवितहारी क्षपाकरे दुपवेशनस्थे ॥६६॥ नेत्रपाणी क्षपानाथे महारोगी नरो भवेत् ॥ अनल्पजल्पको धूर्तः कुकर्मनिरतः सदा ॥ ६७ ॥ यदा राकानार्थ गतवति विकाशं च जनने विकाशः संसारे विमलगुणगशेरव- निपाल || नवाशामाला स्यात्करितुरगलक्ष्म्यापरता विभूषाया- षाभिः सुखमनुदिनं तीर्थंगमनम् ॥६८ ॥ सितंतरे पापरतो नि शाकरे विशेषतः क्रूरतरो नरो भवेत् ॥ सदाक्षिरोगे: परिपक्ष्य- मानो वलक्षपक्षे गमने भयातुरः ॥६९ ॥ विधवागमनी मानी पादरोगी नरो भवेत् ॥ गुप्तपापरतो दीनी मतितोषविवर्जितः ॥ ।। ७० ।। सकलजनवदान्यो राजराजेन्द्र मान्यो रतिपतिसमकांतिः शांतिकृत्कामिनीनाम् ॥ सपदि सदसि याते चारुबिचे शशांक भ वति परमरीतिप्रीतिविज्ञो गुणज्ञः ॥ ७१ ॥ विधवागमनो मस्या वाचालो धर्मपूरितः ॥ कृष्णपक्षे द्विभार्यः स्याद्रोगी दुष्टतरी हठी ॥ ७२ ॥ भाजने जनुषि पूर्णचंद्रमा मान्यानजनतासुख नृणाम् आतनोति वनितासुतासुखं सर्वमेव न सिततरे शुभम् ॥ ७३ ॥ नृत्यलिप्सागतं चंद्रे सबले बलवानरः ॥ गीतज्ञा हि रसज्ञभ्य कृष्णे पापकरो भवेत् ॥ ७४ ॥ कौतुकभवनं गतवति चंद्रे भवति नृपत्वं वा धनपत्वम् ॥ कामकलासु सढ़ा कुशलत्वं वारवधुरगतर- मणपटुवम् ॥ ७५ ॥ निद्रागते जन्मनि मानवानां कलाधर जो- वयुते महत्त्वम् ॥ यदांगनासंचितवित्तनाशः शिवालयं रोति वि चित्रमुच्चेः ॥ ७६ ॥ अथ कुजफलम् । शयने वसुधापुत्रे जंतुरंगेजनो भवेत् ॥ बहुना कंडुनायुको २५ ( २१० ) बृहत्पाराशरहोरासारांशः । दगुणा च विशेषतः ॥ ७७ ॥ बली सदापापरतो नरः स्यादसत्य- वादी नितरां प्रगल्भः ॥ धनेन पूर्णो निजधर्महीनो घरासुत- दुषवेशनस्थः ॥ ७८ ॥ यदा भूमिसुते लग्ने नेत्रपाणिमुपागते # दरिद्रता सदा पुंसामन्यभे नगरेशता ॥ ७९ ॥ प्रकाशो गुण- स्यापि वासः प्रकाशे घराघीशभर्तुः सदा मानवृद्धिः ॥ सुते भूसु- ते पुत्रकांतावियोगो भवेद्राहुणा दारुणो वा निपातः ।। ८० ॥ ग- मनागमने कुरुतेऽनुदिनं व्रणजालभयं वनिताकलहः ॥ बहुद्रुक कण्डुभयं बहुधा वसुधातनयो वसुहानिकरः ॥ ८१ ॥ आगमने गुणशाली मणिमाली करालकरवाली॥ गजगंता रिपुहन्ता परि- जनसंतापहारको भौमे ॥ ८२ ॥ तुंगे युद्धकलाकलापकुशलो धर्म- घ्वजो वित्तपः कोणे भूमिसुते सभामुपगते विद्याविहीनः पुमान् । अंतेऽपत्यकलत्रमित्ररहितः प्रोकेंतरस्थानगे वश्यं राजसभाबुधो बहुधनी मानी च ढ़ानी जनः ॥ ८३ ॥ आगमे भवति भूमिजे जनो धर्मकर्मरहितो गदातुरः । कर्णमूलगुरुगूलरोंगवानेव का तरमतिः कुसंगमी ॥ ८४ ॥ भोजने मिष्टभोजी च जनने सबले कुजे ॥ नीचकर्म करो नित्यं मनुजो मानवर्जितः ॥ ८५ ॥ नृत्य- लिप्सागते भूसुते जन्मनामिंदिराराशिरायाति भूमीपतेः ॥ स्व- र्णरत्नप्रवालैः सदामंडितो वासशाला नराणां भवेत्सदा ॥ ८६ ॥ कौतुकी भवति कौतुके कुजे मित्रपुत्रपरिपूरितो जनः ॥ उच्चगे नृ- -पतिंगेहमंडितः पूजितो गुणवरैर्गुणाकरैः ॥ ८७ ॥ निद्रावस्थां गते भौमे कोधी घीधनवर्जितः ॥ धूर्तो धर्मपरिभ्रष्टो मनुष्यो गदपीडितः ॥ ८८ ॥ अथ बुधफलम् । अधातुरो भवेदंग खंजो गुंजानिभेक्षणः ॥ अन्यभे लंपटो पूर्वखण्डे हायस्याफळकथनाम्याय ३४ धूर्तो मनुजः शयने बुधे ॥ ८९ ॥ शशांकपुत्रे जनुरंगगेहे यदोप- वेशे गुणराशिपूर्णः ॥ पापेक्षिते पापयुते दरिद्रो हिते शुभे विस- सुखी मनुष्यः ॥ ९० ॥ विद्याक्वेिकरहितो हिततोषहीनो मानी • जनो भवति चंद्रसुतेऽक्षिपाणौ ॥ पुत्रालये सुतकलत्रसुखेनहीनः कन्याप्रजो नृपतिगेहबुथो वरार्थः ॥ ९१ ॥ दाता दयालुः खलु पुण्यकर्ता विकाशने चंद्रसुते मनुष्यः ॥ अनेकविद्यार्णवपारगता विवेकपूर्ण: खलवर्गहन्ता ॥ ९२ ॥ गमनागमने भवतो गमने क हुधा वसुधाधिपतेर्भवने ॥ भवनं च विचित्रमलं रमया विदिनुष्य जनुः समये नितराम् ॥९३॥ सपढ़ि बिदजनानामुच्चगे जन्मकाले सदसि धनसमृद्धिः सर्वदा पुण्यवृद्धिः ॥ धनपतिसमता वा भूप ता मंत्रिता वा हरिहरपदभक्तिः सात्विकी मुक्तिलब्धिः ॥ ९४ । आगमे जनुषि जन्मिनां यदा चंद्रजे भवति हीनसेवया ॥ अर्थ- सिद्धिरपि पुत्रयुग्मता बालिका भवति मानदायिका ॥ ९५ ।। भो- जने चंद्रजे जन्मकाले यदा जन्मिनामर्थहानिः सदा वादतः # राजभीत्या कृशत्वं चलत्वं मतेरंगसंगो न जाया न मायासुखम् ॥ ॥ ९६ ॥ नृत्यलिप्सागते चंद्रजे मानवो मानयानप्रवालवजे: सं- युतः ॥ मित्रपुत्रप्रतापैः सभापंडितः पापभे वारवामारते लम्प- टः ॥ ९७ ॥ कौतुके चंद्रजे जन्म काले नृणामंगभे गीतविद्याउनव- • द्या भवेत् ॥ सप्तमे नैधने वारवध्वा रतिः पुण्यभे पुण्ययुक्ता मतिः सद्गतिः ॥ ९८ ॥ निद्राश्रिते चंद्रसुते न निद्रासुखं सदा व्याधि- समाधियोगः ॥ सहोत्थवैकल्यमनल्पतापो निजेन बाटो धन- माननाशः ॥ ९९ ॥ अथ गुरुफलमाह । ... बचसामधिपे तु अनुःसमये शयने बलवानपि हीननमः ॥ ( २१२ ) बृहत्पाराशरहोरासारांशः । अतिगौरतनुः खलु दीर्घहनुः सुतरामरिभीतियुतो मनुजः ॥१०० ॥ उपवेशं गतवति यदि जीवे वाचालो बहुगर्वपरीतः ॥ क्षोणीप- तिरिपूजनपरितप्तः पद्जंघा स्थकरत्रणयुक्तः ॥१०१ ॥ नेत्रपाणि गते देवराजार्चिते रोगयुक्तो वियुक्तो वरार्थश्रिया ॥ गीतनृत्यप्रि- यः कामुकः सर्वदा गौरवर्णो विवर्णोद्भवः प्रीतियुक् ॥१०२३|| गु णानामानंद विमलसुखकंदं वितनुते सदा तेजःपुंजं ब्रजपतिनि- कुंजं प्रतिगमम् ॥ प्रकाशं चेदुच्चे द्रुतमुपगतौ वासवगुरुर्गुरुत्वं लोकानां धनपतिसमत्वं तनुभृताम् ॥१०३ ॥ साहसी भवति मा- नवः सदा मित्रवर्गसुखपूरिती मुदा ॥ पंडितो विविधवित्तमंडितो वेदविद्यदि गुरों गमं गते ॥ १०४ ॥ आयमनेजनता बरजाया यस्य जनुःसमये हरिमाया ॥ मुंचति नालमिहालयमहा देव- गुरौ परितः परिवडा ॥ १०५ ॥ सुरगुरुसमवक्ता शुभ्रमुक्ताफ- लाघः सदसि सपदि पूणों वित्तमाणिक्ययानैः ॥ गजतुरगरथा- दयो देवताधीश पूज्यो जनुषि विविवविद्यागर्विता मानव: स्यात् ॥ ।। १०६ ।। नानावाहनमानयान पटलीसौख्यं गुराबाग में भृत्या- पत्यकलत्रमित्रजसुखं विद्याउनवद्या भवेत् ॥ क्षोणीपालसमानता- नवरतं चातीवद्या मतिः काव्यानंदरतिः सदा हितगतिः सर्वत्र मानोन्नतिः ॥ १०७ ॥ भोजने भवति देवगुरौ यस्य तस्य सततं सुभाजनम्।निव मुंचति रमालयं तदा वाजिवारणरचैश्च मंडितम् ॥ १०८ ॥ नृत्यलिप्सागते गजमानी बनी देवताधीशबंद्यः सदा धर्मवित् ॥ तंत्रविज्ञो बुधेमंडितः पंडितः शब्दविद्यानंवद्यो हि स- घोजनः ॥ १०९ ॥ कुतूहली सकौतुके महाधनी जनः सदा नि जान्वये च भास्कर: कृपाकलाधरः सुखी || निलिंपराजपूजिते सु- तेन भूनयेन वा मृतो महाबली धराधिपे च सद्मपंडितः ॥१.१०॥ पूर्वखण्डे महाव्यवस्था फलकथनाम्यायः ३४ गुरौ निद्रागते यस्य मूर्खता सर्वकर्मणि ॥ तापरिकान्त वनं पुण्यवर्जितम् ॥ १११ ।। अथ भृगुफलमाह । जनो बलीयानपि दंतरोगी भृगों महारोपसमन्वितः स्वात || घनेन हीनः शयनं प्रयात वरांगनासंगमलंपटश्च ॥ ११२ ॥ ये दि भवेदुशना उपवेशने नवमणिव्रजकांचनभूषणः ॥ सुखमज- समरिक्षय आदरादवनिपादपि मानसमुन्नतिः ॥ ११३ || नेत्र- पाणि गते लग्नगेहे कर्वो सप्तमे मानभे यस्य तस्य ध्रुवम् ॥ नेत्र- पाते निपातां धनानामलं चान्यभे वासशाला विशाला भवेत् || ॥ ११४ ॥ स्वालये तुंगभे मित्र भार्गवे तुंगमातंगलीलाकला- पी जनः ॥ भूपतेस्तुल्य एव प्रकाशं गते काव्यविद्याकलाकौतुकी गीतवित्।। १ १६५॥गमने जनने शुक्रे तस्य माता न जीवति । आ- धियोगो वियोगश्च जनानामरिभीतितः।।११६।।आगमनं भृगुपुत्रे गतवति वित्तंश्वरी मनुजः ॥ सत्तीर्थभ्रमशाली नित्योत्साही क रांघ्रिरोगी च ॥ ११७ ॥ अनायासेनाल सपदि महसा याति सन् इसा प्रगल्भत्वं राज्ञः सदसि गुणविज्ञः किल कवौ ॥ सभायामा- याते रिपुनिवहहन्ता धनपतेः समत्वं वा दाता बलतुरागंता न खरः ।। ११८ । आगमे भार्गवनागमो जन्मिनामर्थराडोरसते- रतीय क्षतिः ॥ पुत्रपातो निपातो जनानामपि व्याधिभीतिः प्रि- याभोगहानिर्भवेत् ॥ ११९ ॥ क्षुधातुरो व्याधिनिपीडितः स्याद- नेकधारातियातिथ्य || कव यदा भोजनमे युवत्या महाधनी पंडितमंडितश्च ॥ १२० ॥ काव्यविद्यानवद्या च हुद्या मतिः सर्व- दा नृत्यलिप्सा गते भार्गवे || शंखवणामृदंगादिगान ध्वनिवात- नैपुण्यमेतस्य वित्तोन्नतिः ॥ १२१ ॥ कौतुकभवनं गतवति शुक्रे (२१४) बृहत्याराशरहोरासारांशः + शकेशत्वं सदसि महत्त्वम् ॥ हृद्या विद्या भवति च पुंसः पद्मा नि- क्सति सद्मादरतः ॥ १२२ ॥ परसेवारतो नित्यं निद्रामुपगते कवी । परनिंदापरो वीरो वाचालो भ्रमते महीम् ॥ १२३ ॥ अथ शनिफलम् । परिकांत विश्रांतः शयने शनौ ॥ वयसः प्रथमे रोगी ततो भाग्यवतां वरः ॥ १२४ ॥ भानोः सुते चेडुपवेशन- स्थे करालकारातिजनानुतप्तः ॥ अपायशाली खलु दद्रुमाली नरोऽभिमानी नृपदंडयुक्तः ॥ १२५ ॥ नयनपाणिगते रविनंदन परमया रमयारमया युतः॥ नृपतितो हिततो मतितोषकुडहुकला- कलितो बिमलोक्तिकृत ॥ १२६॥नाना गुणग्राम वनाविशाली सदा नरो बुद्धिविनोद माली ॥ प्रकाशने भानुसुते सुभानुः कपानुरक्तो हरपाभक्तः ॥ १२७ ॥ महाधनी नन्दननंदितः स्यादपायकारी रिपुभूमिहारी || गमे शनों पंडितराजभावं धरापतेरायतने प्र याति ॥ १२८ ॥ आगमने पदगदभययुक्तः पुत्रकलत्रसुखेन वि मुक्तः ॥ भानुसुते भ्रमते भुवि नित्यं दीनमना विजनाश्रयभावम् ॥१२९ ॥ रत्नावलीकांचनमौक्तिकानां वातेन नित्यं व्रजति प्र मोदम् ॥ सभागते भानुसुते नितांतं नयेन पूर्णो मनुजो महीजाः ॥१३०॥ आगमे गदसमागमो नृणामब्जवन्धुतनये यदा तदा ॥ मंदमेव गमनं धरापतेर्याचनाविरहिता मतिः सदा ॥ १३१ ॥ संगते जनुषि भानुनंदने भोजनं भवति भोजनं रसैः ॥ संयुतं न- यनमंदतातता मोहतापपरितापिता मतिः ॥ १३२ ॥ नृत्यलि प्सामतं मन्दे धर्मात्मा वित्तपूरितः ॥ राजपूज्यो नरो धीरो म हावारी रणांगणे ॥१३३ ॥ भवति कौतुकभावमुपागते रविसुते वसुघावसुपूरितः॥अतिसुखी सुमुखी सुखपूरितः कवितयामलया पूर्वखण्डे महाद्यवस्थाकथनाभ्यायः ३४ कल्या नरः।।१ ३४थानिकागते वासरनाथपुत्रे वन सदा चारुगुणे रुपेतः । पराक्रमी चंडविपक्षहंता सुवारकांतार तिरीतिविज्ञः ॥१३५ अथ राइफलम् । यदागमो जन्मनि यस्य राहों क्लेशाधिकन्वं शयनं प्रयाते ॥ तृषेऽथ युग्मेपि च कन्यकायामजे समाजो धनधान्यराशेः॥१३६॥ उपवेशन मिह गतवति राहो दब्रुगणेन जनः परितनः ॥ राजस- भाजयुतो बहुमानी वित्तमुखेन सदा रहितः स्यात् ॥ १३७ ॥ मे- पाणावगी नेत्रे भवतो रोगपीडिते ॥ दुष्टव्यालारियोराणां भयं तस्य वनक्षयः ॥ १३८॥ प्रकाशने शुभासने स्थितिः कृतिः शुभा नृणां वनोन्नतिर्गुणोन्नतिः सदा विदामगाविह ॥ भगवि- पाधिकारता यशोलतातता भवेन्नवीननीरदाकृतिर्विदेशतो महो- अतिः ॥ १३९ ।। गमने च यदा राही बहुसंतानवान्नरः ॥ पंडितो धनवान्दाता राजपूज्यो नरो भवेत् ॥ १४० ॥ राहावागमने कोची सदा घीधनवर्जितः ॥ कुटिलः कृपणः कामी नरो भवति सर्वथा ॥ १४१ ॥ सभागते यदा राहुः पंडितः कृपणो नरः ॥ नानागुण- परिक्रांतो वित्तसौख्यसमन्वितः ॥१४२॥चेदगावागमं यस्य याते तदा व्याकुलत्वं सदारातिभीत्याभयम् महहन्धुवादो जनानां नि- पातो भवेद्वित्तहानिः शठत्वं कृशत्वम् ॥१४३॥ भोजने भोजनेनालं विकलो भनुजो भवेत् ॥ मन्दबुद्धिः क्रियाभरुः स्त्रीपुत्रसुखदर्जि- तः ॥ १४४ ॥ नृत्यलिप्सागते राहौ महाव्याधिविवर्द्धनम् ॥ ने- त्ररोगो रिपोर्भीतिर्द्वनधर्मक्षयो नृणाम् ॥ १४५ ॥ कौतुके च यदा राही स्थानहीनो नरो भवेत् ॥ परदाररतो नित्यं परवित्तापहार- का ॥ १४६ ॥ निद्रावस्थां गते राहीं गुणग्रामयुतो नरः ॥ कांता- संतानबान्धीरा गर्वितो बहुवित्तवान् ॥ १४७ ॥ बृहत्पाराशरहोरासारांशः 1 अथ केतुफलम् । मेषे वृषेज्य वा युग्मे कन्यायां शयनं गते ॥ केतो धनसमृद्धिः स्यादन्यभे रंगवर्धनम् ॥ १४८ ॥ उपवेशं गतं केतौ दनुरोग- विवर्द्धनम् ॥ अरिवातनृपव्यालचौर संकाशमंततः ॥ १४९ ॥ नेत्रपाणि गते केतों नेत्ररोगः प्रजायते ॥ दुष्टसर्पादित रिपु- राजकुलादपि ॥ १५० ॥ केती प्रकाशने संझे धनवान्धार्मिकः सदा ॥ नित्यं प्रवासी चोत्साही सात्विको राजसंवकः ।। १५१ ।। गमनेच्छायां भवेत्केतुर्बाहुपुत्रो महाधनः ॥ पंडितो गुण जायते च नगत्तमः ॥ १५२ ॥ आगमने च यदा केतुर्नानारोग- घनक्षयम् ॥ दंतघाती महारोगी पिशुनः परनिंदकः ॥ १५३ ।। सभावस्थां गते केतौं वाचालो बहुगर्वितः ॥ कृपणो लम्पटश्चैव वर्तविद्याविशारदः ॥ १५४ ॥ यदागमे भवेत्केतुः केतुः स्या- त्पापकर्मणाम् || बन्दुवादग्तो दुष्टो रिपुरोगनिपीडितः ॥ १५५ ॥ भोजने तु जनो नित्यं क्षुवया परिपीडितः । दरिद्री रोगसंततः केतो भ्रमति मेदिनीम् ॥ १५६ ॥ नृत्यलिप्सागतं केतों व्याधि- नाविको भवेत् ॥ बुढाक्षो दुराधर्षी घृतोऽनर्थकरो नरः ॥ ॥ १५७ ॥ कौतुकी कौतुक केती नटवामारतिप्रियः ॥ स्थान- भ्रष्टो दुराचारी दरिद्रो भ्रमते महीम् ॥ १५८ ॥ निद्रावस्थां गते केतो धनधान्यसुखं महत् ॥ नानागुणविनोडेन कालो गच्छति जन्मिनाम् ॥ १५९ ॥ अथ सर्वभावफलम् | शयनाद्येषु भावेषु यस्य तिष्ठति सङ्ग्रहाः ॥ नित्यं तस्य शुभ- ज्ञानं निर्विशकं द्विजोत्तम ॥१६०॥ भोजनाद्येकभावेषु पापास्तिष्ठ ति सर्वथा ॥ तदा सर्वविनाशोऽपि नात्र कार्या विचारणा ॥ १६१ ॥ पूर्वसण्डे अने३५ विद्रायां च यदा पाते जायास्थाने शुभं वदेत् ॥ यदि ईष्टये नःशुभं व कदाचन ॥ १६२ ॥ सुलस्थाने स्थितः पापो निद्रायां शयनेऽपि वा ॥ तदा शुभं भवेत्तस्य नात्र कार्या वि- चारणा ॥ १६३ ॥ मृत्युस्थानस्थितः पापो निद्रायां शयनेपि वा । तदा तस्यापमृत्युः स्वाद्वाजतः परतस्तथा ॥१६६४॥ शुभहेर्यदा युक्तः शुभैर्वा यदि वीक्षितः ॥ तदा च मरणं तस्य गंगायां च विशेषतः ॥ १६५ ॥ कर्मस्थाने यदा पापः शयने भोजनपि वा तदा कर्मविक: स्यान्नानादुःखप्रदायकः ॥ १६६ ॥ दशमस्थो निशानाथो कौतुकी च प्रकाशने ॥ तदेव राजयोगः स्यान्निविंशक द्विजोत्तम ॥ १६७ ॥ बलावलविचारंण ज्ञायते च शुभाशुभम् ॥ एवं क्रमेण बोद्धव्यं सर्वभावेषु बुद्धिमन् ॥ १६८ ॥ इति श्रीबृहं स्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे ग्रहाद्यवस्थाफलकथनं नाम चतु स्त्रिंशोऽध्यायः समाप्तः ॥ ३४ ॥ मैत्रेय उवाच । दशाः कति विवाः संति ह्येतन्मे ब्रूहि तत्वतः ॥ महर्षे त्वं स- मथौसि कृपया करुणानिधे ॥ १ ॥ पराशर उचाच | अथातः संप्रवक्ष्यामि दशाभेदाननेकशः || विंशोत्तरी दशा चोका दशा तु षोडशोत्तरी ॥ २॥ द्वादशोत्तरिका ज्ञेया तथैवा- ष्टोत्तरी देशा ॥ पंचोत्तरी दशा तहद्दशा शतसमा स्मृता ॥ ३ ॥ दशा हि चतुराशीतिः प्राह चाथ द्विसप्ततिः ॥ तथा पष्टिमा चोला दशा षड्विंशतिः समा ॥ ४ ॥ नवमांशनवदशा रास्पेश- कदशाः स्मृताः ॥ दशा कलाभिधा चक्रदशाचक्रमुनीश्वर: | ॥ ५ ॥ चरपय दशा विप्र दशा स्थिरा द्विजोत्तम ॥ अशोसाइKRAERBRIT सां विप्र ब्रह्मता चापरा दशा ॥ ६॥ केंद्रा कादियहा दशा ॥ मंडूकं च दशा प्रोका तकेतो धनसमृद्धिः ॥ ७॥ योगाईं च दशा विप्र हुग्दशा कथनगते केतो दगुरोग- कोणनास्त्रा वै राशीनां च दशा तथा ॥ ततः ॥ १४९ ॥ दशा ज्ञेया च वर्णदा ॥ पंचस्वरदशा विदितिश्च रिपु- स्मृताः ॥ ९ ॥ ततः पैंड्यदशा ज्ञेया तथांशश्व दशोधार्मिक र्गिकदशा विप्र अष्टवर्गदशा स्मृता ॥ १० ॥ संध्या दशा च ज्ञा- तव्या पाचका च दशा द्विज ॥ द्विचत्वारिंशद्भेदाः स्युः कथयामि ताग्रतः ॥ ११ ॥ अथ विंशोत्तरीदशामाह। आनयनं प्रकारं च शृणुष्व द्विजपुंगव ॥ नामनक्षत्रपर्यंतमा- घारः कृत्तिकादितः ॥ १२ ॥ कृष्णे तु रविहोरायां चंद्रहोरागते सिते ॥ दहनात्स्वर्क्षपर्यन्तं गणयेन्नवभिर्हरेत् ॥ १३ ॥ सूर्येन्दुक्ष्मा- जतमसो वाक्पतिर्मंदचंद्रजौ | केतुशुक्र क्रमादेते विज्ञेयात्र द- शाधिपाः ॥ १४ ॥ रसाशा मुनिभृत्यन्दा भूपतिर्वृतिवत्सराः || सप्तेंदवो नगा व्योमबाहवो भास्करादितः ॥ ३५ ॥ अस्या उदा- हरणमग्रे वक्ष्यामि || अथ षोडशोत्तरीदशामाह । एकः पंचयुतो रुद्रा धृत्यंतं वत्सराः क्रमात ॥ रैविभौमी गुरु- मन्दः केतुश्चन्द्र बुंवोः भृगुः ॥ १६ ॥ अष्टो दशाधिपाः प्रोक्ता गहना नवग्रहाः ॥ पृष्यभाज्जन्मभं यावद्वणवेद्वसुभिर्हरेत् ॥ १७॥ सूर्यहोरागते शुक्रे चन्द्रस्य कृष्णपक्षके ॥ तदा नृणां फलार्थाय विचित्या षोडशोत्तरी ॥ १८ ॥ पूण्डे विद्वायां च यदा ईष्टो न शुभं च क निद्रायां शयनेञी पाषोडशोत्तरीदशोदाहरणम् । नू. चारणा ।। १६३ ।। मृत्तविनीतो गणनया लब्धं मूळगतनक्षत्रं क तदा तस्यापमृत्यु युक्तः शुभैर्वा Ĵ शाक्रमः सू० ११ मं० १२ घृ० १३ श० ९४ बु० १७ २८० १८ शेषं ५ तेन केउदशामध्ये जन्म तस्य पूर्वाकाः ७२८। ३८ अस्योपरि विंशोत्तरीरीत्या भुक्तार ८ ॥ ५ ॥ १।३० केतृदशायां जन्म वर्ष १५ मध्ये दोन ३ | २४ । ५८ | ३० इति षोडशोत्तरीदशोदारहणम् । ८२९१३८ अस्याष्टशतैर्मचे ८०० इत्यादिलोकोत्तरीत्या स्पष्ट चं० ८ | २५ १२८ चा यमागणनीयं संख्या १३ अस्पाटमकेले. वापाय बं १ व्यवं १२ अथ षोडशोत्तरी दशा चम् बृ. श. के. चं. बु १७ श. १. मा.उ.भा. मृ. Issai पुन. 17. ११ १८ पुऽऽ म.पू. फा. उफा! हथिस्थाना घ. नि... पू. पू. लाट. पा. म. रे. रु. 13. अहार वर्ष 3) वर्षाणि १५ अ ०१५ २०१६ वयनं वर्षादि १३ । जातं मोग्यवर्ष है। मतद न नः दशोत्तरीदशामाह | अथ दशा होतहिचया णयेष्टभिर्भजेत सूर्यो गुरुः शिखी गुः कुजो मंदो निशाकरः ॥ शुक्रहीना मात्समाः ॥१९॥ जन्मभापोष्णपर्यन्तं ग मांझे यदा जाता शुक्रस्य द्वादशोत्तरी २० - द्वादशोत्तरीदशोदाहरणम् । नयं अस्या उदाहरणार्य चक्रं मदश्यते । अत्र पूर्वाषा- भुक्तभोग्यं] पन्तं असंख्पा ता अटमिर्मजेत ! शेषे 'ढाजन्मकालादे". महक्रमदशाक्रमः सू० ७३० ६ ३० ११ बु० १३ स० १५ मं० १७ १० १९ ० २१ अत्र तू चंद्रमहादशाय जन्म || ॥७ कोणना... | . के. बु. दशा ज्ञेया + स्मृता ॥ ९ ॥ र्गिकदशा विप्र अय दादशोत्तरीदशामचक्रमिदम एक: पैर मन्दः करें: ११ अथाष्टोत्तरीदशामाह । तत्र्या पाचका च : सौम्यः शनिर्जीवस्तमो भृगुः ॥ एते दशा- तवाग्रतः ॥ ११ नुश्व नवग्रहाः ॥ २१ ॥ रसाः पंचंडवो नागाः अ॥ गोब्जाः सूर्यकुनेत्राच सभाः प्रद्योतनाडु- आनयनं प्रकारं चन्द्रकोणस्थे राहाँ लग्ने स्थितं विना ॥ अ- धारः कृत्तिकादितः ॥ १ दिकृत्तिकादितः ॥ २३ ॥ चतुष्कं त्रि- सिते ॥ दहनात्स्वर्क्षपर्यन्तं पुनः ॥ यावत्स्वजन्मभं तावद्रणयच जतमसो वाक्पतिर्मंदचंर शाधिपाः ।। १४ ॥ ररु समेंदवी नगा व्योम हरणम वक्ष्यामि सूर्य विचित्या क ! मं. ! श. चं. ग्रहाः १२ ५१४ १७ १२ शोदाहरणम् । गुणनीय अत्र तु आर्द्रादि जन्मभ आद्र०१५ मं० ८ बु० १७ २०१० त्रा गत वर्ष १० अस्य भुक्त- २५ २९ ३८ । अस्य पर्यन्तं संख्या वृ० १९ ग० १२ शुरु भक्त लब्धं १९ मूलगत भोग्ये आनयनक्रममा कलापिट: १५८२९।३०० वर्षादि ७ १८ तांकाः २२६८९० इदमयतेन नक्षत्रं पूर्वीपाटानक्षत्रगतिः २०७० । १५ पूर्वजन्म भुक्त इदं शनिव ।१९।९। ४५ एवं स Coo २७२९।२८ गुणितं जा- दि २३३।१०।५० AR म.

नं. मा. मं. सू. म. २७०४ Z act ite १७ 7 १५. W पूर्वडेन --

• f.

& e ch at 23 च्या. ज्ये. 8 -I ASS १८ 21 स्वा. (A. ६८. ६० चि. कदिश 2. २० di 26 D $. Y. 4 २४ D 40 6 }< मा. २५२ ·ħ ग. १४४ १२८ -2 शं. १९० १२ 39 [१०] ३५ ky. iba कृ. १५ से. ३६ 4. . M' 32 pr 7. 31. 5 २० है क M म. भ. मा ७६ SEN, B 3. ● " 'It P जा 87, अथ पंचोत्तरी शामाह । पती विनानुराधादि विज्ञेयं जन्मभावधि ॥ गणयंत्सप्तभिर्भके शेषे कल्पा दशाः शुमाः ॥ २५ ॥ रविज्ञार्कमितो भोमो भार्गो रजनीकरः ॥ वाचस्पतिथ्व कर्कागे तस्यैव हादशांगकं ॥ २६ ॥ पंचोत्तरी दशा चिंत्या द्विजोत्तम ॥ बलाबलविवेकेन !x यथान्यायेन योज अथ चतुरशी ॥ पत्रः | मंगल - २ पंचोत्तरीदशोदाहरणम् । ● जन्मचंद्रः ८।२५।२९।३८ अस्य कलापिंड: १५९२९ ५८इदमह शतेन ८०० सक्तं लब्धं १९ मतमूलशेषांकवर्षमानपूर्वाषाढा नक्षत्रे केद- शाय जन्म वर्ष १५ शेषांकाः ७२९ । ३८ अमी पंचदशभिर्युणितांकाः १०९४४ | ३० अष्टयते ८०० भक्ते लष पूर्वजन्मनि वर्षादि १३ । ३० अस्थ पंचदश १५ मध्ये निमजन्मनि ५८१३० एवं सर्वर । दि २२२४॥ सू. १२ अ ङ. शो , १३ १४ १५ 14 उप D स्पे पू. भा. ज.भा. रेवतो अ- गे. चा पु-पुष्प ऽऽ. म. पू. कॉ.उ.फा. ह नि.स्वा. विशा य. म. १७ १८ 1+ d श. प्रहा वाशि द 7 था णि. अथ शताब्दिकां दशामाह रविश्चंद्रां भृगुवांजिवो विश्वंभरात्मजः ॥ देवाकरः क्रमा- देते बाणा बाणा दिशो दश ॥ २८ ॥ नखा नखाः खरामाश्च व र्षाणि दिनपादितः ॥ वर्गोत्तमगते लग्ने दशा चिंत्या शताब्दि- का ॥ २९ ॥ पौष्णाज्जन्मर्क्षपर्यन्तं गणयेत्सप्तभिर्हरेत् ॥ शेषांके * रवितो ज्ञेया दशा शतसमास्त्विय ||६|६० ॥ पणनीय अत्र अस्योदाहर५०१५ ० ८ वर्ष : ३८ जन्मचंः ८ | २५ | २९।३८ अस्य कलापिंड: १५९२९ । ३८ अष्ट राते ८०० भक्तं लब्धं १९ गतमूलवर्तमानपूर्वाषाढा शेषांकाः ७२९ स्वती सुताः पूषतो गणनीयं तस्य शनिदशायां जन्म वर्ष २० शेषांकाः ७२९ । ३० गुणितांकाः २१८८६ अस्याऽष्टशते ८०० क्त जात पूर्वे भु- कवर्षदि २७ १४ | १० |३|० शत् ३० मध्ये उन्हें जातम् इह जन्मनि मोग्यवर्षादि २ । ७१ | १९५01 एवं सर्वत्र 4 ५ । १० १० रेवती मा. भ. पुनवें पुष्य मा. म. चित्रा स्वाती विशा. अनुरा व.पा. वण धनि श. नं. ऋ का २०:३० ि मृ ! आन- ३० सं. पू. क्ष- एये. पूल पू. या त्रा- पू. उत्तरा शि. 0 अथ चतुरशीत्यब्दिकां दशामाह । रविश्चंद्रः कुजः सौम्यो जीवः शुक्रः शनैश्वरः ॥ तमध्वज विना सबै ग्रहा द्वादश हायनाः ॥ ३१ ॥ पवनाजन्मभं यावत्स- तलष्टे दशा भवेत् ॥ चतुराशीतिका ज्ञेया कर्मेशे कर्मसंस्थित३२ अस्यौदाहरणमाह | जन्मचंद्रः ८|२५|२९| ३८ अस्य कलापिंड: १५९२९ ३८ अष्ट- शतै ८०० मेक्तं शेषं ७२५ लब्धं १९ गतमूलबर्तमानपूर्वापाढा भृगुदशावर्ष १२ शेषांका: ७२९ । ३८ गुणांकाः ८७५५ | १६ अस्याष्टशते ८०० ● मैक्तं पूर्वजन्मनि वर्षादि १० | ११ | १० | १ | १२ द्वादशमध्ये उनं इह ज- न्मनि भोग्यवर्षादि १।०।२९३५८ ४८ एवं सर्वत्र ज्ञेयम् ॥ अथ चतुरशीत्यब्दि काचक्रम्. रविः चंद्रः मंगलः बुधः ! बृह. शुक्र शनि ग्रहा १२ १२ १२ १२ १२ १२ स्वस्ती! विशा. अनुरा. ज्येष्ठा मूळ पूर्वापार आश श्रवण निष्ठा शतता. पू. भा... - भरपी कृति. रोहिणी मृग माही पुनवेश पुष्पा आले. मया पूर्व सचिवा 4 जि. अथ दिसप्ततिकां दशामाह | •लमेरों सप्तमे यत्र मे चे मदनाधिषे विनाशास घिका सप्ततिः समा ॥ ३३ ॥ जय वर्षाणि सर्वेषां ग्रहाणां वै वि- केतुनाम् || मूलाजमर्क्षपर्यन्त गणयेष्टभिर्हरेत् ॥ शेषा दशा विचिंत्या च बदेच्चैव महामुने ॥ ३४ ॥ अयोदाहरणम् | जन्मचंद्रः ८|२५|२९||३८ कलापिंड: १५९२९३८ इदमष्टशते- न ८०० भक्त लब्धं १९ शेषांकाः ७२९ । ३८ पूर्वाषाढा नक्षत्रे चंद्रदशायां जन्म वर्ष ९ अस्य शेषांकाः ७२९१३८ गुणिताँका ६५१६६।४२ अ स्याटसतेन भक्तव्यम् भुक्तवर्षादि ८।२।१५५०१ ५४ अस्य ९ मध्ये नं तदा इद्द जन्मनि भोग्यवर्षादि०।९।१४।५९६ एवं सत्र अथ द्विसप्ततिकादशायन्त्रम् | बु· · बृ. | च ९ ST. ग़. ग्रहाः ९ ९ वषाण ९ मु पुर्वाधा. उत्तरा. अयण घनिष्ठा शत्रता पूर्वाभा उ. मा. न रेवती आणि भरपी कति रोहिणी म | आत्र पुनर्वसु क्ष पुष्यामधा पूर्वा उत्तरा हस्त | चित्रा स्वाती त्रा- विशा, अनुश कपेक्षा ० 5 गि. र. अथ षष्टिहायनी दशामाह। गुर्वकंभूसुतानां च वर्षाणि दशकानिच ॥ ततः शशिज्ञशुक्रा- कंपुत्रागूनां समाश्य षट् ॥ ३५ ॥ दस्खाश्रयं चतुष्कं च त्रयं वेदं ★ पुनः पुन ॥ यर्देको लमराशीशचिंत्या षष्टिसमा तदा ॥ ३६ ॥ अस्योदाहरणम् । जन्मचंद्र ८ | २५ ०क्तं २९ १३८ । अस्य कलापिंड: १५९२९१३८ इष्टम १९ शेषांकाः ७२९१३८ ग्रेटोत्तरीक्तमो एवं सर्वसम् पूर्वसन् व. २० १० अधिरोहिणी पुष्य पूर्वा स्वातीता मरणी मृग २ः३५ "अर्थ पष्टिइयिनीदशायत्रम् । शु श.रा. ग्रा हैं. मं t भया आले. विश्या. मूळ हस्त पूर्णावा कृति पुनधेषु सदा चित्रा अनुरा, उत्तरा मठ ऋण, पू. अथ षट्त्रिंशतिकां दशामाह। श्रवणाज्जन्मभं यावद्गणयेदष्टभिर्भजेत् ॥ शशांकाऽर्कन्सुरेज्यार- झाऽर्कजी शुक्रराहवः ॥ ३७ ॥ एकोयं च यतश्चैकाद्वर्षाव्येषां क्र- मास्स्मृताः ॥ दिवसे सूर्यहोरायां चिंत्या वै षड्गुणाब्दिकाः ॥३८॥ रात्रौ चांद्रामष्टतष्टादेकात्स नृपजन्मभात्॥ सूर्येन्दुभूमिजनिशाची शपुत्रसुरेभ्यकाः ॥ ३९ ॥ भृगुमंदानुशिखिनो लग्नस्थाश्चिंतिता दशा || दशां तेषां समा दद्यास्पष्टराश्यादयश्च ये ॥ ४० ॥ खेट- क्रमाद्दशा चिंत्या यदा लमे शनिः स्थितः ॥ क्वचिद्भहस्तदानों व

1. न चिंत्या बहुषु बलात् ॥ ४१ ॥ अस्याः दशाया उदाहरणं वि

शोत्तरीवज्ज्ञेयम् ॥ अथ षट्त्रिंशत्यब्दिकादशार्यत्रम् | २ घ. रो. १ म. ६. पूर्वाभा बराए. .... पं. ४ ५ बु. रा. शु रा. ग्रहाः ८ वर्षायिक पूमा.उ.मा... व- मा.पुष्प मार .. | मि. / जनु. ज्वेशरी p ६ अथ नवमांशनवदशामाइ । 1.शशिक ये मणूण डिजपुंगन । हे चाल्पे दशा तस्यादिना भवेत् ॥ ४२ ॥ ततस्तदधिकस्यैवं तुल्ये नैसर्गिकाइलात् || राशीशात्सप्तमांगेशाचिंत्या राशिकमादशा || ॥ ४३ ॥ यस्मिन्नवांशकस्थेक दशा तस्यादिमा मता ॥ अग्राद- ब्जाच्च ये स्वेटा: केवंताः संस्थिताः क्रमात् ॥ ४४ ॥ दशामानं प्रवक्ष्यामि यथोक्कं ब्रह्मणा पुरा ॥ लिप्तीकृत्वा ग्रहं सोमखाश्विभि- भजिते फलम् ॥४५॥ पुनः सूर्ये हृते लब्धं समाद्यांशकला दशा || सर्वेषां मानवानां च दशा त्वेषा विचिंतयेत् ॥ ४६ ।। टीका | अथ श्रीमदाचार्यः द्विचत्वारिंशहशानां मध्ये काश्रितास्तदंतर्गता एव नवविधा आह । अथेति अथ उक्तदशानंतरं हे द्विजपुंगव राशिक्रमं वक्ष्ये से मृणुष्व आकर्णयेति शिष्यं प्रति श्रवणाभिमुखीकरणं बोध्यम् । अहे जा त्येकवचनम् | महेषु मध्ये यस्य ग्रहस्य रास्यादिकं रास्यंशकलाविकलाः एतत्सर्वे सर्वापेक्षया अल्पं न्यूनं तस्य ग्रहस्य आदिमा प्रथमा दशा भवेत् । आदिमेत्युक्त्याग्रस्था एवं कमेण बोध्याः । तदुक्तं भवति । उक्तापेक्षया- अधिका अवशिष्टापेक्षया च हीना द्वितीया एवं क्रमशस्तृतीयादिभेदः नवप र्यन्तं बोभ्यः इत्येकः प्रकारः। ततः तदनंतरं तदधिकस्य नेषु ग्रहेषु अधिक सर्वांपेक्षया अधिकः राश्यंशादिना अधिकः विशिष्टः तस्य प्रथमेति पूर्वोक्त- क्रमापेक्षया युक्रमशः द्वितीयादिप्रकारो बोष्यः इति द्वितीय भेदः | तुल्ये नैसर्गिकाइलादिति उक्तभेदद्रये कडाचित प्रद्रयस्य समत्वं प्राप्तं चत्प्रथमभेदे यो नैसर्गिकलहीन स्तम्यादौ ग्राझा ततः नैसर्गिकवलाधिकस्येति । द्विती- यदे तु नैसर्गिकलाधिकस्य आदौ नैसर्गिकवलहीनस्य पश्चात् ग्राह्येति समत्वेऽपि विरोधाभावो मेदद्धयेपि ज्ञेयः । अथ तृतीयभेदः नैसर्गिकाइलादि- तिनैसर्मिलेन न्यूनस्प प्रथमा तदपेक्षया अधिकस्य द्वितीयेत्यादि ह दीयः प्रकलः इति तृतीयमेदः । अस्मिन्भेदत्रयेऽपि राहुकेत्वंतर्गतत्वं बोध्यम् । अन्यथा नवानृपः ग्रयंशादिमच्यासयोः नैसर्गिकवलवत्वाचेति । ननु त्यस्यैष फक्तमिति के जैस- de विकादित्यस्य पुनरावृत्तिरिति । सीसप्रमादिति । गा रीशः राशीशः तस्मात् एतदुक्तं भवति । जन्मतिर्मियुनः कोइ स्तस्य प्रथमा ततःकर्केशचंद्रस्तस्य द्वितीयेत्यादि । ननु अत्र राक्रमो आ वा महकमो ग्राह्य इत्याशंकाय राशिकम एव “राशिकमाइश इत्युक्तेः । ननु तर्हि मिथुनादिक्रमे प्रथमा यस्य चतुर्थ्यपि धस्य ः माता कन्याधिपत्वादिति चेन्नात्र ग्रहक्रमः तस्माद्वादशराशीशानमेवा ब्रह्मत्वादेकस्यैव पुनः प्राप्तौ न दोषः । अत्र वर्षप्रमाण तु प्रतिराशो नक- संख्ययैव ग्राह्यं अष्टोत्तरसंख्योपलव्धेरिति चतुर्थो मेदः । सप्तमगेना दिति-सप्तमं च अंगं च तयोरीशःतस्मादेतदुक्तं भवति लाससमाधिपतेः सकाशाद्राशिक्रमाद्दशेति पंचमो भेदः । एवमेव अंगेशान्नाम लनाधिपतेः प्रथमा घनाधिपते द्वितियेत्यादिशाशक्रमात्माग्वदेव दशा ज्ञेया इति पो भेदः । अत्रं चतुर्थभेदमारभ्य षष्ठभेदपर्यन्तं शन्यंताः सप्तेव ग्रहाः राहुके- त्वोर्ग्रहाभावादिति । यस्मिन्निति यस्मिन्नवांशे अंग लक्षं विद्यते तस्य नवांशस्य य ईशः तस्मादारम्य नवानां ब्रहाणां दशा क्रमाज्ज्ञेयाः इति सतमो भेदः । अग्रादिति- नवांशानां यदअं अंतिमं नाम नवमो ग्रहः क दारभ्य प्रथमपर्यन्तं ग्रहाणां क्रमशो दशा ज्ञेया इति अष्टमो भेदः । अना दिति - चंद्रात्सकाशाद्रविपर्यन्तं नवानां कमाइशा ग्राह्याः । अस्मिन् त्रि- कारके दशाभेदे राहुकेत्वंतर्गतत्वसूचनाय "खेाः केवंताः संस्थिता क मात्" इति स्फुटं लिखितं तेन सप्तममेदमारभ्य नवपर्यंत राहुकेत्वंतर्गतत्वं बोयं न तु राशीशांगेशसप्तमेशादि भेदत्रयवत् । राहुकेतरादित्य मिति दिक् अग्रे श्लोकद्रयेनं दशानयनमकारः स्फुटः ॥ - अथ नवांशनवदशोदाहरणमाह | J कु गया जन्मद्रः ८२५२९१३८|अस्य कलापिंड: ९५९२९५३८ अस्य विशवा २० मईब्धांकाः ७६४ इदं द्वादशभिर्भके कद ६४०/१९/०३० अस्पामष्टोसर १०८ सुने कार्यमा योग्यवदि ४३११९ २०० एक परंपरा म परे दादश १५ वर्षाणि ह्याणि यंत्र राशिदशा तत्र प्रतिरा शिभिवयपाणि आशाणि सर्वत्राष्टोत्तरशतमान ज्ञातव्यम् || अथ राज्यशकदशामाह। ' तन्वादिभावाः संस्पष्टाः प्रोकमार्गेण चानयेत् ॥ लग्नेशांश- स्थितो यत्र दशास्तस्य इमाः स्मृताः ॥ ४७ ॥ द्वितीयेशादित- वामे ज्ञेया राश्यंशका दशा | चिंत्या लग्ने बलवती लमेशे वा बलान्विते ॥ ४८ ॥ अस्य दशाया उदाहरणं नवमांशवज्यम् || अथ कालदशामाह । संध्या पंचघटी प्रोक्ता दिनषष्ट्यंशनाडिका || सूर्यबिंबाईतः पूर्वे परस्तादुदयादपि ॥ ४९ ॥ एवं संध्याद्वयं विंशटिकाभिः प्र कीर्तितम् || दिनस्य विंशइटिकाः पूर्णसंज्ञा उदाहृताः ॥ ५० ॥ निशायामुग्धसंज्ञा च घटिका विंशतिश्च याः ॥ सूर्योदयस्य याः संध्याः खण्डाख्या दश नाडिकाः ॥५१॥ अस्तकालस्य या संध्या सुवाख्या दश नाडिकाः ॥ पूर्णमुग्धे गतवटी षड्गुणे नव- वा लिखेत् ॥ ५२ ॥ तथा खंडसुधासूर्ये ह्ते तु नवधा लिखेत् || विभक्तानींद्रिययुगेर्मानाख्या न फलानि च ॥ ५३॥ मात्सूर्या- दिकानां वै मानमुक्तं मुनीश्वरैः ॥ स्वस्वमानं स्वसंख्याभिर्गुण- तै स्युः समादयः ॥ ५४ ॥ टीका दिनस्येति । अत्र दिनशब्दोहोरात्रपरः अहोरात्रं षष्टिघट्यात्मकं तन्म- ध्ये पंचघटिका संध्या मोक्ता कथिता सा च द्विविधा। अवतरिता तुर्विधा भवति । तद्यथा सर्पविवादस्ताइदयादपि पंच पंच वटिकाः पूर्वापस से- माः पत्र द्विविधा संप्या दश दश घटिकाभिः विशददिकाः कविताः । दिनाटिका पूर्णसहाराज शेष शिटिका सूर्यो • पूर्वेसण्डे दयस्य पूर्वापरे पंच पं दिका दश नाहिका सा, खंदाच्या संका पूर्व इ पेसुराखंड सुधाश्रतुर्विधमेदाः सति पर्षा मध्ये पूर्णमुदाये तदा गतबटीभिः षड्गुणा कार्यो । तेन नवधा लिखेत् । अथवा संघा याँ जन्म तदा गतघटीभिः द्वादशगुणितेन नवधा लिखेत् । पर इंद्रियग्यु ४६ मतलब्धम् तत्सूर्यादिग्रहाणां श्रीमदाचार्येण मानमुक्त नाम कथितं सूर्या दिग्रहाणां स्वस्वसंख्याभिः स्वम्बमाने गुणिते सति समादयो वर्षादयः स्युः ॥ अस्योदाहरणम् | अथ कालचक्रं द्विभेदभिन्नं तन्मध्ये प्रथमभेदोदाहरणमाह | यथा दिन- स्य विंशइटिकायां जन्मेष्टं ८८१६ तन्मध्ये सूर्योदय ५ चटिका उनं कार्य शेषचटका ३।९६ इदं पूर्णसंज्ञायां जन्म । एत एव षड्गुणाः कार्याः जाता- काः १९|३६ इदं पंचचत्वारिंशत् ४५ व्वं १२६८ एतत्सदि ग्रहाणां मानं परं च सर्वेषां ग्रहाणां स्वस्य संख्यामिर्गुणितं यथा सूर्यसंख्या १ गुणित : ०/२६८/०१० मासस्थाने द्वादश ११ मन्तव्य व दि २८०० एवं सर्वत्र ज्ञेयस् || २ ४४.va १० 00 चं. मं. 2020" ६४. १६ 2 / ०३ 200204010 अथ कालचक्र महावशायंत्रम् | ब. ६ ८ छु ç २ Q २४ १७ 64 ६८ ७२ १० 2.19 ९७ ०

१२ २८ १४ १४ 73 १९ i ०७:१३ २२ ४ है है २२ बृ. शु. ग. १२ १३ १५ ११ रैं B २४ 22 a t .. (

• 2

D १९ ३२ १७ रा. SH ६ ४ ८ ५/२ १४ .१. २२. D ० बेंज ९: १ के. 4 t ४५ ६१ ७८ १८ ६ (३०)बीरासाशिः। अथ पुनः कालचक्रदशामाह । कालचक्रं प्रवक्ष्यामि नराणां हितकाम्यया ॥ यावद्देहादिजी- तिमिति चक्रस्य निर्णयम् ॥ ५५ ॥ सप्तविंशतिऋक्षाणि अनु- लोमविलोमतः ॥ वक्ष्येऽहं वै तवा च अश्विन्यादि यथाक्रमम् ॥ ५६ ।। द्वे द्वे रेखात्मके चक्रे चतुःकोणं लिखेत् क्रमात् ॥ हाद • शग्रहनिर्माण मेषादिद्वादशं न्यसेत् ॥ ५७ ॥ ईशान्यादिक्रमेणैव मीनांतं द्वादश न्यसेत् ॥ एवं क्रमेण चक्रं तहिलिखेडिजनंदन ॥ ॥ ५८ ॥ द्वादशारं लिखेचकं तिर्य समानकम् ॥ गृहाणि हा दशैवं स्युस्सव्येषु च यथाक्रमम् ॥ ५९॥ द्वितीयादिषु कोष्ठेषु राशीन्मेषादिकाश्यसेत् ॥ एवं द्वादशराश्याव्यं कालचक्रमुदीरि- तम् ॥६० ॥ अश्विन्यादित्रयस्ताराः सव्यमार्ग प्रतिष्ठितम् ॥ अ यसव्यत्रयस्तारा रोहिण्यादि यथाक्रमम् ॥ ६१ ॥ अग्रे पुनः का लचक्रदशासव्यापसव्यमार्गम स्फुटं वक्ष्यति ॥ अथ चक्रदशामाह | राशीश्वराद्दशा ज्ञेया सूर्यादीनां कमात्पुनः ॥ दिवारात्रिस्तथा संध्या त्रिकाले त्रिविधा दशा ।। ६२ ।। चक्राख्या च दशा प्रो- का तवाये द्विजनंदन ॥ लग्नस्थस्य दशा नादौ ततो वित्तस्थि- पादयः ।। ६३ ।। त्रिधादयो यदैकस्थस्तदा भागादयोधिकात् || त्रापि तुल्यो नैसर्गाहलात्सूर्योधिकस्य च ॥ ६४ ॥ राशिप्रमित- र्षाणि भागाद्यान्यपपाततः ॥ भावानामपि लग्नाञ्च वर्षाणि दिङ- तानिच ॥ ६५ ॥ चक्रदशोदाहरणमाह | दिवा जन्म तदा राशीवराइथा लेया। अत्र तु राशीश्वरो गुरुः कुंभ- तिना कुंआदिदशा म.ह्या रात्रौ जन्म तदा लग्नस्य दशा माह्या । संध्यायों जन्म सदा धनमाबादशा माझा एवं सर्वत्र देयम् || D poo पूर्व ३५ .११ १२ १ ६ १० १० १० १० १०.१०१०१०१००१८ 6 D * 4 .. 5 pa अथ पकदशामाह ३ * ५ c 5 D Ģ . G. C 15 ८ ९ D 09 9 . .:D . Q 2 १९००.१०.२० ३०४० ५०६०/७० ८००२७०८२०१ १९ / १९ १९/२९ / ९९ / १९ १९. १९२९ Q 4 + 0 १० भरवाड १० C ... १० | १० | १० १० १० १० १८.१०/१० १० १० १० ४ ४ ४ * ४ ४ Y 4 ४ " विपकि मस्या- दय संवत् १४ १४ १४:१४ १४ १४१४ १४ १४१४ १४ २२ / २२:२२ / २२२२२२२२२२२२२२. २२ २२ अथ चरपर्यादशामाह । Ë मैत्रेय सुमहाप्राज्ञ परोपहितकारक ॥ आयुर्दायविचारो हि ग इनः सर्वदा द्विज ॥ ६६ ॥ आयुर्यहुप्रकारेण भाषितं ब्रह्मणा पुरा। लग्रहयोगेन आयुयं वदामि ते ॥६७ नक्षत्रायुः पुरा विप्र तवा कीथतं मया ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि राश्यायुर्हिजसत्तम ॥६८॥ लग्नादिव्ययपर्यंतो राशियों द्वादशी द्विज ॥ आयुर्वर्षप्रदा तव्या एभिश्चरपर्या दशा ||६९॥ ओजणां क्रमाद्विप समानां व्युक्रमात्पुनः ॥ नाथांतेन समा ज्ञेया निर्विशक हिजोत्तम ॥ ॥ ७० ॥ मेषो वृषोऽथ मिथुनो तुलालिश्व धनुर्धरः । एतेषामो- जसंज्ञा स्यादब्दानां गणना क्रमात् ॥ ७१ ॥ कर्क: सिंहश्व कन्या च नकुंभझपा द्विज ॥ एतेषां समसंज्ञा स्याद्वर्षाणां व्युक्रमाहिज ॥ ७२ ॥ स्वसंस्थितखेटस्य वर्षाणि द्वादशैव हि ॥ धनस्ये चेकवर्षं तु तृतीये हायनयम ॥ ७३ ॥ तुर्ये वर्षत्रय विप्र पंचमे तुर्यायनम् ॥ रिपुस्थे पंच वर्षाणि षड्वर्षाणि च सप्तमे ७४३. रंध्रस्थे नगमणि चाष्ट्रवर्षाणि पुण्यगे ॥ नभःस्थे वांकवर्षाणि दिग्दर्षाणित लाभमे ॥ ७५ ॥ व्ययस्थे रुद्रवर्षाणि सश्यब्दांच मयानघ । पूर्वोत्तन प्रकारेण कथिता वै द्विजोत्तमः ॥ ७६ ॥ वृश्चि- काधिपती हौं च कुजकेतू हिजोत्तम ॥ स्वर्भानुपंगू कुंभस्य पती हो चिंतयेविज ॥ ७७ ॥ स्वर्क्षे यदि स्थितौ ह्रौ च भानुवर्षप्रदायको ।। पर संमतौ हौ च नाथांते न विचिंतयेत् ॥ ७८ ॥ परों भिन्नभिन्नस्थों द्वयोर्मध्ये तु यो बली ॥ तस्य नाथांतरीत्या ॥ च वर्षाणि सॅलिखंडिज ॥ ७९ ॥ अग्रहासग्रहः प्राणी संग्रहा- दधिकग्रहः ॥ साम्ये चरस्थिरडाः कमात्स्युर्बलिनो द्विजा॥८॥ राशि साम्ये यदा विप्र बहुवर्षप्रदो बली ॥ तावादुगः खेटो बलवान्सौबलो हिज ॥ ८१ ॥ यद्यल्पवर्षदो विन तदापि तुंगगो बली ॥ नाथांतेन समा ज्ञेया पूर्वोकन क्रमेण हि ॥ ८२ ॥ उच्चखे- टस्य यद्भावे वर्षमेकं तु निक्षिपेत् ॥ तथैव नीचखेंटस्य वर्षमेकं त्यजेहिज || ८३ || एकः स्वक्षेत्रगोन्यस्तु परत्र यदि संस्थितः ॥ तदान्यत्र स्थितं नाथं परिगृह्य दशां नयेत् ॥ ८४ ॥ एकः स्वोच्च- गतस्त्वन्यः परत्र यदि संस्थितः ॥ ग्राहयेदुच्चरखेटस्थं राशिमन्य विहाय वै ॥ ८५ ॥ एवं सर्व समालोच्य दशायां निधनं वदेत् ॥ पापयोगे पापदृष्ट्या यस्य पापात्रिकोणगाः ॥ ८६ ।। निधनं तद्द- शायांवै भाषितं ब्रह्मणा यथा ॥ चरपर्यादशायास्ते कथयि व्याभ्यहं फलम् ॥ ८७ ॥ अथ चरदशोदाहरणमाह । 4 ओजराशीनां क्रमगणना समराशीनां विपरीतगणना नाथतं राशि- स्वामिपर्यन्तं यावत्संख्या तानि वर्षाणि स्युः । मेषत्रषमिथुनश्चिक: नृषि एतत् ओजराशिसंज्ञा | कर्क सिंहकन्य मकरकुमीनानां समराशि- संशा | स्वराशियित तदा द्वादश पणि आह्माणि । स्वत पूर्वखण्डे अनेकदशामेटकथनाघ्यायः ३५ व्यं तन्मध्ये वर्षमेकं वृद्धिः स्यात् नीचेसदा यलब्धं तन्मध्ये वर्णमेक होन कार्यम् | वृश्चिकराशेः कुजकेतू द्वौ स्वामिनी एवं च कुंभराशेः शनिग्रह हो स्वामिनी एतेषां बलाधिके सति स एव ग्राह्यः । दशाक्रममाह । यथा मे- पराशिस्वामी मौमः तस्मिन्द्वादशस्थानस्थिते सति एकादश वर्षाणि स्युः एवं वृषस्य दश वर्षाणि लब्ध्वा तस्य स्वामिनि उच्चराशिस्थिते वर्षमेक बुद्धिजता इमान्येकादशवर्षाणि स्युः । मकरराशिस्वामी शनिः स्वराशिस्थे अन् ए द्वादशवर्षाणि स्युः एवं सर्वत्र ज्ञेयम् ।। 9 4 + ० अथ चरदशाचक्रम् । 9 ६ ८ 9 D D I c

•

B > २ ० 4 1 ६ 0 2 .. ६ १०.१६ धरहा: १२ १२ १ 27 Ge ✪ ० ५ D C o + C 9 6 २१/२२ २०५६४२५०५६५२६४.७६८८ ११ १२ १९५९ १९ १९२९ १९ १९/२ १० १०/० ०/१०/५०१०१००१० ९० ४ 2 ४ ४ d 8 ४ ४ ४ ४ I १४. १४/१४ १४ १४.१४ १४ १४१४१४१४१४१४ २२ २२/२२ २२२२२२२२२२२२२२२२२२. ८० ४.४ अथ नवमांशस्थिरदशामाह अधुना संप्रवक्ष्यामि दशास्थिरविशेषतः ॥ नवांशकदशामान वाये कथयाम्यहम् ॥ ८८ ॥ प्रतिराशिप्रदिष्टैवं नवनवादा दशा स्थिरा ॥ तन्वादिव्ययभावानां स्पष्टीकृत्वा द्विजोत्तम ॥ ८९ ॥ ग्रह वांशायुरीत्या दशा तुल्या नवांशका || अस्थिर। इति विज्ञेया पर- क्षमिदं क्रमम् ॥९० ॥ पक्षद्वयं प्रवक्ष्यामि चरस्थिरद्र्यं द्विज ॥ पूर्व चरदशां वक्ष्ये तवाग्रे हिजनन्दन ॥९१ ॥ अंजलमे जनुर्यस्य वांशकदशा द्विज ॥ लनादिकं समारभ्य या जन्मप्रभृतिर्दशा 2N ऋहत्पाराशरहोरासारांशः। ॥ ९२ ।। समराशौ जनुर्यस्य नवशकदशा द्विज ॥ राज्यादिके समारभ्य पुरा शंभुप्रणोदितम् ॥ ९३ ॥ ओजराशिगते खेटे क्रमा- त्तत्तदशा नयेत् ॥ तत्तद्राशिनवांशाद्याः समे तु विपरीततः॥९४॥ दशाप्रवर्तकः खेटो विषमक्षंगतो द्विजा राशिप्रतिनवाब्दानां सर्वे- षां गायेक्रमात्॥९६५॥अष्टोत्तरशताब्दानां संख्यापूर्वं तदांशकाः॥ ख्याता स्थिरदशा ज्ञेया निर्विशक द्विजोत्तम ॥९६ ।। दशापूर्व- तकखेटः समराशिं गतो द्विज ॥ तत्तद्राशिं समारभ्य गणयेयु- कमेण च ॥ ९७ ॥ तत्तद्राशिगतानां च नवांशास्ते द्विजो- नम ॥ अष्टोत्तरशतं संख्या ह्यब्दानां च दशा स्थिरा ॥ १८ ॥ विषम दशाप्राप्ते मेषे मेषादिकं गणेत् ॥ वृषे तृषादिकं गण्यं कमेण द्विजसत्तम ॥ ९९ ॥ समराशिदशाप्राप्ते नवांशकक्रमण च ॥ संमुख राशिमारभ्य गणयेद्विजसत्तम ॥ १०० ।। एवं तत्तद- शाकाले विषमे पूर्ववत्क्रमात् ॥ समे संमुखमारभ्य नवांशकक्रमे- पणच ॥ १ ॥ मेष मेषादिकं गण्यं वृषे च मकरादिकम् ॥ मि थुने च तुलाधा व कर्के कर्कादिकं द्विज ॥ २ ॥ एवं क्रमेण ग- णयेद्रिषमटशांतरे ॥ समर्शान्तर्दशाप्राप्ते गणना संमुखेन व ॥ ३ ॥ मेषे धनुषमाद्यं च वृषे कन्यामृगं गणेत् । मिथुने च तुलाद्यं च कर्के मीनादिकं च यत् ॥ ४ ॥ एवं क्रमेण गणये- समे संमुखगशितः ॥ द्वयोः क्रममहं वक्ष्ये त्रिशूलीभाषितं पत्रा यथा ॥ ५ ॥ अथ नवमांशस्थिरदशोदाहरणमाह । ० नवांश स्विरदशाज्य सु ओजल | ६ |३|४२ अत एव लामो गणनीयः । यथा मेषस्य ९ वर्षाणि वृगस्य ९ वर्षाणि एवं सर्वत्र ज्ञेयम् ॥ वे ९ p पूर्वखण्डे अनेकदशामेदकथनाध्यायः ३५ अथ नवांशस्थिरदशा चक्रम् | २ ३ ✪ 5 7 + ९ 9 4 gig

प्र 4 0 9 + ९ ५ ० G २ १०/१९:२३ c प्र D D (२३५) D २ म १९/१९.१९/१९/१९ १९१९/१९२९/११९ १९ २० ०००१८२७ | २६४५५४६३ ७२ ८९ ९० / ९ मावाये २०८ P G c १०/१० १० १० १०/१०/१०/१०/१००० १० ४।४ Y ४ ४ ! ४ Y ४ 8 ४ i १४:१४१४ १४ १४ १४/१४ | १४ १४, १४ २४ २४ १४ २२:२२ | २२२२ २२२२२२२२२२२२२२ २२ २२ ! अथ स्थिरदशामाह | अधुना संप्रवक्ष्यामि स्थिरदशां द्विजोत्तम ॥ प्रकारद्वितय मध्ये यथा शंभुप्रणोदितम् ॥ ६ ॥ चरस्थिरहिःस्वभावा रा शीनां त्रिविधा क्रमात् ॥ सप्ताष्टमनवाब्दा च आनयत दशां स्थिराम् ॥ ७ ॥ मेषसप्तान्दविज्ञेया दृषे वसु ८ समा डिज || मिथुने नव वर्षाणि कर्कत्यादि यथाक्रमः ॥ ८ ॥ हादशरा- शिपर्यन्तं ज्ञायतेऽन्दाद्विजोत्तम ॥ षण्नवतिसमा संख्या तमार- भ्य बदाम्यहम् ॥ ९ ॥ एषा स्थिरा सिद्धदशा तस्या यदि प्र वर्तकम् ॥ ब्रह्मग्रहाश्रितारंभस्तदमे पूर्ववत्क्रमः ॥ ११० ॥ अथ स्थिरदशोदाहरणम् । अत्र तू बुधः बझग्रहः अत एव मकस्स्थबुधः तस्य आदि महादशा मयम मकरः १० द्वितीयं कुंभः १९ तृतीयं १२ प्रतिराशिवरादि ८९ एवं वर्षाणि सर्वत्र पर #

१८ | ११ | १२ | ७ 218 > 6 - + 5 9 G: G बृहत्पाराशरहोरासारांशः । अथ स्थिरदशायंत्रमिदम् । २ 3 ४ थ्र ६ 19 4 1.9 ९ : ७ a ✔ G + ÷ 0 ५ ! D ; p a a D - ... C १.९ ५९ / १९ १९. २२:१९ / २०।१०। १९ 60 ८७४५२४ ३१३४८५५६३७२७८.८७ cic DIp ८ GID C D C ८ ८ 8 F + ५ c ९ भावाः ९ दर्पण २ 5 ✔ 0 ० c १०:१० संवत. १० १० १० १० १० १० १० १० १० १० १० १

४४ : ४ ४ ४ X d ४ ध्रु ४ ४ ४ १४ १४ १४१४ १४.१४ १४ २४, १४१४ १४/१४६ [२२२२२२२२२२२२ | २२ | २३ २२.२२ २३ २५ 22 अथोत्तरदशाचतुर्विधप्राणमाह अथोत्तरदशा विप्र निरूपणमिट्टोच्यते ॥ प्राणवलेन संयुक्तं तत्रादौ राशिरुच्यते ॥ ११ ॥ आद्यं प्राणिबलं वाच्यं कारके योग- संमतात् ॥ स्वस्वकारकसंबंचे तत्तद्राशिलप्रदः ॥ १२ ॥ कारक- योगे बलमाभ्यं गृहयोगाय साम्यता ॥ भूयसा ग्रहयोगेन बलं वाच्यं द्विजोत्तम ॥ १३ ॥ ग्रहाधिकं ग्रहबलमिति न्यायेन चिंत- येत ॥ तदापि साम्यता विप्र यदापि निर्णयं वदेत् ॥ १४ ॥ रा झ्याचिपे स्वतुंगस्थे मित्रक्षेत्रादिकेपि वा ।। एवं राशियलं ज्ञेयं निर्विशंक द्विजोत्तम ॥ १५ ॥ ततो बलविशेषार्थो नैसर्गिकमतं पुग ॥ तम्मानिसर्गकवलं संग्राह्यं द्विजसत्तम ॥ १६ ॥ अग्रहा- ग्रहो व्यायान्स ग्रहादधिक प्रहः ॥ साम्ये चरस्थिरहिर्वा क्रमा- म्युलादिनः ॥ १७ ॥ एवं चरस्थिरप्रणिस्थिरो इंडबली हिजे ॥ ध्यायेंडिलंबनिसर्ग चिंतयित्वा न संशयः ॥ १८ ॥ पूर्वक कारकाव्याये चिन्तयेंद्विजसतम ॥ कारकयोगादिषलं तस्मात्मापूर्वखण्डे अनेकदशाभेदकथनाध्यायः ३५ (२३०) णवती भवेत् ॥ १९ ॥ राशौ कारकयोगेषु निजनाथन संयुते || सराशिर्बलवान् विप्र कारके योगके मते ॥ १२० ॥ स्वामिथुन: कारकेषु यत्तद्वाशिलो हिज ॥ तत्तद्राशौ चिंतनीयमग्रम वि शेषतः ॥ २१ ॥ एकराशी बहुग्रहाः संयुक्ता द्विजसत्तम ॥ रा शिद्वारा बली ज्ञेयो यदि अप्रायनेविकः ॥ २२ ॥ स्वल्पांशा- ल्पवली ज्ञेयो मध्यांशान्मध्यवीर्यकः ॥ अंशाधिकवली ज्ञेयो म ग्रावनविलक्षणात् ॥ २३ ॥ ओजराशौ वैशिके च पुरतः पाऊर्ज २।९२ संस्थितः ॥ पृष्ठतो वा प्राण इति बलदत्वेन कथ्यते || ॥ २४ ॥ इति प्रथमभेदः ॥ यस्मिन्त्राशः स्वामियांगे गुरुवा द्विनिरीक्षिते ॥ स राशिर्वलवान्प्रोक्ता द्वितीयेपि च प्राणिनि ॥ २५ ॥ राशीनां हादशानां च बलमेव द्वितीयकम् ॥ इति प्रो- क्तप्रकारेण द्वितीयं ज्ञायते बलम् ॥ २६ ॥ इति द्वितीयप्रमाण- भेदः ॥ ॥ स्वामिना तृतीयं प्राणि तवाग्रे गदितं मया ॥ स्वा- त्मकारककुंडल्यां चिंतयेंद्विजसत्तम ॥ २७ ॥ केंद्रे पणफरे प्रोक्तं स्वामिदौर्बल्यमेव हि ॥ केंद्रदुबलवांश्चैवं पणफर चैकसंज्ञकः ॥ ॥ २८ ॥ आपोहिमे द्विगुणितमेवं दीर्घल्यमेव च ॥ तृतीयं प्रा णि इत्येव जानीयाजिनंदन ॥२९॥ इति तृतीयप्राणभेड़ | चतुर्थप्राणि विज्ञेयं तवामे च वदाम्यहम् ॥ पापयोगन रहितः पापाकांतो न पश्यति ॥ स राशिर्बलवान् विप्र प्राणधारे चतुर्थकः ॥ १३० ॥ चतुर्विधे प्राणसंज्ञे एतेषां बलवीर्ययुक् ॥ स राशिरत्र भागे च अंतःपाके द्विजोत्तम ॥ ३१ ॥ इति चतुर्थभेदः ॥ अस्योदाहरणमाह । अत्र तु आत्मकारको भौमः स एवाद्यप्राणः द्वितीयांश निःमामः कुतः मकरस्थस्य राशी बुधसंयुक्ते अत एव द्वितीयश निषाको मृयुकारक बृहत्पाराशरहोरासारांशः | कंडल्यां मृगमस्थे केंदगते नार्य भृगुस्तृतीयप्राणः पापग्रहहरिते चंद्र- सूर्यमाणः ॥ २२ । १०. १२ । चतुर्विध प्राठदशामंत्रम् | I ११/१२ १२ १०११ र भ.. चि श. ११११११२१२१ ११११५५१२१२३५ GIF १०१० १४ ४ D G · P 0 ★ ४ ४ 8 ४,१४,१४१४४४१४१४१४ | २२२२२२२२२२२२/२२२२२२२२/१२१२५२ कारकलप्रमाद | सू मे.व. मस्या दाण रानी नम् अथ ब्रह्मग्रहाश्रितषष्ठांत्यब्दिकां दशामाह । अधुना संप्रवक्ष्यामि ब्रह्मतामपरां दशाम् ॥ तस्याः प्रकारो वै विप्र तवाग्रे गदितो मया ॥ ३२ ॥ पूर्वोत्तलक्षणा पत्र ब्रह्महे स्थिते ॥ तमारभ्यदशा ज्ञेया षष्ठांत्यब्दा समानयेत् । ॥ ३३ ॥ ओजलने रविश्चंद्रो मंगलादिक्रमेण च ॥ यस्य रा शिस्थिते ब्रह्मा तद्ग्रहात्षष्ठखेचरः ॥ ३४ ॥ रखेभृंगुं विजानीया- च्छिखिनोगुरितिक्रमः ॥ षष्ठांतिमसमा विप्र गणनीया यथोक्त- कम् ॥ ३५॥ समलग्नं यदा प्राज्ञ ब्रह्मग्रहः समाश्रितः ॥ तत्त- ब्राशितमो गशिपर्यंताब्दसमं नयेत् ॥ ३६ | यहा ब्रह्मसमा- राशिमारभ्य क्रियते द्विज ॥ षष्ठराश्यंतभन्दांश्च संग्राह्यपरप- शकः || ३७ || दशा ब्रह्ममहाश्रितं राशिमारभ्यकीर्त्यते ॥ षट् बेटा यत्र पुर्णाश्च भवति द्विजसत्तम ॥ ३८ ॥ ताबद्धि राशिपूर्वखण्डे अनेकदाभेद कपनाम्पायः ३५ पर्यन्तं समा ग्राह्या प्रयत्नतः ॥ यतत्समायुःसंज्ञेयं निर्देिशक दि जोत्तम ॥ ३९ ॥ ओजक्रमेण गणना समेषु चिंतयेत्क्रमः ॥ स मोपि सप्तमाचेत्तत्तद्राशिर्ब्रह्मणाश्रितः ॥ १४० ॥ ओजवा- हाश्रित्यैतहात्षष्ठमांतकः ॥ समानां गणना विष पुरा गंभुम मोदिता ॥ ४१ ॥ समे ब्रह्माश्रित्ये सप्तमः षष्ठमान्तकः ॥ गणनीया समा ज्ञेया निर्विशंक द्विजोत्तम ॥ ४२ ॥ अथ बलविशेषं दर्शयति । लग्नेशालाभभावेशौ लग्न इत्यादितो द्विज ॥ स्थातव्यं च पितुः प्राण इत्येवं ब्राह्मणोदितम् ॥ ४३ ॥ षड्वर्गादि तु संबंध: स्थानव्यतिकरो हिज ॥ तथा पूर्वोक्तसंबंधे तस्याः स्वच्छं वदाम्यहम् ॥ ४४ ॥ ओजलमाश्रिते लगे तदाशिगणनाक्रमात् ॥ षष्ठस्वाम्यंतरीत्या च समानीया द्विजोत्तम ॥ ४५ ॥ ब्रह्माश्रि तसमं लगे सप्तमाधुत्क्रमेण च ॥ गणयेत्षष्टि समानि ह्य ब्दानीह द्विजोत्तम ॥ ४६ || एवमेकादशे पापे दृष्टियोगे भव- त्यपि ॥ ग्रहयोगं तथा विप्र प्रवले च व्यतीकरः ॥ ४७ ॥ रुद्रशूलदशादौ च क्वचित्प्राणो भवत्यपि ॥ तदने तुंगादिबलं व्यतिकरार्थचतुर्थकः ॥ ४८ ॥ तुंगमूलत्रिकोणेषु स्वर्क्षमित्रा- दिवर्गके || ग्रहयोगबलप्राप्ताश्चत्वारो द्विजसत्तम ॥ ४९ ॥ इत्यास्थानव्यतिकरो भेदार्था च चतुर्विधा॥ अथ कारकयोमानां भेदाश्वत्वार उच्यते ॥ १५० ॥ चतुर्था प्राणसंज्ञेयं पूर्ववधिजसत्त- म ॥ प्राण इत्युपसंहारः पुरा शंभुप्रणोदितम् ॥५१ ॥ पंचम इ- त्युपपदं केतुपंचमगं शुभम् ॥ ओजे कमेण गणना समे वायु- कमेण च ॥५२॥ दशाऽऽने याब्दसंख्या च पर्यायाष्टकमेण चा नाथांतेन समा ज्ञेया पूर्ववरिजसत्तम ॥ ५३ ॥ त्रिकं त्रिकं राशिबृहत्पाराशरद्दोरासारांशः । पदमांजे चतुः कमेण च ॥ समे व्युमरीत्या व राशिपदत्रिक त्रिकम् ॥ ५४ ॥ क्रमेण पंचमे केतुर्नवसे व्युक्रमेण च॥ शुभं फलं न दलैनं पंचमे शिखिसोम्यवत् ॥ ५५ ॥ पंचम इत्युपपदं पदा- रूदे विचिंतयेत् || ओजक्रमण गणना समे लग्ने न व्युत्क्रमः ॥ || ५६ ॥ नवमे संस्थितं केतावारूढं राशितो द्विज | विषमे पूर्व- वत्ताह कमेण पंचमे स्थितं ॥ ५७ ॥ शुभं फलप्रदातार: पंचमे चरसंज्ञकाः || दशायां कंतुनः पापैरिति शुभफलं नहीं ॥ ५८ ॥ ग्रहनवांशकरीत्या च समानीतं द्विजोत्तम ॥ चरनवांशाब्दसंज्ञे- यं भावे बलद्वितीयकम् ॥ ५९ ॥ स्वस्वाम्यादि दशा ग्राह्या फला- देशाय हेतवे ॥ स्थिरनवांशे वर्षाणि राशिं प्रति नवेव हि ॥ १६० ॥ चरराशिनवांशाब्दे मासान्येव चरस्थिरा ॥ विधेये विफलार्थाय बले ग्राह्यं द्विजोत्तम ॥ ६१ ॥ यस्मिन्काले यस्य राशर्यदा साच चरस्थिस ॥ पर्यायस्तद्दशायां च स गशिरमुच्यते ॥६२ ॥ २ नाद्या स्याहारराशिद्विजोत्तम ॥ तस्माच्च तावदूरी हि बाह्यरा- शिर्भवत्यपि ॥ ६३ ॥ चरानुक्तितमार्गः स्वादृष्टषष्ठादिका स्थिरे।। उभये कंटका ज्ञेया लग्नपंचमभाग्यतः ॥ ६४ ॥ चरस्थिरहिःस्व- भावे ओजेषु प्राक्क्रमोक्रमः ॥ तेषु च त्रिषु युग्मंषु ग्राह्या व्युक्रम- तोऽखिला || ६५ ।। एवमुलिखितो राशिः पाकराशिरिति स्मृतः ॥ स एव भागगशिश्च पर्याये प्रथमे स्थिरः ॥ ६६ ॥ लग्नाद्यावत्ति- थे: पाक: पर्यायइव दृश्यते ॥ तावन्मात्रतिथेभगः पर्याये यत्र गृह्यताम् ॥ ६७ ॥ तदिदं चरपर्यायस्थिरपर्याययोईयोः ॥ त्रिको- णाख्यशायां च पापभोगप्रकल्पनम् ॥ ६८ ॥ तयोईयोः सभा- क्यांगपापे नवं च तत् ॥ पापग्रहदशायां च वंध्यादि परिचिं तयेत् ॥ ३९ ॥ शपयोगे च पापाद्ये देहपीडा मनोव्यथा ॥ नृपापूर्वखण्डे अनेकदशावेदकवनाध्यायः ३५ ( २४१) द्धीतिर्महाकेशो भवति द्विजसत्तम ॥ १७० ॥ यस्मिन् राशेः पा : पभोगपापाश्चित्पापयोगतः ॥ स्वक्षं गुरुसमीपस्थे पापयांगो न बाघते ॥ ७१ ॥ शुभखेटाश्र्व सर्वे या मध्ये कोपि ग्रहो हिज # समीपे स्वर्क्षतुंगस्थे पापयोगो न बाधते ॥ ७२ ॥ शुभैः शुभफलं वाच्यं सा दशा सर्वशोभना ॥ राज्यलक्ष्मीप्रदाता च प्रतिष्ठा गौ- रवं सुखम् ॥ ७३ ॥ बहिनोः शुक्रशशिनों: केंद्राख्यानुदशा- नयेत् ॥ पुरुषश्चंतसो नेयाः स्त्रियश्चेदर्पणं नयेत् ॥ ७४ ॥ आदो शुक्रादितो नेयाद्वितीयं सूर्यतो द्विज ॥ कुजादितस्तृतीचे च प्रका रं सर्वतो नयेत् ॥ ७५ ॥ क्रमव्युक्रमभेदन भृगुभानुकुजा नयेत् ॥ सर्वेषां फलमित्येवं यथा शंभुप्रणोदितम् ॥ ७६ ।। समय- मध्ये बली चैकः प्रकल्पयेत् ॥ केंद्रे पणफरापोक्के दशायें द्विजस- त्तम ॥ ७७ ॥ केंद्रप्रथमतो नेयात्पंचमात्पणफरे स्थिते ॥ नवमा- चापोक्किमे नेयाइशारंभ इदं क्रमात् ॥ ७८ ॥ ओजे समप्रभेदेन पुरुषः स्त्री प्रकल्पयेत् ॥ लग्नात्तद्विमुखाद्विप्र दशाद्वादशरा- शिषु ॥ ७९ ॥ चरे पूर्वप्रकारेण स्थिरे पष्ठादिकेन च ॥ •यावडादशभावानां भेदं दत्वारिभाषितम् ॥ १८० । चरे प्रकारमेकैवं स्थिरे पष्ठादितां द्विज ॥ ८१ || चरपर्या दशा प्रोक्ता पूर्वाख्येय द्विजोत्तम ॥ स्थिरपर्यादितः प्रोक्ता सप्ताष्ट नववर्षतः ॥ १८२ ॥ अस्योदाहरणमाह | अत्र बुधो बझा तस्मात्पडो महः केतुः तस्मात्पष्ठी हो गुरु एम बोदव्यम् ॥ (२४२) ११ वे. १४ ! १४ ३२. ३२ h

बृहत्पाराशरहोरासारांशः । अथ बेझदशायंत्रम् | ४ 4 बृ. | 0 १० 1= 9= ३० १० ५०

४ g ४ १४१४ १४ १४ १२ २.२ २२ २० थ्र. ६ 2 १४ १९४ 2.7 ४२ 5 8 १६१२१७१८१२४१४७२ १० १० I > C 3 ! 2 ४ १०१० ४ १३ 1 2 भावाः टुं १४ १४ १२ २- ७२ शि. [१०] ४ १४ BP १४ २४ २२ अथ केंद्रादिदशामाह | अथ केंद्रदशारीत्या भेदानाह द्विजोत्तम ॥८३॥ प्रथमे चररा- शौ च लग्ने वा सप्तमेपि वा ॥ बलयाबाशिरारभ्य उक्तमार्गे दु- शाक्रमः ॥ ८४ ॥ विषमे समभेदाच्च प्रथमे प्राक्क्रमोत्क्रमः ॥ प्रथमादि द्वितीयादि हादशानां क्रमेण च ॥८५ ॥ संप्राक्क्रमोक्त- पद्मप्यनुज्झितक्रमोपरि || दशा द्वादशराशीनां क्रमव्युक्रमभे- दतः ॥ ८६ || स्थिरराश द्वितीयेपि लग्ने वा सप्तमे हिज ॥ षट्- षष्ठादि च रीत्या च दशारंभः प्रकाशयेत् ॥ ८७ || रवितः पूर्व- मुक्तेन क्रमव्युक्रमभेदतः ॥ क्रमाद्वृषे वृश्चिके च व्युक्रमात्कुंभ- सिंहयोः ॥ ८८ ॥ पृथक्रमेण तृतीयहिःस्वभावदशा द्विज | ल वा सममे वापि बलवान्न विलोकयेत् ॥ १८९ ॥ चतुष्टकेंद्रा- द्विदशा लग्नपंचमभाग्यतः ॥ केंद्रे लग्ने ततो नेयात्पणकरे पंचमा- डितः ॥ १९० ॥ आपोहिमे भाग्यतथ्य दशारंभ द्विजोत्तम ॥ नवं नवं समा ग्राह्या मैत्रेय स्पष्टभाषिते ॥ १९ ॥ Tageswww पूर्वखण्डे अनेकदशाभेदकथनाघ्यायः ३५ अथ कारककेंदशामाह। सूर्यादिनवखेटाय आयुतिनवांशकान् ॥ नवमिर्नवाभिवर्षः कारकेन्द्रादिकादशा ॥९२॥ तेषां नवांशकानां च ह्यानां हि- जसत्तम ॥ कारकेंद्रादिसंस्थाप्य क्रमात्पूर्व समानयेत् ॥ ९३ ॥ आदौ केंद्रस्थराशिश्च तस्याधिपक्रमेण च || नवभिनंवभिवर्षे: कारकेंद्रादिसंस्थिता ॥ ९४ ॥ आदी केन्द्रस्थगशिश्च तस्याधि- पक्रमेण च ॥ बलाधिक्येन प्रथमस्तती दुर्बलसंज्ञकः ॥ १५ ॥ प्रतिभे नव वर्षाणि कारकाश्रितराशितः ॥ जन्मसंपद्विपत्क्षमप्र- त्यरीसाधको बुधः ॥ ९६ || मैत्रादि मैत्रमित्येवं तत्तदंतदेशां नयेत् ॥ स्वकेंद्रस्थाधिपानां च सूर्यादीनां ग्रहाहिज ॥ २७ ॥ कारकलने समालोक्य लसप्रमयोवेली ॥ तदारभ्य क्रमेणैर्व क्रमव्युक्रमभेदतः ॥१८॥ गृहकारकपर्यंत राशिसंख्या दशा- ब्दिका ॥ ततः कारककेंद्रादिविभागे न बली भवेत् १९९॥ आदौ केंद्रस्थितानां च स्थितानां पणफरे स्थितः । आपोक्किमें स्थिता नां च ततोपि बलवद्विज ॥ २०० ॥ बलायप्रथमे विप्र क्रमेण सर्वदुर्बला || केंद्रादिस्था ग्रहाणां च दशाब्दानयनं कृतम् ॥ १ ॥ खेटात्कारकपर्यन्तं राशिसंख्याप्रमाणतः ॥ एवं दूरं महाप्राज्ञ नवत्यब्दानयेक्रमात् ॥ २॥ यथा कारकग्रहस्याब्दास्तथा का- रकयुक्तकाः ॥ तत्तद्रहाणामब्दानामानेयं द्विजसत्तम ॥ ३ ॥ एवं स्थिरे दशारभ्य स्थानं दर्शयति द्विज ॥ अंतर्दशाब्दमानयं ह्यार्क १२ मानां क्रमेण च ॥ ४ ॥ ललादिचतु: केंद्रेषु वेष- म्याधिके वै द्विज ॥ तद्राशेः स्थितिमारभ्य होकादेन क्रमेण च ॥ ५ ॥ चतुः केंद्रेषु विरेंद्र विषमातिबलाधिका ॥ दशा- प्रदत्वात्सराशिः कारक पर्यवस्थितः ॥ ६ ॥ अंतर्दशांतदारबृहत्पाराशरहोरासाराशः 1. भ्य द्वादशराशिषु द्विज ॥ प्रतिराश्येकमन्दं चेत्सवें स्पष्टाधिपाः क्रमात् ॥ ७ ॥ एवं महादशाब्दानां द्वादशराशिषु भ्रमेत् ॥ तदनंतर्दशा ज्ञेया भानूराइयोपरि भ्रमन् ॥ ८ ॥ नवांशाख्या दशाब्दानामित्यनुहृत्यमेव च ॥ आदिराशिनवाब्दानां संग्राह्यो हिजसत्तम ॥ ९ ॥ एवं केंद्रबलाधिक्यमारभ्य प्रथमा दशा ॥ दु- बेलानां च सर्वेषामब्दानामानक्रमात् ॥ २१० ।। अथ केंद्रादिदशोदाहरणम् | अथ प्रथमचरादिभेदमध्ये लशससमयोर्मध्ये यो बलवान्स प्रथमतो ग्रा- ह्य एवं स्थिरद्धिः स्वभावादि ज्ञेयं । अत्र तु चरलझमध्ये सप्तमो बलवान् स एव तुलायां दशाप्रारंगे अग्रे मकरः अत्र मेषः ४ पुनः पणफराद वृश्चिक- दशा अग्रे कुंभ: अग्रे ( २ ) पुन: आपोक्किमे धन १२ तृतीय ( ३ ) एवं सर्वत्र ज्ञेयं । अत्र तु तुलाचरराशिर्बलवान् स एव ग्राह्य वर्षाणि ९ नवनव ग्राह्याणीति सर्वत्र ज्ञेयम् ।। $ . १० ९ oic c 1 + १ २०१० b अथ केंद्रादिदशायंत्रम् | ४ ८ ११. २ ९ ६ भाषः ९ ९ R ९ ९ ९ ९ : ९, १०८ ap 1 0.00 C 01 ० > G ढ़ं ० b G C c 2 G + C

१९.१० १० १९१९ / ९९ १९/१०. २० ८१.४९१६८ १० १० १० ४ ४ ४ b 9 4 6 Gi. 0 6 5 5 ५ ९ G c 0 ०९।१८ २७.३६ ४५/५४ ६२ ७२ १२ ३ · ० ४ Y ४ G ०० १०.१० १० १० १० १० १० १० q je ट्र Y b ४ ४ १२२ २३ २०/२२ २२.४२ २२२२२२२२२२२२२ 2. Sos पूर्वखण्डे अनेकथनाध्यायः ३५ अथ कारकग्रहदशानयनमाह। लग्नाहा सप्तमाहित गणनीयः क्रमोत्क्रमः ॥ कारकपर्यन्तराशि- व संख्या यंत्रात्मिकाः समाः ॥ ११ ॥ कारकग्रहदशा विप्र अन्येषां तु व्यतिक्रमः ॥ ग्रहाः कारकपर्यंत विषमसमविरोधतः ॥ १२ ॥ क्रमव्युत्क्रमभेदेन गणनीयं द्विजोत्तम ॥ संख्यासमा इहाब्दाश्च पुरा शंभुप्रणोदितम् ॥ १३ ॥ कारकयुग्रहाणां तु कारकतुल्याब्दसंख्यया ॥ संग्राह्य च समा ज्ञेयाः पूर्वोकन दशा- क्रमः ॥ १४ ॥ लात्कारकपर्यंत संख्यां न्यस्य दशा भवेत् ॥ गणनीय प्रयत्नेन समा लब्धा दशां नयेत् ।। १५ ।। तद्युक्ता नां तुल्याब्दाः स्युः प्रत्येकं तु दशाक्रमात् || उभयोरधिकं संख्या कारकस्य दशासमाः ॥ १६ ॥ कारकस्य द्युतश्वा तत्केंद्रा- दिस्थितास्ततः ॥ दशाक्रमेण विज्ञेयाः शुभाशुभ फलप्रदाः ॥१७आ पूर्व फलं प्रवक्ष्येहं दशाफलं द्विजोत्तम ॥ स्वामिना बलवान् विप्र तस्याधिकशुभं फलम् ॥ २१८ ॥ अथ कारकग्रहदशोदाहरणम् । अत्रात्मकारको भौमः मीनस्थो लग्नमारम्य भौमपर्यंतमन्दानि १९ स्युः परं अमात्यकारकचंद्रः धनराशिस्थो लझमारभ्य चंद्रपर्यंत मोवर्षाणि स्युः एवमपि बोधव्यम् || अथ कारकचक्रमाह | मंगलः | सत्रमाः बृहस्पतिः सुधः सूर्य आमाकाका-का रक, कारक, कारक. रक. रक्रे. (२४५): रक. रखें. M ( २४६ ) १ / ९ | ११ | १० च. मे. यु. a Q 1. G १९० 2: ४ १,४ 3.2 बृहत्पाराशरहोरासारांशः । अथ कारकग्रहदशाचक्रम् | १० | १२ श. शृं. D 9 १० Ď O १० '! ४ 3 a १० ४ ४ १४ १४ है. इ २२ २३ २२ | २२ १० a C D १६ ४ १४ / १४ २३ सु. १० 9 ० > 0 i योगाः ६८ 4 9 i १४ १४ १३ २२ अथ मंडूकदशामाह । मंडूक इति विख्यातां त्रिकूटाख्यां दशां द्विज सप्ताष्टनवसंख्या च क्रमाब्दाः स्थिरदशामिति ॥ १९ ॥ चरस्थिरहिःस्वभेषु स साष्टनवसंख्यया ॥ अब्दानि पूर्वरीत्या च ह्यानीय च दशा स्थिरा || २२० ।। तद्राशेश्याब्दकूटश्च घटितत्वाद्विजोत्तम ॥ चरस्थिर- द्विःस्वभावानां त्रिकोणक्ष प्रवर्तते ॥ २१ ॥ क्रमेण प्रोक्तरीत्या च प्रवृत्तत्स्वात्रिकूटका || मंडूकेति समाख्यता पुरा शंभुप्रणो- दिता ॥ २२ ॥ केंद्रात्पणफराञ्चैवापोक्किमलमपंचतः ॥ कमेण भाग्यादिति च त्रिकोणाख्या च पूर्ववत् ॥ २३ ॥ त्रिकूटघटित- ara केंद्रादिति द्विजोत्तम ॥ समुद्रा घटितत्वाच दशा स्थूला त्रिकूटका |॥ २४ ॥ वैषम्या यदि बिजेंद्र लग्नसप्तमयोस्तथा ॥ मध्ये बलवती राशिस्तमारभ्य प्रवर्तते ॥ २५ ॥ पुंसो जातकवा- न्वित्र लमसप्तमयोईयोः ॥ बलाढयेन दशा ज्ञेया पूर्वोतन क्रमेण च ॥ २६ ॥ स्त्रीजातकवती विप्र बलवत्ससमा दशा || आनीय पूर्वखण्डे अनेकदशाभेदकथनाच्यामः ३५ पूर्वरीत्या च पुनरुक्तं प्रणोदितम् ॥ २७॥ वलिनों शुक्रशशिनों ज्ञेया मंडूकका दशा | पुरुषश्च ततो नेयास्त्री चेहर्पणतां नयेत ॥ ॥ २८ ॥ केंद्रे पणफराच्चापो [ क्लिम क्रमेण बलवान्द्रिज | आदौ रीत्या दशाऽऽनेया प्रतिराशिनवाब्दिका ॥ १२९ ॥ अथ मंडूकदशोदाहरणमाह । अत्र उमेपलग्नं तस्यादिमा दशा तदब्दानि ७ पर सिंहराशिदशा अ ब्दानि स्युः ८ परं धनराशिदशाब्दानि ९ स्युर वृषात् २१६११० एवम- अंऽपि बोद्धव्यं । केंद्रादिकमेण मंडूकबत्त्य पतनान्मंडूकमंज्ञा एवं ज्ञेयम् || १ 19 + . ! ५९ २ ८ 3 अथ मंडकदशाचकम् । ६. १०३ 19 ११४ J ९ D . D ५ t Q D ु ८ 9 .. 0 9 .. D

9

C 5 4 ÷ D १९१९ १९ / १९ १९ | १९१९ / १९/१९ / १९ १९ ०७१५२४२२४१४८५७ ६४ ७२ १० १० १० १० १० १० १० १० १० १८ १ ४ ४ ! ४ ४ ४ ८ ८ p S ¢ ३० ८५ भावा A D ०० ८ ५ ४ ✔ ४ ४ ९४१४ १४/१४/१४ १४ १४ १४/१४ १४१४ २२ २२२२२२२२२२२२२२.२२/२२ २२ २२० अथ शूलदशामाह । दशा शूलं प्रवक्तव्यं फलं निर्याणराशितः ॥ प्रवक्ति सप्तमाहि- प्र निर्दशे झूलमात्रतः ॥ २३०॥ माहेश्वरर्क्षादिदशानिर्याण- स्थानशूलभम् ॥ बलेन शूलं संग्राहां मृत्युरथ द्विजोत्तम ॥ ३१ ॥ दशानेकविधा विप्र सप्ताष्टनदभिः सदा ॥ अत्र माह्या महाप्राज्ञ शूले निर्याणनिश्चितम् ॥ ३२ ॥ सर्वायुः पाकमारभ्य राशौ (२४८) बृहत्पाराशरहोरासारांशः विषमे द्विज ॥ लमात्प्रवृत्तिः संज्ञेया सप्ताष्टनवभिः समाः ॥ ३३ ॥ समेति सप्समाहित नग ७ नाग ८ नवाब्द ९ का ।। दशा संग्रा- ह्यमारभ्य निर्विशंकमिदं क्रमात् ॥ २३४ ॥ अथ शूलदशोदाहरणमाह । अत्र तु मृगुः रुद्रशलसंज्ञा शुलदशानिर्याणराशेः सप्तमराशितः प्रवृत्ताः मृगोः सकाशात कन्या सप्तमराशिः अत एव कन्याराशिमारम्वेति ज्ञेयम् ।। स □ 1.9 ८ 9 ८ Oc G 3 अथ शुल्दशाचकम् ।

+ 9 6 G ु ८ 5 C 0 ० cia 3 O 2 0 3 - { • D C c ! ३ : ४ ९ :9 > + १९७२' 4 5 प्र ५.यो. ८१६ 5 P D >> i 6 c 0 १० १० १० १० १० १० १० १० १० १० १० १० ✔ Y ४ ४ है, ४ ४ ४ वः ४ १४/१४ १४१४ १४:१४|१४१४ १४१४. १४:१४ | १४ २२/२५ २२ २२ २२२२२२२२२२२२२२२२२२ अथ नक्षत्रदशामाह । नक्षत्रायुर्महाप्राज्ञ पूर्णमये प्रभाषितम् ॥ विंशोत्तरी पंचवा चहिवा चाष्टोत्तरी मता ॥ ३५॥ पशुवर्गोपरि दशा सर्वेषां चिंतयेष्टिज ॥ ततो निर्याणमालेख्यं निर्विशंकं भविष्यति ॥३६ ॥ अथ योगादशामाह। चरस्थिरदशा विप्र यं च योगं समाचरेत् ॥ तस्याई च समा- युदर्दा नाम्रा योगाई सा दशा ॥ ३७॥ लनसप्तमयोर्मध्ये बला- श्रयमचिंतयेत् ॥ लमे बलवती लग्नाइशारंभं प्रकाशयेत् ||२३|| पूर्वखण्डे नायः ३५ (२५) तस्मात्सप्तवीर्याच्य दशारंभ प्रकल्पयेत् ॥ पुंसां स्त्रीजातक ध्ये क्रमव्युक्रमभेदतः ॥ ३९ ॥ बलिनस्तु दशाऽऽनेया गोटि शशिशुक्रयोः ॥ स्त्रीचेहर्पणतो नेया पुरुषश्च ततो नयेत् ॥२४०॥ अथ योगाईदेशोदाहरणमाह | .: योगार्द्धदशायां प्रतिराशिसमागतचरदशाब्द स्थिरदशाब्दयोगाई - र्तव्यं तदेव योगार्द्धदशा । तद्यथा मेषचरदशायां एकादशवर्षाणि ११ पुनः स्थिरदशायां ७ सप्त वर्षाणि उभयोर्योगे १८ अस्यार्द्ध ९ एवं सर्वत्र ज्ञेयम् || e 2. jo৯৯: ३ 8 19 ८ t २ S अथ 44 प्र P योगाईंदशाचक्रम् । 4 D

19 9 D $ छु ५ 4 c |ebss|0 १० ११ १२ यागा 1 ९ २० खु २ 2 D + i t + ६ 2 2 n 9 १० १० १० १८९ १० २०१० २०१० ४ ४ V ४ ४ 2 ४ ४ ४ १४ १४ | १४ १४१४१४ १४१४ १४.१४ १४१४ १४ २२२२२२२२२२२२२२२२२५ २२ २२ २२ ३२ ऋथ हग्दशामाह। कुजादिति स विज्ञेया विलमनवमादितः ॥ कमत्रये कूटपर्द नाम्ना में हग्दशा द्विज ॥४१॥ दृष्टिचक्रे संमुखश्च राश्यादौ नवमस्य च ॥ कुत्रचिक्रमरीत्या च कुत्रचिधुक्रमेण च ॥ ४२ ॥ ततोपि पंचमस्यैवं क्रमेण कुत्रचिहिज ॥ कुत्रचियुत्क्रमणेद राश्ये- • कादशसंमुखम् ॥ ४३ ॥ तस्याभावप्रमाणो हि न मा हिज- सत्तम ॥ संग्राह्यं पंचमस्यैवं दृष्टिय विशेषतः ॥४४॥ (२५०) बृहत्यागरहोयसाय भिपश्यति ऋक्षाणि पाश्र्वभं द्विजसत्तम । पूर्वोत्तरीत्या तदेव त्रिकूटपदमुच्यते ॥ ४५ ॥ त्रिराश्यात्मकूटपदं ततोपि दशमस्य च || हग्दर्शकादशे ज्ञेया नवमस्यापि हग्दशा ॥ ४६ ॥ फलायें

हंग्दशा विप्र संगृहकादशेपि च ॥ तस्याः प्रकारं वक्ष्येहं पुनरुक्तं

विशेषतः ॥ ४७ ॥ अथोष्ट्रयुग्मभेदेन गणनाक्रम उच्यते ॥ यथा सामान्यसंज्ञेयं युग्मेषु मातृधर्मयोः ॥४८॥ गणनायां च सामान्य पंचमैकादशे द्विज ॥ क्वचिदित्यात्मकं ज्ञेयं सामान्यत्र- यकूटके ॥ ४९ ॥ अथो॑ोजपदयोर्विप्र संज्ञेयं विपरीततः ॥ युग्मे युग्मपदयोश्च यथा सामान्ययोजकम् ॥ २५० ॥ क्रमो वृषे वृश्चि के च होत्युक्तेन द्विजोत्तम ॥ अत्रापि ओजकूटस्थे पंचमकादशा- क्रमात् ॥ ५१ ॥ दृग्योगं च भवेद्रिन हग्दशा बलदायिका | युग्मकूटस्थसामान्यं त्र्युक्रमात्सिंहकुंभयोः ॥ ५२ ॥ पंचमेका- दशौ विप्र हग्योगौ भवतइत्यपि ॥ राशीनां हिःस्वभावानां पंच- मैकादशे स्थिते ॥ ५३ ॥ दृग्योगस्याप्यभावश्च दृष्टिचक्रे विचिं- तयेत् ॥ यत्र भावे दृष्टिस्तत्र तस्याश्रयादिके द्विज ॥५४॥ न वमेशानंतरं च विज्ञेया गणिताप्रणीः ॥ सप्तमस्य ततो ज्ञेया न- वमादि त्रिकोणगे ॥ ५५ ॥ द्विधा राशिर्हग्दशायां पार्श्वराशि- द्वयं दशा ॥ पुंराशिद्विःस्वभावस्य ज्ञेया तस्य क्रमेण च ॥ ५६ ॥ स्त्रीराशिहिंः स्वभावेपि व्युक्रमेण द्विजोत्तम ॥ चतुर्थदशमी ग्राह्य पार्वभं तु न संशयः ॥ ५७ ॥ चरराशिकमेणैव संस्थिते व्यु- क्रमेण च ॥ पंचमैकादशौ विप्र दृग्योगं च भवत्यपि ॥ ५८ ॥ पाइवराशिर्महाप्राज्ञ दशा नेयाक्रमोक्रमः ॥ द्विःस्वभावनवमादी संज्ञेयाः सप्तमस्य व ॥ ५९ ॥ ओजसंज्ञा हिःस्वभावे क्रमेण तुर्थ ४ व्योमके १ ० समे व्युक्रमतो ज्ञेया सा ग्राह्या व्योम तुर्थयोः i ! 1 पूर्वेसण्डे नेयमाध्यायः ३५ ।। २६०॥ संख्या नवनवाग्देन द्वादशराशीनां द्विज ॥ संथा हग्दशानां च फलं पूर्वप्रकारतः ॥ २६१ ।। अथ दृग्दशोदाहरणमाह कुजादिलमनयमादि त्रिकूटपदक्रमेण दृग्दशा भवति आदौ नवमस्य त तो दृष्टिचक्रे संमुखराशेस्ततः कचित् क्रमरीत्या कृत्रचिद्रय क्रमरीत्या पंचम- स्पततः कुत्रचिक्रमेण कुत्रचिशुक्रमेणैकादशस्य संमुखराशेरित्युक्तं । तत्र प्र माणाभावात्पंचमस्य कृतो न उच्यते दृष्टिविषये आदौ संमुखं पश्यन्ति ततः पार्श्वराशिस्तदेव चित्रकूटपर्द त्रिराश्यात्मकं पढ़ें ततो दशम एकादश स्य हग्दशा भवति नवमहग्दशा दशमहग्दशा एकादशहग्दशति फलि तार्थः । पंचमैकादशयोर्गणना सामान्यशास्त्रमोजपदयोर्विपरीठं ज्ञेयम् | यु- ग्मपदयोर्यथा सामान्यमतिक्रम्य विज्ञेयम् । तथा च क्रमाद्र वृश्रिके वेत्यत्र वृषवृश्चिक थोरोजकूटस्थत्वाद्वयुक्रमेण पंचमैकादशौहग्योग्यो । सिंहकुंमयो- युग्मकूटस्थत्वाद्यया सामान्यं व्युक्रमेणैव पंचमैकादशो हग्योग्यौ भक्तः । द्विःस्वभावे हम्योग्यपंच मैकादशयोरभावात् । दृष्टिचक्रे यत्र यत्र दृष्टिाचा- दो नवमराशियदशायां क्रमस्तु पुंराशिवेद्धिः स्वमावस्तर्हि कमेण क्ि शिवेद्रयुक्रमेण चतुर्थदशमो ग्राह्यो अयं माषः चरराशिषु क्रमेण पंचमैकाद- शौ स्थिरराशिषु व्युक्रमेण पंचमैकादशों दृग्योग्यौ भवतः तथैव पाश्र्वराशि- दशाकमो ज्ञेयः । द्विःस्वभावराशिष्वदौ नवमस्य ततः सप्तमस्य ततो विष मचेद्धिः स्वभावस्तर्हि क्रमेण चतुर्थस्य सप्तमवेत्तदा व्युत्क्रमेण चतुर्थस्य ततः तथैव दशमस्य अत्र नवनवान्दा ग्राह्याः अस्मोदाहरणम् | मेषलवस्य पर संज्ञकः प्रथमं मेषः पुनः सिंहः पुनः कुमः एवं११५ १११ स्थिरराशिषु यथासं हः पुनः मेषः पुनः तुला एवं ५॥१॥ ७ द्विःस्वभावराशिः यथा मिथुनपुंराशि- क्रमः मिथुनः पुनः कन्या पुनमनः एवं ३१६११५ खीराशिद्धिः स्वमान्य- स्कम: मीनधनमिथुनाः एवं सर्वत्र शेयं प्रतिराशिनववर्षाणि स्युः | १ ५ ९ 2UD0 NOG 0 000 A ११ | ५ ... 200000 södžia n २ UL अथ हग्दशावक्रम् | १ 19 ३ ६ १३ १२ / ९ ९ ९ Novo D BAN ९ G रहोससारांश opn tropo D D ००० 27 aa १९६३ १.७२० Op r ✔ 0 ९ ac 3238 ১৯৯ ३. योगा P १८ + oi on 2. १० १० १० १० १० १० १० १० १० १० १० १० ४ ४ oan० D ४ ४ ४ ४ ४ Y ४ ४ ४ १४.१४ १४, १४:१४:१४ १४:१४ १४ १४.१४ १४ २२२२२२२२/२२ २२.२२ २२ २२२२२२२२२२. 'चं अथ त्रिकोणदशामाह । दशा त्रिकोणनाम्ना या यथान्यायप्रकल्पना ॥ राशिर्नवांशतु- ल्याच नववर्षात्मिका दशा || ६२ || चरपर्याय रीत्यादिश्लोको- क्तंन प्रदर्शितः ॥ लनत्रिकोणयोराशिर्बलवानुक्तहेतुभिः ॥ तत्क्ष येभ्यो जयेद्धीमांश्चरपर्यायवद्दशा ॥ ६३ ॥ युग्मराशिभुवां पुं- सामोजे गृहीत संमुखः ॥ ओजराशिभुवां स्त्रीणां युग्मे चैव स माश्रयेत् ॥ ६४ ॥ मोत्क्रमेण राणयेदोजयुग्मेषु राशिषु ॥ संपन्नचर पर्यायदशामितिप्रकल्पयेत् ॥६५॥ ततोपि द्वारबा- ह्याभ्यां फलमेव विचिंतयेत् ॥ पाकभोगद्वयं विप्र पापयोगेन सौं- व्यदाम् ॥६६ ॥ तदिदं चरपर्यायस्थिर पर्यायं वै द्विज ॥ त्रि- कोणाख्यदायां च पाकभोगप्रकल्पनम् ॥६७ ॥ पापभोगे च पापाढयें देहपीडा मनोव्यथा ॥ नृपाङ्गीति भयं केशमहारुग्भ्यां प्रीडितः ॥ ६८ ॥ अधुना संप्रवक्ष्यामि कारकानां फलं द्विज ॥ मस्तश्चेति प्रथमो नवमोऽपि च ॥ ६९ ॥ नवमात्स्वल्पा पूर्वखण्डे अनेक ३५ बिज्ञेया पिढ़ सौख्यं विचिंतयेत् || शरीरारोग्यमैश्वर्यं चिन्तयेत्प्रथ माहिज ॥ २७० ।। अथ त्रिकोणदशोदाहरणमाह । ●पंचमनवमेषु यो राशिर्बलवांस्तत त्रिकोणदशारंभ आरंमरामार कमोत्कमाभ्यां द्वादशराशीनां दशा ज्ञेयाः अत्र तु मेषस्य मारो मेयसिंह- नृषि पुनः वृषकन्यामकराः एवं सर्वत्र ज्ञेयं । चरपर्यावर्षाणि म्युः || १ ५ ११ ६ ८ C Ç . 00 ११ २ २ ११ C Q O t अथ 6 C c १९१९ + १० १० १० १० है ४ है ! ४ ६ 4 + C २३४ त्रिकोणदशाचक्रम् | ३ १२ १३ १९३८ ७ ¢ e 19 २१ ४.८ १२ यांगा ६ १२७ ६ १ t

e C

P १९५७ १९६५ ८ G ० t ८ ८९ P + t c १० १० १० १० १० १० १० 3 ४ ४ ४ ४ ४४ 1 i B १४१४ १४१४९४१४ १४१४१४ १४ १४/१४१४ २२/२२. २२.२२.२२ २२.२२/२२.२२ २२ २२ २२२२ R ४ अथ नक्षत्राद्राशिदशाक्रममाह | जन्मादौ चंद्रनक्षत्रे सर्वत्र घटिकघके ॥ भानुना दीयते भाग शेषनाडीः प्रकल्पयेत् ॥ ७१ ॥ प्रथमं खंडमारभ्य द्वादशस्खंडके द्विज ॥ लक्षाद्वादशराशीनां गणनीय क्रमेण च ॥ ७२ ॥ या घटी कर्मवत्खंडे जन्मखंडच आदितः ॥ आरम्य गणनायां व जन्म- लादितो द्विज ॥ ७३ || लमाहादशराशीशमारभ्य द्विजसत्तम । कमव्युत्क्रमभेदेन हादशर्क्षदशा मता ॥ ७४ ॥ नक्षत्रदशोदाहरणम् | जन्मदिने यचंद्रस्य नक्षत्रं सदीयाः सापक दाइक (² हत्यारा वा विभज्य प्रथमखंडमारम्भ द्वादशस संदेषु समादिद्वादशराशयः क्रमेण गणनीयाः । यस्मिन्घटिकामये खंडे जन्म स खंडः आदित: आरम्य गण-. नया जन्मलआादितः यद्राशिविशिष्टस्तं राशिमारम्य कमव्युत्क्रमभेदेन द्वा दशराशीनां दशा आनेया प्रतिराशिनवाब्दा आया: । तद्यथा- पूर्वाषाढा जन्मनक्षत्रं सर्वेक्षंघटी ५७१४८ द्वादशभक्तेलब्धं ४ शेषं १९९४८ मेषादिगण- ना अयं धनराशिगत अतएव धनमारम्य गणना कार्या एवं सर्वत्र ज्ञेयम् ।। अय नक्षत्रराशिदशाचक्रमिदम् । १०/१२/१२/१ २ Y tą 5 Ş २ १९९८ ●००१९२७ ९ LO S .4 . • १९५४ • ... . 9 ८ पो १०८ □ G संगठ १० १० १० १० १० १० १० १० १० १० २०१० २० ४ ४!४ ४ Jo ४ ४ ४ ४ ४ १४. २४.१४/१४.१४ १४ १४१४ १४:१४/१४ १४/१४ २२२२२२२२२२२२२२/२२.२२/२२ २२/२२ २२ अथ तारादशामाह | जन्मसंपद्धिपत्क्षेमप्रत्यरीसाधको बुधः ॥ मैत्रातिमैत्रमित्येवं दशा ज्ञेया द्विजोत्तम | विंशोत्तय: क्रमेणैवमब्दानीह वि- जानतः ॥ आदौ केंद्रग्रहा यस्य विज्ञेया तारका दशा ।। ७५ ॥ अथ तारादशोदाहरणम् । केंद्रस्थौ शनिबुधौ तन्मध्ये शनिर्बलवान् अत एव साधकंदशायां जन्म तस्यान्दानि १९ अग्रे विंशोत्तरीवत् भुक्तमोग्यमानीत साधकदशा पूर्वज मनि क्तवर्षादि १७|३|२८|२११५४ इह जन्मनि भोग्यचदि ११८ ॥१ ३८14 एवं सर्वत्र यम # पूर्वखण्डे अब तारादायकमाई। लायक | सुषः : मैत्रः अतिमैत्रः जन्म! संपत् वदत् श्रेष १७ २० ६ /१० ★ २८ 4 + ८ ३८ D . 2 KO 6 0 ५२ २२ २६ 0 . ५ ५२ २६ $ ५ ० १९००/१९०२१८२९ १९२६ १९४६/१९५२/१९६२९९६९१९८७ २००३ १० ६ ६ ५ ! दे ५ ५२ १२५२ २६ २६ ३६ अथ वर्णदशामाह । जन्महोरक्षंलग्नर्क्षसंख्या ग्राह्या एथक पृथक् ॥ ओजलमे च युग्मे तु चक्रशुद्धैकसंयुता ॥ ७६ ॥ युग्मौजसाम्ये संयोज्य वियो ज्यान्योन्यमन्यथा ॥ मेषादितः क्रमादोजे मीनादेरुकमात्समे । ॥ ७७ ॥ एवं यचनमायातं वर्णदं तत्प्रकीर्तितम् ॥ एवं हादश- भावानां वर्णदं तत्प्रकीर्तितम् ॥ ७८ ॥ एवं द्वादशभावानां वर्ण- दं लममानयेत् ॥ महाणां वर्णदा नैव राशीनां वर्णदा दशा # ॥ ७९ ॥ वर्षसंख्यां विजानीयाच्चरपर्याप्रमाणतः ॥ २८० ॥ ६ ५ P + 4 ५२ wy 13 5 G D ६ .. ६ ५२ : ५२ २६ २०२ € १ ३८ 4 ५रै वर्णददशोदाहरणम् | अत्र तु ओजल्लामेषमध्ये जन्म अत एव मेषादिक्रमगणना संपर होरालमं वृषभ तस्य मीनाद्यपसव्यमार्गेण १० संख्याज तु स्वासियज्ञा उभयोयोग ११ मेषादिक्रमगणना ११ वर्षद एवं (२५६) 11 १५ 5 b ४ १४ 4.२ १८.1m अब यनंददेशाचक्रम् 1 g 8 1= 1: 1:1==1= ४ १४ २२

४

४ १४ | १४ ०५ 32 ११२११८१४४११०५१४७६१२

४

3 २ १४ २२ ११ ११ yo 30 १ = 3 = V ४ 12 १४ १४ २२ 4 १४ २२. १२ 3 19 2 1: ४ योगा S }< ४ १४ १४ 1४१४ ५४ + २२ | २७ / २२ २२ : २० अथ पंचस्वरदशामाह। पंचांका प्रथमे दत्वा स्वरान्वर्णाश्च विन्यसेत् ॥ आदावकछ- डायाश्च अंत ओचदवादयः ॥ ८१ || कांदिहांतौलिखेहर्णान्स्व- गधोइञणोज्झितान् ॥ तिर्यक्पंक्तिक्रमेणैव पंच पंच विभागतः ।। ॥ ८२ || नप्रौक्ता ङञणावर्णा नामादौ संति तेन हि ॥ चेद्भवति तदा जेया गजडास्ते यथाक्रमम् || ८३ || यदि नाम्नि भवेद्वर्णाः संयोगाक्षरलक्षणाः ॥ ग्राह्यस्तदादिमो वर्ण इत्युक्तं ब्रह्मणा पुरा ॥ ॥ ८४ ॥ अकाराद्याः स्वराः पंच ब्रह्माद्याः पंच देवताः ॥ निवृत्त्या- द्या: कलाः पंच इच्छाद्यं शक्तिपंचकम् ॥ ८५ ॥ मायाद्याश्चक्रभे- दाश्य धराद्या भूतपंचकम् ॥ शब्दादिविषयास्ते च कामबाणा इ. तीरिताः ॥ ८६ ॥ प्रभवादिक्रमेणैषां स्वराणामस्वरादिकः ॥ उदयो ह्यदशान्दानां प्रत्येक दशाब्दिकः ॥ ५५ ॥ अस्यांतरा पूर्वखण्डे अनेकदामः ३५ दयो वर्ष मेको मासी दिनद्वयम् ॥ लोकाब्धिनाढिकाः प्रोका अष्ट- त्रिंशपलानि च ॥ ८८ ॥ हादशाब्दादिनाड्यंताः स्वस्थानाच स्वकालतः ॥ उदयति पुनस्त्वत्रांतरकादशोदयैः ॥ ८९ ॥ जन्म- कर्माधानपिण्डं छिद्राः संज्ञाः स्वरादिषु ॥ यत्र नामाक्षरं प्राप्तं तत्रैव उढ़ितः स्वरः ॥ २९० ॥ तस्माइर्षान्विजानीयाइर्षान्मासी भवेत्पुनः ॥ मासद्वयं च विज्ञेयं दिनद्वादशकाधिकम् ॥ ९१ ।। एवं क्रमेण जानीयाहर्षान भागच पंचसु ॥ अमात्यकार्यकाव्यस्थदि- नानां नवकं तथा ।। ९२ ।। मार्ग पौषसमाप्त तु आद्यस्यादिदि- नत्रयम् ॥ एवं विभागथ्यांद्राब्दे संप्रदायानुसारतः ॥ ९३ ॥ ति थयः प्रतिषत्पूर्वाः कुजादेवरनिर्णयः॥ नंदा भद्रा जया रिक्ता पूर्णा चापि यथाक्रमम् ॥ १४ ॥ क्रमेणांकाः प्रदातव्या ग्राह्यायकाः समुचयः ॥ चंद्राष्टावस्वरे ज्ञेया इस्वरे नागकुंजराः ॥ ९५ ॥ उ स्वरे रामरंकाणि एस्वरे चंद्रखेचराः ॥ ओस्वरे पंचदशभिः स्थि- तियोगसमुद्रवः ।।९६॥ अस्वरे कौर्ष्यसिंहाजा इस्वरे शेंदुराशयः ।। उस्बरे चापजलजावेस्वरे तु तुलादृषौ ॥९७॥ ओ स्वरे मृगकुंभों च राशीशाद्वारजः स्वराः ॥ स्वराधः स्थापयेत्खेटान राशेयों यम्य नायकः ॥ ५८ ॥ अथ पंचस्वरदशोदाहरणमाह । अत्र तु इकारस्वरमध्ये जन्म तस्यायें इकारस्वरदशामध्ये उकारस्वरः पुनः पुकारस्वरः पुनः ओकारः पुनः अकारस्वरः एवं सर्वत्र ज्ञातव्य

• (२९८).

★ १२ / १२ उ ष

अथ पंचस्वस्वकम् |

व म अ १२ गं श बृहत्पारासारांश: व ओ १२ / २२ फ 3 जब पंचस्वरदशाचकमाइ भो १२ D . इ उ १२ : १२ D 4 poo १२ ५० १० ४ ● अ योगा + D 22.32 १० १८ १० १४१४ १४ १ २२ २२ २२ २२ • ५ D ३२ अथ योगिनी दशामाह । मंगला पिंगला धन्या भ्रामरी भद्रिका तथा ॥ योगिन्यष्टौ समाख्याता उल्का सिद्धा च संकटा ॥११॥ पिंगलातो भवेत्सूर्यो मंगलपतो निशाकरः ॥ भ्रामरीतो भवेद्रोमो भद्रिकातो बुधस्तथा ॥३०० ||धन्यकातो गुरुरभूत्सिद्धातः कविसंभवः ॥ उल्कातो भानु- तनयः संकटातस्तमो भवेत् ॥ १॥ स्वक्षै पिनाकनयनयुक्तं च वसु- भिर्हरेत् ॥ शेषेण योगिनी ज्ञेया शून्यपातेन संकटा ॥ २ ॥ एका- भिवृद्ध्या वर्षाणि मंगलाप्रमुखासु च ॥ प्रथमायां रसैवर्ष चयं च गुणयेत्पुनः ॥ ३ ॥ गताभिर्भस्य नाडीभिर्गुणयित्वा तु तैर्दिनँः ॥ विहांना सा प्रकर्तव्या स्फुटा चैवं भवेद्रघुवम् ॥ ४ ॥ A अथ योगिनीदशोदाहरणम् । तु जन्म नक्षत्रं पूर्वाषाढ़ा तस्य संख्या २० जाता इयं ३ युक्ता २३ अनेन व मिर्मकालव्धं २ शेषं ७ सिद्धादशायां जन्म अग्रे विंशोत्तरी- बटुक्तभोग्यमानीतं पूर्वजन्मनि भुक्तवर्षादि ६१६४|१८|२०|४२ इद्द जन्मनि मोम्यवर्षादि १७११११३९/१८ एवं सर्वत्र ज्ञेयम् ।। १४ २२. सि. D 4

११

१८ ४ पूर्वखण्डे अनेकदामेदाः १५ अथ योगिनांदायकम् । घ. डुं 0 सं. | . 2 Aap.o a.od 4 Fi. २ ÷ .... 2 १५ १५ बुद्धे 17 ४० ४० YO ४० ४० 44 ४ + c म. उ. ५ Ena व्यः रैल ५ ५ १५ ५३ ५३ ५३ ४० ४० ४७ ५ २२ अथ पिंडांशन सर्गिकाष्टकवर्गचतुर्णां आयुः परिदशामाह | पैंड्यांशनैसर्गिदशामायुः परिविचिंतयेत् ॥ तथा अष्टकवर्गे च विजानीहि द्विजोत्तम ॥ पेंड्यादिचतुर्विधदशोदाहरणमग्रे वक्ष्यति ॥ ५ ॥ अथ संध्यादशामाह परमायुदशांशाच स्फुटं संध्या भवेत्ततः ॥ स्वलनाधिपतेरादो ततोन्येषु ग्रहेषुच ॥ ६ ॥ अथ संध्यादशोदाहरणमाह । परमायुः समासः अत्र`तु ल्याधिपतिः मौमसास्यादिमा दशा अ बुधादिक्रमेण ज्ञेयम् || रहोरा समरि अथ संध्यादेशाचक्रम् | मंगा दुषः गुरुः शुकः शानिः राहु केतुः सूर्यः चंद्र ग्रहाः १० १० १० १८ १० २ २ ¢ 4 D G १० Y + १० ८ c C i ç ! + 5 J C ० ५ c ! २ y १४ १४ १४ १४ ! ३२ २२ २२ S + ६ + 3 : १८००१०१०१९२०१०३८५९४०/१९५०५९६ १८ १० १० १० १० 34 V ✔ ४ ४ १,४ १४ 2% श्रृ४ ब्बे २२. २२ २२. २२ 15 ! B अथ पाचकदशामाह | २ ४ संध्या रसगुणा कार्या चंद्रवह्निता फलम् ॥ प्रथमे कोष्ठके स्थाप्य अर्द्धमईत्रिकोष्ठके ॥ ७ ॥ त्रिभागं वसुकोष्ठेषु लिखेडि- इन्प्रयन्नतः ॥ एवं हादशभावेषु पाचकानि प्रकल्पयेत् ॥ ८ ॥ अथ पाचकदशोदाहरणम् । संध्या दशा रसगुणा कार्या ७२ चंद्रवह्नि ३१ भक्तेलब्धम् १९११३६।४६ २.७ प्रथमकोष्ठे संस्थाप्य पुनः अस्या ||११|१८|२३|१३ अयं त्रिषु को- क्षेत्र संस्था एनस्तृतीयांश ०११११११५/०१२७ अयं चकोडके संस्थाप्यः एवं सर्वत्र क्षेयम् ॥ L पूर्वखण्डे विंशोहदशामाध्यायः ३६ अथ पाचकंदशाचक्रम् | %; ६ '3 ८ ९ १ G प्र D 6 ... 3 ११. ११ ११ १२ 1.5 1.9 1.9 ७ ७ 3 ७ या ६ १८१८/१८ ११११११५.११११११ दिनानि ४६२३२३२३१५ १५ १५/१५ ५५१५५५१५ घटब २७ १३ | १३ १३ २७ २७/२७ २७ २७/२२७२७ ना 33. २ ३ og de o १०/९/८ १८ 4 २ | २० ४ ११ २९ १०६ २७ २८ + १० ९४ १२ वाय: 3 २२ २ १३ २४ 2 ०२४४७० २५४१५१२२४३,५८२४ ३२ ४: २/१५ २८.५५/२२४०.१६४३१०/३७ २८ बलाबलविवेकेन फलं ज्ञेयं दशासु च ॥ विपरीतं फलं वाच्यं खेटे वऋगते सदा ॥९॥ आदि स्थिते खेटे दशारंभफलं वदेत ॥ दशामध्ये फलं वाच्यं मध्यद्रेष्काणके स्थिते ॥३१०॥ अंते फलं तृतीयस्थे व्यस्तं खेटे च वििण ॥ इति ते कथिता विन दशाभेदा अनेकशः ॥ ११ ॥ यस्मै कस्मै न दातव्यं ज्ञानमेतत्सु- दुर्लभम् ॥ ३१२ ॥ इति श्री बृहत्पाराशरहोगपूर्वखंडसारां अनेकदशाभेदकथनं नाम पंचत्रिंशोऽध्यायः ॥ ३५ ॥ पराशर उवाच । मार्तण्डं च प्रणम्य सर्वजगतामीशं शिवं शंकर सर्वेषां हृदि संस्थितं पशुपति भग भवानीपतिम् ॥ लोकानां प्रलयोदयस्थि- तिकरं त्रैलोक्यनाथं हरिं वक्ष्यामह महेश्वरस्य कृपया दायप्र- काशं शुभम् ॥ १ ॥ अथ विंशोत्तरीपंचविधांतरमाह । • अब वक्ष्ये खगेशानां मुक्तिं पंचविधामहम् ॥ दशा खांतईपाराडोससारां - शाचेच तत्तदंतर्दशा तथा ॥ २ ॥ सूक्ष्मभुक्तिप्राणदशाप्येच पंच- दशाः स्मृताः ॥ ३॥ मार्तण्डेन्दुकुजाहिजीवश निवित्केतुः सित- ते क्रमात्षट्शक्तिर्मुनयो धृतिर्धरणिपा एकोनिता विंशतिः ॥ अ त्यष्टिर्मुनयो नखा इति विदुर्नाथा इमे खेचराः सप्तायैर्यमविश्व- मादिनवकर्क्षाणां दिनेशादयः ॥ ४ ॥ के. १७ 19 मु. $11. पृ. पुष्य आले. म. वि.स्वा. वि. अनु. ज्ये. मूळ पूर्वापा इ. पा.. घं. श.पू मा. उ.भा. रेवती, अश्वि, भरणी ६ उ. अथ विंशोत्तरीमहादशावर्षनक्षत्राणि । भी. रा. नी. रा. घं. १० | ७ रो. ! ६. शु. प्रहार २० बराणि इमानि नक्षत्राणि अथ भुक्तभोग्यानयनमाह । स्फुटतरी हिमगुः कलिकात्मकः खखग जैर्विभजेद्द्रतऋक्षकम् ॥ तवर्षगुणं च समादिकं खखगजैर्विभजेत्फलमत्र च ॥ ५ ॥ अस्योदाहरणमाह | स्फुटतर इति । स्फुटतरः हिमगुचंद्र १ | ८ | १५ । ७ तस्य कला 7 ० २२९५ | ७ अस्याष्टशतेन ८०० भक्तेलब्धं २ तद्वनक्षत्रं भरणी ज्ञेयम् शेषं ६९५।७ पुनः लब्धांके रूपहीने नवभिभक्त शेषा दशा ज्ञेया | तत्रात्र लब्धां को द्वौ तन्मध्ये रूप ९ होने शेषं १ रूप स० १ चं० २ मो० ३ रा० ४ जी० ५ १० ६ ज्ञ० ७ के० ८ शु० ९ क्रमेण सूर्यदशा वागता । अथास्या भुक्तभो ग्यानयनं ६९५ । ७ तद्दुहुवर्षगुणं तस्य जातस्य उडु जन्मनक्षत्रम् तस्याधि- हाता यो दशाः तस्य यावंति वर्षाणि तेन शेषं गुणनीयम् । अत्र सूर्य- दशावपगि ६ तेन गुणितं जातं ४१७० । ४२ अष्टशतेन ८०० मक्तेलेधं विंशो३६ ५ वर्षाणि १७०।४२ द्वादश जातं २०४८.२४ . कन्ध २ मासाः शेष ४४८ २४ त्रिंश जातर १३४५२ | ● असतेन भक्तेन व्धं ९६ दिनानि शेषे ६५२ । पत्रिं जातं ३९१२०1०ह शतेन भक्तब्ध ४८ घटिकाः शेषम् ७२०० जातं ४३२०० अष्टशतेन मक्तेलब्धम् ५४ पलानि शेषं पूर्णे सति गणितांक सत्यमेव ५ | २ | १६ | ४८ | ५४ वर्षादिकाले पूर्वजन्मनि मुक्तदशा पम्मध्ये पा तिता सती शेषा ०९/१३ |११|६ भोग्यदशा इह जन्मन्येवं सर्वत्र ज्ञेषम् !! अथ सूर्यस्य दशावर्षाणि ६ तस्य फलम् । सूर्योत्कृष्टदशा करोति सुतधी प्रज्ञाधिकारोच्छ्रज्ञानार्थागम- कीर्तिपौरुषसुखप्राप्तीश्वरानुग्रहान् | भानोः पापड़शा करोति विफलोद्योगार्थहान्यामयात्राजक्षोभमहीशकोपजनकारिष्टाशिवा- धोदयान् ॥ ६ ॥ मूलत्रिकोणे स्वक्षेत्रे स्वोच्चे वा परमोचगे ॥ के- न्द्र त्रिकोणलाभस्थे भाग्यकर्माधिपैर्यते ॥ बलं सूर्य समायुक्त रवौ वर्गे बलैर्यते ॥ तस्मिन्दाये महासौख्यं धनलाभादिकं शुभ- म् ॥ ७ ॥ अत्यंतं राजसन्मानम श्वांदोल्यादिकं शुभम् ॥ सुताधि- पसमायुक्तं पुत्रलाभं च विंदति ॥ ८ ॥ धनेशस्य च संबंधे गजां- तैश्वर्यमादिशेत् ॥ वाहनाधिपसंबंधे वाहनत्रयलाभकृत् ॥ ९ ॥ नृपालतुष्टिर्वित्ताव्यः सेनाधीशः सुखी नरः ॥ वस्त्रवाहनलाभश्च इति दाये रवौ बली ॥ १० ॥ नीचे षडष्टके रिष्फे दुर्बले पापसंयु- ते ॥ राहुकेतुसमायुक्ते दुःस्थानाधिपसंयुते ॥ ११ ॥ तस्मिन्दाये महापीडा धनधान्यविनाशकृत ॥ राजकोपं प्रवासं च राजदंड धनक्षयम् ॥ १२ ॥ ज्वरपीडा यशोहानिर्बन्धुमित्रविरोधकृत् ॥ • प्रवास रोगविद्वेषो ह्यपमृत्युभयं भवेत् ॥१३॥ चौराहव्रणभीति

ज्वरबाधा भविष्यति ॥ पितृक्षयभयं चैव गृहे त्वशुभमेव च ॥१६॥

- STAN पितृवर्गे मनस्तापं जनद्वेषं व विदति ॥ शुभदृष्टियुते सूर्य मध्ये तस्मिन्कचित्सुखम् ॥ पापग्रहेण संदृष्टे वदेत्पापफले नरः ॥ १५ ॥ अथ चंद्रस्य महादशावर्षाणि १० तस्य फलम् ।... चंद्रोत्कृष्टदशा करोति जननीचेयस्तड़ागादिकं क्षेत्रारामंट- हासन द्विजवर श्रीशोभनांदोलिका | इन्दोः पापदशानंहीनक- पष्णानंतार्थनाशामयप्रज्ञाहीनजुगुप्समातृमरणक्षोभातिशीतज्य- गन् ॥ १६ ॥ स्वो स्वक्षेत्रगे चैत्र केंद्रे लाभत्रिकोणगे ॥ शु- भग्रहेण संयुक्ते वृद्धिचंद्रवलैर्युते ॥ १७ ॥ कर्मभाग्याधिपे चंद्रे वाहनीय बलैर्युते ॥ आद्यंतेश्वोरुभाग्येशधनधान्यादिलाभकृत् ॥ १८ ॥ गृहे तु शुभकार्याणि वाहनं राजदर्शनम् ॥ यत्नकार्या- र्थसिद्धिः स्यागृहे लक्ष्मीकटाक्षकृत् ॥ १९ ॥ मित्रप्रभुवशाद्वाग्य राज्यलाभं महत्सुखम् || अश्वांदोल्यादिलाभं च श्वेतवस्त्रादि- लाभकृत् ॥ २० ॥ पुत्रलाभादिसंतोषं गृहगोधनसंकुलम् ॥ ध नस्थानगते चंद्रे तुंगे स्वक्षेत्रगेपि वा ॥ २१ ॥ अनेकवनलाभं च भाग्यवृद्धिर्महत्सुखम् ॥ निक्षेप राजसन्मानं विद्यालाभं च विंदति ॥ २२ ॥ नीचे वा क्षीणचंद्रे वा धनहानिर्भविष्यति ॥ दृश्चिक्ये बलसंयुक्तं क्वचिसौख्यं क्वचिद्धनम् ॥ २३॥ दुर्बले पापसंयुक्त देह- जाव्यं मनोरुजम् ॥ भृत्यपीडा वित्तहानिर्मातृवर्गजनाद्वधः ॥२४॥ पष्ठाष्टमव्यये चंद्रे दुर्बले पापसंयुते ॥राजद्वेपो मनोदुःखं धन- धान्यादिनाशनम् ॥ २६ ॥ मातृकेश मनस्तापं देहजाड्यं मनो- रूमम् ॥ दुःस्थे चंद्रबलैर्युक्त कचिल्लाभं कचित्सुखम् ॥ देह- आव्यं कचिचैव शांत्यर्थन विनाशनम् ॥ २६ ॥ अथ कुजदशावर्षाणि ७ तस्य फलम् । ओमकृष्टदशा कंगति वसुधाप्राप्तिं धनस्याग मान्प्रज्ञास्वच्छ- पूर्वखण्डे मिश्रोतरीमहादयानन्यायः ३६ (२१५) मनः पराक्रम दवत्पारिक्षयान्वानुजान् ॥ पापो मोमरुजार्तिदं च कलहं चौराग्निबंधत्रणमक्षिक्षीणमहीशपीडनरुजः क्षोमक्षति दा- स्यति ॥ २७ ॥ परभोञ्चगते भौमे स्वोचे मूलत्रिकोणगे ॥ स्व- झें केंद्रत्रिकोणे वा लाभे वा धनगेऽपि वा ॥२८॥ संपूर्णमल संयुक्ते शुभदृष्टे शुभांशके | राज्यलाभं भूमिलामं धनधान्या- दिलाभकत् ॥ २९ ॥ आधिक्यं राजसन्मानं वाहनांबरभूषणम् ॥ विदेशे स्थानलाभं च सोदराणां सुखं लभेत् ॥ ३० ॥ केंद्रग यदा भोमे दुश्चिक्ये बलसंयुते ॥ पराक्रमादित्तलाभो युद्धे शत्रु- जयो भवेत् ॥ ३१ ॥ कलत्रपुत्रविभवं राजसन्मानमेव च ॥ दशादी सुखमाप्नोति दशांते कष्टमादिशेत् ॥ ३२ ॥ नीचादि- दुःस्थगे भौमे बलाबलविवर्जिते ॥ पापयुक्ते पापदृष्टे सा दशा नेष्टदायिका ॥ ३३ ॥ अथ राहृदशावर्षाणि १८ तस्य फलम् | राहूत्कृष्टदशा करोति सकलश्रेयो महद्राज्यकृद्धर्मार्थागमपु- ण्यतीर्थचलनज्ञानप्रभावोच्छ्रयान् ॥ राहोः पापदशाहिभोतिवि- षभी: सर्वांगरोगार्तिकृच्छत्राघातविरोधवृक्षपतनं नारातिर्पाडोद- यान्।।३४॥राहोस्तु वृषभं केतोर्वृश्चिकं तुंगसंज्ञकम् ॥ मूलत्रिकोण- कर्क च युग्मचापं तथैव च ॥ ३५ ॥ कन्या च स्वग्रहं प्रोक्तं मीन च स्वगृह स्मृतम् ॥ तदाये बहुसौख्यं च धनघान्यादिसंपदाम् ॥ ३६॥ मित्रप्रभुवशादिष्टं वाहनं पुत्रसंभवः ॥ नूतनगृहनिर्माण धर्मपिता महोत्सवः ॥ ३७॥ विदेशराजसन्मानं वस्त्रालंकारभूषणम् ॥ शु- भयुक्ते शुभेष्टे योगकारकसंयुते ॥ ३८ ॥ केंद्रनिको दृश्चिक्ये शुभराशिगे ॥ महाराजप्रसादेन सर्वसं ॥ ३९ ॥ यवनप्रभुसन्मानं गृहे कल्याणसंभवम् ॥ या व्यय बृहत्पाराशरदोरासारौक्षः । राहौं तदाये कष्टदो भवेत् ॥ ४० ॥ पापग्रहेण संबंधे मारकग्रह- संयुते ॥ नीचराशिगते वापि स्थानभ्रंश मनोरुजम् ॥ ४१ ॥ वि नश्येद्दारपुत्राणां कुत्सितानां च भोजनम् ॥ दशादी देहपीडा च 'धनवान्यपरिच्युतिः ॥ ४२ ॥ दशामध्ये तु सौख्यं स्यात्स्वदेशे घनलाभकृत् ॥ दशाते कष्टमाप्नोति स्थानत्रंशो मनोव्यथा ॥४३॥ अथ गुरुमहादशावर्षाणि १६ तस्य फलम् । जीवात्कृष्टदशा करोति विपुलग्रामाधिकारात्मज श्रीसौभाग्य- गुणाकराश्रितजनाद्यांदोलिकावैभवान् ॥ जैव्या पापदशा महीं- श्वरमयायाधिश्च धैर्यच्युतिं धान्यानर्थमही सुतार्तिजनकक्षोभा- शनार्तिक्षयान् ॥ ४४ ॥ स्वीचे स्वक्षेत्रगे जीने केंद्रे लाभत्रिकोण- गे॥ मूलत्रिकोणलाभ वा तुंगांशे स्वांशगेऽपि वा ॥४५॥ रा ज्यलाभं महत्सौख्यं राजसन्मानकीर्तनम् ॥ गजवाजिसमायुक्तं देवबाह्मणपूजनम् ॥ ४६ ।। दारपुत्रादिसौख्यं च वाहनांवरलाभ- गम् ॥ यज्ञादिकर्ममिहिः स्याद्वेदांतश्रवणादिकम् ॥ ४७ ॥ महा- राजप्रसादेन इष्टसिद्धिः सुखावहा ॥ आंदोलिकादिलाभश्च क- ल्याणं च महत्सुखम् ॥ १८ ॥ पुत्रदारादिलाय अन्नदानं मह त्प्रियम् ॥ नीचास्तपापसंयुक्ते जीवे रिफाष्टसंयुते ॥ ४९ ॥ स्था- नशं मनस्ताप पुत्रपीडा महद्भ्यम् ॥ पश्वादिधनहानिश्च तीर्थ- यात्रादिकं लभेत ॥ ५० ॥ आदौ कष्टफलं चैव चतुष्पाज्जीवला- भकत ॥ मध्यति सुखमाप्नोति राजसन्मानवैभवम् ॥ ५१ ॥ अथ शनिमहादशावर्षाणि १९ तस्य फलम् । मंदोत्कृष्टदशा करोति विभवप्रज्ञानयज्ञादिकक्षेत्रग्रामपुरादि- नायकत्र्यापारदोत्सुका ॥ मन्दः पापविषप्रयोगधनहृदेहा- दिया गजोधविरुद्धकार्यविचलोद्योगांगपीडोद्यान् पूर्वखण्डे विंशोखरीमहादाव्यायः २६ ( २६७ ) ॥ ५२ ॥ स्वोचे स्वक्षेत्रगे मर्द मित्रक्षेत्रेञ्थ वा यदि ॥ मूलत्रिको भाग्ये वा तुंगांशे स्वाशगंऽपि वा ॥ ५३॥ विक्ये लाभग चैव राजसम्मानवैभवम् ॥ सत्कीर्तिर्धनलाभश्व विद्यावादविनोद- कृत् ।। ५४ ॥ महाराजप्रसादन गजवाहनभूषणम् ॥ राजयोग प्रकुर्वीत सेनावीशान्महत्सुखम् ॥ ५५ ॥ लक्ष्मीकटाक्षचिन्हानि राज्यलाभं करोति च ॥ गृहे कल्याणसंपत्तिरिपुत्रादिलाभकृत ॥ ५६ ॥ षष्टाष्टमव्यये मंदे नीचे वास्तंगतेपि वा ॥ विषशस्त्रादि- पीडा च स्थान मध्यम् ॥ ५७ ॥ पितृमावियांगं च दा- रपुत्रादिपीडनम् ॥ गजवैषकर्माणि ह्यनिष्टं बंधनं तथा ॥८॥ शुभयुक्तक्षिते मंदे योगकारकसंयुते ।। केंद्रत्रिकोणलाभे वा मीनगे कार्मुकेशन||५९ ॥राज्यलाभं महोत्सा गावांबर संकुलम् ||६ ० ।। अथ बुधमहादशावर्षाति १७ तस्य फलम् | सौम्योत्कृष्टदशा करोति वसनानंतादिधान्योच्छ्याञ्छेयःमो- ख्यगृहस्वबंधुविजयः प्राप्तीष्टवस्त्याग मान ॥ बोध्या: पापदशावि- देशगमनं क्षोभः स्वयंधुक्षयः प्रशाहीनमतिर्धनार्तिकलहक्षेत्रार्थ- नाशापदः ।। ६१ ॥ स्त्रीचे स्वक्षेत्र संयुक्त केंद्रलाभत्रिकोणगे || मित्रक्षेत्रसमायुक्ते सौम्ये दाये महत्सुखम् ॥ ६२ ॥ धनधान्या दिलाभ व सत्कीर्तिधनसंपदाम् ॥ ज्ञानाधिक्यं नृपप्रीति सत्कर्म- · गुणवर्द्धनम् ॥ ६३ ॥ पुत्रदारादिसौख्यं च देहाराभ्यं मह सुखम् ॥ क्षीरेण भोजनं सौख्य व्यापारेण धनागमम् ॥ ६४ ॥ शुभदृष्टिय ते सौम्य भाग्ये कर्माधिषे यदा ॥ आधिपत्ये चलवती संपूर्णफल दायिका ।। ६५ ।। पापमहयुते दृष्टे राजद्वेषं सतोरुजम् ॥ बंधुजन- विरोधं च विदेशगमनं तथा ॥ ६६ ।। परमेयं च कलह सूत्रक- छान्महद्रयम् ॥ पशष्ट सोग्ये गार्थनाशीनमरा ( २६८) बृहत्पाराशरहोरा सारांशः। ॥ ६७ ॥ ममतपीडा घन चैव पांडुरोगं तथैव च ॥ नृपथौराग्निभीतिं चकृषिगोभूमिनाशनम् ॥ ६८ ॥ दशादौ वनधान्यं च विद्यालाभं महत्सुखम् पुत्रकल्याणसंपत्तिः सन्मार्गे धनलाभकृत् ॥ ६९ ॥ मध्ये नरेंद्रसन्मानमंते दुःखं भविष्यति ॥ ७० ॥ अथ महादशावर्षाणि ७ तस्य फलम् । केतूत्कृष्टदशा करोति विजयक्रूरक्रियार्थागमं म्लेच्छमापति- लब्धभाग्यकवनप्रारंभशत्रुक्षयान् | केतोः पापदशातिकष्टविफ- लानर्थक्रियायोगहच्छूलास्थिज्वर कंपनहिजजन द्वेषातिमूर्खक्रिया- न् ॥ ७१ ॥ केंद्रलाभमिकोणे वा शुभराशौ शुभक्षिते ॥ स्वोचे वा शुभवर्गे वा राजप्रीतिं मनोरुजम् ॥ ७२ ॥ देशग्रामाधिपत्यं च बाहनं पुत्रसंभवम् ॥ देशांतरप्रयाणं च अन्यदेशे सुखावहम् || ॥ ७३ ॥ पुत्रदारसुखं चैव चतुष्याज्जीवलाभकृत् ॥ दुश्चिक्ये षष्ठ- लाभे वा केतुर्दायें सुखं भवेत् ॥ ७४ ॥ राज्यं करोति मित्रांशं ग- जवाजिसमन्वितम् ॥ दशादी राजयोगाश्व दशामध्ये महद्भयम् || ॥ ७५ ॥ असे दूराटनं चैव देहविश्रमणं तथा ॥ वने रंध्रे व्यये के- तौ पापदृष्टियुतेक्षिते ॥ ७६ ॥ निगर्ड बंधूनाशं च स्थानभ्रंशं म नोरुजम् ॥ शूद्रशून्यादिलाभं च नानारोगाकुलं भवेत् ॥ ७७ ॥ अथ शुक्रमहादशावर्षाणि २० तत्फलम् । शौकी श्रेष्ठदशा करोति सुखसौभाग्योच्छ्रयांदोलिकाऽष्टैश्वर्ययु- तधर्मबुद्धिकनकाराभावगीतोत्सवान् ॥ शौकी पापदशा कलत्रय- यकमावार्थहानिप्रदा संतस्तिर्यग्जंतुदोष विपुलस्त्रीवर्गरोगोद्रवान् ॥ ७८ ॥ परमोञ्चगते शुके स्वोच्चे स्वक्षेत्रकेंगे ॥ नृपाभिषेकस- प्रासिवाहनांबरभूषणम् ॥ ७९ ॥ गजाश्वपशुलाभं च नित्यं मि- भोजन ॥ अखंडमंडलाधीशराजसम्मानवैभवम् ॥ ८० || · • पूर्वखण्डे विंशोत्तरीमा निम्याय १६(२६९) यदंगवाद्यथोषं व गृहे लक्ष्मीकटाक्षळत || त्रिकोणस्थे मीनझुके राज्यार्थगृहसंपदः ॥ ८१ । विवाहोत्सवकार्याणि पुत्रकल्याणवेन- बम् ॥ सेनाधिपत्यं कुरुते इष्टबंधूसमागमम् ॥ ८२ #नष्टराज्या- इनप्राप्तिगृहे गोधनसंग्रहम् ॥ षष्टाष्ट्रमव्यये शुके नीचे वा ल्प- यराशिगे ॥ ८३ | आत्मबंधुजनद्वेषं दारवर्गादिपीडनम् ॥ व्य- वसायात्फलं नष्टं मोमहिष्यादिहानिकृत् ॥ ८४ ॥ दारपुत्रादिपी- डा वा आत्मबंधुवियोगकृत् ॥ भाग्यकर्माधिपत्येन लभवाहनस- शिगे ॥ ८५ ॥ तदशायां महस्सौख्यं देशग्रामाधिपत्यताम् # देवालयतडागादिपुण्यकर्मसु संग्रहम् ॥८६॥ अशदाने महत्सौख्यं नित्यं मिष्टान्नभोजनम् ॥ उत्साहः कीर्तिः संपत्तिः स्त्रीपुत्रधनसं- पदः ॥ ८७ ॥ स्वभुक्तौ फलमेवं स्याहलाम्यन्यानि भुक्तिषु ॥ द्वि- तीयद्यूननाथे तु देहपीडा भविष्यति। तद्दोषपरिहारार्थ रुद्रं वा व्यमकं जपेता श्वेतां गां महिषीं दद्यादारोग्यं च भविष्यति ॥२॥ अथ द्वादशभावाधीशदशाफलमाह | लप्रेशस्य दशा बलं बहुघनं वित्तंशितुः पंचतां कष्टं वेति स- होदरालयपतेः पापं फलं प्रायशः ॥ तुर्यस्वामिन आलयं किल सुताधीशस्य विद्यासुखं रोगागारपतेररातिजभयं जायापतेः शो- कताम् ॥ ९० ॥ मृत्यु मृत्युपतेः करोति नियतं अर्मेशितुः सक्रि- याँ चित्तं राजपतेर्नृपाश्रयमथो लाभं हि लाभेशितुः ॥ रोगे द्रव्य- विनाशनं च बहुधा कष्टं व्ययेशस्य वै पूर्वैरंगभृतामुदीरितमिदं सन्वादि भावेशजम् ॥९१ ॥ भावाभियो बलबूतो निजगेहगामी तुमत्रिकोणशुभवर्गगतोपि पूर्णम् ॥ जंतोः फलं खलू करोति म दारिनीचस्थानस्थितोऽशुभफलं विमलो विशेषत् ॥ ९२ ।। आः शुभाः शुभफलं नृणां कालविदो जनाः ॥ एतद्दतं विनितिमाé um bom ( २७० ) बृहत्वारासहोरासारांशः 1 युषां निश्चयो नृष्णम् ॥ ९३ ।। पंचमेशदशायां तु धर्मस्व दशक तु या || अतीव शुभदा प्रोक्ता कालविद्भिर्मुनीश्वरैः ॥ ९४ ॥ समं- वनाथस्य तपोषिपस्थ दशा शुभा राज्यसुतप्रदा स्यात् ॥ सकी- तिनाथस्य सुखेश्वरस्य दशा तथा प्राहुरुदारचित्ताः ॥ ९५ ॥ पं चमेशन युक्तस्य ग्रहस्य शुभदा दश || नाथे धर्मपयुक्तस्य दश परमशोभना ॥ ९६ ॥ पापदृष्टस्य खेटस्य दशा राज्यप्रदायिनी ॥ शुभयुक्तस्य खेटस्य दशा द्रव्यप्रदायिनी ॥ सपंचमेशल वा दशा राज्यप्रदायिनी ॥ ९७ ॥ सपंचमेशस्य तपोधिषस्य दशा भवेद्राज्यसुखार्थलाभदा ॥ तथैव मानाविषसंयुतस्य सुतेश्वरस्या- पि दशा शुभा स्यात् ॥ ९८ ॥ पंचमेशेन युक्तस्य मानेंद्रस्य दशा शुभा ॥ सुखेशसहितस्यापि धर्मशस्यदशा शुभा/पंचमस्थानग- स्यापि मानेशस्य दशा शुभा ॥ ९९ ॥ शुभाशुभस्थानगमा न यस्य तथैव मानार्थसुखान्विता स्यात् ॥ तदा नृणां सौख्पकरी भवेदि सुवेशयुक्तस्य व मानवस्थ ॥१०० ॥ षष्ठस्य सप्तमस्यै- को नायको मानराशिगः ॥ दशा तस्य शुभा ज्ञेया तथा तेन यु- तस्य च ॥ १ ॥ एको हिसप्तमस्थाननायको यदि सौख्यगः ॥ तेन युक्ता दशा ज्ञेया शुभा प्राहुर्मनीषिणः ॥२॥ षष्टाष्ट्रमव्यया- धीशाः पंचमाधिपसंयुताः ॥ तेषां दशा च शुभदा प्रोच्यते का- लवित्तमैः || ३ || सुखेशो मानभावस्थो मानेशः सुखराशिगः ॥ तयोर्दशा शुभा प्रादुर्ज्योतिःशास्त्रविदो जनाः ॥ ४ ॥ सुतेशमा- नेश सुखेशधर्मपा एकत्र युक्ता यदि यत्र कुत्र ॥ तेषां दशा राज्य- फलप्रदा तेर्युक्तमहाणामपि वै वदेहा ॥ ५ ॥ वाहनस्थानसंयुक्त मंत्रनाथदशा शुभा ॥ सुखराशिस्थकर्मेशदशा राज्यप्रदामिनीः ।। ॥ ६ ॥ ताभ्यां युक्तस्य खेटस्य दृष्टियुगस्य चेतयोः ॥ राज्यप्रदा बृहत्वारासहोरासारथिः युषां निश्चयो नृणाम् ॥ ९३ ॥ पंचमेशदशायां तु धर्मपस्त्र दशा ४ ॥ समं- झा सकी- Vad zgit || य दशा यिनी # ने वा रिस्पा- दशर शनम- मान ज्यकरी मस्यें- T:1 यया- ! का- T: H मा- दा पूर्वखण्डे विंशोचरीमहावयालयाध्यायः ३६ (२) दशा प्रादुर्विद्वांसो देवर्चितकाः ॥ ॥ कर्मस्थानस्य बुडीशद संपत्करी भवेत् ॥ मानस्थिततपोधीशदशा राज्यप्रदायिनी ॥८॥ यस्मिन्भावे शुभस्वामिसंबंध स्तुंगस्चरः ॥ म्यात्तद्भावदशार्या तु अत्यैश्वर्यमखंडितम् ॥ ९ ॥ यद्भावेशः स्वार्थराशिमवितिष्ठति पश्यति ॥ स्यात्तद्भावदशाकाले धनलाभो महत्तरः ।। ११०॥ क स्माइययगतो यस्तु तवशायां धनक्षयम् ॥ यस्मात्रिकोणमाः पापास्तत्रात्मशमनाशनम् ॥ ११ ॥ पुत्रहानिः पितुः पीडा मन- स्तापो महान् भवेत् ॥ यस्मात्रिकोणगा रिःफरंप्रेशाकेंन्दु सूर्यजा: ॥ १२ ॥ पुत्रपीडा द्रव्यहानिस्तत्र केवहिसंगमे । विदेश भ्रमणं केशी भयं चैव पदे पदे ॥ १३ ॥ यस्मात्पष्ठाष्टमे क्रूरनीचस्वंटाद- यः स्थिताः ॥ रोगपाहा स्यान्मुहुः पीडा सुदुःसहा ॥ १४॥ यस्माच्चतुर्थःक्रूरः स्याद्भूगृहक्षेत्रनाशनम् ॥ पशुहानिस्तत्र भोगे गृहदाहप्रमातृटक् ॥ १५ ॥ शनौ हृदयशूलं स्यात्सूर्य राजप्रकोप- नम् ॥ सर्वस्वहरणं राहों विषचौरादिजं भयम् ॥ १६ ॥ यस्माद- शमभे राहुः पुण्यतीर्थाटनं भवेत् ॥ तस्मात्कर्माय भाइर्क्षगताः झोभनखेचराः ॥ १७ ॥ विद्यार्थधर्मसत्कर्मख्यातिपौरुषसिदयः॥ यतः पंचमकामारिगताः स्वोच्च शुभप्रहाः ॥१८॥ पुत्रदारादिसंप्रा- तिर्नृपपूजा महत्तरा ॥ यस्मिन्नाज्ञाय कर्माबुनवलमाधिपाः स्थिताः ॥१९॥ तत्तद्भावार्थसिद्धिः स्याच्छ्रेयो योगानुसारतः॥ यस्मिन गुरुर्खा शुक्रो वा शुभेशो वापि संस्थितः ॥ १२० ॥ कल्याप्मोत्सवसंप- त्तिर्देवबाह्मणतर्पणम् ॥ यचतुर्थ तुंगखेटाः शुभस्वामी महस्व वा ॥ २१ ॥ वाहनमामलाभव पशुवृद्धि भूयसी ॥ तत्र चंद्रेश- लाभ: स्याबहुधान्यरसान्युत ॥२२॥ पूर्णे बिधों निधिप्राप्ति- से मणिसंचयम् ॥ तत्र शुक्रे सद्गादिवायमानपुरस्कल २३॥ (२७५) राताराया आंदोलिकाप्तिजये तु कनकांदोलिका ध्रुवम् ॥ लभकर्मेशमाग्येश तुंगस्वशुभयोगतः ॥ २४ ॥ सर्वोत्कर्षमहेश्वर्यसाम्राज्यादिमह- स्फलंम् ॥ एवं तत्तद्भावदायफले यत्स्याहिचिंतयेत् ॥ २५ ॥ एकै- रुहुदशा स्वीया गुणैरष्टादशात्मना । भिन्ना फलविपाकस्तु कुर्याई चित्रसंयुतम् ॥ २६ ॥ परमोचे तुंगमात्रे तदर्वाक्तदुपर्यपि ॥ मू- लत्रिकोणभे स्वक्षं स्वाधिमित्रग्रहस्य मे ॥ २७ ॥ तत्कालसुहृदो गेहे उदासीनस्य भे तथा ॥ शत्रोपि रिपोर्भे व नीचांतादूर्ध्वदे- शमे ॥ २८ ॥ तस्मादव नोचमात्रे नीचांते परमांशके ॥ नी- चारवर्गे शकले स्ववर्गे केंद्रकोणभे ॥ २९ ॥ श्रवस्थितस्य खेट- स्य समरे पीडितस्य च ॥ गाढमूढस्य च दशापचितिः स्वगुणे: फलम् ।। १३० ।। परमोच्चगतो यस्तु योऽतिवीर्यपरत्रवान् ॥ संपू- र्णाख्या तद्दशा तु राज्यभोग्यशुभप्रदा ॥ ३१ ॥ लक्ष्मीकटाक्ष- चिह्नानां चिदावासगृहप्रदा ॥ तुंगमात्रगतस्यापि तथा वीर्या धिकस्य च ॥ ३२ ॥ पूर्णारख्या बहुवैश्वर्यदायिन्यपि रुजाप्रदा || अतिनीचगतस्यापि दुर्बलस्य ग्रहस्य तु ॥ ३३ ॥ रिकाष्टानि- ष्टफलदा व्याध्यनर्थमृतिप्रदा ॥ अत्युञ्चेप्यतिनीचांचे मध्यमस्य च रोहिणी ॥ ३४ ॥ मित्रोञ्चभवागत्यस्य मध्याख्या अर्थदा द शा ॥ नीचांतादुच्चभागान्तं भषट्के मध्यमस्य च ॥ ३५ ॥ दश रोहिणी नीवरिपुमांशगतस्य च || अवमाख्या भयक्केशव्या- विदुःखविवर्धिनी ॥ ३६॥ नामानुरूपफलदा पाककाले दशा गया ॥ भाग्येशगुरुसंबंधा योगहकेंद्रभादिभिः ॥ ३७ ॥ परेषाम- पि दायेषु भाग्योपकममुन्नयेत् ॥ जातको यस्तु फलंदो भाग्ययो- गप्रदोऽथ यः ॥ ३८ ॥ सफलो वक्रिमादूर्ध्वमन्यानपि च खेष- रान् ॥ दुर्बलामसमर्थाय फलदानेषु योगतः ॥ ३९ ॥ तारतम्यापूर्वखण्डे बोरीमहादयः १६ (२२) सुसंनया दशा होताः फलप्रदाः ॥ स्वकेंद्रादिजु तेचां पूर्णाटी- त्रिव्यवस्थया ॥ १४० ॥ प्रसाकार इत्येतत्संततं संपदांबल शीषदयस्वगा स्वस्वदशादर्दो स्वफलप्रदा ॥ ४१ ।। उभयोदयरा- शिस्थदशा मध्यफलप्रदा ॥ पृष्ठोदयक्षंगाः स्वेटा: स्वदशांत क लप्रदाः ॥ ४२ ॥ जन्मकाले दशानाथस्वेष्टगानां विचारणे # नि सर्गतश्च तत्काले सुहृदां हरणे शुभम् ॥ ४३ ॥ संपादयत्तदा कह तद्विपर्ययगामिनाम् ॥ दशेशाऋतिभावाना दारस्य द्वादशांशंभ- म् ॥ ४४ ॥ मुक्त्वा हादशराशीनां दशाभुक्तिं प्रकल्पयेत् ॥ एके- कराशेर्या तत्र सुहृत्स्वक्षेत्रगामिनी ॥ ४५ ॥ तस्या राज्यादिसंप- तिपूर्वकं शुभमीरयेत् ॥ दुःस्थान रिपुनीचस्थनीचक्रूरयुता व या ॥ ४६ ॥ तस्यामनर्थकलहं रोगमृत्युभयादिकम् ॥ बिंदुभूयात्वभू- न्यत्ववशत्वीयाष्टवर्गके ॥ ४७ ॥ वृद्धिं हानि च तद्राशि भावस्य स्वग्रहात्कमात् ॥ भावयोजनया विद्यात्सुतायादि शुभाशुभम् ॥ ॥ ४८ ॥ धात्वादिराशिभेदाच्च धात्वादिग्रहयोगतः ॥ शुभपाप- दशाभेदाच्छुभपापयुतैरपि ॥ ४९ ॥ इष्टानिष्टस्थानभेदात्फलभे- दात्समुनयेत् ॥ एवं सर्वग्रहाणां च स्वां स्वाम॑तर्दशामपि ॥ ॥ १५० ॥ स्वराशितो राशिभुक्तिं प्रकल्प्य फलमीरयेत् ॥ अंतर- तर्दशां स्त्रीयां विभज्यैवं पुनः पुनः ॥ ५१ ॥ कालसंक्षेपतः सू- क्ष्मफलं ब्रूयादिनं प्रति ॥ स्वाध्यारंभः कृतो होराग्रंथेऽयमपि वाऽमुना ॥ ५२ ॥ केंद्रे कोणे कारकाभावनाथा भावप्राप्सि:- स्थिता भावहत्यै || अर्थ लाभे विक्रमा वा यदा ते भावात्सर्वे मा- रूपित्रादितुल्याः ॥ ५३ ॥ भावं पश्यति भावेशो भावस्थे लगे- अपि वा ॥ बलिनः स्वोचगे वाऽपि तद्बावास्विष्टा ५४॥ बद्भावेशोरिनीयस्थो मूढो वा तज्ञ पश्यति । तस्मात्स्य ... (२७४) महत्यारडोरासारांशः वैरत्वं च विनिर्दिशेत् ॥ ५५ ॥ आवेशाकांतराशीशो यदि रंधा- रिरिःफगः ॥ तद्भावनाशनं चैव भावनाथेन दृश्यते ॥ ५६ ॥ पर मोक्षगते विलमनाथे तनुभावे शुभखेचरेण दृष्टे ॥ उड्डुपे शुभसं- मृते च दृष्टे शतमायुः प्रवदति बुद्धिमतः ॥ ५७ ॥ भावेश्चतुर्भि- लिभिर्धनभाग्यायकर्मभिः ॥ संपूर्णवित्तं सततं कुबेर इव जायते ॥ ॥ ५८ ॥ ने वाहेशदेहानां संबंवश्वाश्ववाहनम् ॥ शुक्रेणांदोलि काप्राप्तिर्गुरुणा गजवाहनम् ।। ५९ ।। केंद्रायस्खविलग्नकोणसह- जस्थ कांव्यवाहेश्वरौ देहेऽयेन्दुविलमनाथसहितावन्योन्यभावा- श्रितों ॥ अन्योन्यामतिभाग्यकंटकगतौ दुःस्थानगौ स्वग्रहं प येतां यदि दीनवंशजनितोऽपि स्याच्चतुर्वाहनः ॥ १६० ।। इति श्रीबृहत्पाराशर होरापूर्वखंडसारांशे विंशोत्तरीमहादशाफ- लकथनों नाम षटुत्रिंशत्तमोऽध्यायः ॥ ३६॥ H अथान्तर्दशाकरणमाह | दशा दशाहता कार्या दशभिर्भागमारहेत् ॥ लब्धांकाश्र्च भवेन्मासास्त्रिंशघ्ने च दिनानि च ॥ १ ॥ अस्योदाहरणम् । यथा सूर्यमहादशावर्षाणि षट् ६ तन्मध्ये सूर्यस्यांतदेशा कृतीत्पपेक्षायां दशावर्षाणि परस्परं गुणिते जातं ३६ दशमिर्मलेन्ध ३ मासाः शे- षाः पटर्जिशहूणिताः जाताः १८० अस्य दशामिर्मतेलब्धं १८ दिनानि सूर्यमहादशामध्ये सूर्यस्यांतर्दशामासाः ३ दिनानि १८ एम चंद्रा- दीनामपि विज्ञेयम् ।। > = मं. O २७ रा. > जे 2 · ३ पूर्वखण्डे वय २७ अथ सूर्वविंशोसरीवर्षाणि ६ तन्मयतरमाइ १ मं. 1.9 Q C २ २ D २४ स. . 4 a 5 अथ चंद्रविंशोत्तरीवर्षाणि १० तन्मध्येन्तरम् | ! बृ. TT. रा. & ९ २४ रै ८ L D D 1 ★ ञ. २ ६ १८ 1 १ 2 ० 0 a O २० कं { व. C १८ 5 G है 4. a 5 G 9 ४ 2.७ c श. D + c ११ | ५० ६ . O अथ भौमविंशोत्तरीवर्षाणि ७ तन्मध्येन्तरम् । 17. वृं. के. शु.: c - PY 0 19 c D २ C b - शु. सू. c १० २४ 0 c शु. c 4 ० D अथ राहु विंशोत्तरीवर्षाणि १८ तन्मध्येंतरम् | यू. शं. २ X १८ 3 ६ C २ = १ ६ . 6 b T6 40

t ✔ ७ ८ ९ शु. ÷ ! 4 > - 2 + ग्राहक ★ २ मं.प्रदाः प्र. c - व. बै १८ ८ झं. ३ 0 D २ '4 C 6 लाराशरहोरासारांश:: अथ विंशोत्तरीगुरुवर्षाणि १६ तन्मन्येतरम् । शं.यु. के. शु. सु. ० | २ २ : २ ने १२ ८ D / २ € 4 २७ G 5 ११ २५ 1 ! ६ D सू ० ★ अथ विंशोतरीशनिवर्षाणि १९: तन्मध्येतरम् । ✔ शुभू. रा. बृ. 3 २ 9 ११. १२ A १ ५ . ➜ 1 D १८ - ७ û ४ नं. मं. १ t ४ 2.0 - > अथ विंशोत्तरीबुधवर्षाणि १७ तन्मध्ये॑तरम् | के.. शु. मू. चं. पं. रा. २ + G २ १० {ə 9 ६ G + G { a १८ 7 4 २७ २८ S 2 X २४ ११ २ ३ ६ · Ç २ २ २० अथ विंशोत्तरीकेतुवर्षाणि ७ सम्मध्येन्तरम्.

71 १ दे ख 0 २ D गु प्र. 0 ६ D यू. a प्र. G पूर्वसण्डे विंशोतरीसूर्यातर्दशाफलमायः ३७ अथ विशोसरीभृगुवर्षाणि २० सन्मध्येन्तरम् | म. पं. ३ ४ ta .. 0 ८ २ रा. श. ३ २! ३ G ८ स्वादशांशके लग्ने नाथे वा स्वहक्काणगे ॥ तस्य मुक्किं शुभा- माहुर्मुनयः कालचिंतकाः ॥ २ ॥ स्वत्रिंशांशेऽथ वा मित्रे त्रिंशां शे वा स्थितो यदि ॥ तस्य भुक्तिः शुभा प्रोक्ता कालविद्भिर्मनी- षिभिः ॥ ३ ॥ मित्रक्षेत्रे नवांशस्थ मित्रस्य हिरसांशके | तस्य भुक्तिः शुभा प्रोक्ता कालविद्भिर्मनीषिभिः ॥ ४ ॥ बुद्धिक्षेत्रनवां- शस्थे पुत्रस्य हिरसांशके ॥ मित्रद्वेष्काणगे वापि तस्य भुक्तिः शुभावहा ॥ ५ ॥ तयो राशिनवांशस्थे धर्मस्य हिरसांशकं ॥ गु- रुद्रेष्काणगे वापि तस्य भुक्तिः शुभावहा ॥ ६ ॥ सुखराशिनवां- शस्थे वाहनद्विरसांशके || सुखद्वेष्काणगे वापि तस्य भुक्तिः शु- भावहा ॥ ७ ॥ बिलमनाथस्थितभांशनाथे मित्रांशगे मित्रप्रहेण दृष्टे | सुहृद्दकाणस्थनवांशके वा तदास्य भुक्तिं शुभदा वदति # ॥ ८ ॥ अथ वक्ष्ये विशेषेण दशा कष्टप्रदा नृष्णाम् ॥ षष्ठाष्टमव्य- येशानां दशा कष्टप्रदायिनी ॥ ९ ॥ एषा भुक्तिर्हि कष्टा स्यान्मा रकस्य दशा यदि ॥ मारकेशेन पष्टेशे युक्ते लभाधिपे यदि ॥१०॥ तस्य भुक्तौ ज्वरप्राप्तिः शाहुः काल विदो जनाः ॥ सरोगे सशरीरे- शश्चंद्रषडुगंगो यदि #39 ॥ जलदोषस्तस्य भुक्तौ स्वादजीणों न संशयः ॥ षष्ठेशयुतलमेशो बुधषडुर्मगो यदि ॥१२॥ सस्य भुक्तौ भवेहायुवतो वा देहजाव्यकृत् ॥ सारिनाथ किलओशो गुरुः ( २७८) बृहत्पाराशरहोरासारांशः 1 षडुगंगो यदि । तस्य भुक्तौ भवेद्रोगः पीडा वा ब्राह्मणेन तु॥१३॥ नक्षत्रेशो विलमेशी भृगुषवर्गगो यदि ॥ तस्य मुक्त भवेत्पीड़ा गेगस्त्रीसंगमेन च ॥ १४॥ सरोगे सविनेश: शनिषडुर्ग- गो यदि ॥ तस्य भुक्तों भवेहातः सन्निपातीथ वा नृणाम् ॥लग्नेश- गेगेशपयोर्भवेन्मारकभुक्तिषु ॥ १५ ॥ मृत्य स्थितैः सैंहिकमंदक तुभिर्मनोहिकाश्वासविषूचिकाभिः ॥ रोगो नराणामथ तस्य भुक्तों भवेद्यदा मारकसंयुतिश्च ॥ १६ ॥ एवं आत्रादिभावानां नायको यत्र संस्थितः ॥ तत्तत्वर्गयोगेन तत्तद्भावफलं वदेत् ॥ १७ ॥ अथाग्रे फलमाह | केंद्राधीश्वरकोणनायकशाश्वांतर्दशाः शोभनाः सामान्या- श्रव धनत्रिलाभभवनावीशग्रहाणां दशा॥ षष्ठाष्टव्ययभावनायक- दशा कष्टा भवेयुः सदा नेतुर्लग्नमवेक्ष्य तत्तदधिपात्तत्तद्दशाभु- किषु ॥ १८ ॥ रविमहादशायां खरंतर्दशा मास ३ दिन १८ तत्फलम् | उच्चक्षेत्रे गते सूर्ये केंद्रलाभत्रिकोणगे ॥ रविदीये स्वभुक्तों व बनधान्यादिलाभकृत् ॥ १९ ॥ देहरोगं वित्तलाभं राजप्रीतिकरं शुभम् ॥ सर्वकार्यार्थसिद्धिः स्याद्विवाहं राजदर्शनम् ॥ २० ॥ द्रि- तीयधूननाथे तु अपमृत्युर्भविष्यति ॥ तहाँषपरिहागर्थ मृत्युंजय- जपं चरेत् ||२१||सूर्यप्रांतिकरी शांतिं कुर्यादारोग्यमादिशेत् ॥२२॥ रविदशायां चंद्रमुक्ति मास ६ दिन तत्फलम् | सूर्यस्यांतर्गत चंद्रे लग्नात्केंद्र त्रिकोणगे । विवाहं शुभकार्य च बनवान्यममूहिकृत् ॥ २३ ॥ गृहक्षेत्राभिवृद्धिं च पशुवाहनसं- याम् ॥ तुंगे वा स्वक्षं वाजप दारसौख्यं धनागभम ॥ २४ ॥ · पूर्वखण्डे विंशोतरीसूर्योदेशाकाभ्यायः ३७ पुत्रलाभसुख चैव सौख्य राजसमागमम् ॥ महाराजप्रसादेन - ष्टसिद्धिसुखावहम् ।। २५ ।। क्षीणे वा पापसंयुक्त ढारपुत्रादिपीड नम् ॥ वैषम्यजनसंवादभृत्यवर्गविनाशनम् ॥ २६ ॥ विरोध रा जकलहं धनधान्यपशुक्षयम् ॥ षष्ठाष्टमव्यये चंद्रे जलभीति म नोरुजम् ॥ २७ ॥ बंधनं रोगपीडा च स्थानविच्युतिकारकम् ॥ स्थानं चापि चित्तेन दायादिजनविदुरम् ॥ २८ ॥ निर्धन कु त्सितान्नं च चौरादिन्नृपपीडनम् ॥ मूत्रकृच्छादिरोगश्च देहपीडा- क्षयं भवेत् ॥ २९ ॥ दायेशाल्लाभभाग्ये च केंद्रे वा शुभसंयुते || भोगभाग्यादिसंतोषदारपुत्रादिवर्धनम् ॥ || राज्यप्राप्ति मह सौख्यं स्थान प्राप्तिं च शाश्वतीम् ॥ विवाह यज्ञदीक्षां च मुग्दा- न्यांवरभूषणम् ॥ ३१ ॥ वाहनं पुत्रपौत्रादि लभते सुखवर्द्धनम् ॥ दायेंशाद्रिपरंवस्थे व्यये वा बलवर्जिते ॥ ३२॥ अकाले भोजन चैत्र देशाद्देशं गमिष्यति ॥ द्वितीयद्यूननाथेन अपमृत्युर्भविष्य- ति ॥ श्वेतां गां महिषीं दधाच्छांतिं कुर्यात्सुखं लभेत् ॥ ३३ ॥ - रविदशायां कुजमुक्ति मास ४ दिन ६ तत्फलम् । सूर्यस्यांतर्गते भौमे स्वोश्चे स्वक्षेत्रलाभगे ॥ लग्नात्केंद्र त्रिकोण वा शुभकार्य शुभादिकम् ॥३४॥भूलाभं कृषिलाभं च धनधान्यादि वृद्धिदम् || गृहक्षेत्रादिलाभं च रक्तवस्वादिलाभकृत् ॥ ३५ ॥ ल माधिपेन संयुक्ते सौख्यं राजप्रियं सुखम् ॥ भाग्यलाभाधिपर्युक्त लाभश्चैव भविष्यति ॥३६॥ बहुसेनाधिपत्यं च शत्रुनाशं मनोह ढम् ॥ आत्मबंधुसुख चैव भ्रातृवर्द्धनकं तथा ॥ ३७ ।। दावेशा- द्विपुरंध्रस्थे पापयुक्तं च वीक्षिते ॥ आधिपत्यवहोंने क्रूरबुद्धिम नोरुजम् ॥ ३८ ॥ कारागृहे प्रवेशं च निर्गलं बंबुनाशनम् ॥ श्रा- वृवर्गविरोधं च कर्मनाशमथापि वा ॥ ३९ ॥ नीचे वा बहुल बृहत्पाराशरहोरासाराजा भौमे राजमूलाङ्कनक्षयः ॥ द्वितीयधूननाथे तु देहे जाड्यं मनोरु जम् ॥ ४० ॥ सुब्रह्मजपदानं च अनड्राहं तथैव च ॥ शांतिं कुर्वीत विधिवदायुरारोग्यसिद्धिदाम् ॥ ४१ ॥ अथ रविदशायां राहुभुक्तिमास १० दि० २४ फलम् । सूर्यस्यांतर्गते राही लक्षात्केंद्रन्त्रिकोणगे ॥ आदौ हिमासपर्य- न्तं धननाशं महद्रयम् ॥ ४२ ॥ चौराहिवणभीतिश्च दारपुत्रा- दिपीडनम् ॥ तत्परं सुखमाप्नोति शुभयुक्ते शुभांशके ॥ ४३ ॥ देहारोग्यं मनस्तुष्टी राजप्रीतिकरं सुखम् ॥ लग्नाग्रुपचरे राहों योगकारकसंयुते ॥ ४४ ॥ दारेशाच्छुभराशिस्थे राजसन्मानकी- निंदम् ॥ भाग्यवृद्धिं यशोलाभं दारपुत्रादिपीडनम् ॥ ४५ ॥ पु- त्रोत्सवादिसंतोषं गृहे कल्याणशोभनम् ॥ दावेश षष्टरिष्फस्थे रंध्रे वा बलवर्जिते ॥ ४६॥ बंधनं स्थाननाशं च कारागृहनिवे- शनम् ॥ चौराहित्रणभीतिश्च दारपुत्रादिवर्धनम् ॥ ४७ ॥ चतु- प्पाज्जीवनाशं च गृहक्षेत्रादिनाशनम् ॥ गुल्मक्षयादिरोगश्च अ- तिसारादिपीडनम् ॥ ४८॥ द्विसप्तस्थे तथा राहों तत्स्थानाधिप संयुते ॥ अपमृत्युभयं चैव सर्वभीतिश्च संभवेत् ॥ ४९ ॥ दु- गोजपं च कुर्वीत छागदानं समाचरेत् ॥ कृष्णां गां महिषों द- द्याच्छान्तिमाप्नोत्यसंशयम् ॥ ५० ॥ अथ रविमध्ये गुरुमुक्ति मा० १९ दि० १८ फलम् । सूर्यस्यांतर्गत जीवे लग्नात्केंद्र त्रिकोणगे | स्वोच्चे मित्रस्य व र्गस्थे विवाहं राजदर्शनम् ॥ ५१ ॥ धनधान्यादिलाभश्च पुत्रलाभ महत्सुखम् ॥ महाराजप्रसादेन इष्टकार्यार्थलाभकृत् ॥ ५२ ॥ ब्राह्मणप्रियसन्मानं प्रियवस्त्रादिलाभकृत् ॥ भाग्यकर्माधिपवशा- दाज्यसभ महोत्सवम् ॥ ५३ || नरवाइनषीगाव स्थानाधिक्यं Ap पूर्वखण्डे विंशोतरीयतर्दशाफलाध्यायः ३७ (२९ ) C महत्सुखम् ॥ दावेशाच्छुभराशिस्थे भाग्यवृष्टिः सुखावहा ॥ ५४ ।। दानधर्मक्रियायुक्तो देवताराधनात्प्रियः ॥ गुरुभक्तिर्म- नःसिद्धिः पुण्यकर्मादिसंग्रहः ॥ ५५ ।। दायेश। द्रिपुरंध्रस्थे नीचे वा पापसंयुते || दारपुत्रादिपीडा च देहपीडा महद्भयम् ॥५६॥ राजकोपं प्रकुरुते इष्टवस्तुविनाशनम् ॥ पापमूलाधननाशं दे- हभ्रष्टं मनोरुजम् ॥ ५७ ॥ स्वर्णदानं प्रकुर्वीत इष्टजाप्यं च का स्येत् ॥ गवां कपिलवर्णानां दानेनारोग्यमादिशेत् ॥ ५८ ॥ अथ रविदशायां शनिमुक्तिमा० ११ दि०१२तस्य फलम | सूर्यस्यांतर्गते मंदे लग्नात्केंद्र त्रिकोणगे । शत्रुनाशं महत्सी- ख्यं स्वल्पधान्यार्थलाभकृत् ॥ ५९ ॥ विवाहोत्सवकार्याणि शुभ- कार्य शुभावहम् ॥ स्वांचे स्वक्षेत्रगे मंदे सुहृद्रहसमन्विते ॥६० ॥ गृहे कल्याणसंपत्तिर्विवाहादिषु सक्रियाम् ॥ राजसन्मानकीर्तिश्च नानावस्त्रधनागमः ।। ६१ । दायेशाद्रिपुरंध्रस्थे व्यये वा पापसं- युते ॥ वातशूलमहाव्याधिज्वरातीसारपीडनम् ॥ ६२ ॥ बंधनं कार्यहानिश्च वित्तनाशं महद्भयम् ॥ अकस्मात्कलहश्चैव दाचा- दिजनविद्रुजम् ॥६३ ॥ भुक्त्यादौ मित्रहानिः स्यान्मध्ये किंचि सुखावहम् ॥ अंते केशकरं चैव नीचं तेषां तथैव च ॥ ६४ ॥ पितृमातृवियोगं च गमनागमनं तथा ॥ द्वितीयद्यूननाथे तु अ- पमृत्युभयं भवेत् ॥ ६५ ॥ कृष्णां गां महिषीं दद्यान्मृत्युंजयजपं चरेत् ॥ छागदानं प्रकुर्वीत सर्वसंपत्प्रदायकम् ।। ६६ । अथ रविदशायां बुगुमुक्ति मा० १० दि०६ तस्य फलम् । सूर्यस्यांतर्गते सोम्ये स्वांचे वा स्त्रक्षभेऽपिवा ॥ कोणत्रिको- गलाभस्थे बुधे वर्गवलैर्युते ॥ ६७ ॥ राज्यलाभं महोत्साह दार- पुत्रादिसौख्ख्यकत् ॥ महाराजप्रसादेन वाहनांवरभूषव्यम् ॥ ६८ ॥ ० 149 ( २८२) बृहत्पाराशरहोरासारांशः । पुण्यतीर्थफलावाप्तिगृहे गोधनसंकुलम् ॥ भाग्ये लाभाधिपैर्युक्ते लाभवृद्धिकरो भवेत् ॥ ६९ ॥ भाग्यपंथम कर्मस्थे सन्मानो भव- ति ध्रुवम् ॥ स्वकर्मधर्मबुद्धिश्च गुरुधर्महिजार्चनम् ॥ ७० ॥ वन- धान्यादिसंयुक्तं विवाहं पुत्रसंभवम् ॥ दायेशाच्छुभराशिस्थे सौ- म्यभुक्तौ महत्सुखम् ॥ ७१ ॥ वैवाहिकं यज्ञकर्म दानधर्मजपादि- कम् ॥ स्वनामांकितपधानि नामइयमथाऽपिवा ॥ ७२ ॥ भोज- नांवरभूषाप्तिरमरेशो भवेन्नरः ॥ दायेशाद्रिपुरंधस्थे विष्फ नी- चगेऽपिवा ॥ ७३ ॥ देहपीडा मनस्तापो दारपुत्रादिपीडनम् || भुक्त्यादौ दुःखमाप्नोति मध्ये किंचिसुखावहम् ॥ ७४ ॥ अंत तु राजभीतिश्र्व गमनागमनं तथा ॥ द्वितीये घूमनाथे तु देह- जयं ज्वरादिकम् ॥ विष्णुनामसहस्रं च अन्नदानं च कारयेत् || रजतप्रतिमादानं कुर्यादारोग्यमादिशेत् ॥ ७५ ॥ रविमध्ये केतुभुक्ति मास ४ दिन ६ तस्य फलम् । सूर्यस्यांतर्गते केतौ देहपोडा मनोव्यथा ॥ अर्थव्ययं राज- कोपं स्वजनार्दरुपद्रवम् ॥ ७६ ॥ लग्नाधिपेन संयुक्त आदौ सौ- ख्यं धनागमम् ॥ मध्ये तत्केशमाप्नोति मृतवार्तागमं वदेत् ॥ ॥ ७७ ॥ षष्ठाष्टमव्यये चैवं दायेशात्पापसंयुते ॥ कपोलदंतरोग- व मूत्रकृच्छ्रस्य संभवम् ॥७८॥ स्थानविच्युतिरर्थस्य मित्रहानिः पितृमृतिः ॥ विदेशगमनं चैव शत्रुपीडा महद्भयम् ॥ ७९ ॥ लाप केलो योगकारकसंयुते ॥ शुभांशे शुभवर्गेश्व शुभक में फलप्रदम् ॥ ८० | पुत्रदारादिसौख्यं च संतोषं प्रियवर्द्धनम् । विचित्रवालाभं च यशोवृद्धिः सुखावद्दा ॥८१ ॥ द्वितीयधून- नाथे वा मृत्युभयं वदेत् ॥ दुर्गाजपं च कुर्वीत छागदानं त- महामृत्युंजय जाप्यं कुर्थाच्छांति मवाप्नुयात् ॥३३॥ .. पूर्वखण्डे विंशोत्तरोन्द्रांतर्दशाफलाप्यायः ३८ (२८३ ) रविदशायां शुक्रांतर्दशा मा० १२ तस्य फलम् । सूर्यस्यांतर्गते शुक्रे त्रिकोणे चंद्रगेपि वा ॥ स्वोञ्च मित्रस्वर- र्गस्थे इष्टस्त्रीभोग्यसंपदाम् ॥ ८४ ॥ ग्रामांतरप्रयाणं च ब्राह्मण- प्रभुदर्शनम् ॥ राज्यलाभं महोत्साहं छत्रचामरवैभवम् ॥ ८५ ॥ गृहे कल्याणसंपत्तिर्नित्यं मिष्टान्नभोजनम् ॥ विद्रुमारित्नलाभं मुक्तावस्त्रादिलाभकृत् ॥ ८६ || चतुष्पाञ्जीवलाभः स्याद्वहुधान्य- धनादिकम् || उत्साहं कीर्तिसंपत्तिर्नर वाहनसंपदाम् ॥ ८७ ॥ षष्टाष्टमव्यये शुक्रे दायेशाहलवर्जिते ॥ राजकोपं मनःशंपु- स्त्रीधननाशकम् ॥ ८८ ॥ भुत्त्यादौ वाहनं मध्ये लाभ: शुभ- करो भवेत् ॥ अंते च यशनाशं च स्थानभ्रंशमथापि वा ॥ ८९ ॥ अंधुद्वेषमनं जानं स्वकुलाद्भोगनाशनम् ॥ भार्गवधूननाथे तु दे- ॥ ९० ।। रंधरिष्फसमायुक्ते अपमृत्युर्भविष्यति ॥ तदोषपरिहारा- र्थं मृत्युंजयजपं चरेत् ॥९१॥ श्वेतां गां महिषीं दद्याद्रजाप्यं च कारयेत् ।। ९२ ।। इति श्रीहनृत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे सूर्यांतर्दशाफलकथनं नाम सप्तत्रिंशोऽध्यायः ॥ ३७॥ अथ चंद्रदशायां चंद्रभुक्ति मास १० तत्फलम् । स्वोच्चे स्वक्षेत्रगे चंद्रे त्रिकोणे लाभगेपिवा ॥ भाग्यकर्माधिपे- युंक्तो मोजाश्वांबरसंकुलम् ॥ १ ॥ देवतागुरुभक्तिश्व पुण्यलोका- दिकीर्तितम् ॥ राज्यलाभं महत्सौख्यं यशोवृद्धिः सुखावहा ॥ २ ॥ पूर्णचंद्रे पूर्णबलं सेनाधिपमहत्सुखम् ॥ पापयुक्तेऽथ वा चंद्रे नाचरे रिष्फपष्टगे ॥ ३ ॥ तत्काले धननाशः स्यात्स्थानच्युतिमथापि बा ॥ देहालस्यं मनस्तापं राजमंत्रिविरोधकृत् ॥ ४ ॥ मातृश मनोदुःख निगडं बंधुनाशनम् ॥ द्वितीययूननाथे तु रंधरिष्कस(२८४) बृहत्पाराशरहोरासारोशः । मन्विते ॥ ५ ॥ देहजाड्यं महाभंगमपमृत्योर्भयं भवेत् ॥ श्वेतां गां महिषीं दद्यादानेनारोग्यमादिशेत् ॥ ६ ॥ अथ चंद्रदशायां कुजभुक्ति मास ७ तत्फलम् । चंद्रस्यांतर्गत भौमे लग्नात्केंद्रत्रिकोणगे ॥ सौभाग्यं राजस- न्मानं वस्त्राभरणभूषणम् ॥ ७ ॥ यत्नकार्यार्थसिद्धिस्तु भविष्यति न संशयः ॥ गृहक्षेत्राभिवृद्धिश्व व्यवहारे जयो भवेत् ॥ ८ ॥ कार्यलाभ महत्सौख्यं स्वोच्चे स्वक्षेत्रगे फलम् ॥ षष्ठाष्टमव्यये भौमे पापयुक्तेऽथ वा यदि ॥ ९ ॥ दायेशाद्शुभस्थाने देहार्तिप- दवीक्षिते ॥ गृहक्षेत्रादिहानिश्च व्यवहारं तथैव च ॥ १० ॥ भू- त्यवर्गेषु कलहं भूपालस्य विरोधनम् ॥ आत्मबंधुवियोगं च नित्यं निष्ठुरभाषणम् ॥ ११ ॥ द्वितीये धूननाथे तु रंध्रे रंध्राधियो यदा। तद्दोषपरिहारार्थं ब्राह्मणस्यार्चनं चरेत् ॥ १२ ॥ अथ राहुभुक्ति मास १९ तस्य फलमाह | चंद्रस्यांतर्गते राही लग्नात्केंद्रत्रिकोणगे॥ आदौम्वल्पफलं ज्ञेयं शपीडा महद्भयम् ॥ १३ चौराहिराजभीतिश्च चतुष्पाज्जीवपी- उनम् ॥ बन्धुनाशं मित्रहानि मानहानि मनोव्यथाम् ॥ १४ ॥ शुभयुक्ते शुभैरृष्टे लग्नादुपचयेपि वा ॥ योगकारक संबंधे यत्र कार्यार्थसिद्धिकृत् ॥ १५ ॥ ये पश्चिमे भागे कश्चित्प्रभुसमा- गमम् ॥ वाहनांबरलाभं च इष्टकार्यार्थसिद्धिकृत् ॥ १६ ॥ दश्ये शादिपुरंध्रस्थे व्यये वा बलवर्जिते ॥ स्थानभ्रंशं मनोदुःखं पुत्र- ठी महद्भयम् ॥ १७ ॥ राजकार्यकलापं च दारपीडा महद्भयम् ॥ वृश्चिकाटिवियागीतिचराहिनृपपीडनम् ॥ १८ ॥ दायेशाकेंद्र- कोणे वा दुश्रिको लाभगेपि वा ॥ पुण्यतीर्थफलावाप्तिर्देवतादर्शन महत् ॥ १९ ॥ परोपकारचर्मादिपुण्यधर्मादिसंग्रहम् ॥ द्वि२८ (२८५) पूर्वखण्डे विशोरीचंद्रान्तर्दशा तीयद्यूनराशिस्थे देहबाधा भविष्यति ॥ २० ॥ छागदान प्रकुर्वीत देहारोग्यं प्रजायते ॥ २१ ॥ अथ गुरुभुक्तिमास १६ तस्य फलम् | चंद्रस्यांतर्गते जीवे मार्केद्रत्रिकोणगे ॥ स्वर्गहे लाभस्वोचे वा राज्यलाभ महोत्सवम् ॥ २२ ॥ वस्त्रालंकारभूषाप्तिं राजप्रीतिं धनागमम् || इष्टदेवप्रसादेन गर्भावानादिकं फलम् ॥ २३ ॥ शुभशोभन कार्याणि गृहे लक्ष्मी: कटाक्षकृत् ॥ राजाश्रयं वनं भूमिगजवाजिसमन्वितम् ॥ २४ ॥ महाराजप्रसाईन इष्टसिद्धिः सुखावहा ॥ षष्टाष्टमव्यये जीवे नीचे वाऽस्तंगते यदि ॥ २५ ॥ पापयुक्त समाकर्म गुरुपुत्रादिनाशनम् ॥ स्थानकांशं मनोदुःख- मकस्मात्कलहं ध्रुवम् ॥ २६ ॥ गृहक्षेत्रादिनाशं च वाहनांचरना- शनम् ॥ दायेशात्कंद्रकोणे वा दुश्चिक्ये लाभगंऽपि वा ॥ २७ ॥ भोजनांचरपश्वादि महोत्साहं करोति च ॥ आत्रादि सुखसंपत्ति- धैर्य वीर्यपराक्रमम् ॥ २८ ॥ यज्ञवीर्यविवाहश्व राज्यश्रीधनसं- पदः ॥ दायेशाद्रिपुरंध्रस्थे व्यये वा बलवर्जिते ॥२९ ।। करोति कुत्सिंतान्नं च विदेशगमनं तथा ॥ भुक्त्यादौ शोभनं प्रोक्तमते केशकरं भवेत् ॥ ३० ॥ द्वितीये धूननायश्च ह्यपमृत्युभविष्यति । तदोषपरिहारार्थं शिवसाहस्रकं जपेत् ॥ स्वर्णदानमितिप्रोक्तं स संपत्प्रदायकम् ॥ ३१ ॥ अथ शनिभुक्तिमास १९ तस्य फलम् | चंद्रस्यांतर्गते मंदे झाल्केंद्र त्रिकोणगे ॥ स्वक्षेत्रस्वांशराश्चैव मंदे तुंगांशसंयुते ॥ ३२॥ शुभदृष्टि वापि लाभे वा बलसं- युते ॥ पुत्रमित्रार्थसंपत्तिः शूद्रप्रभुसमागमम् ॥३३॥ व्यवसाया- कलाधिक्यं गृहक्षेत्रादिवृद्धिदम् ॥ पुत्रलार्य र कल्याण राजा ( २८६) बृहत्पाराशरहोरासारांशः। नुग्रहवैभवम् ॥ ३४ ॥ षष्टाष्ट्रमव्यये मंदे नीचे वा वनगेऽपि वा ॥ तद्भुक्त्यादौ पुण्यतीर्थे स्नानं चैव तु दर्शनम् ॥ ३५ ॥ अनेकजन- त्रासलं शस्त्रपीडा भविष्यति ॥ दायेशाकेंद्रराशिस्थे त्रिकोणे च- लगेपि वा ॥ ३६ ॥ क्वचित्सौख्यं धनाप्तिश्व दारपुत्रविरोधकृत् ॥ द्वितीयद्यूनरंध्रस्थे देहबावा भविष्यति ॥ ३७ ॥ तद्दोष परिहारार्थ मृत्युंजयजपं चरेत् ॥ कृष्णां गां महिषीं दयाहानेनारोग्यमा- दिशेत् ॥ ३८ ॥ अथ बुधभुक्तिमास १७ तस्य फलम् । चंद्रस्यांतर्गते सौम्ये केंद्रलाभत्रिकोणगे | स्वर्क्षे नवशिके सौम्ये तुंगे वा बलसंयुते ॥ ३९ ॥ धनागमं राजमानं प्रियवस्त्रा- दि लाभकृत् ॥ विद्याविनोदसगोष्ठीज्ञानवृद्धिः सुखावहा ॥ ४० ॥ संतान प्राप्ति संतोषं वाणिज्याद्धनलाभवत् ॥ वाहनच्छत्रसंयुक्तं नानालंकारभूषितम् ॥ ४१ ॥ दायेशा केंद्र कोणे वा लाभे वा धन- गेऽपि वा । विवाह यज्ञदीक्षां च दानधर्मशुभादिकम् ॥ ४२ ॥ राजप्रीतिकरं चैव विद्वज्जनसमागमम् ॥ मुक्तामणिप्रकालानि वाहनांवरभूषणम् ॥ ४३ ॥ आरोग्यप्रीतिसौख्यं च सोमपाना- दिकं सुखम् ॥ दायेशाद्रिपुरंध्रस्थे व्यये वा नीचगेपि वा ॥ ४४ ॥ तद्भुक्तिर्देहबाबा च कृषिगोभूमिनाशनम् ॥ कारागृहप्रवेश च दारपुत्रादि पौडनम् ॥ ४५ ॥ द्वितीयघूननाथै तु ज्वरपीड़ा महद्ध- यम ॥ छागदानं प्रकुर्वीत विष्णुसहस्त्रकं जपेत् ॥ ४६ ॥ अथ केतुभुक्तिमासाः ७ तस्य फलम् । चंद्रस्यांतर्गते केतौ केंद्रलाभत्रिकोणगे ॥ दुश्चिक्ये बलसंयुक्ते चनलाभ महत्सुखम् ॥ ४७ ॥ पुत्रदारादिसौख्य व विघ्नकर्म क रोति च ॥ भुयादो धनहानिः स्यान्मव्यगे सुखमाप्नुयात् ॥४८॥ iiii ।३।। पूर्वखण्डे विंशोत्तरीमंद्रवर्दाफळाभ्यायः ३८ (२८७) दायेशाकेंद्र लाभे वा त्रिकोणे बलसंयुते ॥ कन्चिरफल दशादों तु ह्यल्पसौख्यं धनागमम् ॥ ४९ ॥ गोमहिष्यादि लाभं च भूक्यते चार्थनाशनम् ॥ पापयुक्तेऽथ वा दृष्टे दायेशाद्वधारःफमे ॥ ५० ॥ हीनशत्रुत्व कार्याणि अकस्मात्कलहं ध्रुवम् ॥ द्वितीयधून राशिस्थे अनारोग्यं महद्भयम् ॥५१ ॥ मृत्युंजयं प्रकुर्वीत सर्वसंपत्प्रदा- यकम् ॥ ५२ ॥ अथ शुक्रमुक्तिवर्ष मास ८ तस्य फलम् | चंद्रस्यांतर्गते शुक्रे केन्द्रलाभत्रिकोणगे । स्वोच्चे स्वक्षेत्रग वापि राज्यलाभं करोति च ॥ ५३॥ महाराजप्रसादेन वाहनां- वरभूषणम् ॥ चतुष्पाजीवलाभः स्याद्दारपुत्रादि वर्धनम् ॥ ५४ ॥ नूतनगृहनिर्माणं नित्यं मिष्टान्नभोजनम् ॥ सुगंधपुष्पदायादि- म्यरूयारोग्यसंपदाम् ॥५५॥ दशाधिपेनसंयुक्ते देहसौख्य मह सुखम् ॥ सत्कीर्तिसुखसंपत्तिगृहक्षेत्रादिवृद्धिकत् ॥ ५६ ॥ नीचे वास्तंगते शुक्रे पापग्रहयुते क्षिते ॥ भूनाशं पुत्रमित्रादिनाशनं पत्निनाशनम् ॥ ५७ ॥ चतुष्पाज्जीवहानिः स्याद्राजद्वारे विरोध- कृत् ॥ वनस्थानगते शुक्रे स्वोच्चे स्वक्षेत्रसंयुते ॥५८ ॥ निधि- लाभ महत्सौख्यं भूलाभं पुत्रसंभवम् ॥ भाग्यलाभाधिपैर्युक्त भा ग्यवृद्धिकरो भवेत् ॥ ५९ ॥ महाराजप्रसादेन इष्टसिद्धि: सुखा- वहा ॥ देवब्राह्मणभक्तिश्व मुक्ताविद्रुमलाभकृत् ॥ ६० ॥ दावेशा- लाभगे शुक्रे त्रिकोणे केन्द्रगेपि वा । गृहक्षेत्राभिवृद्धि वित्त- लाभं महत्सुखम् ||६१॥ दायेशाद्रिपुरंधस्थे व्यये वा पापसंयुते ॥ विदेशवासदुःखार्तिमृत्युचौरादिपीडनम् ॥६२॥ द्वितीयधूननाचे तुं अपमृत्युभयं भवेत् ॥ तद्दोषविनिवृस्पर्थे रुजाप्यं च कारखे- तू ॥ ६३ ॥ श्वेतां गां रंजतं दद्याच्छांतिमानोत्यसंशयः ॥ ६४ । Caeey अथ रविभुक्तिमास ६ तस्य फलम् । चंद्रस्पतिर्गते भानौ स्वोचें स्वक्षेत्रसंयुते ॥ केंद्रत्रिकोणलाभे या धने वा सोदरें बले ॥६५॥ नष्टराज्यं धनप्राप्तिं गृहे कल्याण शोभनम् || मित्रराजप्रसादेन ग्रामभूम्यादि लाभकृत ॥ ६६ ॥ गर्भाधानफलप्राप्तिगृहे लक्ष्मीकटाक्षकृत् ॥ भुक्तयतें देहमालस्य ज्वरपीडा भविष्यति ॥ ६७ ॥ दावेशाद्रिपुरंध्रस्थे व्यये वा पाप- संयुते ॥ नृपचौराहिमीतिश्च ज्वररोगादिसंभवम् ॥ ६८ ॥ विदे- शगमनं चांति लभते फलवैभवम् ॥ द्वितीयधूननायें तु ज्वरपी- डा भविष्यति ॥ तद्दोषपरिहारार्थ शिवपूजां च कारयेत् ॥ ६९॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वखंढसारांशे चंद्रांतर्दशाफलकथन नामाष्टत्रिंशत्तमोऽध्यायः ॥ ३८ ॥ H अथ कुजदशार्या कुजांतरमा०४ दि०२७फ० माह । कुजस्यांतर्गते भौमे लाकेन्द्र त्रिकोणगे ॥ लाभे वा वनसं. युक्ते दुश्चिक्ये बलसंयुते ॥ १ ॥ लग्नाधिपेन संयुक्ते राजाऽनु- नुग्रहवैभवम् ॥ लक्ष्मीकटाक्षचिहानि नष्टराज्यार्थलाभकृत् ॥ २ ॥ पुत्रोत्सवादिसंतोषं गृहे गोक्षीरसंकुलम् ॥ स्वो वा स्वर्क्षगे भी स्वांशे वा बलसंयुते ॥ ३ ॥ गृहक्षेत्राभिवृद्धि गोमहिष्यादि लाभकृत् ॥ महाराज प्रसादेन इष्टसिद्धिः सुखा- वहा ॥ ४ ॥ षष्ठाष्टमव्यये भौमे पापग्योगसंयुते ॥ मूत्रकृच्छ्रा दिरोगच प्रेष्टाधिक्य व्रणाद्भयम् ॥ ५ ॥ चौराहिराजपीडा च. धनधान्य पशुक्षयम् ॥ द्वितीये द्यूननाये तु देहजाड्यं मनोरुजम् ॥ ६ ॥ तदोषपरिहारार्थ रुद्रजाप्यं च कारयेत् ॥ अनड्राई प्रद याच कुजदोषनिवृत्तये ॥ ७ ॥ आरोग्धं कुरुते तस्य सर्वसंपत्ति दायकम् ॥ ८ ॥ पूर्वखण्डे विंशोत्तरीयः३९) अथ राहुभुक्तिमास १२ दिन १८ तस्य फलम् । कुजस्यांतर्गत राहौ स्वोच्चे मूलत्रिकोणगे ॥ शुभयुक्ते शुभे केंद्रलाभत्रिकोणगे ॥ ९ ॥ तत्काले राजसन्मानं गृहभूम्यादि भकृत् ॥ कलत्रपुत्रलाभः स्याद्व्यवसायात्फलाधिकम् ॥ १० ॥ मं गास्नानफलावाप्तिं विदेशगमनं तथा ॥ षष्ठाष्टमव्यये राहाँ पाप- युकेऽथ वीक्षिते ॥ ११ ॥ चौराहित्रणभतिश्च चतुष्पानीवनाश- नम् ॥ वातपित्तक्षयं चैव कारागृहनिवेशनम् ॥ १२ ॥ वनस्थान- गते राही बननाशं महद्भयम् ॥ द्वितीये सप्तमे वापि ह्यपमृत्युभयं महत् ॥ १३ ॥ नागदानं प्रकुर्वीत देवब्राह्मणभोजनम् ॥ मृत्युंज यजपं कुर्यादायुरारोग्यमादिशेत् ॥ १४ ॥ अथ गुरुमुक्तिमास ११ दिन ६ तस्य फलम् । कुजस्यांतर्गते जीवे त्रिकोणे केंद्रगेपि वा ॥ लाभे वा धनर्स- युक्ते तुंगांशे स्वांशगेपि वा ॥ १५ ॥ सत्कीर्ती राजसन्मानं वन- धान्यस्य वृद्धि | गृहे कल्याणसंपत्तिर्दारपुत्रादि लाभकृत् । ॥ १६ ॥ दायेशाकेंद्रराशिस्थे त्रिकोणे लाभगेपि वा ॥ भाग्यक माँधिषैर्युक्ते वाहनाधिपसंयुते ॥ १७ ॥ हाधिपसमायुक्तं शुभ- शे शुभवर्गगे || गृहक्षेत्राभिवृद्धिभ्य गृहे कल्याणसंपदः ॥ १८ ॥ देहारोग्यं महत्कीर्तिगृहे गोकुलसंग्रहः ॥ चतुष्पाज्जीवलाभ: स्या- इथवसायात्फलाधिकम् ॥१९॥ कलत्रपुत्रविभवं राजसन्मानवैभ- वम् ॥ षष्टाष्टमव्यये जीवे नीचे वास्तंगते यदि ॥ २०॥ पाप- हेण संयुक्ते दृष्टे वा दुर्बले यदि || चौराहिनृपभीतिश्च पितरो- गादिसंभवम् ॥ २१ ॥ प्रेतबाथ भृत्यनाशं सोदराणां विनाशन- मा हितीयधूमनाथे तु अपमृत्युज्वरादिकम् ॥ सदोष परिहारामै शिवसाहलकं जपेत् ॥ २२ ॥ ...

हत्पारातयोगमा अथ शनिमुक्तिमास १३ दिन ९ तस्य फलम्। कुजस्यांतर्गते मंदे स्वः केंद्रत्रिकोणगे ॥ मूलत्रिकोणकेंद्रे वा तुंगांशे स्वांशगे यदि ॥२३॥ लमाधिपतिना वापि शुभदृष्टियुते मले॥राज्यसौख्यं यशोळि स्वग्रामे धान्यडिकत् ॥२४॥ पुत्रपौत्रसमायुक्ते गृहे गोधनसंग्रहः ॥ स्ववारे राजसन्मानं स्व- मासे पुत्रद्धिछत् ॥ २५॥ नीचादि क्षेत्रगे मंदे षष्ठाष्टव्ययरा. शिगे ॥म्लेच्छवर्गप्रभुभयं धनधान्यादि नाशनम् ॥ २६ ॥ नि- गडं बंधनं रोगमंते क्षेत्रनिवासळत् ॥ द्वितीयद्यूननाथे तु पापयु- के महद्भयम् ॥ २७॥ धननाशं च संचारं राजद्वेष मनोरुजम् ।। चौराग्निनृपपीडा च सहोदरविनाशनम् ॥ २८ ॥ बंधुढेषकरं चैव जीवहानिश्च जायते । अकस्माच्च मृते तिः पुत्रदारादि पी- डनम् ॥ २९ ॥ कारागृहादिभौतिश्च राजदंडो महद्भयम् ॥ दायेशात्केंद्रराशिस्थे लाभस्थे वा त्रिकोणगे ॥३०॥ विदे- शयानं लभते दुष्कीर्तिर्विविधा तथा ॥ पापकर्मरतो नित्यं बहु- जीवादि हिंसकः ॥३१॥ विक्रयः क्षेत्रहानिश्च स्थानभ्रशं मनी- व्यथा ॥ वधेष्वपजयं चैव मूत्रकृच्छ्रान्महदयम् ॥ ३२ ॥ दाये- शाषष्ठरंध्रे वा व्यये वा पापसंयुते । तद्रुतौ मरणं ज्ञेयं नृपचौ- रादिपीडनम् ॥ ३३ ॥ वातपीडा च शूलादिशातिशत्रुभयं भवेत् ॥३४॥ तद्दोषपरिहारार्थं मृत्युंजयजपं चरेत् ॥ ३५॥ अथ बुधभुक्तिमास १६ दिन २७ तस्य फलम्। कुजस्यांतर्गत सौम्ये लग्नात्केंद्रत्रिकोणगे॥ सत्कथाश्या जपा- दानं धर्मबुद्धिर्भहृद्यशः ॥ ३६ ॥ नीतिमार्गप्रसंगश्च नित्यं मि- टानभोजनम् ॥ वाहनांबरपश्वादि राजकर्म सुखानि च ॥३७॥ कृषिकर्मफल सिद्धिरणांवरभूषणम् ॥नीचे वास्तंगते वापि पूर्वखण्डे विंशोखरीमहादशांवरमलायायः ३९ (२) ष्टव्ययगेऽपि वा ॥ ३८॥ हृद्रोगं मानहानिन निगई बंधुना शनम् || दारपुत्रार्थनाशः स्याच्चतुष्पाज्जीवनाशनम् ॥ ३९ ॥ दशाधिपेन संयुक्ते शत्रुटहिर्महद्भयम् ॥ विदेशगमनं चैव नाना रोगास्तथैव च ॥ ४० ॥ राजद्वारे विरोधश्च कलहः सौख्यभुक्ति- षु ॥ दायेशात्केंद्रकोणे वा स्वोच्चे युक्तार्थलाभकृत् ॥४१॥ अनेक- बननाथत्वं राजसन्मानमेव च ॥ भूपालयोगं कुरुते धनांवरवि- भूषणम् ॥ ४२ ॥ भूरिवाद्यमृदंगादि सैनापत्यं महत्सुखम् ॥ विप्रा विनोदविमला वस्त्रवानभूषणम् ॥ ४३ ॥ दारपुत्रादिविभवं गृहे लक्ष्मीकटाक्षकृत् ॥ दायेशात्षष्ठरिः फस्थे रंध्रे वा पापसंयुते ॥४४॥ तदाये मानहानिः स्यात्क्रूरबुद्धिस्तु क्रूरवाक् || चौगन्ि च मार्गे चौरभवादिकम् ॥ ४५ ॥ अकस्मात्कलहश्चैव बुधभुक्तों न संशयः || द्वितीयधूननाथे तु महाव्याविर्भयंकरा ॥ ४६॥ अश्वदानं प्रकुर्वीत विष्णोर्नामसहस्रकम् ॥ सर्वसंपत्प्रदं सौख्यं सर्वारिष्टप्रशांतये ॥ ४७ ॥ अथ केतुभुक्तिमास ४ दिन २७ तस्य फलम् | कुजस्यांतर्गते केतौ त्रिकोणे केंद्रगेपि वा ॥ दुश्विक्ये लाभगे वापि शुभयुक्ते शुभेक्षिते ॥ ४८ ॥ राजानुग्रहशांतिश्च बहुसौख्य धनागमम् ॥ किंचित्फलं दशादौ तु भूलाभं पुत्रलाभकत् ॥४५॥ राजसंलाभकार्याणि चतुष्पाजीवलाभकृत् ॥ योगकारकसंस्थान- बलवीर्यसमन्विते ॥ ५० ॥ पुत्रलाभयशोवृद्धिगृहे लक्ष्मीकटाक्ष- कृत् ॥ मृत्यवर्गधनप्राप्तिः सैन्यापत्यं महत्सुखम् ॥ ५१ ॥ भूषा- लमित्रं कुरुते यानांबरविभूषणम् ॥ दायेशात्वष्ठरिःफस्थे रन्मे वा पापसंयुते ॥ ५२ ॥ कलहो दंतरोगश्च चौरख्याधादिपीडनम् ॥ ·वगतीसारकुष्ठादिदारपुत्रादिपीडनम् ॥५३॥ द्वितीय सप्तमस्थाने बृहत्रासारांश देहे व्याविर्भविष्यति ॥ सम्मानं जनसंतापं धनधान्यस्य प्रभ्यु- तिम् ॥ मृत्युंजय प्रकुर्वीत सर्वसंपत्प्रदायकम् ॥ ५४ ॥ अथ शुक्रभुक्तिमास १४ दिन० तस्य फलम । कुजस्यांतर्गते शुक्रे केंद्रलाभत्रिकोणगे || स्वोच्चे वा स्वक्ष वापि शुभस्थानाधिपेऽथ वा ॥५५॥ राज्यलाभं महत्सौख्यं राजा- श्वांबरभूषणम् ॥ लनाधिपेन संबंधे पुत्रदारादिवर्धनम् ।। ५६ ॥ आयुषो वृद्धिरैश्वर्यं भाग्यवृद्धिसुखं भवेत् ॥ दायेशाकेंद्रलाभस्थे लाभे वा धनगेऽपि वा ।। ५७ ॥ तत्काले श्रियमाप्नोति पुत्रला महत्सुखम् ॥ स्वप्रमोश्च महत्सौख्यं श्वेतवस्त्रादिलाभकृत् ॥५८॥ महाराजप्रसादेन ग्रामभूम्यादिलाभदम् ॥ भुक्तयंते फलमाप्नोति गीतनृत्यादिलाभकृत् ॥ ५९ ॥ पुण्यतीर्थस्नानलाभं कर्माधिपस- मन्विते ॥ पापधर्मंदयापुण्यं तडागं कारयिष्यति ॥ ६० ॥ दाये- शारिष्फस्थे षष्ठे वा पापसंयुते ॥ करोति दुःखबाहुल्यं देह- पीड़ां धनक्षयम् ॥ ६१ ॥ राजचौरादिभीतिश्च गृहे कलहमेव च ॥ दारपुत्रादिपीडा च गोमहिष्यादिनाशकृत ॥ ६२ ॥ द्वितीय धून- माथे तु देहबाबा भविष्यति ॥ श्वेतां गां महिषीं दद्यादाथुरा- रोग्यमादिशेत् ॥ ६३ ॥ अथ रविभुक्तिमासाः ४ दि० ६ तस्य फलम् । कुजस्यांतर्गते सूर्ये स्वोचे स्वक्षेत्रकेंद्रगे ॥ मूलत्रिकोणलाभे वा भाग्यकर्मेशसंयुते ॥ ६४ ॥ तद्भुक्तौ वाहन कीर्तिः पुत्रलाभं च विंदति ॥ धनधान्यसमृद्धिः स्यागृहे कल्याणसंपदः ॥ ६५ ॥ मारोग्यं महदेय राजपूज्य महत्सुखम् ॥ व्यवसायात्फलाधिक्य विदेशे राजदर्शनम् ॥ ६६ ॥ दायेशात्पष्टरिःफे वा व्यये वा पाप- सकते || देहपीडा सवस्तापः कार्यहानिहायम् ॥ ६७१ + C • पूर्वखण्डे विशोषरीसहीः४० (५) शिरोरोग ज्वरादिश्य अतीसारमयापि वा ॥ द्वितीयघूनमाये तु सर्पज्वरविषाद्भयम् ॥ ६८ ॥ सुतपीडाकरं चैव शान्ति कृयोद्यया विधि ॥ देहारोग्य प्रकुरुते वनधान्यसमृद्धिदम् ॥ ६९ ॥ चंद्रमुक्तिमास ७ तस्यफलम् । कुजस्यांतर्गते चंद्रे स्वोच्चे स्वक्षेत्रकेंद्रगे ॥ भाग्यवाहनकर्मेश- लआधिपसमन्विते ॥ ७० ॥ करोति विपुलं राज्यं गंघमाल्यांचरा- दिकम् ॥ तडाग गोपुरादीनां पुण्यधर्मादिसंग्रहम् ॥ ७१ ॥ वि थाहोत्सवकर्माणि दारपुत्रादिसौख्यकृत् ॥ पितृमातृसुखावासिं गृहे लक्ष्मीकटाक्षकृत् ॥ ७२ ॥ महाराजप्रसादेन इष्टसिडिसुखा- दिकम् ॥ पूर्णचंद्रे पूर्णफलं क्षीणे स्वल्पफलं भवेत् ॥ ७३ ॥ नी- चारिस्थेष्टमे षष्ठे दायेशाद्रिपुरंधके ॥ भरणं दारपुत्राणां कष्टं भूपतिनाशनम् ॥ ७४ ॥ पशुधान्यक्षयं चैव चौरादिरणभीति- कंत् ॥ द्वितीयधूननाथे तु ह्यपमृत्युर्भविष्यति ॥ ७५ ॥ देहजाड्यं मनोदुःखं दुर्गालक्ष्मीजपं चरेत् ॥ श्वेतां गां महिषीं दद्यादाने- नारोग्यमादिशेत् ॥७६॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे भौममहादशांतरफलकथन नामैकान चत्वारिंशोऽध्यायः ॥ ३९ ॥ अथ राहुभुक्तिमास ३२ दिन १२ तस्य फलम् । कुलीरे दृथ्विके चैव कन्यायां चापगेऽपि वा ॥ तद्भुको राज- सन्मानं वस्त्रवाहनभूषणम् ॥ १ ॥ व्यवसायात्फलाधिक्यं चतु- प्पाजीवलाभकृत् ॥ प्रयाणं पश्चिम भागे वाहनांगरलाभक्त ॥ २ ॥ लग्नाद्युपचये राहो शुभदृष्टियुतेक्षिते ॥ मित्रांझे तुम- लाभेशे योगकारकर्सयुते ॥ ३ ॥ राज्यलाभ महोत्साहं राजनीति शुभावहाम् ॥ गृहे कल्याणसंपत्तिरपुत्रादिनम् ॥ १- में व्यये राहो पापयुक्तेऽथ वीक्षिते ॥ थोरादित्रमपीडा सर्व बृहत्याराशरहोरासारांश जनपीडनम् ॥ ५ ॥ राजद्वारजन द्वेषइष्टबंधुविनाशनम् ॥ दा- रपुत्रादिपोडा च सर्वत्र जनपीडनम् ॥ ६ ॥ द्वितीयधूननाथे तु सप्तमस्थानमाश्रितः ॥ सदा रोग महाकष्टं शांतिं कुर्याद्यथा- विधि ॥ आरोग्य संपदं चैव भविष्यति न संशयः ॥ ७ ॥ B अथ गुरुमुक्तिमास २८ दिन २४ तस्य फलम् । राहोरंतर्गंते जीवे लग्नात्केंद्रत्रिकोणगे | स्वोच्चे स्वक्षेत्रगे वा- पि तुंगे स्वांशेंशगेपि वा ॥ ८ ॥ स्थानलाभं मनोधैर्य शत्रुनाशं महत्सुम् || राजप्रीतिकरं सौख्यं महतीव समश्नुते ॥ ९ ॥ दिने दिने वृद्धिरपि सितपक्षे शशी यथा ॥ वाहनादिवनं भूरि गृहे गोधनसंकुलम् ॥ १० ॥ नैर्ऋत्याः पश्चिमे भागे प्रयाणं राजद- र्शनम् ॥ युक्तकार्यार्थसिद्धिः स्यात्स्वदेशे पुनरेष्यति ॥ ११ ॥ उ- पकार्या ब्राह्मणानां तीर्थयात्रादिकर्मणाम् ॥ वाहनं ग्रामलाभं च देवब्राह्मणपूजनम् ॥ १२ ॥ पुत्रोत्सवादिसंतोष नित्यं मिष्टान्नभो- जनम् ॥ नीचे वास्तंगते वापि षष्ठाष्टव्ययराशिगे ॥ १३ ॥ शत्रु- क्षेत्रे पापयुक्ते धनहानिर्भविष्यति ॥ कर्मविघ्नो मनोहानिः साप- तिघ्नी भविष्यति ॥ १४ ॥ कलत्रपुत्रपीडा च हृद्रोगं राजकार्य- छत् ॥ दायेशाकेंद्रकोणे वा लाभे वा धनगेपि वा ॥ १५ ॥ दु- श्विक्ये बलसंपूर्णे गृहक्षेत्रादिवृहिकृत् ॥ भोजनांबरपश्वादिदान- • धर्मजपादिकम् ॥१६॥ भुत्तयंते राजकोपाञ्च द्विमासं देहपीडनम् ।। ज्येष्ठ श्रातुर्विनाशं च भ्रातृपित्रादिपीडनम् ॥ १७ ॥ दायेशात्वष्ट- रंध्रे वारिफेवा पापसंयुते ॥ तदुक्त धनहानिः स्वाहपीडा मविष्यति ॥ १८ ॥ द्वितीयद्यूननाथे वा ह्यपमृत्युभविष्यति ॥ स्व- र्णस्य प्रतिमादानं शिवपूजां च कारयेत् ॥ १९ ॥ देहारोग्य प्र कुरुते शांतिं कुर्यादिचक्षणः ॥ २० ॥ पूर्वखण्डे विंशोचरीरास्तदंशाककाध्यायः ४० अथ शनिभुक्तिमास ३४ दिन ६ तत्फलम् । राहोरंतर्गते भदे लग्नात्केंद्रत्रिकोणगे || स्वीचे मूलत्रिकोणे वा दुश्चिक्ये लाभराशिगे ॥ २१ ॥ तद्भुक्तिवाहनं सेवा राजप्रीति- करं शुभम् ॥ विवाहोत्सवकार्याणि कृत्वा पुण्यानि भूरिशः ॥२॥ आरामकरणे युक्तं तडागं कारयिष्यति ॥ शूद्रप्रभुवशादिष्टं लाभ गोधनसंग्रहम् ॥२३॥ प्रयाणं पश्चिमे भागे प्रभुमूलाडनक्ष- यः ॥ देहायासं फलात्म्यं वा स्वदेशे पुनरेष्यति ॥ २४ ॥ नांचा- रिक्षेत्रगे मंदे रंध्रे वा व्ययगेपि वा ॥ नीचारों राजभीतिश्व दर- पुत्रादिपीडनम् ॥ २५ ॥ आत्मबंधुमनस्तापं दायादिजनविडू- रम् ॥ व्यवहारं च कलहमकस्माद्भूषणं लभेत॥ २६ ॥ दायेशा- षष्ठरिफेवा चंद्रे वा पापसंयुते ॥ हृद्रोगं मानहानिश्व विवाहे शत्रुपीडनम् ॥२७॥ अन्यदेशादिसारं च गुल्मवडधाविभा- ग्भवेत् ॥ कुभोजनं कोद्रवादिजातिदुःखाद्भयं भवेत् ॥ २८ ॥ द्वि- तीयद्यूननाथे तु ह्यपमृत्यूर्भविष्यति ॥ कृष्णां गां महिषीं दया- हानेनारोग्यमादिशेत् ॥ २९ ॥ अथ बुधमुक्तिमास ३० दिन १८ तस्य फलम् । राहोरंतर्गत सौम्ये भाग्ये वा स्वर्क्षगेपि वा ॥ तुंगे वा कें- द्वराशिस्थे पुत्रे वा बलगेपि वा ॥ ३० ॥ राजयोगं प्रकुरुते गृहे कल्याणवर्धनम् ॥ व्यापारेण वनप्राप्तिर्विद्यावाहनमुत्तमम् ॥३१॥ विवाहोत्सवकार्याणि चतुष्पाज्जीवलाभकृत् ॥ सौम्यमासे मह त्सौख्यं स्ववारे राजदर्शनम् ॥ ३२ ॥ सुगंधपुष्पशय्यादि- स्त्रीसौरव्यं चातिशोभनम् ॥ महाराजप्रसादेन धनलाभो मह- शः ॥ ३३ ॥ दायेशाकेंद्रलाभे वा दु भाग्यकर्म में देहारोग्य मनोत्साहमिष्टसिद्धिः सुखावहा ॥ ३४ ॥ पुण्यका दिकीर्तिश्च पुराणश्रवणादिकम् || विवाह यज्ञदीक्षां च दानव- मंदयादिकम् ॥ ३५ ॥ षष्ठाष्टमव्यये सौम्ये मंदे राशियुतेक्षिते ॥ दायेशात्षष्ठरिःफे वा रंधे वा पापसंयुते ॥ ३६ ॥ देवब्राह्मणनि- दास भोगभाग्यविहीनभाकू ॥ सत्यहीनश्च दुर्बुर्दिश्वोराहि- नृपपीडनम् ॥ ३७ ॥ अकस्मात्कलहं चैव गुरुपुत्रादिनाशनम् ॥ अर्थव्ययं राजकोपं दारपुत्रादिपीडनम् ॥ ३८ ॥ द्वितीयधूननायें बा ह्यपमृत्युस्तथा श्रियम् ॥ तहदॊषपरिहारार्थ विष्णुसाहस्त्रकं ज पेत् ॥ स्वगृह्योक्तविधानेन शांतिं कुर्याद्विचक्षणः ॥ ३९ ॥ अथ केतुभुक्तिमा० १२ दिन १८ तस्य फलम् । राहोरंतर्गत केतो भ्रमणं राज्यकृदनम् ॥ वातज्वरादिरोग-

• चतुष्पाजीबहानिकत् ॥ ४० ॥ अष्टमाधिपसंयुक्त देहजाड्यं

मनोरुजम् ॥ शुभयुक्ते शुभैर्दृष्टे देहसौख्यं धनागमः ॥ राजस- न्मानभूषाप्तिर्गृहे शुभकरो भवेत् ॥४१ ३॥ लग्नाधिपेन संबंधे इष्ट- सिद्धिः सुखावहा ॥ लग्नाधिपसमायुक्ते लाभो वा भवति ध्रुवम् ॥ ॥ ४२ ॥ चतुष्प जीवलाभः स्यात्केंद्रे वाथ त्रिकोणगे ॥ रंध्रस्था- नगते केतो व्यये वा वलवर्जिते ॥ ४३ ॥ तद्भुक्तौ बहुरोगः स्या- चौराहिव्रणपीडनम् ॥ पितृमातृवियोगश्च भ्रातृद्वेषं मनोरुजम् ॥ ॥ ४४ ॥ स्वप्रभोश्च महत्कष्टं वैषम्यं मनहिंसकः ॥ द्वितीय- ननाथे तु देहवाधा भविष्यति ॥ तद्दोषपरिहारार्थं छागदानं च कारयेत् ।। ४५ ॥ अथ शुक्रभुक्तिमास ३६ तस्य फलम् । राहोरंतर्गते शुक्रे लप्नात्केंद्रत्रिकोणगे ॥ लाभे वा बलसंयुक् योगप्राबल्यमादिशेत् ॥ ४६॥ विप्रमूलाधन प्राप्तिगॉमहिष्या- दिलाभकत ॥ पुत्रोत्सवादिसंतोष गृहे कल्याणसंभवम् ॥ १४७॥ ● सन्मान राजसन्मान राज्यलाभ महत्सुखम् ॥ स्वाये या स्वा वापि तुगाशे स्वांशगेऽपि वा ॥४८॥ नूतनगृहनिर्माण नियं मिष्टान्नभोजनम् ॥ कलत्रपुत्रविभव मित्रसंयुक्तभोजनम् ॥ ४५ ॥ अभदानप्रियं नित्यं दानधर्मादिसंग्रहम् ॥ महाराजप्रसादेन वा इनॉबरभूषणम् ॥ ५० ॥ व्यवसायात्फलाधिक्यं विवाहो मौजि- गंवनम् ॥ षष्टाष्ट्रभव्यये शुक्रे नीचे शत्रुगृहे स्थिते ॥ ५१ ॥ मंदारफणिसंयुक्ते तदुक्त रोगमादिशेत् ॥ अकलह चैन पितृपुत्रवियोगकृत् ॥ ५२ ॥ स्वबंधुजनहानिश्व सर्वत्र जनपी- नम् ॥ दायादिकलहं चैव स्वप्रभोः स्वस्य मृत्युकृत् ॥ ५३ ॥ क स्त्रपुत्रपडा च शूलरोगादिसंभवम् || दायेशाकेंद्रराशिस्थे त्रिकोणे वा समन्विते ॥ ५४ । ला वा धर्मराशिस्थे क्षेत्रपाल- महत्सुखम् ॥ सुगंधवस्त्रशय्यादि गानविद्यापरिश्रमम् ॥६५॥ छत्रचामरवाद्यादि गंधपद्मसमन्वितम् ॥ दायेशादिपुरंध्रस्थे व्क्ये बा पापसंयुते ॥ ५६ ॥ विषाहिन्नृपचौरादिमूत्रकृच्छ्रान्महद्रयम् ॥ प्रमेहादुधिरं रोगं कुत्सितानं शिरोरुजम् ॥ ५७ ॥ कारागृहप्रदेश च राजदंडादनक्षयम् ॥ द्वितीयद्यूननाथे वा दारपुत्रादिनाशन- म् ॥ ५८ ॥ आत्मपीडा भयं चैच ह्यपमृत्युस्तथा भवेत् ॥ दुर्गाल- क्ष्यांजप कुयोन्मुत्युनाशकरो भवेत् ॥ ५९ ॥ अथ रविभुक्तिमास १० दिन २४ तस्य फलम् । राहारतर्गते सूर्ये स्वोच्चे स्वक्षेत्रकेंद्रगे ॥ त्रिकोणे लाभगे वाऊ पितुंगांशे स्वशगेपि वा ॥३०॥ शुभग्रहेण संदृष्टे राजप्रीति- कर शुभम् ॥ धनधान्यसमृद्धि अल्पसौख्यं सुखावहम् ॥६१॥ अधिपत्यं च स्वल्पाभो भविष्यति ॥ भाग्यश कोन-निरीक्षिलेगा ६२ ।। राजाश्रयो महकोतिर्विदेश मनं महत् ॥ देशाधिपत्ययोगं च गजाश्वांबरभूषणम् ॥ ६३ ॥ मनोभीष्टप्रदानं च पुत्रकल्याणसंभवम् ॥ दायेशाद्रिःफरत्रस्थे षहे वा नीचगेऽपि वा ॥ ६४ ॥ ज्वरातिसाररोगन कलहं राज- विद्विषम् ॥ प्रयाणं शत्रुवृद्धिश्व नृपचोराग्निपीडनम् ॥ ६५ ॥ दायेशाकेंद्रकोणे वा दुश्क्येि लाभगेपि वा ॥ विदेशराजसन्मा नं कल्याणं च शुभावहम् ॥ ६६ ॥ द्वितीयद्यूननाथे तु महारोगो भविष्यति ॥ सूर्यप्रमाणशांतिं च कुर्यादारोग्यसंभवम् ॥ ६७ ॥ अथ चंद्रमुक्तिमास १८ तस्य फलम् । राहोरंतर्गते चंद्रे स्वक्षेत्रे स्वोच्चगेऽपि वा ॥ केंद्रत्रिकोणलाभे वा मित्रों क्रूरसंयुते ॥ ६८ ॥ राजवं राजपूज्यं च धनार्थ धन- लाभकृत् ॥ आरोग्यभूषणं चैव मित्रस्त्रीपुत्रसंपदः ॥ ६९ ॥ पूर्ण- चंद्रे पूर्णफलं राजप्रीतिशुभावहम् || अश्ववाहूनलाभः स्यागृह- क्षेत्रादिवृहिकृत् ॥ ७० ॥ दायेशात्सुखभाग्यस्थे केंद्रे वा लाभगे- पि वा ॥ लक्ष्मीकटाक्षचानि गृहे कल्याणसंभवम् ॥ ७१ ॥ य- द्यत्कार्यार्थसिद्धिः स्याद्धनधान्यसुखावहम् ॥ सत्कीर्तिलाभसन्मानं देव्याराधनमाचरेत् ॥ ७२ ॥ दायेशाषष्ठरंध्रस्थे व्ययें वा क्ल- संयुते ॥ पिशाचक्षुद्रव्याघ्रादिगृहक्षेत्रार्थनाशनम् ॥ ७३ ॥ मार्गे चोरभयं चैव व्रणाधिक्यं महोदरम् ॥ द्वितीय द्यूननाथे तु अपम युस्तदा भवेत् ॥ ७४ ॥ श्वेतां गां महिषीं दयाहानमारोग्यमा- हरेत् ।। ७५ ।। अथ कुजमुक्तिमास १२ दिन १८ तस्य फूलम् | राहोरंतर्गते भौमे लमालाभत्रिकोणगे ॥ केंद्रे वा शुभसंयुक्के स्वीचे स्वक्षेत्रगेपि वा ॥ ७६ ॥ नष्टराज्यधनप्राप्तिगृह क्षेत्राभिट्ट- चि॥ इष्टदेवप्रसाईन संतान सुखभोजनम् ॥ ७७॥ दिमभो पूर्वखण्डे विशोदामः ४१ ज्याम्महत्सौख्यं भूषप्याश्वरादित् ॥ दायेशार्केटकोणे वा कु श्चिक्ये लाभगेऽपि वा ॥ ७८ ॥ रक्तवस्त्रादिलाभः स्यात्प्रयाणं रा जदर्शनम् ॥ पुत्रवर्गेषु कल्याणं स्त्रप्रभोध्य महत्सुखम् ॥ ७९ ॥ सेनापत्य महोत्साहं आयुवर्गधनागमम् ॥ दायेशाधार के वा षष्ठे पापसमन्विते ॥ ८० ॥ पुत्रदारादिहानिश्च सोदगणां च पी- डनम्॥स्थानभ्रंशं बंधुवर्ग दारपुत्रविरोधनम् ॥ ८१ ।। चौराहि- व्रणभीतिश्च सोदराणां च पीडनम् ॥ आदौ क्वेशकरं चैव मध्यात सौख्यामाप्नुयात् ॥८२ ॥ द्वितीयथूननाथे तु देहालस्यं मद्भयम् ॥ अनड्वाहं च गां दद्यादारोग्यं व भविष्यति ॥८३॥ इति श्री हत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे राहोरंतर्दशाफलकथनं नामच- त्वारिंशोऽध्यायः ॥ ४० ॥ अथ गुरुदशायां गुरुभुक्तिमास २५ दिन १८ फलम् | स्वोच्चे स्वक्षेत्रगे जीवे लझाकेंद्र त्रिकोणगे ॥ अनेकराजाधी- शश्व संपन्नो राजपूजितः ॥ १ ॥ गोमहिष्यादिलाभश्व वस्त्रवा- हुनभूषणम् ॥ नूतनगृहनिर्माण हर्म्यप्राकारसंयुतम् ॥२॥ गजां- तैश्वर्यसंपत्तिभाग्यकर्माणि संयुते ॥ ब्राह्मणप्रभुसन्मानं समानप्र भुदर्शनम् ॥ ३ ॥ स्वप्रभोः स्वफलाधिक्यं दारपुत्रादिलाभकृत् ॥ नीचांशे नीचराशिस्थे षष्ठाष्टव्ययराशिगे ॥ ४ ॥ नीचसंगं महा- दुःखं दायादिजनविदुरम् ॥ कलहं न विचारस्य स्वप्रभुष्वपम त्युकृत् ॥ ५ ॥ पुत्रदारवियोगं च बनधान्यार्थहानिकृत् ॥ ससमा- विपदोषेण देहबाधा भविष्यति ॥ ६ ॥ तद्दोषपरिहारार्थ शिवसा- हस्रकं जपेत् ॥ रुद्रजाप्यं च गोदानं कुर्यादिष्टं समाप्नुयात् ॥७॥ अथ शनिमुक्तिमास ३० दिन १२ तस्य फलम् । जीवस्थांतर्गते मंदे स्वीचे स्वक्षेत्रभित्रये ॥ समस् स्थे लाभे वा बलसंबुते ॥ ८॥ शुव्यलार्भ महत्सौख्यं क्यामरा संयुतम् ॥ धनधान्यादिलाभश्र्व स्त्रीलासं बहुसौख्यकत् ॥ १ ॥ बाहनांघरपश्वादिभूलाभं स्थानलाभगम् ॥ पुत्रमित्रादिसौख्यं च नरवाइनयोगकृत् ॥ १० ॥ नीलवस्त्रादिलामच नीलावलाभमे- व च || पश्चिम दिशमाश्रित्य प्रयाणं राजदर्शनम् ॥ ११॥ अ नेकयानलाभं च निर्दिश्य मंदभुक्तिषु ॥ लग्नात्षष्ठाष्टमे मंदे व्यये नीचेस्तगेप्यरौ ॥ १२ ॥ धनधान्यादिन्गशश्च ज्वरपीडामनोरुज- म् ॥ स्त्रीपुत्रादिषु पीडा वा वणार्त्यादिकमुद्भवेत् ॥ १३ ॥ गृहे त्वशुभकार्याणि भृत्यवर्गादिपीडनम् ॥ गोमहिष्यादिहानिश्च बंधुद्वेषो भविष्यति ॥ १४ ॥ दायेशा केन्द्रकोणस्थे लाभे वा धन- गेऽपि वा ॥ भूलाभश्वार्थलामध्च पुत्रलाभसुखं भवेत् ॥ १५ ॥ गोमहिष्यादिलाभं च शूद्रमूलाधनंप्रदम् ॥ दायेशाद्रिपुरंभस्थे व्यये वा पापसंयुते ॥१६॥ धनधान्यादिनाशं च बंधुमित्रविरोध- ॥ उद्योगभंगो देहार्तिः स्वजनानां महद्भयम् ॥ १७ ॥ द्विसप्त- माधिपे मंदे ह्यपमृत्युर्भविष्यति ॥ तहशेषपरिहारार्थं विष्णुसाहस्रकं जपेत् ॥ १८ ॥ कृष्णां गां महिषीं दद्यादाने नारोग्यमादिशेत् १९ अथ बुधभुक्तिमास २ दिन ६ तस्य फलम् । ● जीवस्यांतर्गते सौम्ये केंद्रलाभत्रिकोणगं ॥ स्वाच्चे या स्वर्क्षों वापि दशाधिपसमन्विते ॥ २० ॥ अर्थलामं देहसौख्यं राज्यला- में महत्सुखम् ॥ महाराजप्रसादेन इष्टसिद्धिः सुखावहा ॥ २१ ॥ बाहनांबरपवाडिगृहे गोधनसंकुलम् ॥ महीसुतेन संदृष्टे शत्रु- वृद्धिमुलक्षयम् ॥२२॥ व्यवसायात्फलं नेष्टं वरातीसारपीढ़- नम् ॥ दायेशाद्वाग्यकोवा केंद्रेवा तुंगधीशके ॥२३ ॥ स्वदेशे नाम पितृमाया गजवानिमाको राजनित्र पूर्वसण्डे न्यायः ४९ || प्रसादकः ॥ २४ ॥ दावेशात्यवस्थे व्यये वा पापसंयुते ॥ ॐ भदृष्टिविहीनश्चेदनषास्यपरिच्युतिः ॥ २५ ॥ विदेशगमनं चैव मार्गे सौरभयं तथा ॥ व्रणदाहाक्षिरोगच नानादेशपरि ॥ २६ ॥ लग्नात्वष्टाष्टरिःफे वा व्यये वा पापसंयुतं । अकस्मात्क लई चैव गृहे निष्टरभाषणम् ॥ २७॥ चतुष्पाजीवहानिश्व व्यव- हारस्तथैव च ॥ अपमृत्युभयं चैव शत्रूणां कल्हो भवेत् ॥ २८ ॥ शुभदृष्टी शुभैर्युक्तेदारसौख्य धनागमम् ॥ आदौ शुभं देइसौ- ख्यं वाहनाम्बरलाभगम् ॥ २९॥ असे तु बनहानिश्चेत्स्वात्मसौ- ख्यं च जायते ॥ द्वितीयद्यूननाथे वा ह्यपमृत्युर्भविष्यति ॥ ३०॥ तदोषपरिहारार्थी विष्णुसहस्रकं जपेत् ॥ युधप्रीतिकरं चैव दान शांतिं च कारयेत् ॥ आयुर्वृद्धिकरं चैव सर्वसौभाग्यसंपदम्॥३१॥ केतृभुक्तिमास ११ दिन ६ तत्फलम् । जीवस्यांतर्गत केतौ शुभग्रहसमन्विते ॥ अन्यसौख्यधनावा- प्तिः कुत्सितानं च भोजनम् ॥ ३२ ॥ परान्न चैव श्राकानं पाप- लानानि च ॥ दायेशाद्रिपुरंध्रस्थे व्यये ना पापसंयुते ॥ ३३ ॥ राजकोपं घनच्छेद बंधनं रोगपीडनम् ॥ बलहानिः पितृद्धेषो श्रावद्वेषो मनोरुजः ॥ ३४ ॥ दावेशात्सुतभाग्यस्थे वाहने कर्म- गेपि वा ॥ नरवाहनयोगश्च गजाश्वांबरसंकुलम् ॥ ३५॥ मद्दा- राजप्रसादेन इष्टकार्यार्थलाभकृत् ॥ व्यवसायात्फलाधिक्यं गोम- हिष्यादिलाभकृत् ॥३६॥ यवनप्रभुमूलाहा पितृवस्त्रादिलाभक्त | द्वितीयघूननाथे तु देहबाधा भविष्यति ॥३७॥ छागदानं प्रकुर्वीत मृत्युंजय जपं चरेत् ॥ सर्वदोषोपशमने शांतिं कुर्याद्धिधानतः ॥३॥ अथ शुक्रयुक्तिमास ३० दिन ● तस्य फलम् | वस्तर्गत भाग्यकेन्देशसपुते ॥ भे सुतरा शिस्थे स्वक्षेत्रे शुभसंयुते ॥ ३९ ॥ नरवाहनयोगश्च गजा- श्वांबरसंयुते ॥ महाराजप्रसादेन देशाधिक्यं महत्सुखम् ॥ नीलांबराणि शस्त्राणि लाभश्चैव भविष्यति ॥ ४० ॥ पूर्वस्यां दिशि आश्रित्य प्रयाणं धनलाभगम् ॥ कल्याण व महत्प्री- तिः पितृमातृसुखावहा ॥ ४१ ॥ देवतागुरुभक्तिश्व अन्नदानं म हत्तथा ॥ तडागगोपुरादीनि कृत्वा पुण्यानि भूरिशः ॥ ४२ ॥ षष्ठाष्टमव्यये नीचे दायेशाद्वा तथैव च ॥ कलहो बंधुवैषम्यं दा- रपुत्रादिपीडनम् ॥ ४३ ॥ मंदारराहुसंयुक्ते कलहो राजविड्वरम् ।। स्त्रीमूलात्कटहं चैव श्वशुरात्कलहं तथा ॥ ४४ ॥ सोदरेण विवा- दः स्याहनधान्यपरिच्युतिः ॥ दायेशाकेंद्रराशिस्थे धने वा भा- ग्यगेऽपि वा ॥ ४५ ॥ धनधान्यादिलाभश्च स्त्रीलाभं रा- जदर्शनम् ॥ ४६॥ वाहनं पुत्रलाभं च पशुहृद्विमहत्सुखम् ॥ गीतवाद्यप्रसंगादिविद्वज्जनसमागमम् ॥ ४७ ॥ दिव्यान्नं भोजनं सौख्यं स्वबंधुजनपोषकम् ॥ द्विसप्तमाधिपे शुक्रे तद्दशायां युत्ते- क्षिते ॥ ४८ ॥ अपमृत्युभयं तस्य स्त्रीमूलादौषधादिभिः ॥ तस्य रोगस्य शांत्यर्थं शांतिकर्म समाचरेत् ॥४९॥ श्वेतां गां महिषीं दद्यादायुरारोग्यवृद्धिकृत् ॥ ५० ॥ अथ रविभुक्तिमास ९ दिन १८ तस्य फलम् । जीवस्यांतर्गते सूर्ये स्वोच्चे स्वक्षेत्रगेपि वा ॥ केन्द्रेदाथ त्रिको- णेच दुश्विये लाभगेपि वा ॥ ५१ ॥ भाग्ये वा बलसंयुक्ते दा- येशाद्वा तथैव च ॥ तत्काले धनलाभः स्याद्राजसन्मानवैभवम् ॥ ।। ५२ ।। वाहनांबरपश्चादिभूषणं पुत्रसंभवम् ॥ मित्रप्रभुवशादिष्टं सर्वकार्ये शुभावहम् ॥ ५३ ॥ षष्ठाष्टमव्यये सूर्ये दायेशाद्वा तथैव || शिरोरोगादिपीडा च ज्यरपीडा तथैव च ॥ ५४ ॥ सरकर्म० 11 पूर्वखण्डेयायः ४१ (१०) णि विहानत्वं पापकर्म तथैव च ॥ सर्वत्रलनविद्वेषी आत्मगंधुति- योगकृत ॥ ५५ ॥ अकस्मात्कलह चैव जीवस्यांतर्गते रवी ॥ द्वि- तीयधूननाथे तु देहपीडा भविष्यति ॥५६॥ तदोषपरिहारार्थमा दित्यहृदयं जपेत् ॥ सर्वपीडोपशमनं सूर्यप्रीतिं च कारयेत् ।। ५७ ॥ अथ चंद्रमुक्तिमास १६ दिन तस्य फलम् । जिवस्थांतर्गते चंद्रे केंद्रे लाभत्रिकोणगे || स्वोचे वा स्वरा- झिस्थे पूर्ण चंद्रबलैर्युते ॥ ५८ ॥ दावेशाच्छुभराशिस्थे राजस- मानवैभवम् ॥ दारपुत्रादिसौख्यं च क्षीराणां भोजनं तथा ॥ ५९॥ सत्कर्म क तथा कीर्तिः पुत्रपौत्रादिवृद्धिदम् ॥ महाराजप्रसादेन सर्वसौख्यं धनागमम् ॥६०॥ अनेकजनसौख्यत्वं दानधर्मादि- संग्रहः ॥ षष्ठाष्टमव्यये चंद्रे त्रिकोणे पापसंयुते ॥ ६१ ॥ दाबे- शाषष्ठरंध्रे वा व्यये वा बलवर्जिते ॥ मानार्थबंधुहानिश्च विदे शपरिविच्युतिः ॥ ६२ ॥ नृपचरादिपीडा च दायादिजनविडुरम् ॥ मातृलादिवियोगश्च मातृपीडा तथैव च ॥ ६३ ॥ द्वितीयषष्टमा- धीशों देहपीडा भविष्यति ॥ तदोषपरिहारार्थं दुर्गापाठं च कारयेत् ॥ ६४ ॥ अथ कुजमुक्तिमास ११ दिन ६ तस्य फलम् । जीवस्यांतर्गते भौमे लमाकेंद्रत्रिकोणगे ॥ स्वोच्चे वा स्वसंगै चापि तुंगांशे स्वांशगे पिदा ॥ ६५ ॥ विद्याविवाहकार्याणि ग्रा- मभूम्यादिलाभकृत् ॥ जनसामर्थ्यमाप्नोति सर्वकार्यार्थसिद्धिदम् ॥६६ ॥ दावेशार्केद्रलाभस्थे लाभे वा धनगेपि वा ॥ शुभयुके शुभेईष्टे धनधान्यादिसंपदम् ॥ ६७ । मिष्टान्नदानविभवं राज- प्रीतिकरं शुभम् ॥ स्त्रीसौख्यं च सुतावाप्तिः पुण्यतीर्थफलप्रदम् ॥ ३८॥ पेशा वा व्यये वा नीचगेपि का ॥ पापवलेक्षिते वापि धान्यार्थगृहनाशनम् ॥ ६९ ॥ नानारोगभसे दुश नेत्ररोगादिसंभवम् ॥ पूर्वादे केश माधिक्यमपरार्थे महसुल ॥ ७० ॥ द्वितीयधूननाथे तु देहजाड्यं मनोरुजम् ॥ अनाई कुर्वीत सर्वसंपत्प्रदायकम् ॥ ७१ ॥ अथ राहुभुक्तिमास २८ दिन २४ तस्य फलम् । जीवस्यांतर्गते राही स्वोच्चे वा केंद्रगेपि वा ॥ मूलत्रिकोणभाग्ये च केंद्राविपसमन्विते ॥ ७२ ॥ शुभयुक्तेक्षिते वापि योगप्रीतिं समादिशेत् ॥ भुत्तयादौ शरमासांश्च धनधान्य परिश्रमम् ॥७३॥ देशयामाधिकारं च यवनप्रभुदर्शनम् ॥ गृहे कल्याणसंपत्तिर्बहु- सेनाधिपत्यताम् ॥ ७४ ॥ दूरयात्राधिगमनं पुण्यधर्मादिसंग्रहः ॥ सेतुस्नान फलावाप्तिरिष्टसिडिसुखावहम् ॥ ७५ | दायेशात्षष्ठरंध्रे वा व्यये वा पापसंयुते ॥ चौराहित्रणभीतिश्व राजवैषम्यमेव न ॥७६ ॥ गृहे कर्मकलापेन व्याकुलं भवति ध्रुवम् ॥ सोदरेण वि रोधः स्याहायादिजनववरम् ॥ ७७ ॥ गृहे त्वशुभकार्याणि दु:- स्वप्नादिभयं ध्रुवम् ॥ अकस्मात्कलद्दश्चैव क्षुद्रशून्यादिरोगकृत् ।। ॥ ७८॥ हिससमस्थिते राही देहबाधां विनिर्दिशेत् ॥ तोषपरि- द्वारा मृत्युंजयजपं चरेत् ॥ ७९ ॥ छागदानं प्रकुर्वीत सर्वसौ- ख्यादिमादिशेत् ॥ ८० ॥ इति बृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे गुरोरंतर्दशाफलकथनं नामैकचत्वारिंशोध्यायः ॥ ४१ ॥ अथ शनिभुक्तिमासाः ३६ दिन • तस्य फलम् । मूलत्रिकोणस्वर्दी वा तुलायामुच्चगेपि वा ॥ केंद्रत्रिकोणलाभे वा राजयोगादिसंयुते ॥ १ ॥ राजलाभं महत्सौख्य दारपुत्रादि- वनम् ॥ वाहनत्रयसंयुक्त गावांबरकुलम् ॥ २ ॥ महाराज प्रस्तावेन अन्वदोत्यादिलाभरुत ॥ चतुष्पाजी बलमा पूर्वसण्डे विशोषबायः ४२ मूल्यादिलाभकृत् ॥ ३ ॥ षडाष्टमव्यये मंदे नीचे वा पापसंदुते ॥ तयादो राजप्रीतिर्विषशस्त्रादिपीडनम् ॥ ४ ॥ यं गु- ल्मरोगमतिसारादिपीडनम् ॥ मध्ये चौरादिमीतिश्व देशत्यामं मनोरुजम् ॥ ५ ॥ अंते शुभकरं चैव ग्रामभूम्यादिलाभङ- तू ॥ द्वितीयधूननाथे तु ह्यपमृत्युर्भविष्यति ॥ ६ ॥ तदोष परि- हारार्थ मृत्युंजयजपं चरेत् ॥ ७ ॥ -अथ बुधमुक्तिमासाः ३२ दिनानि ९ तस्य फलम् । मंदस्यांतर्गत सौम्ये त्रिकोणे केंद्रगेपि वा ॥ सन्मानं च यशः कीर्तिर्विद्यालाभ धनागमम् || ८ || स्वदेशे सुखमाप्नोति वाहना- दिफलैर्युते ॥ यज्ञादि कर्मसिद्धिश्च राजयोगादिसंभवम् ॥ ९ ॥ देहसौख्यं मनोत्साहं गृहे कल्याणसंभवम् | सेतुस्नानफलावा- सिस्तीर्थयात्रादिकर्मणा ॥ १० ॥ वाणिज्यादनलाभश्व पुराणश्रव- णादिकम् || अन्नदानफलं चैव नित्यं मिष्टान्न भोजनम् ॥ ११ ॥ षष्टाष्टमव्यये सौम्ये नीचे वास्तंगते सति ॥ व्यारफणिसंयुक्ते दायेशाहा तथैव च ॥ १२॥ नृपाभिषेकमर्थाप्तिर्देशग्रामाविषत्य ता ॥ फलमीदृशमादौ तु मध्यांते रोगपीडनम् ॥ १३ ॥ नष्टानि सर्वकार्याणि व्याकुलं च महद्भयम् ॥ द्वितीय सप्तमाधीशे देहनाथा के भविष्यति ॥ १४ ॥ तद्दोषपरिहारार्थं विष्णुसाहस्रकं जपेत् ॥ म सदानं प्रकुर्वीत सर्वसंपत्प्रदायकम् ॥ १५ ॥ केतुमुक्तिमासाः १३ दिन ९ तस्य फलम् । मंदस्यांतर्गते केती शुभदृष्ट्रियुतेक्षिते ॥ स्वोचे या शुभराशि- स्थे योगकारकप्तयुते ॥ १६ ॥ मंदस्यांतर्गते केतौ स्थान वंश म हृदयम् || दरिद्रबंधन भीतिः पुत्रदाराविनाशनम् ॥ १७ ॥ का सोख महाकेश विदेशगमन तथा ॥ धित संयुके आ (३०६) सौख्य धनागमम् ॥ १८ ॥ गंगादिसर्वतीर्येषु स्थानदैवतदर्शन- म् ॥ दायेशाकेंद्रकोणे वा षष्ठाष्टव्ययराशि ॥ १९ ॥ समर्थो धर्मबुद्धिश्च सौख्यं च नृपमागमम् ॥ षष्ठाष्टमव्यये केतो दाये- शाहा तथैव च ॥ २० ॥ अपमृत्युभयं चैव कुत्सितान्नं च भोज- नम् ॥ शीतज्वरातिसारश्च व्रणचौरादिपीडनम् ॥ २१ ॥ दारपुत्र- वियोगश्च संसारो भवति ध्रुवम् ॥ द्वितीयद्यूनराशिस्थे देहपीडा भविष्यति ॥ २२ ॥ छागढ़ानं प्रकुर्वीत ह्यपमृत्युभयं हरेत् ॥ २३ ॥ अथ शुक्रमुक्तिमासाः २८ दिन • तस्य फलम् । मन्दस्यांतर्गते शुक्रे स्वोच्चे स्वक्षेत्रगेपि वा ॥ केंद्रे वा शुभसं- युक्ते त्रिकोणे लाभगेपि वा ॥ २४ ॥ दारपुत्रधनप्राप्तिर्दहारोग्यं महोत्सवः ॥ गृहे कल्याणसंपत्ती राज्यलाभं महत्सुखम् ॥ २५ ॥ महाराजप्रसादेन इष्टसिद्धिः सुखावहा ॥ सन्मानः प्रभुसन्मानः प्रियवस्त्रादिलाभकृत् ॥ २६ ॥ द्वीपांतराहस्त्रलाभः श्वेताश्वोमहिषी तथा ॥ गुरुचारवशाद्धाभ्यं सौख्यं च धनसंपदः ॥२७|| शनिचारा- न्मनुष्योसौ योगमाप्नोत्यसंशयः॥शत्रुनीचास्तगे शुक्रे षष्ठाष्टव्य- यराशिगे ॥२८॥ दारनाशं मनःक्केशं स्थाननाशं मनोरुजम् ॥ द्वारा वा स्वजनदेशः संतापो जनविरम||२९||दायेशाद्भाग्यगेनैव केंद्रे वा लाभसंयुते ।। राजनीतिकरं चैव मनोभीष्टप्रदायकम् ||३०|| दानधर्मदयायुक्तस्तीर्थयात्रादिकं फलम् ॥ शास्त्रार्थकाव्यरचना वेदांत श्रवणादिकम् ||३१|| दारपुत्रादिसौख्यं च वाहन छत्रलाभ- कम् ॥ दायेशाद्वययगे शुक्रं षष्ठे वा ह्यष्टमेपि वा ॥३२॥ नेत्रपोडा ज्वरभयं स्वकुलाचार वर्जितम् ॥ कपोले दंतशूलादि हृदे गुह्यनि- पीडनम् ॥ ३३ ॥ जलभीतिर्मनस्तापं वृक्षात्पतन संभवम् ॥ राज- हारे जनद्वेष: सोदरेण विरोधनम् ॥ ३४ ॥ द्वितीय सप्तमाघीशे

पूर्वखण्डे न्यायायः ४२ (200))) आत्मक्केशो भविष्यति ॥ तद्दोषपरिहारार्थ दुर्गादेवीजपं चरेतु ॥ ३५ ॥ श्वेतां गां महिषीं दद्यादायुरारोग्यवृद्धिदाम् ॥ ३६॥ अथ रविभुक्तिमास ११ दिन १२ तस्य फलम् ॥ मंदस्यांतर्गते सूर्ये स्वोचे स्वक्षेत्रगेपि वा ॥ भाग्याधिपेन सं- युक्ते केंद्रलाभत्रिकोणगे ॥ ३७ ॥ शुभदृष्टियते वापि स्वप्रभो महत्सुखम् ॥ गृहे कल्याणसंपत्तिः पुत्रादिसुखवर्द्धनम् ॥ ३८ ॥ वाहनांबरपश्चादिगृहे गोक्षीरसंकुलम् ॥ षष्ठाष्टमव्यये मंदे दाये- शाहा तथैव च ॥ ३९ ॥ हृद्रोगो मानहानिश्च स्थानभ्रंशं मनो- रुजम् ॥ इष्टबंधुवियोगश्च उद्योगं च विनाशनम् ॥ ४० ॥ ताप - ज्वरादिपीडा च व्याकुलं भयमेव च ॥ आत्मसंबंधमरणमिष्टवं- बुवियोगकृत् ॥ ४१ ॥ द्वितीयधूननाथे तु देहबावा भविष्यति ॥ तद्दोषपरिहारार्थी सूर्यपूजां च कारयेत् ॥ ४२ ॥ अथ चंद्रभुक्तिमासाः १९ दिन • तस्य फलम् । मंदस्यांतर्गत चंद्रे जीवदृष्टिसमन्विते ॥ स्वोच्चे स्वक्षेत्रकेंद्रस्थे त्रिकोणे लाभगेपि वा ॥ ४३ ॥ पूर्णचंद्रे सौम्ययुक्ते राजप्रीतिस- मागमम् ॥ महाराजप्रसादेन वाहनांवरभूषणम्॥४४॥ सौभा- ग्यं सुखवृद्धिं च मृत्योश्च परिपालनम् || पितृमातृकुले सौख्य पशुवृद्धिः सुखावहा ॥ ४५ ॥ क्षीणे वा पापसंयुक्त पापो विनीचगे ॥ क्रूरांशकगते वापि क्रूरक्षेत्रगतेपि वा ॥४६॥ जातक स्य महत्कष्टं राजकोपं घनक्षयम् ॥ पितृभातृवियोगच पुत्रीपु- आदिरोगत् ॥ ४७॥ व्यवसायात्फलं नेष्टं नानामार्गे धनव्यय- म् ॥ अकाले भोजनं चैव मौषधस्य च भक्षणम् ॥ ४८ ॥ फला- मिदृष्टयमादौ तु आदो सौख्य धनागमम् ॥ दावेशगर त्रिकोणे लाभमेषि वा ॥४९॥ वाहनांवरपाि रामारोश दिः सुखावहा ॥ पितृमातृसुखावाप्तिः स्त्रीसौख्यं च धनागमम् ॥ ५० ॥ मित्रप्रभूवशादिष्टं सर्वसौख्यं शुभावहम् ॥ दायैशाख- ष्ठरिष्फे वा रंध्रे या बलवर्जिते ॥ ५१ ॥ शयनं रोगमालस्यं स्था- नष्टं सुखावहम् ॥ शत्रुटृद्धिविरोधं च इष्टवंवृवियोगकृत् ॥५२॥ द्वितीयधूननाथे तु देहालस्यो भविष्यति ॥ तद्दोषशमनार्थं च तिलहोमादिक चरेत् ।। ५३ ॥ गुडं घृतं च दनाक्तं तंदुलं च यथा- विधि ॥ श्वेतां गां महिषीं दयादायुरारोग्यवृद्धिकृत् ॥ ५४ । अथ कुजभुक्तिमास १३ दिन ९ तस्य फलम् | मंदस्यांतर्गत भौमे केंद्रलाभत्रिकोणगे ॥ तुंगे स्वक्षेत्रगे वापि दशाधिपसमन्विते ॥ ५५ ॥ लग्नाधिपेन संयुक्त आदौ सौख्यं घ- नागमम || राजप्रीतिकरं सौख्यं वाहनांबरभूषणम् ॥ ५६ ॥ सेनाधिक्यं नृपप्रीतिः कृषिगोधान्यसंपदः ॥ नूतनगृहनिर्माणं भ्रातृवर्गेष्टसोरख्यकृत् ॥ ५७ ॥ नीचे चास्तंगते भौमे पष्ठाष्टव्य- यसशिंगे ॥ पापदृष्टियुते वापि धनहानिर्भविष्यति ॥ ५८ ॥ चौराहिव्रणशास्त्रादिग्रंथिरोगादिपीडनम् ॥ भ्रातृपित्रादिपीडा च दायादिजनविवरम् ॥ ५९ ॥ चतुष्पाजीवहानिश्च कुत्सितानं च भोजनम् ॥ विदेशगमनं चैव नानामार्गे वनव्ययः ॥ ६० ॥ अष्टमधूननाथे तु द्वितीयस्थेऽथ वा यदि ॥ अपमृत्युभयं चैव ना- कष्टपराभवम् ॥६१ ॥ तद्दोषपरिहारार्थ शांतिहोमं च कार- येत् । अनड्वाहं प्रकुर्वीत सर्वारिष्टनिवारणम् ॥ ६२ ॥ अथ राहुभुक्तिमास ३४ दिन ६ तस्य फलम् । मंदस्यांतर्गते राही कलहश्च मनोव्यथा ॥ देहपीडा मनस्ता पः पुत्रदेषो मनोरुजः ॥ ६३ ॥ अर्थव्यय राजभयं स्वजनाविह पद्रवम् । विदेशगमन चैव गृहक्षेत्रादि नाशनम् ॥ ६४ ॥ मा K 5. सुखावहा । पिठ्मात् सुखावाप्तिः स्त्रीसौस्थ्य च घा पूर्वखण्डे विशोषरीसम्यान ४२ चिपैग संयुक्ते योगकारकसयुते ॥ स्वीचे स्वक्षेत्रणेचे दापेशा मराशिगे || ६५ ॥ आदौ सौख्यं धनावाप्ति गृहक्षेत्रादिसंपद म् || देवबाह्मणभक्ति तीर्थयात्रादिकं लभेत् ॥६६॥ चतुष्पा ज्जीवलाभ: स्यागृहे कल्याणवर्द्धनम् ॥ मध्ये तु राजभतिश्व पुत्र मित्रविरोधनम् ॥ ६७ ॥ मेवादिकन्यकां चैव कुलीरे वृषभे तथा। मीनकोदंडसिंहेषु गजातैश्चर्यमादिशेत् ॥ ६८ ॥ राजसन्मानभू- पाभिं मृदुलांबरसौख्यकृत् ॥ द्विसप्तमाधिपर्युक्त देहबाधा मवि- ष्यति ॥ ६९ ॥ मृत्युंजय प्रकुर्वीत छागदानं च कारयेत् । अन डाधं प्रकुर्वीत सर्व संपत्सुखावहम् ॥ ७० ॥ अथ गुरुभुक्तिमास ३० दिन १४ तस्य फलम् : मंदस्यांतर्गते जीवे केंद्रे लाभत्रिकोणगे ॥ ७१ ॥ लमाधिषेन संयुक्ते स्वोच्चे स्वक्षेत्रगेपि वा ॥ सर्वकार्यार्थसिद्धिः स्या भवति ध्रुवम् ॥ ७२ ॥ महाराजप्रसादेन धनवाहनभूषणम् ॥ सं- न्मानं प्रभुसन्मानं प्रियवस्त्रार्थलाभकृत् ॥७३॥ देवतागुरुभक्ति विद्वज्जनसमागमः || दारपुत्रादिलाभव पुत्र कल्याणवैभवम् ॥ १ ॥ ७४ ॥ षष्ठाष्टमव्यये जावे नीचे वा पापसंयुते ॥ देहसंबंधभर- णं धनधान्यविनाशनम् ॥ ७५ ॥ राजस्थानं धनद्वेषं कार्यहानि- भविष्यति । विदेशगमनं चैव कुष्ठरोगादिसंभवः ॥ ७६ ॥ दाये- • शाकेंद्रकोणे वा धने वा लाभगेपि वा ॥ विभवं दारसौभाग्यं रु जश्रीधनसंपदः ॥ ७७ ॥ भोजनांबरसौख्यं च दानधर्मादिक श्वेत् ॥ ब्रह्मप्रतिष्ठासिद्धिश्च ऋतुकर्मफलप्रदम् ॥ ७८ अनुदान यहरकत दांतश्रवणादिकम् ॥ दायेशा वा व्यये का म स्वर्जिते ॥ ७९ ॥ बंधुशेष मनोदुःखं ब्राह्मणं पदम् ॥ ना कर्म हावा राजदंशचनव्ययम् ॥ ८०॥ करायप्रदेश प्र हत्याराडोरासारांश: पुत्रदारादिपीडनम् ॥ द्वितीययूननाथे तु देहबाधा मनोरुजम् ॥ ॥ ८१ ॥ आत्मसंबंधमरणं भविष्यति न संशयः ॥ तदोषपरिहा- राथै शिवसाहरूकं जपेत् ॥ ८२ ॥ स्वर्णदानं प्रकुर्वीत आरोग्य भवति ध्रुवम् ॥ ८३ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वखण्डसारांशे शन्यंतर्दशाफलकथनं नाम द्विचत्वारिंशोऽध्यायः ॥ ४२ ॥ अथ बुधभुक्तिमासाः २८ दिन २७ तस्य फलम् । मुक्ताविमलामन्य ज्ञानकर्मसुखादिकम् ॥ विद्यामहत्वं की तिथ्व नूतनप्रभुदर्शनम् ॥ १ ॥ विभवं दारपुत्रादिपिष्टमातृसुखा- वहम् ॥ नीचोग्रखेटसंयुक्तं षष्ठाष्टव्ययराशि ॥२॥ पापयुक्तेथ वा दृष्टे बनधान्यपशुक्षयम् ॥ आत्मबंधुविरोधश्च शूलरोगादिसं- भवम् ॥ ३ ॥ राजकार्यकलापेन व्याकुलं भवति ध्रुवम् ॥ द्वितीय- द्यूननाथे तु दारकेशो भविष्यति ॥ ४ ॥ आत्मसंबंधभरणं वात- शूलादि संभवम् ॥ तदोषपरिहारार्थं विष्णुसाहरूकं जपेत् ॥ ५ ॥ अथ केतुभुक्तिमास ११ दिन २७ तस्य फलम् । बुधस्यांतर्गते केतो लग्नात्केंद्रत्रिकोणगे | शुभयुक्ते शुभैर्दृष्टे लग्नाधिपसमन्विते ॥ ६ ॥ योगकारकसंघवे दायेशा केंद्रलाभगे || देहसौख्यं धनाल्पं च बंधुस्नेहसहायकृत् ॥ ७ ॥ चतुष्पाजीवला- भः स्यात्संसारो देहतापनम् ॥ विद्याकीर्तिप्रसंगश्च समानप्रभुद- र्शनम् ॥ ८ ॥ भोजनांबरसौख्यं च आदौ मध्ये सुखावहम् || दामेशाद्विपुरंध्रस्थे अष्टमे पापसंयुते ॥ ९ ॥ वाहनात्पतनं चैव पुत्रशसमाकुलम् ॥ चौरादिराजभीतिश्च पापकर्मरतः सदा ॥

• १० ॥ ऋविकादिविषाद्वीतिनचैः कलहसंयुतः ॥ शोकरोगा-

दिदुश्खं च संसारादिचलं भवेत् ॥ ११ ॥ द्वितीयद्यूननाथे तु दे- इलामविष्यति ॥ तदोष परिहाराय लगदानं तु कारयेत् ॥ १२ ॥ पूर्वखण्टे विशोच ४३ अथ शुक्रभुक्तिमास ३४ दिन तस्य फलम् । सौम्यस्यांतर्गते शुक्रे केंद्रे लाभत्रिकोणगे | सत्यायुष्यच मंदिसंग्रहः पुण्यकर्मकृत् ॥ १३ ॥ मित्रप्रभृवशादिष्टं क्षेत्रलाभः सुखं भवेत् ॥ दशाविपात्केंद्रगतस्त्रिकोणे लाभगेपि वा ॥ १४ ॥ तत्काले श्रियमाप्नोति राजश्रीधनसंपदः ॥ वापकूपतडागादि दानधर्मादिसंग्रहः ॥ १५ ॥ व्यवसायात्फलाधिक्यं धनधान्यस मृद्धिदम् ॥ दायेशाषष्ठरंभस्थे व्यये वा बलवर्जिते ॥ १६ ॥ हृद्रो- गो मानहानिश्च ज्वरातीसारपीडनम् ॥ आत्मबंधूवियोगध्व सं- सारो देहनिःशमम् ॥ १७ ॥ आत्मसौख्यं मनस्तापमायदाया- दिकं तथा ॥ द्वितीयद्यूननाथं तु ह्यपमृत्युभविष्यति ॥ १८ ॥ त दोषपरिहारार्थ दुर्गादेवीजपं चरेत् ॥ १९ ॥ अथ रविभुक्तिमास १० दिन ६ तस्य फलम् | सौम्यस्यांतर्गते सूर्ये स्वीचे स्वक्षेत्रकेंद्रगे॥ त्रिकोणे धनलामे तु तुंगांशे स्वांशगेपि वा ॥ २० ॥ राजप्रसादसौभाग्य मित्रप्रभु- वशात्सुखम् ॥ भूम्यात्मजेन संदृष्टे आदी भूलाभमेव च ॥ २१ ॥ लग्नाधिपेन संदृष्टे बहसौख्यं धनागमम् ॥ ग्रामभूम्यादिलाभध भोजनांबरसौख्यकृत् ॥ २२ ॥ षष्ठाष्टमत्र्यये वापि शन्चारफणि- संयुते ॥ दायेशाद्विपुरंध्रस्थे षष्ठे वा बलवर्जिते ॥ २३ ॥ चौरामि- शस्त्रपीड़ा च पित्ताधिक्यं भविष्यति ॥ शिरोरुजं मनस्तापमिट- बंधुवियोगकृत् ॥ २४ ॥ द्वितीय सप्तमाधीशे ह्यपमृत्युभविष्यति ॥ •तोषपरिहारार्थ शांतिं कुर्याद्यथाविधि ॥ सूर्यप्रीतिकरं चैव दद्या- हेतुं हिरण्यकम् ॥ २५ ॥ अथ चन्द्रमुक्तिमास १9 दिन ● तस्य फलम् । १७ सौम्यस्यांतर्गते षंडे लगाकेंद्रत्रिकोणगे ॥ खोचे वा त्वे वापि गुरुदृष्टिसमन्विते ॥ २६ ॥ योगस्थानाविपत्थेन योगप्राण- स्वमादिशेत् ॥ स्त्रीलाभं पुत्रलाभं च वस्त्रवाहनभूषणम् ॥ २७ ॥ नूतनगृहलाभं च नित्यं मिष्टान्नभोजनम् ॥ गीतवाद्यप्रसंग शास्त्रविद्यापरिश्रमम् ॥ २८ ॥ दक्षिणां दिशमाश्रित्य प्रयाण. भविष्यति ।। द्वीपांतरादिवस्त्राणां लाभश्चैव भविष्यति ॥ २९ ॥ मुक्ताविमरत्नानि धूतवस्त्रादिलाभगम् ॥ नीचारिक्षेत्रसंयुक्त देह बाधा भविष्यति॥३०॥ दायेशा केंद्र कोणस्थे दुश्चक्ये लाभगेपि वा ॥ तदुक्त्यादौ पुण्यतार्थस्थान दैवतदर्शनम् ॥ ३१ ॥ मनोधैर्य मनोत्साहं विदेशचनलाभकृत् ॥ दायेशात्षष्ठरंध्रे वा व्यये वा पा पसंयुते ॥ ३२ ॥ चौराग्निनृपभीतिश्च स्त्रीसंगे गमनं भवेत् ॥ दुष्कृतिधं नहानिश्च कृषिगोश्वादिनाशकत् ॥ ३३ ॥ द्वितीयधून- नाथे तु देहबाधा भविष्यति ॥ तद्दोषपरिहारार्थ दुर्गादेवीजपुं च रेत् ॥ ३४ ॥ वस्त्रदानं प्रकुर्वीत आयुर्वृद्धिसुखावहम् ॥ ३५ ॥ अथ कुजभुक्तिमांस ११ दिन २७ तस्य फलम् । सौम्यस्यांतर्गते भौमे लात्केंद्र त्रिकोणगे ॥ स्वोच्चे वा स्वर्क्षने भोमे लनाधिपसमन्विते ॥ ३६॥ राजानुग्रहशांतिश्च गृहे कल्या- यसंभवम् ॥ लक्ष्मी कटाक्षचिह्नानि नष्टराज्यार्थलाभकृत् ॥ ३७॥ पुत्रोत्सवादिसंतोषं गृहे गोधन संकुलम् ॥ गृहक्षेत्रादिलाभं च गज- वाजिसमन्वितम् ॥३८॥राजप्रीतिकरं चैत्र स्त्रीसौख्य चातिशोभन- म्॥ नीयक्षेत्रसमायुक्ते अष्टमे वा व्ययेपि वा ॥३९॥ पापदृष्ट्रियते वापि देहपीडा मनोव्यथा ॥ उद्योगं भंगदेहादिस्वग्राम धाग्य- नाशनम् || १० || मंधिशस्त्रव्रणादीनां तापज्वरभयादिकम् ॥ दायेगा त्रिकोणे लाभगेपि वा ॥ ४१ ॥ शुभदृष्टेश्च प्रातिदेहसौम्य धनागमय पुत्रलाभ यशोहर्दि श्रावग पूर्वखण्डे विशयः ४३(२) महत्प्रयः ॥ ४२ ॥ दायेश त्रिपुरंध्रस्थ व्यये वा पापसंयुते ॥ सहू- तपादौ महाकेश भादवर्गे महद्भयम् ॥४३॥ नृपानिचोरभी- तिश्च पुत्रमित्रविरोधनम् ॥ स्थानभ्रंशे महधैर्य मध्ये सौख्य ब- नागम् ॥ ४४ ॥ अंते तु राजभतिः स्यात्स्थानमंत्रमथापि वा । द्वितीयधूननाथे तु ह्यपमृत्युभयं भवेत् ॥ ४५ ॥ अनड्राई प्रकृ बींत मृत्युंजयजपं चरेत् ॥ ४६॥ अथ राहुभुक्तिमास ३० दिन १८ तस्य फलम् । बुधस्यांतर्गते राह्रौ केंद्रलाभत्रिकोणगे | कुलीरकर्ममे वापि कन्यायां वृषभेपि वा ॥ ४७ ॥ राजसन्मानकीर्तिश्च समये राज- यष्यति ॥ पुण्यतीर्थस्थानलाभ देवतादर्शनं तथा ॥४८॥ इष्टापू तो च महतो मानश्वांबरलाभक्त् ॥ भुत्तयादौ देहपीडा च अंते सौख्यं विनिर्दिशेत् ॥ ४९ ॥ षष्ठाष्टव्ययराशिस्थे तद्रुको बनना- शनम् || भुक्तयादों देहनाशं च वातम्बरमजीर्णकृत् ॥ ५० ॥ लग्नायुपचये राहौ शुभग्रहसमन्विते | राजसंलापसंतोष नूतन- प्रभुदर्शनम् ॥ ५१ ॥ दायेशात्मष्ठरिःफे वा अष्टमें पापसंयुते ॥ निष्ठुरं राजकार्याणि स्थानभ्रंशं महद्वयम् ॥ ५२ ॥ बंधनं रोगपी- डाच आत्मबंधुमनोव्यथाम् ॥ हृद्रोगं मानहानिश्च धनहानिर्भ- विष्यति ॥५३ ॥ द्वितीयसप्तमस्थे वा ह्यपमृत्युभविष्यति ॥ तड़ो- षपरिहारार्थ दुर्गालक्ष्मीजपं चरेत् ॥ ५४ ॥ देतां गां महिषों दद्यादायुरारोग्यसंभवाम् ॥ ५५ ॥ ० अथ गुरुभुक्तिमासाः २७ दिन • तस्य फलम् | ९. बुवस्यांतर्गत जीवें लात्केंद्र त्रिकोणमै ॥ स्वीचे वा स्व अपि लाभे वा धनराशिगे ॥ ५६ ॥ देहसौख्यं चनावासि राज में तथैव चााविवाहोत्सवकार्याणि नित्यमिष्टभोजनम् ॥ ५७४ (३१४) हत्पाराशरहोराताराश गोमहिष्यादिलाभं च पुराणश्रवणादिकम् ॥ देवतागुरुभक्तिष्व दानधर्ममखादिकम् ॥ ५८ ॥ यज्ञकर्मप्रवृद्धिश्व शिवपूजाफलं तथा ॥ नीचे वास्तंगते वापि रिःफाष्टव्ययगेपि वा ॥ ५९ ॥ - भ्यारपतिसंयुक्ते कलहं राजविदुरम् || चौरादिदेहपीडा व पितृ- मातृविनाशनम् ॥६० ॥ मानहानी राजदंडी धनक्षयो भविष्य- ति ॥ विषाहिज्वरपीडाच कृषिगोभूमिनाशनम् ॥ ६१ ॥ दायेशा- स्केंद्रकोणे वा लाभे वा बलसंयुते ॥ बंधुपुत्रमनोत्साहं शुभं शोभ- नसंयुतम् ||६२॥ पशुदियशीलाभमन्नदानादिकं फलम् ॥ दाये- शात्यष्ठरंध्रे वा व्यये वा वटवर्जिते ॥ ६३ ॥ अंगतापं च वैकल्यं देहबाधा भविष्यति ॥ कलत्रयंघुवैषम्यं राजकोपं धनक्षयम् ||६४॥ अकस्मात्कलहाङ्गीतिः प्रमोदं राजविदुरम् ॥ द्वितीयसप्तमस्थे वा देहबाबा भविष्यति ॥६५॥ तदोषपरिहारार्थ शिवसाहलकं जपेत् ।। गोभूहिरण्यदानेन सर्वारिष्टं व्यपोहति ।। ६६ ।। अथ शनिमुक्तिमासाः ३२ दिन • तस्य फलम् । सौम्यस्यांतर्गते मन्दे स्वोच्चे स्त्रक्षेत्रकेंद्रगे ॥ त्रिकोणलाभगे वापि गृहे कल्याणवर्धनम्॥६ आराज्यलाभं महोत्साहं गृहे गोधन- संकुलम् ॥ ६८ ॥ शत्रुस्थानफलावाप्तिं मुक्त्या तीर्थविनाशनम् ॥ षष्टाष्टमव्यये मैदे दायेशाद्वा तथैव च ॥६९॥ अरातिदुःखबाहुल्यं दारपुत्रादिपीडनम् ॥ बुद्धिभ्रंश बंधुनाशं कर्मनाशं मनोरुजम् ॥ ७० ॥ विदेशगमन चैव स्वप्नं दूराभिसंपदम् ॥ द्वितीयद्यूननायें तु अपमृत्युभविष्यति ॥ ७१ ॥ तद्दोषपरिहारार्थ मृत्युंजयजपं चरेत् ॥ कृष्णां गां महिषीं दद्यादायुरारोग्यवृद्धिदाम ॥ ७२ ॥ इति श्रीहृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे बुधांतर्दशाफलकथन नामविलारिंशोऽध्यायः ॥ ४३ ॥ पूर्वखण्डे विद्योतकेतरशालाभ्यायः ४४ (३१९) अथ केतुमुक्तिदशायाअंतर्दशामास ४ दिन ६ फलम् । केंद्रे त्रिकोणलाभे वा लग्नाधिपसमन्विते ॥ भाग्यकर्मण संबंधे वाहनेशसमन्विते ॥ १ ॥ तद्भुको धनधान्यादि चतुष्पाबांदला- भकृत् ॥ पुत्रदारादिसौख्यं च राजप्रीतिमनोरुजम् ॥ २॥ ग्राम- • भूम्यादिलाभश्व गृहे गोधनसंकुलम् ॥ नीचास्तखेटसंयुक्त अष्टमे व्ययगेपि वा ॥ ३ ॥ हृद्रोगं मानहानिश्च धनधान्यपशुक्षयम् ॥ दारपुत्रादिपीडा च मनश्च॑श्चलमेव च ॥४॥ द्वितीयधूननाथेन संबंधे तत्र संस्थिते ॥ अनारोग्यं महत्कष्टमात्मषंधुवियोगळत् | ॥ ५ ॥ दुर्गादेवीजपं कुर्यान्मृत्युंजयजपं वरेत् ॥ ६ ॥ अथ शुक्रभुक्तिमास २४ दिन • तस्य फलम् | केतोरंतर्गते शुक्रे स्वोच्चे स्वक्षेत्रसंयुते ॥ केंद्रत्रिकोणलाभे या राजनाथेन संयुते ॥ ७ ॥ राजप्रीतिं च सौभाग्यं राजत्स्यांवरसं- कुलम् ॥ तत्कालं श्रियमाप्नोति भाग्यकर्मेशसंयुते ॥ ८ ॥ नष्टरा ज्यधनप्राप्तिं सुखवाहनमुत्तमम् ॥ सेतुस्नानादिकं चैव देवताद- शेनं महत् ॥ ९ ॥ महाराजप्रसादेन ग्रामभूम्यादिलाभकृत् ॥ दायेशा केंद्रकोणे वा दुश्चक्ये लाभगेपि वा ॥१०॥ देहारोग्यं शुभं चैव गृहे कल्याणशोभनम् ॥ भोजनांबरभूषाप्तेि मश्वदोला- ● दिलाभकृत् ॥ ११ ॥ दायेशाद्रिपुरंध्रस्थे व्यये वा पापसंयुते # अकस्मात्कलहं चैव पशुधान्यादिपीडनम् ॥ १२ ॥ नीचस्थे स्वेट - संयुक्ते लमात्वष्ठाष्टराशिगे ॥ स्वबंधुजनवैषम्य शिराक्षित्रणपीड- नम् ॥ १३ ॥ हृद्रोगं मानहानिध्व धनधान्यपशुक्षयम् ॥ कलत्र- पुत्रपीडा व संचारो देहविदुरम् ॥ १४ ॥ द्वितीययूननाथे तू देइ- जाड मनोरुजम् ॥ तदोष परिहारार्थ दुर्गादेवीजपं चरेत् ॥ श्वेता गां महिषीं दद्यादायुरारोग्यसंभवाम् ॥ १५ ॥ अथ रविभुक्तिमासाः ४ दिन ६ तस्य फलम् • केतोरतर्गते सूर्ये स्त्रोचे स्वक्षेत्रगेपि वा ॥ केंद्रत्रिकोणलाभे वा शुभयोगनिरीक्षिते ॥ १६ ॥ धनधान्यादिलाभय राजानुत्र- हवैभवम् || अनेकशुभकार्याणि इष्टसिद्धिः सुखावहा ॥ १७ ॥ षडाष्टव्ययराशिस्थे पापग्रहसमन्विते ॥ तद्भुकों राजनीति पितृमातृवियोगकृत् ॥ १८ ॥ विदेशगमनं चैव चौराहिविषपी- डनम् ॥ राजमित्र विरोधश्च राजदंडादनक्षयः ॥ १९ ॥ शोकरो- गंभयं चैव उष्णाधित्र्यं ज्वरं भवेत् ॥ दायंशात्केंद्रकोणे वा लाभे वा धनसंस्थिते ॥ २० ॥ देहसौख्यं चार्थलाभं पुत्रलाभं मनोह- ढम् ॥ यातुः कार्यार्थसिद्धिः स्यात्स्वल्पग्रामाधिपं युतम् ॥ २१ ॥ दायेशाकेंद्ररिःफे वा षष्ठे वा पापसंयुते ॥ अन्नविघ्नो मनोभीति- र्धनधान्यपशुक्षयम् ॥ २२ ॥ आदिमध्ये महान्केशा अंते सौख्य चिनिर्दिशेत् ॥ द्वितीय सप्तमाधीशे अपमृत्युर्भविष्यति ॥ २३ ॥ दर्शशांतिं प्रकुर्वीत स्वर्णधेनुं प्रदापयेत् ॥ २४ ॥ अथ चंद्रमुक्तिमासाः ७ दिन • तस्य फलम् । केतोरंतर्गते चंद्रे स्वोच्चे स्वक्षेत्रराशिगे ॥ केंद्रत्रिकोणलाभे वा घंने सुखसमन्विते ॥ २५ ॥ राजप्रीतिर्मनोत्साहं कल्याण च महत्सुखम् ॥ महाराजप्रसादेन गृहभूम्यादिलाभकृत् ॥ २६ ॥ भोजनांबरपश्वादिव्यवसायात्फलाधिकम् ॥ अश्ववाहनलाभश्च वस्त्राभरणभूषणम् ॥२७॥ देवालयतडागादिपुण्यधर्मादिसंग्रहम् ॥ पुत्रदारादिसौख्यं च पूर्णचंद्रस्तथैव च ॥ २८ ॥ नीचे वा क्षीण चंद्रे षष्ठाष्टव्ययराशिगे ॥ आत्मसौख्यं मनस्ताप कार्यविघ्नं म कुम ॥ २९ ॥ पितृमातृवियोग व देहजाड्यं मनोव्यथा ॥ व्यवसायात्फलं नष्ट गोमहिष्यादिनाशकृतः ॥ ३० ॥ दावेशापूर्वखण्टे खायायः ४४ केंद्रकोणे वा लाभे या बलसंयुते ॥ कृषिमोभूमिलाभव इष्ट समागमम् ॥ ३१ ॥ तामसात्कार्यसिद्धिश्व गृहे गोशोरमेव च । मूकृत्यं शुभमारोग्यं मध्ये राजप्रियं शुभम् ॥ ३२ ॥ अंतसु राजनीतिश्च विदेशगमनं तथा ॥ दूरयात्रादिसंचारं संबंधजन पूजनम् ॥ ३३ ॥ दायेशात्षष्ठरिःफे वारंध्रे वा बलवर्जिते ॥ धन- धान्यादिहानिश्च मनोच्याकुलमेव च ॥ ३४ ॥ स्वबंबुजनदातृस्व भ्रातृपीडा तथैव च ॥ निधनाधिपढ़ोषेण हिसप्तमाधिपे यते । ॥ ३५ ॥ अपमृत्युभयं तस्य शांतिं कुर्याद्यधाविधि ॥ चंद्रप्रीति- करं चैव आयुरारोग्यसंभवम् ॥ ३६ ॥ अथ कुजभुक्तिमासाः ४ दिन २७ तस्य फलम् । केतोरंतर्गते भौमें लग्नान्केंद्र त्रिकोणगे ॥ स्त्रोच्चे स्वक्षेत्र भ शुभदृष्टियुतेक्षिते ॥ ३७॥ आदौ शुभफलं चैव ग्रामभूम्यादि- लाभकृत् || धनधान्यादिलाभश्च चतुष्पाजीवलाभकृत् ॥ ३८ ॥ गृहारामक्षेत्रलाभं राजानुग्रहवैभवम् । भाग्ये कर्मेश संबंधे भूलाभं सौरख्यमेव च ॥ ३९ ॥ दायेशाकेंद्रकोणे वा दुश्चक्ये लाभगेपि वा ॥ राजप्रीतियशोलाभं पुत्रमित्रादिसौख्यकृत् ॥ ४० ॥ षष्ठा एमव्यये भौमे दायेशाहनगेपि वा । द्रुतं करोति मरणं विदेश चापदं भ्रमम् ॥ ४१ ॥ प्रमेहमूत्रकृछ्रादिचौरादिनृपपीडनम् ॥ कलहादौ व्यथायुक्तं किंचित्सुखविवर्धनम् ॥ ४२ ॥ द्वितीयधून- नाथे तु तापज्वरविषाद्वयम् ॥ दारपीडा मनःक्वेशमपमृत्युभवं भवेत् ॥४३॥ अनड्डाई प्रदधात्तु सर्वसंपत्सुखावहम् ॥ ४४ ॥ : अथ राहुभुक्तिमासाः १२ दिन ● तस्य फलम् | 'केसोरतगते शहाँ स्वोचे मित्रस्वराशिगे | केंद्रत्रिकोणा दुश्चक्ये धनसंज्ञके ॥ ४५ ॥ तत्काले धनलाभः स्थासंसारो (३१८) बृहत्पाराशरहोससाक्षः । भवति ध्रुवम् ॥ म्लेच्छप्रभुवशात्सौख्यं धनधान्यफलादिकम् ॥ ॥ ४६ ॥ चतुष्पाज्जीवलाभः स्याद्गामभूम्यादिलाभकृत् ॥ भुक्त्या- दौ क्वेशमाप्नोति मध्यांते सौख्यमाप्नुयात् ॥ ४७ ॥ रंधे वा व्ययमे राहौ पापसंदृष्टिसंयुते ॥ बहुपुत्रः कृशं देहं शीतज्वरविषाद्भयम् ॥ ॥ ४८ ॥ चातुर्थिकज्वरं चैव क्षुद्रोपद्रवपीडनम् ॥ अकस्मात्कलहं चैव प्रमेहं शूलमेव च ॥ ४९ ॥ द्वितीयसप्तमस्थे वा तदा केशं महद्भयम् ॥ तहोषपरिहारार्थं दुर्गादेवीजपं चरेत् ॥ अयुतहोमः कर्तव्यः सर्वसौख्यप्रदायकः ॥ ५० ॥ अथ गुरुमुक्तिमास ११ दिन • तस्य फलम् | केतोरंतर्गते जावे केंद्रलाभत्रिकोणगे ॥ स्वोचे स्वक्षेत्रगे वा- पिलमाधिपसमन्विते ॥ ५१ ॥ कर्मभाग्याविपैर्युक्ते वनधान्यार्थ- संपदम् ॥ राजप्रीतिं मनोत्साहमश्वांदोल्यादिलाभकृत् ॥ ५२ ॥ गृहे कल्याणसंपत्तिः पुत्रलाभं महोत्सवम् ॥ पुण्यतीर्थ मनोत्साहं सत्कर्म च सुखावहम् ॥ ५३ ॥ इष्टदेवप्रसादेन विजयं कार्यलाभ- कृत् ॥ राजसँछापकार्याणि नूतनप्रभुदर्शनम् ॥५४॥ षष्ठाष्टमव्यये जीवें दायेशानीचगेपि वा। चौराहित्रणभीतिश्च धनधान्यादिना- शनम् ॥५५॥ पुत्रदारवियोगश्च अतीवक्वेशसंभवम् ॥ आदो शुभ- फलं चैव अंते केशकरं भवेत् ॥ ५६ ॥ दायेशाकेंद्रकोणे वा दु- क्विक्ये लाभगेपि वा ॥ शुभयुक्त नृपाङ्गीतिर्विचित्रांवरभूषणमा ॥ ५७ दूरदेशप्रयाणं च स्वबंधुजनपोषणम् ॥ भोजनांबरपश्वादिभू- क्यादौ देहपीडनम् ॥ ५८ ॥ अंते तु स्थानचलनमकस्मात्कलहो भवेत् ॥ द्वितीयद्यूननार्थं तु मृत्युभविष्यति ॥ ५९ ॥ तदोषप- रिहारार्थं शिवसाहस्रकं जपेत् ॥ महामृत्युंजय जाप्यं सर्वोपद्र-, वनाशनम् ॥ ६० ॥ पूर्वखण्डे विशोषरीकेतोरवालाप्यायः ४४ अथ शनिमुक्तिमास १६ दिन ९ तस्य फलम् । केतोरंतर्गते मंदे स्वदेशायाह पौडनम् ॥ बंधोः केशो मन- स्तापश्चतुष्पाज्जीवलाभकृत् ॥ ६१ ॥ राजकार्यकलापेन धननाश महद्भयम् ॥ स्थानाच्युतिः प्रवासश्च मार्गे चौरभयं भवेत् ॥ ६२ ॥ आलस्यं मनसो हानिश्चाष्टमे व्ययराशिगे ॥ मौनत्रिकोण मंदे तुलायां स्वर्क्षगेपि वा ॥ ६३ ॥ केंद्र त्रिकोणलाभे वा दृश्चिक्ये वा शुभाशके || शुभदृष्टिसमाप्तौ च सर्वकार्यार्थसाधनम् ॥ ६४ ॥ स्वप्रमोश्च महत्सौख्य बभ्रामरणलाभगम् ॥ स्वग्रामे सुखसंपत्तिः स्वर्गे राजदर्शनम् ॥ ६५ ॥ दायेशा षष्ठरः के बा अष्टमे पाप- संयुते ॥ देहतापो मनस्तापः कार्ये विघ्नो महद्भयम् ॥६६॥ आ- लस्यं मानहानिश्च पितृमात्रर्विनाशनम् || द्वितीयद्यूननाथे तु खपमृत्युभयं भवेत् ॥ ६७ ॥ तद्दोषपरिहारार्थ तिलहोमं च कार- येत् ॥ कृष्ण गां महिषीं दद्यादायुरारोग्यवृद्धिकृत् ॥ ६८ ॥ L अथ धनुमुक्तिमासाः ११ दिन २७ तस्य फलम् | केतोरंतर्गत सौम्ये केंद्रलाभत्रिकोणगे ॥ स्वोच्चे स्वक्षेत्रसंयुक्ते राज्यलाभो महत्सुखम् ॥ ६९ ॥ सत्कथा श्रवणं दानं धर्मसिद्धिः सुखावहा || भूलाभः पुत्रलाभश्च शुभगोष्ठिर्धनागमः ॥ ७० मैं अयत्नाहर्मलब्धिश्च विवाहश्व भविष्यति ॥ गृहे शुभकरं चैव वस्त्राभरणभूषणम् ॥ ७१ ॥ भाग्यकर्माधिपैर्युक्ते भाग्यवृद्धिः सु. स्वावहा॥ विहगोष्ठिकलापेन संतापी भूषणादिकम् ।। ७२ ॥ षष्य- ष्टमव्यये सौम्ये मंदाराहियुतेक्षिते ॥ विरोधराजकार्याणि पर- गेहनिवासनम् ॥ ७३ ॥ वाहनांबरपश्चादि धनधान्यादिनाशक- त ॥ मुख्यादौ शोभनं प्रोक्तं मध्ये सौख्यं धनागमम् ॥ ७४ अंशकर चैव दारपुत्रादिपीडनम् ॥ दायेशाकेंद्र सौम्ये (३२०) हत्पाराशरहोरासारांश त्रिकोणे लाभगेपि वा ॥ ७५ ॥ देहारोग्यं महामः पुत्रफल्या- सवैभवम् ॥ भोजनांबर पश्वादि व्यवसायात्फलाधिकम् ॥ ७६ ।। दायेशात्षष्ठर वा व्यये वा बलवर्जिते । तद्भुस्यादौ महशो दारपुत्रादिपीडनम् ॥ ७७ ॥ राजभीतिकरं चैव मध्ये तीर्थकर भ वेत् ॥ द्वितीय चूननाथे तु ह्यपमृत्युभविष्यति ॥ तद्दोषपरिहारार्थं विष्णुसहस्रकं जपेत् ॥ ७८॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरा पूर्वखंड- सारांशे के तोरंतर्दशा फलकथनं नाम चतुश्चत्वारिंशोध्यायः ॥४॥ अथ शुक्रभुक्तिमास ४० दिन० तस्य फलम् | भृगोरंतर्गते शुक्रे लग्नारकेंद्र त्रिकोणगे || लाभ वा बलसंयुक्त योगप्राबल्यमादिशेत ॥ १ ॥ चित्रमूलाद्धनप्राप्तिमहिष्यादि लाभकृत ॥ पुत्रोत्सवादिसंतोष गृहे कल्याण संभवम् ॥ २ ॥ स न्मानं राजसन्मानं राज्यलाभो महत्सुखम् ॥ स्वोच्चे वा स्वर्क्षगे वापि तुंगांशे स्वांशगेपि वा ॥ ३ ॥ नूतनगृहनिर्माण नित्यं मि टान्न भोजनम् ॥ कलत्रपुत्रविभवं मित्रसंयुक्तभोजनम् ॥४॥ अन्न- दानप्रियं नित्यं दानधर्मादिसंग्रहः ॥ महाराजप्रसादेन वाहनां- वरभूषणम् ॥ ५ ॥ व्यवसायात्फलाधिक्यं चतुष्पाजीवलाभकृत् ॥ प्रयाणं पश्चिम भागे वाहनांबरलाभकृत् ॥६॥ लग्नाद्युपचये शुक्रे शुभदृष्टियुतेक्षिते ॥ मित्रांशे तुंगलाभेशे योगकारकसंयुते ॥ ७ ॥ राज्यलाभो महोत्साहो राजनीति शुभावहाम् ॥ गृद्दे कल्याणसं- पत्तिरपुत्रादिवर्द्धनम् ॥ ८॥ षष्ठाष्टमव्यये शुक्रे पापयुक्तेऽथ दीक्षिते ॥ चौरादित्रणभीतिश्च सर्वत्र जनपीडनम् ॥ ९ ॥ राज- द्वारे जनद्वेष इष्टबंधुविनाशनम् ॥ दारपुत्रादिपीडा च सर्वत्र ज नपीडनम् ॥ १० ॥ द्वितीयधूननाथे तु स्थितं चेन्मरणं भवेत् । शुक्रे दुर्गाजपं कुर्याजेनुदानं च कारयेत् ॥ ११ ॥ पूर्वखण्डे विशोत्तरी भृंगोरतदशाफलाध्यायः ४५ अथ रविभुक्तिमास १२ दिन २ तस्य फलम | शुकस्यांतर्गत सूर्ये संतापं राजविजम् । दायादिकल्ड चैव व्यवहारमथापि वा ॥ १२ ॥ स्वोच्चे स्वक्षेत्रगे सूर्ये मित्रों केंद्र- कोणगे ॥ दायेशास्केंद्रकोणे वा लाभे वा धनगेऽपिवा ॥१३॥ तड़- कौ बनलाभः स्याद्राज्यस्त्रीधनसंपदः ॥ स्त्रप्रभोश्च महत्सौख्य- मिष्टबंधीः समागमः ॥ १४ ॥ पितृमात्रोः सुखप्राप्तिर्भ्रातृलाभः सुखावहः ॥ सत्कीर्तिः सुखसौभाग्यं पुत्रलाभं च विंदति ॥ १५ ॥ पष्टाष्टमव्यये सूर्य दाये दाहात्तथैव च । नीचे वा पापवर्गस्थे देइ- तापं मनोरुजम् ॥ १६ ॥ स्वजनात्परिशो नित्यं निष्ठुरभाषण- म् ॥ पितृपीडा बंधुहानी राजद्वारे विरोधकृत् ॥ १७ ॥ व्रणपीडा- हिबाधा च स्वर्क्षगे च भयं तथा ॥ नानारोगभवं चैव गृहक्षेत्रा- दिनाशनम् ॥ १८ ॥ सप्तमाधिपदोषेण ॥ ग्रहबाधा भविष्यति ॥ तदोषपरिहारार्थं सूर्यप्रीतिं च कारयेत् ॥ १९ ॥ अथ चन्द्रमुक्तिमास २० दिन • तस्य फलम् । शुक्रस्यांतर्गते चंद्रे केंद्रलाभत्रिकोणगं ॥ स्वीचे स्वक्षेत्रगं चैव भाग्यकर्मेशसंयुते ॥२०॥ शुभयुक्ते पूर्णचंद्र राजनाथेन संयु- ते । तद्भुत वाहनाधिक्ये नापत्येन महत्सुखम् ॥ २१ ॥ महास- जप्रसादेन गजातैश्वर्यमादिशेत् ॥ महानदीनानपुण्ये देवबाह्म- पूजनम् ॥ २२ ॥ गीतवाद्यप्रसंगादिविद्वज्जनविभूषणम् ॥ गोम- हिष्यादिवृद्धिश्च व्यवसायात्फलाविकम् ॥ २३ ॥ भोजनांचरसों- ख्यं च बंधुसंयुक्तभोजनम् ॥ नीचे वास्तंगते वापि पष्टाष्टव्यय- राशिगे ॥ २४ ॥ दायेशात्वष्टगे वापि रंध्रे वा व्ययराशेगे ॥ त काले वननाशः स्यात्संचरं च महद्रयम् ॥ २५ ॥ देहायासो मन- स्ताप राजद्वारे विरोधकृत् ॥ विदेशगममं चैव तीर्थयात्रादिक फलम् ॥ २६ ॥ दारपुत्रादिपीडा च आत्मबंधुवियोग # दागे शाकेंद्रलाभस्थे त्रिकोणे व्ययगेपि वा ॥ २७ ॥ राजनीतिकर चैन ॥ बृहत्पाराशरहोरासाः । देशमामाधिपत्यता | धैर्ये यशः सुखकीर्ति र्वाहनांवरभूषणम् ॥ २८ ॥ कूपारामतडागादिनिर्माणं घनसंग्रहः ॥ भुक्त्यादौ देह- सौख्यं स्यादते केशकरं भवेत् ॥ २९ ॥ अथ कुजभुक्तिमास १४ दिन • तस्य फलम् । शुक्रस्यांतर्गते भौमे लग्नात्केंद्रत्रिकोणगे ॥ स्वोधे वा स्वक्षंगे भौमे लाभे वा बलसंयुते ॥ ३० ॥ लमाधिपेन संयुक्ते कर्मभाग्ये- न संयुते ॥ तद्भुक्तों राजयोगादिसंपदं शुभशोभनम् ॥ ३१ ॥ वस्त्राभरणभूम्यादि इष्टसिद्धिः सुखावहा ॥ षष्ठाष्टमव्यये वापि दायेशाद्वा तथैव च ॥ ३२ ॥ शीतज्वरादिपीडा च पितृमातृभ- यावहा || ज्वराद्याधिक्यरोगाश्च स्थानभ्रंशं मनोरुजम् ॥ ३३ ॥ स्वबंधुजनहानिश्च कलहूं राजविड्वरम् ॥ राजद्वारजनद्वेष धन- वान्यव्ययाधिकम् ॥ ३४ ॥ व्यवसायात्फलं नष्टं ग्रामभूम्यादि- लाभकृत् ॥ द्वितीयधूननाथे तु देहयाधा भविष्यति ॥ ३५ ॥ · अथ राहुभुक्तिमास ३० दिन • तस्य फलम् । शुक्रस्यांतर्गते राहौ केंद्रलाभत्रिकोणगे। स्वोच्चे वा शुभसंदृष्टे योगकारकसंयुते ॥३६॥ तद्भुक्तौ बहु सौख्यं च धनधान्यादिलाभ- कृत् ॥ इष्टबंधुसमाकीर्ण भोजनांबरलाभगम् ॥३७॥ यातुः कार्यार्थ- सिद्धिः स्यात्पशुक्षेत्रादिसंभवम् ॥ लझायुपचये राहो तद्भुक्तों सुख- ढा भवेत् ॥३८॥ शत्रुनाशं महोत्साहं राजप्रीतिकरं शुभम भुक्त्या- दो शरमसं च अंत ज्वरमजीर्णकृत् ॥३९॥ कार्ये विघ्नमवाप्नोति सं- चरं च मनोव्यथा ॥ परं सुखं च सौभाग्यं महतीव समश्नुते ॥४०॥ नैॠत दिशमाश्रित्य प्रयाणं प्रभुदर्शनम् ॥ यातुः कार्यार्थसिद्धिः स्यात्स्वदेशे पुनरेष्यति॥४१॥उपकार्य ब्राह्मणानां तीर्थयात्राफलं भवेत् ।। दायेशादिपुरंध्रस्थे व्यये वा पापसंयुते॥४२॥अशुभं लभते कर्म पितृमादजनावधि ॥ सर्वत्र जनविद्वेषं नानारूपादिसंभवम् पूर्वखण्डे विंशोतरी गोरत देशाफलाध्यायः ४५ (३१३) ॥ ४३ ।। द्वितीये सप्तमे वापि देहालस्य विनिर्दिशेत ॥ तोषप- रिहारार्थ मृत्युंजयजप चरेत् ॥ ४४ ।। Q अथ गुरुमुक्तिमास ३२ दिन तस्य फलम् | शुक्रस्यांतर्गते जीवे स्वोच्चे स्वक्षेत्रकेंद्रगे | दायेशाच्ॠभरा- शिस्थे भाग्ये वा कर्मराशिगे ॥ ४५ ॥ नष्टराज्यादनप्राप्तिमिष्टा- थबरसंपदम् ॥ मित्रप्रभोश्च सन्मानं धनधान्यपरांगतिम् ॥४६॥ राजसन्मानकीर्तिश्च अश्वदोलादिलाभकृत् ॥ विद्वत्प्रभुसमाकीर्ण शास्त्रापारपरिश्रमम् ॥४७॥ पुत्रोत्सवादिसंतोषमिष्टबंधुसमागम- मापितमातृसुखप्राप्तिं भ्रातृपुत्रादिसौख्य कृत् ॥४ार्यशालष्ट- राशिस्थे व्यये वा पापसंयुते ॥ राजचौरादिपीडा च देहपीडा भवि- ष्यति॥४९॥ आत्मभुग्बंधुकष्टः स्यात्कलहेन मनोव्यथा स्थानच्यु- तिं प्रवासं च नानारोगं समाप्नुयात् ॥ ५० ॥ द्वितीयसनमावीशे देहबाधा भविष्यति ॥ तद्दोषपरिहारार्थं महामृत्युंजय चरेत् ॥५१॥ अथ शनिमुक्तिमास ३८ दिन • तस्य फलम् । शुक्रस्यांतर्गत मंदे स्वोच्चे तु पञ्चगे। स्वकेंद्रत्रिकोणस्थे तुंगांशे स्वांशगेपि वा ॥५२॥ तद्भुक्तौ बहुसौख्यं स्वादिष्टबंधुसम- न्विते । सन्मानं बहुसन्मानं पुत्रिकागमनं शुभम् ॥ ५३॥पुण्यतीर्थ- फलाबातिनधर्मादिपुण्यकृत् ॥ स्वप्रभोश्च विशेषः स्यादति का केशः संभवेत् ॥५४॥ देहालस्यमवाप्नोति आदायादधिकव्ययम् । षष्टाष्टमव्यये मंदे दायेशाद्वा तथैव चा॥५५॥भुत्त्यादौ देहमारोग्य पितृमातृजनावधि ॥दारपुत्रादिपीडा च संहारं देहविमम॥५६॥ व्यवसायात्फलं नष्टं गोमहिष्यादिहानिकृत् ॥ द्वितीयससमाधीशे देहबाधा भविष्यति ॥५७॥ तद्दोषपरिहारार्थं तिलहोमं व कारयेत ॥६॥ योगं ददाति भृगुजस्य दशाविपाके सौख्यं सदा नपतितु- स्यमुपैति लक्ष्मीम् ॥ श्रेयो यशः सुविजयं बहुराज्यलाभः श्रीसूर्य- सांशकज निहुमाग्यभाक् स्यात् ॥ ५९॥ बृहस्पायकारावा अथ बुधमुक्तिमास २४ दिन : तस्य फर "शुक्रस्यांतर्गते सौम्थे केंद्रे लाभत्रिकोणगे ॥ या स्व वापि राजप्रीतिकरं शुभम् ॥ ६० ॥ सौभाग्यं पुत्रलाभ व सन्मा- में धनलाभकृत् ॥ पुराणधर्मश्रवणं शृंगारजनसंगमम् ॥ ६१ ॥ इष्टयंधुजना कोण विप्रप्रभुसमागमम् ॥ स्वप्रभोध महत्ताख्य नित्यं मिष्टान्नभोजनम् ॥ ६२ ॥ दायेशात्पष्ठरत्रे वा व्यये वा ब लवर्जिते || पापदृष्टी तया युक्ते चतुष्पाज्जीवहानिकृत् ॥ ६३ ॥ अन्यगृहनिवासश्च मनोव्याकुलसंभवम् ॥ कालातिकमभुत्तया चॠद्रव्यात्पिव्यमेव च ॥ ६४ ॥ भुक्त्यादौ शोभनं प्रोक्तं मध्ये सौख्यं विनिर्दिशेत् ॥ अंते केशकरं चैव शीतवातज्वरादिकम् ॥ ॥ ६५ ॥ सप्तमाधीशदोषेण देहपीडा भविष्यति ॥ तद्दोष परिहा- राथै विष्णुसाहस्रकं जपेत् ।। ६६ ।। अथ कंतुभुक्तिमास १४ दिन • तस्य फलम् । शुक्रस्यांतर्गत केतो स्वोच्चे वा स्वर्क्षगेपि वा ॥ योगकारक संबंध स्थानवीर्यसमन्विते ॥ ६७॥ भुक्त्यादौ शुभभाधिक्यं नित्यं मिष्टा- भोजनम्॥ व्यवसायात्फलाधिक्यं गोमहिष्यादिवृहिकृत् ||६ वनधान्यसमृद्धिश्च स्वग्रामे विजयो भवेत् ॥ भुक्त्यंते हि सुखं चैव अंते सुखकरं भवेत्॥६९॥मध्ये मध्ये महत्कष्टं पश्चादारोग्यमादि- शेत् ॥ दायेशाद्रिपुरंध्रस्थ व्यये वा पापसंयुते ॥ ७० ॥ चौराहित्रण- "पीडा च वृद्धिनाशं महद्भयम् ॥ शिरोरुजं मनस्तापमकर्मकलहं त या ॥ ७१ ॥ प्रमेहकर्म आरोग्यं नानामार्गे धनव्ययम् ॥ भाषपुत्र- विरोभमनं कार्यनाशनम् ॥७२॥ द्वितीयद्यूननाथे तु देहबाथा पविष्यति ॥ तहशेषपरिहारार्थ मृत्युंजवजपं चरेत् ॥७३॥ योगदान सर्वपत्प्रदायकम् ॥ ७४॥ इति श्रीबृहत्पा यसामगोवर्दयाइएक नामपंचचत्वारिंशो स्वांत पत्र 972 9. 20 ७. १३) १)... १८॥ , ३)... २२) वाय क० कलकत्ता ७ earth १८ Vाइन व पुरस्मी बड़ी बूटी के कि अच्छ, पुरान हांसी संदेश र राजेश शु १- | श ४९ थाना प्रशं विनिमयन सं मीरा भएको पेषरारमनाशरद सकिनन मोबाबांसा सुतिल होकि बनारा की. टिपरी वसा में देवनयन ने पेश किया और इसमें दर्ज | रजिस्टर हुआ और तारी २९-८-१९४९ सम्ममइस अनी करें की है। आप भद आपका या कोई और श जो कानूनको तरीका जमाव करने अाज हो, आगंगा तो उसकी सात और तजवीज को देखानि की जाय। आन २ आइत ६९४९६० मेरे खत योर जारी किया गया । [ [दस्तस्मत [१] मुहर हा!ि समनवम इनफिसाल सुफबमा (५५ जादौनानी सन् १९०० ३फा ५८/६९ मदत का बदमकम टर नम्पर मुकदमा बना मोकादा मि बनाम महाद कोपरेटिन ३-दरणारी ज्य नदन १० द बोर्डमा ती बी०सी०ओ० को आदिव राजवा स० होने पनव दफा १९ है उम्र १९४९ ई० ने यमक ११ बजे दिन देवरिया अस्सलत रास फ किया गया A Fater. सायिक विका आवश्यकता সরও, करয, मिखान आद किर हिन्दी पुस्तक बेटे लिखे पर १५०-१५- ४०० तक ऐ निकी विशेषता लिखी कुन्द ५० ५०, नाभा Nars ५०) इनाम और खर्च हरिप्रसाद ५१, गोगरंग, द कारअपिछा और बचाई रविवार है। बार जिसे विश्वनाथ प्रसाद या बाद बनारस के पाए । १० विका ९४ोत. फे (2000) करें मि बदनापु बन | ३० पौ का दो ठो ६७०:३९४०४९ विकाऊ है। महापास वन ओ इत्या को ए स्टीम निर देख पत्र

नगादेवी सुंदर वि योग

नी "प्रथम 6-84 वार, वन-जन एल उसने के -गौच ८-४० प्र ८५० समाचार १४० कार he कुंजी १६ कुंजी सापचे दी दावों ... और उसकी रक्षा उपयोगी एवं उसके सौन्दर्यके कामिनिया आयल (रजि०) में मददगार की एक शोध दी यह करती है... के भूक नहीं बढ़ सक बी० पी० कार्य अलग पातंही करते पी आकर्षक है। टिकट ओटो दिलवर (रजि०) सुगन्धराजा-र अस्पन्धन ने अन्यो वामदे ! -सोड एग्लो इन्डियन ड्रग एन्ड केमिकल कं०. २८५, सुम्मा मसंजय अर LING 201 अपने क्या क्रिय निशेंगे। या प यहाँ है और किसी भी । सम्बन्धित फाइनेन्धिक नारीफ कर किसी की टेण्डरपर विचार नहीं होमाटेम्बरदे करबिन शायमा टेप देनेलोप के लिए २०००) बतौर किन गोरिडी करना होगा। नमक (२०००) है। की दया कि ज्यानपर बनेगरीके किए हैं! [पूर्ति]०१३-९-४९ तक पूरी करनी पड़ी। KA Sty सं ३० ३६ त्रा 12 ५१४ रा ने+ २४ १८ ४८ . २३ २ -..

teler इत . रामध्ये चंद्र व्यतरम् दु के २ १६ ३. भिव्यनरम् .6 स्वनाम ... र २१ १८५ ३६ राहमध्ये पुरुव्येताम् क ४ 27.. 9 २४ .. १ 1 7. श २ चं रामध्यवानियतरम्. न्च १६ 4 मं YE 43 इंफ 8 प्र १८ 488 ९ १४ ५८ रा H ₹ } स 1 3 te Kanada

ge कुरुमध्येधष्यंताम् HAAAABAANI १९ 305 सू 9

• .**

१४ 15 १ .... चै 5 २४ ने २८ रा + ३२ २४ र हमारे र . १६ ४८ दं २ २० 6 मुं 0

• Ex

४८ स दे १२ r ट 9 १४ १८ श 3 ve अहमध्ये व्रम् मं स 4 २० 2.5 बं २८ ग़ १३ १५ ब होसावाः शुरुमध्ये भूषव्यंतरम्. रा 11 34 गुरुमध्य EX 9 23 १२ 4 १९ 3.

है छ चा E १६ Pe सानिय DO २४ शुरुमध्येचंद्रव्यंतरम्. 3 4 T इट ३६ P ड्रा ५ SOL सुरुमध्ये भौमव्यंतरम् D 3,0² ० श 9 २६ + गुरुमध्येराहुब्यंतरम्. शं ज्ञ २३ १२ .. १६ 4 १६ h र 9 १६ 3 श्व I কहूँ , ১ qu , रैछ ३ 1 १८ 8 T ● RY २८ Herba 3424 141 अ ifestat rajaba

प्रस्ताव पर विचार परिष य पायेंगतेयार किया र दो म भी दिया का को होगा हिन्दी थी। रेवाद गोर RPM 1 - यता सम शरीरावजूद तम २२६३ बिहार में बड़ी जमीदारियोंका शोध उन्मूलन सरकारने नकद मुआवजे के लिए ४ करोड़ रुपया निकाला मासके जिला बादों के बाव हो ४० करो १५ भनीय MAA ५ 1 ८. विसरायके कोरि प्रतिनिधिको करनेको र बामन्ति ३। की मेनन कारो मुद सार की कार्यों के राज्यमंत्री भी सभ्यत सण श्री पटेलवे मि निमान द्वारा दिल्ली रवाना प भी बीत है कार इनके प्रখ सिंह दिल्ली का २२ ग्राम [५] हिन्द श्रीि हुआ JE! कु ५१४० है, मि. ४९. ३३४

रा ty . .

X 'बृहत्पाराशरहोससारांश शनिमध्ये भौमव्यंतरम्. अ X ক of al €16 god ফ ম এ0 है

D

>$z. • PO

• • • • • 4

मं -**. १ 1 निमध्ये राहव्यतरम् के T २० nag 3 ज्ञानिमध्ये सुरुव्यंतरम् शु A द ३६ Ú 2 ३० बुधमध्ये इधव्येतस्मू- र्म श 10 २० 23 १८ अधमध्ये केशव्यनरम च्य शकत S 100 सू सं सं श म. 1.fsl x भ .80 स 1 4 ... रा पिशोचपदफाध्याय ४६ बुधमध्ये सर्वत्र्यंत · 30*: मैं रा चू ज्ञ 4 ५४ . H.22. u

• • .

र 1 X दुधमध्येचद्रव्येतरम्. 30 ३० N के 3 १७ · र S १. Tekk 4 14 $ द्ध १ १८ २० बुधमध्ये मातरम्. G ४१

१६

३४

बुधमध्यरातरम्. >

६१ ने धमध्ये शुरुध्येतरम ४० 3- + A धमनन्तरम ★ 1 41 1.250. 3 BE छ W bole ¹ दुष्ठ सं न · सू AJ 2 चं. मं. रा. ne mor सं. सु- । X 31 O htroo 1 मैं 24

1 La केदुमध्ये केतुव्यंतरम् म. 30 H •*£.. + रहोरासाराश ÷ Pre M य केतुमध्ये भृगुव्यंतरम्. कुं श. 1. 3 केतुमध्येसूडीव्यंतरम् 30- " डाट 52 ३ a 25%. · १५ .. ✔ केब्रुमध्येचंडव्यंतरम्

O ५१ ११ ह्छ ★ केतुमध्ये भौमव्यतरम्. 2 जः om att titt P 33: ER ड. के अ. 93 रुद्रमध्येराह खतरम सु. के-३- T 3 JA 27. Sangat

L PA ja e pa नं. 485% दे

• 4

+

• %22
• .**

MELOFT भशुमध्ये चंद्रव्यतरम्

• .

सू १८ ब मं. 11 Y...

-B २

२० EV 34 ९ Wis 3 १ WE सूर ड्रा 9 य १५ २१ P श्रद्ध के ३ ३० अनु भूमध्येरातरम्. I 44 .......... सु & 2. ५ 500 भ्रूणमध्ये उठव्यंतरम् म I 1

+ I 3 २५ 9 THI 3 अरुमध्येहानियंताम इं इं २ रमे Hi २ 37 भृशमध्ये धम्यंतरम रा 66 १९६ अरुमध्ये केसुध्यंतरम् २१ & मं न 9 म रा. Y २४ रा र ५ 31F

$8 H HELE enten लम्माघात के पेट करते मिचलाना दमा मूल संग्रहीत | मन्यति असर्व ज्वा आदि टूर क का काम देता है JO C4 गह मिलती है. रूप विलास बनारस जेफ्ट:- (२) Zaight मुक्तिशा अपनी करें। औरही तून आप बाि 100 1 मेरे और से बताई १९४९ ई० कोटी किया गया। [४] they be अबरो १९ समग पाले कमरद अमुर सनकी उन ६ आर्डर ५ का १०५) ४४ दीवानी नम्बर १९४९० है कि विवेक मनां महोदी सिया भदोही मार स्टेट बैंकसं कम्पनीको बनारथ सेट बनाय ताि बुग भीति शेत् ॥ पु और Heleball १मिन्दर ग्रदरं g dali, a g र गं में नोट:-सब्जन अपना मादेना चाहते शनि मिखेज मराजी धरम बजार गर्मियों कौस्या इ मनसा ॥ लिवर्ग गते | भुक्तौ बहा नीलाम गर्न, इस्लामाबाद | ६६९१२१२४५ २८ २९ १९४९ को मे एक रिकार तथ मोटरें बिकाऊ हैं। १५ सका का है राज २म्मैन - दी ७०२१४९ न और अथ आदि भाषा: प्रदे मंड) राजभौति शस्मभीतिवचन बहुसकटम् ॥ शत्रु बान् मद्भुत बादमय सूर्य GOLONZOSTID VA (en पूर्व ४६(२०) काय मीमविदशाफलमाह। (मं०म०)- शत्रुभीति कलिं घोरमकस्माज्जायते मयम् ॥ एक- सावीपमृत्युश्च विदशासु स्वयं कुजः ॥ ३० ॥ ( म०रा० ) - घर्ने राजभंगं च धनहानिः कुभोजनम् ॥ कल्हः शत्रुमीनिय भौमभौमांतरे तमः ॥ ३१ ॥ ( मं०गु० ) मतिनाशं तथा दुःख संतापः कलहो भवेत् ॥ विफलं चिंतित सर्व भीमान्तरे गुरुः ||३२|| (मं० श०) स्वामिनाशस्तथा पीडा धनहानि महाभयम् ॥ चैकल्यं कलहस्त्रासो भौमभोमांतरे शनिः ॥ ३३ ॥ ( म०३० ) सर्वथा बुद्धिनाशश्च धनहानिर्व्वरं तनौ ॥ बस्खान्नसुहृदां नाशो भौमभौमांतरे बुधः ॥ ३४ ॥ ( म०के० ) आलस्यं च शिरःपीडा पापरोगापमृत्युक्त् ॥ राजभीतिः शस्त्रघातो भौमभौमांतरे शिखी ॥ ३५ ॥ ( मं०शु० ) चांडालात्संकटं त्रास राजशस्त्रभयं भवेत् ॥ अतीसारोथ वमनं भौमभौमांतरे भृगुः ॥ ३६॥ ( मंसू० ) भूमिलाभोर्थसंपत्तिः संतोषो मित्रसंगतिः ॥ सर्वत्र सुखमाप्नोति भीमभौमांतरे रविः ॥ ३७ ॥ ( मं०० ) याम्यां दिशि भाभः सितवस्त्रविभूषणम् ॥ संसिद्धिः सर्वकार्याणां भोभोमांतरे राशी ॥ ३८ ॥ अथ राहुविदशाफलमाह । (रा० रा० ) बंधनं बहुधा रोगो बाहुघात सुहृदयम् ॥ अक स्मादापदो यान्ति राहोर्जलाग्नितो भयम् ॥ ३९ ॥ (१० १० ) सर्वत्र लमते लाभो गजाइवं व धनागगम् ॥ राजसन्मानदं राज्यं भवेत्रान्तरेगुरुः ॥ ४० ॥ (रा०श ) बंधन जायते घोर सुख- हानिर्भहद्रयम् ॥ प्रत्यहं वातपीडा च राहोराहंतरा शनिः ॥ ४॥ ( रा०बु० ) सर्वत्र बहुधा लाभः स्त्रीसमभ विशेषतः ॥ परदेसरहोरासारा शगतः सिडी राहोराहतरे बुधः ॥ ४२ ॥ (रा०के० ) बुद्धिनाशी भयं विघ्नं धनहानिर्महद्भयम् ॥ सर्वत्र कलोगो राही राहतरा शिखी ॥ ४३ ॥ (रा०शु०) योगिनीभ्यो भयं भूपादश्वानिः कु भोजनम् ॥ स्त्रीनाशः कुलजं शोकं राहो राहंतरा सितः ॥ ४४ ॥ ( स०सू०) ज्वररोगो महाभीलिः पुत्रपौत्रादिपीडनम् ॥ अल्पम त्युः प्रसादश्य राद्दोराहंतरा रविः ॥ ४५ ॥ ( रा०चं० ) उद्वेग- को चिंता मानहानिर्महद्भयम् ॥ पितुर्विकलता देहे राहोराई- तरा शशी ॥ ४६ ॥ ( रा०मं० ) भगंदरकता पीडा रक्तपित्तप्रपी- डनम् ॥ अर्थहानिर्महोद्वेगो राहोराडूंतरे कुजः ॥ ४७ ॥ - अथ गुरोविंदशाफलमाह । ( दृ०३०) हेमलाभो धान्यवृद्धिः कल्याणं च फलोदयः ॥ व- हुभाव' गृहे बुद्धिं जीवजीवतरे गुरुः ॥ ४८ ॥ (गु०झ० ) गोभूमिहयलाभः स्यात्सर्वत्र सुखसाधनम् ॥ संग्रहो ह्यन्नपाना- दिगुरोर्गुतरा शनिः ।। ४९ ॥ (गु०बु० ) विद्यालाभो वस्त्रलाभो ज्ञामलाभः समीक्तिकः ॥ सुहृदां संगम: स्नेहो जीवजीवांतरा बुधः ॥ ५० ॥ ( नृ०के० ) जलभीतिस्तथा चौर्य बंधनं कलहो भवेत् ॥ अल्पमृत्युभयं घोरं जीवजीवांतरे ध्वजः ॥ ५१ ॥ ( दृ०झु० ) नानाविद्यार्थसप्प्राप्तिर्हेमवस्त्रविभूषणम् ॥ लभते क्षे- मसंतोष जीवजीवांतरे कविः ॥ ५२ ॥ ( ०० ) नृपालाभ- स्तथा मित्रात्पिवतो मातृतोपि वा ॥ सर्वत्र लभते पूजां जीवजी- यांतरा रविः ॥ ५३ ॥ ( ऋ०० ) सर्वदुःखविमोक्षश्च मुक्ताला- भी ह्रयस्य च || सिध्यंति सर्वकार्याणि जीवजीवांतरे शशीं ।। ॥५४॥ ( बृ०सं०) शस्त्रभीतिदे पीडा वह्निमांद्यमजीर्णता ॥ पीडा श भूरि जीवजीवांतरे कुजः ॥ ५५ ॥ (१००) चांडालेन पूर्वखण्डे विश्वोपरीत ४६ विरोधः स्याद्रयं तेभ्यो रतिग्रहः ॥ कष्ट स्थाद्वयाविशत्रुभ्यो नी जीवांतरे तमः ॥ ५६ ।। अथ शनिविदशाफलमाह ।. ( श०श० ) देहपीडा कलेभतिर्भयमंस्यजलोकतः ॥ विदेश- गमनं दुःखं शनैः शन्यंतरे शनिः ॥ ५७ ॥ (श०० ) बुद्धिना- शः कलेभीतिमनपानादिहानिकृत् ॥ धनहानिर्भयं शत्रोः शनैः शभ्यंतरे बुधः ॥ ५८ ॥ (श०के० ) बंधुशत्रुगृहे जातो वर्णहानि- बहुक्षुधा ॥ चित्ते चिंता भयं त्रासः शनेः सौरांतरेशिखी ॥ ५९॥ (शशु० ) चिंतिते फलितं वस्तु कल्याणं स्वजनं जने ॥ मनु- ष्यकृतितो लाभः शनेः शन्यंतरे मृगुः ॥ ६० ॥ ( श०सू० ) राजतेजोधिकारित्वं स्वगृहे जायते कलिः ॥ ज्वरादिव्याधिपीडा च कोणे कोणांतरे रविः ॥६१॥ (श०चं० ) स्फीतबुद्धिर्महारंभो मंदतेजा बहुव्ययः ॥ बहुस्त्रीभिः समं भोगं कोणे कोणांतरे शशी ॥ ६२ ॥ ( श०सं० ) तेओहानिः पुत्रघातो वह्निभीती रिपोर्भ- यम् ॥ वातपित्तकृता पीडा कोणे कोणांतरे कुजः॥६३ || ( श०स० ) धननाशो वस्त्रहानिर्भूमिनाशी भयं भवेत् ॥ विदेशगमनं मृत्युः कोणे कोणांतरे कुजना६४॥ (श००) गृहेषु स्त्रीकृतं छिद्रं ह्यसमर्थो निरीक्षणे ॥ अथ वा कलिमुहेगं शनेः सौरांतरे गुरुः ॥६५॥ - अथ बुधविदशाफलम् । ( यु० बु० ) बुद्धिर्विद्यार्थलाभो वा वस्त्रलाभो महत्सुखम् ॥ स्वर्णादिधनलाभः स्यात्सोम्यसौम्यांतरे बुधः ॥६६॥ (श०के० ) • कठिनांन्नस्य संप्रातिरुदरे रोगसंभवः ॥ कामलं रक्तपित्तं च सौ- म्यसौम्यांतरे शिखी ॥ ६७ ॥ ( ०शु० ) उत्तरस्या भवेळाभो हानि: स्वासु चतुष्पदात् ॥ अधिकारान्महाप्रीतिः सौम्ये सौम्या (२४४) बृहत्पाराशरहोरासारांशः । G तरे भृगुः ॥ ६८ ॥ ( बु०सू० ) तेजोहानिर्भवेद्रोगस्तनुपीडा तु- मांदवी ॥ जायते चित्तवैकल्यं सौम्यसौम्यांतरे रविः ॥ ६९ ॥ ( बु०चं० ) स्त्रीलाभश्वार्थसंपत्तिः कन्यालाभो महद्धनम् ॥ ल- भते सर्वतः सौख्यं सौम्यसौम्यांतरे शशी ॥ ७० ॥ ( बु०म० ) धर्मवीर्धन संप्राप्तिचौराम्यादिप्रपीडनम् ॥ रक्तवस्त्रं शस्त्रघातः सौम्यसौम्यांतरे कुजः ॥ ७१ ॥ (बु०रा०) कलहो जायते स्त्रीभि- रकस्माद्भयसंभवः ॥ राजशस्त्रकृता भीतिः सौम्य सौम्यांतरे तमः ॥ ७२ ॥ (बु००) राज्य राज्याधिकारी वा पूजा राजसमुद्भवा ॥ विद्यावरानगुल्मश्व सौम्यसौम्यांतरे गुरुः ॥ ७३ ॥ ( बु०श० ) वातपित्तमहापीडा देहघातसमुद्भवा ॥ धननाशमवाप्नोति सौम्य- सौम्यांतरे शनिः ॥ ७४ ॥ अथ केतोर्विदशाफलम् । ( के०के० ) आपः समुद्भवोकस्माद्देशांतरसमागमः ॥ घनना- शोल्पमृत्युश्व केतोः केत्वंतरे शिखी ॥७६५॥ (के०शु० ) म्लेच्छ- भीत्यर्थनाशो वा नेत्ररोग: शिरोव्यथा ॥ हानिश्चतुष्पदानां च केतोः केरवंतरे भृगुः ॥ ७६ ॥ ( के०सू०) मित्रैः सह विरोधश्व स्वल्पमृत्युः पराजयः ॥ मतिभ्रंशो विवादश्य केतोः केत्वंतरे रविः ॥ ७७ ॥ (के० चं०) अन्ननाशो यशोहानिर्देहपीडा मतिश्रमः || आमवातादिवृद्धिश्व केतोः केत्तरे शशी ॥७८ ॥ ( के० सं० ) शस्त्रघातेन पातेन पीडितो वहूनि पीडया नीचागीती रिपोः शंका केतोः केत्वंतरे कुजः ॥ ७९ ॥ (के०रा०) कामिनीभ्यो भयं मूया- तथा वैरिसमुद्भवः ॥ क्षुद्रादपि भवेद्भीतिः केतोः केत्वंतरे तमः ॥ ॥८० ॥ (के० गु०) धनहानिर्मोत्यातो वस्त्रमित्रविनाशनम् ॥ सर्वत्र लमते शंकेतोः केत्वंतरे गुरुः ॥ ८१॥ (के० श० ) गोमपूर्वसण्डे विशोसरीक्दयामः ४७ (६५) हिष्यादिमरण देहपीडा सुहृद्रधः || स्वल्पाल्पलाभकरण केतोः केलंतरे शनिः ॥ ८२ ॥ (के०बु०) बुद्धिनाशी महोदयो विवाहा निर्महाभयम् ॥ कार्यसिद्धिर्न जायेत केतोः केत्वंतरे बुचः ॥ ८३ ॥ अथ शुक्रविदशाफलमाह ।

• (शु०शु०) श्वेताश्ववस्त्रमुक्ताद्यैः स्वर्णमाणिक्यसंभवः ॥लम्-

ते सुंदरीं नारी शुक्रे शुक्रांतरे सितः ॥४॥ (शु०सू०) बातन्जर: शिरःपीडा राज्ञः पीडा रिपोरपि ॥ जायते स्वल्पलाभोपि शुक्रे शुक्रांतरे रविः ॥ ८५ ॥ ( शु०चं० ) कन्याजन्म नृपालाभो वा- भरणसंयुतः ॥ राज्याधिकारसंप्राप्तिः शुक्रे शुक्रांतरे शशी ॥८६॥ (शु०मं०) रक्तपित्तादिरोगं च कलहस्ताडनं भवेत् ॥ महाकेशो भवेदन शुक्रे शुक्रांतरे कुजः ॥ ८७ ॥ (शु०० ) महाव्यं मह्- द्राज्यं वस्त्रमुक्तादिभूषणम् ॥ गजाम्वादिपदप्राप्तिः शुक्रं शुक्रांतरे गुरुः ||८८|| ( शु०रा०) कलहो जायते स्त्रीभिरकस्माद्भयसंभवः ।। राजतः शत्रुतः पीडा शुक्रे शुक्रांतरे तमः ॥ ८९ ॥ ( शु०श० ) खरोष्ट्रछागसंप्राप्तिहमापतिलादिकम् ॥ लभते स्वल्पपीडादि शुक्रे शुक्रांतरे शनिः ॥९० ॥ ( शु०३० ) धनज्ञानमहाँलाभो राजराज्याधिकारता ॥ निक्षेपाचनलाभोपि शुक्रे शुक्रांतरे बुधः ॥ १.९.१ ।। ( शु०के० ) अल्पमृत्युर्महाघोरे देशादेशांतराममः लाभोऽपि जायते मध्ये शुक्रे शुक्रांतरे शिखी ॥९२॥ इति श्रीगृह- त्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांशे सूर्याद्युपदशाफलकथनं नाम षट्- चत्वारिंशोऽध्यायः ॥ ४६ ॥ ॥ अथ सूक्ष्मदशाकरणमाह । • स्वोपदशाघटीवृंद हतं स्वान्दग्रहेण च ॥ विंशोतरशतेना- १११२ लिप्ता शेषं कलादिकम् ॥ १ ॥ बृहत्पाराशरहोरासारांशः | अथ सूक्ष्मदशानयनोदाहरणमाह । यस्य अहस्योपदशामध्ये यस्य ग्रहस्प सूक्ष्मदशा क्रियते तदा उपदेशा मध्ये यावत्परिमिताः मासदिन घट्यः तासां सर्वासां घटीवृंदं कृत्वा स्वादे- गिते यथा सूर्यमध्ये चंद्रसूक्ष्मांतरमानीतं तदा सूर्यपिंडं चंद्राब्दे १० यु॑णितमित्यर्थः । स्वान्देर्गुणिते विंशोत्तरशतेनाते घटिका शेषपि घं विंशोत्तरशतेनातं लब्धं पलानि शेष षष्टिमं पूर्ववद्धतेलेब्धं अक्षराणीति यथा सूर्यस्योपदशा ५ । २४ घंटीपिंड: ३२४ स्वदशावर्षेण ६ गुणितो आ तः १९४४ अस्य विंशोत्तरशतेनाप्ते लब्धं १६ घटिका शेषं २४ घाटे जातं १४४० विंशोत्तरशतैनाते लब्धं पलानि १२ एवं सर्वेषामह्यम् । दिने त्रिंश- द्विरधिके त्रिशस्तिष्टे उपरि मासस्थले स्थाप्यः || अथाग्रे उपदशाचक्राणि. अथ सूर्योपदशा तन्मध्ये सूर्यसूक्ष्मचक्रं लिख्यते. सू... रा. बृ.श. यु. के. शु. पो. ! b G ६ C c 0 ग्रह दिन. ● D 4 ! घटी. १६ २७ ५८ ४८ ४३ ५१ | ४५ १८ ! ५४ | १८ पल १२ + ५४ ३६ १२ १८५४५४ C अथ सूक्ष्मदशाफलम् । लमेश्वगे रंध्रपतिथ्य युक्ती दृषं वृषांशे वृषभट्टकाणे ॥ स्थितौ भवेतां यदि तो वृषेण यातानिमित्त मरणस्य वैद्य ॥ २ ॥ तृषे युग्मांशगौ तौ चेगल्लूकन मृतिर्नृणाम् ॥षे कशगौ तौ चेन्न- का जले मृतिः ॥ ३ ॥ तृषे सिंहांशगौ तौ चेड्याघ्राद्याघाततो मृतिः ॥ तृषे कन्यांशगौ तौ चेत्कपिना नाऽत्र संशयः ॥४॥ हृषे तुलांशगो तो वैदयाघ्राद्धीति वदत्तदा ॥ वृषै कौमशगों तो चे- तो चिंता व्ययो भवेत् ॥५॥ वृषे चापांशगौ तो चेदश्वेन च सृ- तिं वदेत् ॥ वृषे कुंभांशगौ तौ चेहंतव्यापारतो भयम् ॥ ६ ॥ वृषे : पूर्वखण्डे विंशोत्तरीसूर्यादिमदारकाध्यायः ४७ (३४७) मृगांशगों तो चेन्महिषेण मृतिं वदेत् ॥ वृषे कुंभांशगों तो येद्रो- लांगूलान्मृतिं वदेत् ॥७ सृषे झषांशगों तो चंदजवस्ताद्वर्य म वेत् ॥ एवं संचित्य मतिमात्रात्रादीनां भृतिं वदेत् ॥ ८ ॥ अथ सूर्यादिग्रहाणां सूक्ष्मदशाफलमाह | (सू-सू०) नृणां भूमि परित्यागो विगमं प्राणनाशनम् ॥ स्थान- नाशो महाहानिः सूर्यसूक्ष्मदशाफलम् ॥ ९ ॥ (सू०चं०) देवना- ह्मणभक्ति नित्यकर्मरतस्तथा ॥ सुप्रीतिः सर्वमित्रैश्च खेः सु- क्ष्मगते विधौ ।। १० ।। ( सू००) क्रूरकर्मरतिस्तिग्मशत्रुभिः प रिपीडनम् ॥ रक्तस्त्रावादिरोगश्च रवेः सूक्ष्मगतं कुजे ॥ ११ ॥ (सू०रा०) चौराग्निविषभीतिश्च रणे भंगः पराजयः ॥ दानधर्मा- दिहीनश्च रवेः सूक्ष्मगतो ह्यगौ ॥ १२ ॥ ( सु०० ) नृपसत्का- रराजार्हः सेवकैः परिपूजितः॥राजचक्षुर्गतः शांतः सूर्यसूक्ष्मगते गुरौ ॥ १३ ॥ ( सू०श०) चौर्य साहसकर्मार्थ देवब्राह्मणपीडनम् ।। स्थानच्युतिं मनोदुःखं रखेः सूक्ष्मगते शनौ ॥ १४ ॥ (सू०बु०) दिव्यांबरा दिलब्धिच दिव्यस्त्रीपरिभोगता ॥ अचिंतितार्थसिद्धि- श्च वेः सूक्ष्मगते बुधे ॥ १५ ॥ ( सू०के० ) गुरुतार्तिविनाशश्च मृत्यदार भवस्तथा ॥ क्वचित्सेवकसंबंधो रवेः सूक्ष्मगते ध्वजे ॥ १६ ॥ ( सू०शु०) पुत्रमित्रकलत्रादिसौख्यसंपन्न एव च ॥ नानाविधा च संपत्ती रवेः सूक्ष्मगते भृगौ ॥ १७ ॥ 0 अथ चंद्रसूक्ष्मदशाफलम् । ( चं०चं० ) भूषणं भूमिलाभध्च सन्मानं नृपपूजनम् ॥ ता- मसत्वं गुरुत्वं च चंद्रसूक्ष्मदशाफलम् ॥ १८ ॥ (चं० मं०) दु:ख शत्रुविरोधश्च कुक्षिरोगः पितुर्मृतिः ॥ वातपित्त कफोद्रेक: शशि- सूक्ष्मगते कुजे ॥ १९ ॥ ( चं०रा० ) कोपर्नमित्रमंधून ( ३४८) बृहत्पाराशरहोरासारांश: 1: देशव्यागो धनक्षयः ॥ विदेशान्निगडप्राप्तिरिंदो सूक्ष्मग- तेप्यही ॥ २० ॥ ( चं०बृ० ) छत्रचामरसंयुक्तं वैभवं पुत्रसंप दः ॥ सर्वत्र सुखमाप्नोति चंद्रे सूक्ष्मगते गुरों ॥२१॥ (च०श०) राजोपद्रवनाशः स्याह्यवहारे वनक्षयः॥चौरत्वं विप्रभीतिश्च चंद्रे सूक्ष्मगते शर्तौ ॥ २२ ॥ (चं०बु०) राजमानं वस्तुलाभं विदे- शाहाहनादिकम् ॥ पुत्रपौत्रसमृद्धिश्च चंद्रे सूक्ष्मगते बुधे ॥ २३॥ ( चं०के० ) आत्मनो वृत्तिहननं सस्यशृंगवषादिभिः ॥ अग्नि- सूर्यादिभीतिः स्याञ्चंद्रे सूक्ष्मगते ध्वजे ॥ ३४ ॥ ( चं० शु० ) विवाहो भूमिलाभश्च वस्त्राभरणवैभवम् || राज्यलाभश्व कीर्तिश्व चंद्रे सूक्ष्मगते भृगौ ॥२५॥ (सं० सू० ) केशाकेशः कार्य नाशः पशुधान्यच नक्षयः॥ गावैषम्यभूमिश्च चंद्रे सूक्ष्मगते रख ॥२६॥ अथ भौमसूक्ष्मदशाफलम् | 0 2 ( मं०म० ) भूमिहानिर्मनः खेदमपस्मारी च बंधुयुक् । पुर क्षोभमनस्तापो भौमसूक्ष्मदशाफलम् ॥ २७ ॥ (मं०रा०) अं- गढ़ोषो जनाङ्गीतिः प्रमदावंशनाशनम् ॥ वहिसर्पभयं घोरं भौम- सूक्ष्मगतेप्यहाँ ॥ २८ ॥ ( म०० ) देवपूजारतिश्चात्र मंत्राभ्यु- त्थानतत्परः ॥ लोक पूज्यं प्रमोदं च भौमसूक्ष्मगते गुरौ ॥ २९ ॥ ( म०श० ) बंधनान्मुच्यते बच्चो धनधान्य परिच्छदः ॥ भृत्या- र्थबहुल: श्रीमान्ममे सूक्ष्मगते शन ॥ ३० ॥ ( मंबु ० ) वा- हनं छत्रसंयुक्त राज्यभोगपरं सुखम् कासवासादिका पीडा भोमे सूक्ष्मगते बुधे ॥ ३१ ॥ ( मं०के० ) परप्रेरितवुद्दिश्व स वेत्रापि च गर्हिता ॥ अशुचिः सर्वकालेषु भौमसूक्ष्मगते ध्वजे ॥ ३२ ॥ ( मंशू ० ) इष्टस्त्रीभोगसंपत्तिरिष्टभोजनसंग्रहः ॥ इ लाथ्व भोमसूक्ष्मगते भृगौ ॥ ३३ ॥ ( मं०सूक ) t पूर्वखण्डे विशोदियायः ४७ (२४) राजद्वेषो द्विजावेश: कार्याभिप्रायवंचकः ॥ लोकेऽपि निंद्यतामें- ति मौमसूक्ष्मगते खौ ॥ ३४ ॥ ( मं०चं० ) शुद्धत्वं धनसंप्रा- सिर्देवब्राह्मणवत्सलः ॥ व्याधिना परिभूत्रेत भोमसूक्ष्मगत विर्धा ॥ ३५ ॥ अथ राहोः सूक्ष्मदशाफलम् । ( रा०रा० ) लोकोपद्रवबुद्धिश्च स्वकार्ये मतिविभ्रमः ॥ शू- न्यता चित्तदोषः स्याद्राहोः सूक्ष्मदशाफलम् ॥ ३६ ॥ ( रा०३० ) दीर्घरोगी दरिद्रश्च सर्वेषां प्रियदर्शनः ॥ दानधर्मरतः शस्तो राहीः सूक्ष्मगते गुरौ ॥ ३७ ॥ (रा० श० ) कुमार्गात्कुत्सितोय-

• व दुष्टश्च परसेवकः ॥ असत्संगमतिर्मूढी राहोः सूक्ष्मगते श

नौ ॥ ३८ ॥ ( रा०बु० ) स्त्रीसंभोगमतिर्वाग्मी लोकसंभावनातृ- तः ॥ अन्नमिच्छंस्तनुग्लानी राहोः सूक्ष्मगते बुधे ॥३९॥ (रा०- के० ) माधुर्य मानहानिश्च बंधनं चाप्रमारकम् ॥ पारुष्यं जीव- हानिश्च राहोः सूक्ष्मगते ध्वजे ॥ ४० ॥ ( स०० ) बंधनान्मु- च्यते बद्धः स्थानमानार्थसंचयः ॥ कारणाद्द्रव्यलाभच राहोः सूक्ष्मगते भृगो ॥ ४१ ॥ ( रा० सू० ) व्यक्ताशो गुल्मरोगं च कोहानिस्तथैव च ॥ वाहनादिसूखे सर्व राहोः सूक्ष्मगते खो ॥ ४२ ॥ (रा०चं० ) मणिरन्तर्धनावाप्तिर्वियोपासनशील वानू ॥ देवार्चनपरो भक्त्या राहोः सूक्ष्मगते विधौ ||४३|| ( रा० मं०)निर्जित जनविद्रावो जने क्रोधश्च बंधनात् || चौर्यशीलर- तिर्नित्यं राहोः सूक्ष्मगते कुजे ॥ ४४ ॥ अथ गुरोः सूक्ष्मदशाफलम् । (०२०) शोकनाशो धनाधिक्यममिहोत्र शिवार्चनम् ॥ वाहन छत्रसंयुक्त जीवसूक्ष्मदशाफलम् ॥४५॥ (०२०) क्य बृहत्पाराशरहोरासारांशः | हा सूर्यवर्ती च विदेशे वसुनाशनम् ॥ नरोथो धननाशश्य गुरोः सूक्ष्मदशा शनौ ॥ ४६ ॥ (दृ०के० ) ज्ञानं विभवं पांडित्य शा- स्मश्रोता शिवार्चनम् ॥ अग्निहोत्रं गुरोर्भनिर्गुरोः सूक्ष्मगते ध्वजे ॥४७॥ ( ऋ० शु०) रोगान्मुक्तिः सुखं भोगं धनधान्यसमागमम् ॥ पुत्रदारादिकं सौख्यं गुरोः सूक्ष्मगते भृगौ ॥ ४८ ॥ ( ऋ०सू०) वातपित्तप्रकोपं च लेष्मोद्रेकस्तु दारुणः ॥ रसव्याधिकृतं झूलं गुरोः सूक्ष्मगते वो ॥ ४९ ॥ (बृ०चं०) छत्रचामरसंयुक्तं वैभवं पुत्रसंपदः ॥ नेत्रकुक्षिगता पीडा गुरोः सूक्ष्मगते विधौ ॥ ५० ॥ ( बृ०मं० ) स्त्रीजनाच्च विषोत्पत्तिर्बंधनं चातिनिग्रहम् ॥ देशांत- रंगमं भ्रांतिर्गुरोः सूक्ष्मगते कुजे ॥ ५१ ॥ ( वृ०रा )व्याधिभिः- परिभूतः स्याचोरेरपहृतं महत् ॥ सर्पवृश्चिकदष्टत्वं गुरोः सूक्ष्म- गते प्यहाँ ॥ ५२ ॥ अथ शनैः सूक्ष्मदशाफलम् । (श० श०) वनहानिहाव्याधिः शनेः पीडा कुलक्षयः ॥ भिन्नाहारी महादुःखी मंदसूक्ष्मदशाफलम् ॥ ५३ ॥ ( श०बु० ) वाणिज्यत्तेर्लाभध्व विद्याविभवमेव च ॥ स्त्रीलाभश्च महीप्राप्तिः अनेः सूक्ष्मगते बुधे ॥ ५४॥ (श० के० ) चौरोपद्रवकुष्ठादितृ- शिक्षयविगुंफनम् ॥ सर्वोगपीडनं व्याधिः शनिसूक्ष्मगते ध्वजे ॥ ५५ ॥ ( श० शु० ) ऐश्वर्यमायुधाभ्यास पुत्रलाभोभिषेचनम् ॥ आरोग्य धनकामी च शनिसूक्ष्मगते भृगौ ॥ ५६ ॥ ( श०स० ) राजतेजोविकारत्वं स्वगृहे ज्ञायते कलिः ॥ किंचित्पीडा स्वदेहो- त्या शनिसूक्ष्मगते रवौ ॥ ५७ ॥ (श० चं० ) स्फीतबुद्धिमहा- रंमाँ मंदतेजा बहुव्ययः ॥ स्त्रीपुत्रेश्च समं सौख्यं शनिसूक्ष्मगते विधों ॥५८ ॥ (श०सं० ) तेजोहानिर्महोहेगो वहिक्षयभ्रमः पूर्वखण्डे विंशोत्तरीमंदिस्मदशाफलमभ्यायः ४७ (३५१ ) कलिः ॥ वातपित्तकता पीडा शने; सूक्ष्मगते कुजे ॥ ५९ ॥ (श०रा० ) पितृमातृविनाशश्च मनोदुःखं गुरुव्ययम् ॥ सर्वत्र विफलं स्याच शनिसूक्ष्मगतेप्यहाँ ॥६० ॥ (श०० ) सन्मु द्राभोगसन्मानं धनधान्यविवर्धनम् ॥ छत्रचामरसंप्राप्तिः शनैः सूक्ष्मगते गुरौ ॥ ६१ ॥ अथ बुधसूक्ष्मदशाफलम् । • ( चु० ० ) सौभाग्य राजसन्मानं धनधान्यादिसंपद: । स- र्वेषां प्रियदर्शी च बुधसूक्ष्मदशाफलम् ॥ ६२ ॥ ( बु० के० / बालग्रहाग्निभिस्तापः स्त्रीगदोद्भवदोषभाक् ॥ कुमार्गकुत्सिताशी च बुधसूक्ष्मगते ध्वजे ॥ ६३ ॥ ( बु०शु० ) वाहनं घनसंपत्तिर्ज- लजान्नार्थसंभवः ॥ शुभकीर्तिर्महाभोगी बुधसूक्ष्मगते भृग ६४॥ ( बु०२० ) ताडनं नृपवैषम्यं बुद्धिस्खलनरोगभाक् हानिर्जनापवाद चबुवसूक्ष्मगते रखौ ॥६५॥ (बु०चं० ) सुभगः स्थिरबुद्धिश्व रा. जसन्मानसंपदः ॥ सुहृदां गुरुसंस्कारी बुधसूक्ष्मगते विधी ॥६६॥ ( बु०मं० ) अग्निदाहो विषोत्पत्तिर्जडत्वं च दरिद्रता || विश्रमध्य महोद्वेगो बुधसूक्ष्मगते कुजे ॥ ६७ ॥ ( बु०स० ) अग्निसर्यनृपा- द्वीतिः कृच्छ्रादरिपराभवः॥ भूतावेशभ्रमाद्भ्रातिर्बुवसूक्ष्मगतेप्य- हौ ॥ ६८ ॥ ( बु०३० ) गृहोपकरणं भव्यं स्यागं भोगादिवैभव- म् ॥ राजप्रसादसंपत्तिर्बुधसूक्ष्मगते गुरौ ॥६९ ॥ ( बु०श० ) वाणिज्यवृत्तिलाभध्य विद्याविभवमेव च ॥ स्त्रीलाभश्च महाव्या- चिसूक्ष्मगते शनौ ॥ ७० ॥ ० अथ केतोः सूक्ष्मदशाफलम् । (के०के० ) पुत्रदारादिजं दुःखं गात्रवैषम्यमेव च ॥ दरि- द्राद्भिक्षुवृत्तिश्व केतोः सूक्ष्मदशाफलम् ॥ ७१ ॥ (केन्शु० रोमगुरुविप्रानुवत्सलः ॥ संगमः स्वजनैःसाई केली. सूक्ष्मगते मृगौ॥७२॥ (के सू०) युद्धभूमिविनाशस्य विश बासः स्वदेशतः ॥ सुहृद्विपत्तिरार्तिथ्य केतोः सूक्ष्मगते रवीश (के० चं० ) दासीदाससमृद्धिश्व युद्धे लब्धिर्जयस्तथा ॥ ललिता कीर्तिरुत्पन्ना केतोः सूक्ष्मगते विर्थो ॥ ७४ ॥ (के०म० ) आसने भयमवादेश्वोरदृष्टादिपीडनम् ॥ गुल्मपीडा शिरोरोगः केतोः सूक्ष्मगते कुजे ॥ ७५ ॥ (के०रा० ) विनाशः स्त्रीगुरूणां च दुष्ट- स्त्रीसंग मालधुः || चमनं रुधिरं पित्तं केतोः सूक्ष्मगतेप्यगो ॥ ७६ ॥ ( के०० ) वैरं विरोधसंपत्तिः सहसा राजवैभवम् ॥ पशुक्षेत्रवि- • नाशार्त्तिः केतोः सूक्ष्मगते गुरौ ॥ ७७ ॥ (के०श ० ) भूषा पीडा भवेत्सुद्रसुतोत्पत्तिश्च लंघनम् || स्त्रीविरोधः सत्यहानिः केतोः सूक्ष्मगते शन ॥ ७८ ॥ (के०बु० ) नानाविचजनातिश्च विप्र- योगोरिपीडनम् ॥ अर्थसंपत्समृद्धिश्च केतोः सूक्ष्मगते बृधे ॥७९॥ अथ शुक्रसूक्ष्मदशाफलम् । 4 ( शु० श० ) शत्रुहानिर्भहत्सौख्यं शंकरालयसंभवम् ॥ स डागकूपनिर्माण शुक्रसूक्ष्मदशाफलम् ॥ ८० ॥ (शु०सू०) उस् • स्लापो भ्रमश्चैव गतागतविचेष्टितम् ॥ कचिलाभः कचिहानि- भृंगोः सूक्ष्मगते रवौ ॥ ८१ ॥ (शु० चं ) आरोग्यं धनसंपत्तिः • कार्यलाभं गतागतैः ॥ वैरिकावारबुद्धिः स्याद्गोः सूक्ष्मगते वि चौ ॥ ८२ ॥ ( शु० सं० ) जडलं रिपुवैषम्य देशभ्रंशो भद्दजय म् ॥ व्याधिदुःस्वसमुत्पत्तिर्भूगोः सूक्ष्मगते कुजे ॥ ८३ ॥ ( शु १ रा०) राज्याभिसर्पजा भीतिधुनाशो गुरुव्यथा ॥ स्थानच्युतिम हामीतिर्सगोः सूक्ष्मगतेप्यही ॥ ८४ ॥ ( शु० इ० ) सदेवका वणिग्टचेर्महालब्धिर्मगोः सूक्ष्म- चतुष्पदी- येलामन्च क्षेत्रार्थविभवोन्नतिः गते गुरौ ॥ ८५ ।। (शुश० ) शत्रुपीडा महद्दुः मोशनम् ॥ स्वगोत्रगुरुहानिः स्याद्भृगौः सूक्ष्मगते शनी ॥८६॥ ( शु०बु० ) बांधवादिषु संपत्तिर्व्यवहारो घनोन्नतिः ॥ पुत्रदारा- दितः सौख्यं भृगोः सूक्ष्मगते बुधे ॥ ८७ ॥ (शु०के० ) अग्निरों- गो महत्पीडा मुखनेत्रशिरोव्यथा ॥ संचितार्थात्मनःपीडा भृगोः सूक्ष्मगते ध्वजे ॥ ८८ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसाराशे सूर्यादिसूक्ष्मदशाफलकथनं नाम सप्तचत्वारिंशोऽध्यायः ॥ अथ प्राणदशानयनमाह | स्वसूक्ष्माख्यदशापाश्च पिंडे विघटकात्मके ॥ स्वाब्देस्तते- पुनस्तष्टे विंशोत्तरशतेन च || लब्धं विघटिका ज्ञेया विपलानि ततः परम् ॥ १ ॥ ●ोदाहरणमा | यस्य ग्रहस्य सूक्ष्मदशामध्ये यस्य ग्रहस्य माणदशा क्रियते तदा तत्व- 'दसायाः यावत्परिमितानि दिनानि घटयश्च तेषां पलानिं कृत्वा स्वान्दै- गुणवेद | शेषा क्रिया सूक्ष्मदशावत् । यथा सूक्ष्मदसा घंटी १६ पलानि र सत्यध्ये सर्वेषां माणदशा 1 तद्यथा सूर्यसूक्ष्मदशाया विघटिकापिटर स्वान्दे गुणिते जात ५२८१३२ विंशोत्तरशते नाते ल ४८ नितिं जाते ४३२० मस्ते ३५ त

नमसूदपदशामध्ये सूर्यस्य मान्दा विवरका ४८ कानि 1

समिति। ॥ ६ बृहत्पाराशरहोरासार अथ सूर्यसूक्ष्मदशा तन्मध्ये प्राणदशाचक्रम् . प्र. के. शु. यो. +- ★ २ : १६ घटी. २ २ र २ ४८२१५६२५ * ; ३३ ·१७/०३ | ४२ / १२ विपट. ३६० ४२४८६५४४२४२ . D ० अथ प्राणदशामाई । शरीरनाथो मरणाधिपेन युक्तो मृगेंद्रेण मृगाधिपांशे ॥ त योर्विपाके भयमाखुतो भृतिं सर्पात्तदा प्राड्डुरुदारचित्ताः ॥ २ ॥ सिंहे कन्यांशगौ तौ चेत्कफकंपादितो मृतिः ॥ भृगराजे तुलासं- स्थे तयोर्भुक्तों मृतिं वदेत् ॥ ३ ॥ अल्पांशगो मृगेंद्रे वा तयोर्दाये सरीसृपात् || चापांशगो मृगेंद्रे तु तहर्गाच मृतिं वदेत् ॥ ४ ॥ मृगांगो तो सिंहे च तयोोये खरान्मृतिः ॥ कुंभांशगो यदा तौ च मृगराजनृपाद्भयम् ॥ ५ ॥ मीनांशकगतौ सिंहे सारंगाद्ध- यमादिशेत् ॥ सिंहे मेषांशगौ तो चेद्रोमायोर्भयमादिशेत् ॥ ॥ ६ ॥ तृषांशगी तो सूर्यक्षं तयोये शुनो मृतिः ॥ युग्मां- शगो तो सूर्यक्ष गोलांगूलाद्वयं भवेत् ॥ ७ ॥ ककांशगो सिंहे तु ह्यग्निदग्धागृहान्मृतिः ॥ एवं भ्रात्रादिभावानां तत्तद्रुको फल बदेत् ॥ ८ ॥ देहाधिपो मृत्युपतिथ्य युक्तश्चापांशगौ कार्मु- कराशिगो चेत् ॥ दाये तयोर्वाजिकृतं च मृत्युं वदति तत्काल विदो महांतः ॥ ९ ॥ चापेमृगांशगो तो चेत्सारंगाद्वयमादिशेत् ॥ हये कुंभांशगी तौ चेहराहाद्भयमादिशेत् ॥ १० ॥ हृये भीनांश- गोतो चेपाके नक्राद्भयं तयोः ॥ भेषांशगौ तो चापे तु तयोर्दाये चतुष्पदात् ॥ ११ ॥ हये वृषांशगो तो चेद्रासभागयभादिशेत् ॥ १२ ॥ युग्मांझगौ ह्यांगेषु वानराद्भयमादिशेत् ॥ की पूर्वसण्डे विशोचरीसूर्यादिमाशयाः ४८ (३५५) हयांगे तु चाखना भयमेतयोः ॥ १३ ॥ सिंहांशगो हयांग ज कांद्रयमेतयोः॥ कन्यांशगों हयांगे तु लांगूलान्मृतिरुच्यते ॥१४** तुलांशगों हयांगे तु लोष्टान्मरणमेतयोः ॥ अल्पांशगो इयांगे तयोः पाके सरीसृपात् ॥ एवं भ्रात्रादिभावानां फलमाहुर्मनीषि- णः ॥ १५ ॥ विलमयोनेर्धननायकश्य मृगे मृगांशे च गतेज्य युक्ते ॥ भुक्तोथ प्रीतिश्च भवेन्नराणां विवाहहेतुः प्रवदंति संतः ॥ १६ ॥ कुंभांशगौ भृगांगे च भल्लूकाद्भयमेतयोः ॥ झषांगों मृगांशे च सारंगाद्भयमेतयोः ॥ १७ ॥ युग्मांशगौ मृगांठशे तो हरिणान्मृतिरेतयोः ।। कशगौ मृगास्ये तो तयोदयें मृतिर्ग- जात् ॥ १८ ॥ कोपशगों मृगांशे तो नकुलान्मृतिरेतयोः ॥ श्वा- पांशगौ मृगांशे तो मार्जारान्मृतिरेतयोः ॥ १९ ॥ एवं निश्चित्य मतिमात्रात्रादीनां फलं वदेत् ॥ २० ॥ अथ सूर्यप्राणदशाफलम् । ( सू०सू० ) पोंचल्यविषजा बाधा मोषणं विषमेक्षणम् ॥ सू- यंप्राणदशायां तु मरणं कृच्छ्रमादिशेत् ॥ २१॥ ( सू०चं० ) सुखं भोजनसंपत्तिः संस्कारो नृपवैभवम् ॥ उदराविकृताभिश्व स्वेः प्रा. जगते विधौ ॥२२॥ (सू० मं० ) भूपोपद्रवमन्यार्थे द्रव्यनाशो म- हृद्भयम् ॥ महत्यपचयप्राप्ती रवेः प्राणगते कुजे|२३|| ( सू०रा० ) अन्नोद्भवा महापीडा विषोत्पत्तिर्विषेणकः ॥ अर्थाग्निराजमि: केशं खेः प्राणगते ध्यौ ॥ २४ ॥ (सू०६०) नानाविद्यार्थसंपत्तिः कार्य- लाभो गतागतैः॥ जीवप्राणश्रमैनाशो वेः प्राणगते गुरौ ॥२५॥ ( सू०श० ) बंधनं प्राणनाशश्व चित्तोहेगस्तथैव च ॥ बहुमाया महाहानी रखेः प्राणगते शन ॥ २६ ॥ (सू०५०) राजाघभोग स ततं राजस्वंनतत्पदम् ॥ आत्मा संतर्पयेदेव रखेः प्राणगते पुणे बृहस्पाराशरहोस सारांश ॥ २७॥ सू०के० ) अन्योन्य कलहश्चैव वसुहानिः पराजयः ॥ गुरुत्रीषुहानिशा सूर्यप्राणगते ध्वजे ॥ २८॥ (सू०शु०) राज- पूजा धनाधिक्य स्त्रीपुत्रादिभवं सुखम् ॥ अन्नपानादिभोगादि- सूर्यप्राणगते भृगों ॥ २९ ॥ अथ चंद्रप्राणदशाफलम् । ( चं०च०) योगाभ्यास समाधिं च देशिकत्वं च पश्यति || इति सर्वे समासेन चंद्रप्राणदशाफलम् ॥ ३० ॥ ( चं०सं०) क्ष कुष्ठं बंधुनाशं रक्तभावान्महद्भयम् ॥ भूतावेशादि जायेत चंद्र- प्राणगते कुजे ॥ ३१ ॥ ( चं०रा० ) सर्पभीतिर्विशेषेण भूतोपद्र- क्वान्सदा ॥ दृष्टिक्षोभो मतिभ्रंशश्चंद्रप्राणगतेप्यही ||३२|| चं० दृ०) धर्मवृद्धिः क्षमाप्राप्तिर्देवब्राह्मणपूजनम् ॥ सौभाग्यं प्रियह- ष्टिश्च चंद्रप्राणगते गुरौ ॥ ३३ ॥ ( चं०श० ) सहसा देहपतन शत्रूपद्रववेदना ॥ अंधत्वं च धनप्राप्तिश्चंद्रप्राणगते शनौ ॥ ३४॥ ( चं०१०) चामरच्छत्रसंप्राप्ती राज्यलाभो नृपात्ततः ॥ समलं सर्वभूतेषु चंद्रप्राणगते बुधे ॥ ३५ ॥ ( चं०के०) शस्त्राभिरिपुजा पीडा विषाभिः कुक्षिरोगता || पुत्रदारावियोगथ्व चंद्रप्राणगते शिखी ॥ ३६॥ ( चं००) पुत्रमित्रकलत्राप्ति विदेशात्र धनाग- मः ॥ सुखसंपत्तिस्र्थश्च चंद्रप्राणगते भृगौ ॥ ३७॥ ( चं०सू० ) तीब्रदोषप्रदोषी च प्राणहानिर्मनोविषम् ॥ देशत्यागो महाभी- तिश्चंद्रप्राणगते खौ ॥ ३८ ॥ अथ भोमप्राणदशाफलम् । (मं०म०) शास्त्रे परजनाइदः शास्त्रेण परकेन वा ॥ मृत्युना मरणं याति मोमप्राणदशाफलम् ॥ ३९ ॥ ( मं०रा०) विच्युतः सुतदारादिबंधूपद्रवपीडितः ॥ प्राणत्यागीः विषेणैव भोमप्राणग- dind AND PRES पूर्वखण्डे विशोत्तरीयोदित्राणदशाकलाप्यायः ४८ (३५०) सेप्यही ॥ ४० ॥ ( मं०३०) देवार्चनपरः श्रीमान्मंत्रानुष्ठानत- त्परः ॥ पुत्रपौत्रसुखावाप्र्भीिमप्राणगते गुरौ ॥४१॥ (म००) अभियाथा भवेन्मृत्युरर्थनाशः पदच्युतिः बंधुभिर्बंधुतावाप्तिमोभ- प्राणगते शन |॥४२॥ (मं० बु०) दिव्यांबरसमुत्पत्तिर्दिव्याभरण- भूषितः ॥ दिव्यांगनायाः संप्राप्तिर्भीमप्राणगते बूधे ॥ ४३ ॥ ( म०के०) पतनोत्पातपीडा च नेत्रक्षोभो महद्भयम् ॥ भुजंगा- ह्व्यहानिश्च भोमप्राणगते ध्वजे ॥४४॥ (मं०शु० ) बनवान्या- दिसंपत्तिर्लोकपूजा सुखागमा ॥ नानाभोगर्भवेद्रांगी भोमप्राण- गते भृगौ ॥ ४५ ॥ (मं०सू०)ज्वरोन्मादः क्षयोर्थश्च राजविस्नेह- संभवः ॥ दीर्घरोगी दरिद्रः स्याद्भौमप्राणगतं वो ॥ ४६ ॥ (मं० चं०) भोजनादिसुखप्रीतिर्वस्त्राभरणवांछितम् ॥ शीतोष्णव्या विपीडा च भोमप्राणगते विधी ॥ ४७ ॥ - अथ राहोः प्राणदशाफलमाह | (रा०रा०) अन्नाशने विरक्तव विषभीतिस्तथैव च ॥ साह- साहननाशश्व राहोः प्राणदशाफलम् ॥ ४८ ॥ (रा०३०) अंग- सौख्यं विनिर्भीतिर्वाहनादेश्य संगता ॥ नीचे: कलह संप्राप्ती राहोः प्राणगते गुरौ ॥४९॥ (रा०श०) गृहदाहशरीरे च नीखें- रंपहृतं धनम् ॥ रोगबंधनसंप्राप्ती राहोः प्राणगते शनौ ॥ ५० ॥ (रा००) गुरूपदेशविभवो गुरुसत्कारवर्धनम् ॥ गुणवाञ्च्छील- वांश्चापि राहोः प्राणगते बुधे ॥५१॥ ( रा०के० ) स्त्रीपुत्रादि- विरोधश्च गृहान्निष्क्रमणादपि ॥ साहसात्कार्यहानिश्व राहोः प्राणगते ध्वजे ॥ ५२ ॥ ( रा०शु० ) छत्रवाहन संपत्तिः सर्वार्थ- कलसंचयः ॥ शिवार्चनगृहारंभी राहोः प्राणगते मृगी ॥५३॥ (रा०सू०) अर्कादिरोगभीतिब्य राज्योपद्रव संभवः ॥ चतुष्पदा(३५८) बृहत्पाराशरद्वारा सारांश: । दिहानिश्च राहोः प्राणगते ख़ौ ॥ ५४ ॥ ( रा०३०) सौमनस्वं सहुद्धिः सत्कारी गुरुदर्शनम् ॥ पापभीतिर्मनःसौख्य राहोः प्राणगते विधौ ॥ ५५ ॥ (रा०मं०) चंडालाग्निवशागांतिः स्वप- दच्युतिरापदः ॥ मलिनश्वादिवृत्तिव राहोः प्राणगते कुजे ॥५६॥ अथ गुरोः प्राणदशाफलम् । ० ( बृ०० ) शोकनाशो धनाधिक्यमग्निहोत्रं शिवार्चनम् || वाहनं छत्रसंयुक्तं जीवप्राणदशाफलम् ॥ ५७ ॥ ( बृ०श०) व्रत- हा सूर्यवत्तिंश्व विदेशे वसुनाशनम् ॥ न रोधो धननाशश्व गुरोः प्राणगते शनौ ॥ ५८ ॥ ( ०के० ) ज्ञानं विभवपांडित्यं शास्त्रः श्रोता शिवार्चनम् ॥ अग्निहोत्रं गुरोर्भक्तिर्गुरोः प्राणगतं ध्वजे ||५९ || ( ऋ० शु० ) रोगान्मुक्तिः सुखं भोगं धनधान्यसमागमम् ! पुत्रदारादिक सौख्यं गुरोः प्राणगते भृगौं ॥ ६ ॥ (नृ०० )वा- तपित्तप्रकोपं च श्लेष्मोद्रेकस्तु दारुणः ॥ रसव्याधिकृतं शूलं गुरोः प्राणगते रखो ।। ६१ || ( बृ०च० ) छत्रचामरसंयुक्तं वैभवं पुत्रसंपदः | नेत्रकुक्षिमता पीडा गुरोः प्राणगते विधो ॥ ६२ ॥ (दृ००) स्त्रीजनाञ्च विषोत्पत्सिबंधनं चातिनिग्रहम् ॥ देशांतरगभं भ्रांतिर्गुरोः प्राणगते कुजे ॥ ६३ ॥ ( ऋ० रा ) व्या- विभिः परिभूतः स्यामौरैरपहृतं महत् ॥ सर्पवृश्चिदष्टत्वं गुरोः प्राणगतेप्यहाँ ॥ ६४ ॥ अथ शनिप्राणदश। फलम् । ( श० श० ) ज्वरेण ज्वलिता कांतिः कुष्ठरोगोदरादिरुक ॥ जलाभिकृतमृत्युः स्मन्मंदप्राणदशाफलम् ॥ ६५ ।। ( श०बु० ) धनं धान्य व मांगल्यं व्यवहाराभिपूजनम् ॥ देवब्राह्मणभक्तिश्व अनेः प्राणगते बुधं ॥ ६६ ॥ (श०के०) मृत्युवेदनदुःखं व पूर्वखण्डे विंशोसरीसूर्यादिप्राणदशाफल्मध्यायः ४८ भूतोपद्रवसंभवः ॥ परदाराभिभूतत्वं शनः प्राणगते बजे ८.७॥ (श०शु०) पुत्रार्थ वेभवैः सौख्य क्षितिमानादिना मुम्बम् ॥ अ मिहोत्रं विवाहश्व शनेः प्राणगत भृगौ ॥६८॥ ( श०स० ) अ- लिपीडा शिरोव्याधिः सर्पशत्रुभयं भवेत् ॥ अर्थहानिर्महाऊंचा: शनेः प्राणगले व ॥ ६९ ॥ ( शब्च०) आरोग्य पुत्रलामन्च शांतिपौष्टिकवर्धनम् ॥ देवब्राह्मणभक्तिश्च शनः प्राणगते विधी ॥ ७० ॥ ( श०सं० ) गुल्मरोगः शत्रुभतिर्मृगया प्राणनाशन- म् ॥ सर्पानिशत्रुतो भीतिः शनेः प्राणगते कुजे ॥ ७१ ।। ( २० रा० ) देशत्यागो नृपाद्धीतिर्मोहनं विषभक्षणम् ॥ वातपित्तकृता पीडा शनेः प्राणगतेप्यहाँ ॥ ७२ ॥ ( श० इ० ) सैनापत्यं भू- मिलार्भ संगर्म स्वजनैः सह ॥ गौरवं नृपसन्मानं शनेः प्राणग- ते गुरौ ॥ ७३ ॥ अथ बुधप्राणदशाफलमाह । ( बु० बु० ) आरोग्य सुखसंपत्तिर्धर्मकर्मादिसावनम्। समत्वं सर्व भूतेषु बुधप्राणदशाफलम् ॥७६४ (बु० के०) दहनं चौरविडांगपर- मानं विषोद्भवैः ॥ देहातःकरणे नाशं बुधप्राणगते जे ॥ ७५ ॥ ( बु० शु० ) प्रभुत्वं वनसंपत्तिः कीर्तिर्धर्भशिवार्चनम् ॥ पुत्रदा रादिकं सौख्यं बुधप्राणगते भृगौ ॥ ७६ ॥ ( बु० सू) अंतर्दाहो ज्वरोन्मादो बांधवानां रतिः स्त्रिया ॥ पापनिस्तैयसंपत्तिबुधप्राण- गते रवौ ॥ ७७ ॥ ( बु०चं० ) स्त्रीलाभश्वार्थसंपत्तिः कन्याला- भी धनागमः ॥ लभते सर्वतः सौख्यं बुधप्राणगते विधों ॥ ७८ ॥ ( बु०सं०) पतितः कुक्षिरोगी च दंतनेत्रादिजा व्यथा । अशो- सि प्राणसंदेहो बुवप्राणगते कुजे ॥ ७९ ॥ ( बु०स० ) वस्त्राभर- णसंपत्तिर्वियोगो विप्रवेरिता ॥ सन्निपातोद्भवं दुःखं बुधप्राथम( ३३०) बृहत्पाराशरहोरा सारांशः | तेप्यो । ८० ॥ ( ० ० ) गुरुत्वं धनसंपत्तिर्विद्या सद्गुण- अहम् ॥ व्यवसायन सल्लाभो बुधप्राणगते गुरौ ॥ ८१ ॥ ( १० श० ) चौर्येण निधनप्राप्तिर्विधनलं दरिद्रता ॥ याचकत्वं विशेष- ण बुधप्राणगते शनौ ॥ ८२ ॥ अथ केतोः प्राणदशाफलम् | ० ( के०के० ) अश्वपातेन वातं च पादस्ववलमेव च ॥ निर्वि- चारवधोत्पत्तिः केतोः प्राणदशाफलम् ॥ ८३ || ( के०शु० ) क्षे- बलामो वैरिनाशो हयलाभो मनःसुखम् ॥ पशुक्षेत्रधनाभिश्व केतोः प्राणगते भृगौ ॥ ८४ ॥ ( के० सू० ) स्तेयानिरिपुत्रासा- द्विघातश्चैवांबरोधयुक् ॥ प्राणांतकरणं कृच्छ्रं केतोः प्राणगतं रखौं ।। ८५ ।। ( के० ० ) देवहिजगुरोः पूजा दीर्घयात्रा धनं सुखम् ॥ कंठाश्रित नेत्ररोगी केतोः प्राणगते विधौ ॥ ८६ ।। ( के० मं० ) तांव्रगंगो नसाइडिवि॑िभ्रमः सत्रिपातजः ॥ स्वबंधुजनविद्वेषः कतो: प्राणगते कुजे ॥ ८७ || ( के० १० ) शस्त्रव्रणेमहारांगेहूं- त्पीडादिसमुद्भवः ॥ सुतदारवियोगं च कतोः प्राणगतं गुर्गे ॥ ॥ ८८ ॥ ( ० श० ) मतिविभ्रमतीक्ष्णश्च क्रूरकर्मरतः सदा ॥ व्यसनाबंधनं दुःखं केतोः प्राणमते शनी ॥ ८९ ।। ( के० बु० ) कुसुमं शयनं भूषालेपनं भांजनादिकम् ॥ सौख्यं सर्वागभोग्यं चकेतोः प्राणगते बुधं ॥ ९ ॥ अथ शुक्रप्राणदशाफलम् । ( शु॰ शू० ) ज्ञानमीश्वरभक्तिश्च तांषकर्म रसायनम् ॥ पुत्रपौत्र- समय शुक्रप्राणगते फलम् ॥ ९१ ॥ (शु०स० ) लोकप्रकाश- कीर्तिश्व सुनसौख्यविवर्जितः ॥ उष्णादिरोगजं दुःखं शुक्रप्राण- गर्ने ग्वाँ ॥ १२ ॥ ( शु० चं० ) देवार्चने कर्मरतिर्मत्रतोषणतपूर्वखण्डे कालचकदशाफलाध्यायः ४९ त्परः ॥ धनसौभाग्यसंपत्तिः शुक्राणगते विधी ॥५३॥ शुभ मं> ) ज्वरो मसूरिकास्फोट कंचिपिटकादिका || देवब्राह्मणपूजा च शुक्रप्राणगते कुजे ॥ ९४ ॥ ( शुल्ग०) नित्यं शत्रुतापी- डा नेत्रकुक्षिरुजादयः ॥ विरोधः सुहृदां पीडा शुक्राणगतेप्य- हो । ९५ ।। ( शु०० ) आयुरारोग्यमैश्वर्य पुत्रस्बीधनवैभवम् ॥ छत्रवाहनसंप्राप्तिः शुक्रप्राणगतं गुरौं ॥ ९६ ।। ( शुभ्श राज्ञांन पद्रवजा भीतिः सुखहानिर्महारुजः ॥ नीचेः सह विषादं च शुक्र- प्राणगते शनों ॥९७ ॥ ( शु० बु०) संतोषं राजसन्मानं नानादिग्भु- मिसपदः ॥ नित्यमुत्साहवृद्धिः स्याच्छुक प्राणगते बुध॥९८ (शु० के० ) जीवितात्मयशोहानिर्धनधान्यपरिच्छदः ॥ त्यागभोगव- नानिस्युः शुक्रप्राणगते ध्वजे ॥ ९९ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरा पूर्वखंडसारांशे सूर्यादिप्राणदशाफलकथनं नामाइष्टचत्वारिंशोऽ ध्यायः ॥ ४८ ॥ अथ कालचक्रदशाप्रकरणमाह । वंदेऽहं गोपिकानाथं भारती गणनायकम् ॥ पार्वत्यै कथित पूर्व कालचक्रं पिनाकिना ॥ १ ॥ तच्चक्रमामुहृत्य लघुमार्गेण कथ्यते ॥ शुभाशुभं मनुष्याणां भूतं भव्यं च भावितम् ॥ २ ॥ भूतें ५ कविंश २१ गिरयो ७ नवदिक १० षोडशा १६ कवयः ४ ॥ सूर्यादीनां क्रमाहायूराशीनां स्वामिनो वशात् ॥ ३॥ नरस्य जन्मकाले वा प्रश्नकाले यदंशकः ॥ तदादिनवपर्यन्तमायुषं परिचक्षते ॥ ४ ॥ अश्विन्यदितिहस्तक्षेमूलप्रोष्ठपदाभिधाः ॥ अंशकाद्रणयेन्मेषात्प्रादक्षिण्यक्रमेण तु ॥ ५ ॥ प्राजापत्यमकेंद्रा- मिश्रवणं च यथाक्रमम् ॥ अप्रदक्षिणधिष्ण्यानि भवत्येतानि पा वेति||६|| अश्विन्यादित्रयं चैव सव्य मार्गे व्यवस्थितम् ॥ रोहिण्या ४३ (३६२) बृहत्पाराशरहोरासारांशः । दित्रयं चैव अपसव्ये व्यवस्थितम् ॥ एवमृक्षं चतुर्भागं कृत्वा चक्रे समुद्धरत् ॥ अंशावसाने जातस्य आयुष्योऽस्य कस्य चित् ||संपूर्णायुर्भवेदादाववमांशस्य मध्यमम् ॥ अपमृत्युसमं कष्टं अंशांते चापरे जगुः॥ ९ ॥ ज्ञात्वेवं स्फुटसिद्धांतो राइयंशं गण- येद्बुधः ॥ अनुपातेन वक्ष्यामि तदुपाथमतः परम् ॥ १० गतता- रा त्रिभिर्भक्ता शेषं चत्वारिसंगुणम् । वर्तमानं पदेनाच्यं राशी- नामंशको भवेत् ॥ ११ ॥ ये च जीवांश के जाता मतनाडिविनां शकाः || स्वस्वदशावर्षसंख्यापंचभूमि १५ विभाजिताः ॥ १२ ॥ एवं महादशा ज्ञेयाः सूर्यादीनां यथाक्रमम् ॥ गणयेज्जीवपर्यन्त मायुष्यं परिचितयेत् ॥ १३ ॥ सव्ये मेषादि अपसव्यं वृश्चिकादि अंशं ज्ञातव्यम् । ये जीवा अंशक जाता गतनाडीपलेन तु ॥ तदंशोनहताब्द- स्तु पंचभूमिविभाजिताः ॥ १४ ॥ एवं महादशारंभो भवेदंशाद्य- थाक्रमात् ॥ गणयन्नवपर्यंतं आयुष्यं तत्प्रकीर्तितम् ॥ १५ ॥ सू यदीनां क्रमादेतहशाः सर्वदशासु च ॥ १६ ॥ मेषगांयमकुली- राशिषु स्वांशकष परमायुरुच्यते ॥ ज्ञानकं १०० मद ८५ गज- ८३ स्तद् ८६ भ्रमात्तत्रिकोणभवनंषु तद्भवेत् ॥ १७॥ द्वादशारं लिखेचक्रं तिर्यगृर्ध्वसमानकम् ॥ गृहा द्वादश जायते सव्यचक्रे यथाक्रमम् ॥ १८ ॥ द्वितीयादिषु कोष्ठेषु राशीन्मेषादिकाँल्लिखेत् ॥ एवं द्वादशगड्याख्यकालचक्रमुदीरितम् ॥ १९ ॥ विश्वपूर्वा- भाद्रं च रेवती सव्यतारकः || एतद्दशोडुपादीनामश्विन्यादौ च वीत ॥ विशदस्तत्प्रकारस्तु कथ्यते शृणु पार्वति ॥ २० ॥ दे- हजीवों मेषचापों दस्राद्यचरणस्यच ॥ मंषादिचापपर्यंत राशिपापूर्वखण्डे काळ्यक्रदशाफलाध्यायः ४९ श्व दशाविपाः ॥ २१ ॥ देहजीवौ नकयुग्मों दिगीशाकांष्टभूवराः ।। षड्वेदशरलोकाश्च राशियाश्च दशाविपाः ॥ २२ ॥ दमादिद शता राणां तृतीय चरणेषु च ॥ गोर्दहा मिथुनं जीवो हिकार्कशट्- शांशकाः ॥ २३ ॥ अक्षिरामाख्यनाथास्ते दशाधिपतयः क्रमा- त् ॥ अश्विन्यादिदशोडूनां चतुर्थचरणेषु च ॥ २४ ॥ ककमीनो देहजीवौ कर्कादिननभेश्वराः ॥ दशाधिपा नव ज्ञेयाः श्रृणु पार्व- ति निश्चितम् ॥ २५ ॥ याम्येज्यचित्रतोयक्ष उत्तराभाद्रतारकाः ॥ एतत्पंचीडुपादीनां भरण्यादौ च वीक्षयेत् ॥ २६ ॥ याम्यप्र- थमपादस्य देहजीवावलीझपः ॥ नागागर्तुपयांचीपु गमाओं के भेश्वराः ॥ २७ ॥ याम्यद्वितीयपादस्य देहजीवाँ घटांगनं ॥ रु इनिंदचंद्राक्षिगमाधीषु रसेश्वराः ॥२८॥ याम्यतृतीया- दस्य देहजीवी तुलांगने ॥ सप्ताष्ट्रांकदिगीशाकंगजादिरसराशि- पाः ॥ २९ ॥ देहजीवों कर्कचापों चतुर्थचरण स्मृतौ ॥ वेदवाणा- निनेबंदुसूर्येशदशनंदपाः ॥ ३० ॥ सव्यमेव विजानीयादपसव्यं तु कथ्यते ॥ हादशारं लिखच्चक्रं तिर्यगूर्ध्वसमानकम् ॥३१॥ वि- तीयादिषु कोष्टेषु वृश्चिकाइयस्तमालिखेत् ॥ प्राजापन्ये भचंद्रा- मिश्रवणं च चतुष्टयम् ॥ ३२ ॥ धातृवीक्षयेद्देहजीवों ककिंध- नुर्धरों ॥ नवदिशुद्र सूर्येन्दुनेत्राष्विन्धिराशिपाः ॥ ३३ ॥ धातु- द्वितीय चरण तुलास्त्रीहजीवको ।। षष्ठसप्ताष्टार्करुद्रा दिङ्नवा गिरिराशिपाः ।। ३४ ॥ घातृतृतीयचरणे (देह ) जीवों कुंभ- गनाधिपौ ॥ षड्वाणाब्धिगुणाक्षीदुनंददिमुद्रराशिपाः ॥ ३५ ॥ रोहिण्यंतपदं देहजीवावलिझ स्मृतौ ॥ सूर्येन्दुद्विगुणेष्वन्धित कैशैलाष्टराशिपाः ॥ ३६ ॥ चांद्ररौद्रभगार्यग्णमित्रेद्रवसुदारुण- म् ॥ एतत्ताराष्टकं चैव विज्ञेयं चांद्रवक्रमात् ॥ ३७॥ देहजीको (३३४) बृहत्पाराशरहोरासारोशः । ककिमिनो मृगाद्य चरणस्य च ॥ व्यस्त मीनादिकर्कान्तं राशिपा-

• दशाधिपाः ॥ ३८ ॥ गौहो मिथुनं जीव इंदुभस्य द्वितीय-

के ॥ त्रिष्टचककदिगीशार्कचन्द्र भवनाधिपाः ॥ ३९ ॥ देह- जीवो नत्रयुग्मौ मृगपाढ़े तृतीयके || त्रिवाणाब्धिसागाष्टसूर्ये- शदशराशिपाः ॥ ४० ॥ मेषचाप देहजीवाविंदुभस्य चतुर्धके । व्यस्तं चापाढ़ि मेघांतं राशिपाच दशाधिपाः ॥ ४१ ॥ एवं व्य- स्तहरे ज्ञेयं देहजीवदशादिकम् ॥ स्पष्टं तवाने कथितं पार्वति प्राणवलभे ॥ ४२ ॥ अथ कालचक्रदशा नयनोदाहरणमाह । स्पष्ट १।८।१५।७ अस्य कलापिंडं कृत्वा २२९५/७ अष्टयतेन ८०० मक्केलेब्धं गतनक्षत्र २ व्यर्थ शेषं ६।९।५१७ षष्टितं जातं ४१७०७अष्टशतैः ८०० मेलेव्यं एता नक्षत्रघटिका: ५२ शेषं १०७ षष्टिघ्घं जातं ६४२. अष्टशनेन भक्तब्धं पलानि एवं कृत्तिकानक्षत्रे भुक्तघटीपलानि ५२८ शे २० व्यर्थ नक्षत्रभुक्ता टिकारपंचदशवटिकादधिकं अत एव पंचदशभक्ते- ३ व्ययं शेष ७८ कृतिका नक्षत्रे चतुर्थचरणे देहाधिपतिश्चंद्रः जीवा- धिपतिर्गुरुः मीनांशदशाआगताव्दानि ८६ शेषं ७१८४२८ पुनः दशाआगताब्दानि ८६ गुणनीयं जातं ३६८०८ यदकेषु नवशतेन ९०० भब्धं ४ वर्षाणि शेषं ८०८ द्वादशनं जातं ९६९६ नवशतेन मक्तेल- ब्धं १० मासशेषं ६९६ त्रिंशनं जातं २०८८० नवशतेन भक्तेलब्धं दिनानि २३ शेष १८० षष्टिमं १०८०० नवशतेन मक्तेलब्धं घटी १२ शेष पूर्ण : एवं मीनांशदशा पूर्वजन्मभुक्तवर्षादि ४०/१०/२३११२५० एषां स्वदशाब्देषु छ ऊनं रह जन्मनि योग्यवर्षादि ४५|१६|४०० स्युः एवं सर्वत्र ज्ञेयम् || मीमांशदशांतर्गतमृरामध्ये जन्म १०१११६६४८० D मनानासचनामानितई मन मंय १५१ यु ९ भूप००१ ९० सन २ ९-१७ मौ २५-३ ५.६१९ य ४- और५ घर कडू নিভ ফ% র2% ५. कटु च অর হর ব कुछ चंद्र या ঘদ উই অতক ३ ४ २०३६ श्र १० चो वः STRATA 7 KARTENAN ६ म.. १५ मे. ७ १२५ ४. 4 बुधः ८५ वर्षाणि मंसू ३ बुधः मिथुन रा०३ वर्षाणि 2 १५ २०१६ र र ५० ● धिरज १० सन १२ १ श फर्कदा०६ योणि चॅ ६ गया ७ द FR यू ४६ म ४४ यह शरय र ५९ की की भो मैं 141 दु९११५९ व १६ मं ७ १० ६ ११ जा १० 'थिंक १२ ४४१०१६ बु १२ १७ १० १० पास ट्र अकालचक्रव्यमार्गदशाप्रकरणम्. सम्वनसभ9२९/२५/२६।२७ जीवधि क्षेत्रात पिरमायुर्ववणि शुरु: मेशा दागि श ४१० म स. १६७४ थे २१ सूं २यी ४ मा ५ च्छं १ ४ ४ा र २ क १९ यु १२ NT 2 > ०पृ" १६ ग्रु .. 9T 1973 ५४. १ ग १० p ग्र 4 यी ४ पा २१ र ५ भार ३६११ ET

• • ₂

★ र भू ष ९ .. 4% ०० TAL

EERE. २७ भ V in t CMODE S क — tt " १ रुः सिंह 46 बुधाकल्या ५ वर्षाणि ६ बुधालांक: दशा३ ५ वर्षाणि पुरु: पोलि ५ श बुद शुभाश कालचक्रफलकपनाध्यायः ४ सामान तथा मनपादाना ४ विष६ परमा च से 8 चम १३२४ पूर्ण ५१७ चा घड चन हद पर मचा यू ११ २३ चरच বদপ স४५११ २४ अर - गुरु २०४ बुध 361 अथकाला मार्गदवाकरणचक्रमार पसन्मनक्षत्राणि५६19-1996७२/०६३१७१४ १० स ११ व १५ प १ यण भि शि ४ स ४ गु १० ७ रु १६ ६ ९ सा रु१५ १० KT & श्र 15. " " ७ १२एक ११ युवा ४४ ७२११३ गुरु धी ९. 1 पा ३१२ रुः १२ ११ श्र ४ पर ज्ये०८११२३२ २१ 4 १. १ ध ९ बुध ९ क १६ | मे ७ ५ १० ५ ४ यी ६ ९ रू ५ च ३१ क्या १७ १६ ९ २. ०४ भू५०१ साथ-च४ ४१ एस. सीसी १४८४ च १०मग ७ पदि; निवे सू५ 27 1577 कांश १२ ११ धर्दा सि १० वा ४ ४ 1 -57 १६ 14 १० ९१६ मे १० रा ४ ५४६ स 3 ९५ दर्द १० म " ६ मी क ब्रू ९एम १६ व १८४ S व १० ४ नर श ४ ये २१ ९ १६ मा ७ सीम ६ १५९ 3 ९ ३८ १६ मं ७ शु 3 वा ४ २१ पु. १ मे १६:३ कन्या दादा ११] ४ १२ क ष १७ has पेल ईक ५४ ५२१ १०. एक ११ श ४ ५ ET K ऊ ११ २१८ मे ७ C १२ रु ११ १६ मे उबा १६ पामा ३२ २०१६ ३ ४ श्रदः ७ १६ 45 दसणा यमंगलमेहर दशादरः शनिः मंगल सिहांसदा यंदाऊदशावर्षाणि ४६ मिथुनावण J दानि: एष दशावर्षाणि ८५ शः ८५ द्र मीनाः दशाब्दा ८५ कुर्भाशः दशाब्दा ८५ मिशः बजार ८५ मंगः कन्यांश दशाब्दाः १० रहसाराशरहोरा सारांद्वा फक केंद्री ↑ २८ कालचक्रदशाफलकथनाध्यायः ४९ अथ कालचक्र मेषांशदायर्षाणि O रे १५ ३६ 2 पं धू २६ P २ 7.9 ३६ थकाल ३१ कालचक्र में चांदसायणि १०० + ४ ४ 2,19 १ ३६ अथकालच यांक सू ५ 03 A 9, २४ ३ E ५५ 4 0 १८ " कुछ ४९ t १०

• • १२

3.8. 300 तन्मध्येमांनर्वर्णण तस्योपदशा ऊम् ४५ चांग: मेवाशदशाव · -अपकालचक्रमेचा दशायर्षाणि ५० तन्मध्ये बुधांतर्वपीलिए पश पांक ३ सू बुन्६ ९ मे १२ बोषण ५ १८ 4 19 30 २४ ३६ 9 दिशावर्षाणि ६ ७ ८ २४ 04 9 १७ www. juga. २ + . 93 2 13 १० १५ २४ 15 ४८ E २४ . १० तन्मध्ये चंद्रोनर्वणि १ नम् ९१३ बोरा २५ O 3 1 १९ १२ ६. पोपद से संग्णा A 4 -10%. तन्मध्ये रव्यंतर्वणि ३ सम्योपशा क्रम १२.२.४ आहेगा. २४ बृहत्पाराशरहोस सारांशः अथकालचक्र मेषां शदशावर्षाणि तन्मध्ये तस्योपदशा चक्रम्. १८७ ९ घंशु २ ३ ४ सू.५ योगा 1 कि सु २४ अथकालचक्र क्रमांक मि 9 ३६

Per १६ Ay २८ २४ अयकाल D ८ ७ ८ २४ D ४३ ५३ 92 gr ५८ धेरै अथकालन्यैक्रमेषाद्शायर्षाणि १०० तन्मध्ये भीमांतर्वच ९.२ ३ ४ ५ 1 ५. ४ ६ 84 10 av शिदशावर्षाणि १० तन्मध्ये भृगोरं १६ तस्पीपदान्यक ht: a ए०९ म : र ५. ६ 1 1 १३ १२ $ 9 २६ १३ २४ ६ १४ ४२

• P

१६ E २ ६ 29 ३६ ड्रै ५.८ १६६ 4.A0 १ ६ १४ ५. t अथकालचक्रयाः दशम्मर्षाणि १०० तन्मध्येसुरीरंत १० तस्योपक अवाक ९ शुसू ५ बु. योग् 4 9 30 2.K ३. ने धन् 05 १९ 92, 4 १८ १४ ६ दै २१ ८ 3 V ५

३६. २८ १४ अकाल भौशदशावर्षाणि ८५. तन्मध्ये शन्तर्वर्ष ४ तस्योपशास्त्र ११.१२ चं सू५३ योगा: ४ १० २४ 1 १० ट्रें २४ ११ २४ ४५ · १८ 9 V 99 १५ you Ka चन्छु ४८ 9 २ २४ G ६ इथ 35 भांगवणाय ८५ तन्मध्येवान्यनमस्मोपदेशा १५ बलते है। 13. २४ ५ C २४ 6 तस्योपदकाचकमा ६ ७ योगार

चक्रम् शुरु भू ५ ५ श- १० योगा 4 ४ २९ 43 3.1 78 १२ योगा १६ २. ४८ १४ Sy No.. श्रयकार ● ३३ २१ W ३५ 19 ४६ • P २८ ६ 34 33 geç ove go "K ४९, ४३ अथकालचक्र उपभांशावर्षाणि ८५ तन्मध्यभोमानदंशापर्य पशु कालचक्रदशाफलकथनाध्याय:४९२६९ सन्म-गुरंत २६ २८ १४ ५ 5

94 2 Ar ४५४२ 23 ५२ 7 १० BU १८ ५५ ५६ E ★ ak २१ क ६४९ ३५ २५ १७ ३५ १८ कणि ८७ कुछ दु १ 3 3 ११ १३ ३ 9 39 .. ३५ १ G २ ११ २ 4 U १३, २० Yo १३ ३j२८ ३ २२/१४ १८ देन १४ अथकाल थक्करषभवादशावर्षाणि सू५०१ के 0 ११ २५ २ २ २= बेह Te ★ अथकालचकदृषभांशदशायर्षाणि ८० तन्मध्ये भृगांरंतवर्ष १६८ कषांक ७ दु. ४५१४ १५ मे ४२ 6 २. 3 कशु 258 09 ac G दं ९ ४९ 4.3 ग्य अर्थक यो ५ कु. ३ बा १० २०११-१२ • ४२. 2.1 ४५ 93 दशवर्षाणि ८५ तन्म 10 १ ४५ 43 २८ अथकालचक्र उभादाचर्षाणितस्पोप क्रमांक ६५.३ | श० १९१२ योगा: 100 २१ ३८ १४ तन्मध्ये चंद्रानव १२ .. 24 to 34 ४९ १६ ३४ X3 २८ ड्रेट १२. २४ । e ० १ 3 ३३ में ढे 3M ८ SE पु 149 ६ ye 5 ड्रेट 13 4¢ 13.1 C STATE १६ ०४ 1 तस्योपशाचम [25] V ब्रहत्याराशरहोरासारांचा: अषकालचक्र एषभादशायर्षाणि८५ तन्मध्ये सुधांतर्व०९ तस्योपदज्ञाचक्रम्. अशा ११ २०१५ मं ३१ 13 ३१ 32. धन्याक म. १ ģ 13 39 १३. " र 3.3 ४८ ze १४ 29. ३३ [१८] अकालचक्रनाशदशायर्षाणि ३ तन्मध्ये ६ तस्योपदशाचक्रम् भल्वा स १ मि. १ १२. स. १६ रा १० ९ १ शु. २१ योगर 3 3 १६ १३ ४४ Ea 820 4

३ ३६ धन्य [११] [१० रेल 42 २३ 2.3 २९ २९ ३८ 35 ५ ३३ 43 भुई 84 ३५ केल ३५ ३५. अथकालन्यकशिवशावर्षाणि तन्मध्ये भौमांतर्वय ७ तस्योपदवाळम् ८५ श. १०५ मे २०५२ ईपोगा 50 > 4 ३ २६ २५ ३६ Joa b २३ ४ १३ ४४ ६ २५ ४९ T ३५ 8 १ २६ Ku ७ बु. ६.४ 0 ११ १३ ve अकालचकमनराशावर्षीणि ८३. तन्मध्ये गुरोरं तर्दशावतम्योपशाचम कर्जाको छः १२. वरि ११ झ १०९ १. ३ व २ नं. १ मोनाः 9 1 े १ ५० ५५ ९ ५३ 90 उं 75 4,7 34 ४८ 74, १ ५१३ ३३. ५. पद ४७ ३३ ★ १ + ४ य ए ११ े ५८ सुनीशदशावर्षीजिंद १८३ तन्मध्येशन्यमवर्ष ४ यो न्यु के ३. २ मः १ 31 W ३५ २५ अग्रकालचक्रमिथुनीशदशावर्षाणि ३ तन्म-येशन्य सर्वर्ष २० २८ ४३ 39 0 + 12 ३५ 1 १५ 4+ 3 ५८ ३३. १० 34 बु १ ४५. ५ योगा ( ८ २४ ३४ ४२ ts Yo 3 35 ५२ भने Q तस्वोपशाचऋम् घसके बा१०९.१३ शु. २.१ २.२ ०१ योगाः 9'4 ग े २३ रैथ 2.54. २९ ४० ३५ ४५ de 42 2 कालचक्रदशाफलकथनाध्यायः ४९ अथकालचक्रमिथुनांशदशावर्षाणि ३ तन्मध्ये युगेन नपाच एम 1 TARAARNADOT २७ ४२ २४ २१ अg १३ 253/ अचांक

३४ अथकल कमिथुनराशायर्षाणि ३ तन्मध्यभीमानदेशातल्यापद चक्रम ४१२० ११ १ २ 39 २ 13 ३ ३ ४५ ५४ + २ ३५ ४८ MO ३ ५२ अथकालचक्रमिथुन रादावर्षाणि ३ तन्मध्ये द २१ ४१ 5 ४ 3 ų ४७ 9 १ द क्रमांक ५ २४ 34 ३ ४२ १ ३ ५ बुद्ध ४५ + . 33 Ć २५ २४ १९ ३४ १५ देवे ४२ १० १ १३ अथकालचक्रमिथुनीमावर्षाणि ३ तन्मध्ये दुचनचे संस्थाप शु.२ मे १२११०१ पं. १ 3 ३ „ २१ ४१ 9

२ नस्योर ११५.११० ह 5 २ १६ १९ ११ ३२ 9 A २ ३१ ४८ ४ Su 4 १० 3 ३६ अपकालचक्रशदशा मध्ये तस्योपदेश चक्रम् प्रियांक ४ ९१०वी १९१२ १३ ७ मि. ९ ३ 9 DAHAAAANATH २०१४ 7 १ २६ 184. < ४ ४५ 9 the ४५ २३ २५ Wa ३५ Yu ५ ४६ अथफालचकशि गायमीणि ६ तन्मध्ये सूर्यात ५ तस्योपद ६ सय ७ हा १० 97 18 २५ १४ होगा 15 R$ गत (३७२३ अथका अवार्य कुः ६ सु. ७ १ [११] अकालचक्र क्रमांक मे १ 39 रेनु SP १६ ४.७ 3.0 २४ १४ १४

२३ 4 २४ बहसाराशरहोरा सारांश: TING ॐ 1: १ शागि ०६ नमध्ये बुधन ९ तस्योपदेशाचक्रभू ९ १० ११ १२४५ योगल TI ४४ ४३ १९ ५५ ५५ शशावर्षाणि ८५ मध्ये भूगो१६ तस्योपदशा चक्रम्. दु. ९०] [[][१५] १ ने ४६ 3 ३ SM PEA WY ४० ३१० कोणतन्मध्ये $4 3 C २७ ay 2. Ex र्ट 2,48 २७ १२. १२. ३३ देने 2.8 २६ १ २८ ३४५. 33 ३० थकालचक दवावधीणि. १८६ मध्ये 22 १५. ५ ९ २३ ९ १० १. १२४ सृ ५ योगा. $ 10 23 44 1 १० ६ १५ .. ५ अकालचक्रकबादशावर्षाणि ६ तन्मध्ये गुरोरंनतन्योपशाचम् का ९ १० ११ १२४ः 9 9 ६ 2.4 १८ १२.४५५ पा D १५ 31 ५ 55050 260 इ 10 १६ ३०) ५ 2 G ४ २६ ३० 23 0 7 c + १६

४५ २.७ ४द 4% २२ ८ २३ ४२ 94 2 ४.० AM तस्योपद ९ का १०११.२४ सू.५ २.६ 7 4 १५ ४ ३ HATTUK WO १७ b २१ २६ 39 १२ ३.० ३० १५. 49 २६ ३३. ३० कालचक कर्कोशशायणि द६ जन्म १३.४५ C 9 3 २.० १७ १२ ३६ 33 34 3 १८ १४ .८ योगा D

₹ २४ ४ तम्योपड़शाच ० मी योगा: दशा चक्रम् भः व बु. ग.१ योगा Sapph कालचक्रदर अषकालन्युक फकाशदशावर्षाणि १९.४ रु.५.६ झवा १ 7 4 १९ ५१ 30

बस कर १ 76 9 २४ 9 १ 9 १८ १५. ३ध २६ १८ G F १६ कालच सिंहाशकाय पण १०० सन्मध्येमातरवादशाक भवां मंड यं. For २१ 34 ४ १३ २१ १६ बु १ १२ ४ ४ २७ २४ -::** १ २४ २० ५३ 11 " १८ D 29 4 १६ V प्र अथकालचक्रसिदांशदशावर्षाणि मध्ये भूगोरंई १६ इ. ८० अब यु.७ बु.६५ बुद्ध १५ोगाई 3 ३ U 7 १६ 2 ५ १३ ४४ ४० । ५ 70 [२०] २४ 9 एं 1 ० qe प्र २१ मध्येच १० नयापा १ १० P ४६. २. रे ४

1. fa

कालचक्रसिद्वादशावर्षाणि तन्मध्येवधीतरच बु. ४ २५ ६ शुसं.१ १ D सস D ६ d २४ ০ कथनाध्याय:४९ ८३०३ A 4 5 38 + १६ कुछ oped ६ N कुछ अथकालचकसंडांमध्येसू यां-५ ६.२ मं०१ ५ अधकालचक्रसिंहांडादशा वर्षाणि १०० सन्मध्येचंडीनतस्यापद हा एके धांसू बु. 75-2 7 ✔ ogwu Y S ५८ ३६. 2 2 13 $ १ १३ ४ 0 7 nav soo १ ५ ५८ ५ or mor तस्यापदान्त शु-०/ो ३ ४ 4 G 14 ८ S आगा

५ तस्या मं..०.५४ ३५ F २६ (२७४) बृहसाराशरहोरापूर्वखंडसारांश: अथकालचक्रसिहाशदशा १०० तन्मध्ये धोतर्पर्ष तस्योपदंशाचक्रम् का बुध शु. १२. सु.७ बुध ४ सू.५ योगा D 9 ९ ५ 9 u म & ५० 251 २४ २१ १२ ३६ + १० ३० २४ + अथकालचक्रसिंहाशदद्वावि०१०० तन्मध्ये भृगोरनवर्ष १६ त-उद-च- या सु.२.१.१२.७] बु.६४ ५ ६ योगा: 9 ३६ १ २ 9 9 ६. GABBALABANG ३६ २४

• • 28"

न २५ ढं अध २४ ० 0 २ | ११ ३६ २४ ... * 93 अथकालचक्रसिंहाङ्कादा० १०० तन्मध्ये अब नं.१ २.१२ ७. ✔ A १२ १४ VE १२ १६ 82 १२ 9 ४५ शुद G 9 iP ६ ♥ 1.9 ११ २४ 312 4 २४ ४८ P ४३ 5 अथकालचकसिहागाव ०१० सन्मध्ये युरोनये व. पु. ०८ ०.६.४.०६. प 9 १६ १३ १२३४८ D १३ 3.4 1 २८ ३० १८ + २ ५ t ९ ५ 1020 पेट ३५ ३ ५८ ३२ . ० ५. C भीमात तस्योपदशाचक सू.५६ योगा Pon ३७ ya ५ K TY 13 0 ५० 27 P ११

५५ 30² ४५ १४ ५३ ९ अयकालचक्रकन्याशदशाव०८५ तन्मध्येशन्यतवर्ष ४ तस्योपदशांचकम अव ४०१० पु. १. मं. १ २ ३ ४ सू.५ बु.६ योगाः ★ D G १८ ४४ ४५ २.१ 2 14 १६६ 24 ÷ ✔ ६ ८ २४ 21 ४२ २१ १० तस्योपदशाच २१ योगा. १ ! २८ १४ 13 १२ अथकालचक्रकन्यवादशवर्षाणि तन्मध्येशन्यत ४ तस्योपदेशाच अनीश-१० पु. ९ नं.१ ३.१४ : बु. ६. डा. ११. योगा: + 9 3 6 599 १२. 9 ५. २ २८ १४ कालन्यऋद नाध्यायः ४९ अथकालचककन्याशदशा-०५ तन्मध्येोरम १० नमशान्त्रकम अवां- इ. ९ १.२ बु. ३ ४ ५ ६ ३. ५० द. १० मा १ ३५ २६ ३८ २१ ४६ ५२. ५६ M २७ ३१ [५] 21 ३ २८ ५६ 2,6 १४ 4 २६ १८ १४ 'd १४ 9 ६ २४ 3,5 Do < D ५३ colla Fu. 9 १० ०७ अथकालचक्रकन्याशदशाव ०५ तन्मध्ये भौमातवर्ष ७ न-ॐद्र चक ध्रुष: 'मः १ सु.२.यु.३ च.४.५ बु.६.१०.९ या ० € २ ५४ Es केंद्र ४९ २६ ४९ ind ६ १० ३५ Pus ११ १३ 3 ५२ 4 २१ १० ६ १० ३५ १८ १ 2 2.2. ३५ ५७ ३८ अयुकालचक्रकन्यवादशाय.८५ तन्मध्येभृगोरतवर्ष १६ तन्ठ-द- डा. वा. २ ब. १४.५ ब.६ १ ०५० ० योगा म १ १ 3 ८ १० पूभू ४२ ४३ $3 a 94 < 22% २५ २ २ LG २० ४५ २८ ३ २१ ५४ ४३ 9 २ २४ Va

• .9

२ ५ 49 २४ 79 ३ 32 ३२ ED अथकालचककन्यवादशाब ८५ तन्मध्ये बुधव ९ तबादचक झपां. बु. ३ .. ४. सू.५ १.६ श.११ ३.१० २.९ मं. १ स. २ फेगा ८ 3 4 ११ टू १३ O ५१ j१३ ३० ३ २८ ३३ १४ अथकालचकन्या या वे ४ ५.६८ . ११० १०९.१ भू १ ४५ ८ ४ ३८ 92 ७ १९ स्ष ४५ Ic 17 ९३ le tu . २ 4 ५. ते कलेक 3 t २८ २१ 94 AL २५ ४५ ४६ G 3 ad १० ✿ Y 0 २६ 9. १४ रे शदशावर्षीणि ८५ तन्मध्येचंद्रानुवर्ष २१त-उद-च V G* प < २२ छ १. अथकालचक्रकन्या दशावणमध्ये या सू.५ बु.५.१९ श१० ट९ ११ बु + 4 १८

११ ४९ छु ४९ १५ (304)

• Y

४३ + ३२ 4.3 ५६ २.८ इचक ४ योग अपकालचककन्यवादशाय ८५ तन्मध्ये बुध बु. ६ ० ११ १०९२ ३ ४ ५ योगा: DERA ११ 13 ३२. ५६ अथकालचकतुलांशशावर्षाणि ३ तन्मध्ये किशु मंह. ० श.१० श-४१ 73 २४ 38 9 २१ ४५ हत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांश: ५८ १४ १२ ४४ 40 59 १० 3 ३१ 36 de ४ " 'C १ 1 ८ ३५ ३३ अपकालचक्रदलांशदशावण अब मं. ९.१० ३.११.१२ मंसु ७ बु. शु. ७ योगा 0 2.3 41 42 2.3 2.6₂ ४५ fonary legy C ५. 3.3 २९ ३० नम २५ 5 UP 4c 3 २६ ३६ ४५ ५३ १ 7 अबकाल जुलीशदशवर्षाणि न्य १० वा. ११.१शु प्र १० १३ ३ ४४ ३छ ५ ५२ 2.3 $ २० अधकालतकलीशदशावर्षाणि ३ तन्मध्येोरंनर्वर्ष ध्रुव ब ९श ५० वा १५-१ १० यु. इ. ५ श . १ 9 মত ক 13 0 -१२ मंसु ११ ६ G पंढ ४७ 39 zic Te ३५ ४० . १५ ३ १८ ¹5 २६ ३५ ८ २५ 3 ५८ ३३ ४५ ४, ३ तन्मध्ये भीमात्तवर्ष प्रत उद É { DUS disso V २ २ २० २८ १४ दे D ३ 4 ३५ ३५ अयकालक लांशदशावर्षाणि: ३ तन्मध्ये मन्यत चोप्रा- ११ - १२ मे. पु.चु. ६.७ मे.ब.९ ★ < २६ ३५ २६६ २५ 24 १ [१५] ३ ५८ ३३ २६ 7 70 ३५ ४५ ६८ D १६.६ बु. ६. योगा } १६ २४ ३४ तन्मध्येशन्तवर्ष ४ त उन्द-च बु. शुर-९ यीगाः १ ५ A 9 C १० ६ ३६ 3.1 १९ ad उ.द.व. योगा: ५० ४ तस्योप श.१० योगा: अपकालचकं तलाशदशाचर्षाणि अवां. १३ मं ८ ८ ★ 4 १३ २४ 3.4 ४१ १२ WAND 13 ५१ ४४ 2 ३१ रेछ 13 अथकालचक्रतलाशदशावर्षाणि ३ तन्मध्ये भीमांत नट अवां में. म. ट र ů Bo ५५ ४८ कालचक्रफलकथनाध्यायः ४९ सन्मध्वोत्तवर्ष 10 सस्थायटज्ञान . ९ १० १५ ० 35 9 झु २१ ३४ 89 ४२ ८ 26 1 You 9

३९ V ३ ५६ ३३ 9 १५ 5. ३२ ४८ अथकालन्चऋखुलांशदशायर्षाणि ३ तन्मध्ये भारतवर्ष १६ तस्वी प्रया सु.७ [६] - ७ मे 3 28 रें " 0 ४१ ५ 9 २१ + २४ 3 १९ ३४ ६५ २१ ३२ ४२ १० kis

२५ 30 १७ 8:2 अथकालचक्रव्यानको स्पोकि क्रमा चु धे 4 ४ ५ ४७ ११ ६६. 4 19 े ५८ नै 3 ३६ १९ ३ ५८ 13. १४ 3 ३६ अथकाळचक्रतुलांशदनावर्षाणि ३ तन्मध्ये धनदेशावर्षस्य बां. शि. शु.मं. ८ . ९. श. १० इ० १३०१२ 7 ट 93 २९ वर- १० -१५ 4 2 १५ 20

5 २६ १५ W1 २५ ४० VA ५ २६ Se अयकालचक्र अश्विकाशदशावर्षाणि ८६ जन्मध्येचंद्रानाक २९ त-उ-होच- धां च ४ सू.५.३ २.११.१९ 1 ६६ 9 33 = ९ ६ 5 ? " ef ३४ ४९ चक्रक चास ९६ C (३७८) बृहत्साराशरहोरापूर्वरखंडसारांश: Y 2:0 9 34 ९ ४ ११ 94 २ $2 9 १ १ AC ट २१ que ४ १४ 3 २ ঙ २६ 44 3 १८ ८ ९ २-१ १२००१.१०८९४ सू.१ यांगा: ५ 9 २६ २० अथकालचक्रविकांदा वर्षाणि ६ तन्मध्ये १६.द.स. कष शु. १५२०१५ चा १ ह १ ३.४५ योगाः 2 4 १६ १० e 0 ५ १७ 7 ३५० २३ २.० २ २३ है ६ ५ 44 १६ 9 49 ६ ३६ २६ २६ ४रै ४५ ४९ ४० da 4.9 2 बंडू १ अपकालचक्ररम्विकोशावर्षाणि मध्येमांत-द.च- में 9 बु. १२०५१०१० - १४५५ोगा ३ ATOMBRAVAD २३ ३३ २४ | अपकालचक्ररम्विकांशदशावर्षाणि ६ तन्मध्ये . १२.१५ १९४५ In 9 ANTIMATED 9 १८ १७ १६ ३० ३६ १६ २४ अपकालचक्रएक्षिकांशदवा वर्षाणि८६ तन्मध्येशन्य सर्व ४ोपदाच कचा ३०- ११ जा. १० . च ४ सू. दु. ३.२, मं योगा + ११ 181100199000 [२१] २५ ४१ ४१ १५ 49 १६ ३३ ३० अथकालचक अश्विकांशदाङ ८६ जन्मध्येवान्येतवर्ष ४ तस्मोपदशावर झ१०. स १२. ११ जोगा: २६ १२ 4 1 95₂ ५ 050 505 4:0 G 30 4.8 २६ 74 710 448 + बहु में ४, ८ • २ १६ 51 ww jott १७ ५४ 25 4 १० 754 ३१ हरे २ 2 २६ / २३ 1 6 11 ४४ 2:0 २३ १ 9 3₂ ट २७ 9:0 9

• १० त.उ. द. ६

१२, ! बाया: e २ ४७ २६ ५० २३ १ २५ ६ कालचक्रदशाफल कपनाध्यायः ४९ अषकालचक्रसूश्चिकात्रादशावर्षाणि६ तन्मध्येहनरर्ष १० लवक्रम बां. दुचं ४ र ५२.दार 3 १५ ५१ 19 १५ 92 अर्थकालनक कवी मं १ - में पी ३६ DUK २८ ३६ 3 १६ २४ 1 S १५ १६ 9 १८ अथकासन्धादशायर्षाणि १० . 1 फर्चाचे ४-५ % ऱ .. 9 93 २४ १३ [D] % २१ P ४ १३ Y V २७ ३६ १६ २८ 9 १० ३० egu ५८ व पनाशदशावर्षाणि १०० • तन्मध्यभीमानदेष म् क्र. २ ३ ४ ५ ६ ७ ८ योगा 9 १ ✔ 0 4 १३ १६ १४ ४० 105 १२ 9 9 9 [१७] SE *** १४ ✔ NO-VNY J E 9 4 १० R bu 1, 47 AC 4.2 k E ९ ३३ 9 2. हुक D १६ ४८ 4 अपकालन्यक धर्माबादशाच १०० तन्मध्येबधांतवर्ष ९ तस्यापदशामक प्रयांव. २ चं सू ६ ७ ८ ४. ९ मं ऋोमः D 4 0 2 e

२१ o ३८ 3& १६. * द २६ ३६ २४ अयफालत्यक धनशदा- ६१०० तन्मध्येचंतष २५ तन्उ.द. चक्रम्. 10 १६ be ६ १३ मध्ये १६ दचक्रम् बा १ १ नं < 9 अपकालचक्रधनांशदशावर्षाणि १०० मन्मध्येसूर्यात सू. ५ ६ ७ ८ a W ६ की का [१३] $3 0 30 १४ ०६ २४ 1 } ३६ 32 9 २६ ९ १ 3 में द 53 १३ 5 36 G % १३) बृहत्पाराशरहोरापूर्णरखंडसारांश: अयकालचक्र धर्नाशदशावर्षाणि००० तन्मध्येबुधांतस्थ तन्कदः चकम् कुशुमं ८ बृ. ९ मं. १ शु. ४५ गा HAUDBARISANT १० १६ ४८ २४ देख 34 ३६ २ ६ १५ २५ अयंकालचक्र धनाशाच १०० तन्मध्ये भुगतवर्ष १६ तस्योपक शुः ७.८ बृ. ९ मे १ शु. २. 9 १६ ! ५ 9 १ १५ अथकालचक्रम १० १हू १२ ५३ १ -0 ņ 2 93 १३ १ 9 १९ अथकालचकधीशज्ञमणि १० तन्मध्ये भीमातवेष मस्योपदेशाच वाम ८ ६० भ यु २ इ.३ ४ ५ बु.६ञ. > BOROU SOUDAT ५ 5 ै १२ ४८ २४ 4 १० २४ २९ Ali so oveda ७ ३५ 9 १६ 9 २ 4 ६ २४ ३६ D १९ अथकालचक धनादवाचर्षाणि १०. तन्मध्येसुरीरंसवर्ष १० मस्थापक्रम धवार म ५ ३ 9 $ 6 ५ ० 99 A D १० १४ ६ २५ G वाणिजन्मध्ये अन्यतर्ष ४ स झन् ७ बु. ६. चॅ. ४ सू५ बु.३ योग ३ 00000000000 १ ३५ 3 २८ १८ ३२ १४ ५३ २६ अकालचक मकरांद्वादशान्ति ४ तस्यपदाच धड़ा- डा. ११.१२ मं.८७ ६ ४ सू५ ३.१० योगार २ चांद ५ ४५ भूमे 92 ¿ २४ बु.६. शुष.८ यागः go 93 २ १४ 95 12

योगाः १६ ४३ २४ ३४ be bet ४ कालचक्रदशाफलकथनाध्याय:४९३८५ अपकालन्दक्रमकरांशदशावर्षाणि ८० उन्मध्ये ५० न. इ. ५७ ६ ४१ ग्रांना 0 1 40 ३६ 9:0 1 २० 2 ४५१० 2% १४ VA 43 ३९ 83 ४२ अथकालचक्रमकसंशशायर्षाणि ५ नमध्येमाई ०६ तस्वीपदाच कब शु. १ 2002 ३५ U MR ५.5६ ३ ३१ ४६ २७ ३१ ५६ २८ ३४ ४६ 3,9 १० ३५ ६ ya V १४ 38 SE अथकालचक्रयकराशावर्षाणि ५ तन्मध्ये भृगोरतवर्ष १६ संस्यपदाच भांबु.६४५ बु. श. १०.० ९ g le fa ४९ { 2 91 १३ 0 2 २६ 3.0 २८ ४९ १६ 3 ३३ ३५ ६! [१०] देष १४ १९ 9 जन्मध्ये बुध अथकालन्यक्रमकश दशावधि ध्रुव २३ ६ ४ सू. ५ बु. १. जा. १५ वा. १९ 9 > २ 3 9 २.१ १० ३५ दं २२ ३५ १७ - २. 9 १5 € ४२. २५ १४९ ३५ D same me for m १३ अपकालन्यऋभुकुवा चशावर्षाणि३५ तन्मध्ये ध्रुषां- चं. ४.सु. ५ बु. 3 यँ कॄ २ २४ २. ५. D 2 २४ १४ 19 . 91 ३५ ९ ५३ २० ४२ २८ ५३ ३ १४ ५३ चऊ २ 28 ४३ २१ १६ ४ २५ V 1 २ २ बेट २८ १४ धान ३५. ब 5 इंद ६१ १० १९ W. ३५ १६ २२ २६० you? ३५ 4:3 3 २८ ३५ 6 9 [१०] $4 केह ११-१२ मे ८१ शु.७२ ६ योना) 3 २० 94/ अथकालचकमकरीशदशा वर्षाणि ५ तन्मध्ये सूर्यातदष4 तस्योपान् सूबछा- १० [श १५ -१२-८145-७] ६ F ४ ११४ you ok w k २६ ६ २६ V १४ ५५ १३ ०६ { 2.jp 21 ११ न. उनक 36-4 य ११.३.द- च१३८२३ बृहत्पाराशरहोरापूर्वरखंडसारांश: अयंकालच करीवादशावर्षाणि ८५ तन्मध्ये चकम् - झवा. १०. श. ११.१२.शु.६४५ोगा: २३ ५१ ये ३ ३३ अयंका म. स. १ झवा 3 २२ २४ 2.4 ४१ 9 २० 22 3 १३ १ ४ 3.9 ३५ भवादात्म भगीरतवर्ष १६ नस्योपशाचक्रम इ.१२ - १५ रा. १०५९ नं. १ ३ सांगा 9 9. १६ 8p 0 a १० ४८ 22 २ 3 3.3 १६ ३ ५८ ३५ ३५. मेधु ३३ ४४ २१ ४ 9 २४. ५८ २० 23 ४३ अथकालककुंभशदशायणि सन्मध्ये मातरः ७ नयीपदाल २०१९५०.११.३०योगाः 0 0 ४ 14

२३ ३३ २९ १ 2.8 २२ २३ १ ड्रै २१ नू ३८ .६ २५ ४९ ४५ z'n WD २३ ४०५५ 34 To अकालचक्र भीडादशवर्षाणि १०.९ में सु ० ५२ ५६ १६ a [१०] # ३ ३६ 42 40 डुं ३६ छुर 30 ३५. २५ ३१ ५८ ११ 99 হু 3 ५ कातिन्मात्रावि १० नं.उ. चक्रम्. [५] इ. १२. ना. ११ वा. १० र ९ मा १ सु. २.३.१ योगा D $ २० ३३ तन्मध्ये 26 १० 25 १४ kü 21 ६ 2 [५] ४७ G ३ रैछ ४० 2.4 10 ९ ३ १५. ८० खुं ४५ अयाचक अब १० ब.नं. १. १ ९१ पढ़े ३५ १८ + द 23 F38 १३ २९ २८ G 8 YU 6 D १० १ ३ ४३ संतश्रेषे ४ स. उ. द. क्रम २०१२ मोगा Ģ b i ३८ हुनु ४५ शुद्ध [वर्षाणि ३ तन्मध्ये वर्ष ४ तस्यी पदशाचक्रमुः द. १० श. ११. बोगाः D ३६ धर dood ५ २.२ [२६] ३४ अयंकालन्चककुभांशदशा तिन्मध्येतस्योपरगाव या २.९ मंसु २ ६ $3 22 १४ अथकालच या है ४१ ४४ ta V २ उद ४८ 48 २७ २९ ४९ ५० ५५ ४८ २५ 3 २०१५ ५ कालचक्रदशाफलकपमाध्याथ:४९ ३० अथकालचक्र कुंभशदवावर्षाणि प्रवाः शु. पु. ३ $ ★ २४ ३ट २१ ४३ ४५ अथकाल प्रबार बु. ३२.१ रे . 93 ई ३ १३ 8 3 V 10 ५. ४७ १४ १९ ४ नू ५८ २४ ३४ ४५ ३ १६ १÷ भांशदशावर्षीणि ८३ तन्मध्ये मासय यु. ३ शुन १५१ G १ २ १९ हुए 33 Bowing १ ४ 4 ४७ 7 १५ १० ५ . . . 4 ११ 3 ५८ २३ ४५ 2 चक्रकुंभांशशायण३ नन्मध्येधी ९ तस्या [२] [श १५ श. १९ - १ ६ [१०] २६ d ço १५ 3 ५८ 3 ३६ 42 छ १४ अथकालचक्र मीनाशद जनर्वाणि ३ तन्मध्येचंड २१ ते उद मा दु है- .१२/ याच्य 9 १ € १५ २० ५६ १९ ६ २ े 13 24 तन्मध्ये भूगर तस्वी.. च रोगा: र १२११०.९ १६६ ४४ 4 353* a स ३६ 35 I 5 २१ ४२ ५०१० योगा: १० +55% 7 १० 3 ११ ५८ ३३ श.१० ३.०० [+] 2.1 अथकालचक्रमीनांशदशावर्षाणि ८६ तन्मध्येसूयर्ष ५ चक्रम् वसू ५.बु. सु. ९.१०.१०२.४ सीमा: 4 व बागले २१ हैं ज वैज ४६ योगांन (३९४) रहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांश: फालचक्रमीनावादशाचर्षाणिवतन्मध्ये युधांतर. ९ तस्योपशाचक्रम् प्रवाबु.६७ म २.९ वा. १० वा. ११ बु. १०.४. सू.५ योगा [10] 9 9 4 १ 9 ५ १६ १६ ४४ Zo झव . २६ ५१ ४६ कालचक्रमोनाशदावर्षाणि ६ तन्मध्यभृगारेलवेर्ष ५६ तस्योपदशान कम वीस ५१४५.६ योगा: १६ १९ । ४५ ३१ 3,9 ४१ १६ Ye · रेन्द Eu 2% 4 2 ५७ 1 १८ 44 १४ 4€ -t ३०० अधकालचक्रमीनांशदशवर्षाणि e २३ १ २४ 91 २८ 12 9:0 ५१ ३६. २६ ३६ 96 3 ३० २३ ४३ 2 da २७ १ yen 7 P ra 4:0 3 २० १६. ३३ २६ V ५% 10 ६ 0 सन्मांतवर्षाच सः ९.१०.१४ १२.४५ बु. ५-७ योग · २७ १३ ३३ ५ 1 १ २८ 2 ४१ ४५ यह है 1%, ४ २७ . ३५ ३७ ५४ १६ १६४ अथकालचक्रमाणित वर्ष १० लस्पर-द-चक्रम २.९ १० ११.१२.४७ योगा + 2 २२ ४३ अनु १७ न ५८ 14. ३७ 2 कुछ अथकालचक्रमीनाशदशावर्षाणि ८६ प्रवीश. १२.०५. 7 १६ 19 2.4 हैं य

0 २३ १ २४ 3 K 71 १ ९ Effe 43 5 र्द्ध ४५ बैठ २ अथकालचक्राशासणि सन्मध्यानस्यपदाक्रम यांश. १० ११ १२ चे ४ सू. ५ बु. ५७.१ + ४६ 49 · & at १८ + ३ १० ३० . 4 . ८ २६ ३० ४३ मध्येशन्य ६ . ७ 0 G ये ह ५४ Im 9 ४५४ ४० ✔ ३७ ४१ my 43 २६ २ 0 ८ ४

• .3

6 हैं २.७ १२ ३३ র १५ gr t १ ? १७ 4 3 200 १३ ४ ४८ २६ २४ · & que १६ ३० चांगा ९ १० योगान 5 १७ 2,54 v 70

19 कृप अपकायक्र मीना शदावर्षाणि ६ सन्मीएक १२. सु समीरा-११re.. $ D २५ d SEA ३९ .. ३६ 02 रेल ३६ १६ अथापनका तरकांश दशावर्षाणि ५६ तन् अवां बृ.९ १० ११ १२ १ झबु... . ५ P ५१ 3.4 Ka कालचक्रदशाफलकथनाध्याय:४९९३८५ } २५ ३६ ३० १६ २४ अपसव्यकालकरविकशायनम qu २२ देब्रु ५ ५ १७ १७ २६ ३० 920 942 ४४ ५८ २५ 3.9 V 4 ↑ २८ ३६ Bah २५ 35 ९ ६६ १५ E 8 धू 9¹ धनु + Lagir b 2 २३ 1 १६ २४ २६ Ka १सुं 5 16. देख ४० ३० १०.११ | १९ दु. ३ ! सू चॅ.४ > 9 3 २८ + २७ ५७ १२. wy 3 ३३ १ १० ९ २ २७ १२ 33 Myf १ [[[[१] भू ४६ % १ এম ६ २३ 1 २४ २७ 4.18 २६ · १६ 6 " र्द्ध २३ ४३ ३० १५ दरें झवा] ए. १२ १ २ ३.५९ 4 1 +9 ६ २९ ४४ १८ १ १ ५० 24 ee ५५ ५१ अपसव्यकालयकसृश्चिकांशदशवर्षाणि ६ तन्मध्ये. उदा क्रया वा ११ र १२.१ २.३ ३.५४ बृ. ९ १० Ď 2 ५८ अपसव्यकालकाशावर्षाणितन्मयत ८० 24 ४१ ५१ १६ अपसव्यकालचक्ररा म. म. १२.३५ ४ बट-९ ४३ + २ ११ २३ 75 १०० SL 1 3. D ६ २.० २८ 76 40 ३७ २६ एख ड्रेस २१ 3:0 25 २३ 5i < 3- 3 4 ६० २६ W १७ ३८. उद.. 2PM not w ३७ गयषधितन्मध्ये भीमांतवर्ष ७. न.उ. ६० QU २६ केद चोभ े १०-१५ शंगा १४ ४ श-१०] रा बृहत्पारावारहोरापूर्वरखंडसारांश: अपब्यकालचक्रश्विकाद्शायर्षाणि ०६ तन्मध्ये भूगी 4 4.4 .2 अपसकालच को बु. ३ सू G 49 L ८ ११ ० क्रिया सु. ५ चॅट १४ ३९ अवसव्य का चा ५ 9 १६ ८७ 163

• B

५६६, अपसव्यक 23. २० अपसव्यका क्रियायु love s १५, ३२ 7. ११ १६ तउच ५.४ १. १० ३.११ बृ.१२ मे १ योगान १ १६ + ११ 23 95 b ४६. १५ अपसव्यकारचकांडादशावण ६ तन्मध्येसुमीतवर्ष-५ तड-द-च- .श. १० ११ १२ १३ दोगा: 2 3 I २३ Bà ३ १० २४ २३ २६ ३८' हैर 30 श्विकोशदशायहीणतन्मध्ये ०५० श.११.१ 9 7 १६ ६ 3 २४. २३ १८ ४३ $ ४४ 4.< 3.3. ४० 2 १० 4 6 ४१ ५२. 2.5 ३ 20 BEROEN २६ 3 .. ३५ ४३ 42 a छु २१ १८ 4 2 २० ५४ ZE १५ 20 ५६ १ 9 १६ ४४ ४० b ११ ५८ J २६ १५ काह दशावर्षाणिपद६ सन्मध्येन्द्रांतव २१ तु.उ.ई १० १० ऋ० १२ मं. १ .बु.सू.५. योगा २१ १६ ३० 39 शिदशावर्षाणि सन्मध्येधांततःचक्रम् ३० दर मैं 2.M 3. ५ १० ९ २१ तस्वी १.२. योगा ९ मेंद २] श.११] श. ५० 19950800AL ६ ५. ३४ ५५ २१ ४० .४० ४३ १०] ४२ + Text ११ ४ में है ९ ४६ १२ ५० १४ 3 3 शिदाग ०३ तन्मध्ये भूगोतर्वी १६ न.३ ब. या मॅ ह. श०१५ १०९७ बु.६ योगा 7 1 १६ 3 8.9 २६ or २९ ५५ १ ३२ ५ २४ 6 २४ ३४ ४३ असष्पकालचक्रलांशदाचर्षाणि तन्मध्ये श्रीमान प्रया मं 1899 TENGO que २० 4:5 9वें ४४ 。 १७ २० ५७ कालचक्रदशाफलकथनाध्यायः ४९ (३७ zť अपसव्यकालचक्रतुलांशशाचर्षाणि ८३ तन्मध्ये 4 स. १२ वा. ११ वा. १० बांगले P २३ ५३ ५३ २३ ५२ १२ चां सु. १२.११.१०.९.२ ६. 9 2 २३ ६३ २२ अ. ड्रै 23 २४ अपसव्य 9 88 ७ ३÷ रै ३ अपसव्यकालनकलशदशा पॉणि मध्ये शन्न स्वीप वा श. [११] [१०] १.० इ. यु. ७ 0 5 + 4 छु G २.६ ४५ . go REX F १ 2.3 २९ २९ ३८ ४५ 50 ४ 9 १६. 3 ३६. ५३ ३३ •*--** 9 99 3 ५४ T ४४ Fa अरसन्यकालचक्रतुलावर्षाणि ३ जन्मन् नुक्रम १०९.८७ बु.६ ७९५५ो १५ 4* 7 qu ४५ ३६ ३५. १५ ५० 3 9 ३६ ५२ + ५. 7 ११ ३७ ४८० अपसव्यकालचक्रदलांशाचूण ८३ मध्ये ... ५ १० हे ke gaye co ४० PAN ys G १० ३ ३५ ४८ 18 2 17.0 D सैर } j Y 9

2.3 २६ । ३९ 24 ४५ ३८ २०/११ 0 २१ ४३ पिर्याणि ३ तन्मी ६.१२.११.१ 'शु'. ७ मं- ट 9 Y ५ ९७ 73 ३९ सांगा 23 48 १५ Adna ५ 73 3 तस्योपर १. अपसव्यकालचक्र कां.२ बु. सू 9 sk २३ 2 85 49 २.६ झया य D ११ ६४ 39 बृहत्पाराशरहोरापूर्वरखंडसारांश: ४ २२ ११ १२० % ३५ प्रवास. ६ 4 | LG चां IMPOR ३गे 3 ५९ अपसव्यकालचक बसू ६.४९५० १५.१२ नं. १ शु १ १ 0 १६६ ver. ३४ ... ११ ४ u W ४६ २४ 3 दशावर्षाणि ०६ तन्मध्येभूगीरंतवर्ष १६ तउच १० श.०१ धृ.१२ - १ योगा १६ auto ४ a 7 ३ २६ १ 3 ३३ श्वकोशदशावर्षाणि०६ तन्मध्ये धनवर्ष ९ तस्वीन्द योगा: ५३ ४ड अपसव्यकालचकम्विकांत्रादशावषीणतन्मध्येसूर्यान्उ-दर- श ५०-५१ क. १२ १ २ ३ योगा: 9 28 3,3 २६. ५० ४३ २१ 55000

९ You ५४ ५४ 2 २६ ४१ ० 2 ३ ww ०६ २७ ४ [9] F#-< इ. १२ अ. ११ ०१० स्व. ९ 4545 ३५ ३५ बु ढे 3:4 2 ६ se ÷ झंडू ४३ ५३. ४० १५ २६ अपसव्यकालचकचदिकादशवर्षाणिद६ तन्मध्येचंद्रांतर्ष ३५ त. उ.द " २००५ ०१५ . १३ म. १.० ९.3. पू. ५ योगाः 1 GAROOR ANNAY , १६ १६ २६ ३० ९ ३२ १४-० ५६ ४२४६ अपसव्य उचकटलाशदायर्षांमध्ये ९. उदक -७ न बृ-१२ श.११ ३० ए TEAUNTHORT ८ ४२ ४० .४० 83 १० " ५ १० ९ ४६ b ३५ में 9 २६ ३ 3.9 4 arts de les done for t १२ 0 49 ४ १४ 3 अपसव्यकालचक्रोशा३ तन्मध्यभूगो१६ तदः

1. .सु. ७.६ | योगाउ

१६ है २ हाइ Outr श्री २४

३४ + २४ २१ ३४ १४१ ४२ २१ . कालचकदा लकथनाध्यायः ४९ या मं अपलय्यकालचक्रतुलांशशाची ३ तन्मध्ये मान योपद १२ वा. १५ वा. १० बन्द Q १५ २० K'S अपसव्यकालचक्रजुलाशावर्षाणितन्मध् [[]] [[.] [१२] [[[.] [99 श.१० २.१ मंद. 4 1 २ १३ ४४ E₁ १७ २० ५७ ४९ ५३ 93 33 १३ ३९ ३ + २३ ५२ 3 २६ ५२ १० ३. ३६ ५२३३ कलशदशानिन्मध्येवायद 2.3 १३ ४४ अव ख- २ FEE . 2 4- ३ ४६ ३६ E 3.0, 25 उपर तस्योपळाय अंवा शे. ११ ३-१० योगम 4 D २९ २६ ३ ४५ D 9 49 १० ३६ 124 अपसव्य कालचतुलाहादजवर्षाणि ८३ ऊर्जा. १०.०७ ल६ ७ नं. 5 D los com पुढे 23 ४२ R ७ ३२ TU 2 1 ८ २९ K< ३१ 。 ५ 34 ४% ११ 3. 4 ० 4 8 4 43 २९ २६. ३५ ४५ १५ ३८ अपसव्यकालचक्रवलशायण 3 तन्मध्यरातन-उद-क छमेपोमा 2 95 9 57 3 ५५१ OOK ९ ४ Y'S 6 अपसव्य कालचकलांगदाणमध्ये फर्वा. म. रु. बु. ६ शु. ७ 9 4 Nor ig ३ ३५ २५ 0 ५० ३ 3.6.788 ५० + [२६] मुंछ बुधग्रयोगा ६ छ्ट सन्मन्चक्रम बु. ५०,००० योगाच C

८.५२ श. ११ जा € ţ 9 २६ | २३ २९ २६ Bet

ETRIE G 4 7 स्थाप १३८८) बृहत्पाराशरहोरापूर्वरखंडसारांशः अपसव्यकाललाशदशावर्षीशि६ तन्मध्ये भूगौरवर्षर्ष १६ त.उ.द-चक्रम् वांशुः ६. # २१२० र ९ मं 71 Da ३५ 25 ३ १५ पर t '4 ४५ एउ www. 9 G २४

३४

अपसव्यकालचक्र क्र. ४ शु. ३ ५ 93 ४२ १४ 18 ४५ ÷ अपसव्यकारक्ष धनते थू. भूष + २ 39 २८ ६४ ३ १ G २१ ४१ २३ 20 २८ १५ अपसव ध्रुवां. ब. ६. न. ५÷४३२१ ९ १० ११ ११ 3 V ५ . & 10 ३५ दृढ + D १५ 93 ५ 3

" 3.7 ३८ ११ ४९ 3 33. 3 १० अपसव्यकालचक्रकन्यांशशावर्षाणि सन्मध्येसूमोनवर्ष ९ त-उद-चक वासू ५ ४ १ ० २ मे १ [९] श. १५] [श ११ बु. ६ योगा: ÷

६ ▷ 19 ✔ 9 ३३ ज्यादाचर्षाणिजन्मध्येषुधनवर्ष १५ २२ ३० ५८ १. ५६ jo pam · ४ ३८ 3 ३ D 9 १४ ✔ १९ २४ 910 हुई ग्र.. ३५ 24 १६ ४९. এ 5 10 ९ 8 १ ३५ P ११ भैध ४५ 1 २१ 3. १० 3.4 २८ ३५. 92 12 दशावर्षामि १नु दावर्षामिट जन्मध्येचंद्धांत २.१. उद २ १९१० चा ११ बु संगा २ 2 २ यदी 5 ११ 2 २४ ४३ [२७] you ५३ ५३ 42 ३ 4.5 ३३ 23 70 २८ ३५ १%

19 15 २४ ४३ २१ ३९ ३५ १ त उद चक्रम् २० १८ १४ कन्यांशदशालीणि ५.द.चा २१. ९ वा. १०.४९ ६.५ १ 4 G दें j५. 244 4 प्रेष १३ $13 ३ ३३ 32 C योगा: १६ 2 भ् कन्या [१] ए| वा ०५ योग 1 १६ ४५ ३ ११ २८ १४ ३२ 9 २ १४ १ ५ २० ट १४ ५६ कालचकदशाफलकथनाध्यायः १० अपसव्यकालककन्यांशदन्वतन्मध्ये भीमांतर.न.उ.-चक्रम् अर्वा मे १९ ०१.११ बु.६ ५४ङ २ या G 0 1 १२ २१ १० ० Eu 3,10 3.9 १६ ५६ २८ १४ २ 6 9 Fech २ ' अपसव्यकालचक्रकन्यौद-५ अब ९ १० ११६४ ३ ३ योगा O D ६ ↑ SC 4 ५३ २६ रछ १४ org 3 १ १४ ३ ३५ ४६ ४३ 81 ३५ १ D G ३ २८ 3 ४५ D ņ Botky २८ १४ २ ५ ♥ 3 १८ ० [१] २५ 38 30 ३५ १८ २४ ४५ 9 १९ २८ ४३ अपसव्यकालचक्र कन्याशदशाव.८४५ जन्मध्येकान्यंत ४१-उ.द. २कम्- - झ १० श. ११६५३१) 0 6 २१ १ १२ ६ T १४ ...आपसव्य कालचककन्यादा तन्मध्ये धबाद. ११.६ सू ५.सु. २ 3 1 D ९ १६ ५ 9 20 25% 93 १६ 2.88 १२ ५८ ४२ २९ G C रे पव २४ कुछ ४५ ५० टी बंद वै. 2.4 ४९ ३५ ४५ ५३ 5 ० [१०] २४ 7 acco 24 q 20 + G ६ oray २ 7% ५.३ 7 २९ ५० १९ व १३ Yo' ३५ d ३ २८ ४० २८ ८ S U ३५ ६८ 50 560 ड्रेट 23 83 असण्यकालचक्रसिहाडावर्षाणि तन्मध्येपुरीरं नर्ब १० न-उ-द- [2] १५.४.६७ मे. २ 4: २४ २० 9 + स्वापद ५ DR i 4 La 0 घं 6 + 5 W. १९ २४ ३५

3,6 i ४ तस्योपदाच २९ ! इ अपसव्यकालचक्र सिंहावादद्वाय १०० तन्मध्ये भीमांतरवत-उद- फ़ म. स. १३५४६७ शु. १२ ६ 9 7 ¿

D ! रहत्पाराशरहोरा पूर्वरखंडसारांश: अपसव्यकालचकसिंहादगाव १. तन्मध्ये भूगोरंतर्वर्षप६ तहस २. पू. ३. सू.५.४ बु. १२.१ योगाः १५ g fue 29 ३८ S GA 3 5 3.44 D P १८ २४ २४ अपसव्यकालचक्रसिंहविद्वाय १०० तन्मध्ये धनश्य९त.उ.द.य. की चु- ३ |नू·५}चैं.४ बु·६ सु.७ मि. ब.83 में. ५ चोगा: D 0 9 G d १ १० २४ १८ १३ + 2 ५० 2,7 -६ 9 4 ३ ran V ३ध D अपसव्यकालचकसिहा दशाव १०० प्रवान चं. ४ मे ४ V ने $ 2, २५ ३६ 2 ¹5 G 14 3% २४ ४८ 7 3.4. २७ १९ २६ 28 ३६ १२. g 9 १८ 3 1.8 अपसव्यकालचक्रर्सिांबादशाक तन्मध्येसून ५--- ध्रु सु. ९८४९यु ६ शु ७.८.१२.१.२ बु-योगा १ B ५ 6 १० 。 505 $ 3 13 ४ 20 s'en 4 ६ ठु ५ ११ १३ ३६ 91 D 3 9 ६ 95. ६ २१ ३६ 0 G १ ५ १९ 73 · ७ १६ ४९. २४ t c 0x500 ६ 9 3 2 ६ ३६ 9 ९ उध ५६ ४८ 0 Ind सन्मध्येचन्द्रान्तर २१ तस्योपद- .. १२ बु. ३५ग्गाः ३१ 5 NE १८ २४ 1 १८ D 2 अपसव्यकालचक्रसिंहांशद व १०० तन्मध्बुधव तस्योदय बांसु. ६.७ मं.१२१२३५४ चोदा- 7 3 १ १ १३ १३ 3 5 १० रेवे D 8 ५ [२१] 33 ३.६ . 5 sv ४ २४ ० २० २४ D अपसन्यकालचकरि सिहादशावर्षाणि तन्मध्ये भूगोरतर्ष १६ फनपुट २-१२-१३५.४६ योगान १६ 9 35 . १३ १८ ५ 90 এ २४ कालचक्रदशाफलकथनाध्यायः ४०. अपसव्यकालचक्रसिंहावाद-य. १० तन्मध्ये भीमांतर यो १२ १५ दु. ३. सु. ४६ भ डांगा 9 9 ३५ १२ ११ ♥ बुद्ध zy 344 १६ ४४ ३५ 9 १० ३६ १६ अपलब्फालयफफफाद- तन्मध्ये...... प्र . १२ वा १९ - १०.९७५ D D ५ भु १७ 9.10 ५८ ३.७ + २६ ३० > २ En १ १. पल ३० 920 ५० २६ 35 ३० ★ ६ २९ २५ २४ ५ २३ १५ २८ ५१ ३६ १ २४ १५ अपसष्यफालचक्रक फहाद च ६ तन्मध्येवान्यूनत-उ-ह.ब... बझ० [११] - १० ९.७५५४ योगा: ★ है 9 रेट २३ १६ ३६ ३० १६ २४ 6 ५ ३ 30 40 १४ १७ २६ 3.10 १२ 32 १६ bee ० 20 १२ ? २० 3 BU 4.88 0 C ३३ ४३ ५० २ ५४ २६ ३३ B ४१ 4.9 अपसव्यकालचक कवां र. ९ मं. स. दु.६ मू. ५.४ | 9 a ५ १ 1 ★ ६ ९ २९ १६ yra ४४ १८ २ ४० . 5 49 4,5 € अपसव्यकालनककर्णीशद व ६ तन्मध्येवान्यंतर. ४..चक्र अब श.१०२५८.७.६.५.४६.१५. ४९.१५ पोगा 9 है D ६६ २ Ve ५ २ 5 २ 23 २३ D २४ 21 4 ९१ & 24 रुट · 3 ६ ने ए << १ ३२८ P 95 2.₁ 3:5 फर्कावाद६६ मध्ये १० तस्योपद मं T [८] · छुनु रेख C ५ Ai 2 93, १६ ३० 4 १७ २६ 2< ०२-१९चना ८ ५८ 3.4 अपसव्य फालचक्ररुकवाद च ८६, तन्मध्ये भौमतरतस्योप फ़वां- म. सु. ७.६ सु.५.४ ए.११ ०.११.१०९ोमाः ९ THE Re ४६ ९७ 24, !$ ८३९२२ कालचकदाफलकथनाध्या०४९ अपसव्यकालचक्र फर्काशदशा-०६ तन्मी गोरं १६ तस्योपदाच. [१२] [३५१.१०.९ भी मांगा < 9 १६ ¹2 fin २७ २० अपसन्यकालन्तचकर्कश युगाच ०५ तन्मधान ध्रुव बु. ५ ५ = J मायू. 3 G ५७ ४८ ¢ 29 23P ४७ ह ४ । २० २० १४ ५ [C] ६, ✓ ६ O 95%, ४४ २६ ४० १५ अपसव्यकालचक्रकबादशाव: ८६ जन्म सूर्यात ५ तस्योपद ना. ह मं स्व. 0 ४ १५ २६ ४ ३० 92 पं. PERKA १ 5 2 ४७ ११ 2 77 ५ 3 ५० 7.41, ३० च व १२/- ३१ - १० ९ 9 बृ ८ छु २९ १८ ९ C १५ 31- D २ २३ 83 १५ 30 ९ 3% ५१ ११ २१ 37 ३७ 3.UR Ship ५३ 9 ९ २४ = 3,8 १५ २१ ४२ १० ४१ 2 Fea २७ ५४ पाह १६ २६ forsaam 4 ४ ११ ४१ ६ १७ q अपपव्यकालचककर्काशदाय ८६ जन्मध्ये २ सउद ध्यां स १५ झ.११ श०१० ब९ मं. ८ ०.६.५ोगा ५ 0 D १ द्वै 6.00 १९५ २६ २० ३० of ४२ ४८ ४० ३ १० ५ 1 9 D २१ Va 9 १८ ९ 4 + +753 ४ १४ ९ तस्वीपशाच, ८.७योमाः २३ V अपसव्यकालचक्रमिनाशदवस-३ तन्मध्येदुधातख-१ नऊ-कम् | प्रदेश २ म०९ १० ११ १२ ११योगार २ २ 19 ९ ४६ 9 ने १८ प्र ९ 3 १५ २ 0 g २१ 5 ६ € २२ अपसव्य कालचक्रमिकनाबादशाच ३ तन्मध्ये भूगोरतवर्ष १६ लन्ड... चाशनं. १ ९ १० ११ १२ १.३ ई योगाः १५ v २४ ३४ ४३ 7 २४ योगा 4 k ४१ ४२ 9 3.5 फालचक्रदशाफलकथनाध्यायः ४९ अपसव्यकालचक्रमिअनी हादशाब-८३ तन्मध्ये पीतय ऊनां नं. १ ९ १० ११ १ योमा. 0 9 9 4 940 २० ५७ २ ३१ ४८ 950 20 अपसव्यकालचक्रमिनादाय ८३ मध्येराव १० अवां बु. १ झ १० ११ १२ १ ५ D २ १३ ४४ ५७ ४९ १ 93 D १६ ३. ख शुद्ध २३ ९ २३ २३ 452 २६ ४५ ४५ १ २ १३ ४४ € ५ २५ ४८ ३८ २९ 12 ५२ ३८ P १० ने 0 ५ 23, ३८ अक्सन्यकालचकमिफनाशदवा 3 तन्मध्यस्योपद-क ५ ध्रु ५ $w 16 0 Sy R २६ २५ ३८ ४५ कवार वा १० ३.११.२ . ११३०२९ोगाः & D 0 0 Y 9 2 ५० ४४ १. ११ ५० ३ 3.4 ५० 4 5 १७ २० अपसष्पकालचक्रमियनांशदशाब- ८३ तन्मध्ये शन्तर ४ तस्योपशाच [[अर्मा [.११ पु.१५ ३.१९१० योग D 0 5 ४ ४ 7 ५ V ३५ २५ 9 २६, ३५ ४५ २५ R 31 ३ ३ ३६ छ्ट 9 S → D २५ ६४५ ४८ १५ चैं G Eu + [४] ९ ४ hd हैक 4 ५३ अपसव्यकालचक्रमितास-3 तन्मध्ये १० तस्योप 19 3 ७ ३५ 9 ys D ११ $4 3 48 ३६ यां] १९१११ योगार ६ ५५ 4 १० 4 2.6 5 १० ५० ४५ 9 9 26 ६ çe 4 36 0 २३ २९ ३८ 3 ५८ Ey ५५ ३३ अपसव्यकालचऋमिफनांशशावतन्मध्ये भीमांतर ७ द यो पुस योगा' NI ✔ 5: 7.4 e 0 बृहत्पाराशर होरापूर्वरखंडसारांश: अपसव्य कालचक्रमिथुनांदवा ३ तन्मध्ये भूगोरंतवर्ष १६ त.उद-स ध्रुव २ . २. मं. उ.९] [[.१०] [श. ११४१५ मं. १ मा 0 ९ १ १६ ११ seg अपसव्यकालक फ़ बु.सू ९३ ३ २० 12 ३.ज 30 २४ que ४.४ २५.४ 2 0 k [१०] ३२. 3,0 २८ १४ ४१ २ २० 3€ 3 'D ३ INI

3 31 c १० 3 १९ 93 3 ५ ३५ ३५ ३३ २५ १५ शिदशाष ८५ तन्मध्येधांतर- ९ लस्यो न्य बु.६.१२.११.१० 0 हु aEx १६ ४७ 45 १४ व्यपसव्य कालचक्रं दृषभावशद च८५ तन्मध्यसूर्यालय- ५४ उ. इ.स. ५.४६ ७ ८.१२. श.१० श. ११ बु.३ योगाः 3 . % २८ ५२ ४३ १४ पूछ २५ १८ २५ 419 अपसव्यकालदक कृषभवाद.८५ यस दु. ५.सु. ७.१२.१० झ११ बु.३. तन्मध्येचद्वात- २१ २ 3. 3 ११ ३. ३३ -ve पर ५६ 0 २१ 30 3 २२ ३५ 9:5 ४२ १९ २४ was virs २.१ ४९ 97 १५ २८ ३५ १४ r. '3 9 43 . ११ २५ ४५ २ २८ १४ बर २४ ४२ 3 पहे 99 २५ 43 D 19 ८ ४९ २८ १४ १४ २४ ४३ २१ २० २८ १४ n अपसव्यकालचक पक्ष भांशशाय-८५ तन्मध्ये उधांत-त. द १२.१०.११ बु. ३. सु. ५ चु.४थीमा: 0 2 G ११ १३ 3 ३२ १३ [D] ३५ १ 7 Eu १० २५ १८ २. २४ ४१ २१ 10 G त.उ. द. ब सू. ५ बोभाः १ २१ २० २८ १४ अपसव्यकालचक वृषभांवाद-ब-८५ तन्मध्ये भूगोरे वर्ष १६ त.उदय अश्रु बु. १२ श.प्र. ११.यु. ५. सू.५ ४ दु.६ योगाः 4 1 १६ 918 रेंद्र

4 when कालचकदशाफलकथनाध्यायः ४९ अपसव्य कालचक्रषभादगार ८५ मध्ये भौमांतरण ७ न.. अर्चा. मं. ८ सु. १२ ः १०.१९५५ बुध + 0 D P ३९ ३ १६ 424 २८ ६ २७ ३१ १६ ५६ २८ AK dou too अपसव्यकालचक्र एषभाशर व.८५ तन्मध्ये १०. द. व यी यु-१२ - १९१० बु. ३.५७ टोगा। . 9 2 ११ ३५ १२ २८ १४ SEE MO ४६ ५३ b २ ४५ २६ 28 २ ·२८ ३ २८ ३५ ger १४ १९ ५ १९ २४ अपसव्यकालचऋषभवादशाब ८५ तन्मयत च वाश ११ व १० यु.१. सू. ५४ सभी Commo 2 ५ 3 २४ २८ 83 १४ २१ G ३ २० ३६ १८ আ ० २५ १० -9 Joa अपसव्यकालचक्रधषभाशदशा ८५ तन्मध्येशन्वंतर्व-४त. ३. यौ १०३ सू.५४ बु.३२ भ पु.१२ · ु २४ 2 te ४२ ४५ २.१ IND अपसव्यकालचक्रमेषांडादशाच १०० तन्मध्येरंतये १ तस्योपयाच ध्रुव मु.९ नं. ०.७ दु ६. सू.५ नं.४ | १३ १ १ 9 ३ 9 ६ ४८ ० ४ २६ २८ D V १ ४५ 4 C ११ ५. कई ५ 2.3 14 ३ १७ EA १० Em 28 9 ५ २८ १४ १. ५४ ११ २५ ४५ २८ धनु १४ 3- BA I 2 50 ३ D ध्रु Ste ३६ V ५ ६० W रेनु ya ३५ १६ a

२४ Para २८ [२] अपसव्यकालचक्रमेषांद्वादशाय- १०० तन्मध्ये भीमांत ध्रुवां- मुं.८/६-७ बु. हु चष ड य क व योगाई तस्योपर G 4 C ० २६ aé G ६६ सुरु १२ " 4 ९२ २४ बृहत्पाराशरहोरा पूर्वखंडसारांश: अपसव्यकालचक्रमेषवादशाव- १०० तन्मध्ये भूगोरंस -

१९ Baye १५ २ अपसव्यकाल कमेपशंशदान १०० तन्मध्येच धांत १ ताउद-ब अबु ३ सू. ५.४३९७ योगा ० '2 १३ 9 N → ३ + >19 १६ ज. उ-ह.ब.] ७ बु.३. सू.५ ६४.३ २ १ . ९ मंगा १ 9 4 २ . 9 १६ १ १३ En १३ ५३, D १३ 9 O शुद्ध ४ 7:4 ९ 7€ D १८ ६ २१ 9 २० 3 V --"' अपसव्यकालचक्रमेषावादशाव. १००। • तन्मध्येसूर्यातव ५ तस्य उ.द-च दी. सू. ५.२.१८ शु. ७ दु.३ योगा, → ० ५२ १८ १८ हुने 2 ९ ३६ १४ ४८ 0 3 १५० ४ २० So D २४ ३६ ५५ 5 + D 19 १० १६. २.४ 9 ३६ Jagu 9 २४ अपसव्यकालचक्र मैषांडाद ब १०० जन्मध्येचंद्रांतरच- २१ तस्योपशाय अब नं. ४ बु.3 [१९.७.३५ योगा: Je 4 २१ 8 4 93 १२ 2 २१ ३६ क ६ ४८ T 9 94. ja D ० & 31 T ५ यू ५० अपसव्यकालचक मेषादगाव तन्मध्येबधांत ९ तस्योपशान्द वा. दु. ३२१९३५४ोगा 9 ट २४ रु CONDI 1 २४ ३ X e & Ea F 9

D

He ८ 24 २४ 4 अपसव्यकालचक्रमेषशदशावर्षाणि १० ● जन्मध्येभृगोरंनव १६ तउ-द-च- 4 क्रबा. यु. ३ नं. १ यु. ९ . ८७ बु. १५४३ योगा 0 4 १० १४ २ 48 0 9 ५८ 3 2 २४ 5 9 ९ २४

८ १६ Japa सुदर्शन चक्रवर्णनाध्याय: ५१ अपसव्यकालचक्र मेषादाद १०० तन्मध्यसवर्ष नन्द. १ यु.६ मंद.. सू.५ २.४ दु. ३. शु. D १२ ......

रहे १९६ ४४ 20 ३६ १६ ★n₹500 ५८ अपसव्यकालचकमीनीशदशाव.] ८६ नन्म ध्येयोग्य १० तस्योद यॉ ए. १२ व ११ १९७६ 9 प्र ६ K 3.12 + 24 16 ac Su २६ २६ कुछ 34 १५ २४ अपसव्यकालचक्रमीनांशदशाब६ ४ यां: बा ११ र १० . . शु. ७ बु. ६. सू.५ च. 07 13

१२ ★ 3 G qu 300 ३७ 2%. पर ५% ३३ 33 ३४ था 740 १३ ३० [३३] 40 18 -202/ ✔ TE

4 ९ २४ 3'> ४१ अपसव्यकालन्यक्रमीनांशदशाय-६ तन्मध्यान्यंत व ४ रास्ट्रीप स वो १०९.७ ५२०४१२/२०११ 9 १६ ४६ 1868 24 रे wel Fo |.*$$$ 08055. TI अपसव्यंकालचक्रमोनीश६ मध्ये झयां ९ मंद सुदु.६ सू५४-१५ 2 . 29 १८ ४५ ।

६.सु. ३० 10 ४५ Is No १६ XX ! +} २३ ३

11 २१ ४९ १६ 4 २८ ३६ १६ हैद BU 5 " 25 ५. oto बडू असष्पफाल चक्रमीनांशदशाव-०६ जन्मध्ये भीमांत ७ स्याद किनी में सु७.६ २.५४ १२.०० १० KUR Du २६ ze १७ 13 स्यान्ड बृ.१२ प्रशंसा ४ ३० १० लस्यापद ११ ५० ६० १० भांगन + 54 न (३९८ ) यह साराशरहोरापूर्वरचंडसारांश: सय्यकालक्रमादशाव.८६ मन्मध्ये भूगोरं सर्वर्ष ५६ तस्योपशान्य धर्मा सु. ७.६ खू५४१२१९.योगा: 38. ध्रुवां 2 २० २ fin P ESSO 4₁ + ११ 25 0 2.9 Y ग्ध ३ | ३० १४ अपसव्यकालचकमीनोशदशाव-८६ मन्मध्येधांत ९तम्धीपद च सू.५५ व १३/११.०७योगा 39 २५ qu ४७ ११ ३४१ m 3 १० 75 ३४ १६ ४४ २० qu ५० ५५ ४० अपसव्यकालचक्रमी नांदगाव. ०६ सम्मध्येसु ५४. १ > १६ T अपसव्यक्कालचक्रमीनाशद.८६, |कवा चं- ४ शु-१२, श-११ श. १७ बृ. १ D 4 २ ९ |-x53 Teams scor ४३ १५ ११ २० 300 २१४१ 9 ९० que ३१ ३२ ४३ Ja ४१ P ४६ Org 6 ३५ २० खून है २६ . 9 2.3 ३० ४३ 94 १५ C ४० २४५ + रछु ५४ १६ ११ अपसव्यकालचकर्क भावार- प.८३ सन्मध्यवधानवर्ष ९.न.उ.द.च. भवो बु-२ १९१० ११ द. १२/मं.. $ 9 TO que १० + 8 २६ हैं छ 4.60 4 94 . bike २ 90 २६ ? 23 "" + ११ 4 ३ १८ स्व १६ तन्मान २१ त उ. द मा बु·६ सः ५.योगाः , २१ ३४ ताउ.दु.च अपसव्यकालचक्रभावशद य.८३ मध्ये भूगोरंतर्व क्रडा खुम-१ (९ वा० १० वा ११. ए.१२/म. १०२.३ योगाः 3 C Sams: 2 १६ २५ कालचक्रदशाफलकथनाध्याय:४९ (१९८ अपसव्यकालचक्रांबाद च-3 तन्मध्येभामांतर न ३. द. भू. - मे १९ - १० ३.१९ ८. १२ मं. १२ Y

अपसव्य फालन्चक कुर्भाशदशामध्यरीत मस्यौद रा. ० ९ १० ११ १२ १ ४८ 39 4.5 ५३ ५० अपसव्यकाल कुंर्भाशदशा-३ तन्मध्येान्यंत ४ तस्योपद चकम [[]] श.१०] ११ १२ १२३१पुप्तेमाः খন 5 SONO! 33 २९ ३८ क.मं. १शु- 3 कामावादशाय-३ तन्मध्ये शन्यैत ४ तस्यीय दय ऋयां- श. १०-१० सं० १९ Ď ३५ १६ अध्यकालचक्रभादशाव३ नमध्य अर्चा- पु. १२/१९ बु.३ शु

४८ ই 26. रेश ३ असष्यकालचकतन्मध्ये ast -30 2.9 ४० 9 23 ३ ५८ ३१ 55 हूं 50. योगा i ५० L j f ९० १९ बना भौमांडर्ड च - १०३-११४१२ बृहत्पाराशरहोरापूर्वरयंडसारांश: अपसव्यफालचक्रकुंभांशद च ८३ तन्मध्ये भूगर्व १६ की सु... १ ९ १० ११ १२ रेंद २८ 9 १६ C + 3

१५

39 ३४ 3,9 ४१ अपसव्यक उचक्र मकरावादशा ब.८५ तन्मध्ये बुधव तस्योप गुसू५४ बु. ६.८.१२.१५ वा. १० योग्गाः G ४५ १ २ 28 3 ४३. २५ 7.9 44 २८ १४ अपसव्यकालचक्रमकशिरक८५ तन्मध्येसूर्योतिष ध्रुवी.सू. ५.४६९१० ! १४ गेट ★ ३ 39 २० ३५ १८ 3 2.4 ४ ४७ AC ३३ ve P 17 १० 14 3 ३२ ईल . ११] द te 1 ९ ५५ २८ १४ २१ . ३५ अपसव्यकालचक्र मकरोदि. य.८५ चं. ४ ख ७ ८ - १९२ BANYAKAZANO " २५ २५ १४ ४५ १७ ५३ ५ २८ १४ 4 ४५ ३५ ५३ ३२ 9 45 . ale ver ३२ 988 Z अपसव्यकालचक ५मध्ये धत्तव ९ तस्य दम् अ.पां. दु. ६. शु. ७ म पु १२ वा. ११ ३.५४ गा 1451 11 १० ar 34 १४ ३२ १८ उद १ योगाः १६ 9 8 4

४७

" ४९ 21. मध्येद्वांत २१ तस्यो हम् १११० सुयोग २८ १४ 10 Ea अपसव्यकालचकमकराबाद ८५ तन्मध्येभूगोल न.उ.चक्रमः- फ्र शु. ७ मंड " 34. चक्रम् २ २४ 4, 2 30 २८ १४ १५.४६ पीगाड ३ अपसव्यकालचकमकरीशद व५ तन्मध्ये भौमत्ताब- फ्रि १०३ ड्र १८ अपसव्य किमकराश दशाव ८५ १० न.उ. इ-च [[]] [[१२] [३१.१० यू ३ र ५४.५ 9 कालन्धकदशाफलकथनाध्यायः ४९ ८ २४ ४३ ...... ७ ३ ४५ २८ १. १२ २५ २५ १४ ४३ 4 34 २४ K २१ WA २८ अपसव्यकालचक्रमका न्यतमः ४ तस्योपद-द- फवा] वा. [१५] [[१०] [शु सू.५ २.४ ३. सु. २ मि.१.१५ योगी į ११ २५ gere

SAN १४ अपस मकरीव ८५ तन्मध्येशन्यतर्व.४ उ.द.च- झवा. १० बु.सू.५४३२.१.२०१re · मैं क २५

www. 3.4. १४ . ६ 2.8 १४ 29 १६ अपसंन्यकालचक्र धनाबादशी व १०० तन्मध्ये स.अ. द.च १७ बुन्ध 'लू' ५३५५ोगा 20 03360 90 + 49 १९७ ३ए e १८. ३५ २४ १८ ४३ 40 २४ $2 अपसव्यकालचकनीदिशाबतन्मध्येभीमांत ७ तदरकुण ऋषीमं सुदु.६, सू ५ भु नं. : 3.4 २० १६ Cindy. logge चक्र'- पर पोगा. } २६ १२ २४ 12. ४०२) रहत्पाराशरहोरापूर्वखंडसारांश: अपसव्यकालचक्रधनांशदशाव. १०० तन्मध्ये भूगोरं सर्व १६.न. द. अफ भवी]] [७] यु.६] सू५४३ मंयोगा 3 १६ 0000 २ २४ अपसव्यकालचक्र धनांशद व. १०० तन्मध्ये भूगोरंतर्य- १६ - उ. चक्रम्- ३.५४३२.१५ ८ भोगा: ९

5 200 ३६

3% अपसव्यकालचक्र धनांद्वादशाव क/सू· ५, मुं. ४ बु.३ सु. सं.

४ ४ २० ३६ 14 मो. ५६ ३६ L ५८ २३ २४ 4 १ १० 20 २४ अपसब्धकालचक्रधराशाय ऋ४ बु.३ [इफ २१ यू. ९ ९ ५० र 2k ক V ९ पीयू १८ 4 १२ ३१ ३६ 9 अपसव्य ऋषी बु. ३ असु. १ मे १ ९ मे 4 6 G 1 शुरु 28 १६

४८

१६ ४८ २ ६ द 29 २४ ३६

03 200 ३६ १ 18 २४ am Ja oogdo Y १ EA + ु १६ ४८ 4 १०० सम्मध्येसूर्यति ५ त.उ.द. च. १ युः शु· ७ बु.३ योगाः 9 १०० तन्मध्ये [+] चक्रधनीशदशाचे १०० तन्मध्ये ६ 3.3 DON 9. १३ 31 2... द्ध २४ b 9* २४ १६ ४८ কউ "अज 9 9 ६:१३ १२ दु.६ Morga ★ 3.3 - ६. 1 10 १८ २१ २० २४ D ay ap 4 १३ ट्र २४ लिचक्रधनांबाद्ध. १०० सम्मध्ये भूगोरंतर्व- १६ म.उ.द-च- ११.९ म. सु. ७ बु.६ सू५ बु भीगा: १८ D ५ सर्व ९ सु-उ- दु... सु. ५४ योगा। द योगाः ५ २१ 9 १८ २४ civ Sakaa पूर्वखण्डे कालककदशाफलाम्यायः १९ अपमध्यकाल नष्ट कमांशद ००१०० मध्ये पि - धोक मं. . .. . ८ . ७. ६२.५ @o 2.0 G २५ २६ १२ २४ C ÷ २ c 6 ५ १३ २६ ५ २४ - 5 १. 19 १३ १६ ५२ | D ४८ S V ६ 44, X वें . < 4 १.६ १. ४८ १२. Y ↓ G + था कालचक्रमाह। मेषांशे चोरको विद्याच्छ्रीमाच्छुकांशके भवेत् ॥ बुवांशे ज्ञा- नसंपन्नश्चंद्र च नृपतिर्भवेत् ॥ ४१ ॥ सिंहाशे राजसः प्रोक्तः सौम्यांशे पंडितो भवेत् ॥ तुलांशे राजमंत्री च भोमांश निर्धनो भवेत् ॥ ४२ ॥ चापांशे ज्ञानसंयुक्तो मकरांडी च पापकृत् ॥ कुं भांशे च वणिकर्मा मीनांशे किल धन्यवान् ॥ ४३ ॥ अथोदयफलमाह | आदित्यस्योदये राज्यं कृषिश्चंद्रोदये भवेत् ॥ अंगारकस्य शूर: स्यात्यापकर्मणि संगतः ॥ ४४ ॥ बुधस्य विमला बुद्धिरत्यं- तं पंढितां भवेत् ॥ गुरुशुक्रोदये राज्य चौरको मंदकोदचें ॥ ४५ ॥ अथ देहजीवफलमाह | देहजीवसमायोगे भौंमार्करविजादिभिः ॥ एकैकयोगे मरणं बहुयोगेषु का कथा ॥ ४६ ॥ यत्र स्थानेषु संजीवो देहयोगसम- न्वितः ॥ तत्र पापग्रहैयाँगे तद्दशा मरणं वदेत् ॥ ४७ ॥ देहयोगे महाबाधा जीवयोगे तु मृत्युदः ॥ डाभ्यां संयोगमात्रेण हन्यते नाऽन संशयः ॥ १४८ ॥ जीवे जीवो यदा राहुः सौरिर्वकी रविः स्थितः ॥ मृत्युकालगतिं ज्ञाव्या शांति कुर्वाधयाविधि ॥४९॥ जीते (५०४ ) बृहत्पाराशरहोरासारोशः। आंबो यदा सोमे सौम्य जीवसितः स्थितः ॥ तदा सौख्यं प्रकर्ष- न्ति रोगमृत्युविनाशनम् ॥ ५० ॥ पापक्षेत्रदशायोगे देहजीको तु दुःखितौ || शुभक्षेत्रदशायोगे शुभयोगे शुभं भवेत् ॥ ५१ ॥ देहे शुभग्रहेर्युक्त भूषणादिध्रुवं भवेत् ॥ जीवें शुभमर्युक्ते पुत्र- दारादिक ।। ५२ ॥ अथ गतिप्रकरणम | प्रथमे गतिमैड़की हितीये मर्कटस्तथा ॥ बाणायनव पर्यंतं गतिः सिंहावलोकनम् ॥ ५३ ।। अथ फलमाह । मंडके तु महाव्याधिमंर्कटस्तु महद्भयम् ॥ सिंहावलोके मर्ण गर्गस्य वचनं यथा ॥ ५४॥ सिंहावलोकनगतिमांडकीगतिफलान्याह । कन्यायां कर्कटे वापि सिंहभे मिथुनेपि च ॥ मांडूकगतिसं- ज्ञो वैं तादृशं रोगकारणम् ॥ ५५ ॥ मीने तु वृश्चिक वापि चापो मेषस्तथैव च ॥ सिंहावलोकनं चैव तादृशं च फलं लभेत् ॥ ५६ ॥ सिंहावगतिमार्गे च मांडूकीगतिसंभवः ॥ अपमृत्युकास्तस्मिन्ना- यश्चित्ततिशोकती ॥ ५७॥ मीने तु वृश्चिके यात ज्वरो भवति निश्चितम् ॥ कन्यायां कर्कटे याते मातृबंधुविनाशनम् ॥ ५८ ।। सिंहे तु मिथुन या स्त्रियां व्याधिर्भवेद्रभुवम् ॥ कर्कटे तु रवौ यातें बधो भवति देहिनाम् ॥ पितृबंधुमृति विद्याच्चापान्मेषगते पुनः ।। ५९ ॥ पुनः गतिफलमाह | कन्यायां कर्कटे याते पूर्वभाग महत्फलम् ।। ६० ।। उत्तरं देश- माश्रित्य मुखं यात्रा भविष्यति ॥ सिंहे तु मिथुने याते पूर्वभागो पूर्वखण्डे कालचकदशाफलाध्यायः ४९ (204) विसृज्यते ॥ कार्यातपि च नैर्ऋत्यां सुखं यात्रा भविष्यति ॥६॥ कर्कट मेषसिंह च कार्यहानिश्च योगयुक॥ दक्षिणं द्विामाश्रिन्य प्रत्यब्दं गमनं भवेत् ॥ ६२ ॥ कुंभे व्याधिमैनोदृग्वं मिथुनं नि- धंनी भवेत् ॥ मीने तु वृश्चिके याते उगच्छति संकटम ॥ मक्ते संकट दुःखं चापात्संकटमुच्यते ॥ ६३ ॥ चापे मेषे भयं यात्रां वधबंधमृतिर्भवेत् ॥ तुला संपद्विवाहश्च स्त्रीप्राप्तिर्वृश्विक गतिः । ॥ ६४ ॥ मेषे शुक्रफलं विद्यादक्षिणे गमनं सुखम ॥ देहजीवसमा योगे मंदः स्थित्वाऽपमृत्युदः । एवं राशिफलं बुध्वा नक्षत्रांश मेण तु | जीवदेहकमाश्चैव महादशांतरदशा | प्रदक्षिणेन मा. र्गेण वृश्चिकादिविवक्षते ।। ६५ ।। अथ महादशाफलमाह । रक्तपित्ताधिकव्याधिनामकर्म फलं भवेत् ॥ धनकीर्तिप्रजावृ डिवस्त्राभरणदः शशी ॥ ६६ ॥ ज्वरमाशुकरं पत्यं ग्रंथिस्फोट: कुजस्य तु ॥ प्रजावृद्धिधनैर्बुद्धिर्बुधी भोगफलं भवेत् ॥६७ ॥ धनं कीर्तिः प्रजावृद्धिर्नाना भोगो बृहस्पतिः ॥ विद्या विवाह सुक्षेत्र गृहं धान्यं भृगोः फलम् ॥ ६८ ॥ तापाधिक्यं महादुःखं बंधुना- शः शनेः फलम् ॥ एवमर्कादियांगेन राशियोगेन संयुते ॥ ६९॥ शुभयोगे शुभं ब्रूयादशुभे खशुभं फलम् ॥ मिश्र मिश्रफलं ब्रूया- छहराशिसमुद्भवम् ॥ ७० ॥ हादशाष्टम जन्मदशाभांगेन निर्ण- यः ॥ मृत्युकाल इति ज्ञात्वा शांतिं कुर्याद्रिचक्षणः ॥ ७१ ॥ अथांशानिर्णयमाह । भांघ्रिएण्यघटिका हतायुषा घाणचंद्र १५ विधिरायुषः क्रमा- तू ॥ स्वस्ववर्षनिहता स्वकीयजा कालचकविधिरायुषः क्रमात ॥७२॥ भुक्तनाडिहतावर्षास्तथावाणेंदु १५ भाजिताः ॥ वर्षमा- ' L. बृहत्पाराशरहोरासारांशः । साहघटिकाः स्वविकल्पविभाजिताः ॥ ७३ ॥ अस्मिन्नवांश के चंद्रे स्थिते तस्मान्नवांशकात् ॥ न वा नवांशराशीनामंते मृत्युर्भ- विष्यति ॥ ७४ ॥ अथांतर्दशाफलमाह | 4 लमर्क्षवीक्षितो यश्च येन केन समायुः यस्य राशिः स्थितो जातस्तादृशं फलमाप्नुयात् ॥ ७५॥ अथाऽतो देवदेवेशि ह्यंशकां- तर्दशाफलम् ॥ यथाविधि प्रवक्ष्यामि श्रूयतां कमलानने ॥७६ ॥ प्रथमांशे वधो भौमे ज्वरश्च व्रणसंभवः ॥ बुधवेषु वा- भरणमादिशेत् ॥ ७७ ॥ लभते स्वांशके देवि निश्चयं सुरवंदितो।। राज्ञातिकलह सौरे: शत्रुक्षोभं महद्भयम् ॥ ७८ ॥ मषांशस्थे तथादित्येऽनुक्रमात्फलनिश्चयः || राजप्रसाद मान्योति मेषस्वां- शगते गुरौ ॥ ७९ ॥ विद्यालाभो महत्प्रीतिः शारीरं सुखमेव च ॥ वृषभस्वांश के देवि गुर्गे तत्र गतं फलम् ॥८० ॥ त्याच मरण ज्वरः शस्त्रक्षतं तथा ॥ वृषभम्वांशके देवि कुजे तत्र गते फलम् ॥ ८३ ॥ वस्त्राभरणलाभं तु स्त्रियायोगं महत्फलम् । शुक्रे- द्रुसुतचंद्राणां स्वांशके वृषभे फलम् ॥ २॥ नृपाइयं पितृमृति- मृगाद्यैश्च महद्रयम् ॥ क्षुद्ररोगं च लभते वृषभस्वांठाके रविः ।। || ८३ || मौक्तिकाभग्णादीनि दारावस्त्रफलादि च । लभते स्वां- शके देवि मिथुनस्वांश के भुग ॥ ८४ ॥ पितृमातृभयं चैव ज्वर- श्रच वणसंभवः ॥ प्रयाणं कुरुते देवि मिथुनस्वांशके कुजः ॥८५ ॥ विद्यालयभं द्रव्यलाभं महाविभवसंभवम् ॥ समस्तप्रीतिमाप्नोति मिथुनस्वांठाके गुरौ ॥ ८६ ॥ प्रयाणं च महाव्याधिर्मरणं चार्थ- नाशनम् || बंधुनाशी भव्हवि मिथुनस्वांशके शन ॥ ८७ ॥ लामं पुत्रलाभं विद्यालयभं तथैव च ॥ समस्तप्रीतिमाप्नोति पूर्वखण्डे कालचकदशाफलाध्यायः ४९ मिथुनस्वांशके बुधे ॥ ८८ ॥ ऐश्वयं धनलाभं च पुत्रपानीम- मागमम् ॥ मनःप्रीतिमवाप्नोति कुलीरस्वांशके शशी ॥ ८५ || नृपाद्भयं शत्रुभयं मृगेभ्यश्च महद्भयम् || ज्वरव्याविश्व दाहश्व- कुलीरस्वांशके खौ ॥९०॥ पुत्रलाभं बंधुलाभं रत्नविद्यार्थमंत्र व कुलीरस्वांशके देवि बुधशुक्रसमागमं ॥९१ ॥ तृषशस्त्रमति घोरां ज्वरदाहसमुद्भवाम् ॥ सर्वदुःखमवाप्नोति कुलीरस्वांश के कुजे ॥ ९२ ॥ विभवस्यातिलाभं च धनलाभं तथैव च ॥ नृपप्र- सादमाप्नोति कुलीरस्वांश के गुर्गे॥९३॥वातव्याधिश्च निर्घातमसु- सर्विषदंष्ट्रकम् ॥ सर्वश मवाप्नोति कुलीरस्वांश के शन ॥ ९४ ॥ ज्वरपित्तविनाशं च शस्त्रक्षतविसूचिकाः ॥ मुखरोगमवाप्नोति मृ गेंद्रस्वांशके कुजे ॥ ९५ ॥ वस्त्राभरणविद्याश्च सुतस्त्रीलाभमेव च ॥ मृगेंद्रस्वांशके देवि भार्गवे च बुधाग ॥ १६ ॥ आरूटपतनं चैव देशत्यागं महद्भयम् ॥ महाधनविघातथ्य सिंहस्वांशगतः शशी ॥ ९७ ॥ महाशत्रुभयं चैव ज्वरश्व व्याधिरेव च ॥ अज्ञानं मरणं राज्ञो मृगेंद्रस्वांशगे च वै ॥९८॥ बनधान्यमहालाभं प्रसादं द्विजदेवतम् ॥ विद्यालाभनवाप्नोति मृगेंद्रस्वांशगे गुरौ ॥ ९९ ॥ प्रयाणं च ज्वरं चैव शुच्चसंभवव्याकुलम् ॥ च्याधिदुःखमवाप्नोति कन्यास्वांशगते शनौ ॥ १०० ॥ नृपप्रसादनं लाभमैश्वर्यबंधु- संभवम् || विद्यालाभमवाप्नोति कन्यास्वांशगते गुरौं ॥ १०१ ॥ प्रयाणं च ज्वरं चैव मसूरीवहिना भयम् ॥ शस्त्रक्षतं च मरणं क न्यास्वांशगते कुजे ॥ २ ॥ भृत्यपुत्रार्थलाभं च वस्त्राभरणमेव च || शुक्रेंसुतचंद्राणां कन्यारवांशगते फलम् ॥ ३ ॥ प्रयाणं च ज्वरं चैव पुत्रहानिस्तथैव च ॥ शस्त्रघातेन मरणं कन्यास्वांशगते - वौ ॥ ४ ॥ स्त्रीलाभ धनलाभं च पुत्रलाभं तथैव च ॥ वस्त्राभरण- 7¥ (४०८) बृहत्पाराशरडोरासारांशः । लाभं तुलस्वांशगते भृगों ॥ ५ ॥ पिता सुहृडनं चैव शिरो- रोग ज्वर तथा ॥ शस्त्रामिक्षतघातं च तुलास्वांशगते कुजे ॥६॥ वनं रत्नं महालाभं धर्मचेष्टा नृपावहम् ॥ सर्वसंपत्समृद्धिश्च तुलास्वांशगते गुरौ ॥ ७ ॥ प्रयाणं च महाव्याधिं तथा क्षेत्रभयं तथा ॥ शत्रुषावा महादुःखं तुलास्वांशगते शन ॥ ८ ॥ पुत्र- लाभं धनं स्त्रीणां लाभं चैव मनःप्रियम् ॥ सौभाग्यं बंधुलाभं चतुलास्वांशगते बुधे ॥ ९ ॥ व्याविनाशं महत्सौख्यं नानास- वार्थसिद्धिदम् || भृगुसौम्यशशांकानां वृश्चिकस्वांशगे फलम् || ॥ १० ॥ शत्रुक्षोभं भयं व्याधिमर्थनाशं पितर्भयम् ॥ मृगाद्ध- यमवाप्नोति तृश्चिकस्वांश गैरवी ॥ ११ ॥ वातपित्तभयं चैव मसु- से व्याविमेव च ॥ अग्निशस्त्रादिभीतिश्च वृश्चिकस्वांशगे कुजे ॥ ॥ १२ ॥ धनं रत्नं च धान्यं च देवब्राह्मणपूजनम् ॥ राजप्रसा- दमाप्नोति वृश्चिकस्वांशगं गुरों ॥ १३ ॥ धनबंधुविनाशश्च म नोबंधस्तथा कुलम् ॥ शत्रुबाधा महाव्याधिविकस्वांग श ॥ १४ ॥ अतिदाहं ज्वर छर्दिर्मुखरोगं च कष्टलाम ॥ शरीरकेश- माप्नोति चापस्वांशगते कुजे ॥ १५ ॥ श्रीविद्यानां च सौभाग्यं शत्रुनाशं नृपाद्वयम् ॥ भार्गवेंदुजचंद्राणां चापस्वांशगते फलम् ॥ १६ ॥ स्त्रीनाशं वित्तनाशं च कलहं च नृपाद्भयम् ॥ प्रयाणं स मवाप्नोति चापस्वांशगते रवौ ॥ १७ ॥ दानधर्मतपोलाभं राज- पूजनमेव च ॥ स्त्रीलाभं धनलाभं च वापस्वांशगते गुरौ ॥१८॥ द्विजदक्त्रपात्कोप बंधुभिश्च विनाशनम् ॥ देशव्यागमवाप्नोति मृगस्वांगते शनौ ॥ १९ ॥ देवार्चनं ततो व्यानं द्विजपूजादिसं- भवम् ॥ भार्गवज्ञंदुजीवानां मृगस्वांशगतं फलम् ।। १२० ।। शिगरोग ज्वर करपादगतक्षतम् ॥ रक्तपित्तातिसाराच मग- + A पूर्वखण्डे कालचकदशाफलाप्यायः ४९. स्वांशगते कुजे ॥ २१ ॥ बंधुपुत्रपितॄनांश ज्वरगंगममाश्रयम् ॥ नृपशत्रुभयं चैव मृगस्वांशगते शनों ॥ २२ ॥ नानाविद्यार्थलाभ च पुत्रस्त्रीमित्रसंभवम् ॥ ऐश्वयं धनलाभं च घटस्वांसगते भूगो ॥ २३ ॥ ज्वराग्निचोरघाती शत्रूणां च महद्भयम् ॥ मनोदुःख- मवाप्नोति वटस्वांगगतं कुजे ॥ २४ ॥ दुःखव्याधिहरं चैव देव- ब्राह्मणपूजनम् ॥ मनःप्रीतिमवाप्नोति घटस्वांशगत गुगे || ।। २५ ।। त्रिदोषकुपितं चैन कलह देशविनमम || क्षयव्याधिय वाप्नोति घटस्वांशगते शनी ॥ २६ ॥ पुत्रमित्रधनस्त्रीणां लाभ चैव मनः प्रियम् ॥ सौभाग्यं वस्त्रलाभं च घटस्वांशगते बुवै ॥ ॥ २७ ॥ स्त्रीविद्यालाभमाप्नोति ह्याश्रितव्याधिनाशनम् ॥ बहकी- डामवाप्नोति मीनस्वांशगतः शशी ॥ २८ ॥ कल्हं चौरभीनिं च धुभिः क्षयकारणम् ॥ स्थानभ्रंशमवाप्नोति मीनस्वांशगते रवौं ॥ २९ ॥ शत्रुनाशं च विजयं नृपगोभूसुतागमम् ॥ रत्नत्यभं च मीनेच स्त्रांशगे बुधशुक्रयोः ॥ १३० । विवाहपित्तरोगं च जंतोजरमारणम् ॥ शत्रुक्षयमवाप्नोति मीनस्वांशगत कुजे ॥ ॥ ३१ ॥ धनधान्यकलत्राणि लभते राजपूजनम् ॥ वस्त्राभरण- लाभं च मीनस्वांशगते गुरो ॥ ३२ ॥ ऐश्वर्यस्य प्रणाशश्च के- इत्यादीनामुपद्रवेः ॥ देशत्यागो दरिद्रं च मीने स्वांशगते शनों ॥ ॥ ३३ ॥ एवं यथाक्रमेणैव विज्ञेयं स्वांशगे फलम् ॥ वामक्षेप्येव- मेवं च फलं तत्रैव योजयेत् ॥ ३४ ॥ दशाफलमहं वक्ष्ये धर्म- कर्मकृतं पुरा ॥ तत्सर्व प्राणिनां नित्यं प्राप्यते नात्र संशयः ॥ ३५ ॥ सुहृदंतर्दशा भाव्या विरुद्धा शत्रूसंभवा # मध्यमा मे ध्यस्वेटस्य दशादीनामिदं विदुः ॥ १३६ ॥ वृहत्पाराशरहोरासारांशः । अथ नवांशफलमाह । मेषे तु रत्नपीडा च दृषभे धान्यवर्द्धनम् ॥ मिथुने ज्ञानसंप- स्रश्चंद्रे धनपतिर्भवेत् ॥ ३७॥ सूर्यर्क्ष शत्रुबाधा च कन्यास्त्रीणां च नाशनम् । तौलिके राजमंत्रित्वं वृश्चिके मरणं भवेत् ॥ ३८ ॥ अर्थलाभं भवेद्धन्वे मेषस्य नवभागके ॥ मकरे पापकर्माणि कुंभे वाणिज्यमेव च ॥ ३९ ॥ मीने सर्वार्थसिद्धिं च वृश्चिकेष्वमितो भयम् ॥ तौलिके राजपूज्यं च कन्यायां शत्रुवर्धनम् ॥१४० ॥ शशिभेदारसंबांधा सिंहे च त्वक्षिरोगकृत् ॥ मिथुने वृक्षबाधा स्याहृषभे च नवांशके ॥ ४१ ॥ वृषभे अर्थलाभं च मेषे तु ज्वर- रोगकृत् ॥ मिथुने मातुलप्रीतिः कुंभे शत्रुप्रवर्द्धनम् ॥ ४२ ॥ मृगे चौरस्य संबाधा धनुषि शस्त्रवर्धनम् ॥ मेषं तु शस्त्रसंबंधो वृषभे कलहप्रियः ॥ ४३ ॥ मिथुने सुखभाप्नोति मिथुनस्य नवांशके ॥ कर्कटे संकटप्राप्तिः सिंहे राजप्रकोषकृत् ॥ ४४ ॥ कन्यायां भ्रातृ- पूजा च तौलिके प्रियकृन्नरः ॥ तृश्चिके पितृवाधा स्यात्कर्कटस्य नवांशके ॥ ४५ ॥ वृश्चिके कलहं पीडा तौलिके च फलाधिकम् || कन्यायामतिलाभं च शशांके मृगबाधिकाम् ॥ ४६ ।। सिंहे च पुत्रलाभं च मिथुने शत्रुवर्द्धनम् ॥ मीने तु दीर्घयात्रा स्यात्सिंह- स्य नवभागके ॥ ४७ ॥ कुंभे तु धनलाभं च मकरे द्रव्यलाभक- त् ॥ धनुषि भ्रातृसंसर्गो मेषे मातृविवर्द्धनम् ॥४८॥ वृषभे पुत्र- वृद्धि: स्यान्मिथुने शत्रुवर्द्धनम् ॥ शशिभे तु स्त्रियां प्रीतिः सिंहे व्याधिविवर्धनम् ॥ ४९ ॥ कन्यायां पुत्रवृद्धिः स्यात्कन्यायां नव- मांशके ॥ तुलायामर्थलाभं च वृश्चिके भ्रातृवर्द्धनम् ॥ १५० ॥ चापे च तातसौख्यं च मृगे मादविरोधिता ॥ अलौ जायाविरोध चतुले च जलबाधता ॥५१॥ कन्यावृद्धिकरं विधातुलाया नव: पूर्वखण्डे परदशाफलकनाम्यायः ५० भागके ॥ कर्कटे हार्थनाशश्व सिंहे राजविरोधिता ॥ ५२ ॥ मिथुने भूमिलाभं च वृषभं चार्थलाभकृत् ॥ चापे तु धनलाभ: स्वार- श्विकस्य नवांशके ॥ ५३॥ मेषेतु वनलाभः स्यादृषे भूमितिक- ईनम् ॥ मिथुने सर्वसिद्धिः स्यात्कर्कटे सर्वसिहिकृत् ॥५४॥ सिंहे तु पूर्ववृद्धिः स्यात्कन्यायां कलहो भवेत् ॥ तौलिक अर्थव्यमः स्याट्टश्चिके रोगमाप्नुयात् ॥ ५५ ॥ चाप तु सुतवृद्धि: स्याचापस्य नवमांशके || मकरे पुत्रलाभः स्यात्कुंभे धान्यविवर्धनम् ॥ ५६ ॥ भीने कल्याणमाप्नोति वृश्चिके मृगबाधिता ॥ तौलिक त्वर्थलाभं च कन्यायां शत्रुवर्धनम् ॥ ५७ ॥ शशिभे श्रियमाप्नोति सिंहे तु मृगबाधिता ॥ मिथुने वृक्षवाधा च मृगस्य नवभागके ।। ५८ ॥ वृषभे त्वर्थलामं च मेषस्य त्वक्षिरोगकृत् ॥ मिथुने दीर्घयात्रा स्वात्कुंभे स्वस्य विवर्द्धनम् ॥ ५९॥ मकरें सर्वसिद्धिः स्वाञ्चाये शत्रुविवर्धनम् | मेषे सौख्यविनाशश्च वृषभं मरणं भवेत् ||१६०॥ युग्मे कल्याणमाप्रांति कुंभस्य नवमांशके ॥ कर्कटं धनवृद्धिःस्या- सिंह तु राजपूजनम् ॥ ६१ ॥ कन्यायामर्थलाभस्तु तुलाया ला- भमाप्नुयात् ॥ वृश्चिके ज्वरमाप्नोति चापे शत्रुविवर्द्धनम् ॥ ६२ ॥ मृगे जायाविरोधं च कुंभे जलविरोधतः ॥ मीनें तु सर्वसौभाग्यं मीनस्य नवभागके ॥ ६३ || दशावंशक्रमेणैव ज्ञात्वा सर्वफलं वदेत् ॥ क्रूरग्रहदशाकाले शांतिं कुर्याद्विचक्षणः ॥ ६४ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरापूर्व खंडसारांशे कालचक्रदशाफलकथनं नाम कोनपंचाशत्तमोऽध्यायः ॥ ४९ ॥ अथ चरदशाफलमाइ अघुना संप्रवक्ष्यामि चरपर्यादशाफलम् ॥ यस्य विज्ञानमा त्रेण देवो जायते द्विज ॥ १ ॥ नराणां सर्वमायुध्व सुखदुःख बृहत्पाराशरहोरासारांशः । शुभाशुभम् || सर्ववेत्ता निर्विशंकं भवतीह न संशयः ॥ २ ॥ -जन्मलमात्समारभ्य भानुभावे द्विजोत्तम ॥ आयुर्वर्षप्रदातव्या तस्याः फलं वदाम्यहम् ॥ ३ ॥ यदा दश प्रदो राशिस्तस्य त्र- त्रिकोणमः ॥ पापखेटयुते विन सा दशा दुःखदायिका ॥ ४ ॥ वृतीषष्ठगे पापे जयादिः परिकीर्तिता ॥ शुभं खेटयुते तत्र जा- यतेऽपि पराजयः ॥ ५ ॥ लाभस्थे शुभपापश्च लाभो भवति नि- श्चितम् ॥ यदा दशाप्रदो राशि: शुभखेटयुतोद्विज ॥ ६ ॥ शुभक्षे हित्रे तद्राशिः शुभकर्ता दशाफलम् ॥ पापयुक्ते शुभक्षेम पूर्व युक्लं सुखोत्तमे ॥ ७॥ पापक्षे शुभसंयुक्ते पूर्वसौख्यं ततो न्यसेत् ॥ पाप- क्षेत्रे पापयुक्त सा दशा सर्वदुःखदा || ८ || शुभक्षेत्रदशा रात्रौ युक्ते पापशुभौ हिज ॥ ९ ॥ पूर्व कष्टं सुखं पश्चान्निर्विशकं प्र प्रजायते ॥ पापक्षै पापपशुग पूर्वसौख्यं समेन तत् ॥ शुभक्षेत्रे शुभं वाच्यं पापक्षे त्वशुभं फलम् ॥ १० ॥ द्वितीये पंचमे सौ- म्ये राजप्रीतिर्जयं ध्रुवम् ॥ पापे तृतीयगे खेटे शत्रोर्निग्रहणं जयः ॥ ११ ॥ चतुर्थे तु शुभं सौख्यमारोग्यं त्वष्टमे शुभे ॥ धर्मवृहिर्गुरुजनात्सौख्यं च नवमे शुभे ॥ १२ ॥ विपरीते विपर्या- सो मिश्र मिश्र प्रकीर्तितम् ॥ पापे भोगे च पापादेईहपीडा मनोव्यथा ॥ १३ ॥ सप्तमे पापयोगाभ्यां पापे द्वारातिरीरि ता॥ चतुर्थे स्थानहानिः स्यात्पंचमं पुत्रपीडनम् ॥ १४ ॥ दश- में कीर्तिहानिः स्यान्नवमे पिठ्पीडनम् ॥ पापाडुङ्गगते पापे पीडा सर्वाप्यचाविका ॥ १५ ॥ उक्तस्थानगते सौम्ये ततः सौम्यं त्रि- निर्दिशन् केंद्रस्थानगते सौम्ये लाभशत्रुजयप्रदः ॥ १६ ॥ ज मकाल: स्थिरया अगोचरहेरपि ॥ विचारितैः प्रवक्तव्यं वाशिदशाफलम् ॥ १७ ॥ यस्य राशिः शुभाकांतो यस्य प पूर्वखण्डे परदशाफलकवनाध्यायः ५० वाभग्रहाः ॥ तदशा शुभदा प्रोक्ता विपरीनेविपर्ययः ॥१८॥ त्रिकोणरंधरिष्फस्थैः शुभपापैः शुभाशुभम् ॥ तद्दशाप्रदगशीषु वक्तव्यं फलमन्यथा ॥ १९ ॥ मेषनॠतुलानकराशीनां च यथा- क्रमम् ॥ बाधा स्थानादिसंप्रोक्ता कुंभगोसिंहवृश्चिकाः ॥ २० ॥ पाकश्वरांतराशौ वा बाधास्थाने शुभोत्तरे ॥ स्थितं सति महा- शोको बंधनं व्ययनाशनम् ॥ २१ ॥ उच्चम्बर्क्षमहं तस्मिन् सौख्यं धनागमः ॥ तच्छून्यं चेदसौख्यं स्वात्तद्दशा न फलप्र- दा ॥ २२ ॥ बाधकव्ययपधे राहुयुक्ते महद्भयम् ॥ प्रस्थानं जं धनं प्राप्ती राजपीड़ा रिपोर्भयम् ॥ २३ ॥ व्यारराशनयो भु- तिराशौ स्थिता यदि ॥ तद्राशियुक्ताः पतनं राजकोषान्महृदयम् ॥ २४ ॥ भुक्तिराशित्रिकोणे तु नीचखेटः स्थितो यदि ॥ तमाशो वा युते नीचे पापे मृत्युभयं वदेत् ॥ २५ ॥ भुक्तिराशौ स्वतुंग- स्थे त्रिकोणे वापि तुंगभे ॥ यदा भुक्तिदशा प्राप्ता तदा सौख्यं ल- भेन्नरः ॥ २६ ॥ नगरग्रामनाथत्वं पुत्रलाभं धनागमम् ॥ क ल्याणभौमभाग्यं च सेनापत्यं महोन्नतम् ॥ २७ ॥ पाकेटवरो जीवदृष्टः शुभगशिस्थितो यदि ॥ तदशायां धनप्राप्तिमंगलं पु- त्रसंमतम् ॥ २८ ॥ सितासितागुगामाश्च सूर्यस्य रिपुराशयः ॥ कोर्पितोलिचटश्चेदोभमस्य रिपुराशयः ॥ २९ ॥ घटमननयु- कृतौलिकन्या ज्ञस्य ततः परम् || कर्कमीनालिकुंभाश्र्व गायो रिपुवस्मृताः ॥ ३० ॥ मेषसिंहधनुः कोर्पिकर्कटाः शनिशत्रवः ॥ वृषतौलिन्टयुक्कन्याराशयो रिपवोऽपरे || ३१ ।। सिंहालिकर्कचा- पाथ्व शुक्रस्य रिपुराशयः ॥ एवं ग्रहांतरदशा चिंतयेत्कोपि दौ- डिजे ॥ ३२ ॥ ये राजयोगदा ये व शुभमध्यगता ग्रहाः ।। ब स्माडा अतितूर्याः स्युः शुभाशुभफलं यहाः ॥ ३३ ॥ तदशापि शुभं-बूयाद्राजयोगादिसंभवम् ॥ शुभद्धयांतरगतः पापोषि शुभबृहत्पाराशरहोरासारांश | दः फलम् ॥ ३४ ॥ गताशुभदशामध्यं दशासौम्यस्य शोमना || शुभं यस्य त्रिकोणस्य तदशापि शुभप्रदा ॥ ३५ ॥ आरंभांतौ मित्रशुभराश्योर्यदि फलं शुभम् ॥ प्रतिराइयैककोदं स्याच्चाल- नीयं शुभं द्विज ॥ ३६ ॥ आरंभात्तत्रिकोणे तु सौम्ये तु शुभमा- वहेत् ॥ शुभराशौ शुभारंभे दश स्यादितिशोभना ॥ ३७ ॥ शु- मादिराशौ पापश्येद्दशारंभ शुभौ द्विज ॥ शुभारंभ का कथेति आरंभस्य शुभं भवेत् ॥ ३८ ॥ नीचादौ तद्देशाद्यंते भावे भाग्य - विपर्ययः ॥३९॥ यत्रस्थितो नीचरखेटस्त्रिकोणे वाथ राशिकः ॥४०॥ तदा राशीश्वरे नीचे संबंधो नीचखेटकैः ॥ भाग्यस्य विपरीत- त्वं करोत्येव द्विजोत्तम ॥ ४१ ॥ राहोः केतोश्व कुंभादि वृश्चिका- दि चतुष्टयम् ॥ कुंभं तत्र समारंभस्तद्शायां शुभं भवेत् ॥ ४२ ॥ यद्दशायां शुभं ब्रूयात्स चेन्मकरसंस्थितः ॥ यस्मिन्त्राशौ दशांतः स्यात्तस्मिन्दृष्टे युतेपि वा ॥ ४३ ॥ शुक्रेण विधिना वा स्याद्राज- कोपादनक्षयः ॥ दशांतश्चेदरिक्षेत्रे राहुदृष्टियुतेपि वा ।। ४४ ॥ इदं फलं शनेः पाके न विचिन्त्यं द्विजोत्तम ॥ दशाप्रदे नकराशी न विचित्यमिदं फलम् ॥ ४५ ॥ राहोर्दशति सर्वस्य नाशी मर् णबंधने | देशान्निर्वासनं वाऽस्मात्कष्ट वा महदश्नुते ॥ ४६॥ तत्रिकोणगते पापे निश्चयाहुःखमादिशेत् ॥ एवं शुभाशुभं सर्व निश्चयेन वदेहुचः ॥ ४७ ॥ राहादिसृतराशिः स्याद्दशाप्रदो म वेन्नरः ॥ तत्र कालेपि पूर्वोक्तं चिंतनीयं प्रयत्नतः ॥ ४८ ॥ दशा- रंभो दशांतो वा मकरे वेत्रशोभनम् ॥ तस्मिन्नेव च राहुश्चेन्नि- रोधी द्रव्यनाशनः ॥ ४९ ॥ यत्र क्वापि च भे राहौ दशारंभे वि- नाशनम् || गृहभ्रंशः समुद्दिष्टो धने राहुनीकृतः ॥ ५० ॥ - ब्रशुको हादशे चेद्राजकोपो भवेदध्रुवम् ॥ भौमकेतू तत्र यदि पूर्वखण्डे सुदर्शन चकवर्णनाध्यायः ५९ बधार्महती व्यथा ॥ ५१ ॥ चंद्रशुको धनत्र यदि गजा प्रय च्छति ॥ दशारभन्तरझ्याश्च द्वितीयस्थमिदं फलम् ॥ ५२ ॥ एत्र- मर्गलफलार्थं च ब्रह्मदेवप्रदर्शितः ॥ यस्य पाप: शुभ वापि ग्रहस्तिष्ठेच्छुर्भागले ॥ ५३ ॥ तेन दृष्टक्षितं यमं प्रावल्यायोपक ल्पते ॥ यदि पश्यहरतत्र विपरीतार्गलस्थितिः ॥ ५४ ॥ सांपि दृष्टे स्थिते लमं विपरीते फलं भवेत ॥ इष्टेऽपि शुभं ट्र्यान्निवि- शंकं हिजोत्तम ॥ ५५ ॥ इति बृहत्पारापूर्वखंडसा चरदशाफलकथनं नाम पंचाशत्तमोऽध्यायः ॥ ५० ॥ अथ दशावाहनम | अधुना संप्रवक्ष्यामि दशावाहनमुत्तमम ॥ प्राणिनां च हिं- तार्थाय कथयामि तवाग्रतः ॥ १ ॥ गर्दभो घोटको हन्नी महि षो जंबुसिंहको ॥ काको हंसो मयूरभ्य नवेंते नन्वाहनाः ॥ २ ॥ स्वकीयजन्मनक्षत्राणयेज्जन्मभाववि॥ नवभिन्तु हरेद्वारा शेष सु शशिवाहनम् ॥ ३ ॥ दशाप्रवेशे खरवाहनथ्य उत्पन्नभोगी जडतासमेतः । लज्जाविहीनों धनवान्यहीनः स्यान्मानवी वस्त्र- विवर्जितश्च ॥ १४ ॥ चपलचंचलता बहुभक्षकः प्रकटबुद्धिघोष चमृपतिः ॥ दृढतनु बहुकार्यकरः परस्तुरमयोयदि वाहनसंस्थितः ॥ ५ ॥ नाना कार्यकृतो हि मूर्खजननो देवाधियों वाहनः संतप्त बहठानता शुभगतिः सेनापतिः शोभनः ॥ ६ ॥ सर्व सौख्यकार: सुभूषणधरः स्याच्चंचलो दुष्टता पार्कोऽयं यदि वाहनो गजपतेन- नाकला कौशलः ॥ ७ ॥ महिषयोर्बल बुद्धिविहानता जयमये प्रव- लानिन्नयातुरमकटकयोः प्रबले बसंयुतो महिषयोयदि वाहन- ता भवेत् ॥ ८ ॥ जंबुके बहुतरेव चंचला व्याधिदुःखपरिपीडितां- गना ॥ केशता रिपुजना व पीडनं धान्यनाशमतिसंक्षयं भवेत्। (४१) बृहत्पाराशरहोरासाराशः । ॥ ९ ॥ दशाप्रवेशे यदि वाहनश्व सिंहो बलिष्ठी विविधैः प्रकारैः । उत्पन्नभोगी रिपुनाशकारी स्याहाहने केसरिणां विशेषः ॥ १० ॥ काके वाहनसंस्थिते यदि दशा स्याचंचल निर्भयो वासारो म लिनः कुवैषधरितो नीचैर्जनैः पूजितः ॥ स्थाने राजभयं तथा रिपुभयं मानापमानं भरा दुष्टार्तिः कलहं कुचेष्टितनरः स्त्रीद्वेष- कारी भवेत् ॥ ११ ॥ जनकलानिधिकेलिसमन्वितो द्विजपतेर्बहु- जात्मसुखान्वितः ॥ सदशनं मतिना प्रबलायिता सुकथिता च चतुष्पद वाहनः ।। १२ ।। मथुरवाहनतो बहुसुखं फलं कुशलोऽमलकेटिलत ॥ मधुरवाक्ययुतो मथुरप्रियः सदसमेन नरस्य समन्वितः ॥ १३ ॥ धृतिकला- अथ सुदर्शनचक्रमाह - विश्वचकं कालचक्रं दिव्यचक्रं सुदर्शनम् ॥ विष्णो: करां बुजावासमांडे तज्ज्ञानमद्भुतम् ॥ १४ ॥ अथ समस्तजीतिःशास्त्रतत्त्वकामधेनुरूपं सुदर्शनचक्रमाह | सुदर्शनं हादशारं जन्मभेडर्कराशितः ॥ केंद्रकोणाष्टमी राहुः पापा च शुभो मुदे ॥१५॥ तत्त्वाद्यैवर्षमासाद्ययेकधस्त्रान्प्रव- र्तयेत् || विरिष्फारिशुभैः पापैस्त्रिषडायेषु वै शुभम् ॥ १६ ॥ तं तं भाव प्रकल्प्यांग तत्तत्तन्वादिजं फलम् ॥ गुरुपदेशात्संवाच्यं भोजन स्वप्नपूर्वकम् ॥ १७ ॥ भावेशादिद्वादशानां दशवर्षेषुक- ल्पयेत् || तदाद्यंतर्दशास्तहन्मासाठी तइलैः शुभाः १८॥ सुद- नं हादशात्तसमन्वितम् ॥ पूर्ववृत्ते जन्मलग्नागावाः खे- सरसंवृताः ॥ १९ ॥ तदूत्ते चंद्राच भावाः खेटसमन्विताः ॥ तत् सूर्याच भावा लेख्याः सखेचराः ॥ २० ॥ वृत्तत्रयेऽपि पूर्वखण्डे सुदर्शन चक्रवर्णनाप्याय: ५१ (४९) ये खेटा यत्र राश व्यवस्थिताः ॥ ते तत्र तत्र संलेख्वास्लम्मा- द्वावान्निरीक्षयेत् ॥ २१ ॥ यद्यत्तेतु यद्भावान्केंद्रकोणाष्टगस्तमः ॥ पापा वा यत्र बहवस्तत्तद्भावविनाशनम् ॥ २२ ॥ यत्र भाव में हिकेयोऽवश्यं तद्भावहानिदः ॥ यस्माद्भावाकेंद्रकोणाष्टमं सौम्याः शुभप्रदाः ॥ २३ ॥ तदा तद्भाववृद्धिः स्यात्रिहत्तेपि शुभा महाः ॥ केंद्रादिस्थानगास्ते चेच्छुभाधिक्यफलप्रदाः ॥ २४ ॥ तथा पा- पखगास्तत्र पापारिष्टफलप्रदाः ॥ शुभेन वीक्षिताः सौम्य फलं तद्भावजं समम् ॥ २५ ॥ अस्योदाहरणमाह । शके १६०० पौषकृष्णः ५ चंद्रे वटी १४ पल ५४ पूर्वाफाल्गुन्यां ३२८ उत्तराफाल्गुनीभुक्तघटी ८ पल ३० सौभाग्ययोगवटी ४५ पल ५२ त यापार्कगनांशादौ २३ | ४६४१ श्रीसूर्योदयातघटीषु ४२ पल ४ जन्मे टकालिका: स्पष्टग्रहाः ८ | २३ | ४६ | ४१ गतिः ६११५ ०४ | २८ | ४६ | १४ गतिः ७७३ | १५० ४४१४१९०८ | ६ | २६ | ४० गु० ११ । ८ । ८।४ शुक्रो मार्गे ८ | १५ | ४८५४०२।३। १३ । १२ राहु: १४ । २६ | ५ के०१४ | २६ | ५५ /१०/२०१ ३१ दशमं २ | १० | ५ | ५२ अत्र वृत्तत्रये तनुभावे रविभौमचंद्रशुका इति शुभग्रहृदयं पापग्रहद्वयं चास्तीति देहे बलहर्षादेर्मध्यमत्वं एवमग्रेऽपि विचा र्यम् । तत्रापि स्वोचस्वभमित्रभादपि अहो विशेषतः शुभफलद: नीचार्यस्त गोल्पं शुभं पुष्टं दुष्टफलं ददात्येवं शुभमित्रपापयुतदृशेषि ज्ञेयः तत्रापि शुभ- दृष्टिपादान् गणयित्या शुभदृष्टिशेषे सत्फलोदयः पापदृष्टिशेषे दौष्ट्याधिय लग्ने बुधे दृष्टिविकोण दृष्टित्वाचरणद्वयं २ गुरुदृष्टिः संपूर्णा ४ शुक्रदृष्टिले कचरणमिता एवंदृष्टिनयचरणक्यं ७ तत्र तनौ रांबदृष्टिक १ वरणमिता शनिदृष्टि: त्रि ३ चरणमिता एतयोरेक्यं ४ शुभाशुभांतरे कृते शुभदृष्टिशे- षः ३ तस्मादेहनीरोगसुंदर देहाश्विरादित नुमाबोक्तसफलवान् एवं लम् सापरि चंद्रवृत्ते तनो बुधटिखिचरण ३ मिता गुरुशिस्ति शुक्र चिरमिता २ एतयोरेक्यं ५ तथाष्टिवरण निि बृहत्पाराशरहोरा सारांशः । स्वादिङतथा पूर्णा ४ अनयोरेंक्यं ६ पकभस्यत्वानोमदृष्टिः पूर्णरवि- भौमशनिदृष्टीनामैक्यं १ शुभाशुमशुमातरं ५ पापशेषत्वाचंद्रस्य मनोहत्वान्मनस्यतिदुःखितः तथा चंद्रवृत्तोपरि रविवृते तनो चंद्र- दृष्टि: १ गुरुदृष्टिः १ शुक्रस्यैकमस्थत्वात्पूर्णदृष्टिः ४ एवं शुभेक्यं ७ तथा मोमदृष्टि: २ शनिदृष्टि: ४ एयरैक्यं ६ मायभवरं १ शुभशेषत्वादा- त्मवानृपादतः कालात्मा इत्यादि शुभाशुभफलं विशेषतस्तु सूक्ष्मफलम् दृष्टिकला आनीय शुभाशुमं फलं बोध्यम् । अथ तात्कालिकविमर्शः । तन्वाद्यैर्वर्षमासादयेके वस्रान्मवर्तयेदिति तन्वाद्यैर्द्वादशभावे: प्रत्येकं ज न्मान्दमारभ्यैकेक वर्ष प्रकल्यैवं द्वादशाब्दाः ततो द्वितीयपर्यये तनुभावे त्रयोदशं वर्ष धनभावे चतुर्दशं वर्षमेवं दशभिः परिवर्तने विंशाधिकशताब्द- मायुः स्यादेवं प्रत्पदभावं तनुभावं प्रकल्प्य ततस्तस्मिन्नन्दे प्रतिभावेष्ट स्वा मिशुभमित्रदृष्टयुनेषु तद्भावजं शुभं फलं वाच्यं पापादिह्ग्युक्तदृष्टेषु दृष्टं फलं वाच्यं ततो यस्माद्धर्षकमा केंद्र कोणाष्टमेषु रविभौमशनिकेतवः स्युतद्धर्ष नेषं यस्माइर्षात्केंद्रकोणाश्रमेषु शुभग्रहास्तदर्षमिषं तत्र लग्नाष्टमे चंद्रस्तु जन्मसमये नेटः एवमन्यत्रापि प्रतिवर्ष तद्भावराशीशस्य दशायां च एवं मासेषु दिनेष्वपि ज्ञेयम् । अथ मासविमर्शः । वर्तमानवर्षभाव विलग्नाद्या द्वादशमासा ज्ञेयाः एवं वर्षादौ तनुभावः स एव प्रथमो मासः द्वितीयभावो द्वितीयमासः एवं द्वादश मासाः स्युः । तत्र ग्रहविचारो वर्षाक्तिवत् । अथ दिनफल विमर्शः । सादि २ वषान्वयदिति तस्मात्सार्द्ध डिसा- न्वेति विकल्पः इष्टमासभावादितः सार्धद्विद्विदिवसाः प्रत्येकं द्वादशभावेषु जानीयात यथा वर्तमानमामतनुमावे साईदिनहयं एवं गणनया द्वाद समावेषु त्रिंशहिनानि पूर्णानि स्सुस्तत्र दिनभावं तनुभाव विधाय वर्षोक्ति- द्वादश भावफलं वाच्यं तत्रापि वर्षमासदिनमावेषु यस्य यस्य शुमस्याशशु- सम्य योगो दृष्टिवां स्यातहृद्दस्य रसभोजनस्वमचेष्टाद्यं गुरूपदेशादादेश्यम- थैंक यानिति इष्टमासमाबाद केके दिनं प्रतिभावेषु ज्ञेयं एवं साईंद्वयपरिच- तेन द्वादशभावेषु त्रिशदिनानि स्युः । तत्रापि साईदिनयद्वादशांशन वटि १२ पल ३० घटिकाफल मेक दिनस्य द्वादशांशेन घटी ५ वटिकाफल- मिति वर्षप्रवेशसमयादिति बोध्यम् || सुदर्शनचक्रवर्णनाध्याय: ५१ अथपूर्वपद्यार्थ:- कर्कोटकेन उत्तमयमुपगलं विहाय लेख्य द्वादेश कोष्टकसहितं सुदर्शन चस्यान्ताभ्यंतर ते जन्मसम सलग्नाहादवाभावा: सग्रहाः लेख्याः नवस्तपूर्ध्व पत्ते जन्मनिर विः तस्माद्वादशभावाः सम्वहालेख्याः। तत्रचनवर्येषियस्माद्यस्माद्भा. या केंद्र १॥४/७/१० मिफोणा९१५ ष्टमेषु राहुस्स्याडाबहम पाधारथिमी। मज्ञानिकेतवः स्युः तावहानिः स्यात्। उक्तस्थानेषुणहुः रविनिषिद्धत स्यमय गुपादानाद्यस्माद्भाचा केंद्र कोणासमेषुशुभ नहास्नद्भाच त्यत्सिद्धम्॥ वृत्तत्रयेप्रोक्तभावेषुभग्रहाधि क्येकानफलाधिक्य पापाधिक्यैदौठ्याधिक्यंसाम्येसाम्यमितियाशौ चंद्रस्तस्माङ्कादश | भावा: सग्रहाः लेख्याः ततोप्युरिट जन्मनि. ९ G why $2 " AR U E9 अषसुदर्शनचक्रम्. सु. सू. ९ मं.. ८ रा १३ मंगल: मं ५ 3 सहस्प JEM शनि: T २ बृहस्प ३ र wr पै. म. म. १ A हत्पाराशरहीरापूर्वरखंडसारांश: •अक्षराइष्टिमाह सुतमदननवाने पूर्ण दृष्टिं तमस्य युगल दवामगेहे चार्ध दृ ष्टिषति। सहजरिषुधिषत्रय याददृष्टि मुनींद्रा निज भुष नमुपेतो लोचनांधः प्रदिष्टः ॥ २६ ॥ अथग्रहाणामुदय वर्षाण्याह आकृत्यो ३२ जिम २४ संमिता गजकरा ३८ नेत्राग्नयः ३२ षोड ३११६ स्तत्वा २६न्यंगगुणा ३६ द्विवेद् ४२ प्रमिता सूर्यादिका नां समाः ॥ यः खेट: स्वगृहे स्वतुंगभवने षटुर्ग युद्ध वय ॥ स्त स्पाब्देहि नृणां भवेदनिफरचं भाग्योदयानिश्चितम् ॥ २७॥ अथग्रंपकर्तृ प्रशंसा. ८४२०) श्रीमज्जयपुरे विप्रो धैर्य गांभीर्य वीर्यवान्। नाम्ना जटाशं- करोभूज्ज्योतिःशास्त्रविशारदः ॥ २८ ।। दधीचशानिनलिनी निनाकर इवापरः ॥ दिवाकरस्तेजसाई ततः श्रीधराभि- (धः ॥ २९ ॥ अकार्ष सुमहद्यत्ला इहूपाराशरीकृतिः ॥ यदान मितितापूर्णा तदासारांश मेवा ॥ ३०॥ गृहीत्या पूर्व भागस्य पूर्वभगो व्यरच्ययम् ॥ मयातनादिनीध्यायाएक पंचाहादुत्क चाः ।। ३१।। उत्तरार्धमृषिमोक्तं साबसाना दिलंभितम् ॥ टीका विलसितं कृत्वा विदुषो विनिवेदितम् ॥ ३५॥ नानानिदर्शनवन विवेचन बिलोचनम् ॥ पाराशरीपूभाग मूरीकुर्वन्तुपंडिता: | ॥३३॥ ॥ इनिश्री बृहत्पाराशरहोरा पूर्वखंड सारांश ज्योतिथि ज्जराशंकरासन श्रीधर घिरचित्तेसुदर्शन चक्रवर्णनामैकप चाशत्तमोध्यायः ॥ ५१ ॥ समाप्तोऽयं पूर्वरखंड सारांशः। श्रीः । अथ बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागः सटीक:- भाषाटीकासहितश्य प्रारम्यते । टीकाकर्तुर्मंगलाचरणं वंशादिवर्णनं च । श्रीगणेशाय नमः ॥ बन्दे राधारमणं त्रिजगत्परिपालनाय चिन्मायाम || माद्यामाश्रित्यादौ यः समुणो माति चिन्मयः साक्षात ॥ १ ॥ निर्विज्ञाय गणेशः सकलागम मूलहेतृरीशो यः ॥ ज्ञानोदयाय शक्तिवतवसाय मास्क रो भगवान् ॥ २ ॥ विष्णुर्धर्मसमृद्धयॆ जातस्त्वेकोपि पंचधा तस्मै १॥ अति नतबुद्धया सतत नतिशतमास्तां सुमंगलो मेऽसौ ॥ ३ ॥ सूर्य ज्योतिष्मतां श्रेष्ठं पराशरमहामुनिम् || नत्वा तदुत्तिःवोधाय टीकां कुर्वे यथामति ॥ ४ # आसीजयपुरे श्रीमान्नीतिज्ञः सर्वशास्त्रविद् || दध्यइडन्ययवार्थीन्द्र राजमा- मंगलाचरण भाषा | श्रीगणेशायनमः ॥ श्रीसरस्वत्यैनमः॥ में आदी कहते हैं प्रथम राधारमण जो श्री कृष्ण उनकूं वंदे नमस्कार करता हूं वे कैसे हैं जो भगवान् श्रीकृष्ण तीन अस त्के पालन करनेके अर्थ अपनी ज्ञानशक्तिका आश्रय करके स्वतः प्रत्यक्ष ज्ञान रूप हैं सगुण शोभते हैं ॥ १ ॥ जो श्रीकृष्ण विघ्ननाशार्थ गणपतिरूप संपूर्ण खालके निर्माणार्थ मूलभूत शिवरूप, ज्ञानोदयके अर्थ शक्तिरूप, अज्ञानधिकार- नाशार्थ सूर्यरूप ॥ २ ॥ धर्मसमृद्धयर्थ विष्णुरूप धारण करते भये ऐसे एक जो भगवान् पंचस्वरूप होते भये उनकूं अति नम्रबुद्धिसे निरंतर मेरेशन नं- हमस्कार हो और मेरेकू मंगलरूप हों ॥ ३ सर्व ज्योतिर्गणो श्रेष्ठ जो सूर्य और महाबुद्धिमान् जो पराशरमुनि उनकूं नमस्कार करके श्री पराशरोक्नो- वार्थ में यथामति भाषाढीका करताहूं ॥ ४ ॥ जयपुर नाम करके धन्य देश (हुंडाढ़) में प्रसिद्ध नगर हैं वहां श्रीमान्, नीतिमार्ग में निपुण, सकल झोंके जान वारे दथ्य ऋषिका वंशरूप जो समुद्र उससे जैसे चंद्र राजमान्य दिवा बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- मंगलाचरणम् । न्यो दिवाकरः ॥ ५ ॥ तस्य ह्रौ तनुजावास्तां तत्र ज्येष्ठो महायशाः ॥ राम- लालः पुराणली ज्योतिःशास्त्रविशारदः ॥ ६ ॥ गंगादत्तः कनिष्ठस्तु पुरा बाध्याकृतौ पटुः ॥ देशीधरतत्तत्पुराणज्ञम्तदात्मजौं ॥७॥ सूर्यना- रायणो ज्येष्ठः पुराणकुशलः सुधीः ॥ कनिष्ठः श्रीधरो श्रीमाज्योतिःशा खविशारदः ॥ ८ ॥ पूर्वोत्तरामलालस्य दो तनूजो बभूवः ॥ शिवशंकर- नामाग्यो जटाशंकरनामकः ॥ ९ ॥ कनीयाध्यायमीमांसाशब्दशास्त्रवि शारदः || अगृहादत्तकं वंशवृदये श्रीधरं स माम् ।। १० ।। सोऽहं परोपका- राय देशादेशांतरं भ्रमन ॥ बृहत्पाराशरीहोरा पुस्तकानि तु यत्नतः ॥ ११ ॥ संगृह्य शोधयित्वा तु विद्भयद्भस्तदनंतरम् । सामंतवाटिकावासीधोरेयोपाभि- धस्य तु ॥ १२ ॥ श्रीकृष्णशर्मणः सम्यक साहाय्येन तथापि च ॥ बृहत्पारा- शरीटीकां रचयामि यथामति ॥ १३ ॥ क्षमधं साहस धीरा उपकारधियो भाषा | - कर नाम करके होते भये ॥ ५ ॥ वह दिवाकरजीक दो पुत्र होते भये उनमें ज्येष्ठ पुत्र रामलाल करके बडे यशस्वी पुराण और ज्योतिषशास्त्र इनमें निपुण हुए।॥६॥ कनिष्ठ पुत्र गंगादत्त करके पुराण और व्याकरणशास्त्र इनमें कुदाल हुये. गंगा- इसके बंशीधर नामक पुत्र भये. उनके दो पुत्र भये ॥ ७ ॥ उसमे ज्येष्ठ पुत्र सूर्यनारायण नाम करके पुराणविद्यामं कुशल भये. कनिष्ठ श्रीधर नाम करके ज्योतिःशात्त्रमै कुशल विद्वान् भये ॥ ८ ॥ पूर्वोक्त जो रामलाल उसके दो पुत्र येष्ठ पुत्र शिवशंकर कनिष्ठ पुत्र जटाशंकर भये ॥ ९ ॥ सो जटाशंकर न्याय वेदात व्याकरण शास्त्र में कुशल थे. उनीने बंशवृदयर्थ श्रीधर जो मैं सो मेरे दत्तक लिये ॥ १० ॥ सो में श्रीधर परोपकारार्थ देशदेशांतर में परिभ्रमण करके पाराशरहोराके पुस्तक बड़े प्रयनपरिश्रमसे ॥ ११ ॥ संग्रह करके पीछे विहान लोगोंसे शुद्ध करवायके चाव कोकणदेशके सामंतवाडी ग्रामके रहनेवाळे जिका उपनाम ॥ १२ ॥ ऐसे श्रीकृष्णशर्मा शास्त्री उनकी सहायतासे शरहोसके ऊपर यथामति में टीका निर्माण करता हूं || १३ || यह मेरे कृत्य के विये उपकारक बुद्धिमान् धीरपुरुषाने क्षमा करना कारण हे पंडित- यह माह अटकवर्गाध्यायः १ मंगलाचरणम् | मम ॥क पराशरवागब्धिः काहं मंदमतिर्बुधाः ॥ १४ ॥ तथापि च यथा- बुद्धि रचयामि विशोध्यताम् ॥ सर्वज्ञो न यतो लोके मानुषः परमेश्वरात ॥ ।। १५ ।। अत्र तु प्रथमेऽध्याये मैत्रयमश्ननंदितः ॥ पराशरी व्याकरनि शिष्यायाष्टकवर्गकान् ॥ १६ ॥ भाषा | जनी पराशरवाक्यरूपी समुद्र कहां और मंदबुद्धि में कहां ॥ १४॥ तथापि यथा- मति ग्रंथ शोधके टीकाकी रचना करता हूं. लोक परमेश्वरविना सर्वजकोई मनु- ष्य नहीं है ॥ १५ ॥ अय ग्रंथके प्रथमाध्यायमं मैत्रेयके से प्रसन्न हुये पगार मुनि शिष्यकूं अष्टकवर्ग कहते हैं ।। १६ ।। ग्रंथारंभः | मैत्रेय उवाच -भगवन्सर्वमाख्यातं जातकं विस्तरणमे ॥ ससहस्त्रायुत ग्रंथरशीत्यध्यायसंयुतैः ॥ १ ॥ टीका | जय श्रीमैत्रेयः मित्राया अपत्यं पुमान्स मुनिः पराशरमुखाद्विस्तरतः पूर्वार्धोक्त जातकमाकये कलियुगोत्पत्स्यमानजहमतिस्वल्पायुर्नरस्थिति माज्ञाय तद्भुपकाराय मैथलाघवेन सर्वजातकतत्वजिज्ञासुमुनि प्रति पुनः पप्रच्छ भगवन्निति हे भगवन् “उत्पत्ति विलयं चैव अगति व गर्ति तथा ॥ वेत्ति विद्यामविद्यां च भगवान् स निगद्यते" इत्युक्तषाल- क्षणपरिपूर्णः । अनेन स्वप्रश्नानुरूपप्रत्युत्तरदानसामर्थ्यमुषेः सूचितम् । अपि च भगवन्निति विशेषणेन ग्रंथादो निर्वित्रयरिसमातिषचयगमनजन- कं मंगलमपि ध्वनितम् । ससहस्रावृतग्रंथेः मध्यंते निबध्यंत एभिर्विषया इति ग्रंथा: श्लोकाः सहस्रेण सहिताः ससहस्राः ते च ते अयुताव तथोकाः सह अथ मूलग्रंथका आरंभ भाषा | उस प्रथमाध्यायमं] प्रथम मैत्रेय ऋषिप्र करते हैं हे भगवन् आपने पूर्वभाग अशीति ( ८० ) अध्याययुक्त ग्यारह हजार (११ • • • ) लोकसे सविस्तर - . बृहत्पाराशरहोरो सरभागे- संकरात्तत्फलानां तु ग्रहाणां गतिसंकरात् ॥ नान्येन हीदृगस्येदमि तिवक्तुमर्लनराः ॥ २ ॥ कलौ युगे ततोऽल्पै- व बुद्धिः पापोत्तरा नराः ॥ अतो न चास्य प्रचयगमनं न प्रयोजनम् ॥ ३ ॥ टीका | वायुता ते अंथाश्च तैः एकादशसहस्रश्लोकै रित्यर्थः । विस्तृतमंथनाना- प्रकरणमेद मुखपरिज्ञानाभावशंकां वारयति । अशीत्यध्यायसंयुतैः अशीति- संख्याका अध्यायाः तत्तत्मकरणभेदद्योतका मागा इत्यर्थः । तैः जातकं जातजंतुफलसूचकं शास्त्रं विस्तरेण मे सर्वमशेषमाख्यातं स्फुटतया कथितम् भगवतेतिशेषः ॥ १ ॥ ननु स्फुटतया समग्रजातके व्याख्यातेवि इतः पुनः प्रश्न इति चेत् चतुर्भि: लोकैस्तद्धेतुं दर्शयति संकरादित्यादिभिः । तत्र प्रथमे विषयकारणं दर्शयति । संकरादिति । ग्रहाणां गृहंति पीडयंति शरी- रमनसी इति ग्रहास्तेषां गतिसंकरात् गतिर्गमनं तस्याः संकरः अन्योन्य- मिश्रणं तस्मात् फलानां पृथनिश्चितफलानां संकरः विपर्यय इत्यर्थः तस्मा- देतोः अस्य ग्रंथोक्तवचनस्य अनेन ईदृकूषकारेण ईदृक् एवं प्रकारक फळमिति शेषः इति एवं हीति निश्चयेन वक्तुं कथयितुं नराः नालं न सम- योः भवेयुः ॥ २ ॥ ननु विस्तृते ग्रंथे सत्यपि कृतः फलनिश्चयासमर्थत्व मित्याशंक्य बृद्धिहीनत्वादित्याह कलाविति । कलो युगे यतः पापो- त्तराः पायाधिकाः नराः ततः तेषामिति शेषः बुद्धिः अल्यैव हीनेव अतः अस्य पूर्वार्द्धस्य विस्तृतमंथस्य मचयगमनं दीर्घकालप्रवृसिः न स्यात् भाषा । पूर्ण जातकशास्त्र मेकं वर्णन किया || १ || परंतु पुनः प्रश्न करनेका कारण यह है कि यहांकी गतिका अन्योन्यमिश्रण होनेसे फलकामी विपर्यय हुवा है उसके लिये इस वचनसे ऐसा फल कहना ऐसा निश्चय करनेको कोई मनुष्य समर्थ नहीं ही ताई ॥२॥ और प्रश्न करनेका दूसरा प्रयोजन यह है कि पूर्वार्द्ध जो है वो कडा सविस्तर ग्रंथ है, और कलियुगमें मनुष्य अल्पबुद्धि उसमेभी पापी महुल अटकवर्गाध्यायः १ अत्र त्रेतायुगे कं चिद्वापरे च कृते युगे ॥ कुशाग्रमतवः सर्वे पुण्यभाजश्चिरायुषः॥४॥अतोऽल्पवृद्धिगम्यं यच्छा मेतहदस्व मे || लोकयात्रापरिज्ञान मायुषो निर्णय तथा ॥ ५॥ टीका | अपि च प्रयोजन फलज्ञानरूपकार्यमपि न स्यात॥३॥ कथं सांतान काल मस्य प्रयोजनं प्रचयगमनं यासीत् इति शंकायामाह अत्रेति । अत्र कृतयुगे यतः सर्वे नराः पुण्यभाजः धर्मनिष्ठाः ततः चिरायुषः दीर्घायुषः अनेन विस्मृतस्यापि ग्रंथस्य चयगमनहेतुर्देशितः कुशाग्रमतयः पुण्यानिशबात् सूक्ष्मयुद्धयः इति ग्रंथोक्तफलज्ञानसामर्थ्यमपि दर्शितं । तथाभूताः त्रेतायुगे द्वापरेपि के चिदासन् न कृतयुगवत्सर्वे युगकालमनुसृत्योत्तरोत्तरं कालं पुण्यहासादित्यर्थ: कलिकालस्त सर्वतद्रुणहीन इति पूर्वलोके एवामिहि- तः अनेन युगञये पूर्वार्द्धस्यैव प्रवृत्तिरासीत द्वापरांत एवोत्तराई मन इति निष्कर्षः ॥ ४ ॥ एवं कली पूर्वार्द्धप्रतिहेतुं दर्शयित्वोत्तरार्द्ध विषये मु प्रार्थयते अतइति । अतः पूर्वोक्तहेतोः अल्पबुद्धिगम्यं अल्पबुद्धिभिः हीन- भतिभिः गम्यते ज्ञायते तत्तथा शास्त्रं ज्योतिःशास्त्र में बदस्व । कथं तच्छाचं लोकयात्रापरिज्ञानं लोकानां जनानां यात्रा सुखदुःखभोगोषगतिरित्यर्थः त स्याः परिज्ञानं यस्मिस्तत्तथा यस्मिन्शास्त्रे आयुषो निर्णयः आयुषः जीवन- स्पं निर्णयः अल्पं मध्यमं पूर्णमिति निश्चयः तथाभूतं शास्त्रमिति संबंधः॥५॥ भाषा । उसके लिये वो महान् ग्रंथका विचार होसकता नहीं है और कार्य भी होता नहीं है || ३ || फिर तुम कहोगे कि इतने कालपर्यंत इस ग्रंथका उपयोग कैसा और अब कैसा नहीं होता ? उसका प्रयोजन आपही कहते हैं, हे मुनीश्वर बेतायुग में और द्वापर युगमे सत्ययुगमें जो मनुष्य बे कुशाके अपसरीखी सूत्रमबुद्धि और पुण्यवंत दीर्घ आयुष्यवंत होते रहै उसके लिये षो पूर्वार्द्ध भाग कूं देखने म थे॥ ४ ॥ इसवास्ते यह कलियुग में अल्पमति मनुष्योंके जानने में आये ऐसा शास्त्र बेरेकू कहो जिसके अभ्यास करनेसे लोकोका सुखदुःखका परिज्ञान हो और ४६ बृहत्पाराशरहोरोत्तरमागे- पराशर उवाच-साधु पृष्टं त्वया ब्रह्मन्वदामि तव सुख- त। लोकयात्रापरिज्ञानमायुषो निर्णय तथा ॥ ६ ॥ संक रस्याविरोधं च शास्त्रस्यापि च सिद्धये ॥ प्रयोजनस्थ लोकानामुपकाराय तच्छृणु ॥ ७ ॥ लमादिव्ययपर्यंता टीका | एवं पंख लोकोक्तमैत्रेय प्रश्नानंतरं पराभूतः वसिठशोकरूपशरो यस्मात्स तथा अंधाज्ञानदुःखनिवर्तनशील इत्यर्थः तन्नामा ऋषिः उवाच अनुरुषमुत्तरं दत्त- वान् । तत्रादी प्रश्नारंभं प्रशंसयन्नाह साध्विति । सुबल सुद्ध व्रतं वैधाचर- अनियमो यस्य एतादृश सुव्रत अत एव ब्रह्मन् श्रेष्ठलाधिकारिनित्यर्थः साधु परोपकारशालि पृष्टं इति तं सत्कृत्य लोकयात्रापरिज्ञानं तथा आयुषो निर्णयमिति तत्पश्नद्वयमेवान्द्य बदामीति प्रतिजानीते ॥ ६ ॥ मश्नानुरूप प्रत्युत्तरं बदामीति पूर्वोक्तमेव विशदयति। संकरस्येति । संकरस्य संकरातत्फलानां तु ग्रहाणां गतिसंकरा दिति भवदुक्तस्य अविरोध विरोधापा- संशय सिद्धमे कलौ युगे इत्यादिश्लोकोक्कासिद्धिकारणं निवार्यतच्छास प्रवृत्तये अपि च प्रयोजनस्य सिद्धये तस्मिन्नेव लोके भवत्पृष्टप्रयोजनामावं निमार्य भंथप्रयोजन सिद्धयर्थे लोकानां उपकाराय गतिसांकर्यादिसम्यक्फल- ज्ञानसिद्ध चुपकारार्थ यद्धदामि तच्छृणु इत्यन्वयः ॥ ७ ॥ वदामीति प्रति- भाषा । . निर्णय मालूम होवै सो कहा ॥५॥ तब पराशर कहते हैं हे मैत्रेय तुमने उत्तम प्रश्न तेरेकूं लोकोंका सुखदुःख मालूम होंबे और आयुष्यप्रमाण मालूम होवे स हूं ॥ ६ ॥ और तुमने जो प्रथम प्रश्न किया था कि अहाँकी गतिकी संक- स्ता फलका विपर्यास होता है सो शास्त्रकी सिता होनेके वास्ते उसका भी अ प्रकार और प्रयोजनमी लोकांक उपकारार्थ कहताहूं सो श्रवण करो ॥ ला व्ययपर्यंत राशिकुंडलीमें बारह स्थान है वे चारह भाव है वे म अवलोकित होने अथवा शुभग्रहयुक्त होने तो अपने अपने स्थानानुरूप देते हैं और पापमहावलोकित होने अथवा पापप्रयुक्त होवे तो अपने अष्टकवर्मास्यायः १ भावाः संज्ञानुरूपतः ॥ फलदाः शुभसंदृष्टा युक्ता का श भंना मताः ॥ ८ ॥ पापदृष्टयुता भावा: कल्याणतरदाय- काः ॥ नितरां शत्रुनीचस्थेनं च मिश्रोश्चगेश्च तेः ॥ ९ ॥ एवं सामान्यतः प्रोक्त होराविद्भिस्तु सूरिभिः ॥ मयैतत्स- टीका । स्व- ज्ञानमुपचक्रमे लनादित्यादि सार्द्धश्लोकेन। लनादिव्ययपर्यंताः तन्वादिव्य- यमर्यादा द्वादश भावाः संज्ञानुरूपतः संज्ञानुगुणं फलदाः ज्ञातव्या वे शुभसंदृष्टाः शुभग्रहावलोकिताः युक्ताः शुभसंयुक्ता वा शोमनाः शुभफल दाः मताः निश्चिताः ते भावाः पापदृष्ट्युताः पापग्रहेष्टा वा तासंत कल्याणेतरे अशुभफलं ददतीति कल्याणेतरदायकाः ज्ञातव्याः | त भवति । शुभदृष्टयुतस्तनुभावः पृष्टिसौंदर्यादिफलमा अशुभदृष्ट्युतस्तुनु आव: कार्यकुरूपादिफलभाक् एवंधनादिभावाः शुभदृष्ट्युतास्तत्फलवर्ष- का: अशुभदृष्ट्युताच तत्तत्फलनाशका इतिभावः । अत एव शुभाः शत्रुसृत्युबर्धकाः तत्स्थाः पापाः तन्नाशका इति दिक् ॥ ८ ॥ उक योगस्यातिशयत्वमपवादं च कथयति उत्तरार्थेन नितरामिति । शत्रुनीस्वेः तेः शत्रुक्षेत्रनी चस्थानगतैः ष्टता मावा इति पूर्वोक्तमनुसंधेयम् । नितम् अत्यंत कल्याणेतरदायकाः तैः पापैरपि मित्रोच्चगे: मित्रक्षेत्रोषस्थानम वेष्टता भावाः तर्हि अशुभफलदा न भवंति किं तुला त्यर्थः ॥ ९ ॥ उक्तविषयो न स्वकपोलकल्पित इत्याशयेनाह एवमिति एवं पूर्वश्लोकोकं होराविद्भिः होरा लकं तत्मयुक्तं शास्त्रं होरा आम्रस्य फ्ल- मात्रमिति वत् तां विदंति जानंतीति तैः ज्योतिःशाखरित्यर्थः सूकि पंडितै: सामान्यतः संक्षेपतः मोक्कं स्वनिर्मितमंथेषु रचितं एतत् इदमे भाषा । स्थान। नुरूप अभिष्ट फल देते हैं || ८ || और उसमेंभी जो ये बारह भाव - शिमत, नीचराशिगत, अशुभ ग्रहोंसे दृष्ट, होषे या मिले हुड़े होवे तो बहुत दायक होवे और मित्र राशि उच्चराशिगत पापत्रहोंसे ने बारह भाव होने तो शुभफलदायक होते हैं ॥ ९॥ यह फल संक्षेपरीतिले पूर्वाचनम बृहत्पाराशरहोरोत्तरमागे- कलं प्रोक्तं पूर्वाचार्यानुवर्तिना ॥ १० ॥ आयुश्व लोकया- त्राभ्य शास्त्रेऽस्मिस्तत्प्रयोजनम् ॥ निश्चेतुं तन्न शक्नोति वसिष्ठो वा बृहस्पतिः ॥ ११ ॥ किं पुनर्मनुजास्तत्र विशे- वस्तु कलौ युगे ॥ नष्टादिषु च नातीव द्रेष्काणादि फलेषु म्च ॥ १२ ॥ आचार्यस्य मुखादेतच्छास्त्रं तु शृणुयाद्दुधः॥ टीका । बचार्यानुवर्तिना पूर्वे च ते आचार्या: उपदेष्टारः ज्योतिशास्त्रोपदेशका इति यावत् ताननुवर्तते अनुसरतीनि तथा तेन मया पराशरेण सकलं सम मोक्तं पूर्वार्धे इति शेषः॥१०॥ एतच्छास्त्रस्यातीव दुःखबोध्यतामाह आयुरिति । जस्मिन् शास्त्रे ज्योतिःशाखे आयुः जीवितकालमानं लोकयात्राः लोकानां जनानां यात्रा सुखदुःखमार्गसंसरणानि तत्प्रयोजनं तयोः पूर्वोक्तयोः प्रयो जने कारणं यदुक्तं तदिति शेषः । वसिष्ठः साक्षाह्मपुत्रोऽस्मत्पितामहः वा उतच बृहस्पतिः बृहतो बेदागमादिवाक्पद्वन्पाति ज्ञातृत्ववकृत्वादिना सं- रसनीति तथा स चापि निश्चेतुं निर्णेतुं न शक्रोति न समर्थ भवति ॥११॥ किंपुनरिति । तत्र निर्णये अल्पमेधसः हीनमतयः मनुजाः किं न शक्नुयु- रिति तात्पर्यम् । विशेषाद्विशेषतः कलौ युगे भष्टादिष इन विस्मृतवस्त्वादिषु चद्रेष्काणादि फलेषु द्रेष्काणा आदयो येषां ते सप्तांशादयः तेषां फलेषु सु- स्वदुःखपूर्णस्वल्पायुर्नश्वस्तुलामालामादिषु ज्ञापकेषु अतीव सर्वथैवेत्यर्थः नेय समर्थ भवेयुरित्यर्थः ॥ १२ ॥ कथं तहतच्छास्त्रस्य सम्यक्परिज्ञानमि- भाषा । किया है उस गतिसे मैने वर्णन किया ||१०|| यह ज्योतिः शास्त्र बड़ा दुर्योध है इस शास्त्र में आयुष्यप्रमाणका ज्ञान और लोकोंके सुखदुःखका ज्ञान यह मुख्य प्रयोजन है सो यह आयुर्मान सुखदुःखका निश्चय करनेकं वसिष्ट व बृहस्पति समर्थ नहीं हैं ॥ ११ ॥ वहां मनुष्य समर्थ कहांसे होवेंगे उसमेंसे और कलियुगमें तो विशेष- करके राष्ट, चौर, विस्मृत वस्तु लाभादिक कार्यमें देशकाण, सप्तमांश, नवमांशा दिक प्रकारने यथा “ द्वेष्काणैस्तस्करादयः” इत्यादिवचनोंसे फल कहनेकूं बहु करके समर्थन हावेंगे ॥ १२ ॥ सब यह शास्त्रका परिधान कैसा हो " अष्टकवर्गाध्यायः १ संप्रदायेन यः श्रांतश्चास्मिञ्च्छास्त्रे महामतिः ॥ १३ ॥ कर्मज्ञानविदा वेदो दिया यहत्तदाऽऽव्हये || होगशाको द्विधा प्रोक्त संकीर्णनिश्चयादिति ॥ १४ ॥ प्रोन्नः संकीर्ण- भागस्तु निश्चयांशस्तु कथ्यते ॥ यो वेत्ति सम्यगतत्तु दै टीका | ति चेत्तदुपायमा आचार्यस्येति । बुधः व्याकरण न्यायादिवेत्ता आचार्यस्य गुरुमुखादेतच्छा श्रृणुयात न स्वयमेवास्याधिकारीत्यर्थः । एवं प्रकारेण यः संमदायेन पारंपर्यागतेन श्रांतः एतज्ज्ञानपरिपाकदशां प्राप्तः "अमु पाके" अस्मिष्ठा महामतिर्विशालबुद्धिः भवतीति शेषः ॥ १३ ॥ एस- च्छासस्य वेदसाम्यं दर्शयति । कर्मेति । कर्म संध्योपासनादि "अहरहः सं- घ्यामुपासीत" इत्यादि श्रुतिगम्यं ज्ञानं आत्मज्ञानं "सत्यं ज्ञानमन्तं बा" इत्यादि श्रुतिगम्यं तद्वेत्ति जानातीति कर्मज्ञान वित् तेन कर्मकांडह्वानकां- उपरिनिष्णातेन एकोपि वेदः द्विधा द्विप्रकारकः मोक्तः यद्धत तदेतदपि होराशास्त्रमपि आह्वयेऽभिधास्ये कथं तदाह । होराशास्त्रं ज्योतिःशास्त्रं सं कीर्णनिश्चयात् संकीर्णनिश्रयाविति मैदढयाद द्विधा एकमपि दिमकारकं मोक्तमिति ॥ १४ ॥ उत्तमकारी वक्ष्यमाणरीत्या विशयति । सं कीर्णभागः मोक्तः पूर्वार्द्ध इत्यर्थः । अधुना तु निश्चयांशः निर्णयमागः क थ्यते विधिच्योच्यते इत्युक्तस्य पुनः कथनावश्यकतापि ध्वनिता यः एत्र- हिमकारकं शास्त्रं उक्त वक्ष्यमाणरूपमित्यर्थः सम्यक मागुक्तरीत्या वेत्ति स एव दैवज्ञः । देवं दिष्टं जानातीति स तथा उदाहृतः कथित इति ॥ १९ ॥ भाषा । ऊपर कहते हैं: - यह शास्त्र गुरुमुख से श्रवण करके उसके देखने में सर्वदा करेगा, तो उत्तरोत्तर बुद्धि चातुर्य बढेगा ॥ १३ ॥ यह शास्त्र वेदतुल्य है. जैसा वेद, कर्ममार्ग, ज्ञानमार्गे प्रतिपादकता से दोमकारका है वैसा ज्योति- कीर्ण निश्वयभेषसे वो प्रकारका कह्या है ॥ १४॥ उसमें संकीर्ण विषय जो था सो तो पूर्वभागमें वर्णन किया है, और निश्चयमाकू जो है सो यह उन्रभाग कहते हैं. बृहत्पाराशरहोरोत्तरमागे- शः स उदाहृतः ॥ १५ ॥ भावदृष्ट्यादिषु प्रोक्तानर्थान्स- व्यग्विचार्य च ॥ समीचीनांस्तु संगृह्य विरुडांस्तु परि- त्यजेत् ॥१६॥ आयुयैः परं योगे: फलान्यष्टकवर्गतः ॥ तन्वादीनां तु भावानां सूर्भावादिभिः फलैः ॥ १७॥ ज्ञावाद करणं स्थानं बिंदुरेखे च वर्गणाम् । क्रमादष्ट- कवर्गस्य पृथकृत्य फलं वदेत् ॥ १८ ॥ टीका | संकीर्णस्योक्तस्य निश्रयज्ञानप्रकारमाह | भावेति | भावास्तन्वादयः दृष्टयः सतम्यादिस्थानगम्याः पूर्वोक्ता: ताः आयो येषां तेषु आदिशब्देन बला- दिविषयेषु पूर्वोक्तानर्थान् कथितार्थान्सम्यग्विचार्य सूक्ष्मतयाविचारं कृत्वा तान्समीचीना न्हवलाधिक्येनानुकुलानित्यर्थः । संग्रह्य संग्रहं कृत्वा विरु- दिल्येन प्रतिकूलानित्यर्थः। तांस्तु परित्यजेजह्यादिति ॥ १६ ॥ अथ शुभाशुभ फलकथनरीतिमाह आयुरिति । ज्ञात्वेति च आयुयैः आयुषो दाया विभागाः तैः आयुर्मानं विचित्येत्यर्थः परं योगे: अत्यंत स्थानं द्वित्रिगृहादिभिः नामसादिभिर्नानायोगैः परशब्देनात्यंतचलवद्भिरि त्यर्थः । आदौ अष्टकवर्गस्य वक्ष्यमाणस्य कमात्करणं स्थानं च वक्ष्यमाणं रेखेच करणस्थानापपर्यायो बोल्यौ अष्टकवर्गतः सकाशात्तन्वादी- नां भावानां द्वादशानां सूक्तेः सम्यकथितर्भावादिभिः फलैः केवलभावा- दिविचारितः फलेच फलानि सर्वसमृहरूपाणि ज्ञात्वा सम्यग्विचार्य फलं निश्रयोपलव्धं फलं वर्गणां वध्यमाणलक्षणां च ज्ञात्वा वदेत्कथयेत् ॥१७॥१८ भाषा | यह दो मा जो जानता है उसके कहना १५ ॥ तन्वादिक जो सत्य और सममादिक स्थानगम्य जो दृष्टियोंग उसका सूक्ष्म बल विचारकरके उत्तम ग्रहण करके हीनबलका त्याग करना ॥ १६॥ आगे शुभाशुभ कैसा क सो करते हैं: पहले आयुष्यका मानपरिज्ञान और नाममादिक योगफल फल उनका उत्तम बलावल देखके फल कहना ||१७|| अटकवर्गाध्यायः १ तमुस्वायुस्विरिष्फेषु पेच कामे सुखर्णवाः ॥ असे भाग्ये त्रयः पुत्रे षट् करौं खे भवे च भूः ॥१९॥ रमेंदुजीवशुक्र- शास्तनों से मरणेपि च । रविभौमार्किचंद्रार्या व्यये - टीका | अथ पूर्वोक्तायुर्दावादिविषयांतर्गताष्टकवर्गविचारमाडौं विशदयति तनुरि- त्यादि यावदध्यायसमामि । तत्रादौ द्वादशभावेड खेः करणशदनियतसं- ख्यामाह । तनुरिति । तनुस्वायुखिरिफेषु ११२१८१३११२ भाव करणप्रदा पंच कामे सुखे च ७४ भावयेऽवाः करणमदाश्चत्वारः अरौ भाग्येच ६६९ भावये करणमदास्त्रयः, पुत्रे ५ भावे करणमदाः पद, खे १० मावे करों कर- पदो हो भवे ११ सावे व भूः १ करणमद इति ।। १६ ।। पूर्वश्लोके सं- ख्यामुक्त्वा तन्नामान्याह लवेत्यादिश्लोकत्रयेण । तनो १ स्वे २ मरणे ८ एतस्थानत्रयेऽपि लदुजीव शुक्रज्ञाः एतन्नामकाः करणप्रदा: पंच प्रामु तसंख्याकाः, व्यये १२ स्थाने रविभौमार्किचंद्रार्याः आर्यो गुरुः स्पष्मन्यत एतन्नामकाः पंच, सुखे ४ स्थाने वेंहसितार्यकाः बुधचंद्रशुक्रगुरवः पतन्ना- मकाश्चत्वारः, धर्मे ९ भांबे होरेशका होरा लभं स्पष्टमन्यत् एसे करण- प्रदास्खयः, अरौ ६ वडकविकुजाः रविशनिमौमाः करणप्रदास्त्रयः कामे ७ भावे होराज्ञार्येदवः लमबुधगुरुचंद्राः करणप्रदाश्चत्वारः, भवे ९९ भावे दैत्येंद्रपूजितः देत्यानामिंद्र: राजा वृषपर्वा तेन पूजितः शुक्रः एक एव सहजे ३ मावे अर्कार्किशुकार्यमोमाः रविशनिशकसुरुमंगलाः करण- भाषा । अब अष्टवर्गसे शुभाशुभ फल कहते हैं. अष्टकवर्गम शून्य और रेखा इसका ज्ञान मुख्य है. वास्ते प्रथम सूर्यादिकोंका शून्यज्ञान उपपत्तिपूर्वक कहते हैं. इस में करण कहते हैं सो सूर्यकी करणसंख्या सूर्य प्रथम अहमभाव, सहजभावमें, द्वादश भाव, पांच पांच करण जानना, सा और चीजेंमें चार चार करण देनेवाले जानना, छठे, नवं भावको तीन सोन करण देनेवाले जानमा. पंचमभावमें छः करण दशमभावमें दो करण .. , एककरण देनेवाले जानना ॥ १९ ॥ ऐसी संख्या कहके नाम पहले हैं. बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- सितार्यकाः॥२०॥ सुखे होरेंशुका धर्मर्कार्किकुजा अरौ । होराज्ञार्येदवः कामे भवे दैत्येंद्रपूजितः ॥ २१॥ सहजेर्का कि शुक्रार्यभोमाः खे गुरुभार्गवो ॥ सुतेर्काकन्दुलग्नारशुकाः स्युः करणं रखेः ॥ २२ ॥ भाग्यस्वयोश्च षड्वेश्म मृतिहो- टीका | प्रदाः पंच, खे १० मावे गुरुभार्गवो हौ. सुते ५ मावे अर्काकन्दुमशु- काः रविशनिचंद्रलमकुजशुकाः करणप्रदाः षट् स्युः भवेयुः एवं रवेः करणं ज्ञेयम् || २० || २१ ।। २२ ॥ एवं रविभावकरणसंख्यामुक्त्वा चंद्रभावकर- भगदसंख्यामाह भाग्येति सार्थश्लोकेन | भाग्यस्वयोः ५९७२ भावयोः कर भाषा । सूर्यसे पहले घरमें, दूसरे घरमें आठवें में लम, अथ उदाहरणार्थ पदुकोटकं लिख्यते चंद्र, गुरु, शुक्र, बुध, यह पांच करण देनेवाल पर मा.भू च. म.. लाज ||श. ल. स है. चारहवें भावमे सूर्य, मंगल, शनि, चंद्र, 4 ४. 44.010 गुरु यह पांच करण देनेवाले चौथे भाव में बुध, तृ.. चंद्र, शुक्र, गुरु यह चार करण देनेवाले हैं. अवम मावस लम, चंद्र, शुक्र, यह तीन करण...! देनेवाले हैं. छठे भाव में सूर्य, शनि, मंगल यह तीन करण देनेवाले हैं, सातवे भाव लग्नेश बृज, गुरु, चंद्र यह चार करण देनेवाले हैं. ग्या रहवें भावमें शुक्र एक करण देनेवाला है. ७ स ८ | अ न. 11.8. 137. तीसरे मामे सूर्य, शनि, शुक्र, गुरु, मंगल यह पांच करण देनेवाले हैं. दश भाव में गुरु, शुक्र, यह दो करण देनेवाले हैं. पांचवे भाव में सूर्य, शनि, चंद्र, लम, मंगल, शुभ पह छः करण देनेवाले हैं ऐसी यह सूर्यकी कग्णसंख्या और नाम कहै इसका स्पष्ट लिखाया है|| २ ||२१||२२|| अब चंद्रकी करण ( बिंदु ) प्रद संख्या कहते हैं चंद्रसे नवमभावमें, दूसरे भाव, करण देनेवाले संख्या छः जानना. साँचे आतंत्र, पहिले भाव में करण देनेवाला संख्या पांच हैं. दसवें तीसरे भाव ० अष्टकवर्गाध्यायः १ रासु पेच च ॥ मानदुश्चिक्ययोरेकः सुतं वेदा अस्त्रियोः ॥ २३ ॥ त्रयो व्ययेष्टाबाये च शून्यं शीतकरम्य तु॥ हो- टीका | णमदसंख्या पट्, वेश्ममृतिहोरासु ४८१ भावेषु करणवदाः पंच मानचि क्ययोः १०१३ भावयोः करणप्रदः एकः सुते : मारणा- रः, अरिखियोः ६।७ मावयोः करणमात्रयः, ८ अष्टौ आये १९ भावे शून्यं करणामावः तु नियनशीनकर शीना शीतला: करा मधूखा यस्य तस्य चंद्रस्यैवं करणं जेयम् ॥ २३॥ एवं चंद्रस्य करणमद संख्या मुक्त्वा तन्नामान्याह होरेत्यादिनापविशनि कपर्यंतम् | तनौ भावे होशकशर्किमृगवः लग्नरविमोमशनिशुकाः कर भाषा । यह पाच क उदाहष्णाद्रम लक्ष. १०.० करण देनेवाली संख्या एक है, पांचवें करण देनेवाली संख्या चार है, छः सातवें भाव करण देनेवाली संख्या तीन ई, बारहवें भाव करण नवी संख्या आठ हैं, स्यारहवें भाव में करण देनेवाली नहीं है ॥ २३ ॥ अच्च वह करण नेवालेक नाम कहते हैं:-चंडसे पहिले घरने म. सु. मं. श. रण देनेवाले हैं- दूसरे घरमै ल. कु. सु. चं. श शु. यह छः करण देनेवाले हैं. तीसरे घरम गुरु एकही है. चौंथे घरमें सूर्य श. चं. मं. यह पांच करण देनेवाले है. पान् लम चंद्र गु. सू. यह चार करण देनेवाले हैं.. छटे घरमं शुक्र बु. गु. यह तीन करण देनेचा- ले हैं. ७ ब घरमै मं. लग्न. श. यह तीन क रण देनेवाले हैं. आठव घर में मं. लग्न श. शु. चं. यह पांच करण देनेवाले हैं. नवें धरम ले. सू. नं. श. बु. गु. यह छः करण देनेवाल हैं. वृशबें घरमै शनि करण देनेवाला एकही है. ग्यारहवें घर में करण देनेवाला कोई नहीं, बारहवें घर 2 मैं भी २. बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- सर्काराकिंभृगवोगज्ञार्केन्द्रर्किभार्गवाः ॥ २४॥ जीवोर्काक- दुलारा होरेंदुगुरुभास्करो ॥ सितज्ञार्याः कुजतनुर्मंदा- स्ते सितशीतगुः ॥ २५ ॥ होरारार्किविज्जीवाः शनिः खं सकलाः क्रमात् ॥ व्ययवेश्मसुतस्त्रीषु षट् सप्त धनध- (१४) टीका | +3 5 जमदाः पंच, धनभावे अंगझार्केन्द्रकिभार्गवाः लग्झबुधरविचंद्रशनिशुकाः करणमदाः पद, तृतीयभावे जीवः गुरुरेक एव. सुखभावे अर्काकन्दुल- झारा: रविशनिचंद्रलशभौमा: पंच सुतभावे होरेंद्गुरुमास्कराः लग्नचंद्र- गुरुसूर्याश्चत्वार अरिभावे सितज्ञार्याः शुक्रबुधगुरवः त्रयः जायाभावे कुजतनुमंदाः त्रयः, मृत्युभावे कुजतनुमंदाः सितशीतगू च भीमलमश- निशुकचंद्राः पंच, भाग्यमावे होरार्कासर्किविज्जीवाः लग्नरविमोमशनि- बुधगुखः षट् दशमभावे शनिरंक एक, आयभावे खं करणाऽभावः | व्ययभावे सकलाः सर्वे अष्टसंख्याकाः एवं क्रमाचंद्रस्य भावकरणप्रदाः ज्ञा- तव्या इति ॥ २४ ॥ २५ ॥ अथ कुजभावकरणमदसंख्यामाह व्यय इ- त्यादि सप्तविंशतिश्लोकपर्यतम् । व्ययवेश्मसृतस्त्रीषु १२१४।५।७ भावेषु पद् संख्याका धनधर्मयोः २९ भावयोः सप्त, होरायः ११८ भाक्योः शराः पंच, विक्रमे ३ भावे वेदाश्रवार से १० भावे त्रयः क्षते ६ भावे दौ, भवे ११ मांव शून्यं● एवं चूमिजस्य भौमस्य तु करणं करण संख्या स्यात् ॥ २६॥ ++ 2 भाषा | बुध, गुरु शुक्र शनि लम यह ८ करण देनेवाले हैं. इस रीतिसे चंद्रकीकरण संख्या और करण देनेवालेके नाम कहें इसका स्पष्टमी आगे दिखाया है ॥ २४ ॥ । २५ । अब मंगळकी करण ( बिंदु ) देनेवालीकी संख्या कहते है:- मंगलसे बारहवे, चौथे पाचवें सातवें भाव छः करण देनेवाले संख्या जननी. दूसरे नवें माजमें सात पहिले आठवें भाव में पांच तीसरे भाव में चार, दूसरे भावमे तीन. छूटे आनमें दो ग्यारहवें भाव में कोईभी नहीं. यह मंगलके बारह माबोकी बिंदु अष्टकवर्गाध्यायः १ मैयोः ॥२६॥ होरामृळ्योः द्वारा वेदा विकमे खेत्रयः शते । हौ भवे शून्यमेवं स्यात्करणं भूमिजस्य तु ॥ २७ ॥ कुज- स्यार्केविजीवसिता लग्नशनी च ते ॥ सिता गुरुमंदा: स्थुमक्तेषु कुर्ज विना ॥ २८ ॥ चंद्रारगुरुगुकालिमानि कुजभास्करी ॥ ज्ञहर्कसितलमार्या एषु शुक्रं विना ततः ॥ २९ ॥ विना शर्नि सप्तधमं सितेन्दुज्ञा वियत्ततः ॥ अ- टीका ! ॥ २७ ॥ एवं भौमभावकरणपदसंख्यामुक्त्वा तन्नामान्याह कुजस्येत्या दिश्लोकत्रयेण । तनुभावे अकेन्द्रविज्जीवसिताः रविचंद्रबुधगुरुका पंच धनभावे लग्नशनी स्पष्ट ते तनुभावोक्ताश्व अर्केडविज्जीवसित लमशनचः सम सहजभावे सितारगुरुमंदाः शुक्रमोमगुरुशनयश्चत्वारश्रमावे धर्मत्तिषु न इमस्थानवक्ष्यमाणेषु कुजं विना स्युः । रविचंद्रबुधगुस्शकलमानीत्यर्थः पद् भाषा | - भा. ए. चं म..... १ | ल भ. संख्या कही||२६||२ ७||अब बिंदु देनेदालंक नाम कहते हैं: मंगलले पहिले घरमें सू. चं. षु. शु. शु. यह पांच बिंदु देनेवाले हैं. दूसरे घरमें लभ, शनि, सूर्य, चंद्र, बुध, गुरु, शुक्र, यह सात बिंदु देनेवारूं है। अयोदाहरणार्थ मंगलकरणकोटकम. तीसरे घरमें शुक्र, मंगल, गुरु, शनि, यह चार. चौथे घरमें सूर्य, चंद्र, बुध, गुरु, शुक्र, यह छः हैं. पांचवें घर में चंद्र, मंगल, गुरु, शुक्र, शनि, लम यह छः हैं. छठे घरमै मंगल, शनि, यह दो हैं. सातवें घरमै बुध, चंद्र सूर्य.. शुक्र, गुरु, लम, यह छः हैं. आठवे घरमें बुध चंद्र, सूर्य, गुरु, लम, यह पांच हैं. न रमै सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, लभ, '१० ड यह सात है. दशयें घरमें शुक्र, चंद्र, बुध 14 "| [१५] ए.. यह तीन हैं. ग्यारह घरमै कोई नहीं हैं. चारह घरमै सूर्य, शनि, पुष चंद्र, म दि. बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- कार्किलझाराः करणं प्रोच्यते क्रमात ॥ ३० ॥ तनुरूष- गृहकर्माविष्वनिर्मृतौ करो ॥ भ्रास्त्रियो रसा लाभे शून्यं पुत्रे व्यये शराः ॥ ३१ ॥ बुधस्याकेंन्द्गुरवो गुरुसू- यंबुधाः क्रमात ॥ लग्नार्कारार्किचंद्रार्या ज्ञार्याधिस्य टीका । सुतभावे चंद्रारगुरुशुक्रान्तिमानि पद रिभाषे कुजभास्करी मौमशनी द्वा- वेव जयाभावे ज्ञेन्द्रर्कसितलझार्याः बुधवंबरविशुः पद मृत्यु भावे एषु जायाभावीतेषु शुऋविना शुक्राहते बुधचंद्ररविलग्नगुरवइत्यर्थः पंच ततः तदनंतरं धर्म भावे शनि विना रविचंद्रभौमत्रुबगुरुशुकलनानि सत संख्याकाः दशमभावे सितेन्दुलाः शुरुचंद्राः त्रयः ततः आयमाचे विध- कछून्यं० करणाभाव इत्यर्थः व्ययभाव अर्कार्किजेंदुलनाराः रविशनिबुवचंद्र- शमीमाः षट् एवं क्रमात क्रमशः कुजस्य करणं प्रोच्यते कथ्यते पूर्वाचा वैरिति शेषः ॥ २८ ॥ २९ ॥ ३० ॥ अथ बुधमाकरणमदसंख्यामा । तन्विनि । तनुस्वगृहकर्मारिषु १|२|४|१०|६१९ एतेषु गृहभावेषु अग्निः त्रयः करणाः नौ ८ भावे करो हो करणप्रदो भ्राखियोः ३१७ भादयोः उसा पढ़ लाभ ११ भावे शन्यं करणदाभावः पुत्र ५ व्यये च १२ भाव- यपि शराः पंचेति ॥ ३१ ॥ एवं करण संख्या मुक्त्वा बुधस्य भावकरण- सामान्याह । बुधस्येति साईडयेन तनुमदुगुरवः स्पष्टाः एते करणमदास्त्रयः धनभावे गुरुसूबुधाः स्पष्टं एते करणमदास्खयः सहजभावे भाषा । मंगल यह छः हैं. ऐसा मंगलके भावोमं करण संख्या इत्यादिकका चक यहां दि- खाया है ॥ २८ ॥ २९ ॥ ३० ॥ अव बुधके भाव करण (बिन्दु ) देनेवालेकी संरूप कहते हैं. बुधमे पहिले, दूसरे, चवथे, दसवें, छठे, नवें, घरमै तीन करण देनेवालेकी संख्या जाननी आलम दो, तीमरे, सातवें घर छः, ग्यारहवें घर कुछ नहीं पांचवें चार घरमें पांच करण देनेबाटकी संख्या जानती ॥ ३१ ॥ सीकरण देनेवाल की संख्या कहके अब उनके नाम कहते हैं. बुधसे पहिले गुरु, यह तीन करण देनेवाले हैं. धनभायमें गुरु, सूर्य, बुध ग्रह , अष्टकवर्गाध्यायः १ (१७) तु ॥ ३२ ॥ जीवारेन्हार्किलमानि शुक्रमंद धरासुताः ॥ हे- न्दुलार्कशुकार्या शार्के जीवेन्दुलकाः ॥ ३३ ॥ अर्कार्य- टीका | लमार्कारार्किचंद्रायः लमरविभौमशनि चंद्रगुरवः पते करणप्रदाः षट्, सुख- भावे ज्ञार्कार्या: बुधरधिगुखः एते करणप्रदाः त्रयः- सुतभाव जीवारेन्द्रा- किलझान गुरुभौमचंद्रशनिलमानि एते करणमदा पंच रिपुमावे शुक मंदधरासुताः एते करणमदाः त्रयः, जायामः वे ज्ञेन्दुलार्कशुकार्याः बुध- चंद्रलअरविशुक्रगुरवः पते करणमदा षद् मृत्युभावे लाकों व कर दौ द्रौ. धर्ममावेन्दुलकाः गुरुचंद्रलनानि करणमदाखवः दशममावे अ कशुका: रविशुरुशुकाः करणप्रदास्त्रयः आयमावे शून्यं रणवः व्ययभावे होरेंद्राराकिंभार्गवाः लचंद्रमशनिश्शुकाः एवं करणप्रदाः पंच एवं बुधस्य भावेषु क्रमात करणमाः ज्ञेया इति ॥ ३२ ॥ ३३ ॥ अथ सु- भाषा। तोन करण देनेवाले हैं. तीसरे घरमें न सूर्य, शनि, चंद्र, मंगल, गुरु, यह, छ करण देनेवाले जानना. चौथे वरम बुध, सूर्य. अयोदाहरणार्थं बुधकर्णकोष्टकम् गुरु, तीन करण देनेवाले जानना प इलाम घरमे गुरु, मंगल, चंद्र, शनि, लग्न यह पांच करण देनेवाले जानना. छठे घरमे शुक्र, दा ४. नि, मंगल, यह तीन करण देनेवाले हैं. सा-न! तवे घरमें बुध, चंद्र, लग्न, सूर्य, शुक, गुरु. प. यह छः करण देनेवाले हैं. आठवें घर में बुध. सूर्य, यह दो करण देनेवाले हैं. नवे घरमे गुरु, चंद्र, ऌझ यह तीन करण देनेवाले हैं. ७ स दशवे घरमे सूर्य, गुरु, शुक्र ग्रह तीन करण न. " देनेवाले हैं. ग्यारहवें परमं करण देनेवाला नहीं है, कारहवें घरमे लम. चंद्र. मंग ल, शनि, शुक्र, यह पांच करण देनेवाले हैं. ऐसी बुके करणी संख्या और नाम कहे उसका चकमी दिखाया है ॥ ३२ ॥ ३३ ॥ गुरुके (१८) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- शुक्रा: शून्यं च होरेन्द्वारार्किभार्गवाः ॥ रूपं धनावयोः स्खे ह्रौ व्यये सप्तकृतेऽर्णवाः ॥ ३४ ॥ मृतिविक्रमयोः पंच गुरोः शेषेषु वन्हयः ॥ शुन्दुमंदा लग्ने स्व आये मंदश्च विक्रमे ॥ ३५ ॥ लरेन्दभृगवः सुतेर्कार्यकुजा गृहे ॥ टीका | स्मावकरणमदसंख्यामाह। रूपमित्याद्यर्धकद्धयेन | धनाययोः २।११ माव योः रुषं एक एव करणप्रद खेः १० दशमभावे हो करणप्रदौ, व्यये १२ भावे सप्त करणप्रदाः कृते ६ भावे अर्णवाः चत्वारः करणप्रदाः, मृतिविक मयोः ८३ भावयोः करणप्रदाः पंच, शेषेषु उक्तावशिष्ट भावेषु १॥४॥५॥७१९ एतेषु भावेषु वन्यस्त्रयः इति गुरोः भावेषु संख्या ज्ञेया ॥ ३४ ॥ एवं क रणप्रदसंख्यामुक्त्वा तन्नामान्याह शुक्रेन्द्रित्यादि सार्धंसप्तत्रिंशोकपर्यन्न- म। लग्ने ? भावे शुक्रेन्दुमंदाः शुक्रचंद्रशनयः त्रयः, स्वे २ भावे आये ११ मावे च मन्दः शनिरेक एव विक्रमे ३ भावे लयरेन्दुभृगवः लग्नभोमव- पंच सुते ५ मावे अर्कार्यकुजाः रविरुभौमायः गृहे ४ भावे शुक्रमन्देन्दवः शुक्रशनिचंद्रास्त्रयः, छूने ७ भावे बुधशुकशनैश्वराः त्रयः, शत्रौ भावे जीवारार्केन्दुभृगवः गुरुमोमचन्द्रकात्वारः व्यये १२ भावे शनि बिना सर्वे कर्मणि १० भावे इन्दुशनी चन्द्रशनी दौ, धर्म ९ भावे मं दारगुरब: शनिभौमगुरवः त्रयः, मृतौ ८ भावे लार्कसितचन्द्रज्ञा: लश- भाषा । ५ a . 1 माकरण ( विन्दु ) देनेवालेको संख्या कहते हैं. गुरुसे दूसरे, ग्यारहवें भा- एककरण देनेवालेकी संख्या जाननी दशवे घरमें दो) है, वारहवें धरमें सात हैं. छठे घर वार हैं- आठवें, तीसरे घर पांच हैं. पहिले, चौथे, पांचवें, साने, नयनें, घरोमं तीन करण देनेवालेकी संख्या जानना ॥ ३४ ॥ ऐसी कर- की संख्या कहके उन्हों के नाम कहते हैं. गुरुसे पहिले घर में शुक्र, चंद्र, शनि, यह तीन कर देनेवाले जानना. दूसरे घरमें ग्यारहवें घरमें शनि एकही ऋण देनेवाला है. सीसरे घरमें लम्र, मंगल, चंद्र, बुध, शुक्र, यह पांच करण अर्गाध्यायः १ शुक्रमंदेन्दवो धूने बुधशुक्रशनैश्चराः ॥ ३६॥ जीवाम न्दवः शत्रौ मंद सर्वे विना व्यये / कर्मणीन्दुनी धमें मंदारगुरखो मृतौं ॥ ३७ ॥ टमार्किसितचंद्रज्ञाः कम्णं टीका । निशकचन्द्रबुधा पंचः, एवं इदमुक्तप्रकारकं गुरोः करणं ज्ञेयमिति शेष ।। ३५ ।। ३६ ।। ३७ ॥ अथ शुक्रभाव करणपदसंख्यामाह सुनायुरिन्यक इयेन । सुतायुर्विक्रमेषु ५१८१३ भावेषु अक्षीति लुप्तविभक्तिक पदं अक्षिणी- त्यर्थः। करणमदसंख्या अक्षिशब्देन छो. तनुस्वव्ययखेड ११२११२११० मावठ इपुः करणप्रदाः पंचः स्त्रियां ७ मौ. अ६ भावे पर धर्म ९ आव रेक, मित्रे ४ मावे अमीत्यपि, लुप्तविभक्तिकं अग्नय स्खयइत्यर्थः भवे ११ " , भाषा । देनेवाले जानना. पांचवें घरमें सूर्य, गुरु, मंगल, यह तीन करण देनेवाले जान- ना. चौथे वरमं शुक्र, शनि, चंद्र. यह तीन जथ उदाहरणार्थ गुरुकरणकोष्टकम् हैं. छठे घरमें गुरु, मंगल, चंद्र शुक्र, यह

भा! स. च... चार हैं. चारहवें धरमें सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध ४. दशवें घरमै चंद्र, गुरु, शुक्र, लम्र, यह सात करण देनेवाले हैं. इन शनि यह दो हैं. नवम घ- गुरु, यह तीन हैं. आठवें | शुक्र, चंद्र, बुष, यह पांच रमे शनि, मंगल घरमें लग्ने, शनि, करण देनेवाले हैं. ऐसी गुरुभावकी करणसं- ख्या और नाम कहें. उसका स्पष्ट चक्र ऊपर 15. ए.. दिखाया है ॥ ३९ ॥ ३६ ।। ३७ ॥ अब शु १३ H 7. फके भावर्मे करण (हिंदु ) देनेवालेकी संख्या कहते हैं. कसे पांचवें तीसरे घर दो बिंदु देनेवालेकी संख्या है. पहिले, दूसरे, चारहवें दसवें, घरमे पांच बिंदू देने DIVAN PAV MY POR (२०) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- गुरोरिदम् ॥ सुतायुविक्रमेष्वक्षित नुस्वव्यय खेण्विषुः॥३८॥ अष्ट स्त्रियामरो षड्भूर्धमें मित्रनिखं भवे ॥ लग्ने स्वेऽ- कोरविज्जीव मंदाः सर्वे च कामभे ॥ ३९ ॥ अर्काय विक्र- मस्थाने सुतेऽकरौं शुभे रविः ॥ सुखर्कबुधजीवाः स्युर्भीम- झो मृतिभे द्विज ॥४०॥ शुक्रकेन्डार्किलमार्याः शत्र शून्यं टीका | मावे वं शून्यं करणाभावः ॥ ३८॥ एवं संख्यामुक्त्वा नामान्याह लग्न- इत्यादिसार्थद्वयेन लग्ने १ स्वये अरिविजीवमंदा: रविभौम- बुबगुरुशनयः करणदाः पंच कामभे ७ भावे सर्वेटपि, विक्रमस्थाने भावे अर्कार्यों रविगुरू द्वौ. सुते: भावे अर्कारी रविभौम डौ. शुभ ९ भावे रविरेक एव सुखे ४ भावे अर्कजीवाः स्पष्टं मृति भावे भौमी हो, शत्र ६ मावे शुक्रान्डाकिन: शुक्ररविचंद्रशनिलग्नगुरवः पद भवे ११ भावे शून्यं करणप्रदाभावः, व्यये १२ भावे होशकार्या: लग्नशनिबुध- शुक्रगुरवः पंच से १० भावे तन्वारवेंडिनाः लग्नभौधचंद्रय पंच कर भाषा । बालेकी संख्या है. सातवें घरमं आठ बिंदु हैं छठे घरमें छः बिंदु हैं. नवं घरमें एक बिंदु है. चच घरमें तीन ऋग्ण है. ग्यारहवें घर में करणसंख्या नहीं है ॥३८॥ करण देनेवाले ग्रहों के नाम कहते हैं. पहिले दूसरे घरमें सूर्य मंगल, गुरु, बुध, गुरु, शनि, यह पांच करण देनेवाले जानना. सातवें घरमें सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, शनि, लग्न यह आठ करण देनेवाले हैं. तीसरे परमें सूर्य, गुरू, यह दो करण देनेवाले हैं. पांचवें घरमै सूर्य, मंगल, दो हैं. नवे घरमें सूर्य, बुध, गुरु, यह तीन है. आठवें बरमें मंगल, बुध, दो हैं. छटे घरमै शऋ, सूर्य, चंद्र, शनि, ह, गुरु, यह छः है, ग्यारहवें घरमें करण देनेवाला नहीं है. बारहवें पर लम, 7 अष्टकवर्गाण्यामः ९ भवे व्यये। होरार्किषुधशुक्रार्यास्तन्वारझेन्द्रिमा से ४१ स्वस्त्री धर्मेषु सप्तांग मृतिहोरागृहेषु च। आशा भ्रातृव्यये वेदा रूपं शत्र सुते शराः ॥ ४२ ॥ आये शुम्भ शनेरेव करणं प्रोच्यते बुधैः ॥ गृहे तनो व लार्के स्वस्ि टीका | णप्रदाः, हे द्विज. हे मैत्रेय: स्युर्भवेयुरित्यन्वयः ॥ २९ ॥ ४० ॥४१॥ जय शनिभावकरणपदसंख्यामाह स्वेति सार्धेन। स्वीषु २९ मा करणप्रदाः सप्त, मृतिहोरागृहेषु ८/१९१४ भावेष अंग पह, आशाभ्रातृ सं माहारद्धः १०/३/१२ भावेषु वेदाः चत्वारः, शम्रो ६ मावे कवं एक एच. स्रुते ५ माने शराः पंच. आये ११ भावे शून्यं करणमदामायः एवं नेक रणं बुधैः मोच्यते इति ॥ ४२ ॥ इति संख्यामुक्त्वा शनिमावकरदनामा- न्याह गृहे इत्यादिपंचचत्वारिंशतम् | गृहे तोच ४१९ मध्ये लग्नाक बिना लग्न सूर्यरहिताः सर्वे नामकरणदाः षट् स्वस्तियोः १७ भाषा । १८३५ ४ न.. शनि, बुध, शुक्र, गुरु, यह पांच हैं. दसवें घ - अभ उदाहरणार्थ शक करण फोक रमे लग्न, मंगल, बुध, चंद्र, सूर्य, यह पांचरा.सु. ६. . मं. १, हैं. ऐसे शुक्रभाव के बिंदु देनेवालेकी संख्या और नाम कहूं. यहां चक्र स्पष्ट लिखा है न. ॥ ३९ ॥ ४० ॥ ४१ ॥ जब शनिके भाव मे एं, करणबिंदु देनेवालंकी संख्या कहते है. श निसे दूसरा, सातवां, नवम घरमें सात बिंदु: देनेवालेकी संख्या है- दसवें तीसरे, बारहवें घरमें चार बिंदु देनेवालेकी संख्या हैं. छठे घरमें एक बिन्दु देनेवालेकी संख्या हैं, पांचवें V ११ घर पाच बिंदु देनेवालेकी संख्या हैं. ग्यारहवें घरमे बिंदु देवाला नहीं है. ऐस नै..c (२३) बृहत्याराशरहोरोसरमागे- रवि बिना ॥४३॥ हित्वा धर्मे बुध माने लगाररविचंद्रजा- न्। सतो भ्रातरि जीवार्कबुधशुक्राः क्षते रविः ॥४४॥ व्यये लमेंदुमंदाळः सिताकेंन्दुशलग्नकाः। सुते मृतौ बुधा- की च हित्वाऽऽये खं शनर्वेिदः॥४५॥ उक्तान्ये स्थान- टीका। मात्यो रविं विना रविरहिताः करणदाः सप्त- धर्मे ९ भावे बुधं हित्वा शेषाकरणदाः सप्त, माने १० मावे लग्नाररविचंद्रजान्विना चन्द्रगुस्शुक्र- अत्यश्रवाः, ततो प्रातरि ३ भावे जीवाकयुधशुकाः चत्वारः, क्षते ६ भावे रवि एक एच, व्यये १२ भावे लानेंदुमन्दाळः स्पष्टं करणदाश्चत्वारः, सुते. ५ भावे सिताऽन्दझलग्नकाः शुक्ररविचंद्रबुधलमानि करणदाः पंच, मृतो ८ माचे चुधार्को हित्वा अवशिष्टाः षट्, आये ११ भावे करणप्रदामावः एवं करमपदाशने विदुः पूर्वाचार्या इति शेषः। तनुकरणं तुचनुत्पष्टितमे श्लोके वश्पते ॥ ४३ ॥४४॥४५॥ अथ संक्षेपतः स्थानान्याह उक्तान्ये इत्यर्धे- न1 पूर्वोत्तप्रकरणे ये करणप्रदा उक्ताः तेभ्योऽन्ये नामशेषाः स्थानदातारः स्थानप्रदा बोध्याः। इति एवं प्रकारेण बुधाः विद्वांसः म्यानं रेखापरपर्यायं विदुः । एवं संक्षेपेणोक्त्वा विस्तरेण वक्तुमारभने अथेत्यादि त्रिषष्टिश्लोक पर्वतम् । अथेत्यनंतरं सूरीणांविदुषां मुखबांधाय सुगमज्ञानाय स्थानमहान् भाषा। शनिकी करणसंस्था कही ।। ४२ ॥ अब बिदु देनेवालेके नाम कहते हैं. शनिसे चौथे पहिले घरमै चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, शनि यह छः बिंद देनेवाले जा- मना. दूसरे सातवें घरमें चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, शनि: लम यह सात बिंदु देनेवाले हैं. नवम घरमें सूर्य, चंद्र, मंगल, गुरु, शुक, शनि, लग्न यह सात बिंदु हे वाले हैं. दसवें घरमें चंद्र, गुरु, शुक्र, शनि यह चार विंदु देनेवाले हैं. तीसरे धर्म गुरु, मूर्य, बुध, शुक्र, यह चार विंदु देनशाले हैं. छठे घरमें सूर्य एकही विद् देनेवाले हैं. बारहवें घरमै लध, चंद्र, शनि, सूर्य, यह चार बिंदु देनेवाले हैं. पा. अध्याय १ दातार इति स्थान विधाः ॥ अथ स्थानमहान्त्रक सु- खबोधाय सूरिणाम् ॥ ४६ ॥ स्वायुस्तनु मदारसूर्याजी- टीका | स्व- रेखापरपर्यायस्थानप्रढग्रहान बध्ये कथयामि ॥ ४६ ॥ अथादो रविमा •वस्थानप्रदान् महानाहस्वायुरित्यादिसार्धाष्टचत्वारिं स्तनुषु २२८११ भावेषु मंदारसूर्या: शनिमोमवयः स्थानत्रदा इति शेष यो बोध्याः सृते ५ माये जीवबुध रेखामदो, विक्रमे झेन्डलानि बुधचंद्रलमानि त्रीणि, गृहे ४ मावे लक्षाकांकिकजाः रु. अरविशनिममाः चत्वार समे १० भावे ते च ज्ञेन्दुलार्काबिजेन्द पह, आये ११ भावे शुकं बिना सर्वे शुक्ररहिताः सप्त व्यये १२ भावे स शुक्र बुधास्त्रयः, शत्रु ६ भावे ते च तो जीवसुधाकरों लमशुकबुघगुरु- चंद्राः पंच, तूने ७ मावे अर्कारार्किशुकाः सूर्यभौमशनिशुकाः चत्वारः धर्मे ९ भावे अर्कारार्किविद्गुरुः सूर्यभौमशनिबुधैः सहितोः गुरुः, नाम इमे पैंच. भाषा। अयोहा 1. सु... = a १ल./ रहि चवें घरमं शुक्र, सूर्य, चंद्र, बुध, लभ यह पांच बिंदु देनेवाले हैं. आठवें वरमें चंद्र, मं- गद, गुरु, शुक्र, शनि, कलम यह छः बिंदु दे नेवाले हैं. ग्यारहवें घरमें बिंदु देनेवाले नहीं : तू है. ऐसी शनिभावकी बिंदु देनेवाले की संख्या और नाम कहें. इसका चक्र यहाँ लिखा है. लमबिंदुका भेद आगे रेखाके सहित बता- मे ॥ ४.३ ॥ ४४ ॥ ४५ ॥ ऐसा सूर्या- दि सात ग्रहोंके बिंदुवाका निर्णय कह आगे सूर्यादिकों के भावोंक ररेवानिर्णय कहते, है. जो पूर्व बिंदु देनेवाले यह कहे उनसे शेष अङ्ग जो ई

झाले हैं. ऐसे संक्षेपसे कला विसर बृहत्पाससरहोरोत्तरमागे- क्युषौ सुते ॥ विक्रमे दुलमानि लमार्किकुजा रहे ॥४७॥ ते च शेन्दुस्वभेचाऽऽये सर्वे शुक्रं विना व्यये ॥ लमशुक्रबुधाः शत्रौ ते च जीवसुधाकरी ॥४८॥ धूनेऽ- टीका । अत्र एकवचनं पुंस्त्वं पार्षम् । एवं रविभावरेखामदा बोध्याः ॥ ४७ ॥ ४८ ॥ अथ चन्द्रमावरेखामदानाह शेन्द्रित्याधेकपंचाशच्योकपर्यंतम् । तनु १ भावे सेन्दुजीवाः बुधचन्द्रगुरवः त्रयः, धन २ मावे कुजाय मोमवुक हो, सहज भावे कितनूशनाः बुधरविचन्द्रभौमशनिलमसहित उशनाः शुकः एते सप्त, सुख ४ भाषे जीवश्वकबुवाः त्रयः, सुत ३ भावे भौमबुध- -शुनेश्वराः चत्वारः, रिषभावे रवींद्वारार्किलमानि रविचंद्रभौमशनिळ्या- भाषा । नृ.। सूर्यके बारह भाव में स्थान ( रेखा ) कहते अब उदाहरणार्थ सूर्यरेखा नम् है. स्थानरेखाका नाम हैं सो रेखा देनेवाले-मा.स.चॅ.. म.' बृ. गु..श.|श..ल. स |ल. || के नाम कहते हैं. सूर्यसे दूसरा जाठवा, प दिला, वह घरोंमें शनि, मंगल, सूर्य यह तीन रेखा देनेवाले हैं. पांचवें घरमें गुरु, बुध, यह दो रेखा देनेवाले हैं. तीसरे बरमें बुध, चंद्र. ६ | लझ रेखा देनेवाले हैं. बबधे घरमे लम, सूर्य, टन. शनि, मंगल रेखा देनेवाले हैं. दसवें घरमें ७ स. म. सूर्य, मंगल, शनि. बुध, चंद्र रेखा दे- ११ ए/10 नेवाले हैं. ग्यारहवें घरमें सूर्य, चन्द्र, मंगल, १२ बुध, गुरु शनि, लग्न रेखा देनेवाले हैं. बारहवें घरमें लग्न, शुक, बुध, रेखा देने- बाले हैं. छटे परमेलम, शुक्र, बुध, गुरु, चंद्र रेखा देनेवाले हैं. सातवें घरमें सूखे, शनि, शुक्र रेखा देनेवाले हैं. नवम धरमें सूर्य, मंगल, शमि, बुध, गुरु, दैनवाले हैं. यह सूर्य भात्रकी रेखा कहीं यहां चक्र स्पष्ट लिखा है ४० ॥ ४८ ॥ अचारह भावों सेवा देनेवाले नाम कहते हैं. J अकबर्याध्यायः १ कर्कशुकाच वर्मेऽकसर्किविद्गुरुःलेन्दुजीवा: कुजा- र्यो शार्केद्राराकितनूशना: ॥ ४९ ॥ जीवशुक्रबुधा मॉम- बुधशुक्रशनैश्चराः ॥ रवीन्द्वारार्किलझानि रवीन्हार्यज्ञभा- र्गवाः ॥ ५० ॥ अर्कशजीवाः शुक्रेन्द्र ते च तो लग्नभूसुत। सर्वे शून्य क्रमात्प्रोक्तं स्थानं शीतकरस्य च ॥५१ ॥ टीका । नि पंच. जायाभावे रवीन्द्वायज्ञभार्गवाः पंच मृत्युभावे अजीचा जय, धर्मभावे शुक्रेन्द्र हौ, कर्ममावे ते च मृत्युभावोक्ताः तोच धर्म-भावको रु मभूतोष नाम अर्कझजीवशुक्रेन्द्र लग्नभृताः सप्त आयभावे सर्वे अष्टा वपि, व्ययभावे शून्यं रेखामदाभावः । इति शीतकरस्य चंद्रस्य स्थानो भाषा | १. र पहिले घरमे बुध, चन्द्र, गुरु रेखा देनेवाले हैं. दूसरे घरमें मंगल, गुरु रेखा देने- बाले हैं. तीसरे घरमें बुध, सूर्य, चन्द्र, मंगल, शनि, लग्न, शुक्र. सेवा देनेवाले हैं. चक्थे घरमें गुरु, शुक्र, बुध, ररेषा देने वाले हैं. अशोदाहरणार्थ चंद्ररेखाकम्. पांचवें घरमें मंगल, बुध, शुक्र, शनि, रेखा म. सु. चे. म.न.ग्र प्र.श. से. देनेवाले हैं छठ परमे सूर्य, मंगल, शनि, लभ रेवा देनेवाले हैं. सातवें घरमे सूर्य, गुरु, बुध, शुक्र, रेखामद हैं. आठवें सूर्य, बुध, गुरु, रेखा देनेवाले हैं. नवें घर शुक्र, चंद्र, दो, दसवें घरमें सूर्य, शुक्र, चन्द्र, लम, मंगल, रेखा ग्यारहवें घरमें सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, शुक्र, शनि, लन, रेखा देनेवाले हैं. बाहरवे परमे २ दि. चंद्र, ३१ । घरम... ८ भ बुध, गुरु. ७ | स देनेवाले हैं। 17 ११. ए कोई नहीं है. ऐसी संभावकी सेवा कही स्पष्ट क लिखा है। १९४५४५ ( २६ ) बृहत्पाराशरहोरोत्तस्मागे- लामंदकुजा भोभो होराशेन्दुदिनाधिपाः भन्दाज्ञरकी- झेन्दुजीवार्कतनुभागवाः ॥ ५२ ।। मंदारी तो सिता कुजार्कार्यार्किलमकाः ॥ सर्वे गुरुसितो स्थानं भौमस्यैवं विदुर्बुधाः || ५३ || लग्नमंदारशुक्रज्ञा लमारेन्दुसितार्क- टीका | . तम् स्थानान्युक्तानीति तदर्थः ॥ ४९ ॥ ५० ॥ ५१ ॥ अथ कुजभावरेखा- प्रदानाह लग्नेत्यादित्रिपंचाशत् पर्यंतम् । तनुभावे लग्नमंदकुजाः त्रयः रेखा- प्रदाः, धनभावे भौम एक एक, सहजभावे होराझेन्दुदिनाधिपात्वारः सु- स्वभावे मंदारों द्वो सुतभावे ज्ञरवी द्वौ, रिनुभावे ज्ञेन्दुजीवा केतनुभार्गवा पह, जायाभावे मंदारों द्वौ, मृत्युभावे तो पूर्वोको सितश्च मंदारशुक्रालय, धर्मभावे अर्कि: शनि कर्मभावे कुजार्कार्यार्किलमका: पंच, आयभावे स पिव्ययभावे गुरुसितो छौ. एवं भौमस्य स्थानं बुधाः विदुरित्यन्वयः ॥ ५२ ।। ५३ ॥ अथ बुधभावरेखामदानाह लग्लेत्यादिसाईडयेन | तनुभावे भाषा । .भा. . . . . . .ल.सि. |Z! ३ [डि.. अब मंगलके वारह भाव रेखा देनेवालके नाम कहते हैं. पहिले घरमें लग्न, शनि, मंगल रेखा देते हैं. दूसर घरमे मंगल, तीसरे! अब उदाहरणार्थं मंगा घरमें लम, बुध, चंद्र, सूर्य, चबधे घर में शनि, मंगल, दो रेखा देते हैं, पांचवें घरमं बुध, सूर्य, खले घरमें बुध, चंद्र, गुरु, सूर्य, लम. शुक्र रेखा देते हैं, सातवें घर में दानि, मंगल, आउंब घरमे शनि, मंगल, शुक रखा देते हैं. नवम ६ घरमें शनि एकही है. दसबै वरमें मंगल मूर्य, गुरु, शनि, लग्न, देते हैं. ग्यारहवें धरमे सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, शनि, लभ, और बारहवें धर्म गुरु, शुक्र, रेखा देते हैं. १२. ऐसी यह मंगलके बारह 199 15. रेखा कही. ऊपर सष्ट लिखा है ।। ५२१॥४३॥ 118 189 ITTE अष्टकवर्गाध्यायः १ जाः ॥ शुक्रंश लमचंद्रार्किसिताराज्ञार्किभार्मत्राः ॥५४ में जीवज्ञार्केन्दुलनानि भूमिपुत्रशनैश्चरों | तो च लग्नंन्दु- शुक्रार्या मंदागर्कज्ञभार्गवाः ॥ ५५ ॥ लममंदारविचन्द्राः सर्वे जीवज्ञभास्कराः ॥ गुरोर्ल सुख जीवलझारार्कबुवा टीका | " लममंदारशुकज्ञाः पंच रेखामदाः, धनभावे लारेन्हसितार्कजाः पंच. सह- जमावे शुकड़ी हो. सुखभावे लचंद्रार्किसिताराः पंच, सुतमा झार्कमा गेवाः त्रयः, रिपुभावे जीवज्ञान्दुमानि पंच, जायाभावे भूमिपुत्रशनेश्वरी डो, मृत्युभावे तो पूर्वोक्ती हो, लर्मेंदुशकार्याश्चत्वारश्रेति षट्, धर्ममावे मंदा- राकेशभार्गवाः पंचः, कर्मभावे लग्नमंदारविचंद्राः पंच, आयमावे सर्वे अष्टा- बपि व्ययभावे जीवज्ञभास्कराः त्रयः, इति बुधभावस्थानप्रदाः ॥५४॥५५॥ अथ गुरुभावरेखाप्रदाना गुरोरत्या दिसार्थाष्टपंचाशत्पर्यतम् । तनुसृत्वमा- वढ़ये जीवलद्वारा केबुधाः पंच, धनमायें पूर्वोक्ताः पंच, चंद्रशुक्रौ चेनि सत भाषा । ॥ ५३ ।। अब बुध के बारह भाव में रेखा देनेवालेके नाम कहते हैं. बुधसे पहिले घरमें लम, शनि, मंगल, शुक्र, बुध, रेखा देते हैं. दूसरे घरमै लझ, मंगल, चंद्र. शुक्र, शनि, रेखा देते हैं, तीसरे घरमें शुक्र, बुध, रेखा देते हैं. चवथे घरमें लन्न, चंद्र, शनि, शुक्र, मंगल, रेखा देते हैं, पर बुध. सूर्य, शुक, रेखा देते हैं. छठे घरमें गुरु, बुध, सूर्य, चंद्र, रेखा देते हैं. सातवें घरमें मंगल, शनि, रेखा देते हैं. आठवें घरमें लग्न, चंद्र, शुक्र, गुरु, मंगल, शाने रेखा देते हैं. नवमे घरमें शनि, मंगल, सूर्य, बुध, शुक, रेखा देते हैं. दसवें घरमं लक्ष, शनि मंगल शुष, चंद्र, रेखा देते हैं. ग्यारहवे घरमे सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुदानि. स, रेखा देते हैं. बारहवें घरमें गुरु, बुध सूर्य रेखा देते हैं. ऐसी बुधके चारह " रेखा कहीं आगे स्पष्ट कोटक बनाया है ॥ ५४॥ ५९॥ अद कारह रेखा देनेवालेके नाम कहते हैं. गुरुसे पहिले यस् ( २८ ) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- घने ॥ ५६ ॥ चन्द्रशु च दुश्विक्ये मंदायांकः शनि- व्यये ॥ सुते शुक्रेन्दुलग्नज्ञमन्दाश्चन्द्रं विना वरौ ॥ ५७ ॥ लशारार्याऽकेंदवोऽस्ते मृतौजीवार्कभूसुता: वर्मे शुक्रार्कल- नेन्दुबुधा मंदं विनाऽऽयमे ॥ ५८ ॥ माने गुरुबुधारार्कशु- टीका । क्ये ३ भावे मंदार्याकः त्रयः, व्यये शनिः एक एव. सुते भाइे शुर्के- दुलमन्नमंदा: अरौ चन्द्रं विना पूर्वोकाः चत्वारः अस्ते सप्तमभावे लमाय- योर्केन्दवः पंच मृतौ भाषे जीवाके भूतास्त्रयः, धर्मे भावे शुक्रार्कलमेन्यु- धाः पंष, आयमे मंद विना शनिरहिताः सप्त माने दशमभावे गुरुबुधारा- केंदुशुकहोराः षट्, तथा प्राग्वत् गुरोः रेखामदाः विदुरित्यन्ययः॥५६॥५॥ ।। ५८ ।। अथ शुक्रमावरेखाप्रदानाह लग्नेत्यादि एकश्लोकपर्यन्तम् । भाषा | अयोदाहरणार्थ घरेखाचक्रमाह. भा.ग. मा. श १/९/ २ हि. 19 ए. ।। १२ डा. अथ उदाहरणार्थ गुरुपाचक्रमा ना. स.नं. भ. बु. गृ शु जल से. 7|3||i ३|१८|| ।। 1 ।। 3:31 ४. च.| |११. ए. गुरु, लभ, मंगल, सूर्य, बुध, रेखा देते हैं. दूसरे घरमं गुरु, लग्न, मंगल, सूर्य, बुध, चंद्र, शुक्र, रेखा देते हैं. नीमरे परमे शनि, गुरु, सूर्य, रेखा देते हैं. बार- pr पर शनि देता है. पत्रिवें धमें शुक्र, चंद्र, लभ, दुध, शमि, रेखा अष्टकवर्गाध्यायः (९) कहोरासमा विदुः ॥ शुदस्ते ते शाक्यरास्ते शव- र्जिताः ॥ ५९ ॥ सुतमे लमशशिजशशांकार्याकिंभार्गवा: ।। ज्ञारों शून्यं सितार्केन्दुगुरुलग्नशनैश्चराः ॥६० ॥ सर्वे रविं टीका । तनुभावे लमशुक्रेन्दवः त्रयः, धनभावे ते पूर्वोक्ता एवं त्रयः- सहजभावे ते पूर्वोक्तास्त्रयः, झायराच षट्, सुखभावे इवर्जितास्ते नामाको राः पंच, सुतभावे लझराशिजशशांकार्याकिंभार्गवाः षढ़ रिमावे द्वारो बो जायामाने शून्य रेखामदाभावः, मृत्युभावे सिताऽकेंन्दुगुनेः षट्, धर्मभावे रविं विना रविरहिताः सर्वे सप्त. कर्मभावे शुक्रगुरुमंदामयः. आयमावे सर्वे अष्टावपि, व्ययमाचे कुजेन्डरवयः त्रयः एते क्रमागुतम्य भाषा | 3 देते हैं. छठे घरमें शुक्र, लभ, बुध, शनि रेखा देते हैं. सातवें घर में लक्ष, गुरु. मंगल, सूर्य चंद्र रेखा देते हैं. आठवें घरमै गुरु, सूर्य, मंगल, रेखा देते हैं. नवे घर शुक्र, सूर्य, चंद्र, बुध रेखा देते हैं. ग्यारहवें घर में सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, लग्न ररेखा देते हैं, दसवें घरमें गुरु, बुध, अथ उदाहरणार्थ शुक्ररेखा कोष्टकमिदम सूर्य, शुक, लम और मंगल रेखा देते हैं. ऐसी च॑. स. इ. १. V. का. क्र. "न गुरुके मारह भावांकी रेखा कही. यहां सकभी दिखाया है ।। ५६ ॥ ५७ ॥५८॥ अब शुक्रके बारह भावोंमें रेखा देनेवालेके नाम लिखते हैं. शुकसे पहिले घरमें लभ, शुक्र, चंद्र, रेखा देते हैं. दूसरे घर में लम, शुक्र, चंद्र, रेखा देने- बाले है. तीसरे घरमें लम, शुक्र, चंद्र, बुध.p शनि, मंगल रेखा देते हैं. वधे घरमें लम- १० शुक्र, चंद्र, मंगल, सूर्य रेखा देते हैं. पांतवें ३ ४ ७. A • अ + DORIZES बुध, गुरु, शनि, शुक्र रेखदेते हैं. छठे घरको बुध, मंगल, खा (३०) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- || विना शुक्रगुरुमन्दाश्च मानभे ॥ सर्वे कुजेन्दुरवयः क्रमा- द्भृगुसुतस्य च ॥ ६१ ॥ शने रवितनू सूर्यो लप्मेन्दुकुज- सूर्यजाः॥लमा जीवभन्दाराः सर्वे सूर्य विना क्षते ॥६२।। अर्कोऽर्कज्ञौ बुधोऽर्कारतनुज्ञाः सकलास्ततः ॥ कुजज्ञगुरु- टीका । .. शुक्रस्य रेखाप्रदाः स्युरिति ॥ ५९ ।। ६० ।। ६१ ॥ अयशनिभावरेखामदा- नाह शने रित्यादिद्वाभ्याम् | तनुभावे रवितन्नू डौं, धनभाषे सूर्यः एक एक, सहजभावे लगेन्द्रकुजसूर्यजाः चत्वारः, सुखभावे लाको दौ, सुते मावे जीवमंदारास्त्रयः, क्षते रिपुभावे सूर्ये बिना सूर्यरहिताः सर्व सप्त. जायाभावे अर्कः एक एव. मृत्युभावे अर्कज्ञो हो, धर्ममावे बुध एक एक. कर्मभावे अ करितनुज्ञाः 1: चत्वारः आयभावे सकला: अष्टावपि ततः तदनंतरं व्ययभावे कुजझस्काः चत्वारः इदं शने कमात्स्थानं विदुरित्यन्वयः ||६२||६३|| भाषा । S २ हैं. सातयं वर्भ रेखा नहीं है. आठवें घरमें शुक्र, सूर्य, चंद्र, गुरु, लम, शनि रेखा ऐसे हैं. नवें घरमं चंद्र, मंगल, गुरु, बुध, शुक्र, शनि, अधीदाहरणार्थ शनिवेशकोष्टकम् लम्र रेखा देते हैं. दशवें घरमें शुक्र, गुरु, मा. सू. न. म...| गृ. ६. शनि, रेखा देते हैं. ग्यारहवें घरमें सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, शनि, रूस रेखा देते ३. हैं. बारहवें घरमे मंगल, चंद्र, सूर्य रेखा देते हैं. ऐसी शुक्रके बारह भावोंकी रेखा कहीं- इसका स्पष्ट पक आगे लिखा है ॥ ५५ ॥ ॥ ६ ० ॥ ६१ ॥ जब शनिके बारह खानेवाले अहोके नाम कहते हैं. पहले परमे सूर्य, लय, दोनों रेखा भावाम | म. शनिसे 10 ad देते हैं. 1. SWERHIT 17 दुर्म सूर्य एकही रेखा देता है. तीसरे घरमें लम, चंद्र, मंगल, शनि, रेखा देते हैं. क्क्ये धर्म लम, सूर्य रेखा देते हैं. पांचवें वरमें गुरु, शनि, मंगल, रेखा अष्टकवर्गाध्याय : शुकाव कमात्स्थानमिदं विदुः॥६३॥ तन्नों तुर्य व वन्हिः स्याहुश्विक्ये हो धने शराः ॥ बृद्धिमृत्यंकरिः फेषु षट् स्खे- शक्षतराशिषु ॥ ६४ ॥ रूपं स्त्रियां गुरुं त्यत्का लग्नस्य क टीका | एवं ग्राणां भावकरणस्थानान्युक्त्वा लग्नस्य भावकरणस्थानान्याह तन्हों- वित्यादिसार्ध लोकेन | तनौ १ तुर्ये ४ भावडये च बन्हिः स्यात् नाम त्रयः करणप्रदाः स्युः, दुश्चिक्ये ३ भावे द्वौ. धने २ मावे शराः पंच- बुद्धिमृत्यकारे- फेषु ५/८/९/१२ भावेषु षट्, खेशक्षतराशिषु १०।११।६। भावेषु रूपं एकः- स्त्रियां ७ भावे गुरुं त्यक्त्वा गुरुवर्जिताः सर्वे सप्त करणमदाः । इर्द उत्त रूपे लमस्य करणं ज्ञेयमिति शेषः ॥ ६४ ॥ एवं करण नियत संख्यामुक्त्वा तन्नामान्याह होरेत्यादिसार्धसतपष्टिपर्यन्तम् । ल मावे होगसूर्येन्द्रवः त्रयः बनभाये लमारैदिन सूर्यजाः लग्नभोमचंद्ररविशनयः पंच, सहजभावे शुरुक्षो दौ. सुखभावे लग्नचंद्राराः त्रयः सुतभावे लमसूर्यचंद्र मंगलबुवसौरयः लग्नसूर्यचंद्रमौमबुधशनयः पद, तथा तथैव क्षते रिप्रुभावे शुक्रः एक एक. कामे ७ भावे गुरुं विना गुरुहिताः सर्वे सप्त, भृतौ ८ भावे भृगुबुधौ त्यक्त्वा शेषाः षट् धर्मे भावे गुरुसितो बिना सर्वे षट् कर्मणि भाव तथा आये मावे च शुक्र एक एव. व्यये भावे सूर्येन्दुवर्जिताः सूर्येन्द्र हित्वा सर्वे भाषा । J देते हैं. उट्टे घरमें चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, शनि. हम रंखा देते हैं. सातवें घरमै सूर्य रेखा देता है. आठवे घरमें सूर्य, बुध, रेखा देते हैं. नवें घर बुध रेखा देता है. दसवें घरमें सूर्य, मंगल, लम. बुध रेखा देते हैं. ग्यारहवें घरमें सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, शनि, लम रेखा देते हैं. आठवें घरमें मंगल बुध गुरु. शुक्र रेखा देते हैं. ऐसी शनिकी बारह भावोंकी रेखा कहीं इसका भी स्प लिखा है ॥ ६२ || ६३ || अब लमके बारह भावों में बिंदु देनेवालेकी संख्या हते हैं, उनमें और चवथे घरमें तीन संख्या बिंदु वेनेवाली हैं. तीसरे भरमे दो संख्या हैं. दूसरे घरमें पांच हैं. पचिवें, आठवे, मवें पारहवें भरा है. Cav महत्याराहरीतरागे- रणविदम् ॥ होसूर्येदवो मानसूर्य गुरुक्षौ लाद्वारा लसूयमेवृसौरयः ॥ क्षते शुक्रस्तथा चैकः कामे सर्वे गुरुं बिना ॥६६॥ मृतौ भृगुबुधवा धर्मे गुरुसितौ बिना ॥ कर्मण्याये तथा शुक्रो व्यये सूर्ये- न्दुवर्जिताः ॥ ६७ ॥ लनस्येदं तु संप्रोक्तं करणं द्विजपुंग- व ॥ अथ स्थानं प्रवक्ष्यामि लग्नस्य द्विजपुंगव ॥ ६८ ॥ टीका | करणप्रदाः षट्, हे द्विजपुंगव हे मैत्रेय ! इदं लमस्य करण बिंपरपर्य प्रोक्त कथितं सूरिमिरिति शेषः । ६५ ।। ६६ ।। ६७ ॥ अथ लामावस्था नमाना अयेत्येकसप्ततिष्ठोकपर्यन्तम् । अथ करणकथनानंतर प संबंधि इति संबंधसामान्यविवक्षायां "पष्टीशेषे” इति षष्टी. स्थानं रेखासंज्ञ प्रवश्यामि कथयामि हे द्विजपुंगव द्विजश्रेष्ट मैत्रेय तत्रेति शेषः। तच्छृष्ि त्यध्याहारमा लममावे आर्किशुक्र मुर्वाराः शनिबुधशुक्रगुरुममा स्थान भाषा/ दसवें, ग्यारहवें, छठे घरमें एक की संख्या है. सातवें घरमे सात सात बिंदु देनेवाले हैं. ऐसी- लनके बारह भावकी बिंदु संख्या कही ॥६४ ॥ ॥ बिंदु देनेवालेके नाम कहते हैं. लम परमे रूम, सूर्य, चंद्र, यड़ तीन बिंदु देते हैं. दूसरे घरमे ४ क, मंगल, चंद्र, सूर्य, शनि, बिंदु देते हैं. सी सरे परमे शुरु, बुध, बिंदु देत हैं. चौथे घरमें, लभ, चंद्र, मंगल बिंदु देते हैं. पांचवे धरमें लभ, सूर्य, चंद्र, मंगळ, पुष, शनि बिंदु देखें हैं. छठे घरमें एक एकड़ी विषु देता है. सातवें घरमे सूर्य, चंद्र, ● 49 मंगल, बुध, शुक्र, शनि यह सात बिंदु देते हैं. आठवें घरमें सूर्य, चंद्र, मंगल, मुख, देते हैं. न परसे सूर्य, चंद्र, मंगल बुध कामि, 1 बयोदाहरणार्थ प्रकोष्टकम्, मा. सूचि IT G [] . ¢ ३ यायः १: आशुक्रमुबाराः सौम्वदेवेश्यमार्गवाः || हिन्दा सो- म्यगुरु शेषाः सूज्ञेज्यभृगुसूर्यजाः ॥ ६९ ॥ तथा जीवन- गू बुद्धौ सर्वे शुक्रं विनाशतेजीव एकस्तथा घूने मृतों खो- म्भूगू तथा ॥ ७० ॥ धर्मे गुरुसितावेव रखे सर्वे शुक्रम- तरा ॥ सूर्य चन्द्रौ तथा रिष्फे स्थानं लग्नस्य कीर्तितम् ॥ ७१ ॥ करणं भिंदुषत्प्रोक्तं स्थानं रेखा तथोच्यते ॥ मु- टीका। दाः पंच, धनमाये सौम्यदेवेश्यमार्गवाः स्थानदास्त्रयः, सहजमावे सौम्यगु रु हित्वा शेषाः लग्नरविचन्द्रभौमशुकमंदा: स्थानदाम्प, सुखमाने सुज्ञे- उपमृगुसूर्यजाः सूशब्देन सूर्यः "नामैकदेशे नामग्रहणम्” इति न्यायात् स्पष्टमन्यत् । स्थानदाः पंच, सुलभावे जीवभृगु एतौ स्थानदो दो से प इमावे शुकं बिना सर्वे लअरविचन्द्रभौमबुधगुरुशनयः स्थानदाः सप्त धुने ससमभावे जीव एक एव स्थानदः मृतौ भावे सौम्यभृग दुषशुको स्थानो हो, धर्म माने गुरुसितो द्वावेव से विशेषानुक्तत्वात करणविचारोपलच्या च आये व एतद्भावद्धये च शुक्रभंतरा सर्वे शुक्रं विना लग्नादनः स्थानदाः सप्त, रिप्फे व्ययमाचे सूर्यचंद्रो स्थानदौ दो एवं लमस्य कीर्तिवं मयेत्याक्षेप: ॥ ६८ ॥ ६९ ॥ ७० ॥ ७१ ॥ एवं रव्यादीनां सप्त बहाणां लग्रस्य च कर- मस्थानान्युका करणस्थानमदद्वयेन किं ज्ञेयं तच्यते करणमित्यर्धश्लोक- म। करणं चिंवत् विद्वाकारकं मोक्तं कथितं स्थानं तु रेखा इत्युच्यते । अर्थ मायः करणं शून्याकारं लिखेत् स्थानं रेखाकार लिखेव एवं च करणस्थान- पदाम्यां बिन्दुरेखे अवगंतव्ये इति । इति करणस्थानार्थ स्पष्टीकृत्य अग्रे भाषा | व बिन्दु देते हैं. बसवें घरमें और ग्यारहवें घरमें शुक्र एक देता है. मंगल, बुध, गुरु, शुक्र, शनि, लंग्स यह छः बिन्दु देते हैं. हे मैय इसके बारह भावकी शिन्यु संख्या और बिन्दु नामकड़े हैं

1. 4

१ऐसेना देने वाले के नाम हैं. M. बृहत्पाराशरहोरोत्तरमागे- निदिग्वसुवेदादिगिष्वज्रष्टनवेषवः ॥ ७२ ॥ रुवावर्ग मेषाद्विषयेष्वष्टवायवः ॥ पंक्तिस्वरेषवः सूर्याहर्गणा प्रो- टीका | (३४) उपयुक्तवर्गणा संज्ञकलवांकाना मुनीत्यादिसार्थसप्ततिश्लोकपर्यन्तम् मेषे मुनयः सप्त ७ वर्गणा ध्रुवांकाः, वृषे दिक् दश १० वर्गणांका, मिथुने बसवः अष्ट वर्गणांका, कर्के वेदाश्चत्वारः वर्गणांका, सिंहे दिक् १० वर्गणांकाः, कन्यायां इषवः यंच ५ वर्गणकाः, तुलायां अद्रयः सप्त ७ वर्गणांकाः, वृश्चिके अष्ट वर्गणांकाः, धनुषि नव ९ वर्गणांकाः, मकरे इषवः पंच ५ वर्गणांका:- कुंभे रुद्राः ११ वर्गणांका, मीनेऽर्क: १२. वर्गणांकाः, इति मेषात् मेषक्रमात् राशिषु वर्गणांका ज्ञेया इति । अथ अद्वेषु वर्गणांकाः । सूर्यात् सूर्यादिकमशः विषयाः ५. इषवः ५, अष्ट ८, वायवः ९. पंक्ति: १०, स्वराः ७, इषवः ५ रविचंद्रभौमबुधगुरुशुकशनीनां क्रमार्गणा ध्रुवांकाः बुधैः प्रोच्यते शब्यते ॥ ७२ ॥ ७३ ॥ T + भाषा । १२.. २ || ४|४| V स्थान ऐसी संज्ञा है. हे मैत्रेय | अब लझमें | रेखा देने वालेके नाम सुनो लम धरमै शनि, बुध, शुक्र, गुरु, गंगल यह पांच रेखा देने- दाले हैं. दूसरे घरमें बुध, गुरु, शुक्र, यह रेखा र देनेवाले हैं. तीसरे घरमे सूर्य, चंद्र, मंगल, शुक्र, शनि, लभ रेखा देनेवाले हैं. चवथे घ- 51 हमें सूर्य, बुध, गुरु, शुक्र, शनि रेखा देने- ७ स. बाले हैं. पांचवें घरमै गुरु, शुक्र दोनों रेखा दे ८ अ. नेवाले हैं. छठे घरमै सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शनि, लग्म रेखा देनेवाले हैं. सातवें घरमे गुरु हा 19 || रेखा देनेवाला है. आठवेंमें बुध, शुक्र, रेखा देनेवाले हैं. नवे घरमें गुरु, शुक्र दोनों हैं. दसवें ग्यारहवें धर्मे सूर्य, चंद्र, मंगल, बुध, गुरु, शनि, लभ रेखा देनेवाले हैं. बारहवें घर में सूर्य, चंद्र, यह दोनों हैं. ऐसी लभके बारह भावोंकी रेखा कहाँ. यहां स्पष्टचक्र दिखाया है। ६८ | ६९ ॥ ७० ॥ ७१ ॥ करण शब्दकरके दिस अथ उदाहरणार्थ लव्ररेखा चक्रम्. मा. सच.म. बु शुशल. अष्टकवर्गाध्यायः १ च्यते बुधैः ॥७३ ॥ अष्ट रेखा लिखेदूवस्तिर्यग्रेखायो- दश ॥ तदा चतुरशीतिः स्युर्ब्रहयोगे पदानि तु ॥७साइ- ति श्रीमद्गृहत्पाराशरहोरायामुत्तरभागेऽष्टकवर्गप्रधानः प्रथमोऽध्यायः ॥ १ ॥ टीका । अय करणस्थानचकलेखनप्रकारं समुचित्य पदसंख्यां चाह अष्टेति उर्ध्वगामिन्यो रेखाः अष्ट लिखेत् तथा तिर्यग्गामिन्यो रेखाः त्रयोदश १३ लिखेत एवं कृते पदानि कोष्टकानि महयोगे भावेषु ग्रहसंयोगविषये चतुरशी- ति संख्याकानि स्युर्भवति अर्थात् मावेषु लग्नग्रहसमाहारयोगे तु षण्णवति पदानि भवेयुः । अस्मिन्विषये रेखा अपि ऊर्ध्वगा नव ९ तिर्यचः चतुर्दश १४ बोध्या इति तात्पर्यम्॥७४॥ ॥ इति श्रीमवृहत्पाराशरहोराशाखे श्री मदध्यइन्वयकमला करको मुदीना यववेदशाखाद्यनवद्यविद्याविद्योतित- दिङ्मंड लजटाशंकरसनुज्योतिर्विच्छ्रीघरेण विरचित सुबोधिनीटीकायां प्रभ मोऽध्यायः ॥ १ ॥ भाषा । ८ रीखा आकार लिखना स्थानकरके रेखाकार लिखना. ऐसा बिन्दु रेखाका निर्णय स्पष्ट कक्षा अब आगे उपयोग में आने ऐसा सूर्यादि ग्रहोंके और लमांकादि का रह भावोंके प्रयांक कहते हैं. मेषके ७ ध्रुवांक. वृषमक १० दत, मिथुनक आठ, कर्क ४ चार, सिंहके १० इस कन्याके ५ पांच, तुला ७ सात वृषि- कके ८ आठ, धनके ९ नब, मकरके ५ पांच, कुंभके ग्यारा, मीनके १२ बास. ध्रुवांक जानना. अब सूर्यादिकोंके ध्रुवांक कहते हैं. सूर्यके ध्रुवांक ५, चंद्रके

मंगलके ८, बुधके ५, गुरुके १०, शुक्रके ७, शनिके ५ यह

॥ ७२ || ७३ || अब अष्टक वर्ग निकालने के वास्ते चक्र करनेका विधि बताते हैं. खडी रेखा ९ नव लिखना, आडी रेखा १४ निकालना तो फोटक होते हैं. उसमें सूर्यादिक ग्रह लिखना मेषादि द्वादश भाष बीचके कोष्टकमें बिंदुरेखा लिखना ॥ ७९ ॥ ॥ इति श्रीमहत्पाराशरहोरा- "शाखे श्रीमइण्यङ्ङ्कन्वयजटाशंकरसूनुश्रीधरेण विरश्चिता वाचनीभावाटी को प्रमोऽध्यायः ॥ १ ॥ है मा. लमं सुखात सुखं कामात् कामं खात् वं तात्र्यंश- टीका !. श्रीमत्वराशरऋषिः शिष्यायोपदिदेश हि ॥ मानदिन्यस्मिन्न- घ्याये तु द्वितीयके ॥ ९॥ अथास्मिन् द्वितीयेऽध्यावे भगवान् फवश्वरः स कलजातक फलविचारोपयोगित्वाद्भावदृष्टिफलसाधनानि मैत्रेयं प्रति स्फुट- यति तत्रादौ ससंधिमाबसाधनमा लममित्यादिलोकडयेन। अत्रादौ वा- कालिकं सूर्य स्पष्टं विधाय तस्मामानीय पूर्वार्थोकं दशमभावं च कृत्वा उभयोः पड्राशिमेलनॆन सप्तम चतुर्थमावौ च निर्माम ततः कां तनुमायः, मुख्ात् सुखभावात् संशोध्य अवशिष्टस्य व्यंशं त्रिभिरंश संपाद्यमे सुं- ज्यात्स द्वितीय भावो भवति, तमेव त्र्येश द्विगुणितं द्वाभ्यां गुणयित्वा लमे युंज्यात् स सहजभावो भवति, एवमोऽपि सुखं चतुर्थभावं, कामात सतममाषात् संशोध्य अवशिष्टस्य त्र्यंश मुखे संयोज्यतमयो भवति, तमेव ज्येश त्रिगुणीकृत्य सुखभावे संयोज्य रिप्रभावो भवति, एवमेव कामं सष्ठमयावं खादशमभावात् संशोध्य, अवशिष्टत्र्यंशं सप्तमभावे संयोज्य - त्युमाषो भवति, तंत्र्यंशं द्विगुणितं सप्तमभावे संयोज्य भाग्यभावो भवति. एवं वं दशमभावं च लनतः वनुभावात् संशोध्य माग्वदेव शिष्टत्र्यंश दश- मभावे संयोज्यायभावो भवति, तमेव द्विगुणीकृत्य दशमभाव संयोजिते व्य यभाव इति द्वादशभावा भवति । अथ संघीनाइ । द्वयोः प्राक्पयोर्भावयोः पूर्वीपतेः पूर्वभावापरभावयोगः तस्य यत् अर्थ समांशः संधिर्भवति एष- मुक्तं भवति तनुधनभावयोगार्थसंधिः तनुभावस्यस्यसंधिः धनभावस्य च आदिसंधिर्भवति एवं क्रमशः भावसंधयो ज्ञातव्याः । श्रीपृथ्वीपतिविक्रमां- भाषा । अब द्वितीयाऽध्याय में बलावलका लक्षण स्पष्ट बताते हैं. उसमें पहले चारह भावोंका साधन कहते हैं. जन्मकालीन इष्ट घटी पलके समयका स्पष्ट सूर्य करके सूर्यसे स्पष्ट लग्न और दशम भाव पूर्वार्ध में कझा उस रीतिसे करके मे राशि मिलायके सतवां भाव दशम धरना पडेलकू चौधेसाकस करके शेष जी रा का इ छः राशि मिलानेस 1 दिन मेकद्विमुणित युज्यालमादिषु कमात् ॥ १ ॥ पूर्वापरयुते- र संधिस्स्याद्भावयोर्द्वयोः ॥ एवं डादश भावास्तु भवन्ति टीका। दयुगर्थिक द्विजय सि शाके वाणरिपूरुविक्रममुनिश्रीसूर्यनारायणे । या सत्ये गुरुवासरे शुभमहाविष्णोस्तिथी श्रीधरो जातो लोकहितककारमतवा कीलालनाथे सुभे ॥ १ ॥ ममास्मिन्सुमहाग्रंथ उदाहरणकारणात् || पत्रिका सम्यक्परिष्कृत्य स्वचित्तसः ॥ २ ॥ संवत् १९.०० शाके १७६९ फाल्गुने कृष्णे १२ द्वादश्यां रौ २३१४३ पूर्वाषाढानक्षत्रे १३/५० सिद्धि- योगे २३१८ तैतिलकरणे श्रीसूर्योदयादिष्टवटी ८११६ अस्मादबाद जसाधनमाह | मंथगताब्दाः ३२३ चकं २९ शेषांका ४ अधिसः ३ मध्यमाहर्मणः १८६० अहर्मणः १८३२ पलमाः ६।४ रेखापश्चिमे ०१९ व रखंडा: ६०/४८।२० अयनांशाः २२१११५० ॥ अथामे उदाहरणानि मार- म्यते ॥ अत्र भावो दाहरणम् | लग्नं ०१६|३|४२ सुखभावः ३११११९६८ नयोरंतरं २१२५|१५|२६ अस्य त्र्यंशः ०|२८|२५१८ अयं लो योजितः जातो धनभावः ११४|२८|५० मानसशः ०|२८|२५|८ अयं द्विगुणित भाषा । लपमें जोडे तो द्वितीय भाव भया. बोही त्र्यंशकूं हिगुणित करके लघमें मिलावे सूर्यादिमध्यमग्राम स्युः | अथ जन्मचिगमम् | सूर्याविग्रहः सुष... रा. म. 4.40 २. .मं. ग. ज 0 १२ १२२१/२८/१६ १०२६२२,१६ १२.५१४७२१४१५८४७४९९ १११५३०१ १९५५४१५२ ४४ 129 ५३०२

३५:४१११/२६६४: ०

बा. तो सीसरा माव क्या ऐसा आगेभी करना जैसा क तृतकालके हो भाव बनाये वैसा चौक सातवें क्स में कमी करके का अंश निका ३. १२.१०८११९ ४:२७ ★★ इ. १०श : १४/५१४:३४.३२:१४१६०२:३ ननं २२२८४२४४४२० Enactras १४१७३५ 20% बृहत्पाराशरहीरोत्तरमागे- च ससंधयः ॥ २ ॥ दृश्याहिशोध्य द्रष्टारं पड़ाशिभ्योऽधि- का भवेत् || दिग्भ्यो विशोध्य द्वाभ्यां तू भागीकृत्य व टीका | ९१२६/५०११६ लो योजितः २१२६१५३१५८ जातोऽयं सहजमावः । एवं सुखसप्तम दशमभावेषु ज्ञेयमिति ॥ अथ संध्युदाहरणम् | लम ०१६१३१४२ घनमावः ११४/२८/५० अनयोर्योगः ११९०१३२/२२ अस्थाई ०/२०११६/१६ तनुधनयोः संधि एवं रीत्याग्रेऽपि क्रमशः संधयोः ज्ञेयाः एवं च द्वादश तन्नादयो डादशभावाः सन्धयस्स्युः | ल. सं. २. सं. ३ नं. | ४ | सं. ५ से. = [C] } 9 र् ६ 16 ४ १८ ५:४ 3184 ३ ५६ २८ ४१ ०.३ ४२ ३६ ७ शं. 3 ६ मं. 2 ६ २ ढ़े :5 २१७ 9 14:0 ६ १९ २५.५० १३ ८३३५४ 198 ८ से... १५.१२. ७ 4 2 Y 10] [199 199 ४१८ र् ३:छ 3199216 89 ६. ३ | २८४४३ ६५ ६५३४१२४ १६ ४०३० २५.५०५२ मावा: तन्वादयः संधयो भवति ॥ १ ॥ २ ॥ एवं भावसाधनमुक्त्वा षड्- क़साधनं वक्तुमारमते । तानि तु हरवलं ६ स्थानवलं १ दिग्बलं २ काल- बलं ३ निसर्गवलं ४ चेष्टावलं ५ इति बलानि षड़विधानि, तत्र स्थानादि- यंचविधस्यैक्यतया डम्बलस्यैव ऋणधनतया मुख्यत्वादादौ ग्बसाधनं वक्तुमा ग्रहष्टिसाधनरीतिमाह दृश्यादिति सार्धत्रिभिः । श्यात द्रष्टु योग्य तस्माद् अहाहावाद्धा द्रष्टारं पश्यंतं ग्रहं विशोध्य ऊनं कृत्वा शेषश्चेत् षट्राशिग्यः राशिस्थानापन्नषडंकेभ्यः अधिकः भवेत् तर्हि दिग्भ्यः दश रा भाषा। करना अब संधि करने का विधि बताते हैं. पहिले घरके भाांक और आरोके सम्बके अंक इन दोनों भावोंकू एकट्टे मिलायके पीछे उस अंकका अर्थ करमा सी संधि आए ऐसे बारह संधि करमा उसको करनेका उदाहरण संस्कृत टीम में है और २१ चक्र वहां विख्या है ॥ १ ॥ २..। अब इटिमल

(३९) शिभ्यो विशोषय शेष भागीकृत्य अवशिष्टराशिभागान्कृत्या मागे संयो- ज्यशयां हराभ्यां यद्भागादि फलं तदेव दृष्टयः भवतीति शेष तथा शराधिके दृश्यावशेषे राज्य के पंचाधिके सति विना राशि राश्यंकों- रत्य का डिमाः द्विगुणिताश्च मागाः अंशा एवं दृष्टयो मवंति तथा वेदा थिके वेदेभ्यश्चतुर्ग्यः अधिके दृनदृश्यावशेषे राज्यंके सति भूताव्यंचभ्यूः त्यजेत् विशोधयेत् शेषरव भागा एव दृष्टयो भवति तथा विधिक जी णि च तानि मानि राशयश्व त्रिमानि तंग्योऽधिके प्राग्वदवशिष्टराश्य के स ति अर्णवतः चतुर्ग्य: विशोध्य द्वाभ्यां यलव्धं तत्रिंशतं त्रिशद्धिः युवं मागस्थानमित्यर्थः । तष्टितथा प्राग्वदवशिष्टे कराधिके राज्यके सति राशि बिना सइयके परित्यज्य ये अवशिष्टा भागाः ते तिथियुताः कार्या इति तथा प्राग्वष्टिर्भवेत् तथा रूपाधिके प्राग्वदवशिष्टराज्य के सति चिना राशि राश्यंकं विहाय मागा द्वाभ्यां विभाजिताः दृष्टिस्थान् । अत्र क्रमेणो- दाहरणानि तत्रादौ पडधिकोदाहरणम् | द्रष्टा चंद्रः ३॥५॥२९१ दृश्मः सूर्यः ९॥७७५१४३ अरमाद्विशोध्य शेषः ६|२|३|४२ अयं दिग्भ्यः विशोष्य अं काः ३|२७|५६।१८ एतदुपरिस्थरायंक्रमागाः ९० मूलभागाः २७ मिलि त्वा जाताः १९७१५६१८ द्वाभ्यां भाजिताः ५८/५८९ इयं दृष्टिरित अथावशिष्टशराधिकरायकदृष्ट्युदाहरणम् | द्रष्टा चंद्रः ३१५५२११ दृश्यः सूर्यः ७५१४३ अस्मादीन शेषं ५|२|३|४२ राश्यंकं विहाय शेषमंशा- दि २१३१४२ द्विगुणीकृत्य ४॥७१२४ इयं दृष्टिरिति । अथावशिष्टवेदा ४ कराश्यंकदृष्टशुदाहरणम् | द्रष्टा चंद्रः ३३५१२११ दृश्यः सूर्यः ७५१४३ अस्मादीन: शेषांका:४|२|३|४२ भूताः ५ शोधिताः शेपाः०।२७१५६१८ इयं दृष्टिरिति । अथ त्रिभाधिकशेषरादयंकदृष्टदाहरणम् | द्रष्टा चंद्रः १५६ २।२१ दृश्यः सूर्यः ६७१५१४३ अस्मादीन शेषं ३।२।३१४२ एतत् अर्थ वेम्यः विशोध्यावशिष्टं २।२७१५६।१९द्वाभ्यां विभज्य लब्धफलं १११३१५८१५ एत ४३५८९ जाता दृष्टिः। अथ करा २ धिकावशेषराज्यको बाहरणम् । इष्टा चंद्रः ३३५१२११ दृश्यः सूर्यः ५११५४२ अस्मादीम २५२१३१४२ अत्रत्मराश्यकं परित्यज्य अवशिष्टाः ३२४९५ पलादिवर्णनाघ्यायः २ टीका | बृहत्पाराशरहोरोसरमाणे- दृष्टयः || ३ || शराधिके बिना राशि भागादिनाध्य गृह- यः ॥ वेदाधिके त्यजेद्भुताङ्गागादृष्टिबिभाविके ॥ ४॥ कि शोभ्यर्णवतो द्वाभ्यांलब्धत्रिंशद्युतं भवेत् कराधिके विना- • राशिभागास्तिथि युतास्तथा ॥ ५ ॥ रूपाधिके बिमा राझिं टीका । युंता: १७१३|४२ इयं दृष्टिरिति । अथ रूपाधिकावशेषराश्य कोदाहरणम् । द्रष्टा चंद्र ८|२५|३७/१६ दृश्यः सूर्यः १०|४|१४|२२ अस्मादीनः शेष १९८१३७१६ अत्रत्यराशि त्यक्त्वा शेषभागाः ८८३७/६ द्वाभ्यां मक्ताः फ ४१८३३ इयं दृष्टिरित ॥ ३ ॥ ४ ॥ ५ ॥ एवं सर्वग्रहसाधारणदृष्टयानय- भाषा | करनेकी रीति बताते हैं, जिस ग्रह के ऊपर जिस ग्रहका या भावकी दृष्टि है उस मेंसे देखनेवालेकू कमी करके शेष जो छः राशिसे जादा होने तो दस राशिमें गिरायके उसके अवशेष राशिके अंश करके उसका दोसे भाग लेके गरे फल व्यायामही दृष्टिबल होता है. और दृश्य द्रष्टाका शोषन करके ओ शेष अंक आद वे पांच से जादा होने सो राइयंक छोड़के अंशकूं द्विगुणित करना ओही दृष्टियां होती हैं. शोधन करके शेष राश्यादिक अंक चारसे जादा होवे तो पांच में शोधन करके जो अंश आवे ओही दृष्टि होती है. और शोधन करके शेष राश्यादिक अंक तीनसे जादा होवे तो चार शोधन करके दीसे भाग लेके जो ल क्यांश अंक है उसमें तीस मिळाना. वह इष्टि होती है. ऐसा शेषांक जी दोसे जादा होवे सो वे राशिकू छोडके अंश जो है उसमें फै घरा मिळाये ओही दृष्टि होती है. शेषांक एकसे जादा होवे तो राशिक अंशको दोसे माग देना ओलब्ध माने ओही दृष्टि जानना इसका उदाहरण टीमें दिखाया है. इसके चस्पष्ट यहाँ दिखाया है ॥ १०.४५ 2:1944-21 अथ ग्रहदशा . सु.वि. सं. ब. गु... यो FAUHILAH श. 48 PIRIN Joonioun श्वकादिवर्णनम्म्यान २: भागा हाम्यांविभाजिताः॥ त्रिदशे च त्रिकोणे व चतुरखे क्रमादथ || ६|| शरवेदाः खराभाथ्व तिथयो योजिताः क्र टीका | नमुहका अधानंतर शनि गुरुमोमानां द्रणां स्थानविशेषेण संस्कारविशेष- माह त्रिदश इत्यादिसार्द्धश्लोकेन । शनिदेवेज्यभौमानां शनिमां दृष्टण क्रमाचिदशे ३(१० स्थानद्वये त्रिकोणे ५१९ स्थान पर स्पानद्वये च तत्तत्स्थानस्थग्रहे च दृश्ये सति आदौ पूर्व उक्तसंस्कारण - श्वाहिशोध्येत्यादिना संस्कृतेति आदौ शब्दार्थ: या दृष्टिना तंत्र - मात् क्रमशः शरवेदाः ४५ शनिदृष्ट्यां खरामाः ३० गुरुदृटयां तिथयः १५ भौमदृष्टयां व योजिताः संयुक्ताः कार्याः । अनेन विशेषसंस्कारेण शनि- शुरुममानां प्रत्येकं उत्तस्थानद्वये दृष्टिः स्फुटा रपटा मवेदिति । अत्रोदा हरणम् । तत्र शने: द्रष्टा शनिः ९१८११७ दृश्यो भृगृः १११७।१४ अयं दृश्यः द्रष्टुः शनेः तृतीयस्थानापन्न अस्मादृश्याष्टारं विशोषय शेषांकाः १२ ५७ रूपाधिके विना राशिमिति राश्यकं त्यस्का शेषांका: २८०५८ एते मा गाद्वाम्यां विभाजिताः फलं १४/२५ अयं सर्वसाधारणसंस्कारो जातः तस्य विशेषसंस्कारस्तु त्रिदशे शरवेदा इति ४५ इमे योजिताः जाता तृती मस्थानीयशनिस्पष्टदृष्टिः ५९१२९ एवं रीत्यादशमस्थानेष ज्ञेयम् । एवमेव प्रकारेण गुरोः ५।९ स्थानयोः पूर्वोक्त सर्वसाधारणदृष्टिसंस्कार विभाग मि वस्तु स्खरामा ३० योज्याः इति त्रिकोणस्थानयोरुदृष्टि स्पष्टय स्यात् एत्र- मेच भौमस्य ४५८ स्थानीयदृष्टिविचारे सर्वसाधारणसंस्कारोंते विशेष संस्कार भाषा | ऐसा साधारण सर्व महाँका दृष्टिलकहके शनि, गुरु, मंगलका विशेष शिक कहते हैं. आगे जो दृष्टिबल लानेन प्रकार बताया है, ओहीं रीति महाँका दृष्टिषल लाना. परंतु शनि जो तीसरे हिले लाये हुवे रुटिफहमें पैंतालीस और मिलाना ९ मेटि होतो पहिलाये ज्ञानामंगल में घर में घरमें देखता हो तो प होती है. को में तीस मिलाया औ तो पहिले अमे बृहत्यामराम्होरोत्तरमागे- भात ॥ शनिदेवेज्यभीमानामादौदृष्टिः स्फुटा भवेत् ॥ॐ नीचोनं तु ग्रहं भार्धाधिके चक्राहिशोधयेत् ॥ भागीकृत्य टीका | तिम १५ योजिताः कार्या इति स्पष्टभौमदृष्टि चतुरस्रस्थानयोः स्यात् ॥६॥आएवं प्रथमं हम्बलमुक्त्वा क्रमप्राप्तं षड्बलांतर्गत द्वितीयं पंचविथस्था- नवलं उच्चबले १ सप्तवर्गवलं २ युग्मायुग्मबलं ३ केंद्रादिवलं ४ द्रेष्काणवलं. ५ ऐति तत्रादौ उच्चबलमा नीचेति । अहं सूर्याद्यन्यतमं नीचोनं स्वनीचेन नं कृत्वा भार्थाधिक उर्वरिते पाश्यधिके सति चक्रात् द्वादशराशिभ्यः विशो- ध्येत् । अनंतरं नोचोनपडधिकं चऋतः शुद्धं गृहं भागीकृत्य राशियागाच कृत्वांशेषु नियोज्य तत्रिभिर्भक्तं भाजितं लब्धफलं उच्चनलं एतत् संज्ञकं बलं भवेत् स्यात् । अत्रोदाहरणम् । रवि १०|४|१४ नीचे ६११० ऊनं ३। २४|१४ इदं षड्ाश्यूनं भागीकृतं ११४१४ त्रिभिर्मक्तं ३८१४ इदं सूर्यस्यो भाषा | अर्थाचबरुचक्रम्. गु शु. श. मो.सु. A t A 3 5 १३ | ३३ | १३ | ३८, ४५ २४ ५४ २ 7 6 [+] [२] १८१७/४० २१ २९ | १४२७ ३६ ४. अथ तात्काडिकमैत्रीचक्रम. 5. चं. मं. यः ग. शु. . . . . . . . चं.मं. स.चं सू. J डा. बृ.भू.शश. गु.श. श.११. झ. प्र. शु. प.म ग. दु. ग. [सं.ध. | रात बु.. मं. गु. मित्र. 3. श. अथ समबर्ग बलचक्रमिदम, स्व. ऽस्मि [ मि. स. D ★ ३० २० 9 3 P १७ ५० इं 0 अथ नैसर्गिकमैत्रीचक्रम्. चं. मे[बु.गु.१ स.चं सु.चं. स.. यू. मं. श. C शं. SET. 5 ० 2 [२ + . प्र |मश्व ब्र.श. बु. मिश्र. I यं. 1 शु. सम ' गु.श. श. श. ० ब्रु. चंड. रा.डा. शत्रु, शु. पंधरा मिलाना. ओ दृष्टि स्पष्ट जनना, उदाहरण संस्कृत टीका स्पष्ट है ॥ ६ ॥ ७ ॥ अब उबवल कहते हैं. जिस ग्रहका उच्चबल करना होवे उस अहं केशरी अंशमें अपनी नीचकी राशि और अंश कमी करके जो गाी रहीं यो गारी ओ कभी छः अंशसे आदा होवे तो बारहमें शुद्ध करके राशिके अंश करना. उसमें नीचे अंश मिलायके तनिसे भाग लिये जो लब्ध आवे उसकूं. उपगल गु. स. स.घं लादिवर्णनाच्याव त्रिभिर्भकं फलमुज्जवलं भवेत् ॥ ८॥ मूत्रिकोणस्वर्भाचिमित्र- टीका जबलोदाहरणमिति सर्वग्रहेषु ज्ञेयमिति ॥ ८ ॥ अथ स्थानवलांतर्गत डि. तीयसप्तवर्गबलमाह मूलेत्यादिसार्थ श्लोकद्धावितिपदाधिकेन । अत्र यस्य कस्यापि रव्याद्यन्यतमस्य सप्तवर्गजं बलं ग्राह्यमस्ति तद्ग्रहसंबंधि वर्तमान- ग्रहहोरा द्वेष्काणसप्तमांशद्वादशांशत्रिंशांशाधिपतीनां मूलविकोणस्वाधि मित्रमित्रसमाधिशत्रु ग्रहस्थितानां क्रमशः भूतान्धि ४५ खराम ३० नव २० तिथि १५ दिक १० युग ४ द्वि २ परिमितं बलं ग्राह्य अत्रेत्वं तत्वं स्ख्या- धन्यतयस्थ महाद्यन्यतम सप्तवर्गपतिः स्वमूलत्रिकोणे एव विद्यते नेसहल ४५ ग्राह्य तत्र न वेत्स्वक्षंस्थे सति तडलं३० ग्राह्यम् तत्रापि न चेदधिमित्रस्थान स्थिते सति तहलं २० आह्यम् तत्रापि न चेन्मित्रस्याने स्थिते सनि तहस १५ ग्राह्यम् तत्रापि न घेत्समराशिस्थिते सवितहलं १० आह्यम् तत्रापि न चेदरिस्थानस्थिते तडलम् ४ तत्राप्यसति अविशत्रुस्थानजं बलं २ ग्राम मूल त्रिकोणादिपूर्वपूर्वाधिके भावे उत्तरोत्तरक्रमशः उपलब्धगोणस्य ग्रा त्वं ज्ञेयम् । मूलत्रिकोणादधिकमुचस्थानं तत्रस्थे ग्रहादिवर्गपतो उस स्थानजमेव आह्यम् । तदभावे मूलत्रिकोणादिजमिति पूर्वाधं समवर्ग- जलविवारप्रकरणे उच्चस्थबलग्राह्यत्वप्रामाण्यादिति । ननु कस्यापि ग्रह- होरायधिपस्य मूलत्रिकोणस्वक्षेत्रसंबंधद्धये उञ्चमूलत्रिकोण स्वक्षेत्रसंचचत्रये च कयमिति चेत्पूर्वार्धोतिप्रामाण्याद्वयवस्थोच्यते । तत्र रखेः सिंहरा शिषर्तमानस्य मूलत्रिकोणस्वक्षेत्रस्थानद्वयसंबंधः अत्र २० अंश वर्तमानस्य मूलत्रिकोणोक्तं ४५ बलं ततत्रिंशदंशपर्यंत स्वक्षेत्रजं ३० बलं ग्राह्यम् । एवं वृषराशिवर्तमानस्य चंद्रस्य उच्चमूल त्रिकोणस्थानडय- संबंध: अत्रतु ३ अंशपर्यन्त मुद्दोक्त ११०० ततस्त्रिंशत्पर्यन्तं मूळत्रिकाशजं ४५ बलं ग्राह्यम् । एवं मेषराशिवर्तमानस्यभौमस्य मूलत्रिकोणस्थक्षेत्रां धद्धर्य अत्र १२ अंशपर्यंत मूलत्रिकोणोक्त ४५ तवश्र स्वक्षेत्रोक ३० भाषा। कहा || ८ || अव सर्ग पल कहते हैं. जिस सूर्यादिको बृहत्पाराशरहोसेतरपागे मित्रसमारिषु॥अधिशत्रुगृहे चापि स्थितानां कमशो बलम टीका | 0 एवं कन्याराशिवर्तमानस्य बुधस्य उच्चमूलन्त्रिकोणस्वक्षेत्रस्थानत्रय संबंध: अत्र तु १५ अंशावधि उच्चोक्त ११०० ततो विंशत्यंशपर्यन्तं त्रिकोणोक्त ४५. तसिंगदशपर्यन्तं स्वक्षेत्रोत ३० एवमेव धनूराशिस्थ गुरोर्मुल त्रिकोणत्य क्षेत्रसंबंध अत्र १० अंशपत्रिकाणोक्त ४५ ततः स्वक्षेत्रोत ३० बल आहाम् । एवं तुलाराशिस्थञ्चक्रस्यमूल त्रिकोणस्यक्षेत्रद्वयसंबंधः अत्र १५ अंशपर्यंत मुलजि कोणोक्तं ४५ ततश्व स्वक्षेत्रोक्तं ३० एवं कुंभराशिवर्तमान- स्पाने र्मूलत्रिकोणक्षेत्रद्व्यसंबंधः अन्न २० अंशपर्यन्तं भूलत्रिकोणोकं ४५ ततश्व स्वक्षेत्रोक्तं ३० चलं बाह्यम् । अस्मोदाहरणम् । अथाचकमान्मूलत्रि- कोणस्वर्बाधिमित्रमित्रसमाधिशत्रुस्थानोक्तानि सप्तवर्गबलोदाहरणानि । रविः १०|४|१४|२२ कुंमस्थः तत्पतिः शनिः १०/८/१७/३० स्वमूलत्रिको अस्मः अतस्तहलं स्वमूलत्रिकोणस्थोक्त ४५ इतिविंशत्यंशर्यन्तम् । ततश्च स्वोस्थोक्त ३० ग्राह्यमिति क्षेत्रबलविचारे मूलत्रिकोणस्थोदाहरणम् । अत्र तु कल्पितोदाहरणम् | चंद्र ३/१०/५/२ अर्थ चं होरायां व • होरापति चंद्रः स्वक्षेत्रस्थः अतः दोरायल विचारे स्वक्षेत्रस्थोक्तबलं ३० ग्राहामिति स्व- क्षेत्रोदाहरणम् । रविः १०१४/१४/० अयं वृश्चिकनवांशे वर्तमानः तत्पति- माँगो मीनराशिस्थः तत्पतिर्शुरुममस्याधिमित्रः अतः अधिमित्रोक्तं बलं २० नवमांशविचारेणाऽत्रमाद्यमित्यधिमित्रच लोदाहरणम् । रविः १०४१४ २२ अयं मीनद्वादशांशे वर्तमानः तत्पतिर्शुमित्रक्षेत्रे वर्तमानः अतोञ्ज मित्रोक्तं बलं १५ माह्य मितिमित्रचलम् | चंद्रः ८२५/२९/९ अर्थका विशेषसिद्रेष्काणे वर्तमानः तत्पतिः सूर्यः समक्षेत्रस्थ: अतोत्र समोक्त १० बल ग्राहाम इति समजलोदाहरणम् ॥ ५ ॥ अथ बुधः ९|१०|३४|० अयं कन्यासतमांशे वर्तमानः सत्पतिर्बुधः शनिक्षेत्रस्थः तस्य बुधेन पंचधा मैय वादश ४ ग्राह्यमिति सप्तमांशविचारे शत्रुषलोदाहरणमिति ॥ ६॥ रविं: १०/५१७७९ अयं कुर्भात्रशांश स्थितः तत्पतिः शनिः अधिशत्रुक्षेत्ररथ अतस्तवलं अधिशकं २ निशांशविचारे ग्राह्यमिति अधिशत्रुषलोदाहर- ॥८॥९॥ २ पादिवर्णनामावः ९० भाषा। करना होवे तो ओ ग्रह मूल त्रिकोणका होने तो उसका ४५ लेना स्व राशिका होवे तो तीलका बल लेना, अधिमिश्रका होवे सो बीसका बल लेना, मित्रका होवे तो पंधराका बल लेना, समस्थानका होवे तो इसका मट शत्रुका होघे तो चारका बल लेना, अधिशत्रुका होबे तो दोका बल लेना ॥ # नं. : म. घं. मं. सू.पु. स. नं. .... | न. ...श. बु. श. मं. शु. ध..श. D 0 चं. a सू CRE १३ श A स्व. 6 १२० ११ १२ १० यु.गु. श. श. क्य.मि.मि... मि. स्त्र. श. ४ ५ ४ ४ ४ ४ स्व.स्व.मि. .मि. मि. 19 4 श. 31 श स्व. E- 9 d शु. मं. पं. अथ पंचया मैत्रीचक्रम्. गु. G His s जय समवर्गचक्रम् चं. मे... |..श.प्र. → ६ १२ २.७.५ शु.ग्र. जू. शु. श्र. स. मि. मि. श. मि.मि. स. ८ २:३ २० .मं. शु. बु. गु.श. द्रे. स. मि.मि. झ.मि. एम. १२ ६.१३६ १२ गु.. श. बु. मि.श. स्व. श. मि. ३३ V १० २,५२ मु. शु..शु.. शु. मं. मि.मि. स्व. 1 R श, ★ 50 <*

• .

अन उमि.मि. श..मि. श. श. गृ. हो. स्व. न. त्रि. ! सु. म श. बु. श. गु. १. बु. पू. चं D ८ C C [स... मी बु. ए. शनश 0₁ ३०१५/१५३०३०१५.३० poloni Cop jag ९१९३०३० १५३० CC la २= १०.२०१५/४,१५,३७ e. 2100 सप्तदर्गवचम् ३३०.५५/१५४१५१५१० 10 C ११८५१५३ श. 27. 2 IDE ३०२० १५.२०:१०४ १५ CCD २०१५/२०४१४ ★ प्रहा अमित्र. पत्र. समु. शत्रू... निश आहा यू. हो. स. न. ET. सोश. वृहत्पाराल भूताब्धयः खरामाश्र्व नखास्तिथिर्दिशो युगाः ॥ द्वाविंदु शुक्र युग्मांशे तिथिरोजांशगाः परे ॥१०॥ केंद्रादिपस्थि टीका | अथ स्थानबलांतर्गत तृतीयं युग्मायुग्मबलमाह द्वाविंदुकान। अत्र द्वाविति पदं पूर्वान्वयि इंदुशुको चंद्रभृगु युग्मांश युम्मश्वासार्वसन त स्मिन्समांशे ग्रंथांतरप्रामाण्याधुग्मराश च संतो तिथि १५ संख्यार्क क्लं दवां तास एवं परे रमिभौमधुगुरुनयः ओजांशगाः ओजश्वासावंशथ तस्मि नाच्छंतीति तथा विषमांशगा इत्यर्थः । प्राग्वद्विश्मराशिस्था अपि सिधिय १५ दरित अर्थाद्भुक्तान्यराश्यंशगता बलहीना इति ज्ञेयम् । अत्रोदाहरण- माह | अथ युग्मायुग्मबलोदाहणम् | चंद्रशुको ८।२५।२९१० इस अयुग्म राशिसंबंधियुग्मनवांशे वर्तमानौ अतस्तद्दलं युग्मशविचारेण मह्यम् । अ पिच चंद्रको १|४|४|५ विषमांशस्थावपि ग्रंथांतरप्रामाण्यात्समराशिस्थि- त्या १५ बले दस इतियुग्मबलोदाहरणम् । अथायुग्मबलोदाहरणम्। रवि- भौमबुधगुरुशनमः एते पंच महाः ११४।५।७ एवं युग्मराशावपि विषमांश- स्थित्या अपि च २।४।५।७ एवं युग्मांशस्था अपि विषमराशिस्थित्या बलं १५ दरित्ययुग्मोदाहरणम् ॥ १० ॥ अथ स्थानबलांतर्गतं चतुर्थ केन्द्रा- भाषा । भुम Prāt अय युग्मायुग्मनस चकम् अथ केद्रादिवलपक्रमिदम् मू.चं. मे... ग्र. श. श.पो. स. धं. मं. पु.गु. शु. श.पो. A nic 3 C 5 5 ० 1990. ०१.०० १३ ३०५४५ 1.. G ३०११ 5 ० 9 २ P D अत्र युग्मायुग्म बल कहते हैं. चंद्र और शुक्र यह दोनों सम राशि सम नवमां- शके होने तो पंधराका बल लेना. विषम राशि विषम नवमांश के होबे तो बलहीन शून्य बल जानना और सूर्य, मंगळ, चुप, गुरु, शनि, यह विषम राशि विषम न नही तो १९ का बल लेना. और सम राशि सम नवमांशके होवे तो शू.. ॥अबका केंद्र कहते हैं. जन्मलप्रसे जगह 1 ता सतात्पष्टिस्त्रिंशतिथिः क्रमात् ॥ आदिमध्याक्सनक स्थिताः क्रमात् ।।११। पुनपुंसकयोघाख्या द- टीका | दियलमाह केन्द्रेत्यर्थेन । लनात्सकाक्षात्कंद्रादिषुस्थिताः येषु तानि गणफरापोकिमानि सेषु केंद्रपणफसपछिमेषु स्थिताः क्रमेण पी. ६० त्रिशक् ३० तिथि: १५ बलानि वरिति । अथात्र केन्द्रका णम् | जन्मलमे ५॥२॥२७॥४ कन्याख्यं अस्य केन्द्राणि कन्याभनुनमिङ नानि अवस्था ग्राः षष्टिः ६० बलदाः । तुला मकरमेषकर्काणि एनफरसंहा नि अवस्था ग्रहाः ३० बलदाः । वृश्चिककुंभवृषभसिंहा ख्यानि आपोहिप- झानि अवस्था ग्रहाः १५ बलदाः । इति केंद्रादिवलोदाहरणम् 1 अथवा नवलांतर्गत पंचमं द्रेष्काणबलमाह आदीविद्वादशश्लोकपर्यंतम् । यद रव्यादयः आदिमष्यावसानेषु प्रथममध्यमांत्येषु द्रेष्काणेषुकमा कमेण नपुंसक्योपारव्याः एतत्संज्ञकाः स्थिताः वर्तमानाः सतस्तिथिवलं १५ दशः एते एव षड्वर्गगताः स्वेषां षड्वर्गेषु गताः वर्तमानाः संतः ३० बलं दद्युः अर्थात् कमोऽक्तान्यद्रेष्काणे वर्तमाना विबला इत्यः । बुव मुकपंचमकारकं स्थानबलं विदुः पूर्वाचार्या इत्यष्याहारः। अथ ष्का- लोदाहरणम् | जन्मल ५|८|२७१४ सूर्यममगुरवः एते पुरुषसंज्ञका बहाः ५।७१२१९ अथ वा ७|४|११३५ एवं वर्तमानाः कन्याप्रथमद्रेष्काणे वृद्धिक प्रथमद्रेष्काणे वा वर्तमानाः अतः १५ फलदाः पुस्त्वे सति प्रथमद्रेष्काचे स्थितत्वाय बुक्शनी कीवसंज्ञो ५११३१९११७ अथ वा ९१७७११ भाषा । जंय देप्फरमवलम् ...... श t F F 5 १५१५० $4 5 अब पंचानां योगचभू. ए. च. "मे. इ. ख का प ८३४ a you LAV

VANA मे १२४१७११ बैठा होने तो साठका बल लेना और से ५/८/११ ययान में बैठा होतो (४८) बृहत्पाराशरहोरोचरभागे- पुस्तिथिवलं ग्रहाः ॥ स्वषड्वर्गगतास्त्रिंशदेव स्थानवलं विदुः ॥ १२ ॥ अर्कात्कुजात्पुखं जीवाज्ज्ञाञ्चास्तं लग्नमा- टीका | वर्तमानाः एवं कन्याद्वितीयद्रेष्काणे मकरद्वितीयद्रेष्काणे वा वर्तमानाः असंः १५ फलदो भवतः क्लीवले सति द्वितीयद्वेष्काणस्थत्वात् तथा शुक्र चंद्रो त्रीसंक्षको ५|२२|१७|२ अथ वा १०।२५। ७७५ एवं कन्यान्त्यद्रेष्काणे कंमत्यद्रेष्काणे वा वर्तमानौ अतः १५ फलदो ज्ञेयो स्त्रीत्वे सति अंत्यद्रेष्का- ने स्थितत्वात् तथा एते एक षड्वर्गविभागेन स्ववर्गगताः संतः ३० बल | धुरिति ।। ११ ।। १२ ।। एवंषड्वर्गीतर्गत पंचविधं प्रथमं स्थानबलमुक्त्या द्वितीय दिग्बलमा अर्कादित्यादिसार्धेन । अर्काद्रवेः कुजाडौमात्सुखं च तुर्थभावं विशोध्य षड्भाधिके षड्डाश्यधिकेऽवशिष्टे सति चक्रात् १२ अंकात् विशोध्य शेष भागीकृत्य राशिभागान् भागस्थानांके संयोज्य समाप्तं त्रि- मिर्भक्तं यत्फलं तहलं भवति एवमग्रे जीवाहुरोः झाडुधाच अस्तं सप्तम भाव विशोष्य प्राग्वत्संस्कारे कृते बलं भवति एवमार्कितः शनेः ल तनुभावं विशोष्य तथा भृगो: शुक्राचंद्राच्च मध्यलक्षं दशमभावं हित्वा विशोघ्य मा- • ग्वत्पद्माधिके चकाद्विशोध्य भागीकृत्य च रामाप्तं फलमेव तहलं भवति. भाषा | ३२२६/९/१२ यह आपोक्लिम स्थान में बैठा होवे तो पंघराका बल लेना । अय ष्ण कहते हैं. पुरुषग्रह सूर्य, मंगल, गुरु, यह तीन प्रथम द्रेष्काणमें कहते है। दश अंदशके अंदर होते ती १५ का बढ़ लेना. इससे ज्यादा अंश होवे तो. बलहीन जानना. ऐसा नपुंसक ग्रह बुध शनि यह दोनों मध्य द्वेष्काण में अर्थात् दस अंशसे ज्यादा व वीसके अंदर होबे तो १५ का बल लेना अन्यथा बलहीन जानना. स्त्रीग्रह शुक्र चंद्र तीसरे द्वेष्काणमें होने सो पंधराका बल लेना अन्यथा लद्दीन जानना, इस द्वेष्काणवलमें थोडा विशेष कहते हैं. जो ग्रह अपने ग्रह होरा आदि में हो तो तीसका बल लेना ॥ ११ ॥ १२ ॥ अब महोका दिनका बद्ध कहते हैं. राज्यादि सूर्य और राश्यादिमंगलमें चतुर्थ भावकी राश्या विक दिवर्णनाध्यायः किंतः ॥ मध्यमं भृगोचंद्रादित्वा षड़भाधिके सति ॥ १३॥ चकाहिशोध्य समाप्तं भागीकृत्य च तद्रलम् ॥ आमव्या- टीका ! इति दिग्बलम् । अयोदाहरणम् | अर्क १०९४११४ अस्मा ३२१/१९ हित्वा शेषं ७।२।५५ इदं षड्भाधिकं चक्राद्विशोच्यावशिष्ट ४२७५ स्व मागाः १४७५ त्रिभिर्भक्ताः लब्धं फलं ०४९/९ जातं रविदिग्बल एवं स र्वत्र ज्ञेयमिति ॥ १३ ॥ अथ षड्बलांतर्गतं तृतीयं कालवलं सार्वविंशति लोकपर्यंत तत्रादी आमध्यान्हादित्यादिसपादयेन नतोन्नतबलमाह - मध्यान्हात् अर्थरात्रं मध्यान्हमारभ्यार्धरात्रपर्यंत मध्यरात्रिमारभ्य मध्यान्ह- पर्यंतं दिवा दिवसः रात्रिः प्रसिद्धा इति क्रमात् नतोन्नते ग्राह्ये एवमुक मवति मध्यान्हमारभ्यार्धरात्रिपर्यंत इष्टकालस्य नतं कृत्वा तदेवास- स्कारे ग्राह्यम् । मध्यरात्रिमारभ्य मध्यान्हयेतं इटासत्पादित तस्य उन्नतं कृत्वाग्रिमसंस्कारे ग्राह्यमिति । अथ दिवाशब्दोक्तोषतस्य नामो द्विला: द्विगुणिताः अर्कभार्गवसूरीणां रविशुक्रगुरूणां दिवाबलं भवति त या उक्तनाडयः इमाः पश्टिभ्यो वर्जिताः कृत्वा यदवशिष्टं तत्तेषामेव रात्रि- बलं मवति भौमचंद्रशनीनां तु अन्यथा उक्तक्रमविपर्ययेण ज्ञेयं एवमुक्तं म वति अर्कभार्गवसूरीणां दिवाबलवत्संस्कृतं भोमचंद्रशनीनां रात्रिबलं भवति तथा तेषां उक्तरात्रियलवत्संस्कृतं एषां दिवाबलं भवति इत्यन्यान भाषा | कमी करके शेषांक छःसे जादा होवे तो बारहमें घटायके राशीकू अंशादिक करके तीनसे भाग लेना जी लब्ध आये वो दिग्बल जानना, ऐसा गुरुबुध में सप्तम भाव घटायके पूर्वसरीखा बल स च " में, बु. १, शु, न सी, अथ दिग् लामा. और शनिमें लश कम करना शुक्र और चंदने दशमभाव घटायके पूर्वरीतिप्रमाणसे बल जानना 1 इति १५१२८१०१२५ दिग्बलम् ॥ १३ ॥ अब नतो अत बल कहते हैं. मध्यान्ह का लेके पर्वत जो समय इष्टकाल होवे तो दिवाबल. नतके तरफ्ते सूर्य i... २४९१६२३१ बृहत्पादोभाय षष्टिवलं भवेत्॥१८॥आवाने चिरप्रवेशे तु त्रिंश बलमा ज्ञाऽमंदेशुकाराः पतयः सर्वदा मुरु॥१९॥ वर्ष- • मासविनेशानां तिथिस्त्रिंशरार्णवाः ॥ कालहोराधिप- डीका । सर्वरात्रिदिवा षु गुरुः सर्वदा दिनरात्रिसर्वत्रिभागेषु जन्मललाधान- चित्प्रवेशविचारे च कृपयलदो ज्ञेयः । अथोदाहरणम् । दिनमानं २७१४८ तस्य त्रिम ९/१६ इष्ट १२।१७ एतरकालीनं लक्षं आधानं चित्प्रवेश । दिनद्वितीयभागे बर्तते अतोस्थ पतिः रविः लग्ने १1०1० तथा आधाने ०१. (३०१० अर्धनलं तथा चित्प्रवेशे ०१४५० पादोनं एवं कमेण बल्दो ज्ञेयः सुरोस्तु सर्वदा मलदत्यात्स्पष्टसुदाहरणम् एवं सर्वत्र ज्ञातव्य मिति॥१८॥१९॥ अर्थ काळवलांतर्गतं चतुर्थ वर्षमासदिनहोरेशबलमाइ वर्षादितिसार्ध लोके- न । वर्षमासदिनेशानां वर्षमासदिनपतीनां कमात् तिथि: १५ त्रिंशत् ३० शराचा: ४५ कालहोराधिपस्य होरापतेः एवं पूर्णरूपं बलं उदाहृतं कथितं | आघाने तु वर्णादीनां चतुर्णामपि त्रिंशत् ३० अर्धवलं ब्राह्मस् तथा खिला- भाषा । अय दिनराविभागक्रम अथ वर्षमासादि कम् .....श. य. स... मं. बु... श... 3. 9 ०१२ ०:२po • 12 १०.३० . . P D 03. 6 à P OF e . 0:3 41 करके वे छः भागके छः अभिपति हैं. बुध, सूर्य, शनि, चंद्र, शुक्र, मंगल, ग्रह हैं, मकरके जानना पीछे जिस भागमें रूम होवे उस भागका जो अ चिपति होने रे ६० साठ कलात्मक बल देता है. और यहीं रीतिसे आधानका- चार हो तो तीस ३० का बल ग्रह देता है. चैतम्यप्रवेश कालका विचार होनें तो पैतालीस ४५ का बल देता है. अन्य ग्रहोकी बलहीनता जाननी गुरुका एकमल है ।। १८ ॥ १९ ॥ अम वर्षपति, सासपति, दिनपतिका बल कहते है. का उदाहरण टीकामे दिखाया है, उस मार्गसे वर्षेश, मासेश, दिनेश, नावपति बहमें १५ पंधरा कलात्मक बल सेना मासपति ती पूर्ण बलमुद्राइतमा २ आघाने शेतु शि टीका। वे शरजलाकरा: ४५ पादोनं पलं माझमिति । अथवर्षानं श्लोकोक्तविषयोदाहरणं च अत्र केशव्युदाहरणोत्तलोकः । “द्विठोय इका- अवधुनिचयश्चक्राइतेः षट्शरैः ५६ षट्द २६ व युतः सेषु ५ व खांगाग्निभिः ३६०७ खाज्याशै ३० तिः फल गुणश्यम चक्र निम्नाक्षखो ५1० एते द्वि २ त्रि ३ युते नगो ७ वैरिकेतिमा मासपो ॥ " ग्रहलाघवच्चुनिचयः १८३२ चक्रं २९ अनेन इतैः गुणितेः षट्- शरैः ५६ जातैः १६२४ युतः ३४५६ सदाणतपनः १२५ एभिः युक्तः २५८१ रवांगामिभिः ३६० भक्तं जातं फलं ९ गुण ३ नं २७ एतत् चक्र २९ अनेन निम्नाक्षाः ५ जाताः १४५ एमिरुपेतं १७२ एतत् द्धि २ ९७४ इदं नगोर्वरितं सप्तभिस्तष्टं शेष जातो रविः क्रमश वर्षपः शुक्र विद्यमानो वर्षपः शनिरिति । अथ मासेशानयनोदाहरणम् | कृतिषयः १८३२ चक्रं २९ तेन हतैः षदः २६ जातेः ७५४ युतः २५८६ सेषु ५ युतः २५९१ वाज्याशेः ३० एभिर्हतः फलं ८६ इदं यमघ्नं १७२ चक्राने- प्रखोपेतं नामांकांतरयोगाभावः ततः त्रि ३ युतं १७५ नगोर्वरित सप्तवं शेष गतो रविः क्रमेण सप्तममासपतिः शनिः वर्तमानो रविरिति । त्र जन्मवारपतिर्गुरुः अस्मिन्विषये जन्मवारपतिरेव दिनेश इति चोध्यम् । अ होरेशानयनोदाहरणम् मुहूर्तमार्तडोक्तम् | "दिनको व सिके रवि द्वार्किजीवासृजो होरेशायुपतेः खकेन्हि खलजा होस शुभे मध्यमा " अर्क: १०|४|१४|२२ बिल ११६१२३१४२ एतदर्केण उनं जातं श डि २ जात ४३३८४० एतत्सताधिका भावान्न सप्ततटमामिः अस्य राशिस्थानांक ४ परिमित झुपतेः गुरोः सकाशात् रचिसितार्किजीवामृ जइति क्रमेण चतुर्थ शुकः गतद्दोरापतिः अर्थात् वर्तमानहोरापतिः मंत्र मोइः बुधः ज्ञेय इति एवं व अस्मिदाहरणे वर्षपतिः शनिः अस्प भाषा | बलमै १० सीस कलाम लेना दिनपति विषार दिनपत्तिका SMITTER बृहत्पाराशरहोरोसरभागे-- च्छरजलाकराः सायनांशम ह भुजराशी निष्वब्धिभिः सुरैः टीका | मासपतिः रविः अस्य बलं ३० दिनपतिः गुरुः अस्य बल४९ होरापतिर्बुधः अस्य बले ११०।० एवं च रखेः नतोत्र्तवलं ०४८१४४ पक्षवलं ०२४७१५ दिनरात्रिबल २०० वर्षपत्यादिवलं ०/३०१० एतेषां चतुर्णा योगं जाते कालवलं सूर्यस्य ३॥५॥४९॥ एवं सर्वेषां ज्ञातव्यमिति ॥२०॥ अथ षड्बलां- तर्गतं चतुर्थमयनचेष्टाचलयात्मकं बलं तत्रादौ अयनांशेत्यादिसपादचतु- विंशतिश्लोकावधि अयनबलमाह | सायनांशग्रह भुजराशीद अयनांशः स हितस्य ग्रहस्य यो भुजः व्यल्पता तद्राशिपरिमितानि इष्वन्धिसुरसूर्यसं- इकानि खंढानि तें: हत्वा भागादि गुणयित्वा एवमुक्तं भवति सायनांश भुजराश्यंकज्ञेयानि श्र्वांकरूपाणि तानि च इष्वच्चि ४५ परिमितं प्रथमं सुर ३३ परिमित द्वितीयं सूर्य १२ परिमित तृतीयं एवं त्रीणि खंडानि क्र. मादहभुजाराशिस्थानविद्यमानपूर्णक द्विपरिमितस्थानविचारेण ४५।३३।१२ इमानि अधस्तादर्तमानभागादिगुणकानि ज्ञात्वा गुणयेत तद्यथा उपरिष्ट- राज्य के पूर्णे सति भागादिकं ४५ अनेन गुणयेत् तस्मिन्ने सति भागादि- कं ३३ अनेन गुणयेत् तथा तस्मिन्त्रिपरिमिते सति १२ अनेन भागादिकं गुणयेत् तस्माद्यत्रिंशद्भक्तपलं अंशकलाविकलात्मक तत् गतखंडयुक्त कार्य गतखंडद्रये तयेक्ययोगः ततश्व भागं त्रिंशद्धिर्भक्त्वा राशिस्थाने योजयेत् अनंतर एवं राश्यादिके फले पूर्वकृतसायनग्रहे मेषादिषट्कस्थे सति अर्का- सर्योशनःसु रविभोमगुरुशुत्रेषु बलार्य गृह्यमाणेष्ठ सत्सु राशित्रयं युंज्यात् भाषा | कलात्मक बल लेना अन्य ग्रहोंका शून्य है. इष्टकालमें अकालचक्रम् जिस ग्रहको होग होने वो ग्रहका होराबल एक लेना. स. . . . . ९ शयो पीछे सब बलोका ऐक्य करना. सो ग्रहांका कलावल ४- २४५८४७४६ ११३१ २० ॥ अय अयनबल कहते हैं. तात्कालिक २११५१५७०३८८२१४ अच्छा करके उन्होंने अयनांश कला विकला मिलायके उसका मुख करके फेर मुजको गदिश देखना जो गझिके ठिकाने पूर्ण होजे तो शेषांक पैतालीससे गुणन स्पष्ट लादिवर्णनाध्याय ॥ २१ ॥ सूर्येवा क्रमाद्राशिभागः स्यादनुपाततः ॥ एवं राश्यादिके युंज्यादकरायशनःसु च ॥ २२ ॥ शत्रय- मथो युंज्यान्मेषादिस्थेषु तेष्वध ॥ तुलाड़िस्थेषु राठ्यादी- स्त्रिराशिभ्यस्तु वर्जयेत् ॥ २३॥ चंद्राक्योर्विपरीतं स्यात्म- दा युंज्यादुधस्य तु ॥ भागीकृत्य त्रिभिर्भकं ग्रहाणामायनं बलम् ॥ २४ ॥ वैद्विगुणमेवं स्याद्युष्यतोहयोग्थ ॥ वि- टीका । - च तेषु तुलादिषट्कस्थेषु सत्सु तु त्रिराशिभ्यः वर्जयेत त्रिपरिमितराशी पूर्वल- कथं राश्यादिके हीन कुर्यात् । अथ च चंद्राक्यों: चंद्रशनेश्वरयोः विपरीतुं विलोमं तद्यथा मेषादिषद्के त्रिराशिग्यो वर्जनं, तुलादिषट्के सशिक्यसं योजनं कार्यम् । बुधस्य तु बुधबलविचारे सदा द्वादशराशिष्वपि सशिजयं युंज्यादव नः तु प्राग्वद्राशिविचारेण विलोमानुलोमतः अपि च मागीकृत्य राशिभागस्थाने संयोज्य त्रिभिर्भक्कं फलं अयनवलं भवति तत्र एवं लम्भ- बलं द्विगुणीकृतं रविवलं भवतीति रविविषये विशेष संस्कारः । अत्रोदाइर कम् | रविः १०१४|१४ अयनांशाः २२१९ एतद्योगेन रविः १०/२६/१५ अ- स्य भुजः १।३३४५ अस्प राश्यंकः १ तत्परिमितं ४५ खर्ड प्रथमं गतं ए- ष्यखंडं द्वितीयम् ३३ अनेन भुजमागादि ३१४५ खणितं जातं १२३४५ एतस्मात् त्रिंशद्धतलब्धशादि फलम् ४७१३० एतद्भक्तखण्डेन ४५ अनेन युक्तं कृत्वा जाताः ४९१७३० एतदंशत्रिंशद्भागब्धम् राशिस्थानांक: अधःस्थमंशादिकं च ११११७१३० एतत् सायनरवेस्तुलादिषद्कवर्तमानत्वात् त्रिराशिषु हीनं कृत्वा जातम् १११० १५२।३० अस्य भागादि ४०१५२/३० भाषा | २७ 4V ५. 0 १२ अनकम् ग्र. 4. 4 38² ५. प्र. बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- लेबलयोश्चापि निर्जितस्य बलं भवेत् ॥ २५ ॥ अपनीते योजिते तु जितस्य च बलं भवेत् ॥ षष्टिर्वक्रगतेर्वीर्यमनु- टीका | एतत् त्रिभिर्भक्त्वा जातं फलम् १३१३७१३० एतत्सूर्यबलत्वाद्विगुणीकृतं जातम ०।२७।१५।० एवमयनबलम् एवं रीतिः सर्वत्र ज्ञेयेति ॥ २१ ॥ २२॥ ॥ २३ ॥ २४ ॥ अथ चेष्टावलकममाप्तं भौमादिग्रहयुद्धबलमाह युध्यतोरि- त्यादिसार्थपंचविंशतिलोकपर्यन्तम् । अथ ग्रहयोः मौमाद्यन्यतमयोईयोः युध्यतोः युद्धं कुर्वतोः सतोः अस्यार्थः जन्मकाले ग्रहयोः समराश्यां क लाविकलारूपयोः युद्धं ज्ञेयम् तहलं तु इत्थं युध्यतोर्ग्रहयोः प्रामुक्तअलेक्य- योः विश्लेषमंतरं कृत्वा निर्जितस्य पराभूतस्य ग्रहस्य बलेक्यमध्ये विश्लेषां- तरेऽपनीत हीने कृते सति निर्जितस्य बलं दक्षिणदिग्गतं भवेत् । अथ च जितस्य जेतुः बलैक्यमध्ये विश्लेषांतरे योजिते जितस्य जेतु: उत्तरदिग्गतं बलं भवेत् । अत्र कल्पितमुदाहरणम् । जन्मकाले बुधः ५१२१७१५ शुकः ५। २३७१५ बुधबलेक्य ३|२|१ शुक्रबलेक्यं २२५/३ अनोरंतरं ०१५६५८ पतनिर्जितस्य न्यूनवलस्य शुक्रस्य बलमध्ये २१५/३० अपनीतं हीन कृतं जानं १९८१५ शुक्रवलं तदेवांतरं ०१५६१५८ जितस्य जेतुः बुधस्य क्ये ३|२|१९ योजित ३५८१५९ एतजातं जेतुर्बुधस्य बलमिति ॥ २५ ॥ अथ प्रसंगमाप्तं गतिवलमाह षष्टिरितिसार्धसप्तविंशतिलोकपर्यन्तम् । वकगतेः भाषा । M करना एक होने तो तेतीस ३३ गुणन कराना दो होचे तो बारहमे गुणन करके तीस से भाग लेना. लब्ध अंशादिक फल आवे उसमें गतखंड जोडना पीछे रा इत्यादि करके तुलादि छः राशि में हो तो तीन घटाना मेषादि छः राशिमें होके जैस नि मिलाना परंतु चंद्र शनि यह दोनों उलटा जानना जैसा मेशादि छः छेसको तो तीन घटाना तुलादि छः राशि में होवे तो मिलाना, और बुध ग्रह सर्वकाल १२ बारह राशिमें से कोई हो परंतु ३ मिलाना और सूर्यके । -:शत करना ||२१||२२||२३||२४३॥ अय अहाँको युद्धबल कहते हैं. युद्धका पुंजक ऐसां कि जन्मकाटकी बखत जो ग्रह राशि अंश कला विकलासे दूसरेके पष्ट पलादिवर्णनाध्याय: ५ वक्रगते दलम् ॥ २६ ॥ पादं विकलभुतेः स्याइलमेव स मागमे ॥ पादं मंदगतस्तस्य दलं मन्दतरस्य च ॥ २७॥ शीघ्रमुक्तेस्तु पादोनं दलं शीघ्रतरस्य तु ॥ मध्यमम्फुटवि टीका। " वक्रगतिर्यस्य तस्य ग्रहस्य वीर्य बलं षष्टिः ६० रुपवले अनृवकराते ऋ जुगतेरित्यर्थः दलं त्रिंशत् ३० बलं विकलभुतेः विकला रविसाहचर्यात्रि- बेला भुक्तिर्यस्य तस्य रविसहितस्येत्यर्थः पादं बलं १५ तथा समागम समः आगमो गतिर्यस्य तस्य चंद्रसहितस्येत्यर्थः दलमेव ३० बलं मंदगते मंदा मध्यमा निरल्या गतिर्यस्य तस्य पादं १५ बलं मंदसरस्य पूर्वतोप अल्पन रगतेः तस्य पादस्य दलं ७१३० बले शीघ्रभुक्तेः शीघ्रा मध्यमाधिका सु- तिर्यस्य तस्य पाढ़ोनं ४५ बलं शीघ्रतरस्य पूर्वतः अतिशीघ्रगस्य ग्रहस्य दलं बलं एवं गतिवलं ज्ञेयमिति ॥ २६ ॥ २७ ॥ अथ क्रमप्राप्त बेटा- भाषा । समान होते तो वो दोनों यहाँका युद्ध जानना, इसमें जित पराजितादिकका बल लानेका विधि बतलाते हैं. युद्ध करने वाले दोनों यहाँका पहले कया हुवा है उस दोन अंतर करके 'बलमें हीन है वो यह निर्जित (हारा) जानना. उसके बलैक्य में अंतर के अंक हीन करना वो दक्षिण दिशाका निर्जित्वल जा 14:4 e FOR C की अजादा है वो जीत हुवा काना तो उत्तर दिशाका बल आया है जो स्वाभा ग्रह वक्री है उसका ६० साठ बल लेना, ३० बल लेना. जो सूर्यके साथ है उसका । अब हजो सरल काबल ★:३५ का रहा बल अब मध्यम 1 . है उसका बल ३० लेना. जो मंदगति है। संगति होवे उसका बल ७३ लेना, शी शीघ्रगति ग्रहका ३० का बल लेना ॥ २६ जिन ग्रहोंका चेष्टायल करना है सो ऐसा कि और स्पष्ट करना पीछे मध्यम और स्पष्टका अंत अर्ध भाग करके मध्यम अह स्पष्ट ग्रहसे अधिक हो वृहत्पाराशरहोरोत्तरमागे- लेषदलयुक्तोनित स्फुटात् ॥ २८ ॥ मध्यमै त्वविके न्यूने शीघ्रादत्रास्फुटं त्यजेत्।। चेष्टाकेन्द्र भखेटानां रवींद्रोरयनां- शयुक् ||२९||| अंगाधिकेऽर्कात्संशोध्य भागीकृत्य त्रिभिर्भजे टीका। बलमाह मध्यमस्फुटेत्यादिसपादत्रिंशत्पर्यतम् । अत्र चेष्टाबलविषये अस्फुटं मध्यस्पने अहं मध्यमस्फुटविश्लेषदलयुक्तो नितं मध्यमस्पष्टयोः विश्लेषस्य अंतरस्य यद्दलं अर्थ तेन युक्तोनितं युक्तं ह्रीनं वा फुटात्स्पष्ट महान्यष्य मे मध्यमग्रहे अधिके न्यूने द सति मात्कृत्या तं शीघ्राच्छीघोबापजेजा- वहीनं कुर्यादित्यर्थः तदित्थं स्पष्टग्रहात् मध्यमे हे अधिके सति पूर्वोक्तदलेन युक्त कृत्वा स्पष्टग्रहात मध्यमग्रहे न्यूने सति ऊनिने हीनं कृत्वा शीघ्रोचास्य- जेदित्यर्थः एवं सति मखेटानां मौमादिताराग्रहाणां चेष्टाकेंद्रं मवति स्वी- मोस्तु पूर्वसंस्कारानंतर अयनांशयुक् अयनांशयुक्त चेष्टाकेन्द्र भवति तशे- टाकेन्द्र खेदानां अंगाधिके पहाशितः अधिके सति अर्कात् १२ संशोध्य दीनं कृत्वा भागीकृत्य राशिभागाकत्वा भागस्थाने संयोज्य त्रिमिर्मजेन एवं लब्धफलं चेष्टाबलं भवति । चन्द्रसूर्यो तु चेष्टाकेन्द्रेगाऽधिके सति सत्रिराशी निराशिमि: सहितौ कृत्वा ततः प्रोक्तविधिः अर्कात्संशोध्य भागीकृत्य त्रि मिर्मजेदेवं पूर्वोक्तरूपः कार्य तय फलं चेष्टाचल मिति प्रोक्तं सूरिमिरि दाहरणम् । मध्यमो मामः ०११६४० स्पष्टमामः १११२७ म ११|१०|२३ अस्य दलं ५।२०३११ एतत्स्पष्टभोमान्मध्यममौम् सध्यमबहे ०।१६।४१ ऊनितं कृत्वा जातं ६६२६१३० एतच्छी भाषा | ग्रह कम होवे तो अंतरार्धफलकूं मध्यम ht करना मु तीस से भाग उम्मद कर के जेसन मिल पीछे भन्चर स्पर जय वर्ष र स्पष्ट महसे मध्यम २६४७३२१८/ १४४५ 1, 30, 31, 3! २५१०१५७८ रफ्ष्ट मतर. <3339 18/06/08 ११३२४७केंद्र पदवलादिवर्णनाध्याय: * त् ॥ सूर्यचंद्रौ सत्रिराशी कृत्वा प्रोक्तविविस्तथा ॥३०॥ एवं चेष्टावलं प्रोक्तं नैसर्गिकमथो शृणु षष्टिरेकेषवः सप्त- दश षड्विंशत्तिस्ततः ॥ ३१ ॥ चतुर्विंशत्रिवेदांकाः सू- टीका | प्रोच्चात् १०|२|३९ अस्माध्यक्त्वाञ्चशिष्टं ३|६|२ जाता केन्द्र अस्य भागान ०१३|० त्रिमिर्विभज्य लम् ३३० एतद्भोमचेशवप्रे दाहरणम् एवं सर्वत्र ज्ञेयम् । चंद्रसूर्ययोस्तु चेष्टाकेन्द्रे त्रिराशिमेलनामति कि शेषः अन्यत्सर्व समानमिति ॥ २८ ॥ २९ ॥ अथ नैसर्गिकबलाबलमा ने सर्गिकमित्यादिसार्धेक त्रिंशत्पर्यतम् । अथ अनंतरं हेमैत्रेयेति शेषः नैसर्गि- के निसर्गे विद्यमानं स्वाभाविकं बलमित्यध्याहारः शृणु। तत्र सूर्यस्य ६०, चंद्रस्य एकेषवः ५१, भौमस्य सप्तदश १७, बुधस्य षविंशतिः २६. गुरोध संशत् ३४, शुकस्य त्रिवेदाः ४३, शनेः अंकाः ९, पूर्व निसर्गाः स्वाभाविकवलनियताः अंकाः क्रमात्सूर्यादीनां ज्ञातव्या इति ॥३०॥३१॥ अथ उक्तानां पंचविधानामपि बलानां दृष्टिवलेन संस्कारमाह शुभेत्यर्थक भाषा | जय नैसर्गिकच ३ होन करना पीछे उसकू शीघ्रोचफलमें कम करना जो अंक आहे वो चेष्टाकेंद्र भया उसके अंश करके से यो भाग लेना ओ फल जाने वो घोटावल जानना. सूर्यचं द्रकुं पूर्वसरीखा करके ३ राशि मिलानेसे चेशबल: होता है ॥ २८ ॥ २९ ॥ अव नैसर्गिक बल कहते हैं, निसर्ग कहिये जो स्वाभा 1 E अथ पल चक्रमाह. ... . . रा. ग्रह- २८४७५१२४६५७ s T salese ४ ४९१२१३१४१२१२०५ १५६२५३/१२५८१५ 131016 ...

F ८ =११७२६४ < 5 C > 5 = r. विक बल है. सो ह मैत्रेय तुम श्रवण करो सूर्यकाबलचंद्रका५५ बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- र्यादीनांनिसर्गजाः ॥ शुभपापगळ्ध्यंशतनानि ता- नि च ||३२|| षड्बलानि ग्रहाणां स्युरेवमेकीकृतानि तु ॥ टीका | इयेन | तानि पूर्वोक्तानि स्थानादिपंचविधानि बलानि बलसमूहशुभपा- पहगब्ध्येशयुतहीनानि शुभाः चंद्रादयः पापाः रव्यादयः एषां दृशां दृष्टी- नां यः अध्यंशः चतुर्थाशः तेन वुतहीनानि युक्तानि होनानि वा पूर्वोक्त समूहं तद्ग्रहोपरि शुभदृष्टियोगे पापदृष्टियोगादधिके सति हक्चतुर्यशिन युक्त कृत्वा तथैव पार्दृष्टियोगे शुभदृष्टियोगादधिके सति पूर्वोक्तं समूहं पा- महष्टिचतुर्थाशन हीनं कुर्यात् । एवं रीत्या एकीकृतानि तानि पूर्वोक्कानि ग्र हाणां षड्बलानि स्युरिति । अत्रोदाहरणम् । वैः स्थानवले ४१८४ दि ग्बलं ०४९/१ कालवलं १५१४९ चेष्टाबलं ०।२७।१५ नैसर्गिकवलं १९०/० एषां योगः ९१४०१९ अयं स्योपरि शुभदृष्टियोगात् ०१४२२ एवरूपादेतो: अस्य चतुर्थांशः ०१११५ अनेन युक्तः कृतो जातः ९॥४१॥१४ जातमेतत्सूर्य- षड्वलं एवं सर्वत्र ज्ञेयमिति ग्रहाणां षड्बलविचारः || ३२ || अथ भावव- n लानयनमाह शुभदृष्टीत्यादिसाईंत्रयस्त्रिंशत्पर्यंतम् । स्वामिवलं यस्य भाव- स्य यः स्वामी तस्य पूर्वोकरीत्या आनीतं षड्बलं शुभदृष्टिचतुर्थाशपुत भावोपरि मातशुभदृष्टिचतुर्थशिन युक्तं तथा भावोपरीत्यत्राप्यध्याहारः पा भाषा । मौमक, १७. बुचके, २६, गुरुके ३४, शुक्र ४३, शनिक ९ ग्रहस्वाभाविक निसर्गवल जानना ॥ ३ ● ॥ ३१ ॥ अब छट्टा चल कहते हैं । पहिले जो लाने महांके पांच बल ( स्थानबल, दिग्बल, कालवल, चेष्टाबल, नैसर्गिक यन्त्र ) यह पांच का एक वल करना पीछे शुभग्रहका दृष्टियोग करना, और पाप ग्रहका इटियोग करना. पीछे दोनोंका अंतर करके उसका चतुर्थांश लेके पत्यग्रह दृष्टियोग जादा हांवे तो घडूबलयोग में हींन करना शुभग्र- हडप्रयोग होतो वो फल षड्यलयांग में मिलाना उसकूं षट्वट कहते हैं ॥ ३२ ॥ अब भाववल कहते हैं. जिस भावका जो स्वामी होवे उसका पहिले या हुवा जो पडूबल है उसमें शुभपापग्रहदृष्टिका अंतर करके अंतरका चतुबलादिवर्णनाध्यावः ९ शुभदृष्टिचतुर्थाशं युतं स्वज्ञार्यदर्शनैः ॥ ३३ ॥ होनपापं - टीका | पहगच्ध्यंशः पापानां दृष्टिचतुर्थीशः हीनं ऊनितम् | तनः स्वज्ञार्यदर्शनेः में. 'Î 1. घं. ३९ २७ 1 श. रा. ५१ D T. ४० ३३ पत्र. ऩ. चं. हम्मवं १५ ३४ ५३ 38 कसे 9 4

४६ ३१ bin · २७

1 ३० १४१ 36 } 9 9 Ein कर्म + 85 १२ : ४० स. अ. 0 ३२ १५ २८ ३३ ४४ D ५३ G n २४ 1 Vin C G २८ t ४० ग्रुप 20 G २८ ३४ 80 २८ 9 b ७ १९४ D १८ व. भ. 4. अम भावदृष्टिचक्रमिदम प्र.ज. 9'r 3 H २ ht win ५५ ग्रुप ३० स्थू १३ re Pin 1 १३ १० g's १४ ६ . ४० ० -0 D ४६ jazo ४२ बुन, 'n ५४ १८ २ S ३८ 1 २ ४४ Y

४१ १८ 5 १३ पल व. ४८ 6 D २४ १४ ११. K< fin G 38 ४४ ५३ पर. २५ ş है 6 2 2 23 १६ २८ ३१ P ·T· THE 13 13 १८ 1 al ३६ ५.८ ३६. १२ ४६ C hn F ३६ 4.8 १४ 4

मृ. ध. व. D. 18 4.3 9 ६ नई [१] ३६ 24 31 4 आहे. ड्ढे २० 9 २१ १५ २७ : 23 Žn २ ४१ Jin ३४ ४३ 13 ११ १० ३५ 14 75 gis ३४ 42 २७ १२ । १३ Izv t २ स.. +2. és the 11 २२ बृहत्पाराशरहोरोघरमागे- दृगन्ध्यशैर्युतं स्वामिबलं बलम् ॥ गुरुक्षाभ्यांतु युक पूर्णमेकं तु योजयेत् ॥ ३४ ॥ मंदाररवियुक्तस्य बलमेकेन टीका | स्वस्मिन् मावे एवं यानि ज्ञार्यदर्शनानि बुधगुरुदृष्टयः तेच युतं ईदृर्श प त्स्वामिबलं भावाधिपवलं तदेव भावबलं ज्ञेयमिति ॥ ३३ ॥ अथात्र ग्रहविशेषयोगेन विशेषसंस्कारमाह गुरुक्षाभ्यामित्यादिसार्धचतुशियो कपर्यंतम् । पूर्वसंस्कारेण संस्कृतमावस्य गुरुक्षाभ्यां युक्तस्य एतदन्यतरे- ण वा युक्तस्य प्राप्तचलमध्ये एकं योजयेत् मेलयेत् । मंदाररवियुक्तस्प ए- तदन्यतमेन वा युक्तस्य भावस्य तु बलं भाववलं एकेन वर्जित कृत्या पूर्णव- लं भवति अत्रोदाहरणं | सनुभावः ०१६।३१४२ मेघाख्यः अस्य स्वामिनो भोमस्य षट्चलैक्यं ५।५९/१६ तनुपरि शुमदृष्टयैक्यं १।३०।२४ अस्य पट्ट शः ०१२२१३६ भावोपरि पापदृष्टिः ११२/५६ अस्य चशः ०११५४४ चतुर्थशद्वयस्य क्रमाद्योगन्हासत्वात् चतुर्थाशद्धयस्य अनंतरं ०।६।५२ एत- च्छुभदृष्ट्यवशेषत्वात्स्वामिचलं युक्तं जातं ६६८ हेज्यदृष्टियोगः ०।५०१४१ अनेनापि युक्तं जातं ६/५६४९ मावे गुरुयोगाभावात्रात्रेयोगः तथा मंदाररवियोगामावानात्रैकहानिरिति इग्वलग्रहयोगबलसंस्कृतभावबलोदा- हरणम् ॥ ३४ ॥ अथ मावविशेषे तु कालविशेषेण चलाधिस्यमाह दिवेत्या दिसार्थपंचत्रिंशोकपर्यंतं । शीर्षोदयाः मिथुनतुलासिंहकन्या वृश्चिकमाः दिवावला: दिनकाले सबला भवंति उभ्योदयाः मीनः संध्यायां प्रातः सार्थ भाषा । थोश फल निकालके शुभग्रहटि जादा होवे तो युक्त करना. पापाधिक्य होने तो द्दीन करना. उसके भावबल कहना ॥ ३३ ॥ अव भावबलम विशेषे संस्कार कहते हैं, जिस भाव गुरु बुध युक्त होवे तो पूर्वोक्त भावबलमें एक मिलाना, शनि और मंगल इसमेंसे कोईभी मिलाया होवे तो भाववलमै एक कम करना ॥ ३४ ॥ अब भाषका कालवल कहते हैं. दिवसका जन्म होवे तो मिथुन, हुँ तुला, सिंह, कन्या, वृश्चिक, कुंम यह मान बलवान् जानना बाकीके निर्मल जाना. रात्रिका जन्म होने तो मेष, वृष, कर्क, मकर, धन, यह भाव बलवान् जानना, षड्बलादिवर्णनाध्यायः २ वर्जितम् ||ढ़िवा शीर्षोदयाश्चैव संव्यायामुभयोदयः॥३५॥ नक्तं ष्ष्ठोदयाचैव बलाधिक्य उदीरिताः ॥ नृयुग्मजूक पाथोन चापपूर्वार्द्धकुंभभात् ॥ ३६॥ मृगचापपरार्धाख्य भेषसिंहवृषादपि ॥ अले: कर्कटकाञ्चापि मृगांत्यार्थाच मीनभात् ॥ ३७ ॥ अस्तं सुखं क्रमालग्नं स्वं हित्वांगाधिके सति ॥ चक्राहिशोध्य रार्मेश्वभजेद्भागीकृतंबलात् ॥ ३८ ॥ टीका | संख्याद्वयकाले बली तथा पृष्ठोदयाः मेषवृषक र्कमकरधषि भक्तं रात्री बला- धिक्ये बळबाहुल्ये उदीरिताः कथिताः इति ॥ ३५ ॥ अथ भावानां दिख लाह नृयुगमित्यादिअष्टत्रिंशत्पर्यन्तम् । अस्तं सप्तममा नृयुग्मजूदपायो- नचापपूर्वार्धकुममात् अयं समाहारदः मिथुन्तलाकन्याधनु- पूर्वार्द्धकुंमरा- शिम्पः सकाशाद्धित्वा तथा सुखं चतुर्थभाव मृगचापपरार्धा ख्यमेषसिंहषा- व अत्रापि समाहारः मृग पूर्वार्धधनुः परार्ध मेष सिंहनृषेभ्यः हित्वा तथा ला अलेः वृविकात कर्कटकाच हित्वा तथा वं दशममा मृगांत्यात मकरो- चरार्धान्मीनमान्मीनराशेच सकाशात् हित्वा क्रमात् एवं क्रमेण सप्रमचतुर्थ- लमदशममागेः कनिताः ये सर्वे राशयः तेषां शेपेंगाधि सहि सति चक्राद्वादश राशिम्यः विशोष्य उन्नयित्वा शेष भागीकृतं मागान्कृत्वा रामैः त्रिभिर्मजेत् एवं लब्धफलं सचद्राशीनां दिग्बलं भवति । अथोदाहरण- भाषा अन्य निर्बल है. प्रातःकाल और सायंकालकूं जन्म होबे तो मीन बलवान् जानना. बाकी सर्व निर्बल है ऐसा जानना ॥ ३५ ॥ अब भावका दिग्बल कहते हैं. मिथुन तुला, कन्या, धनका पूर्वार्थ, कुंभ यह राशीभाव में सप्तम भाव कम करना शेष अंक जो आबे वह छःसे जादा होबे तो बारामै शोधके शेषांकका भाग करके तीनो भाग लेना जी लब्ध आवे वो दिग्बल जानना ऐसा मकरका पूर्वार्क और नका उत्तरार्ध, मेष, सिंह, वृषभ, यह राशिमें चतुर्थ भावकूं कम करके ऊपर लिखी हुई रीतिसे लाना. वैसा वृद्धिक कर्क राशिमें लमकं कम करके फळ लागा वैसा de (६४) बृहत्पाराशरहोरोत्तरमागे- भावानां च ग्रहाणां च बलान्येव विदुर्बुधाः कामयोऽग- टाँका । म् । लझं ०१६।४ एतचतुष्पादाव्यं अतोस्माच्चतुर्थभावः कर्क: ३११११९ अ ये शोधितो जातः ९९४|४५ अंगाधिकः अयं वक्तः १२ अस्माच्छोधितो जातः २।२५।१५ मागोकृत्य ८५११५ जाताः त्रिभिर्भक्त्या लब्धफलं ०।२८।२५ एवं सर्वत्र । एवं दिग्बल पूर्वोक्तहग्ग्रहयोगसंस्कृतमावबले ६।५६।४९ अस्मिन् योजित जातं ७॥२५॥१२ जातमेत स्पष्ट भावबलोदाहरणम् ||३६ ||३७||३८॥ आरब्धं बलप्रकरणमुपसंहरति भावानामित्यर्थेन । भावानां तन्वादिद्वादशा- नां यहाणां व्यादिस्तानां च एवं पूर्वोत्तरीत्या कथितानि बलानि बुधाः विदुरिति । अथ ग्रहाणां भावानां च उक्त पड्चलैक्ये तेषां सुबलत्वपूर्णवल- त्त्वनियतसंख्यां परिगणपति अंकेत्यादिसार्धचत्वारिंशपर्यन्तम् । तत्र अथ भाव मिदम्. ...जि नाम. २४१४४४५४२२३५३५१२ मिल २०/३०/२०४७१४२८३०२०/२१.३०३०४१ 66 iz ० ५० १८० १८११ दिग्बक्रं. ०३१५५ ५६ ३ ||cio sa योगद क्रं. ४५१७३२३ २४ Pooalicio ¹2 २५३२३१८/०३/२०१५१३ ....प्र. क्र. १ २ २: म. ५४२१२१९४८३२२१४५६ योगले aaila z EHILAMAAR टेक देश !!! 434. २५६:० ०४९/२३. ittent कहा ५४२०/५५२३. isonotes भाषा । हुई रका उत्तर भाग और मीन इन राशिमें दशम भावकूं कम करके ऊपर गॉनसे फल लाना. उसकूं दिग्बल कहते हैं ॥ ३६॥ ३७ ॥ ३८ ॥ अब ग्रहों का और भायका सुबलत्यादिभेद कहते हैं. सूर्यादिग्रहों के भुषांकोंकूं दशगुणित करके सामं भाग लेना जी लब्ध आवे उस अंकोंसे जादा षड्बल हो तो वह सुबली पळादिवर्णनाध्यायः १ रामाश्र्व स्वाभिः कर्जलाकराः ॥ ३९ ॥ नवालयः सुगः खाग्निर्देश संगुणिताः क्रमात् ॥ ख्यादयः सुबलिनो ग शीनांस्वामिनो वशात् ।। ४० । अधिकं पूर्णमेवं स्याद्वलं टीका । सूर्यस्य अंकाम ३८ दशसंगुणिताः ३९० षष्टिभाजिता ६।३० एतावसं- ल्यापर्यन्तं षड्बलैक्ये सुबली भवति अतोऽधिके रविः पूर्णवली यः अर्था तू तो केवलं वली एव । एवमग्रे सर्वत्र नदित्थं चंद्रस्य अंगमा ३६ दशसंगुणिताः ३६० षष्टिभाजिताः ६० एतरपर्यंत सुबली अनोऽधिके चंद्रः पूर्णवली ज्ञेयः । तथा मौमस्य अंकाः सामयः ३० दशसंगुणिता ३०० प विभाजिताः ५१० एतत्पर्यंत सुबली अतोऽधिक भौमः पूर्णचली। एवं बुध- स्य करजलाकणः ४२, गुरोः नवामयः ३९. शुक्रस्य सुराः ३३, ने खा मयः ३०, एते दशसंगुणिताः माग्वषष्टिमा जिताः ७८६०१० एतावतो बुधा दीनामंका भवंति तत्तदंतसंख्यापर्यन्त बुधादयः ०१२०१६०० सुबलिनः सत्तदधिके पूर्णवलिमः एवं कमाइव्यादयः सुचलनः अर्थादतो न्यूने ब. लिन एवं पूर्णबलिमो वा ज्ञेयाः । राशीनां सुबलिनो वा ज्ञेयाः सूबलं पू र्णवलं च स्वामिनों वशात् अधिपचलानुसारतो ज्ञेयम् । एवं लैक्यं एवं पूर्वोत्तसंख्यातः अधिकं अतिरिक्त चेद्रव्यादयः पूर्णबलिनो मताः इत्यन्वयः अथोक्तसंख्या न्यून बलिन एवेत्यर्थः । ननु दशसंगुणिताः इत्ये बोक्के षष्टिभाजिताः कार्याः इति भवता कथमुच्यत इति चेहलस्य षष्ध्यति रेकानुपपत्तेरिति ज्ञेयम् ॥ ३९ ॥ ४० ॥ नन्वाचार्येण षड्बलसमुचयदिषये पूर्णवलज्ञानाय अंकाय इत्यादिसंख्योक्ता तथा स्थानाधवांदरबलविशे- भाषा । बलं जानना जो कभी बांकसे कम होवे तो बली जानना। राशिके बल स्वामी के आधीन है. सो स्वामके निमित्तसे सुबल पूर्णबल जानना । पहिले कहे हुत्रे - कसे कमी होंव तो बली और अधिक होने तो सुचली। इसका चक्र आगे स्वय है॥ ३९ ॥ ४० ॥ अब गुरु, बुध, सूर्यका सुबत्यादिक बताते हैं, गुरु, सुष. सूर्य इनोंका मुख्य क्षेपक १६५ हैं उसके साठसे भाग लिया तो फ बृहत्पाराशरहोरो सरमांगे- चेइलिनो मताः ॥ गुरुसौम्यरवीणां तु भूतषट्केंदवो द्विज ॥ ४१ ॥ पंचाग्नयः खभूतानि करभूमिसुधाकराः ॥ खान- यश्च क्रमात्स्थानदिकुचेष्टासमयायने ॥ ४२ ॥ सिनेन्द्वो- रूयमिचंद्राश्च खेषवः खामयः शतम् ॥ चत्वारिंशत् ऋ- टीका । षम्य पूर्णत्वं कथं वा ज्ञेयमिति चेत्समाधानायावांतरस्थानादिपंचवलानां पृथक्संख्यामाह गुरुसौम्येत्यादित्रिचत्वारिंश होकपर्यन्तत् । हे द्विज मैत्रेय ! गुरुसौम्यरवीणां त्रयाणां भूतपद्वेन्दवः १६५ षष्टिमत्तया २/४५ स्थानवले सुबलत्वमताधिके पूर्णत्वम् तेषां पंचायः ३५ दिग्बके सुबलत्वम् अतो- धिक पूर्णत्वम् तेषां वभूतानि ५० चेटाबले सबललं अतोऽधिके पूर्णत्वं ते- षां करभूमिसुधाकराः ११२ टिभक्त्या १९५२ कालबले सुबलत्वं अतोऽ- • बिके पूर्णबलत्वम् तेषां खामयः ३० अयनबले सूबलत्वम् अतोधिके पूर्ण- बलत्वं एवं सितेन्द्रोः शुक्रचंद्रयोः स्थानबले अग्निचंद्रा: १३३ षष्टिभाजिते २११३ दिग्बले खेषवः ५० चेष्टाबळे खामयः ३० कालवले शतं १०० पष्टि भक्ते १४० अयनवले चत्वारिंशत् ४० कमात्सुबलत्वम् पूर्णबलत्वं ज्ञेयम् एवं च मौममंदयोः कुजशन्यो: स्थानबले षण्णवाते ९६ षष्टिभक्त्या १३६ दिग्बले त्रिंशत् ३० चेष्टाबले सवेदाः ४० कालवले सप्तांगा: ६७ षटिभक्ते १।७ अयनबले नखाः २० एतत्संख्यायां सुबलत्वम अधिके पूर्णत्वं अर्थात् उक्तसंख्या न्यूनत्वे बलवत्त्वमेवेति । ननु अत्र षड्बलेक्यांकनियमे पंचबला- नामेव भिन्नतया संख्योक्ता पठस्य हम्बलस्य नियत संख्या कुतो नोक्का वे ति चेत्तस्य स्थान विशेषो दलब्ध्या नियतत्वाद्दणधनसाधनीभूतत्वामेतिज्ञा- भाषा ४५ ऐमा २४९ स्थानवलमें सुबलत्व जानना इस अंकसे जादा होवे तो पूर्ण यह जानना बेसा दिग्बलमें इनका मुख्य अंक ३५ है साठसे भाग लिया तो शेष ३५ निरञलमें सुबलख जानना इससे अधिक होवे तो पूर्ण बढी जा- ★ बना ऐमा आगे सब बलमें जानना इसका स्पष्ट चक्र आगे दिखाया है ॥ ४१॥ as षद्लादिवर्णनाध्याय २ माद्रौममन्दयोः षण्णव क्रमात् ॥ ४३ ॥ त्रिंशस्ववेदाः सप्तांगा नखाश्च बलिनोविदुः ॥ भावस्थानग्रहः प्रोकयां- टीका। नव्यम् । अथास्यसुगमतया परिक्षानाय नियतांक चक्रम लिख्यते ॥ ४९ ॥ ४२ ॥ ४३ ॥ अथ प्राप्तेषु बहुषु योगहेतृषु विशेषयोगकर्तृतया फरमान- माइ भावस्थानेत्यादिपंचचत्वारिंशोकपर्यन्तम्भावस्थान मावा: तन्वादयः स्थानानि स्वक्षेत्रोवत्रिकोणादीनि तेषु वर्तमानाः ये अदाः ः अथ ग्रहण मावान बलवानियतांकचमिदम्. रक्त.. चंद्रप भीमस्य बुभयगुरोः अंकामः भगरामाः साय करतला नवाप्रयः ३९ १/३६ ५.३० ५१२ ग्रक्रमच. मुगः शनः, महागाम ७.३३ स्वाय पद मालपूर्णन

३०

३०.०० 5300 [[[]] 37 38 Brá पण्या ष. . . . . अनिर १६ 18,4 १५५ भू. पं द. भामचं. १३० २ 12 ....... ★ 89 पंचाम. रसंभव % क.मू.मू.श. ११२ 300 1 ३२ ३५ ३५ भूताः खःप्रा. खवा स्वमतामा ३० खानसः | चम्पार 1 १६ त्रिकाल ५१ + V नखा २ ४५ ४५ चाय पंचाय. २० ४ १३ 34. ! ५० सभागा करमसृ. . म्.मूशनम्. ६७ ११२ 20* ५२ खामग ३३ १३३ २ ३ ६ ३२ 1 १३ 36 सेव: विश ११३ + ५२ ४० खामय प्या प्रयः मध्येवाः peক, 74 Ye ५३ सप्तांगा भरखाः RO } 18 स्य नव सुन्दा बला का. दिग् सुबन्त धनक खूबत्दान्ति दोलकांक कालवडे एक लाधार पो एख लम्मा गर्ने धोका पंच बलसंड ĥ भाषा । ॥ ४२ ॥ ४३ ॥ अथ अनेक बली ग्रहोंमें मुख्य योगफल देनेवाला है. उ- सका लक्षण कहते हैं. पहिले स्वशेष मुलत्रिकोणी सादिकके होयके सनुभवाहिक (६८) बृहत्याराशरहोरोचरभागे- गे ये योगहेतवः ॥ ४४ ॥ तेषां बलीयः कर्तासौ स एवा- स्य फलप्रदः ॥ योगेष्वाप्तेषु बहुषु न्याय एवं प्रकीर्तितः ॥ ४५ ॥ गणितेषु प्रवीणश्च शब्दशास्त्रे कृतश्रमः ॥ न्या- यविबुद्धिमान होरास्कंधश्रवणसम्मतः ॥ ४६ ॥ देवविहे शिकी देवसंमतो देशकालवित ॥ ऊहापोहपटुः प्राज्ञः प टीका | साधनीभूते रित्यर्थः प्रोक्तयोगे कथितफल विषये ये ग्रहाः योगहेतवः फलहे- तृभूता: बहव इत्यध्याहारः तेषः मध्ये यः बली षड्वलाधिक्यवान् स एव व असौ ग्रहः अस्य उक्तयोगस्य कर्ता संपादकः अतः स एवास्य योगस्य फलमदो ज्ञेयः इति षड्बले विशिष्टफलदत्वं ध्वनितम् एवं बहुपु योगेषु आ- तेषु प्राप्तेषु एवमुक्तप्रकारकन्यायः प्रकीर्तित इत्यन्वयः ॥ ४४ ॥ ४५ ॥ अथ एतच्छास्त्राधिकारिलक्षण माह गणितेष्वित्यादियावदध्यायसमाप्ति । गणितेषु गणितविषये प्रवीणः कुशलः च परं न्यायविखे प्याकरणशास्खे कृतश्रमः कृतः श्रमो हृदाभ्यासी येन सः च परं न्यायषित न्यायशास्त्रं वेत्तीति सत था न केवलं शाब्दिक एव शब्दव्युत्पत्या केवलं शब्दब्रहेण दुरुढार्थाग्रहम- संगढ़ोषापाकरणस्य शाब्दिकाशक्त्यादित्यर्थः बुद्धिमान् बुद्धिरस्यास्तीति स तथा न केवल अधीतशास्त्रोपि जडधीरिति तत्तात्पर्यम् । एतादृशसाहित्य- वान सन् होरारकंधश्रवणसम्मतः होरास्कंधः होराशाखसमूहः तस्य श्रवणं तद्विषये संमतः संमान्यः देववित देयं वेत्तीति तथा देशिकः शिक्षणसमर्थः देवसंमतः देवाः संमता यस्य देवताराधक इत्यर्थः देशकालवित देशकालज्ञः भाषा । स्थानाम घंटे ओ ग्रह उसमें से जो ग्रह महबलमें अधिक बलवान् होथे वो वक्ष्यमा- पण योगफलकूं देनेवाला जानना ॥ ४४ ॥ ४५ ॥ अब इसका फल कहने कौन योग्य है सो कहते हैं. गणितविद्या कुशल, व्याकरण में निपुण, न्यायकू जाननेवा- ला. बुद्धिमान, साहित्य शास्त्र में कुदाल, देवताराधन नित्य करनेवाला, देशकालकू नर्क समाधान करने समर्थ, स्वजनसे मिलारी रहनेवाला, ऐसा वर्णनाध्यायः ३ दुः स्वजनसंमतः ॥ ४७ ॥ इतिहासकारहोरायामु त्तरभागे भावषट्चलादिवर्णने द्वितीयोऽध्यायः ॥ २ ॥ नीचोनं तु ग्रहं भार्थाधिक्ये चक्राहिशोधयेत् ॥ उच्चरमि टीका ! होराशास्त्रीयफले देशकालतारतम्येन विचारशील इत्यर्थः उहापोहपट्ट उ तः अपोहः समाधानं तयोः पटुः कुशलः माज्ञः प्रकर्षण उतार्थेष्वपि वि शेषतया जानातीति तथा विशेषकल्पक इत्यर्थः यदुः सर्वप्रकारेण कुरालः स्वजनसंमतः स्वजनाविरोधी एतादृशः पुरुषः एतच्छास्त्रे विकारी भवती ति ॥ ४६ ॥ ४७ ॥ एवं पराशरोक्तस्मिन् द्वितीयेऽध्यायके मया ॥ यथामति कृता टीका गणेशायापितास्तु सा ॥ १ ॥ इति श्रीमहत्पाराशरहोराशा श्रीमद्दभ्यःन्वयवेदशास्त्राद्यन वद्य विद्याविद्योतितदिग्मंडळजटाशंकरसूतु ज्योतिर्विच्छ्रीधरेण विरचेितायां सुबोधिनीटीकायां द्वितीयोऽध्यायः ॥ २ ॥ उच्च रश्म्यादीष्टकष्टविचारमुपदिष्टवान् । अध्याये तु तृतीयेऽस्मित्स्व शि व्यायर्षिराणमुदा ॥ १ ॥ अथ श्रीपराशरमहर्मिंगवानस्मितृतीयाध्यायें इ कष्टं विशदया नीचोनमित्येके नोच्चरश्म्यानयनमाह | नीचीनं नचिन ऊनं हीनं तथोक्तं कृतमिति शेषः ग्रहं ख़्याद्यन्यतमं मार्धाधिक्ये मानां द्वा दशराशीनां अर्ध पण्मितं भार्धं तस्माद्राशिस्थानीयांकपटसंख्यायाः आधि- क्यम् अधिकस्य भाव आधिक्य विशेषत्वम् तस्मिन् सति चकाद्राशिस महान् द्वादशराशिभ्य इत्यर्थः विशोधयेत् अवशेषये दित्यर्थः । ततः राशिः राशिस्था- भाषा । दैवज्ञ पुरुष इस शास्त्र पढनेकू और फलादेश कहनेकू समर्थ होगे ||२६||४७१ इति श्रीबृहत्पाराशर होरायां श्रीधरकृतभाषाटीकायां द्वितीयोऽध्यायः ॥ २ ॥ अब उच्चरश्मिका बल कहते हैं. स्पष्ट राश्यादि- के अहमें अपना अपना नीच राशि अंशहीन करके शेष अंकमें राशि छःसे जादा होवे तो बारहमें शुद्ध अयो ४ २ करके पीछे राशीके ठिकानें एक मिलाना. अंश कला चिकलाकू दुगनी करके सालसे ऊपर चढाना ओ उदराम आया ५४ क २९४० ९८06 ( ७० ) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- र्भवेद्राशिः सैको द्विघ्नांशसंयुतः ॥ १ ॥ सायनांशार्क इंदु- श्च सत्रिभो भानुवर्जितः ॥ चेष्टाकेन्द्रं कुजादीनां पूर्वाध्या- ये समीरितम् ॥ २ ॥ उच्चरश्मिवदानीय चेष्टारश्मि इयो- टीका | नीयांकः सैकः एकसंख्यया सहितः द्विघ्नांशसंयुक्तः द्वाम्यां इन्यंसे गुण्यंते ते द्विघ्नाः ते च ते अंशाः लक्षणया अंशाकलाविकलाः द्विघ्नांशाः से संयुक्तः रा इयंक इत्यर्थः उच्चरराश्मः भवेदिति अथोदाहरणम् सूर्यः १०१४७१४१० अस्य नीचं ६३१०१० अनेन हीनः सूर्यः ३|२४|१४ अयं राशौ सैकः १ जातो स श्यंकः ४ ततः अवशिष्टाः अंशादयः २४|१४|० एते द्विगुणिताः ४८/२८३० एतेर्युक्तो राशि: ४ जात उच्चरश्मिः सूर्यः ४१४८।२८।० एवं सर्वेषु महेषु उ शरश्मिसंस्कारों ज्ञेय इति ॥ १ ॥ अथ शुभाशुभरस्म्यानयनार्थमादौ चेष्टार- श्मीन्कथंयस्तत्साधनं चेटाकेंद्रमाह सायनेत्येक लोकेन । सायनांशार्क: अय- नांशः सहितः सायनांशः स चासावर्कः रविः इंदुः निरयन एव चंद्रश्च चकारः कमद्योतनाय ज्ञेयः स त्रिंशः त्रीणि च तानि मानि राशयश्च त्रिमानि तेः स- हितः सत्रिभः भानुवर्जितः मानुना रविणा वर्जितः हीनश्च क्रमात सूर्यकेन्द्र चंद्रकेंद्रं च भवति कुजादीनां भौमादिपंचमहाणां तु पूर्वाध्यायें 'मध्यमस्फुटे' त्यादिभिः समीरितं स्पष्टीकृतं बोध्यमिति ॥ २ ॥ अथ चेष्टारश्मीज्छुभाशुभ- भाषा । अथ शुभरश्मिचक्रम् अश्रामरहिमचक्रमिदम, सन्चं. सं. बृगु शु श.यो. स. चं. मं. बु.गु. श-श, पो २ ४/०४/५५२८८३: ५/५/२/२ ५६,२४३४१८४२८५४५५२०४११८ २०१४१६२३/०८५१०८०५४६४४३७३२ १२२१ अब नारदमी कहते हैं. सूर्यकू सायन करके उसमें अब शारशियचक्रम्. तीन राशि जांडके जो राध्यादि अंक भये उसकू सूर्य- रु. च.नं. ब. श.पो. केन्द्र वहना, और चंद्रकू सूर्यमें हीन किया सो चंद्र- ५११७८४३२७४९४२३ केंद्र अया मंगळाडि पाँच ग्रहांका चेष्टाकेंद्र द्वितीया- ३०.३०/४०५४ 2048| स्पिरीति बताया है ॥ २ ॥ अय चेष्टारराम, शुभराम और अ इटकष्ट वर्णनाध्यायः ३ येतेः ॥ दलं तु शुभरश्मिः स्यादृष्टभ्यो वर्जितोःशुभः॥३॥ उच्चचेष्टाकरी व्येको दिग्विा तु योजयेत॥ दल्यंदि टीका | रश्मी वह उसेति। चेष्टाराईम तु उच्चरश्मिवदेव प्रायुक्तरीत्या साधांधिके द काहिशोधयेत् इत्यादि ज्ञेयम् । नात्र नीचोनमित्युक्तसंस्कारः । आनीय सं पाद्य तं चेष्टारमि जानीयात् । अथ शुभारमीनाह | ट्र्यायुः इयोः चेष्टा रश्म्युचरश्म्योः युतेः योगस्य दलमधं शुभरश्मि भवति स एव रश्मि अष्टम्यो वर्जितः अशुभरश्मिर्भवति । अथ चेष्टारम्दाहरणम् । सूर्यः १०|४|१४ अयनांशाः २२११ एभिर्युक्तो जातः १०१२६११५ अयं राशियेण युक्तो जातः १।२६।१५ जातमेतद्रविचेष्टा केन्द्र एतञ्चेष्टाकेन्द्र से २१२६/१५ एतदंशकलाविकलाद्विगुणितं २१५२०३० जातोऽयं चेष्टारश्मिः अथ शुभ- रश्म्युदाहरणम् । सूर्योच्चरश्मिः ४|४८८२८ सूर्यचेष्टारश्मिः २१५२१३० अन- योर्योगः ७१४०५८ अस्पार्धम् ३५०।२९ जातोऽयं शुभरञ्मिः । अयाशुभ- रश्म्युदाहरणम् । सूर्यः शुभरश्मिः ३५१५०।२९ अयमष्टवर्जितः जातः ४॥५॥ ३१ जातोयमशुमरश्मिरिति ॥ ३ ॥ अथ केवलं ग्रहाणां इष्टकमा उच्चति । उच्च चेष्टाकरी उद्दं च चेष्टा च उसनेष्टे ते च ते करौं रश्मी व तथोक किरणों भाषा । fon भर उसके लानेकी रीति कहते हैं. चेप्टारश्मि जो उच्चरहिम पहिले कही उस रीतिसे लाना चेप्टाराईम उपराइम इन दोनों मिश्रित करके उसका अर्थ रना ओ शुभरश्मि होती है. उसकूं आठसे घटाया तो अशुभरश्मि नई ॥ ३ ॥ अब इष्टकष्ट कहते हैं. उच्चरश्मी में एक हीन करके उसकूद करना और चेष्टारश्मी एक हीन करके उसकूं दशगुणित करना पीछे दोनोंक जोडिंके उसक अर्थम अग. सु. च॑. म. बु. प्र.श. श....... २८.१५३० १४२४४४३२१६३५४४४१ ०४.१२५०/२३४४८११४५३ २८, २०, ५०५०४०३०४४ अर्ध करना सो इष्टवल जानना उसकूं साठमें पाडे तो बहुआ ( ७२ ) बृहत्पाराशरोरोसरमागे- ष्टमन्यत्स्यात्षष्टिभ्यो वर्जितं फलम् ॥ ४॥ स्वोच्चे भूल- त्रिकोणे च स्वक्षेऽधिसुहृदि क्रमात् ॥ मित्र च समर्क्षे च शत्रुभे चातिशत्रुभे ॥ ५॥ नीचे च षष्टिरिष्वन्धिः खाग्निः करकरास्तिथिः ॥ नागा वेदाः करो शून्यं शुभमेतत्फलं विदुः ॥६॥ षष्टिभ्यो वर्जिताचैते शिष्टं स्वादशुभं फलम् ॥ टीका | समयूखांशुग भरित वृणिरश्मयः । मानुः करोमरीचिरखी" इत्यमरः । द्वंद्वांत श्रयमाणपदस्य प्रत्येक ममिसंदध्यादेतवर्धलाभः उच्चरमिष्टारस्मिवेत्यर्थः व्येको विगतः एको वाभ्यां तौ तथा दिग्भिः हत्वा दशभिर्गुणयित्वा ह यो- जयेत् मिश्रयेदित्यर्थः पुनः दयेत दलं कुर्यात द्धाभ्यां विभजेदित्यर्थः । एवं वृति तत्पल मिशंस्यात् इष्टसंज्ञकं भवति तदिष्टं पटिभ्यो बर्जित पटतो हीनं फलमवशेषरूप अन्यत् इष्टेतरत कष्टसंज्ञक मित्यर्थ: स्यात् इष्टशब्देन शुभम् कशब्देन अशुभं ज्ञेयमिति । अथास्योदाहरणम् सूर्योश्चरमिः ४४८२८ व्येकः ३१४८१२८ अयं दशगुणित: ३०१४८०/२८० तथैव सूर्यचेष्टार- श्मि: २२५२१३० व्येकः १।५२३३० दिग्यतः १०/५२०/३०० व्येक दिग्ध- तसूर्योच्चचेष्टारश्म्योर्योगः ४०/१०००/५८० अस्य दलं २०/५००/२९० तत् षष्ट्यधिकत्वात् षष्ठ्यंशोद्भुतं जातं २८१२४१५० एनर्दिष्टम् । अथ कष्टोदाहरणम | इष्टं २८।२४१५० एतत षटिवर्जित ३१॥३५॥१० जानमेतत्क टमिति ॥ ४ ॥ अष्टकष्ट फलसर्गेषु स्वोबादिस्थानविशेषवर्तमानतत्तत्प- तिवशाज्य मित्याह स्वोच्चइत्यादिसप्तमठोकपर्यंतम् । स्वोचे स्वोच्घादिस्यान- विचारों द्वितीयाध्यायें नवमलोकटीकायां विशदीकृतो बोध्यः । स्वस्वउचं तस्मिन ग्रहवर्तमान राशिवर्गपतिश्चेत् तार्दष्टं फलं षष्टिः ६० कलापरिमितं ज्ञेयं अयमुबांकः ६० एनं षष्टिभ्यो ६० वजयित्वा शिष्टं 100 अशुभ कदमंजक ज्ञेयमिति सप्तमोकपूर्वार्धेनान्वयः इति अग्रिमेष्टनुवांकेषु कष्टाव- भाषा | बृहत इटक कहते हैं. उन्बराशिका ग्रहका बल मूलजिकोणका ४५, → इटकटवर्णनाघ्यायः ३ टीका | गमे षष्टिवर्जनावशेषो ज्ञेयः यथा मूलत्रिकोणे वर्तमःनराशिवर्गपविश्वन नदि ष्टं इष्टाब्धिः ४५ कलात्मकं अयं ०1० वांकः एवं षष्टिभ्यो ६० वर्जयित्वा शे घं १५ कष्टं एवमेव स्ववर्गे वर्तमानराशिवर्गपतिश्चेत् तब्रुिवांकः खाग्नि ३० अस्मिन्षष्टिवर्जिते शेषं ३० कथं तथा अधेिसहाद अधिभित्रक्षेत्र ग्रहवर्तमा नराशिवर्गपतिश्वेस दिष्टभुवांकः करकरा २२ एतत् षष्टिवर्जावशेषस्तु ३८ कष्टं ज्ञेयं तथा मित्र मित्रक्षेत्रे ग्रहवर्तमानराशिवर्गपतिश्चेत् तदिनं तिथि: १५ अयं ध्रुवांकः षष्टिवर्जितः कृतः शेषं ४५ कष्टं नथा समझें उदासीन क्षेत्रे ग्रह- वर्तमानराशियतिवेचविष्टक नागा नं ६० एषु वर्जयित्वा शेष ५२ कथं तथा शत्रुमे शत्रुक्षेत्रे वर्गपतिश्चेत्तदिष्टवांकः वेदाः ४ एनं ६० एषु वर्ज यित्वा शेष ५६ कष्टं तथा अति शत्रुमे अतिशत्रुक्षेत्रे वर्गपतिश्वेत्तदा श्र्वांक २ षष्टिवर्जनावशेष ५८ कटं नीचे नीचस्थिते वर्गपतो तांकः शून्यं पष्टिवर्जनावशेषः ६० एतत्कष्टं एवं उच्चादिस्थानस्थिततत्तद्वर्गपनिवशात् स सबर्गेष्टकष्टं ज्ञेयम् । ननु वर्गपतिवशादिनि मुलेनुकत्वात् तत्तद्वर्गदृश्येवेष्टक टंकुतो न ग्राह्यमितिचेन्न । केशवदेवज्ञे: “ग्रहाधिपवशाद खेटस्य सप्तैक्यजम् इतिस्पष्टमुक्तत्वात् | अपि च प्रौढमनोरमकारेण सोपपत्तिकं “स्वग्रहादिग- तानां यद्ग्रहाणामुदितं बलम् । तदेव सप्तवर्गेपि नदीशस्य बशाद्भवेत्" इति श्रीधराचार्यादिवचनप्रमाणसहितं च प्रपंचितं तद्बोध्यम् । अत्रानावश्यकत्वा- दूग्रंथविस्तार भियान प्रतिपादितं एतत्सर्वफलं केवलं गृहवर्गजमेव बोध्यम् । न होराद्रेष्काणादिवर्गजं होरादिवर्गेषु तु तदर्थ त्विति अन्यवर्ग होरादिरूपे तु तदर्थें तस्य स्वोच्चादिविहितपूर्वोत्तस्य अ उत्सवांका शुभाशुभं इष्टक- टसंज्ञकं फलं प्रोक्तं कथितमिति न तु अन्यशब्देन होरादिस्थानग्रहेण किं मानमिति चेत् श्रीपतिपद्धतौ " तद्दलं भवति शेषवर्गजम्" इति । अत्र शेष- शब्देन ग्रहेतरहोरादिवर्ग एवं स्वीकृतः “इष्टे मेहे तद्ने कमसदध दलं पदस कार्ये तदैके" इति केशवदेवज्ञोक्तेः । मनोरमादिटीकाप्रमाण्यात युक्तियुक्त स्वराशिका हू, भाषा । अधिभित्रका २२, मित्रत्रका ५५, समा८ शत्रुराशिक बृहत्पाराशर होरोत्तरमागे- टीका | त्वात् शिष्टानुमतेश्वेतिदिक । अथास्योदाहरणमाह। सूर्यः १० |४|१४ शनिः क्षेत्रग: गृहवर्गपतिः शनिः ५१८/११ स्वस्थानमः अतः तद्दलं स्वक्षेत्रोक्तं | ३०1० इष्टबलं मातं तत् पटिवर्जितमवशिष्टं ०/३०/० इति क्षेत्रजकष्टोदाहर णम् । अथ होरादिषट्कोदाहरणम् । सूर्यः १०१४|१४ रविहोरायां वर्तमानः अतो होरापतीरविः शत्रुक्षेत्रस्थः तत्रत्यमिष्टं ०1४० पटवून १५६० शुल न्मूलनुवांकतः मातमपि तदर्धे तु फलं प्रोक्तमन्यवर्ग" इति विशेषोक्तेः सा- मान्योक्तिमाटेष्टा २० कष्टं तु ०२८० एतद्वोरावलोदाहरणम् । अथ द्रे- ष्काणोदाहरणम् । सूर्यः १०१४|१४ शनिद्रेष्काणस्थः अतस्तत्पतिः शनिः ९।

अथ अशुभससकवर्गकष्टबलचक्रम् अब शुभसप्त कवर्ग इष्टबलचक्रमिदम सु. चं. मं... गु. श.श. प्रहाः सू...... शु t G 0 g 0 २०४८४५३०३०४५५ ग्रह. ० t alale २:२२२६/२१/२२२२ होगा. ३०३०३०३०५० ! CF १५.२ t ० ola D २२२२८२२३७/ पर ०३० .800 P 630 · F D 5, V C 3 ७४७ d २०२४२६४ाय 100101 ११५३०३० P G 12 3 [C] D 3 १००२२२८६ ०२६ सप्तश. १५६०७५ ८:३ ४ समांडा. 3 ८३० a 3 ३० oide t C 3 9 C ४.३१ t २०३०३० ०.३० ८१९१९५२१८१६२८२२| नवांश. ११११७.१६५२७ नश. e d 9 D 9 r. .. ८ 0 eG ०१ २०७३०५३०४०१ ५.० 0 G १९ द्वेक ग्रह. ec P ... १४२८२२२८२८ त्रिशशि ११३०५१२७ २२ त्रिशशि ०३० ३८ ४२१११११ ३०५ ११३८३६२४१७ऐक् |३०/३०० KA. इटकष्टवर्णनाध्यायः ३ तदर्थं तु फलं प्रोक्तमन्यवर्गे शुभाशुभम् ॥ ७ ॥ पंचम्दि ष्टफलं चादौ षष्ठं सममुदाहृतम् ॥ अनुभास्तु यः प्रो- टीका | ९२११ स्वक्षेत्रगः अतः द्रेष्काणकवलं मूलधुवांकत: मातं स्वक्षेत्रजं ०/३०/० षष्टधूनं कथं तु ०|३०|- अस्थाध ०११५१०३ पटनं कर्ष ●|१५० एवं रीत्या होरादित्रिंशांशपर्यंत ध्रुवांका ज्ञेयम न तु गृहबगंवन समममिति सर्वत्र बोध्यम् ॥ ५ ॥ ६ ॥ ७॥ एवं स्वोबादिमी चांतनवस्थानव र्तमानवर्गपतितारतम्येन नवविधं सर्ववर्गेष्टफलतं तन्मध्ये शुभाशुभं विभ जते पंचस्वित्येकेन । आदौ पंचसु प्रथमोक्तस्वाचत्रिकोणस्वक्षोधिमित्रमित्रमं- ज्ञकेषु पंचम् स्थानेषु वर्तमानवर्गपतेः प्राप्तमि इष्टफलं शुमफलकं ज्ञेयम् तस उक्तसमसंज्ञकषष्ठस्थानगतवर्गपतेः इष्टं सममुदाहृतं तुल्यशुभाशुमफलकं हे यम तत उक्तास्त्रयः शञ्चधिशत्रुनीचसंज्ञक स्थानत्रयवर्तमाना इष्टप्रवर्गपतयः अशुभा दुष्टफलसूचकाः प्रोक्ताः कथिताः अर्थात शवधिशनीचस्थानत्र- यवर्गपतिसमुहूर्त इष्टं कष्टं च द्वे अपि अशुभफले एव तेन तेषां ग्रहवगैरूप मितं होरादिवर्गेषु तदर्थ संभावितं अशुभमवेति तात्पर्यम् इति एवं प्रकारकः भाषा । G २, अतिशत्रुका २. नीचको यह शुभका बल का यह बसाउने घटाये तो अशुभऋष्ट बल होता है. और होग, द्वेष्काण. सप्तमांश. नत्रमांश. द्वादशांश त्रिंशांश, इनकी राशियों में स्वाचादिक होवे तो साठ आदि जो बल कहता है उसका अर्थ फल लेना बैंसा पापवर्ग में जानना उसका अन्यवर्ग नाम है उसका ला निर्णय ऐसा हैं कि शुभइयमें हीवे तो शुभका अर्थ लेना पापमें पापका अर्थ लेन ॥ ५ ॥ ६ ॥ ७ ॥ अब पहिले जी उच्चादि नत्र प्रकारका खन्ट कहा है उसका शुभाशुभ कहते हैं, जो उच्च, मूल, त्रिकोण, स्वग्रह, मित्रक्षेत्र अधित्रिक्षेत्र यह पांच स्थानों के ग्रहोका बल शुभ जानना और समक्षेत्रमत ग्रहका बल सम जान + ना. नाँच, शत्रु अधिशत्रु, राशिगतग्रहका बल अशुभ जानना, ऐसा इस शा ( ७६ ) बृहत्पाराशरहोरोत्तरमागे- क्ता इति शास्त्रेषु निश्चयः ॥ ८ ॥ दिग्बलं दिक्फलं तस्य तथा दिनफलं भवेत् ॥ तयोः फलं शुभं प्रोक्तं षष्ट्या व ये तथेतरत् ॥ ९ ॥ शुभाधिके शुभं नेष्टमशुभे चाधिके शुभात् ॥ बलैरेव हृते स्यातां दृष्टिं हन्यात्स्फुटैव सा॥ १०॥ बलैः षट्टभिः समेधित्वा समानीतैः पृथक् पृथक् ॥ बलि- टीका | शास्त्रेषु ज्योतिःशास्त्रेषु निश्चयः निर्णय इति ॥ ८ ॥ अथ दिग्बलं दिनफलं च शुभाशुभफलस हितमाहदिग्बलमितिद्वाग्याम् । अथ विवक्षितग्रहस्य दि ग्वलं उत्तरीत्या प्राप्त सदेव टिक्फलं तथा ग्रहस्य दिनबलं उत्तरीत्या आनीतं तदेव दिनफलं भवेदिति । नन्वेंवं प्राप्ते दिग्दिनफले शुभे अशुभे वा ज्ञेये इति चेदाइ तयोः प्राप्तदिग्टिनफलयोः फलं शुभं कल्याणकर ज्ञेयम् तत्पष्ट्या व ज्यं वर्जित कार्य एवं कृते यच्छेषं तत् दिग्बलं दिनफलं-वा इतरत शुभादन्यध अशुभमित्यर्थः एवं संपादितं उभयरूपं फलम् अयमात् शुभेऽधिके शुभं ज्ञेयं तथैच शुभात् अशुभेधिके नेष्टं अशुभमित्यर्थः अथानयोः दृष्टेश्व स्पष्टीकर- णमाह उभे फले बलेंः षड्बलेईते गुणिते स्फुटं स्यातां तथैव बलैर्दृष्टिं हन्यात सापि स्फुटा भवति ॥ ९ ॥ १० ॥ अथ पूर्वोक्तं शुभाश्चभदिगदिनफलानय- नम दृष्टिशुभाशुभफलानयनं च विस्तरेण स्फुटमाह बलैरिति सार्थदयेन । बलिन इति बळमस्यास्तीति बली तस्य विवक्षितग्रहस्येत्यर्थः पृथक् पृथक् भाषा । का निश्चय है ॥ ८ ॥ अव दिग्बलादिकके ऊपर से बृहत इटकष्ट लानेकी रीति क हते हैं. दिग्बलका दससे भाग लेके फल लेना, वैसा दिग्बलका पंधरा भाम लेके फल लेना, और दिनांकूं एकड़े करके जो अंक होने वो बटकू शुभ जानना. उसकं साटसे कम किये तो अशुभ बल जानना शुभ जादा होने तो शुभ जान- ना. शुभ अशुभ जादा होवे तो अशुभ ज्ञानना. अब इष्ट ऋष्टी कहते है. पहिले जो चार पांचवें श्लोक इश्वल कष्टबल क्या है उससे दृष्टीकू गुणन क.. होती है ॥ ९ ॥ १० ॥ पहिले जो होरा द्वेष्काणादि छः इष्टकष्ट वर्णनाध्यायः ३ नयोक्तसंज्ञैथ्य बलैरेव हरेत्ततः ॥ ११ ॥ तत्तहलफलानि स्युरशुभानि शुभानि च ॥ शुभपापफलाभ्यां च दृष्टिह न्याइलं तथा ॥ १२ ॥ दृष्टे शुभषापात्थे बयान तथैव च ॥भावानां च फले प्रोक्त पतीनां च फले ३ टीका | स्थाने षस्थाने इत्यर्थः दिग्बलं दिनबलं च संस्थाप्य नमानीः पूर्वकरीन्या संपादितः पृथक षड्बलेः समेधित्वा सम्यग्वर्धयित्वा गुणयित्वेन्यर्थः उक्तसत्रे: एकीकृतैः षड्बलेः पूर्वोक्तपृथगुणितं षस्थानस्थं हरेत् येन | ततः पट्फलानामेकीकृतं फलं बलफलं जातं एवं शुभानि अशुमानि बलफलानि नाम दिग्बलफलानि दिनवलफलानि च स्युः । अथैवं दृष्टिशुभाशुभफलानि यथा शुभपापफलाभ्यां पूर्वठोकसंपादिताभ्यां दृष्टि हन्याडुणयेत् कथं पथा. बलं प्रागुक्तदिग्दिनबलं सर्वक्लपिंडेनापहत्य तत्तत्फलं कृतं तथैवेन कार्य एवं सति दृष्टेश्व शुभपापोत्ये शुभपापग्रहोत्पन्ने बले इष्टानिले म्यानां क थं तदाह तथैव चेति तथैव दिग्दिनबलशुभाशुभफलवत् दृष्टिथमाश मल- फले स्यानामिति ॥ ११ ॥ १२ ॥ अथोतमनृद्य समहराशिफटसाधनमाह भावानामिति साईडयेन | भावानां तन्वादीनां फले इटानिष्टसंज्ञक प्रो. तथैव पतीनां भावस्वामिनामपि उमे इष्टानिटे द्वे फले पोके । अथ सः फल- विवक्षितो राशिः ग्रहयुक्तः सग्रहश्वेत् भाव साधनसंगणे भावफलसाचन विषय इत्यर्थःशुमे शुभग्रहे भावस्थे सति तस्य भावस्य फले मधे यु॑ग्वाद, शुभ- ग्रहफलं मिश्रयेत् कहा शुभे फले सति अशुभे भावफल सति वर्जयेत् शुभे भाषा | चल जुदा जुदा लागे हैं उसकू एकठ्ठा करके ओ पिंडांक भया. उसका न ए कष्ट बल के अंकसे भाग लेना जी फल आवे वो बृहत् इष्ट कट बार सन्यः जानना, इटबलकु शुभ कष्टबलकू अशुभ जानना, और शुभपाप फलोकसेदविकू गुणन करना, ऐसा बलक गुणन करना ॥ ११ ॥ १२॥जो फल का और बलका शुभाशुभ फल जानना पहिले जो भावबल का है और महत बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे सगशिर्ब्रहृयुक्तश्चेद्भावसाधनसंगुणे ॥ फळे तस्य शुभे यु- ज्यादशुभे वर्जयेच्छुभे ॥ १४ ॥ पापश्चेदन्यथा चैवं बले दृष्टयां च तेऽत्र तु ॥ युंज्याङ्कुच्चादिषु फलममित्रादिषु वर्ज- येत् ॥ १५ ॥ स्थानेचैवॅकमात्प्रोक्तं करणे चान्यथा क्रमः ॥ राशियगते भावे तद्राश्यधिपतेः क्रिया ॥ १६ ॥ स्थाना- धिकस्तु भावेन लाभभावः प्रकीर्तितः ॥ तत्समाने च त टीका | ग्रहफले शुभे वर्जयेत् । अथ पापश्चेत् पापग्रहो भावस्थो यदि भवति तदा अन्यथा वैषरीत्यं कार्य पापस्य अशुभफलं मिश्रयेत पायस्य शुभफलं वर्ज- येदित्यर्थः एवं गावस्थग्रहे भावबलग्रहफलविचारमुक्त्वा भावस्थे ग्रहे बल- हग्वलविचारमाह । अत्र तु मावस्थग्रहविषये चले बलफल विचारे दृष्ट्यां - त्रिफल विचार तु भावस्थे ग्रहे उच्चादिपु उच्चत्रिकोणस्वमित्रस्थान वर्तमाने फलं अहे युंज्यात अमित्रादिषु मावस्ये ग्रहे अमित्राधिशञ्जुनीचस्थानवर्तमाने सति वर्जयेत् भावफलं ग्रह फुले वर्जयेदिति ।। १३ ।। १४ ।। १५ ।। अथ स्थानकर विचारमाह स्थानइत्याद्यध्यायसमाप्तिपर्यंतम् । एवं कमात् उक्तकमात् स्थाने स्थान विचारेपि कर्तव्यं प्रोक्तं करणे करणविषये तु कर्तव्यस्य अन्यथा ऋमः स्थानापेक्षया विपरीतः क्रमो ज्ञेयः । अथ मानें राशियगते संधिगते भाषा । कया है उसको मात्र राशियुक्त होने और जो ग्रहका क्षेत्र ग्रहयुक्त होने तो भा- सधन करके उसने गुणन करना. भाव साधनका प्रकार द्वितीयाध्याय के प्रथम ग्लो- कमें कहा है. शुभ हो तो फल जोडना, अशुभ होय तो फल हीन करना, और बलका जो फल है उसकू अन्यथा जानना, जैसा शुभ होबे तो हीन करना, पाप डीचे तो चुक्तक करना, दृष्टिमेंभी ऐसा जानना, यह फल उच्चादिकका होने तो युक्त करना शत्रुआदिका होत्रे तो हीन करना ॥ १३ ॥ १४ ॥ १५ ॥ अब अटक वर्ग- सेवाका फल कया है ओ बिन्दुमें विपरीत जानना और भावमें दो राशिका हैं. भाव और संधिका स्वामी होके जो लाभदायक जानना, जिस रश्मिफलवर्णनाध्यायः ४ द्भावे तदानीं स्थानदान् ग्रहान ॥ १७ ॥ संयोज्य स्थान- संख्यायां दलमेतत्समं भवेत् ॥१८॥ इति श्रीबृहत्पाराश- रहोसयामुत्तरभागे इष्टकष्टवर्णनं नाम तृतीयाध्यायः ॥ ३॥ विधातृलिखिता या सा ललाटाक्षरमालिका ॥ तस्याः अ टीका | इत्यर्थः तद्राश्यधिपतेः भावराशिद्धयस्वामिनः क्रिया पूर्ववत् कर्तव्य भावेन सहितः ग्रहः स्थानाधिकश्चेत् स लाभभावः लामदायको भावः प्रकी- तितः तत्समाने ग्रहसमाने तद्भावे तस्य ग्रहस्य भाव सनि तदानी स्थान दान ग्रहान् संयोज्य स्थानसंख्यायां यहलमधं तत्समं भावफट ज्ञेयमिति ।। १६ ।। १७ । १८ । तृतीयेऽध्यायके चास्मिन्कृतया व्याख्यया मया ॥ गणेशः श्रीयतां देवः सर्वज्ञो बुद्धिचालकः ॥ १ ॥ इति श्रीमहबृहत्पाराशरहोरा यामुत्तरभागे श्रीमद्देदशास्त्राद्यनवद्यविद्याविद्यो- तितदिग्मंडलज्योतिर्विज्जटाशंकरात्मजश्रीवरेण विरचितायोधिनीटी- कायामिष्टकष्टवर्णनं नाम तृतीयोऽध्यायः ॥ ३ ॥ द्वादशानां तु भावानां ज्ञेयं फलमथो सुनिः ॥ चतुर्थी रश्मिसंभूत तत्फलं चाबवीलफुटम् ॥ १ ॥ अथ भगवान् पराशरमहर्षिः मैत्रेयं प्रति चतुर्थोऽध्यायें भावावलोकनीयविषय रश्म्यानयनं तत्फलं च विशदयति । तत्राद पूर्वा जितकर्मानुरूप विधिलिखितशुभाशुभफलसूचकललाटाक्षरफलं जन्मकाली- -जभावसाधनेन वक्तुं प्रतिजानीते विधाविति । सा पूर्वोपार्जितकर्मसमुद्भवा- भाषा | भावका अधिपति होवे वो भावका लाभ करेगा और ओ भावका बल आ है डॉ की राशि संख्या में मिलायके उसका आश्रा करना जो फल आवे व भावफल जानना || १६ || १७ || १८ || इति बृहत्पाराशरहोरायामुत्तरभणे श्रीधरकृलभाषा- टीकायां इसकष्टवर्णनं नाम तृतीयोध्यावः ॥ ३ ॥ अब तनू आदि करके बारह भावों का निर्णय कहते हैं. विधाता जो पणं प्राणिमात्र के रूलाटमें जो प्रारब्धभोग कर्मकी अक्षरपति लिखी है उसमें मनुष्य (८०) बृहत्पाराशरहोरो तरभागे- रीरकथनं वक्ष्यामि च पृथक् पृथक् ॥ १ ॥ लग्नाच्छरीर- चिंता च द्वितीयात्स्वं च पैतृकम् ॥ भरणीयं कुटुंबं च पश्वादि च वदेहुधः ॥ २ ॥ तृतीयात्सोदरं बुद्धिं दुःपूर्वी विक्रमं विदुः ॥ चतुर्थात्पितरं वेश्म सुखं लालित्यमेव च ॥ ३ ॥ सौमनस्यमपत्पानि प्रज्ञां मेधां च पंचमात् ॥ टीका | अनिर्वाच्या विधातलिखिता विधात्रा विश्वसृजा ब्रह्मणा लिखितांकिता ल लाटे माले अक्षराणां शुभाशुभज्ञापकवर्णानां मालिका पंक्तिः यास्ति तस्याः शरीरकथनं शरीरस्य स्वरूपस्य कथनं वर्णनप्रकारं पृथक्पृथक तन्वादिद्वाद- शभावभेदेनेत्यर्थः वक्ष्यामि कथयिष्यामि ॥ १ ॥ अथ द्वादशभावस्थाने किं किं विचारणीयं तदाह लनादित्यादि सार्धं पंच लोक पर्यनम् । लक्षात तनुभावात् सकाशात् शरीरस्य देहस्य चिंता विचारः कार्यादि गौरवादि विवेक इत्य- थे । द्वितीयात् धनभावात् स्वं स्वीयं पैतृकं पितृसंबंधिच धनं द्रव्यं तया भरणीय पोषणीयं मृत्यादीत्यर्थः तथा कुटुंवं ख्यादिवश्यमित्यर्थः तथा पश्चादि पशवः आयो यस्तत् गोपक्षिवृक्षादीत्यर्थः वदेत कथयेत् बुधः ज्योतिर्वित् ॥ २ ॥ तृतीयासहजभावात सोदरं समानमुदरं यस्य तत साक्षात मात्रादि तथा दुःपूर्वी बुद्धिं दुरिति उपसर्गः पूर्वः मथमी यस्याः सां दुर्बुद्धिं दृष्टमनीषां तथा विक्रमं पराक्रमं च विदुः बुबुधुः । चतुर्थात सुहृद्भावात् पितरं स्पष्टं तथा वेश्म गृहं तथा सुखं स्पष्टं तथा लालित्य ललितस्य सुंदरस्य मायः तथोक्तं च ॥ ३ ॥ पंचमात भावात् सोमनस्यं सुष्ठु च तन्मनश्च तस्य भाषा । विशेषकरके फल है. वो अक्षरपंक्ति प्रत्यक्ष दिखण्डती नहीं है. वास्ते वो अक्षरपंक्तिके दहका वर्णन पृथक पृथक् कहते हैं. तन्वादिक बारह भावों का फल कहता हूं ॥ १ ॥ लसभे शरीरसंबंधि सब विचार देखना, धन भावसं स्वउपार्जित द्रव्य और पितृसंबंधी वकका स्त्री आदि कुटुंबका पशुवका, पक्षी वृक्षादिकोंका, विचार दे ना || || तीसरे भावले भाइयाँका दुष्टबुद्धिका पराक्रमका विचार देखना. मुम्बका, सुंदरताका, पितरका, विचार देखना ॥ ३ ॥ पंच- . रश्मि फळवर्णनाध्यायः ४ हानिं व्याधिमरिं षष्टान्मैथुनं स्त्री जयं ततः ॥४॥ मृतं पराजयं दुःखं हानिं व्याधिं तथाष्ट्रमात सौशल्यभा ग्यधर्माश्व नवमाद्दशमात्तथा ॥ ५ ॥ मानास्पदाज्ञाकर्माणि आयादर्थ व्ययाइययम् || दिग्भवेष्विषुसमाष्टशगःस्त्रों- टीका | भावः मनः प्रसन्नतामित्यर्थः तथा अपत्यानि पुत्रादीनि तथा प्रज्ञां प्रकर्षण ज्ञायते अनयेति विशेषबुद्धि तथा मेधां धारणावती बुद्धि विचा विषुभावात हानिं द्रव्यादिनाशं तथा व्याधिं रोगं अरिं शत्रुं च चदंत | ततः नाम सप्तमभावात मैथुनं मिथुनीभाव तथा स्त्री भार्या तथा जयं उत्कर्ष चवदे ॥ ४ ॥ अष्टमात् मृत्युभावात् मृति मरणं तथा पग़जयं पराभवं तथा दुःवं व्यसनं तथा हानि नाशं तथा व्याधिं रोगं च वदत् । नवमात् भाग्यमावाल सौशल्यं सुशीलतां च भाग्यं वैभवं धर्मो विध्युक्ताचरणं चेनि डंदसमासः ता न्वदेत तथा तेन प्रकारेण दशमात् कर्मभावात् ॥ ५ ॥ मानास्पानाकर्माणि मानं सत्कार तथा आस्पदं स्थानं तथा आज्ञां भृत्यादिप्रेरणास् तथा कर्माणि शुभाशमावरणानि च द्वंद्वः तानि वदेत् । आयादेकादशभावात अर्थ द्रव्या दमीष्टलाभं वदेत् । व्यथात् द्वादशभावात् व्ययः द्रव्याडिव्ययं चॅनि कथयेत् | एवं भावविचारणीयमुक्खा फलविशेषं चक्तुं रश्मी साधयति दिमित्यादिसार्थ- सप्तम लोकपर्यंतम् । तत्रादौ सर्वराईमसाधनाय उच्चांकाना | स्वीचे उच्चस्थे ख्याद्यन्यतमे ग्रहे सति स्वेः सूर्यात्सकाशाद ग्रहाणां कमात दिशः भाषा । म भावसे मनप्रसन्नताका, पुत्रादिकोंका, सुबुद्धिका रणशका विचार देख ना. षष्ठ भावसे हानिका, द्रव्यादिनाशका, व्याधिरोग, शत्रु इनोंका विचार दे खना, समम भावसे मैथुनका, भार्याका, जयका, उत्कर्षताका विचार करूनः ।। ५ ।। अष्टममात्र से मरण, पराजय, (हारना.) दुःख व्यसन हानि व्याधि रोम, कहा- ना. नवम भाषसे सुशीलता, भाग्य, वैभव धर्म इसका विचार करत || ५ || ८- शम भावसे सत्कार, स्थान, आज्ञा, शुभाशुभकर्म इसका फल कहना म्यार इवे भाव से इच्छित द्रव्याकि प्राप्तिका विचार करना, बारहवें भसबसे उत्तम नीच बृहत्पाराशरहोरी घरभागे- चै करा रवेः ॥ ६ ॥ नीचेन चांतरा प्रोक्ता रश्मयस्त्वनुषा- ६ तजाः ॥ नीचीनं तु ग्रहं भार्धाधिके चक्राहिशोधयेत् ॥७॥ स्वीयराम हृतं षड्भिर्भजेल्स्यूरश्मया स्वकाः ॥ टीका | १०. भवाः १९. इषवः ५. सप्त ७, अष्टौ ८, शरः ५ दंडसमासः एते कमाद्रविचंद्रमौसम बुधगुस्शकशनीनां कराः रश्मिनुवांका बोध्याः ॥ ६ ॥ नीचे तु नका न संति अंतरे उच्चनीचमध्यवर्त्यारोद्दाऽवरोहमूलत्रिको- गादिसर्वरथले तु अनुपातजाः अनुपाताध्यमाणाजायंते से तथा रश्मयो बोध्याः । अथानुपातरी तिमाह । ग्रह रश्मिचिकीर्षमाणं रव्याद्यन्यतमं तु नीचोनं नीचेन हीनं कृत्वा मार्धाधिक षडाश्यधिकेऽवशिष्टे सति चकाद्रा- शिसमूद्दात् द्वादशराशिभ्य इति यावत् विशोधयेत् ॥ ७ ॥ ततः स्वीयर- महतं स्वस्य विहिताः स्वीयाः अत्र स्वस्य चेति वार्तिकेन कुकामाव्यं परमात्वे दोषप्रसंगाभाव इति वेदितव्यं । पूर्वोक्ता दिग्भवेत्यादयः ये रश्मयः ः हतं कृत्वा षभिः ६ अंके: भजेत् एवं स्वका: स्वीयाः रश्मयः स्युः म वेयुः । अथास्योदाहरणम् । रविः १०|४|१४|० रविनीचं ६।१०/०/- अनेन दीनो जातः ३१२४|१४|० रव्युच्चवका १० एभिर्गुणनेन जाताः ३० २४०११४०१० अंशादिपरिमाणाधिक्यात्लष्टयुद्धता जाताः ३४४२१२०१० एते षड्भक्ताः जाताः ५२४०|२३|० जातोऽयमनुपातजोरविरश्मिः एवं सर्व- ज्ञेयम् ॥ ७ ॥ एवं स्वोच्चादिराशिस्थितानां ग्रहाणां रश्म्यानयनमुक्त्वा भाषा । इखर्चका विचार देखना अब ग्रहोंका उच्चश्मिसाधन कहते हैं. उ से पहले उनके ध्रुवांक कहते हैं. सूर्यके १०, चंद्रके ११, मंगलकं ९, बुध ५ एक ५७. - शुक्र ८. शनिकं ५. यह रश्मिके ध्रुबक कह ॥ ६ ॥ नीचके बुवांक नहीं हैं. चनीचादि स्थलों में अनुपातमे रश्मि जानना स्पष्ट म राईमचऋम्. हकूं टीमें हीन करके छः राशिसे जादा होवे तो या सच में बु. ग.शु !झं गो. इमें शोधन करके अपने रश्मि जुत्रांक जो प ५२४ १/३/२२१/ के कहे हैं उस अंकसे गुणन करना पीछे छःसे भाग २१ १२४६४१ २०३८२६३२ ताजोल व श्मि जानना ॥ ७ ॥ अब पवर्ग टचरदिमका विशेष ४०३१४९४३२२५३२६२३ रमिलवर्णनाध्यायः ४ उच्चस्वर्क्षसुहृत्सूर्यभागंगाब्धिसिंगुणाः ॥ ८॥ नीचारि द्वादशांशे तु नृपांशोनाः कराव ते ॥ मूलत्रिकोणस्व- टीका । तेषां स्वोचादिराशिवर्तमानानामेतदन्यराशि वर्तमानानामपि द्वादशांशे- शबध्यमाणस्वोच्चादिस्थितानां विशेष संस्कारांतरेण रश्म्यानयनमा उच्चश्वे- त्यादिसाटम लोकपर्यंतम् । अथ कस्मिन्नपि राशो उच्चस्वर्शसुहृदां स्वोच्च स्वक्षेत्रस्वमित्राणां सूर्यभागे द्वादशांशे सतिक्रमात् अंगानि ६. अच्छषः ४. द्वौ २, एभिः सम्यग्गुण्यंते ते संगुणाः गुणिताः कार्या इत्यर्थः । अपि च नी- चार्यो: स्वनीचस्वशञ्चो द्वादशांशे सति तू नृपशाना: षोडशांशहीनाः कार्याः । एवमुक्तपंचकद्वादशांशवर्तमानानां विशेषसंस्कारण ते पूर्वो क्ताः कराः रश्मयः स्पष्टा भवेयुः । अथास्योदाहरणम | रविः १०१४|१४|० अयं मीनद्वादशांशे वर्तमानः द्वादशांशपतिर्गुरुः खेः पंचवा मैयां समः अ तीस्य स्वोच्चायुक्तद्वादशांशाभावात् द्वादशांशोपलचितविशेषसंस्कारामा- यः । अथ चंद्रः ८२५|२९/० अयं तुलाद्वादशांशेवर्तमानः द्वादशांशप- तिः शुकः चंद्रस्य पंचधा मैन्यां मित्रं अतोऽस्य द्वादशांशीपलक्षितमित्र- द्वादशांश संस्कारे यथा भूलरश्मिः |३१|१३ अयं द्विगुणितः ॥२/२६ एवं सर्वत्र द्वादशांशोपलक्षित विशेषसंस्कारो बोध्य इति ॥ ८ ॥ अथ नवां- शादिवक्ष्यमाणांशैर्मूल त्रिकोणादिवश्यमाणस्थानस्थितानां विशेषरश्मिसं- भाषा । ६ संस्कार कहते हैं. जो ग्रह हादशांश में होवे वहां राशि द्वादशांशकी उच्चकी होदे तो ६ से गुणना, स्वक्षेत्र होते . . . . . . तो ४ से गुणन करना, स्वमित्र राशि होवे तो २ से गु मन करना, नीच शत्रु राशिका द्वादशांश होवे तो सील-२१६१ हका अंश हीन करना. इस रीति से उत्पादि पूर्व कहे हुवे पंचक, दादशा वर्त मान विशेष संस्कार से पूर्वोक्त कर और रश्मि स्पष्ट होते हैं ॥ ८ ॥ अब नक्कांश द्वेष्काण, होरा, त्रिंशांश, उदरमिका विशेष संस्कार कहते हैं. जो कोई स्पष्ट हका पहिले उचारविम फल लाये हैं उसमें संस्कार करना ही + = 269549 बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- टीका | स्कारांतरमाह भूलत्रिकोणेत्यादिसार्घदशश्लोकपर्यंतम् । मूलत्रिकोणस्वक्षों घिमित्रमित्राणां मध्ये प्रत्येकं मित्रेति लुटविभक्तिकै पर्द तेनात्र षष्ठीबहुवच- नं बोध्यं नवांशके वा द्रेष्काणे वा होरायां वा त्रिंशांशे वा सति मूलरश्मयः अष्टनाः अष्टाभिईन्यंते गुण्यंते ते तथोक्काः पश्चात् क्रमात् यथाक्रमं द्वयब्धि- षट्सप्तभिः भक्ताः भाजिताः तथोक्ताः पश्चात् अनेन भागेन युका मिलता- स्ते मूलरश्मयः तु स्पष्टं रश्मयो भवंति। एतदुक्कं भवति नवांशद्रेष्काणहोरात्रि- शांशान्यतमवर्गे मूलत्रिकोणस्थितस्य ग्रहस्य उक्तभुवांकोत्पन्न मूल रश्मयः अष्टनाः कृत्वा द्वाभ्यां भागमाहत्य बांकोत्पन्नरश्मि योजयेत् एवं कमात् नवांशावृतान्यतमवर्गे स्वधिमित्रमित्रान्यतमस्थानस्थितस्य ग्रहस्य श्र्वां कोत्पन्नमूलरश्मयः अष्टनाः क्रमाव गृहीताब्धिषतांशेन युक्ता मूलरश्मय एव स्पष्टा भवेयुरिति । अथ नवांशदेष्काणहोरात्रिंशांशान्यतमवर्गे अरो अ- रिस्थाने 'अभ्यरि' अत्र विभक्त्यर्थे “अव्ययं विभक्ति ” इत्यादिना समास- स्याव्ययत्वात् 'अव्ययादाप्सुप' इति विमक्तिक अभ्यरिस्थाने अथवा नीचे स्वनीचस्थाने वर्तमान ग्रहस्य मूलवांकोत्पन्नरश्मयः क्रमात् वेद्य- खिलहीनकाः यथाक्रमं चतुर्भिः द्वाम्यां सर्वेण अंशमाहृत्य स्वस्मिन्नेव उनये- त् । ते स्पष्टा रश्मयो भवेयुः अत्रेदं तत्त्वं नवांशायुक्तान्यतमवर्गे अरस्थान- स्थितस्य भुषकोत्पन्नरश्मयः स्वचतुर्थांशहीनाः तथा अध्यरिस्थानस्थितस्य मूल्यमयः अर्घावशेषिताः तथा नीचस्थानस्थितस्य सर्वेण हीनाः शुन्यरू- याः स्पष्टा भवेयुरिति तात्पर्यम् । अत्रोदाहरणम् । रविः १०।४।१४ वृश्चिकन- चांशे वर्तमानः तत्पतिमो खेः पंचधामैत्र्यां अधिमित्रं अतः रविनुवोत्पन्न- रामयः ५१४०१३३ एते अष्टनाः ४०/३२०/१८४ षष्ट्यद्धृताः ४९५१२३४ अधिमित्रभाजकांकाः ६ एमिर्भाजिताः ७१३३।५० एते मूलरश्मिषु योजिताः १३|१४|१३ जातोयं नवांशेनाधिमित्रस्थानस्थितस्य स्वेः विशेषसंस्कारतः परमः । एवं मूलत्रिकोण स्वक्षमित्रस्थानेषु सर्वत्र बोध्यम् । अथ नीच- स्थोदाहरणम् | चंद्रः ८।२६।२९।० अयं वृश्चिकनवांशे वर्तमानः तत्पतिर्मो- मः स च पंचवामैत्र्यां चंद्रस्य मित्रं । अत्र मित्रस्थानविहितसंस्कारः, मूल्य- व्योष्टनाः तत्सतांरायोजिताः स्पष्टा मवेयुः तथापि चंद्रस्य स्वनीचनर्वाश रश्मिफलवर्येनाध्यायः ४ घिमित्रमित्रनवांशके ॥ ९ ॥ द्रेष्काणेऽपि च होरायां त्रि- शांशे च क्रमात्तथा ॥ अष्टना इयब्धिषट्समभक्ता युक्ता- स्तुरश्मयः ॥१०॥अरावध्यरिनीचे च वैयखिलहीनका।। टीका | स्थितत्वात द्वितीयो नीचांशसंस्कारोषि प्राप्तः तस्मिन्सति रञ्यभावः शुन्य- फलकत्वादिति एवं अरावध्यरि च चोध्यम् ॥ ९ ॥ १० ॥ अथ रश्मीप्रकारां तरेण स्पष्टयति उद्देत्यादित्रयोदशलोकपर्यंतम् | अंशपना गति प्रार वांकोत्पादितरश्मयः त्रिगुणं तत्सर्व त्रिगुणं प्रोतं त्रिगुणाः स्पष्टस्युरिय र्थ | रश्मिपती स्वत्रिकोणे मूलत्रिकोणे सति मूलधुवां कोत्पादित सर्व दिसं- भाषा ।

कलादिकमें देखके नवमांश, द्वेष्काण, होरा, त्रिशांशमें देखना कि त्रिकोण में राशि है, या स्वक्षेत्र है, या अधिभित्री राशि है, मित्रकी राशिहै पीछे पहिलेका उपरमिफलकूटकरके मूल त्रिकोणका नवर्माशादिक वर्ग होने तो दोसे भा- गलेना, स्त्रक्षेत्रका वर्ग होबे तो चार भाग लेना, अधिभित्रका वर्ग हांबे तो छः से भाग लेना, मित्रका क्षेत्र ती तालसे भाग लेना. मूलर्गममें मिला तो अपने अ म.न.मा. त्रिकं . थकाणश्चकम्. गुन्न , ब. राथ. श.चो. ल.. च॑. मं..' श. डा. श्री. ४/५११४ १३१७१ 128 jule 2 C २५ १३४७४३३६.८४७६ 5 = [८१०] अथ दोरारहिमचक्रम् अग त्रिंशांणरियनम्, सु. चं. . . . . . . . . . . ग्रा १७७८

• 199

२२८ HERE ३३४६० ३ = ३४.० > ०२१४१ ५२.१८:० 3 c 2 3

२५

पने वर्गकी उच्चरश्मी आती है, जो कभी पूर्वीक्त ग्रहो, नवमांशादेव शत्रु- राशि होवे तो चारका भाग लेके मूलरश्मेिं हीन करना, अति तो दोक्त अंश हीन करना, नीच राशि हवे तो शून्य मांडना || ९ १० १ अब पूर्वोक्त रश्मिबलकूं विशेषकरके स्पष्ट करते हैं. अंशपति उच्चका वे तो भूत्रांकोंसे पझिये ५५ (८५) बृहत्पाराशरहोरोचरभागे- उच्थे च त्रिगुणं प्रोक्त स्वत्रिकोणे हिसंगुणम् ॥ ११॥ स्व. क्षं त्रिघ्ना दिसंभक्तास्त्वधिमित्रगृहेपि च ॥ वेदना रामसं- भक्ता मित्रभे षड्गुणास्ततः ॥ १२ ॥ पंचभक्तास्तथा श शुगृहे द्विघ्नाश्वतुर्हताः ॥ अतिशत्रोः करघ्नाश्व पंचभक्ता टीका | गुणं द्वाभ्यां सम्यग्ग्रणिताः स्पष्टाः स्युः रश्मिपतौ स्वर्दो स्वक्षेत्रगे सति मूल- ध्रुवांसाधिता रश्मयः त्रिघ्नाः त्रिमिर्गुणिताः द्विसंभक्ताः द्वाम्यां भाजिता अर्धावशेषिता इत्यर्थः अपिच अधिमित्रगृहे रश्मिपतो मूलरश्मयः वेदनाः चतुर्भिर्गुणिताः रामसंभक्ताः त्रिभियांजिताः तृतीयांशावशेषिता इत्यर्थः स्पष्टाः स्युः रश्मिपती मित्रमे मित्रक्षेत्रगे मूलरश्मयः आदो षड्गुणाः षड्- भिर्गुणिताः ततः पश्चात् पंचभक्ताः पंचमिर्भक्ताः पंचावशेषिता एव स्पष्टाः स्युः तथा तेन प्रकारेण रश्मिपतो शत्रुगृहे शत्रुक्षेत्रस्थे द्विघ्नाः द्विगुणिता मूलरश्मयः चतुर्हताः चतुर्भिर्माजिताः चतुर्थशावशेषिताः स्पष्टाः स्युः अतिशत्रुगृहे अतिशत्रुक्षेत्रस्थे रश्मिपतौ सति मूलरश्मयः करना- द्विगुणि- ताः च पश्चात् पंचभाजिता: पंचांशावशेषिताः स्पष्टाः स्युरिति । अथास्यो- दाहरणम् | चंद्रः ८१२५/२९ अयं धनुराशिवर्तमानोऽस्य पतिर्गुरुवंद्रस्य पंचधा मैत्र्यां मित्रं अतोऽस्य मित्रक्षेत्रे विहितं संस्कारों यथा मूलांकानी. तचंद्ररश्मयः २/३१११३ एते षड्गुणिताः १२११८६।७८ षष्टयुद्धृताः १५॥ भाषा । करी हुई रश्मिक त्रिगुणित करनेसे स्पष्ट होती है. रश्मिपति मूल त्रिकोणमें होवे तो पूर्वमश्मिकू द्विगुणित करने से स्पष्ट होती है. रश्मिपति स्वराशिका होवे तो पूर्व रमिकू डिगुणित करके इसका अर्ध भाग करना. सो स्पष्ट रश्मि होती है, रश्मि- पति अधिमित्र घरमें होते ती पूर्वरश्मिकू चतुर्गुणित करके तीनसे भाग लेगा, जो भावें वो रश्मिबल स्पष्ट जामना. रश्मिपति मित्रराशिमें होते तो पूर्वरैश्मिकं गुणित करके पाँचका भाग लेना, लग्ष जो आवे बो स्पष्ट रश्मि जानना. रश्मि- पति का होवे तो पूर्वरश्मिकू दुगुनी करके चारका भाग लेके जो जष्टम जानना. रश्मिपति अति शत्रुके राशिमें होने तो पूर्वरशिकू रमिफलवर्णनाध्यायः (७) न नीचभे ॥ १३ ॥ शनिं सितं बिना तारामहा अस्तंग- ता यदि ॥ विरश्मयो भवत्येवं वक्रार्दो द्विगुणास्ततः॥१४॥ अनुपातोंऽतरे वक्रं त्यागेऽष्टांशविहीनकाः ॥ मंदायां द शभागोना वस्वंशोनाः कराः स्मृताः ॥ १५ ॥ तथा शी- टीका। ७७१८ एते पंचभक्ताः ३१११२७ जातोऽयं विशेषसंस्कृत चंद्ररमिः स्प ति।।११।।१२।।१३ ॥ अथ मतांतरेज गतिवशाश्मीनां हासवृद्धी आह शनि- मित्यादिषोडशठोकपर्यंतम् । यदि यहि शनि सितं विना शनिशुक्राव्यतिरे- केण ताराग्रहाः मौमादयः अस्तंगताः रविरश्मिलुप्त किरणावे तो बुधगुरवः विरश्मयः रश्मिहीनाः भवेयुः एवं प्रकारेण वकादो वकार दि. गुणाः मूलरश्मयः द्विगुणिताः स्पष्टाः स्युः वॠत्यागे वक्रांते अष्टांशावेडी- नका: अष्टभागोनाः स्पष्टाः स्युः अंतरे वर्क वक्रत्यागमध्यभागे अनुपात: त्रैराशिकगणितेन वकाद्यैकवकत्यागांकानां मध्यांकोत्पादनं तेन मध्यरश्म- यः स्पष्टाः स्युः मंदायां रश्मिपतिगतौ दशभागोनाः स्वदशांशहीनाः मृ- लरश्मयः स्पष्टाः स्युः मंदतरायामित्यध्याहारः गतौ तु वस्वंशोनाः स्वार्धश- हीना मूलरश्मयः स्पष्टाः स्युः तथा तेनैव प्रकारेण शीघ्रायां गतो अंगाखोनाः स्वषष्टांशोना तथा शीघ्रतरायां तु वेदांशोनाः स्वचतुयंशिहीनाः स्पर रश्मयो भवंति इति केचिदंतीति के चिच्छब्देन नैतन्मुख्यमतमिति ष्वाने- भाषा | दुगुनी करके पांचसे भाग लेना, सम्ध जो आवे वो स्पष्ट रश्मि जानना, रामपति नीचका होने तो विशेष संस्कार नहीं है ॥ ॥ १२ ॥ १३॥ अयमा से रश्मियों का हानेिवृद्धिका लक्षण कहते हैं, जो कभी शाने शुक्र यह दोनों किसा मंगल, बुध, गुरु यह तीनों ग्रह अस्तंगत होते तो उचोंका रश्मि हीन जानवा. रश्मि यति वारं होवे तो पूर्व रदिम द्विगुणित करनेसे स्पष्ट होती है. रश्मिपति होने सौ पूर्वरदिमकं ८ आठसे नाम लेना जो होती है. वकागतिसे मध्यभागते होवे तो वैसशिक के दिमाग फला आने अमे स्पर ( ८८ ) बृहत्पाराशरहोरो सरभागे- प्रतरायां च वेदांशोनाः कराः स्मृताः ॥ अंगांशनाच शीघ्रायां केचिदेवं वदन्ति हि ॥ १६ ॥ वक्रानुका विक ला शीघ्रा शीघ्रतरा गतिः ॥ वृद्धिहीने तु शिष्टे द्वे वर्जनी- ये समासमा ॥ १७॥ योगेषु ये ग्रहाः प्रोक्तास्तेषां यो- टीका | नु दम् ॥१४॥१५॥१६॥ अवैकविंशतितमध्ये के रश्मीनां ग्रहगतिसंज्ञारूपतःफ- लानि निर्णयष्यन्नादौ अष्टविधसंज्ञा आह वति। वका १. अनुवका २, विकला ३. शीबा ४, शीघ्रतरा ५ अपि च इमे शीघ्र शीघ्रतरे एवं वृद्धि- होने सत्यौ तु वृद्धया वर्धनेन होने रहिते तथोक्ते तु शिष्टे नाम मंदमदतरे ६।७ मवतः अथाष्टमी समा तु द्वे वर्जनीये वर्जितुं योग्ये कृते तु समासमा द्विमकारकसमा भवति । अत्रेत्थं तत्वं शीघ्रतरा वृद्धिहीना जाता सती मंदर्स- का गठी गतिः भवति तथा शीघ्रा वृद्धिहीना सती मंदतरा सप्तमी गतिर्य बत्ति तथा च मंदया शीघ्रा हीना कृता समा तथैव मंदतराया शीघ्रतरा दी. ना कृता सती समैव एवं द्विप्रकारेण समत्वं समासमा इति द्विरुक्त्योपल- म्यते इति अग्रमी समा संज्ञका ज्ञेयेति अष्टविधा गतिरुपदिष्टा। एतलक्षणानि सूर्यसिद्धांतादिष्ववगंतव्यानि ॥१७॥ अथ प्राप्तरश्मिषु योगविशेषेण हासवृ- भाषा | वर्वरसिक स्पष्ट करना. रत्रिमपतिकी गति मंद होवे तो अब मतांतररमियम्. पूर्वरदिमका दशांश लेके पूर्वही रश्मिमें हीन करना तो ग.नं. मं. भू. ग. शु श यो स्पष्ट होती हैं. रश्मिपतिकी गति बहुत मंद होवे तो अ- D 9 9844 एमांदा हीन करना शीघ्र गति होबे तो छत्र माग होन! १५.४५४२०४२ कम्मा शीघ्र तर गति होये तो चतुर्थाश हीन करना. ऐसा कितनेक ऋषि कहते हैं ॥ १४ ॥ ३५ ॥ १६ ॥ अब गतिक अठभेद कहते हैं. वक्रगति १, अनुक्का गत २. विकला गति ३ शीघ्रगति ४ शीघ्रत गति ५ मंदगति ६ मंदसर- गति ५. समानमा गति ८, यो बजे करनेयोग्य हैं. शीघ्रतरगति बृद्धहीन भई इसकूं संदु कहता. बेसी शीघ्र वृद्धि भई तो अतिमंदतर गति कहना. विशेष टीकामे स्पष्ट है ॥१७॥ अब राजयोग दरिद्वयोग होते तब रश्मिका विशेष संस्कार रश्मिफलवर्णनाध्यायः ४ गेच रश्मयः ॥ पापसौम्यारिमित्राणां योगे हानि की र्तिताः ॥ १८ ॥ उच्चादिषु च पूर्वोक्तः पापो वलवशाग- वेत् ॥ १९ ॥ चतुर्गुणा राजयोगे पूर्वन्यायेन बाबिताः ॥ टीका | श्री आह। योगेष्विति योगेषु राजयोगदारियादिसंज्ञकेषु ये योगकर्तारो ग्रहाः प्रोक्ताः तेषां योगे सति दृष्टभयोगकारक संबंधतारतम्यनमयः स्पाः स्युः। पुतइक्कं भवति राजयोगकारकग्रहस्य दारिद्र्ययोग कारकहेण योगे एक्स- शिसंबंधे सति दारियकारक ग्रहमातरदिम भीराजयोगकारक ग्रह रश्मीन्संशो- ध्यावशिष्टा राजयोगकारक प्रहरश्मयो ज्ञेयाः एवं राजदास्यियोगकारकयो- रेव इयोस्खषाणां वा संयोगे तयोस्तेषा वा रश्मिमीलनेन स्पष्टरश्मयस्तयोस्तेषां वा ज्ञेया इतिदिक् । एवमेव शुभाशुभग्रहयोगेन रश्मीनां हासवृद्धी विशद- यत्युत्तरार्धेन | पापः खलः सौम्यः शुभः अरिः शत्रुः मित्रं सुदृत् एतेषां योगे एकराशिसंबंधे सति हानिः पापरश्मिभिः शुभरश्मनां अरिरश्मिभिः मित्ररश्मीनां हानिः हासः एवमर्थातसौम्यानां मित्राणां च योगे एव रश्म- यः कीर्तिताः कथिता इति ॥ १८ ॥ अथोवादीनां पापानां च रश्मीनाद उद्देदि । उच्चादिषु नीचांतपूर्वोदितनवस्थानेषु पापानां च रश्मीनाइ उथा- दिषु उच्चत्रिकोणस्वर्शादिनीचांतनवलक्षणेषु पूर्वोको रश्मिः बोभ्यः पापः पापग्रह रश्मिस्तु दलवशात् मूलरईिमः बलतारतम्पेन न्यूनानिरिको भवेत् ॥ १५ ॥ अथ राजयोगकारक ग्रहाणां ध्रुवः प्राग्वत रश्मीनाह चतुर्गुणाई- भाषा । कहते हैं. राजयोग करनेवाले ग्रह और दरिद्रयोग करनेवाला यह यह दोनोंका एकराशिसंबंध होते. दरिद्र करनेवाले ग्रहकी रमिकू राजयोग करनेवाले रश्मि में म्यून करके जो राजयोग ग्रहकी शेष रहे वो स्पष्ट जानना ऐसा शुभा- शुभ शत्रुमित्रादिक यहाँका एकराशिसंबंधसे ऊपर लिखे हुबे प्रकार 1॥ १८ ॥ अब पहिले जो उच्चादिक नव स्थान कहे हैं उसमें रमिका निर्णय कहते हैं. उच्चादि नव स्थानों में रश्मि पाहिले सरिखे जानना थ 'रश्मिको बलवानूचना देखके कमजास्त करना ॥ १९ ॥ अहिले परिम की बृहत्याराशरहोरोंत्तरभागे- पंचाष्टषनवाष्टांकवेदाः स्यूरश्मयः स्वकाः ॥२०॥ डिग्र हादिषु योगेषु ग्रहभावफलाहृताः ॥ गतिसंज्ञानुरूपेणं टीका । ति। राजयोगे राजयोगकारकग्रहे पूर्वन्यायेन नीचोनमिति सप्तम ठोकोकेन रस्मयो बोधिता ज्ञापिताः तत्र विशेषस्तु दिगित्यादिषष्ठ लोकांक नापश्नानन्यवांका नव्या दिसप्तग्रह विदिताना होतरार्धेन पंच ५ खेः, अटो ८ चंद्रस्य, षट् ६ मोमस्य, नव ९ बुधस्य, पुनरष्टो गुरोः, अंकाः ९ शुक्र- स्य. वेदाः ४ शनेः इति के प्राग्वदश्मीनानीय चतुर्गुणा: कार्याः स्व- काः तत्तग्रहाणां स्वीया रश्मयः स्युः ॥ २० ॥ अथ द्विग्रहादियोगे रश्मी- न्संक्षेपतः फलनिर्णयं चाह द्विग्रहोते। द्विग्रहादिषु द्वौ न तो यहाँ च द्विग्रहो तो आदिर्येषां ते द्विग्रहचतुर्मंदादयः तेषु योगेषु पंचाटेत्यादय उत्तरश्मयः ग्रभावफलाहता ग्रहाणां संयुक्तानां यो भावः संयोगवर्तमानभावः तद्रूपे यत्फलं तेन हृता गुणिताः तेषां दयादीनां युक्तग्रहाणां स्पष्ट रश्मयो भवति अञोदाहरणम् । रविः १०४|१४ गुरुः १०/१५/३९ अनयोर्भावः १० | २/५३ रव्युक्तरश्मयः ५ एमिर्गुणितो भावः ५०१२/२६५ षट्यद्धृताः ५०/१४/२५ ऊवकोशस्थानापन्नः त्रिंशद्धीनो जातः २०११४/२५ अयं रविस्पष्टरमिः एवं गुरोरपि रश्मयः । एवंत्रिग्रहादियोगेषु ज्ञेयम् । अथेषां रश्मीनां फलानां निर्णयः निश्चयः गतिसंज्ञानुरूपेण गतीनां याः संज्ञाः प्रागुका: वक्रानुवके- त्यादयः तासां अनुरूपेण सादृश्येन स्मृतः यस्य ग्रहस्य या वाद्यन्यतमा भाषा । लाये हैं उसमें जो राजयोगकारक ग्रह की रश्मि हैं, वहां विशेष कहते हैं. सोलह राजयोग जो हैं वो पूर्वभागमें कहे हैं, सो वे ग्रहोंके अब रश्मि संस्कार में क्षेपक कहते हैं. सूर्यके ५, चंद्रके ८, मंगलके ६, बुध ९, गुरुके ८, शुक्रके ९ श नि४ यह वांकांपूर्वरीतिप्रमाणसे राम लायके चतुर्गुणित करना अपनी अलीग्रही राम हो ॥ २ ॥ अब डिग्रह, त्रिग्रह, चतुर्ग्रहयोग यहाँकी र दिसके वहां वे भई रश्मिसे प्रहस्थित भाषांक भृणन करके साठसे भाग लेना, लक्ष्म winks 1 रश्मिफलवर्णनाव्यायः ४ फलानां निर्णयः स्मृतः ॥२१॥ इष्टकष्टफलसंगुणस्तत- स्तत्करानथ च संयुतांस्तुतान् ॥ निश्चितार्थमखिलं स- मीक्ष्यतत्प्रस्तुतं तु सकलं वदेहुधः ॥ २२ ॥ एकादि पंच- कं यावदरिद्रा भृशदुःखिताः ॥ नीचानां दासतां याता अ टीका | गतिः सत्साहश्येन वक्राद्यन्यतमं फलं रश्मीनां ज्ञेयमित्याशयः ॥ २१ ॥ एवमिटकटं रश्मी श्रोक्त्वा एषां प्रयोजनमाह इष्टेति । ततः रश्म्युत्पादनानंतरं इंटफटफल्संगुणानिष्टफल्गुणितान् कष्टफलसंगुणितांश्च कृत्वा तानिष्टसंगु- णिवान्सर्वान्संयुतान्कृत्वा तान् कष्टसंगुणितांश्च सर्वान्पृथक संयुतांध करान राशीन् कृत्वा अखिलं सर्व ग्रहजं भावजं राजयोगपरिवाड्योगादिलं नाना- विधं शुभाशुमफलं निश्चितार्य निश्चितः अर्थः इष्टकष्टरश्मिसंयोगसमुद्धवं फलं यस्मिन्कर्मणि यथा तथा प्रस्तुतं तत्कालीनं पूर्ण समीक्ष्यावलोक्य वि. चार्येत्यर्थः । बुधो विद्वान् वदेत् कथयेदिति । अथेष्टकष्टबलमुणितरयुदा हरणम् | यथा सूर्येवलं |२८|२५ सूर्यरश्मयः ५१४०/२३ इमे गोत्रिका रीत्या गुणितांका: ०१०१०/१४०१११२०/६४४११२५/१०००/५७५ जाते अ स्यां संख्यायां श्रुतयां २१४१११२ अयं सूर्येष्टरश्मि एवं सूर्यकष्टचक्रं ०१३१/३५ एते सूर्यरश्मयः ५|४०/२३ इमे गोमूत्रिकारीत्या उणिवांकाः १०/०/०/१५५/१२४०९७१३।१७५/१४००१८०५ जातं अस्यां संख्यायां प शुद्धतायां २१५९ १० अयं सूर्यकष्टरश्मिः एवं सर्वत्रानुस्थलेषु ॥ २२ ॥ अथ फलं वदेदित्युक्तं तदेकादिरश्मिसंख्यातारतम्येन स्फुटयति त्रयोविंशतिश्लोकमारभ्यद्विचत्वारिंशोकपर्यंतम् । तत्र तु एकादित्या भाषा | जो हैं ओ उच्चरश्मि फल आया. रहिमका फल गतिके अनुसारसे कहना ॥१ इटकष्टफलसे रश्मिकू गोमूत्रिकान्यायसे गुणन करके जो फल आवे उसकू इस होते पीछे उस ऊपरसे शुभाशुभ फल कहना ॥ २२ ॥ अरभक्त फल कहते हैं, एकसे एप्तिक रश्मिका योग होतोयो भन्यो बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- पि जाताः कुलोत्तमे ॥ २३ ॥ परतो दशकं याक्केवलं ज ठराय वै ॥ निःस्वाः कदाचिहासाश्य भारवाहा: कदाचन || स्त्रीपुत्रग्रहही नाश्य वंशायोग्यक्रियारताः ॥ २४ ॥ एका- दशेऽल्पपुत्राः स्वल्पधनाः स्त्रीविमानिता मनुजाः ॥ बि- टीका । जथ इष्टदलचक्रमाह अथ कष्टचत्वरश्मिचक्रम् [मृ.!चं.. मं. बु. ग. शु. बा. स. नं. मं... 201³ 1/2439 815 Sie sa ४१.३८,१६३३४६ १९४९३७५ ५२४९/१०/३५३७४:४७ १२१८१३१४७५४४२७१०१२३४४७४४६ दिषविंशतिलोकपर्यंत मशुमफलं विवृणोति । एवं मायुक्तरीत्या संस्कृत- रश्मयः एकादि एकमारभ्य यावत्पंच कपंचांकपर्यंतं प्राप्ताश्चेत्तद्रश्मियंतो नराः दरिद्रः रैकाः अपि च भृशदुःखिताः अतिव्यथिताः संतः कुलोत्तमे सत्कुले- पि जाता उत्पन्नाः नीवानां हीनानो दासतां दासस्य मावस्तां नीचभृत्य- त्वमित्यर्थः याताः यास्यतीत्यर्थः किं पुनर्नीचजातीया नीचसेवकाः स्युरिति बक्तव्यमा २३॥ ततः परतो यावदशकं पंचप्रभृति दशपर्यंत प्राप्ताश्चेत तेषां जन्म जठराय वै केवलमुदरभरणार्थमेव ज्ञेयं तदेवविशदयति ते निःस्वाः दरिद्राः अतः कदाचिद्वासाः कदाचिदरपोपणार्थी भारवाहका भार वहति घरतीति तथाभूताः स्त्रीपुत्रगृहहीनाः भार्यासुत वेश्मरहिताः च परं वंशायोग्यक्रियार- ताः स्ववंशानुचितकर्मसक्ताश्च भवेयुरिति ॥ २४ ॥ एकादशे रश्मो सति म दुजाः अल्पपुत्राः अल्पसंतानाः अल्पधनाः अल्पद्रव्याः अतः श्रीविमानिताः अबलावमानयुक्ताः संतः तदा स्वल्पमपि निजं कुटुंचं कृच्छ्रेणैव कष्टेनैव बि- भाषा । और जो कभी उत्तम कुलमें पैदा हुवा होवे तथापि नीचकी चाकरी करेगा॥ २३॥ उसे इसतक योग होवे तो केवल उदरपोषण करेगा. कोई बखत द्रग्यहीन, कोई बखत दास्य, कोई बखत भारवाहक होयेंगे. स्त्रीपुत्रधरसे हीन रहेंगे. वंश कुल. जावं. ऐसे कर्ममें रत रहेंगे ॥ २४ ॥ ग्यारहरश्मिका योग होवे तो अल्पमुत्रवान् से अपमानित होवेगा और अपने स्वरूप कुटुंबकाभी पालन बड़े कटसे करेरविनाध्यायः ४ तुई- भ्रति कृच्छ्रेण निजं स्वल्पं च कुटुंबमेव तदा ॥ २५ ॥ द्वादशे निर्धना मूर्खा धूर्ताः सत्वविनाशकाः ॥ त्रयोदशे स चोराः स्युर्निर्धनाः कुलपांसनाः ॥ २६ ॥ शे धर्मे रतो मर्षी धनार्जकः ॥ कुटुंबभरणे सक्तः कुल्यो- ग्यक्रियो भवेत् ॥ २७ ॥ रश्मिभिः पंचदशभिरेवं गुणयु- तोऽपि सन् ॥ स्ववंशमुख्यो धनवानित्याह भगवान्मुनिः ॥ २८ ॥ आविंशतेः कुलेशाना बहुभृत्याः कुटुंबिनः ॥ टीका | भ्रति पाल्यंतीति ।। २५ ॥ अथ द्वादशपरिमिते रश्मो जाताः निर्वना दूर- द्राः मूर्खा बुद्धिहीनाः धूर्ता: परवंचकाः सत्वविनाशकाः सतो मावः सत्त्व उत्तमन्यं तस्य नाशकाः गुणात्तमत्वत्यागशीला इत्यर्थः । अथ त्रयोदश मिते रश्मौ जनाः चोराः तस्कराः निर्धनाः स्पष्टं कुलपसिना: कुलायमा स्युरिति ॥ २६ ॥ अथ विद्वानित्यादित्रयस्त्रिंशच्छो कावधि शुभत्वं कथयति तत्र विद्वानिति । रश्मिभिरिति च । चतुर्दशपरिमिते रश्मौ विद्वाञ्जता धर्मे पुण्यकर्मणि रतः तथा म मर्षः सहनशक्तिः तद्वान् धनार्जकः धनसंपाद- कः कुटुंभरणे सक्तः कुटुंबपालनपरः कुरुयोग्यक्रिय: स्ववंशोचिताचरण- शीलभ भवेत् ॥ २७ ॥ अथ पंचदशपरिमितेरश्मिभिस्तु एवं गुणतो- अपि सन् पूर्वोकफलसंपन्नोऽपि सन् स्वर्वशमुख्यः स्वकुलश्रेष्ट धन- बांश्चेति भगवान्पराशरमुनिराहेत्यन्वयः ॥ २८ ॥ अथ षोडशरशिपयार भाषा | गा ॥ २५ ॥ बारह रक्ष्मिका योग होवे तो मनुष्य निर्धन सूखे धुर्त सत्वहीन हो वेगा. तेरह रश्मिका योग होवे तो चोर निर्धन कुलपांसक होये ॥ २६ ॥ चौदह दिमका योग होने तो वो मनुष्य धर्मी कोरतर, नर- नेमें तत्पर रहे, कुटुंबपालन करे, कुलयोग्य फर्म करे ||२७|| पंद्रहरमा योग होवे तो सताईसवें स्लीकका फल जो है वो फलसहित होयके और अपने बमें मुख्य होवंगा, धनी होवेगा, ऐसा पराशरमुनि कहते हैं || २८ || सोलहरी ५५ बृहत्वाराशरदोतरमाणे कीर्तिमंतब्य पूर्णाश्च स्वजनेन च षोडश ॥ २९ ॥ एकविं शतिविख्यातः पंचाशजनपोषकः ॥ दानशीलः कृपायुक्तो द्वाविंशे लोभसंयुतः ॥ ३० ॥ बनवानल्परिपुश्व प्रभुः स्व- ल्पगुणो भवेत् ॥ त्रयोविंशे तु मुख्यश्च विद्याहीनो नी सुखी ॥ ३१ ॥ आत्रिंशत्परतः श्रीमान्सर्वसत्वस मन्वितः॥ टीका | म्य बिंशतिरश्मिपर्यंतं फलानि कथयति आविंशतेरिति । पोडशाश्मे: सकाशात् आविंशतेः विंशतिरश्मिपर्यंत जनाः कुलेशाना: कुलपाल- का बहुभृत्याः प्रचुरसेवकाः कुटुंबिनः कुटुंबवंतः कीर्तिमंतश्र स्व- जने पूर्णाश्च भवेयुरिति ॥ २९ ॥ एकेत्यादिनयत्रंशत्पर्यंत फलान्याह । ए- कविंशति विख्यातः एकविंशतिसंख्याप्रसिद्धो रश्मिश्चेव नरः पंचाशचन- पोषकः शतार्धनरपालकः च परं दानशीलः वितरणस्वभावः कृषायुक्तो द यालुः स्यात् । अथ द्वाविंशे रश्मौ लोभसंयुतः अतिलब्धः ॥ ३०॥ धन- वान् संपन्नः अल्परिपुः अल्पशत्रुः प्रभुः स्वामी स्वल्पगुणो भवेदिति । म ध्यमे शुभाशुममिश्रफलमुक्तम् त्रयोविंशे रश्मों तु मुख्यः जातिश्रेष्टः विद्या- विहीनः सामान्यविद्यावान् धनी द्रव्यवान् सुखी सौख्यसंपन्नश्च भवेत्॥३१॥ अथ चतुर्विंशतिरश्मिमारभ्य परतः अग्रे आत्रिंशत् त्रिंशत् त्रिंशद्रश्मिपर्यंत श्रीमान् लक्ष्मीवान् सर्वसत्वसमन्वितः अश्रगोगजा दिशाणियुक्तः राजमियः भाषा । लेके वीसतक रश्मियोग हो तो कुलकू पालन करनेवाले बहुत सेवक बहुत कुटुंब जिनका और कीर्तिमान अपने संबंधि लोकोंस पूर्ण होवेगे ||२९|| एकस रश्मिका मांग होवे तो पचास मनुष्यका पालन करेगा, दानशील दयावंत होवेगा, और बावीस रश्मिका योग होवे तो लोभी होवेगा. और घनवान्, शत्रुद्दीन, समर्थ, ज ल्पगुणी होवेगा ॥ ३० ॥ तेवीस रश्मिका याम होवे तो विषाहीन हो जायेगा सब ठिकाने माथान्यताकू पाद धनवान्, सुखी होवे ॥ ३१ ॥ चोवीसको के सीसपर्यंत रश्मिका योग होके तो लक्ष्मीवान् सर्वबलयुक्त होषे राजप्रिय प्र रश्मिनाया ४ राजप्रियच डच जन बहुभिर्वृतः ॥ ३२ ॥ एकशे च सचियो द्वात्रिंशे वाहिनीपतिः ॥ पूर्वभागे समुष्टिक लानि परतो विदुः ॥ ३३ ॥ पंक्तिः सूर्योतयष्टि- तिश्च विंशतिः ॥ नखा मूर्च्छा जिनास्तत्वं त्रिंशद्वात्रिंश टीका | नृपप्रीतिपात्रः चंडः उग्रस्वभावः चपरं बहुभिः असंख्यातेर्जनेर्वेष्टितः ॥३२॥ एकत्रिंशे च रश्मौ सचिव मंत्री प्रधान इत्यर्थः । द्वात्रिंशत्परिमितें रो बाहिनीपतिः सेनारक्षकः अतः परतः जयस्त्रिंशद्रश्मिभूतिफलानि पूर्वा समुद्दिष्फलानि विदुः ज्योतिषिका इतिशेषः । एवं एकरश्मिमारम्य याबद षट्चाशद्रविमसमागमे सामान्यतः शुभाशुमफलानि कथितानि ज्ञेयानि विशेषतस्तु अग्रे वक्ष्यतीति ॥ ३३ ॥ अथारंभतो यावद्राश्मसमापनं संतति- विचारमाह पंक्तिरित्यादिसाधं लोकेन । पंक्तिः दश “द्वात्रिंशे वाहिनीपतिः” इति द्वात्रिंशद्रश्मिपर्यंत प्राक्सामान्यफलान्युक्तानि तावत्संख्यारश्मिपर्यंत नवसंख्याक संततिर्ध्वन्यते, साच एकरश्मितो द्वात्रिंशद्रश्मिपर्धेतं अनुपाततो ज्ञेया । द्वात्रिंशद्रमिष नवसंततिश्चेत्तन्यूनामुकरश्मिषु कियती संततिरिति- ततः परं क्रममासद्वात्रिंशद्रदमीनामये मागे त्रयस्त्रिंशदमिषु सत्सु पंक्ति: द- शसंख्या: सुतादयः चतुविशदरिम सूर्याः दश संततिः, पंचत्रिंशदर्शिम- षु तिथयः पंचदश संततिः, षट्त्रिंशद्रश्मिषु नृपाः षोडश, एवं ३७ रश्मिषु भूयः पुनः नाम प्रायुक्ताः नृपा एव, ३८ रश्मि अत्यष्टिः समदश. ३९२- भाषा । तापी और बहुत लोक उसके संग रहाकरे ॥ ३२ ॥ एकअसि रश्मिका योग होवे तो प्रधान पदवीकू पायें, बतास रश्मि होये तो सेनापति होने वहांसे आगे जो रदिमका फल हैं सो पूर्वभागमें कहा है |॥ ३२ ॥ अन्य रश्मि कमसे संतानविचार कहते हैं. तेहेतीस रहिमका योग होते तो दश पुत्र हो, जोतीस रश्मियोग होवे तो वास संतान होवे पैतीस रश्मिसे पंधरा संतान होवे, दैनीस रचिमसे सोलह संतान होवे, सैंतीस रश्मिसे सोलह संतान होनें अ उतीस रश्मिसे ससस संतान होगे, ओगलीस मिसे-अठारा संतान वृहत्पाराशरहोरो तरभागे- देव च ॥ ३४ ॥ पंचाशञ्चैव षष्टिश्च शतं चैव सुतादयः ॥ आरभ्य विश्वसंख्यायाः क्रमात्स्वजनपोषकः ॥ ३५ ॥ अत ऊर्ध्वं नृपे श्रांतं आपंचत्रिंशतः क्रमात् ॥ शतपंचकमारभ्य टीका । + श्मिषु धृतिः अष्टादश ४० रश्मिषु धृतिः अष्टादशैव, ४१ रमिषु नखः विं शतिः ४२ रश्मिपु मुर्छाः एकविंशतिः, ४३ रश्मिषु जिनाः चतुर्विंशतिः ४४ रश्मि तत्वं पंचविंशतिः, ४५ मिषु त्रिंशत् संततिः, ४६ रश्मि द्वात्रिंशद, ४७ रश्मिषु पंचाशत, ४८ रमिषु षष्टिः ४९ रश्मिषु शतं सुतादयः अग्रे अनुक्तत्वात शत संख्यातोऽधिका संख्याता ज्ञेयेत्याशयः ॥ ३४ ॥ अथैश्वर्य- विचारो रश्मिषु कथ्यते आरभ्येत्यर्धेन तंत्र माक्सर्वसामान्य विचारे त्रयोद- शरश्मिपर्यंतमशुभमेव फलमुक्तम् । तावद्रश्मिपर्यंत दारिदुःखाशुभफल- त्वादेश्वर्याभाव एव । ततः विश्वसंस्थायाः पुरतः चतुर्दशरश्मिमारम्य सामा न्यफलनिर्णत द्वात्रिंशद्रश्मिसंख्यापर्यंत क्रमाद्रइम्यं कसंख्यापरिमितस्वजन- पोषकाः जना ज्ञेयाः ॥ ३५ ॥ अथ द्वात्रिंशद्रपूर्ण प्राग्वइश्मिसंख्यां संत्य- ज्य बहुपोषकत्वं कथयति अत ऊर्ध्वमिति । अत उर्ध्व द्वात्रिंशदरम्पूर्ण आ पंचत्रिंशतः पंचत्रिंशद्रश्मिपर्यंत शतपंचकं पंचशतान्यारम्य सहस्रावधि सहस्रं अवधिर्यरिमन्कमेणि तत्तथा पोषकाः सहस्रपर्यंत पालका इत्यर्थः । कथा री- त्या पोषकास्तरसाधनं कथयति नृपे राज्ञि राजकर्मणीत्यर्थः श्रतः जातश्रमः भाषा । ●नालीम रश्मि से अटास संतान होवे, एकचालीस रश्मि होते तो बीस संतान होवे, बियोलीस रश्मि होने तो एक ईस संतान हांचे, तियालीस रश्मि होने तो चोवीस. संतान होबे, चौवॉलीस रमि होवे तो पचीस संतान होवे, ४५ रश्मि होबे तो ३० संतान होवे ४६ रश्मि होवे तो ३२ संतान होंब ४७ रश्मि होवे तो ५० संतान होवे, १८ रश्मि होबे तो साठ संतान होवे, ओगनपचास राईम होबे तो मी संतान होंने आगे कह्या नहीं है वास्ते इसमें अधिक रश्मि हो तो ५०० से अधिक संतान बृद्धि जानना ॥ ३४ ॥ ३५ || अब रश्मिके मानसे बहुपयोग कहते हैं ३२ रश्मिका योमसे ४५ पर्यंत ५०० सौसे १००० पर्यंत मनुष्यका रमिलवर्णनाध्यायः ४ सहस्रावधि पोषकः ॥ ३६॥ अत ऊर्ध्वं तु देशानां संख्याः स्यु: पंचविंशतिः ॥ षड्विंशतिश्च भानि स्युस्त्रिंशत पट- त्रिंशदेव च ॥ ३७॥ अत ऊर्ध्वं नृपाः क्षात्रधर्मिणः क्ष- टीका | राजाधिकारकमेणेति यावत्कमात् त्रयविंशचतुर्खिशत्वंचीत्रशस्मिक फलं ज्ञेयमिति।। ३.६॥ अथ पंचत्रिशद्रश्मिभ्यः परती देशाधिपत्यं कथयति अतऊर्ध्व- मिति । अत ऊर्ध्वं पत्रिंशदेशादारभ्य क्रमादेशानामाधिपत्ये संख्यावस्था- रिशद्रागिपर्यंत पंचविंशत्यादयः स्युः एतदुक्तं भवति षट्त्रिंशद्र मिष पंच- विंशतिः २५, सप्तत्रिंशद्रमिषु षड् विंशतिः २६, अत्रिंशद्रम मानि २७, एकोनचत्वारिंशद्रश्मिपु त्रिंशत् ३०, चत्वारिंशद्रश्मिषु पत्रिंशत् ३६, एवं दे शानाम | धिपत्यं ज्ञेयमिति ॥३७॥ अथ रश्मीनां राजफलमाह अन इति । अत ऊर्ध्वं चत्वारिंशद्रइम्यूर्ध्वं क्षत्रियः जात्येकवचनं क्षत्रियजातीयाः नृपाः राजा- नो भवेयुः । अथ च अन्यजातीयावारिंशदधिकरश्मि शामि ३, पणः क्षत्रधर्मवंतः संत नृपाः स्युः । तत्र क्रममाह एकचत्वारिंशद्रश्मिमारम्भ सप्तचत्वारिंशद्रश्मिपर्यंत क्रमात् भू १. डि. २, ४९.६ सप्त. ७. संख्यानां भूभृतां राज्ञां ये जनपदाः देशाः तेषामधिपाः स्वामि- नो भवेयुः । एतदुक्तं भवति । एकचत्वारिंशद्रविमषु सत्सु भूपसंख्याकभू- भुवनपदानां अधिपः स्यात् तथा द्विचत्वारिंशद्रश्मिषु द्वि २ संख्याकनृप- देशपालकाः एवं कमेण त्रिचत्वारिंश ४३ चतुश्वत्वारिंशत् ४४. पंचचत्वा- भाषा । पोषण करेगा || ३६ ॥ छत्रीस रविका यांग होवे तो पचीसगात्रा अधिपति होवे, सैंतीस रश्मिका योग होवे तो छबीस गांवोंका अधिपति होवे, अडतीस रश्मिका योग होवे तो सत्ताबीस गांधोका अधिपति होगे, ओगनचालीस रक्मिका योग होबे तो तीस गांवोंका अधिपति होने, चालीस राशिका योग हो तो छत्तीस गांवोंका अधिपति होवे ॥ ३७ || एकेचालीस रश्मिका यांग होवे तो एक देशका राज्य करे, वैयास्टीस रश्मिका योग होवे तो दो देशोंका राज्य करे. तिथलॉस रेडिम का योग होवे तो तीन देशोंका राज्य क. माळांसरश्मियोगा बृहत्यारासरहोरोत्तरमागे- त्रियोऽथ वा ॥ भूद्वित्र्यन्त्रीषु षट्सप्तभूभृज्जन पदाधिपाः ॥ ३८ ॥ पंचाशद्रश्मिसंयोगे सम्राट् स्यादनुपाततः ॥ अ- त ऊर्ध्वं तु देवेन्द्रतुल्याः स्युरिति पद्मभूः ॥ ३९ ॥ उच्चचे- ष्टोत्थ्योगार्धगुणिताः षष्टिभाजिताः ॥ नरादीनां तु सं- टीका । रिंशत् ४५. पट्चत्वारिंशत् ४६, सप्तचत्वारिंशत् ४७, रश्मिषु कमात् भ्य ३ च्छी ४ षु ५ षट् ६ सप्त ७ भूमुज्जनपदानामाधिपत्यं ज्ञेयमिति ॥ ३८ ॥ अथ सप्तचत्वारिंशद्रइम्यूर्व सार्वभौमपदाप्तिमाह पंचाशदित्यर्थेन । पंचाश- संख्याकरश्मिषु सम्राट् सम्यक् राजतेस तथा सार्वभौम इत्यर्थ: स्यात् ननु मध्यावशिष्टरश्मिद्वयस्य का गतिस्तत्राह| अनुपाततः ५० रश्मिषु पूर्ण साम्राज्यं चेत् एकोनेषु ४९ ड्यूनेषु ४८ कियत्साम्राज्य मिति त्रैराशिकेन तद्वैगुण्यं ज्ञेयमिति विवेकः । अथ पंचाशदूर्ध्वं साक्षादिंद्र तुल्य त्वमेवाह अत इति । अत ऊर्ध्वं पंचाशद्रश्यूयं रश्मिसमागमे तु देवेंद्रतुल्या भुवि साक्षा- दिंद्रतुल्या एव ते नराः स्युरिति पद्मभूर्ब्रह्मा आहेति शेषः ॥ ३९ ॥ अय नरादिपोष्यसंख्यामाह उच्चेति । उच्चचेष्टोत्ययोगार्धगुणिताः रश्मय इत्यनु- वृत्तं उच्च उजवलं चेशचेशबलं च उच्चचे ताभ्यां उत्थः संभूतः यो योगः मिश्रणं तस्य यदर्ष द्विभागोपलब्धिः तेन गुणिताः कृतगुणाकारा ये प्रकरणमाता रश्मयः ते षष्टिभाजिताः षष्टिमिः भक्ताः कार्याः एवं कृते ये लब्धांका ते एव नरादीनां भरा मनुष्याः आयो येषां ते अवग जगो भाषा | देशांका राज्य करे. पैंतालीस रश्मियोग होवे तो पांच देशोंका राज्य करें. ऊँयाली- स रश्मिका योग होवे तो छः देशोंका राज्य करे, सैतालीस रश्मिका योग होवे तो सात देशोंका राज्य करे ॥ ३८ ॥ पचास रश्मिका योग होवे तो सार्वभौम र होबे. अहतालीस रश्मिका और ओगनघचास रश्मिका फल चोही जानना पचासके ऊपर रश्मिका योग होते तो इंद्रके तुम्य होवे, ऐसा ब्रह्माजीने कहा है ॥३९॥ष समें विशेष फल कहते हैं. उश्चरदिम चेष्टारक्मिका योग करके उसका अर्थ करना पीछे यो अर्थ जो अंक है उससे पूर्व योगकू गुणना गोमूत्रिकान्यायसे पीछे रमिकवर्णनाध्यानः ४ 1 ख्याः स्युः स्पष्टा इत्याह पद्मभूः ॥ ४० ॥ शूद्रादयः कठो राजधर्मिणो म्लेच्छधर्मिणः ॥ विप्राश्वेच्छ्रीघनैका यज्ञ- कर्मक्रियारताः ॥ ४१ ॥ योगरश्मिसमायांगे तदानीं टीका | प्रमृतिपोष्याः तेषां स्पष्टाः स्फुटाः संख्याः स्युरिति एवं प्रकारकमरा- विज्ञानं पद्मभूउक्तवानिति ॥ ४० ॥ एवमुक्तराजयोगाः कल्यै शुद्रादीनामेवेत्याह शुद्रादय इति । कलने कलियुगे श्रद्धादयो दीनजा- तीमाः म्लेच्छघर्मिणः म्लेछानां धर्मोस्त्येषामिति ते यवनाश्व राजधर्मिणः सम्यकर्तारः स्युः न ब्राह्मणादयः अर्थात् रश्म्युक्तराजयोगः शुद्रादीनां से छानां व ज्ञातव्य इति भावः । ननु अष्टचत्वारिंशत्प्रभृति संख्या करश्मिसमा गये बाह्मणादीनां फलाभाव एवेत्याशंकायामाह। राजधर्मे सूचकसंख्याक रश्मिवंतो विमावेच्छ्रीधनैर्युक्ताः श्रीमंतः धनवंतश्च स्युः अपि च राजयोग- घटकरश्मियोगात् यज्ञकर्मकियारताः स्युः तेन कि राज्यशापककियाचरणेन उत्तरजन्मनि स्वर्गराज्यभोक्तारः स्युरिति ध्वनितार्थः । “ज्योतिष्टोमेन स्वर्ग- कामोयजेत" इतिश्रुतिप्रामाण्यात्स्वर्गराज्यप्राप्तिकामस्य यस्य साधन निबंध नत्वादितिदिक । ननु क्षत्रिययेश्ययोः राजयोगः स्यान्नवेति सेन्महर्षिणरत फलानुक्त्या शुकभागवतोक्त्या च तज्जातिद्वयस्य कलौ राज्यसत्तानिर्वाह- कत्वाभाव एव सूचित इति मंतव्यम् ॥ ४१ ॥ ननु रश्मिभिरेव राज्यफलाय- गमे “भाग्येशात्कारके लमे पंचमे सप्तमेपि वा। राजयोगमदातारों गजवा- भाषा । साठसे भाग लेना जो लब्ध आने को संख्या नर, अश्व, गज, गाँ आदि पोथ्य वर्गकी जानना इतने जॉबोका पालन करेगा, ऐसा जानना, ऐसा ब्रह्माजने क ह्या है ॥ ४० ॥ वे जो पूर्व राजयोग कहें है वे कलियुगमें शूद्रार्दिक स्टेन्छ पॉर्मे- योंके जानना और जो यह राजयोग और उत्तम रश्मियोग होतो यज्ञयागकर्मनिष्ठ होयके उस पुण्यप्रतापले स्वर्गराज्य भोगे ऐसा जान पूर्व जो राजयोग कहे हैं और रोगका फल का है, परंतु केवल राजबोन से राज्यफल प्राप्ति नहीं होनेकी किंतु राजयोग होसके बाद मियो राम्वरू (१००) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- तत्फलं विदुः ॥ नामसादिषु योगेषु राजयोगे स्थितं तु तत् ॥ ४२ ॥ योगकर्तारमारभ्य बलिनं च विनिर्णयेत् ॥ पूर्वे भागे समुद्दिष्टभाग्यकर्मफलानि तु ॥४३॥ अनु पातेन टीका | जिवनैरषि” इत्यादिग्रहयोगादिना उत्तराजयोगस्य वैफल्यप्रसंगः स्यादिति सेन किंतु उभयमपि कारणतया ज्ञेयमित्याह योगेति। योगरश्मिसमायोगे सति योगाः स्थानकारकादिग्रहसमुद्भवा योगा: अटचत्वारिंशद्वादिसंख्या कराजयोगसूचकरश्मयश्च योगरश्मयः तेषां समायोगे संग्राम सत्यां तदानी- मेव तत्फल उत्तरश्मिराजयोगफलं विदुः बुबुधुः कथयामासुरित्यर्थ: आचा- यो इति शेषः अर्थात न केवलं उक्तमयोगः न चापि केवलमुक्तरश्मि मिरेष किंतु राजयोगकारक ग्रहयोगर श्मिसमागमेनेंद राजयोगफलं ज्ञेय मिति भावः । अथ नामसादियोगेषु अनेकग्रहोपलब्ध आरंभादिक्रमेण योगकर्तुन्विथि- नोति नामसादिष्विति लोकार्यकाभ्याम् । नामसादिषु नामसः आदिर्यषां- ते आश्रयादयः रज्वादयश्च तेषु राजयोगे च यत्स्थितं उक्तफलं तत्तु योगका स्कानेक ग्रहेषु वलिनमचिकबलवंत ग्रहं योगे नाभसादी राजयोगे च कर्तारं मुख्य कारकं विज्ञाय तं पूर्णा पूर्णहीनाहीन रश्मिवंत विचार्य तादृशतारतम्येन फलं विनिर्णये निश्चिनुयात् ॥ ४२ ॥ अथ पूर्वभागोक्तभाग्यादिफलानां व्य वस्थामाह पूर्वत्यादिना अन्वित्यादिना च पूर्वभागेसमुद्दिष्टभाग्यकर्मफ लानि सम्यगुद्दिष्टानि कथितानि यानि भाग्यफलानि कर्मफलानि च तानि तु अनुपातेन शुभानि विज्ञाय योजयेत् मेलयेत अनुपातेन अशुमानि वि ज्ञाय वर्जयेत घटयेत् अर्थात् एतत्संस्कारनिर्णीतं सिद्धं फलमिति विजानी- यादित्यभिप्रायः ॥ ४३ ॥ अथैवमेव अनुपाततः षड्चलव्यवस्थानमा स्था भाषा । दायक होगा. तब उक्त फल यथार्थ होवेगा. और नामसादिक जो योग हैं उसीगंभी रश्मियोगका फल मिलानसे यथार्थ मिलेगा। ॥ ४२ ॥ पहिले भागमें जो भाग्यभाव कर्ममात्रका फल कया है उसका शुभाशुभ यहांके रश्मि अनुपातसे शुभाशुभ फलकू जोडना घटाना ॥ ४३ ॥ अब सप्त बलमे जो अधिक बल होवे उससे उ रश्मिफलवर्णनाभ्यायः ४ विज्ञाय योजयेडर्जयेदुधः ॥ स्थानवीर्याधिके देशे मुख्वः स्यादनुपातलः ॥ ४४ ॥ दिग्बले विजयश्वेष्टा बांयें तु प्रभुता भवेत् ॥ कालवीर्याधिके कार्ये सदोत्साही तथा- यने ॥ ४५ ॥ स्ववंशोत्कर्षता स्वोच्चे नैसर्गे जातिनिर्णयः ॥ टीका | नेत्यादिलोकद्वयेन। अत्र अनुपाततः सप्तबलमध्ये अधिकावशिष्टस्य स्थाना- दिकस्य पृथक् सप्तविधं फलं विशयति । तदित्यं स्थानबलं दिग्जलानेटावला- कालवलादयनचला दुबला नेसर्गिकवलाच अनुपाततः पृथक् संस्कृल्य सर्वे- म्योज्यधिके स्थानबले देशे सुरूयः स्यादिति स्थानवाधिक्यफलम् । एवं स्थानचेष्टादिग्बलैक्यं माग्वदनुपाततः पृथक् संस्कृत्य सर्वेम्योप्यधिकतबाद- शिष्टे दिग्वले सतिं विजयः फलं ज्ञेयं एवमेव सर्वबलेभ्योऽनुपाततः चेत्राची चेष्टास्यबले सति प्रभुता प्रभुत्वं भवेद् एवं प्रयुक्तरीत्या कालवीर्वाधिक सर्व- बलेग्यः कालबले अधिके सति कार्ये कर्तव्यकर्मणि सदा सर्वदा उत्साही भवेत् तथा पूर्वोक्तमेव फलं अयने अयनवलेऽपि ज्ञेयं न मिक्षं अथ स्खोचे उ बबलेऽधि सति स्ववंशोत्कर्षता निजकुलोन्नतता ज्ञेया तथा नैसर्गे निसर्ग- चलाधिक्ये जाति निर्णयः स्वजातिविशेषत्वनियो योष्य इति ॥४४॥४५॥ एवं बलाधिक्यफलमुक्त्वा कथयित्वा इत्युपसंहारेणाष्याय समापयति राशी- नामित्यर्धकद्धयेन । गया संहिताकारेण अत्र संहितायां ये के चन राशीनों मेषादीनां ग्रहाणां रव्यादीनां च स्वभावाः स्वानां भावाः याथातथ्येन वर्त मानत्वमित्यर्थः कथिता वर्णिताः ते देवब्रेन ज्योतिर्विदा सुत्रुद्धिना भाषा । अय- , चश्मका फल कहते हैं. स्थानबल १ दिग्बल २, चेष्टाबल ३. काल ४ नवल ५, उबबल ६, नैसर्गिकबल ७, यह सातोंका फल कहते हैं. चल अधिक होने तो देशमें मुख्य होवे, दिग्बल अधिक होत्रे तो विजयी होने. चेटायल अधिक होने तो प्रभुताई भोगे, काळबल अधिक हो तो सर्वकार्य में कुशल होवे, अयनबल अधिक होने तो सर्वकाल आनंदमें रहे ॥ ४४ ॥ ४५ ॥ उगल अभि क होघे तो अपने वश में मुख्यत्व पावे, नैसर्गदल अधिक हो सो अनाज ५८ (१०२) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे राशीनां च ग्रहाणां च स्वभावाः कथिता मया ॥ १६ ॥ ये चात्र योजनायाश्च देवज्ञेन सुबुद्धिना ॥ ४७ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोरायामुत्तरार्धे रश्मीष्टकष्टादिशासने च- तुर्थोऽध्यायः ॥ ४ ॥ मूलस्थानाधिके स्थाने स भावः शुभ इष्यते ॥ न्यूने शु- टीका । अतिकुशलपज्ञेन योजनीयाः कथनीया इत्यर्थः ॥ ४६॥ ४७ ॥ श्री भत्पराशरोक्तायां संहितायां परार्धके । टीकाचतोऽध्यायस्य रचितंतुष्टये ॥ इति श्रीमहत्पाराशरहोराशास्त्रे श्रीमद्दष्यन्वय वेदशाला० विद्याविद्यो तितदिङ्मंडलजटाशंकरसूनुना ज्योतिर्विदा श्रीधरेण विरचितायां सूबो- विनीटीकायां चतुर्थोऽध्यायः ॥ ४ ॥ 4 पंचमे ऋषिराहास्मिन्नष्याये ग्रहजं फलम् । तथा रेखावर्गणादिफलान्यपि सविस्तरम् ॥ १ ॥ अथ श्रीमत्पराशरमहर्षिर्मंगवानस्मिन पेमेऽध्यायें भार गतमहविचारेण रेखास्थानादिविचारेण शुभाशुभफलान्युपदिशति तत्राद रेखाविचारेण भावविचारः क्रियते मूलेति। यस्मिन्कस्मिंश्रिमावे मूलस्थाना- पिके मूलस्थानानि द्वादशभावानां प्रथमाध्याये उक्तानि ननु "स्वायुखि- रिष्फे पंच कामे सुखेर्णवा" इत्यादीनि तेभ्यः अधिके बहुले स्थाने रेखा- वां सति सप्तमी स भावः शुभः शुभफलक इष्यते पूर्वेरित्यव्याहारः अथ च न्यूने उक्तमूलस्थानतोऽल्पे स्थाने सति स भावः अशुभः तथा समे उक्तप- रिमिते स्थाने सति स भाषः सम इति शेषः एवं मादानां शुभाशुभमत्वं भाषा । धर्मका विशेष प्रतिपादन करे ॥ ४६॥ यह संहितोत्तरभागमें राशिका और अहोका स्वभाव मैने कच्या सो जहाँ जैसा चाहिये वैसा कहना ॥ ४७ ॥ ॥ इति श्रीकृष पाराशरहोराशास्त्रे श्रीमद्दध्यङ्ङन्वय वेदशास्त्राचनत्र • विद्यावि० दिळूमंडळजटा- शंकरसूनृज्योतिर्विच्छ्रीवरेण विरचितायां भाषाटीकायां चतुर्थोऽध्यायः ॥ ४ ॥ Pa अब इस अध्याय में अष्टकवर्गका फल कहते हैं. जिस ग्रहकी जो मायमेरोला है उससे रेखा जादा होने तो शुभ फल जानना, कम होतो अशुभ लोकपात्रानाध्याय ५ भः समे मातृपितृबंधूम्वदिष्यते ॥ १ ॥ स्ववेश्मवर्मक यलमैद्युम्नं पतिं वदेत् ॥ मृतित्र्ययारिभिस्तेषां व्यय हार्नि पृथग्वदेत् ॥ २ ॥ ये योगाः पूर्वभागे तु द्विग्रहाया नमा- दयः ॥ राजयोगादयः सर्वे यथान्यायं प्रयोजयेत् ॥ ३ ॥ भरणीय कुटुंबस्य द्वितीयेन शुभाशुभो। अन्येषां चैव भावानां टीका | झाल्या तदनुरूपं मातृपितृबंधून मातृपितृध्वादिविषयकमित्यर्थः तनद्राष विहितफलं वदिष्यते यद्धातोरात्मनेपदे छुरूपमार्षम् "प्रयोगद्रेण वा उ भयपदी" इति ॥ १ ॥ अथ भावफलानां बल्हानिपालननाशानाइ स्वेति । स्ववेश्मधर्मकर्मायलग्नेः षड्भावैः स्थानानुरूपं शुम्नं चलं “द्युम्नं विसे चले पिच" इतिमेदिनी । तत्तद्भावफलस्य बलातिशयमित्यर्थः । तथा यति रक्षक पालनमित्यर्थः । एवं ऋतिव्ययारिमिः त्रिभावैः स्थानानुरूपं तत्तद्भाचफलानां व्ययं नाशं हानि न्हासं न वदेत । अर्थादवशिष्टखिपंचसमे: साम्यं स्थान- तुल्यं भावफलं बोध्यमिति ॥ २ ॥ अथ पूर्वभागोकयोगानां व्यवस्थामाह यइति । पूर्वभागे तु पूर्वार्धे तु द्विग्रहाद्याः तथा नमादय इत्यायोमः ना मसादयः तथा राजयोगादयः ये अनेकप्रकारकाः योगाः मया कविता इ तिशेषः सर्वास्तान् यथान्यायं चलेष्टकष्टरश्मिभावस्थान करणादिवियारन्याय- मनतिक्रम्य यथा स्यात्तथा प्रयोजयेत्कथयेदित्यर्थः ।। ३ ।। अथ भावविचार- माइ भरणीयइति । तद्यथा द्वितीयेन द्वितीयमावेन कुटुंबस्य कुटुंजवता- मित्यर्थः भरणीये भतु योग्यं पोषणीयं तस्मिन्विषये शुभा स्थानकरणविचारेण इष्टानिष्टे वदेदितिशेषः । एवमेव अन्येषां मूर्तिसइजा- भाषा | जानना, समकू सम फल जानना ॥ १ ॥ दूसरा, चौथा, भयवां, दशवा, ग्यारहचा, लम, यह छः भाव अपने स्वभावसे उत्तम फल देनेवाले हैं. और आठवां बारहव यह भाव खर्च हानि करनेवाले हैं ॥ २ ॥ पूर्वभाग में जो नामसावि योग राजयोग कहें हैं, उनका इष्ट कष्ट रश्मि अष्टवर्ग बलाबल देखके फल कहना ॥ ३ ॥ दूसरे सबसे रेवाशून्यका न्यूनाधिक्यका बल देखके कुटुंबपोषणकामा बृहत्पाराशरहोरोत्तरमागे- स्वनामसदृशं फलम् ॥४॥ सूर्येण वेश्मस्थानेन पितुर्मुतिप- देवदेत् ।। चंद्रेणपंचमेनैव मातुर्मृतिपदं वदेता॥५॥ सूर्ये चंद्रे सपाषे च तयोध्य मरणं भवेत् ॥ तयोरंतरलिसाश्व शतडय- टीका। - दिमासानां सर्वेषामपि स्थानादिविचारेण शुभाशुभं स्वनामसदृशं भावना- मानुरूपं फलं वदेत् । एतदुक्तं भवति । मूर्ती रेखादिविचारेण देहसौंदर्योश्चत्व- पुष्टत्वादिविषये इष्टानिष्टं फलं वदेत् एवमेव सहजादिमावेषु बघ्यादिविषये इटानिष्टं रेखादिविणारेज वदेदिति ॥ ४ ॥ अथ पितृमात्ररिष्टविचारमाह सूर्येणेति । सूर्येण तथा वेश्मस्थानेन चतुर्थमाचेन च पितुः मृतिपदं मृत्यु- समयं वदेत्कथयेत् तथैव चंद्रेण तथा पंचमेन पंचमभावेन च मातृः कृति- पदं मृत्युस्थानं वदेदिति ॥ ५ ॥ ननु कया रीत्या सूर्यवेमचंद्रपंचमेः पि तृमातृमरणविचार इति चेत्तत्राह सूर्य इति त्रिभिः । सूर्ये चंद्रे व चकारात् वेश्मस्थाने पंचमस्थाने व सपाये पापसहिते सति क्रमात तयोः पिडर्माच भरणं मृत्युभवेत् । ननु कस्मिन्काले इति चेदब्दादीन् कथयति । तयोः सू र्यपापयो: चंद्रपाययोर्वा अंतरलिताः अंतरस्य राज्ञ्यादिरूपस्य लिवाः कलाः कृत्वा ताः शतङ्कयविभाजिताः द्विशतेर्भक्ताः अन्दादयः वर्षादिसमयो ज्ञेयः अरिपापे समबले एव अथ न्यूनातिरिक्तसहचारिपापग्रहतारतम्येन विशेष- संस्कार कथयन्नादो सहचारिपापबलाधिक्यसंस्कारमाह तस्मात् सूर्यात् चंद्राडा पापे चपेत्तरे सहचारिपापबलाधिक्ये सति ये अब्दादयः संत्रासा भाषा । दूसरे मात्रोंका अपने नामसरीखा फल जानना ॥ १॥ सूर्यसे और चौथे घरमें पिताका मरणयोग कहना ॥ ५ ॥ कौनसी रीति से मरणयोग कहना, सो कहते हैं. सूर्य चंद्र चतुर्थ पंचम साथ यह पापग्रहों से युक्त होने तो दोनोंका मरण कहना, परंतु कब होवे- गासां कहते हैं. सूर्यादिक और पापग्रह इनका यथाक्रम से अंतर करके उनकी कला करके दोसों से भाग लेना, वर्षादिक फल लाना, सो मरणकाल जानना ये समझल होये तब जानना न्यूनाधिक्य बल होवे तो उसका निर्णय कहते हैं. सूर्यसे चंद्रसे पापग्रह बवान् होने सो उस फलकू पापग्रहहीसे गुणन करना. पीछे साठले भाग के लोकपाशवर्णनाभ्याय: ५ विभाजिताः॥६॥अब्दादयोऽशुभस्यापि दृष्ट्या संमुजयंत- तः|| षष्ट्या विभज्यादा द्याश्च तस्मात्यापे बलोत्तरोता मृतिर्भवेन्यूने तद्वलेनैव वर्धयेत् ॥ तदा मृत्युस्तयोर्मृत्यु- स्थाने पापग्रहे सति ॥८॥ तस्याशुभस्य विन्यस्य चाष्टवर्ग टीका । ते शुभस्य सहचारिणः पापस्य दृष्ट्या गुणयेत् ततः पटया विभज्य अब्दा- दयो ज्ञेयाः चपरं तदा सृतिर्ज्ञेया। अथ सहचारिपापलाल्पत्वे विशेषस- स्कारमाह । न्यूने सहचारिपापत्रले सति तू ये समयलप्राप्तादादयः तानू तहलेन सूर्यबलेन चंद्रबलेन वा वर्धयेत गुणयेत् तदा मृतिः तयोः पितृव मार्वा हतिया एवं सपाप सूर्यचंद्रसंभूतं तथैवानुवृत्तत्वाद सपापचतुर्थभा- वपंचमभावाभ्यामिति पितृमात्ररिष्टं वेदितव्यम् । एवं सपापग्रहावेभ्यः पि तृमात्ररिष्टमुक्त्वा सूर्यचंद्राभ्यां चतुर्थपंचम मावाभ्यां च अष्टभपापग्रह स् चकपितृमात्ररिष्टकालविचारमाह । तयोः सूर्यचंद्रयोश्चतुर्थपंचमभावयोश्च संबंधन अष्टमस्थाने पायग्रहे सति तु पितृमात्र रिष्ट विचरमुत्तर लो कैर्विशदय- ति ॥ ६ ॥ ७ ॥ ८ ॥ स्थानकरणतारतम्येन नवम लोकमारभ्य पंचदश- कृपयेतं तस्येत्यादिमिः तत्रादौ त्रिकोणशोधनमाह तस्पेति सार्धइयेन । त स्य पूर्वोक्तसूर्य चंद्रचतुर्थपंचम भावाष्टमस्थानवर्तिनः अशुभस्य पापस्य छा ष्टवर्ग विन्यस्य कमात् वक्ष्यमाणप्रकारण अब्दादयो बोध्याः । तत्मकारमे- वाह त्रिकोणेकाधिपत्यस्य त्रिकोणप्रथमपंचमनवमस्थानरूपं एकाधिपत्यं एकः अधिपतिः ययोस्ते एकाधिपतिनी तयोर्भावः एकाधिपत्यं मेषधिक वृषलादिरूपं तच तच्च समाहृत्य त्रिकोणकाधिपत्यं तस्य कृर्षात् नवमपंच- भाषा। वर्षांदिक फल लाना और ओ कभी पापग्रह अल्पवली हो तो सूर्यास चंद्रव लसे पूर्वोक्त वर्षादिककू गुणन करके ६० से भाग लेके वर्षादि लायके फल क इना. और अष्टम भाव में पापग्रह होवे तो उसके संबंधसे मातापिताका अftष्ट कहना ॥ ६ ॥ ७ ॥ ८ ॥ अब आगे स्पष्ट दिखाते हैं. सूर्य चंद्र चतुर्भाव भाव अष्टम भाव यहां सहवार्त जो पापग्रह है उनका अष्टवर्ग स्थापन करें उस बृहत्पाराशरहोसेसरभागे- ततः क्रमात् ।। त्रिकोणैकाधिपस्यास्य कुर्याच्छोधनकं बुधः ॥ ९ ॥ त्रिषु इयोर्वा यक्यूनमितरच समं भवेत् ॥ एक- टीका | मात् बुधः विद्वान् शोधनकं कुर्यात् । एतत्कूर्प शोधनं तृ||५|| त्रिकोणस्यैव संम- चति नत्वेकाधिपत्यस्येति बोध्यम् । शोधनप्रकारमाह त्रिषु इयो मथम- पंचमनवमेश त्रिषु चतुर्थपंचमयोः पंचमनवमयोः नवममयमयोर्वा द्धयोः मध्ये यत्स्थानं करणं या रेषाबंदुर्वेत्यर्थः न्यून अल्यं स्यात् तदितरस्थानयोः समं तुल्यं भवेत् । एतदुक्तं भवति त्रयाणां मध्ये एकस्मिन्स्थाने स्थानद्वया- पेक्षया या न्यूनसंख्याका रेषा बिंदुर्वा सा स्वस्मिञ्छोधिता सती नष्टा स्मात् एंवमेव अन्यस्थानयोः प्राप्तवास शोषिता चेत् स्वसंख्याया न्यूनीकुर्यात एवं समत्वं बोध्यम् नतु स्वयमेका वेत्सर्वत्र एकत्र स्थितिरिति । अथ च एकस्मिं त्रयाणां स्थानानां मध्ये एकस्मिन् भवने स्थले शून्यं चेन रेखामा- वश्चेत् तच्चिकोणं रेखाशोधन विषये न शोधयेत् न शोभ्येत्किं तु यथास्थित मे व स्थाप्यम् तस्य शोधनाभाव इति यावत् एवमेव करणविषये बोध्यम् अर्थ च सर्वगेहेषु त्रिष्वपि स्थानेष्वित्यर्थः समत्वं रेखासाम्यं चेहुव: विद्वान् सर्व स्थानत्रयरूपमपि संशोधयेत् वर्जयेत् तुल्यशोधनेन शेषाभावात् सबै शून्य- रूपमेवस्थापनीय मित्यर्थः । एवं त्रिकोणशोधनं बोध्यम् । अथोडाहरणम् । सूर्याष्टकवर्गविचारे मेषे रेषे २, सिंहे रेपा: ३, धनुषि रेषाः ४, अत्र न्यूनं मे स्थ रेषाद्वयम् तन्मेषसिंहधनुःस्थोषासु संशोव्य अवशिष्टं जातं मेषाध:, सिंहावः १, धनुद्ध २ एवं सर्वत्र बोध्यम् | एकन्यूनत्वोदाहरणम् । अथ त्रिकोणस्थैकमवने रेषाभावोदाहरणम् । मेषे रखा १, सिंहे रेषा ५, धनुषि रेखाभावः अत्र शोधनाभावात् यथास्थितमेव स्थाप्यं अथ त्रिकोणस्थानत्र- येपि समत्वीदाहरणं यथा मेषे रेखा: ४, सिंहे रेखा: ४, धनुषि रेखा ४. अथ सर्वसमत्वात् सर्वत्र रेखाभाव एव । एवं सर्वभादत्रिकोणेषु त्रिषकारेण शोधन भाषा । का विकोण शोधन करना और एकाधिपत्यका शोधन करना ॥ ९ ॥ त्रिकोणशो- वनमें तीन ठिकाने दीठिकानेसे जो कम हो उससे शोध और जो त्रिकोण में hum सेकयानाध्यायः भवने शून्यं तन्त्रिकोणं न शोधयेत् ॥ १० ॥ समन्वं हेषु सर्व संशोधयेद्बुधः ॥ क्षीणेन सहचान्यस्मि- टीका । तु बोध्यम् ॥१०॥ अर्थकाधिपत्यशोधन प्रकारमाह क्षीणनेत्यादि सपादपंचदश- पर्यतम् । अत्रादौ त्रिकोणशोधनेन पूर्वोत्तरीत्या सर्व भावेषु रेखाः संशोध्य अशिष्टासु अयमेकाधिपत्यविचारः कर्तव्यः स यथा एकाधिपत्यशोवनं नाम राशियस्य मेषवृश्चिकरूपस्य ऋषतुलारूपस्य मिथुनकल्यारूपस्य धनु- मौनस्य मकरकुंभरूपस्य अन्योन्यरेषाभिः सग्रहत्वाग्रहत्वतया संस्कारः, क- कैसंयोस्तु चंद्रसूर्ययोः एक क्षेत्रत्वान्नैकाधिपत्यसंस्कारमासि: किंतु मोगा दिक्षेत्राणामेवेति तत्प्रकाराणां पदशः टीका तु विस्तरभयानलिखिता किंतु ●कल्पितोदाहरणैरेव स्पष्टीकियते । तत्रादौ सग्रहरेपासा म्यैकाविपत्यमसिद्ध- योदाहरणम् यथा मेषत्रिकोणे माप्ते रखाः ।।। वृश्चिके च रेषाः ।।। एतद्राशियं प्राप्तसमरेषं सग्रहं च अतः “ उभयोर्ब्रहसंयुक्ते न संशोध्यः कदाचन ” इि चचनेन शोधनाभावाद्यथास्थितिरेव मेषे रेषाः ॥ वृश्चिके रेषाः III. इत्येक मकारः । अथ सग्रहराशिद्धये रेषावैषम्योदाहरणम् यथा मेषेत्रा: 1h - चिके त्रिकोणशोधनमाप्तरेखे ॥ अथोभयत्र सग्रहत्वेपि रेखावैषम्यात् न्यूनरे खा अधिकारेखास संशोध्य शिष्टं मेषे वृश्चिके " ग्रहयोगेन हानि: स्यात् इति न्यूनेनाधिकस्य हानिः समहत्वान्न सर्वहानिरिति द्वितीयः प्रकारः । अथ उभयत्र सग्रहत्वेपि एकत्र त्रिकोणशोधनप्रातरषासहितत्वं एकत्र रेपार- भाषा । 4 एक जगमें शून्य होबे वो त्रिकोणका शोधनही करना ॥ १० ॥ तीन ठिकाने समान होवे तो सर्व ठिकाणे शून्य रखना इसका त्रिस्सार टीका में है ॥ १ ॥ अन्य एकाधिपत्यशोध कहते हैं. एक ग्रहकी दो राशि हैं वहां एक राशि रेरेका कम हैं दूसरी राशिमें रेखा जास्ती हैं और दोनों राशिमें ग्रह नहीं हैं तो अधिक रेखासंख्या राशिकी रेखामें कर्मका संस्थाकू न्यून करके शेष रखना कम जो हैं वहां शून्य रखना. उदाहरण मेषराशी नीचे रेखा तीन है, ि वो हैं और दोनों ब्रहरहित हैं. वो तीनमें से दो हीन किये सो मेषके नी बृहत्पाराशरहोरो सरमागे- टीका ।

G हितत्वं चेदुमपत्र शून्योदाहरणम् यथा मेषे विशेषाः III, वृश्चिके त्रिरेषाः !, मेषे कश्चिद्र महोऽस्ति वृश्चिके महाभावः अतः " एकत्र नास्ति चेत्सर्वहा निरन्यत्र कीर्तिता " इतिवचनात् मेषस्य सग्रहत्वेऽपि वृश्चिके रेषामाचादु- भयत्रापि हानिः इति तृतीयः प्रकारः । अथ उभयोस्संग्रह त्वेऽपि उभयत्र रेषा- भावे शून्य मेवेति नात्रोदाहरणम् इति चतुर्थः प्रकारः । अथ ग्रहरहित फलसा- म्योदाहरणम् यथा मेषे रेषाः II], वृश्चिके III, उभयत्रापि ग्रहाभावः अत्र उ- भयोमहीनाम्यां " समवं सकलं त्यजत्" इति उभयत्र समफलशोधनेन फलाभाव एव इति पंचमः प्रकारः । अथ ग्रहरहितोभयविषमरेपोदाहरणस् यथा मेषे रेषाः ॥ वृश्चिके रेषे ।। अत्रोभयत्रापि ग्रहरहितत्वं फलवैषम्ये च अतः “ क्षीणेन सह चान्यस्मिच्छोधयेद्रग्रहवर्जितम्” इति दीनमधिकास- श्रोग्य शेषमधिकस्थले स्थापितं मेषे रेषा | वृश्चिके इति षष्ठः प्रकारः अथ अग्रहं सरेषाकं सग्रहं रेषारहितं यथा मेषे रेषाः , अत्र महाभावः वृश्रिके रेषाभावः अत्रापि " एकत्र नास्ति चेत्सर्वहानिरन्यत्र कीर्तिता" इति उभ- यत्रापि सर्वहानिः मेषे• वृश्चिके इति सप्तमः प्रकारः । अथ उभयत्र महरा- हित्यं रेषाऽभावोऽपि चेदार्थिकमेव फलाभावत्वं नात्रोदाहरणप्रयोजनम् इत्यष्टमः प्रकारः । अथ रेषाधिक संग्रह न्यूनरेषाकाग्र हे च उदाहरणम् यथा मेखे रेषाः ॥ एतत्संग्रहे वृश्चिके रेषे । एतद्ग्रहं अत्र “फलाधिके ग्र हेर्युक्ते चान्यस्मिन्सर्वमुत्सृजेत्" इति फलाधिकं यथा पूर्व स्थितं बलहीन ग्रहसहित्याद्वेषाशून्यमेव मेषे रेषाः III, वृश्चिके रेषाः ॥ इति नवमः प्रका रः। अथ सग्रहाग्रहफल साम्योदाहरणम् यथा मेषे रेषाः सग्रई वृश्चिके रेषाः III. अग्रई अत्र “सग्रहाग्रहतुल्यत्वात्सर्वं संशोध्यममहात्" इति तुल्यफ- लत्वेपि सग्रहाग्रतयोमयत्रापि फलाभावः मेषे• वृश्चिके० इति दशमः प्रका रः । अथ सग्रहन्यूनरेषांकाग्रहाधिकरेषांकोदाहरणम यथा मेषे रेषाः III, ए. सत्सग्रई वृश्चिके रेषाः ।।। एतदग्रहं अत्र "ग्रहयुक्त फले हीने ग्रहामावे क लाधिके। अनेन सह चान्यस्मिञ्छोधये ग्रहवर्जिते" इति ग्रहवर्जिताधिकरे- पास समधन्यूनरेषाः संशोध्य शिष्टायग्रहस्थलस्थरेषां सग्रहस्थलमाचकर्ष में रेषा, वृश्चिक रेषाभावः इत्येकादशः प्रकारः । अथ समहामहद्रयरेषालोकयात्रावर्णनाभ्याय: ५ छोषयेद्र ग्रह वर्जितम् ॥ ११ ॥ अहयुक्ते फले होने ग्रहा भावे फलाधिके ॥ अनेन सह चान्यस्मिञ्छोक्येब्रहवर्जिते ॥ १२ ॥ फलाधिके ग्रहैर्युक्ते चान्यस्मिन्सर्वमुत्सृजेत् ॥ उ- भयोग्रहसंयुक्ते न संशोध्यः कदाचन ॥ १३॥ उभयोग्रह- होनाभ्यां समत्वं सकलं त्यजेत् ॥ सग्रहाग्रहतुल्यत्वात्सर्वं संशोध्यममहात् ॥ १४॥ एकत्र नास्ति चेत्सर्वहानिरन्यत्र कीर्तिता ॥ कुलीरसिंहयो राश्योः टथक् क्षेत्रं पृथक् फलम् ॥ १५ ॥ ग्रहयोगेन हानिः स्यात् वर्गणाघ्नं पृथक् ततः ॥ टीका | 1 मावे तु आर्थिकशून्यत्वान्नात्रोदाहरणम् इति द्वादशतमः प्रकारः । अथ उ भयत्र सग्रहत्वे एकत्र रेपासहितत्वं एकत्र रेषाभावत्वं अत्रापि “एकत्र ना- स्ति चेत्सर्वहानिरन्यत्र कीर्तिता" इति त्रयोदशतमः प्रकार: 1 अथ च कर्क- सिंहयोः एकेशस्थानैकत्वात् यथास्थितिरिति शोधनामावः प्रागेव लिखितः इति एकाधिपत्यशोधनमकारः वृषादिसर्वराशिष ज्ञेयः एवमेव करणशोधन- प्रकारः अथ प्रकृतमेवं प्रकारेण सूर्यचंद्रचतुर्थभावपंचमभावेभ्यः अष्टमे वरपे त्रिकोणकाधियत्यशोधनेन रेषाः करणं च संपाद्याग्रिमसंस्कारः कर्तव्य इति ॥ ११ ॥ १२ ॥ १३ ॥ १४॥१५॥ अथ त्रिकोणकाधिपत्यशोधनमाठरेपासु क रणेषु च विशेषसंस्कारेण अब्दाद्यानयनं बलाबल्तारतम्बेन स्थानकरणादि- कं चाह वर्गणान्नमित्यादिएकोनविंशतिलोकपर्यंतम् । वर्गणा वर्गणया ह न्यते तथोक्तं वर्गणा तु प्रथमाध्यायावसाने "सुनिदिग्व सुवेदादिगिप्वन्ध्य- तु भाषा रेखा लिखना. वृश्रिक के नीचे शून्य लिखना. यह एकाधिपत्य शोधन भवा, इस तरहके चौदा उदाहरण टीका में दिखाये हैं. इसलिये यहां विस्तार के लिये लिखते नहीं ॥ ११ ॥ १२ ॥ १३ ॥ १४ ॥१५॥ अष एकाधिपत्यके ऊपरसे माता स्पष्ट मरणकाल बताते हैं. एकाधिपत्यके जो अंक मेपादिकमें आये हैं उ संवाद ध्रुवोकोसे गुणन करके अहा ग्रह बैठे हो तो का W बृहत्पाराशरहोरोसरमागे- संयोज्य सप्तभिर्हत्वा सप्तविंशतिभाजिताः ॥ १६॥ अ दयस्तदा देहनाशः करणदे सति ॥ तस्मिन्पापे ग्रहे त स्माइलिन्येवं विधिः स्मृतः ॥ १७ ॥ बलद्दीने तु तं ह न्यात्सप्तभिः पंचभिर्भजेत् ॥ आयुस्तयोः स्यात्स्थानस्य प्रदे चेदशुभं सति ॥ १८ ॥ मुनिभक्तं वसुघ्नं स्यान्चैव चे- टीका | नवेषवः । रुद्रार्क वर्गणा मेषाद्विषयेष्वटवायवः | पंक्तिस्वरेषवः सूर्याद्वर्गणा प्रोच्यते बुधैः” इत्युक्तश्र्वांकेः पृथक पृथकरणं स्थानं वा गुब्जयेत् ततः राशिफलं ग्रहफलं च पृथक पिंडीकृत्य उभे अपि संयोज्य सकलं पिंडीभूतं सतभिर्हत्वा सप्तविंशतिभाजिताः लब्धं फलं अब्दादयः भवेयुः तदा तस्मिन्नन्दादिकाले देहनाशः पित्रोर्मरणं ज्ञेयम् अयं विधिः तस्मिन्करणे पाप बालाने सति स्मृतः अत्रोदाहरणम् चतुर्थभावादष्टमस्थो रविः पापः चके द्रष्टव्यः अस्य बलं ९१४१।१४ चतुर्थमावादष्टमभावबलं ८|१४|४१ अस्मात्पापचलमधिकं अतः चतुर्थमावादष्टमस्थलोत्तरकाणादपापग्रह संभूतपित्ररिष्टाब्दाद्यदाह- रणं यथा त्रिकोणैकाधिपत्यशोधनावशिष्टराशिकरणाका: सिंटे १, मकरे ३, अर्कक्रमाद्राशिवर्गणांकाः ९११४१/०१५ एमिः अमात्य गुणितांका: १९१४/१०/१५ एशेषां पिंडः ४० अथ पापग्रहाणां त्रिकोण- काधिपत्यशोधनावशिष्टाहरणका स्वे, शने: ३, सपरपबुधस्य ३, एषां महाणां वर्गणांकाः ५१५१५ एमिर्गुणिताः करणांकाः ५११५/१५ एतेषां भाषा कुंभे १ क १, को वो ग्रह अवां से गुणन करना पीछे दोनोंके यांग करके दोनोंका एक बोग करना. सात अंकसे गुणन करके सत्ताबीससे भाग लेगा तो लब्धांक वर्षादिक मातापिताके आयुष्यका मान जानना ए बिंदूसे मृत्युबल कया परंतु के पापग्रह हीवे तो पूर्व की बात जो कही है ओही रीति जानना और यलहान होने सो योमकू सातसे गुणन करके पांचसे भाग लेगा. वर्षादिक लब्धजी वो माला पिताका आयुष्य जानना, और रेषाप्रद पापग्रह बलवान् हांबे तो पूर्व पिंडकू आए गुमित करके छातसे भाग लेना. लम्प वर्षादिक दोनोंका आयुष्वप्रमाण जानना 4 सोकयात्रावर्णमाध्याय ५ त्रेतयोमृतिः ॥ वक्ष्यमाणेन विधिमा वदेदाह पराशरः ॥ १९ ॥ सूर्यादायुःकरा भूषा मनवोर्का नवार्णवाः ॥ वेदो- क्षोणि तु लभस्य वक्ष्याम्यायुस्तथैव तत् ॥ २० ॥ स्वोशे टीका । पिंड: ३५ पिंडद्मैक्यं ७५ एतत्सतगुणितं ५५५ सप्तविंशतिभाजनकन्वाद- यः वर्षाणि १९ मासाः ५ दिनानि १० वटयः ● पलानि • अयं पित्रस्टिका लोवेदितव्य इति अर्थात् रेषामदे पापिनि बलिनि सति उक्तविधिना माथा- ब्दादिकाले आयुर्वेदितव्यमिति भावः अय च करणदे बलहीने द्वे पूर्वोत सकल पिंदं सप्तभिर्हस्वा पंचमिभेजेत् न सप्तविंशतिभिरिति पितृमरणकाली नाव्दादयः स्पष्टाः स्युः अथ च स्थानस्य प्रदे रेषामदे अशुभे बलिनीति पूर्वान्वयेनाभ्याहारः सक्सिपिं अष्टगुणितं सुनेिमकं सच- भाजितं कृत्वा मातान्दादयः तयोः पित्रोः आयुः सिर्फ स्यास एवं स्थान दात आयुब्दाधिके चेदेतयोर्न मृतिः एवं सूर्याघहर्थभावाद्वा अष्टमस्थपाण- स्पायुः कथितं एतत् वक्ष्यमाणचतुर्थभावसूर्यरश्म्यायुःसंपादनेन न्यूनातिरिक परमाचर्योध्यमिति मूलकार एवाह वक्ष्यमाणेन विधिना वक्ष्यमाणकास देविति पराशरः आहेति ॥ १६ ॥१७॥१८॥१९ एवं स्थानकरणतारतम्येन सूर्य मावाष्टमस्थयापायुरुक्त्वा केवलं सूर्यचतुर्थभाषाभ्यामेवायुः कथम तिवादी हलायुवकाना सूर्यादिति । सूर्याद्रवेः सकाशाद क्रमशो महाणां आयुरका: क्रमशो ज्ञातव्याः करा: २. भूयाः १५, मनवा १४, अर्का १२, नवः ९, अर्णवाः ४, वेदः ४, इति । अथ लमस्य तु अक्षिणी २ इति अबु तथैव स्थानकरणवदेव वक्ष्यामि ॥ २०॥ एवमुक्तायुर्भुवांका: स्वोदस्थ एवं महे र. य. श. मं. q भाषा । अथ रहेखिकोणकाषिपत्यशोधकरण || J स. १५/६/म. राशय 1 ५५/१२/४/४ ५। मूलप्राकरण | किशोधा.. ४. P [3]8/3/1/1/0 lejo F $² ...... D' (११२) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- नींचे तु पातः स्याहरणादिविधिस्ततः ॥ आयुस्तयोः स्याती तस्मिन् भवने तु तथा स्थितौ ॥ २१ ॥ न कश्चि- स्थानदः स्यान्चेत्तत्काले च मृतिर्भवेत् ॥ शुभयोगे शुभाः टीका | होया इत्याह स्वो वे इत्यादिपादोनद्वाविंशति लोकपर्यंतम् । स्वोच्चे स्वकीयोच्चस्थे अहे सति उक्तववक परिमितमायुजीतव्यं नीचे तु ग्रहे नीचस्थान सति तु इस्मादिविधिः आयुःस्वीकरणादिप्रकारः पातः अनुपातो ज्ञेयः तदित्यं उसे चे पूर्वोक्तमिति यदायुस्तर्हि उच्चारोहे उचच्युते च कियत् ततोपि क्रमशः उच्चाधि- मराशिषु कियत एवं नीचे कियदिति अनुपातः एवं तयोः रविचतुर्थभानयोः आयुः स्यात तो तथा स्वोच्चनीचादी भवने स्थाने स्थिती वर्तमानो संतो तयो- रनुपातादायुर्ज्ञेयमित्यर्थः । एवं सत्यपि तत्र न कश्चिदपि ग्रहः स्थानदः स्थान- दाता स्याश्चेत्तत्काल एव मृतिः मवेत स्थानदायुर्विशेषालामा सा तिस्त शुभयोगे शुभासुखेनेत्यर्थः अर्थात् अशुमयोगेन पातराजदंडाझिजलादि- इःखादित्यर्थः ॥ २१ ॥ अथ सूर्यानीतसूर्यचदर्थभावसामान्यायुषः रश्मि- विचारेण परमावधितया स्पष्टत्वं मातृपित्ररिष्टं चाह तयोरित्यादिपादसहिता- घलोकेन । तयोः सूर्यचतुर्थभावयोः रश्मिसंभवः म्युत्पत्तिः स्यावेत्तान् रश्मीन अष्टभिर्गुणयेव ततः षदभिः विभज्य परं आयुः परमायुीय इति यावत् भवेत् । अथास्योदाहरणम् । चतुर्थ भावः कर्क: रवि: कुंभे वर्तमानः चतुर्थभावी भुक्तः ३११११५ भोग्यांशाः २८१४९ तदायुरभावः भोग्यत्वात् कांश: १९१९ त्रिशद्भागात्मकल अस्याक्षिणीत्युक्त त्याद्वर्षद्वयमायुवेलासु- भाषा | शून्यमतके आयुष्य रेखाका आयुष्य अधिक आवे तो मरण नहीं है ऐसा पराशर कहते हैं॥ १६ ॥ १७ ॥ १८ ॥ १९ ॥ पाहले सूर्य चतुर्थभाव अष्टम भाव से आयुय कहके आगे सूर्यचतुर्थभाव में आयुदय कहते हैं, उसमें सूर्यादि लग्नांत के आश्वां- हैं. सूर्यादिके ध्रुवांक २|१६|१४|१२|९|४|४|२ यह जानना || २ || होता आयुष्य स्पष्ट जानना, और नीचका ग्रह हो तो अनुगलसे आयुष्य हाना ॥ २१ ॥ और वहां कोई रेखा देनेवाला ग्रह न होवें तो लोकबाजावर्णनाध्याय: ५ प्रोक्तास्तयोः स्याद्रश्मिसंभवः ॥ २२ ॥ अष्टभिर्गुणयेत्षह भिर्विभज्यायुः परं भवेत् ॥ वेश्मनि स्थानदा न स्युर्जन्म टीका । (१९३) तस्य अंशः १ कलाः १९ एवंरूपस्य कियदादिरित्यनुपातन प्राप्तं चतुर्थमा- वलमभुक्तायुः ०|१|२ अथ उच्च इत्युक्तत्वात उच्चत्वाभावत्वात तत्पश्चंद्रस्य उच्चत्वोपलक्षितादुर्गृह्यते तदित्थं चतुर्थभावस्य कर्काव्यस्य पतिश्चंद्रः स च ८|२५|२९ एवं वर्तमानः अन्य उच्चे ग्रहायुः प्रकरणोक्तबुवांका: १६ एवं सं ख्याफाः परमोच्चे वृषत्रिमितेश चेत् अनुपातेन धनराशिपंचविंशतितमांशे वर्तमानस्य चंद्रस्य कियद्वर्षायायु रितित्रैराशिकेन प्राप्तं चंद्रायुर्वर्षादि ४॥५॥१४ अथ रविः १०३४|१४ एवं वर्तमानः अस्प ग्रहायुःप्रकरणोक्तंपरमोच्चायुक्रुदा काः करो इत्युक्तत्वात् मेपराशिदशमांशे वर्तमानस्य खेः वर्षडयं चेत् अनु- पातेन कुंभराशिपंचमांशे वर्तमानस्य कियदिति प्राप्तं रव्यायुर्वर्षादि ११३|१५ एवं चतुर्थभावायुः तत्पतिश्चंद्रायुः रव्यायुश्व संयोज्य जातं ५११०११ एतत्सा मान्यायुः । अथ रश्म्या युरित्यं वेश्मयः ५१४०/२३ मावस्य रइम्यभावात् चतुर्थ भावपतेश्चंद्रस्य रश्मयः २१३१११३ अनयोर्योगः ८११११३६ अष्टसंगु- णितः जातं ६५|३२|४८ अयं षभिर्भक्त लब्धफलं १४।७५२८ जानमेव इश्म्यायुः एतत्सामान्यायुयोगेन जात वर्षादि २०/५१२९ एतत्परमायुर्जो व्यं एतीकाकर्तुरनुभवसिद्धं पित्ररिष्टमिति ॥ २२ ॥ एवं सपापचदर्थभाव- सूर्यायुः तत्तत्सृष्टपापानामस्थानायुः केवलं चतुर्थभाव सूर्यायूरश्मिसमुद्रत- परमायुश्व कपयित्वा अथ वेश्मस्थाने रेखाभावे कथमायुविचार इत्याह वे- श्मनि चतुर्थस्थाने स्थानदाः रेखाप्रदाः ग्रहा न स्युः तत्र केवलं रेखाभावश्चे- तू जन्मकाले स चतुर्थभावः स्फुटीकृतः पश्चात्कलीकृतः कलारूपतां पापि तः खनखैः २०० तं विभज्य कमान् अब्दादयः वर्षमासादयः कमेण वर्ष भाषा । उसी बख्त मृत्युकाल जानना. शुभयोग होवे तो भरण उत्तम रीति से होबेगा. पा आधिक्य होते तो दंडपातादिसे होगा ॥ २२ ॥ अब रश्मी ऊपरसे आयुष्य इते हैं. सूर्य सुभाबकी रशमीका संभव अष्टसे गुणन करके छःसे मानलेवा बृहत्वासक्षरहोरोत्तरमागे- काले स्फुटीकृतः ॥ २३ ॥ कलीकृतश्च खनखैर्विभज्याब्दा- दयः क्रमात् ॥ एवं शुभाशुभं व्यान्मातापित्रोर्द्विजोत्तम ।। २४ ॥ करणस्थानदातारः पापपुण्यफलप्रदाः ॥ पुन- श्रोच्चादिषु तथा त्रिगुणाद्यास्तु पूर्ववत् ॥ २५ ॥ शत्रुनी- टीका | मासदिनानीत्यर्थः स्युरित्यध्याहारः ॥ २३ ॥ एवमित्युपसंहरति । हे द्वि- जोत्तमे द्विजवर्य मैत्रेय। एवमुक्तपंचप्रकारकं मातापित्रो: जननीजनकयो: शुभाशुभं समाहारः शुभमायुः अशुमै मृत्युः समाहत्य तयादिति ॥२४॥ अथ करणादिविचारेण मावविश्वारमाह करणइत्यादियाबदध्याय समाप्ति । करणस्थानदातारः भावेषु करणानि बिंदवः स्थानानि रेवाः ताः वदति ते करणस्थानदातारः यथासंख्यं पापपुण्यफलपदाः पापं अशुभं पुण्यं शु भं से च ते फ्ले व मददतीति पापपुण्यफलमदा करणवा अशुभफलदार स्थानदा: शुभफलदा इत्यर्थः पुनोति प्रकारांतरं तथा तेन मकारेण तथा- दिष्ठ उच्चत्रिकोणस्वमित्रादिराशिपु भावफलानि त्रिगुणादीनीति पूर्ववत् त्रिगुणाया: त्रिगुणादिफलदातारा भावेषु ग्रहाः बोध्या: शहनीवाघिस- ऋष्यां स्थानेषु वर्तमानानां ग्रहाणां चापि पूर्ववदेव ज्ञातव्यम् तदित्य पूर्व र श्मिप्रकरणे "उच्चे च त्रिगुणं प्रोक्तं स्वत्रिकोणद्विसगुणम् || स्वर्क्ष त्रिघ्रादिसं- भक्तास्त्वधिमित्रगृहेऽपि च ॥ वेदना रामसंभक्ता मित्रमेषद्गुणास्ततः ॥ पंचम कास्तथा शत्रुगृहे डिलाश्चतुर्हताः ॥ अधिशत्रोः करनाश्र पंचभक्ता न नीचभो।" इत्युत्तमकारो बोध्य इतेि ॥ २५ ॥ अथ वक्ष्यमाणभावविचारक्रिया अंशा भाषा | लब्ध परमायुष्य जाननी. टीकामेश्पष्ट है ॥ २३ ॥ चौथे घरमें जो रेखामद ग्रह नहीं होवे तो चतुर्थ भावकूं स्पष्ट करके उसी कला करके २० से भाग लेना. क पीदि आयुष्य आवे ऐसा सातापिताका शुभाशुभ योग कहना ॥ २४ ॥ शून्यके दे- नेवारे जो ग्रह हैं वे पापफल देनेवाले जानना, और रेखा के देनेवारे जो जो ग्रह हैं पुष्यफल देनेवारे हैं उससे उच्चनीय मन्त्रिकोणादिकके होवे तो त्रिगुणादिक फल पूर्वमा जानना ॥ २५ ॥ अहां भावपरसे आयुष्यका विश्वार देखना होवे बाइ ग्रे लोकमानानाध्याय ५ चाविशत्रूणां स्थानेष्वपि तु पूर्ववत् ॥ राशि हित्वा तु भावानां सर्वत्रैवं क्रिया भवेत् ॥ २६ ॥ द्वितीयभावलिमा- श्व राशिलिप्सा विभाजिताः ॥ स्ववर्गणाहतास्तत्म्थस्खेटा- टीका | दिमहणेनैवेत्याइ राशिमित्यर्धेन। राशि राज्ञ्यंकं विहाय त्यक्त्वा किया 4- क्ष्यमाणा मवेदित्येवं सर्वत्र सर्वभावेषु वक्ष्यमाणेषु चोष्यमित्यभ्याहारः ॥२६॥ अप तन्वादिद्वादशभावेषु मावोक्त फलविचारे संस्कार विशेषेण विचारत कथयन द्वितीय भावमुदाहरति द्वितीयेत्यादिसायकोनविंशोकपर्यंतम् । द्वितीयमावलिप्ताः द्वितीयश्वासो भावश्च तश्य लिप्ताः कलाः अत्र “राशि दिला तु मावानां सर्वत्रक्रिया भवेत्” इति द्वितीयभावस्य राज्य के विहाय शिष्टांशलिष्ठाः कृत्वेत्यर्थः राशिलता विभाजिताः राश्याः याः लिसाः एक- रायकस्य अंशान्विधाय २० षष्टिगुणनसंपादिताः १८०० तामिः विमा जिताः भक्ताः ततः स्ववर्गणाहताः स्वस्य द्वितीयभावस्य वा उक्ता वर्गणा प्रथमाध्यायाचे "मुनिदिग्व सुवेदादिगिष्वंत्र्यटनवेषयः ॥ रुद्राको वर्गणा मे सत्" इति द्वितीयभावस्य वर्गणा दिकसंख्याका १० तथा हताः गुणिया: तथा तरस्यस्वेदानां तस्मिन् द्वितीय भावे तिष्ठति ते च से खेटा: ग्रहाय तेषां वर्गणा तत्रैथोक्ता “विषयेष्वष्टवायवः ॥ पंक्तिः स्वरेषषः सूर्याडर्गणा पोष्यते- घेः” इति तथा हताः च इताः गुणिताः तस्मिन् भावे ग्रहसवे इति मावः व्रतः मायरश्मिभिः आइन्यात् भावस्य रम्यभावात्तदधिषस्य रश्मिभिर्युवे- दित्यर्थः । ततः सप्तभिः ७ विभाजयेत् भागमाइरेदित्यर्थः तत्र लब्धांक- भाषा । राशिकूं छोडके अंशादिकका जैसा संस्कार का है वैसा करना ये किया राशि छोटनेकी सब ठिकानें जानना ॥२६॥ भावफलमे पहिले द्वितीय भावका उदाह रण बताते हैं. द्वितीय भावके अंशादिककी लिप्ता करके पछि द्वितीय भावकी रा शीला करके उससे भाग लेगा. लब्ध जो कलादिक फल उसके लिय नांक से गुणन करना द्वितीय घरमें अह होवे तो अहवाकसे और गुणन क होते तो नहीं करना पीछे द्वितीयमावस्थामी रश्मिसे गुणच करा - बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- नां वर्गणाहताः ॥ २७ ॥ भावरश्मिभिराहुन्यात्सप्तभिश्व विभाजयेत् ॥ मूलरश्मिसमूहेन शिष्ट हन्यात्तथैव तान् ॥ २८ ॥ इष्टानिष्टफलाभ्यां च हत्वांतरमथ प्रयोः ॥ सप्त- टीका | ख्याकाः भरणीयकुटुंवानां पुमसः बोध्याः अथ तथैव तेन प्रकारेण सिष्टं अवशिष्टांकाः तन्मूलरश्मिसमूहेन मूलाः प्रथमोत्यादिताः ये सर्वग्रहाणां र श्मयः तेषां वः समूहः संहतिर्मलनमित्यर्थः तेन इन्यात गुणयेत् ततः तान् मूलरश्मियुणितान इष्टानिष्टफलाम्यां इष्टं च अनिष्टं च ते एव फले ताभ्यां हत्या गुणयित्वा एकत्र कट्टेन इत्वेत्यर्थः । अथानंतरं द्वयोः उभयोः अंतरं विवरं कृत्वा सप्तविंशतिभिः गुणयित्वा सप्तभिर्विभाजयेत । एवं रीत्या ये शश- तांकाः तत्समाः तत्तुल्याः भरणीय कुटुंबानां पोषणीय कुटुंबानां संबंधे षष्ठी स्त्री: अचलाः विदुः पूर्वीचार्या इत्यध्याहारः इति एवमेव सर्वभावकलानयनरीति- वन्या । अथास्योदाहरणम् | द्वितीय भावः ११४३२८१५० अस्य राश्यक विहाय ४।२८१५० अस्य लिप्ता: २६९ राशिलिमाः १८०० आभियंक्ताः जातं कलारूपं फलम् ०1९ द्वितीय भाववर्गणांका: १० एमिर्हत्वा जातं । ९० एतत् विकलाम्पमधिकृत्वा षष्टयुद्धृतं १९१३० द्वितीयभावे ग्रहाभावाद्य- हवर्गणागुणन संस्काराभावः द्वितीयमावेशरश्मिः ६१५३/३८ अनेन गोभू- त्रिकया गुणिता जाताः कलाः १०१२० एताः सप्तभाजिताः सत्यः लब्धं 1 १॥२८ जातेयं भरणीयकुटुंबपुरुषसंख्या । अथ शेषांकाः ४ एते मूलरश्मिस- मूहेन २४|२३|३२ एवं भूतन इताः जाताः ९७ १४ कलाधिक्यात्वष्टयु वृताः ११३७१४ भावस्वामिनः इष्टफलं ०२४५२४८ अनेन गुणिताः | ७४|१३ कास्थानाधिक्यात् षष्टयुद्धताः १|१४|१३ जातमेतदिष्टगुणितं फलम तथा ते एव रश्मिसमुद्दांकाः ११३७ १४भावस्वामिनः कष्टं० | १४|११ भाषा । तसे भागलेना, लग्ध जो अंक होने वो भरणीय कुटुंबकी संख्या जानना. शे समूह गुणन करके भावम्वामीके इष्टफलसे गुणन करके उसी प्रकारसे सवस्याभिकष्टबलकोंसे मूलरश्मिसहकु गुणन करके दोनोंका अंतर करके २७ लोकयात्रावर्णनाध्यायः ५ विंशतिभिर्हत्वा सप्तभिश्च विभाजयेत् ॥ २९ ॥ भरणीय- कुटुंबानां पुस्त्रियस्तत्समा विदुः ॥ राशीन् हिन्वा तु लग्ना दि भावभागादिकान् पृथक् ॥ ३० ॥ गुणयंद्रश्मिभिः स्वै- श्व भावभागादयोविदुः ॥ कलीकृत्य भलिताभिर्विभज्यातं टीका । अनेन हता जाताः ०|२३|० अनयोरिष्टकष्टफलतयोः प्राप्तफलयो रंतरं ०/५१६९३ एतत्सप्तविंशतिमिर्गुणितं जातं कलादि फलम् | १३८२/५१ एतदधिकत्वात् पट्युद्धृतं २३१३१० सप्तभिर्भक्तं जातं ३१९ एते भरणीय कुटुंबस्त्रीसंख्या इति ॥ २७ ॥ २८ ॥ २९ ॥ एवं भावगतपुंसंख्या- नयनरीतिमुक्त्वा अग्रिमाध्याये तेषां कालपरिज्ञानं विवश्रादौ साधन- प्रकारांतरेण संख्यानयनं चाह राशीनहित्वेत्यादिश्लोकदयेन | लग्नादिमा बभागान् राशीन हिला राज्यकं विहाय भावभागादय एवं फलझापका इति शेषः इति विदुः ते भागादयः भावानां स्वैः स्वैः निजैनिजे रश्मि- भिः तत्तद्भावपतिरश्मिमिरित्यर्थः गुणयेत् । ततः कलीकृत्य षष्टिगु णनेन कलास्थाने संयोज्य पृथक् द्विधा स्थापयित्वा एकत्र मलिताभिः १८०० विभज्य यत् आप्तं तत्फलं भावफलसंज्ञकं फलं वोध्यम् । ततः अन्यत्र स्थापितं फलं सूर्यभक्तावशिष्टं द्वादशभागेन उर्वरितं तद्भावानां लादीनां साधनं साधनसंज्ञक विरिति अग्रिमाध्यायविषयार्थ साधितं ज्ञेयम् । अ थात्रोदाहरणम् । तृतीयभावः २१२/५३१५९ राश्यंकं विहाय जातः २१५३८ ५९ अस्य स्वामिनों बुधस्य रश्मयः १।४३।४९ एमिगंमृधिकागुणितो जा- तः ५२०१३९ अस्य कलाः ३००/३० एताः पृथक् स्थापिताः एकत्र अ भाषा । से गुणित करनेसे जो कलादिक फल आवे उसकूं 9 से भाग लेना. जो फल आवे यो स्त्रियोंकी संख्या जाननी ॥ २७ ॥ २८ ॥ २९ ॥ राशीकू छोडके लमादिक जुदे जुड़े भावके अंशादिकोंकूं अपने अपने स्वाभीकी रश्मियोसे गुणन करना उस- कूं भावभागादिक कहते हैं. कला करके दो ठिकाने रखना. राशीकी लिसिकाले ..आग लेना ओ फल आये उसकूं भावफल कहना, और दूसरे समूहका बारसे भाग बृहत्पाराशरहोरो सरभागे- फुलं ततः ॥ ३१ ॥ सूर्यभक्तावशिष्टंतु भावानां साघनं विदुः ॥ राशीन् हिल्ला ततो लिप्ताः खखनेत्रविभाजिताः ॥३२॥ साधनघ्ना विभक्ताश्च वर्गणाभिः फलाहताः ॥ उच्चादि वृद्धिहानिं च कुर्यात्तत्संख्यका भवेत् ॥ ३३ ॥ इति श्रीनृहत्पाराशरहोरायामुत्तरभागे लोकयात्रावर्णनं नाम पंचमोध्यायः ॥ ५ ॥ टीका 1 लिप्साभि: १८०० आभिर्विभज्य लब्धं जातं फलं ०११० एतद्भावफलसझकं ज्ञेयम् अन्यत्र स्थापिताः पूर्वोक्ताः कलाः३००।३९ आसां द्वादशभक्तावशि- एं फलं ०1३ एतज्जातं भावसाधनसंज्ञकं ज्ञेयम् ॥ ३० ॥ ३१ ॥ अथाति- सुलमतया प्रकारांतरेण पूर्वोक्तसंख्यासाधनं स्थूलमानेनाइ राशीनित्याद्य- ध्यायांतम् । राशीन्दित्वा स्पष्टं ततः अवशिष्टस्य लिप्ताः कलाः कार्याः ततः रखखनेत्रेः २०० विभाजिताः भक्ताः ततः साधनन्नाः साधनेन पूर्व- संपादितभावसाधनेन प्राः गुणिताः ततः वर्गणामिः विभक्ताः भाजिताः से एव फलाइताः पूर्वसंपादितफलेन गुणिताः पश्चादुवादिवृद्धि उच्चत्रिको- पादितारतम्येन वर्धनं हानि नीचादि तारतम्येन न्दासं च कुर्यात्। एवं कृते समुच्चयेन पुंस्त्रीसंख्यका भवेदिति । अतिस्थूलमानमितिवोध्यम् ||३२||३३ अध्यायेऽस्मिन्पंचमे तु कृता टीका यथामति ॥ ज्योतिर्विद्भिः सोधनीया कृपया दीनवत्सलैः ॥ १ ॥ श्रीगणेशप्रेरणयात्वार्षेऽध्याये तु पंचमे ॥ कृतया व्याख्यया देवः स एव प्रीयतां मम ॥ २॥ इति श्रीमहशाखे श्रीमद ध्यःन्वयवेदशा जटाशंकरसूनुज्योतिर्विच्छ्रीधरेण वि०स०टी० लोकयात्राव- पोनं नाम पंचमोऽध्यायः ॥ ५ ॥ भाषा । लेमा जो फल आने वो भावसाधन फल जानना ॥३०॥ ३१ ॥ अब पूर्वोक्त कक्षा उमकू सुलम रीति से बताते हैं. राशिकू छोडके अंशादिककी लिप्सिका करके दोसो- से भाग लेना. आलब्ध है उसकू पूर्वसंपावित भावसाधनसे गुणन करना अपने • लोकयात्रायनाम्यायः ६ ● भाग्योत्कर्षं भाग्यहानि कुटुंबं दुःखं हार्नि शत्रुमायं व्य- मंच || उहाई स्त्रीपुत्रलाभादिकं च ब्रूयादेवं चाब्दचर्याक्र- मेण || १ || अब्दमासदिनचर्यविधानं वक्ष्यते खलु मया सुमते ते ॥ वक्ष्यमाणविधिना परमायुः सम्यमेव विद- धीत महात्मन् ॥२॥ भावानां साधनं हत्वा दृष्टिमिश्च टीका | अयो पराशरमुनिः षष्ठाध्याये प्रकीर्णकम् ॥ अब्दचर्यादिकं प्राह मैत्रेयाय सविस्तरम् ॥ १ ॥ अथास्मिन् षष्ठेऽध्याये भाग्याद्युत्कर्षन्हासादिकं प्रकीर्ण- कमुपदिदेश तत्र प्रथमे अन्दचर्यया भाग्यादिकं ब्रूयादित्याह माग्येति । माग्योत्कर्ष भाग्यवृद्धिं भाग्यहानि कुटुंबं पोषणीयसमूहं दुःखं कष्टं हार्नि हासं शत्रुं रिपुं आयं लाभं व्ययं नाशं उद्घाई विवाहं स्त्रीपुत्रलाभादिक स्त्री- पुत्रयोः लाभः आदौ यस्मिंस्तत् स्त्रीपुत्रलाममभृति सर्वमित्यर्थः । एवं सर्व च अब्दचर्याक्रमेण वक्ष्यमाणवर्षगत्यनुक्रमशः ब्रूयात् गणक इत्यष्याहारः ॥ १ ॥ अथ अब्दादिचय वक्तुं प्रतिजानीते अब्देति । समते ! महात्मन् ! इति मैत्रे यसंबोधनदयं ते अब्दमासदिनचर्य विधानं अब्दानि मासाश्र दिनानि च तेषां च चर्यस्य गतेः विधानं मया वक्ष्यते खलु तदर्थमादी वध्यमाणविधि ना परमायुः सम्यगेव सूक्ष्मतया विदधीत संपादयेत् इति ॥ २ ॥ अथ भाव- फलज्ञाने चित्योयं विषयः कालमाह भावानामितित्रिभिः | भावानां कमर- भाषा | ध्रुवांकमें भाग लेना पूर्वसंपादित फलसे गुणन करना. जो अंक पप्पकी संख्या जानना ॥ ३२ ॥ ३३॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहीरांतरभागे ज्योतिर्वि घरेण विरचितसुबोधिनी भाषाटीकायां लोकयात्रावर्णनंनाम पंचमोध्यायः ॥९॥ अब छठे अध्याय में वर्षचके कमसे भाग्यका उत्कर्ष, भाग्यकी हानि, का सुख दुःख, शत्रुचिता, लाभ, खर्च, विवाह, पुत्रादिकांका फल कहते हैं। हे मैत्रेय । तुमारेकू वर्षचर्या, मासयर्या, दिनचर्या का विधान निश्श्रय करकेहूं और परमायुभी उत्सम रीतिसे मिकालना ॥२॥ अषाक्त फलका, उसका कालममाण कहते हैं, स्पष्ट द्वादश भाव करके उसकूं अपनी अपनी दु ( १२० ) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- बलेन च ॥ षड्वर्गादिपतीनां च भावे भावें पृथक् पृथक् ॥ ३ ॥ तेषां च दृग्बलानां च संहत्या भाजयेदथ ॥ स्त्रा- मिदृष्टिस्थितानां तु काले भावफलं विदुः ॥ ४ ॥ ज्ञानसं- भवकालस्तु जन्मकालाइला यदा || लग्नादिव्ययपर्यन्ता भावाः काले तथा विद्दुः ॥ ५ ॥ लमषड्वर्गहोराणां भोक्ता- टीका । दीनां साधनं पूर्वाध्यायाग्रे कथितं दृष्टिमिः तत्तद्भावदृष्टिमिः बलेन ततद्भा बचलेन च हत्वा गुणयित्वा मावे भावे प्रतिभावमित्यर्थः तेषां तेषां: षड्वर्ग- पतीनां ग्रहहोराद्वेष्काणनवांशद्वादशांशत्रिशांशपतीनां हग्बलानां दृष्ट्यश्व बलानि च तेषां पृथक् प्रथक्क संहत्वा भाजयेत् तेन यधं तत्काले तत्तत्फलं ज्ञेयम् । अथानंतरं स्वामिदृष्टिस्थितानां स्वाधिपतिपूर्णदृष्टानां तु काळे सत्त- स्वामिदशासमये भावफलं भावोक्तं फलं स्यादिति विदुः आचार्या इति शेषः पूर्वस्वामिदृष्टा न चेत् फलस्य जन्मकालात सकाशाज्ज्ञानसंभवकालस्तु ल- मादिव्ययपर्यंता भावाः ये विद्यते तेषां मध्ये ये बलाः बलाधिकारतेषां पति- दशाकाले कमात्तब्यूनतन्नानां पतिदशाकाले तथा भावसदृशं फलं विदुरित्यन्वयः ॥ ३ ॥ ४ ॥ ५ ॥ अथ तत्र शुभग्रहपापग्रह भेदेन विशेषमा लझेत्यादिसार्धत्रयेण लषड्वर्गहाराणां लग्नस्य संबंधिनः ये षड्वर्गाः ग्रह- होराद्रेष्काण सशांशनवांशद्वादशांशत्रिंशांशाः तेषां ये होराः राशयः नाम लग्रस्य अमुकराशिः होराया अमुकराशिः द्वेष्काणस्य अमुकराशिः इत्या- दयः ये पवर्गवर्तमाना राशयः तेषां पतयः अधिपाः क्रमात् भोकारः स्व- भाषा । णन करके पीछे अपने भाववल से गुणन करना, फिर प्रत्येक भाव के जो षट्वर्गपति और उन्होंकी दृष्टि और बल इन्होंका योग करके भाग लेना जो लब्ध वर्षादिक आव॑ तो समयमै स्त्रीपु॒त्रधनादिकाँका फल जानना ॥३॥१॥५॥ लभ षड्वर्गका जो फल है वो उसके पतियों की दशा में प्राप्त होता है सोमी ३|५|४|१०|७१७१३ य संख्या अंघम होवेगी, ग्रह जो हैं उनोंकी दृष्टि शुभग्रहोंकी फल देती है. पर लोकयात्रावर्णनाध्यायः रः पतयः स्मृताः ॥ त्रिपंचवेददिक्सप्तमुनिरामांशकं फ लम् ॥ ६ ॥ शुभग्रहास्तु द्रष्टारः स्थानदाः सकटग्रहाः ॥ युक्ताः सदा तु सद्भावाः संज्ञानुफलदास्तदा ॥ ७॥ पापान् हानिकरान्हित्वा स्वोच्चे कोणसुत्हत्स्थितान् ॥ तदाशियस्य शत्रुर्वा नीचयोर्वा ग्रहो यदि ॥ ८ ॥ हानिं कुर्यात्तदा तस्य डीका | दशायां फलदा इत्यर्थः स्मृताः अत्र होराशब्देन राशिमा न तु राश्यर्धे- भागः तस्य उक्तषड्वर्गगतत्वादिति ज्ञेयम् । अथ ते भोक्तारः स्वस्य सर्वेद- शायां फलदा वा दशांशविशेषफलदा इति चेदाह त्रिपंचवेददिक्सप्तमुनि- रामांशके लझादिवर्गपतयः स्वदशायां कमात् त्रिपंचादि दशाविमागे फलं दतीति शेषः । अथ द्रष्टारों ग्रहाः शुभा एवं फलदा न पाषाः स्थानदास्तु सकलाः शुभाः पापाच फलदाः युक्ताः शुममइयुक्ताः सद्भावाः शुमभावा ज्ञेयाः सदा सर्वदा संज्ञानुफलदाः तनुधनसहजादिनामानुसारफलदातारः भवंति तद्वत् पापाः पापग्रहयुक्ताः हानिकराः तन्वादिनामानुसारहानिकर्ता- रो भवति तथापि स्वोचकोणसृहस्थितान्यापान्हित्वा अन्ये पापाः अय भा- वस्थित ग्रहस्य वर्तमानराशियदि शत्रुः यदि वा यो ग्रहो नीचे भवति तदा तत्फलस्य दृष्टियोगानुपाततः दृष्टियोगानुरूपं पूर्णदृष्टे: पूर्णहानिश्चेत् अमुक दृष्टे: किती हानिरिति त्रैराशिकेन हानि फलस्येति शेषः कुर्यात् विदधीते- ति ॥६॥ ८ ॥ अथ कारक संज्ञान महानाह उद्धाहेति । उद्धाहकारको सद्राई विवाहं कुरुल इति उद्धाहकारको विवाहकारको विकल्पेन हो बुधः तपो सुर्खा ज्ञेयः मृतिकरः मृर्ति मरणं करोतीति तथा श भाषा । की नहीं और स्थानमें (रेखामें) शुभ पाप दोनों ग्रहांका शुभाशुभ फल होता है. -और जो जी भावसे जो जो अह पाप या शुभ उच्च नीच मूल त्रिकोणादिक होवे, शत्रुमित्रादिकके होते, दृष्टियुक्त दृष्टिरहित होने उस ऊपरसे वे भागका शुभा शुभ फल कहना ॥ ६ ॥ ७ ॥ ८ ॥ अब कारक ग्रह कहते हैं. विवाहका कराने वाला चंद्र शुक्र हैं. वास्ते चंद्र शुक्र विवाहकारक आनना, विकल्प सतवरले बृहत्पाराशरदोत्तरमागे- दृष्टियोगानुपाततः ॥ उठाहकारको चंद्रशुको झो वा त पोऽथ वा ॥ ९ ॥ शनिर्मृतिकरो भौमरवी नीचासतीपती ॥ गुरुः शुभकरः पुत्रे कुजो भ्रातरि शत्रुभे ॥ १० ॥ मंदश्वाये शुभाः सर्वे स्वोच्चगों भौमसूर्यजौ ॥ भाग्ये शुभाः शुभाः पापा अशुभा: स्वपतिं विना ॥ ११ ॥ पूर्वभागे समुद्दिष्ट- दृग्वलेन फलानि तु ॥ विरुद्धानि परित्यज्य समीचीनानि टीका । निः ज्ञेयः भौमवी च नीचासतीपती नीचा कुलटा सती पतिव्रता ते पातः इ- ति तथा ज्ञेयाविति ॥९॥ अथ भावेषु शुभाशुभग्रहानाह गुरुरितिसान पुत्रे पंचमस्थाने गुरुः शुभकरः शुभावहः पुत्रकारक इत्यर्थः भ्रातरि तृतीयस्थाने कुजः मौमः शुभकरः शत्रुभे पठस्थाने मंदः शनिः शुभकरः शत्रुरोगादिनाशक इत्यर्थः आये एकादशस्थाने सर्वे शुभाः पूर्णचंद्रापापका शुभा भाग्यकारका इत्यर्थः अथ च भाग्ये पापाः क्षीणचंद्रसपापबुधरविभौमश निराहुकेतवः अभाः भाग्यनाशकाः किंतु स्वपतिं विना स्वस्य भाग्यभाव- स्य अधिपव्यतिरेकेण अशुभाः अर्थात् पापोपि भाग्यपतिः सन् माग्ये स्थि तश्चेत् माग्यकारक एव ज्ञेयः तथा भौमसूर्यजी कुजशनी स्वोच्चगौ मकरतुला- वर्तमानी माग्यें स्थितो संतो शुभकराविति।।१०।।११।। अथ पूर्व भागोत्तदृम्ब- लसिद्धफल व्यवस्थामाह पूर्वभागइति। पूर्वभाग पूर्वार्धे समुद्दिष्टदृम्बलेन क चितहटलेन यानि फलानि संति तन्मध्ये विरुद्धानि अनिष्टानि परित्यज्य भाषा | विवाहकारक बुध वा गुरु जानना. शनि मरणकारक है. मंगल कुलटाकारक है. सूर्य पतिव्रताकारक है ॥ ९ ॥ अब भावगत ग्रहों का शुभाशुभ फल कहते हैं. गुरु ५ शुभ मंगळ ३ शुभ शनि ६ शुभ, सर्व ग्रह ११ शुभ हैं, मंगल शनि उपके होलो उत्तम जानना नवम स्थानमें शुभ ग्रहोंका फल उत्तम जानना, पाप- हाँका फल अशुभ जानना, परंतु नवम स्थान में भाग्यमें जो पापग्रह अपना सी बैठा होने तो माग्यवृद्धि करनेवाला जनना || १० पूर्व लोकने संग्रहेत् ॥ १२॥ ग्रहराशिस्वभावेन पुंत्रियोराशिमेव च ॥ स्वभाव चवदेशुद्धया देशकालकुलानुमः ॥ १३ ॥ तेया- मिष्टफले वृद्धिस्त्वशुभाख्यफलादयः ॥ अन्यथा त्वसदेव टीका | त्यत्का समीचीनानि शुभानि संग्रहेत् गृण्डीयात् यतः शुभानामेवात्र प्रकरणे उपयोगित्यादितिभावः ॥ १२॥ अथ स्त्रीपुंस्वभावविचारमाह पहंति म्यां ग्रहराशिस्वभावेन ग्रहाच व्यादयः राशयः मेषादयश्च एतेषां यथा स्वभावः तेन तथा पुंत्रियोः नृनार्योः राशि लमं विचार्य देशकालकुलानुगः देशा कालाच कुलानि च अनुमच्छति अनुसरतीति तथा गणक इत्यष्याहारः पुं- स्त्रियोः नरनार्योः स्वभावं निसर्गे बुद्धयाऽतिसूक्ष्मविवेके नेत्यर्थः विचापति शेषः वदेत् कथयेत् एततं भवति गुरुः कस्य चिलमे वर्तमानः तदीयो- त्पत्तिदेशः बहुशः कृष्णवर्णन रमायः तर्हि देशतारतम्येन गौरत्ववैगुण्यम् तथा शनिः कृष्णः कस्य चिलमे वर्तमानः तदीयोत्पत्तिदेशो बहुशो गौरवणेनर- आयः तर्हि देशतारतम्येन कार्येवैगुण्य मिति देशानुसारवर्णविचारः एवमेव स्वभावादिविचार: तहदेव कालविवारः लग्ने शुभग्रहोषि जन्मकालो व्यतीपा- तग्रहणादिद्रुष्काले चेत्तारतम्येन सौशील्यदुःशीलत्वमिश्रणं वदेत् एवमेव लविचारः शुक्रसौम्यादिशुममहयुतेऽपि लगे म्लेच्छादिक्रूरस्वभावकुलोत्पन स्य सौम्यत्वकर्या दिमत्वं मिश्रणेन वक्तव्य मिति दिक्||१३|| अथ तत्तत्स्वभाव- स्यासवृद्धी आई तेषामिति । तेषां सुखभावदुःखभावगौरत्वादीनां टफले लग्नवर्तमानग्रहस्य कष्टाधिकेष्टफले वृद्धिः उत्तरोत्तरं वर्धन अन्यथा एवं न वेदश्चमाख्यफलात् कष्टफलाधिक्यात असदेव स्वभाववर्णादीनामुत्तरोत्तर भाषा । दृष्टिवलसे फल कक्षा है उसमें अनिष्ट फल छोड़के शुभ फलका संग्रह करना। १२ अब मनुष्योंका जो स्वभाव गुण है सो ग्रहोंके और राशियोंके गुणानुसास्से तया देश काल कुल देखके बहुत सूक्ष्म दृष्टिके विचारसे कहताओं जो सुख दुःखादिक कहे हैं उनकी उससेश्वर वृद्धि या हानि कैला है. जिस माबका इट बल अधिक होने तो शुभ फल उरोवर जादा के फल ( १५४ ) बृहत्याराशरहोरोश्वरमागे- स्यासस्य तस्मान्मृतौ फलम् ॥ १४ ॥ रविस्तु पाचको ज्ञेयश्चंद्रमा चोवकः सदा ॥ पाचको बोधकश्चैव कारको वेधकः क्रमात् ॥ १५ ॥ रव्यादीनां च विज्ञेया मंदारेज्य- सितास्तथा ॥ शुक्रारमंदरवयो रवीन्दुशनिश्चंद्रजाः ।।१६।। टीका | हानिरेद स्यात् एवं तस्मादिकष्टा देव मृत मृत्युस्थाने फलं स्यात् एतदुक्तं भवति मृत्युस्थान स्थितस्य तदधिपस्य वा कष्टादिष्टफले अधिके सति वक्ष्य- मागमकारेण प्रांतायुषः इष्टफलाधिक्यतारतम्येन वृद्धि न्यूनत्वतारतम्येन 'हासः स्यादिति भावः एवं सर्वभावेषु बोध्यम् ॥ १४ ॥ अथ शुभाशुभफल- विशेषज्ञानार्थ रव्यादीनां पाचकादिसंज्ञाः स्थान विशेष संबंध नाह रविरित्या- दिनयोविंशतिश्लोकपर्यन्तम् । तत्रादौ रविचंद्रयोः पाचकादिसंज्ञा निसर्गत एव रविरिति । रविस्तु पाचकः निसर्गत एव पाचकसंज्ञक: चंद्रमास्तु बोध- कः निसर्गत एव बोधकसंज्ञकः सदेति स्वभावत इत्यर्थः कमात् क्रमशः या- चकसंझयोक्तो रविः कारकः कारकसंज्ञः बोधकसंज्ञयोक्तअंद्रः वेधकसंज्ञक इति तयोरेव निसर्गसिद्धसंज्ञांतरमुक्तमिति ॥ १५ ॥ अथ रव्यादीनां स्थान- संबंधेन पाचकादिग्रहानाह स्ख्यादीनामित्यादित्रयोविंशतिलोकपर्यंतम् । ख्यादीनां सूर्यप्रभृतिसप्तग्रहाणां पीडशें शत्रुराशो अपीडशें मित्रराशौ अपि व र्तमानाः लग्नं विना लमव्यतिरेकेण जन्मलगाव केन्द्रे चतुर्थसप्तमदशमस्थाने मताः सर्वे ग्रहाः पावकाद्या बलवंतः स्युः अपि च लग्नादेव सकाशात् षट् ६ सप्त ७ धर्म ९ कर्मा १० प ११ [मृसिद चतुर्थेषु ४ स्थानेषु गताः क्रमात् क्रमेण वर्तमाना: पाचकाद्याः सप्त रव्यादयो बलवंतः स्युः अन्यथा पाचकाद्याः भाषा । कट्रयल अधिक होवे तो अशुभ फल उत्तरोत्तर जादा होवेगा ॥ १४ ॥ सूर्यको पाचक जानना. चंद्र दोषक जानना और सूर्य जो पाचक है उसकू कार कहना, चंद्रमा बोधक है उसकू वेधक जानना ॥ १९ ॥ अब सूर्यादिकोंका नबंध से पाचकाविक भेद कहते हैं. सूर्यसे छढे सातवें नवमे ग्यारहवें यह स्था- नाम श्रमसे शनि, मंगल, गुरु, शुक्र, बैंठ होवे तो पाचक, बोधक, कारक, वैधक, चंदारेन्टुटिनेश्वरा दाः स्युः सितेन्दुगुरुभूमिजाः ॥ १७ ॥ षट्सप्तनवखेषु सतमंद्रभवत्रिषु ॥ द्विषडायव्ययेष्वेवं द्विवेदेदियवन्दिर ॥ १८ ॥ षट्चसप्तरिष्फेषु द्विषय्ययचतुर्ष्वपि ॥ विरु टीका | 23 सामान्याः एव स्थुः क्रममाह के मंदारेक्यसित्ताः रविस्थानात प्रस्तवन- वरुद्वेषु १२७/९९१ क्रमात स्थानेषु स्थिताः कमा पानको वेधक संज्ञा नात् सप्तनंदद्भवत्रिषु

भवन्ति एवं चंद्रस्म शुक्रारमंदरवयः चंद्रस्था ७१९/११/३ स्थानेषु स्थिताः क्रमात पाचक- बोधककारकवेधक संज्ञकाश्चत्वारो भवति एवं भौमस्य रवींदशनचंद्रजाः मो.. मस्थानात द्विषडायव्ययेषु २।६।११।१२ स्थानेषु स्थिताः कमात्, पाचका- दिसंज्ञकाश्चत्वारो भवंति एवं बुधस्य चंद्रेज्यसित भौमाः बुधस्थानात् द्विवेद- न्द्रियवदिषु २१४५१३ स्थानेषु स्थिताः क्रमापाचकादिसंज्ञकाश्चत्वारः एवं गुरोः मंदारेन्बुदिनेश्वराः गुरुस्थानात् पदपंचसप्तरिः फेषु ६१५१७/१२ स्थानेष स्थिताः कमात्पाचकादिसंज्ञकाः एवं शुक्रस्य भौमझसूर्यमंदाः शक्रस्थावात् द्विषद्रव्ययचतुर्षु २।६।१२।४ स्थानेषु स्थिताः कमात् पाचका दिसंज्ञका एवं भाषा । जानमा. जैसा सूर्यसे ग्यारहवें घरमें शुक्र होवे तो वेषक जानना. उसका कह द है कि जो भावमें बैठा होवेगा वो भायगत कार्यका विभ करेगा. ऐसा सब का $1 M

• पाचकादि ग्रह बनानेका चक्र,

सु. चं. त्रु.| गु.. .. श. प्र. पाचक. "नोभायाः ग्र.श. श.अ. . मर्यादिपाल कादिक ५. . . . . .

• 1.

पारद..] ● भोचक. • कारक वैधक द्रष्ट्रसप्तमेषु स्थिताः स्थानेषु ते महाः ॥ १९ ॥ पा वास्तु चत्वारः सूर्यादिभ्यः क्रमादिह ॥ पीडक्षै वाप्यपी- डझें केन्द्र लभं विना तथा ॥ २० ॥ षट्सप्तधर्मकर्मायम- शिष्वेव गताः कमात् ॥ पाचकाद्याश्चतुर्थे च बलवंतः समीरिताः ॥ २१ ॥ कारको मंदफलदो वेधको विघ्नकृत्स्मृ- तः ॥ बोधकः शीघ्रफलदः पाचको विफलप्रदः ॥ २२ ॥ सदंशकालस्यांते वा प्यादावस्यांशकेऽपि च ॥ अत्यांश- केऽपि फलदाः पाचकायाः क्रमादिह ॥ २३ ॥ आदौ फ- टीका । शने: सितेन्दु गुरुभूमिजाः शनिस्थानात त्रिरुषसतमेषु ३११११६ १७ स्थानेषु स्मिताः क्रमात पाचक बोधककारक वेध कसज्ञ काश्चत्वारो ज्ञेयाः एते पाचका- इयत्वारः लक्षात् लम्रव्यतिरिक्त केंद्रराशिये वर्तमानाबेइलिनः स्युः तथा एते पाचकादिसंज्ञासंज्ञिताः रविचंद्रमबुध गुरवः क्रमात लग्नतः ६|७|५|१० १९१८१४ स्थानेषु स्थिताश्चेत्तेऽपि बलिनो ज्ञेया इति । अयेषां फलान्याह । कारकः कारकसंज्ञकः स्वसंज्ञा प्रापकाइस्य मन्दफलदः न्यूनफलदः स्यात् तथा वैवकसंज्ञको ग्रहः स्वसंज्ञाप्रापकस्य विनकृत् तदधिकारानुरूपफलविष- ये विघ्नकर्ता भवेत् तथा बोधकसंज्ञकः स्वसंक्षामापकस्य तदधिकारानुरूप- विषये शीघ्रफलदः स्थान तथा याचक्रसंज्ञकः स्वसंज्ञामापकस्य ग्रहस्य विदः तदधिकारानुरूप फल विषये वैफल्यकारक इति । अतत्फलदान- कालमाह तदिति । पाचकायाः पाचकबोधककारकमेधकाः तदंशकालस्य तस्प स्वसंज्ञाषाकग्रहस्य क्रमात् अंते अंतिमनवमांशकाले आद्ये आधन- यांशे अंत्यांशके अत्यनवांशके अंत्यनवांशके व अपि फलदाः फलदातारो देयाः अपि शब्देन फलदाने सर्वदा त्वनियमः सूचितः इति ॥ १६ ॥ १७ ॥ ।। १८ ॥ १९ ॥ २० ॥ २१ ॥ २२ ॥ २३ ॥ अथ स्ख्यादीनां दशागोचरादि- भाषा । आमना. यह बातो टीकामे स्पष्ट है. यहां स्पष्ट दिखाया है ॥ ६॥१|| ॥ १८॥ १९ ॥ २० ॥ २१ ॥ २२ ॥ २३ ॥ सूर्य मंगल आद प्रथम विभाग में S.A. पदमी मध्ये सितार्यको ॥ सर्वदा शः शशी मंद- स्ववसाने फलप्रदौ ॥ २४ ॥ इति श्रीमहत्पारावार रोत्तरभागे लोकयात्रावर्णनं नाम षष्ठोऽध्यायः ॥ ६ ॥ : चनहानिभयानां च व्याधीनां दिवसांस्तथा ॥ शुभाशु भानि कर्माणि यात्रादि विजयादि च ॥१॥ मासदयविधा- . टीका । फलकालमाह आदाविति। मोमरवी कुजसूर्यो आदो आद्य विमागे स्वद शागोचरादि फलदो भवतः सितार्यको शुकशुरू मध्ये मध्यत्रिम फलदो, झो बुधः सर्वदा समग्रदशादौ फलदः स्यात् शशी चंद्रः मंदः शनिश्श्र पतौ दो अवसाने अत्यत्रिमागे फलदो स्यातामिति ॥ २४ ॥ एवं पराशरोक्तेरिम- नू षञ्चाप्याये यथामति ॥ गणेशप्रीतये टीका कृता शोध्या मनीषिभिः ॥१# इति श्रीमत्पराशरहोराशास्त्रे श्री महध्याःन्वयवेदशास्त्राद्यनवद्यविद्याविद्योति- तदश दिङ्मंडल जटाशंकरस्तुज्योतिर्विच्छ्रीधरेण विरचितायां सुबोधिनीटी- कायां षष्ठोऽध्यायः ॥ ६॥ नत्या श्रीमद्रणेशानं सप्तमेऽध्यायके गया | क्रियते विशदा व्याख्या पं शेषकृतये मुदा ॥ १ ॥ सप्तमेऽध्याय केस्मित पराश्वरमहामुनिः ॥ व्याप्यादि- दिवसानाह ख्यादीनां ययाक्रमम् ॥ २ ॥ अथ भगवान्महर्षिः शिप्पाम मांसचर्यया शुभाशुभदिवसज्ञान माइ धनेत्यादिचतुः लोक्या । धनहानिम- यांनां धनं द्रव्यलामः हानिद्रव्यनाशः मयं शरोगाद्यनिष्टजं वषां व्याभीलां शरिरे रोगाणां च दिवसान् वक्ष्यमाणान् जानीयादित्यध्याहारः । अय भाषा । फल देते हैं. शुक गुरुध्द विभागमें फल देते हैं. बुध सर्वकारू फल देता है. चंद्र शनि अंतिम त्रिभागमें फल देते हैं ॥ २४ ॥ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशर- राशा भागाटीकायां लोकपात्रावणे नाम पोऽध्यायः ॥ ६ ॥ अब फलादेश कहते हैं. धनकी प्राप्ति, घनका नाश, शत्रुभम, रोग, प्रातिके दिन और शुभाशुभ कर्म जय पराजय उत्कर्ष इनोंका निमा अनुसारसे कहना और दूसरे जो कार्य हैं में सब दिनयको पर्वकर्म मारासरहोसेमामे- मेम बूमादन्येन वेतशन् || लमारिभृतिरिः फेषु वर्गणा च पतीस्तथा ॥ २ ॥ करणेशान्समालोच्य कथयेन्मुनिपुंगव रसेषवो मुनिः खाष्ट रविभूषा दिशस्तथा ॥ ३ ॥ द्विशतव मसूर्या दिवसाध्यष्टमे स्थिताः ॥ द्वितीयेऽर्ध त्वंतरे च वैराशिकवशेन तु ॥ ४ ॥ इति बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे मासचर्यादिवसात्फलज्ञानकथनं नाम सप्तमोऽध्यायः॥ ७॥ टीका | शुभाशमाने इष्टानिष्टानि कर्माणि व्यापारान् यात्रादि गमनागमनादि वि जयादि उत्कर्षादि सर्वे मासचयविधानेन श्यात् इतरानन्यान् उताबारी शन प्रकारात् अन्येन दिनचर्यावर्षचर्यादिधानेन व्यात तथा लत रिःफेषु लक्षषष्ठभावमृत्युभावव्ययभावेषु फलविषये वर्गणां मायुक्तान्तीन स्वामिनः करणेशान करणपतीथ कस्मिन भावे कः कियान फलद इति स. म्यग्विचार्य हे मुनिपुंगव कथयेफलमिति शेषः । अय ख्यादीनां अष्टम भावादिद्वितीय भावांत द्वितीय भावाद्यष्टम भावपर्यंत वर्तमानानां रव्याद्रीनी फळदाने दिवसानाह। अष्ट भावे रसेपवः ५६ खेः, मुनिः ७ विधोः, साष्टी ८० मोमस्य वयः १२ बुधस्य भूपाः १६ गुरो, दिश: १० शुक्रस्य, द्विशतं २०० शनेः । एवमष्टमभावे सूर्यात सकाशात क्रमादिवसाः द्वितीय- भावे तु अर्थमुक्त दिवसा अंतरे अष्टम द्वितीय भाव योर्मध्यभावेषु तु राशि- कवशेन द्वितीयाटमयोः अमुकदिवसाचेदमुकमध्यमावे कति दिवसा इ- तिवेशिकरीत्या ज्ञेया इति ॥ १ ॥ २ ॥ ३ ॥ ४ ॥ एवं प्रकारतोऽध्यायें सप्तमेस्मिन् यथामति ॥ कृता टीका ज्योतिषिकैः शोधनीया प्रयत्नतः ||१|| भाषा | 20 • करना, उसमें ११६|८|१२. यह भावोंके पति और बिंदुके अधिपतियोंकू शके विचार करके फल कहना. अब सूर्यादिकांके फलदायक दिन कहते हैं. सू ५०७८० ८०.३०] १२० १६० १.० श० २०० यह संख्या जननी और दूसरे आयपूर्वोकसंख्याकी असंख्य प्रान सेवा भगमयो नये यथाह कमलासनः ॥ गर्याय म जशन्सोपि ममाहाहं तच द्विज ॥ 9 ॥ तथा वरिः- स्थानानां करणाधिपाः तत्तद्भावस्य भंगस्थ कर्तारः सति संभवे ॥ २॥ तत्तद्द्भावाष्टवर्गोव्यसंख्या तदर्गणाहता ॥ रजि- टीका इति श्रीमहत्पाराशरहो रेण विरचितायां सोधिनीटीकायां लोक- यात्रावर्णनं नाम सप्तमोऽध्यायः ॥ ७ ॥ अथ पूर्वोकयोगानां सँगमाह पराशरः ॥ अध्यायस्मिन्नहमे च मैत्रेयाय महामुनिः ॥ १ ॥ एवं वर्षमासदिनचर्याभिर्भावफलान्युक्त्वा अथाष्टमान्या से पूर्वोत्तयोगानां मर्ग कथयति तत्र परंपरामाह तेषामिति । हे द्विज में- श्रेय तेषां पूर्वोक्तयोगांना यंगं नाशं कमलासनो ब्रह्मा गर्माय मुनये आइ सौपि गर्योऽपि मम महो मंगमाह अहं तव तं मंगं वक्ष्ये कथयिष्ये ॥ १ ॥ स्थानविशेषकरणाधिपसमवेन मंगमाह तथेति । लयात रिफषडाष्टस्थांना- नो द्वादशषष्ट्राटसकस्थलानों करणाधिपाः करणानां निस्वनः करदातारों ग्रहा इत्यर्थः संति संभवे उक्तस्थानत्रयकरण संभवे तथा स्था मंत्र्यकरणसमवेपि स्थानत्रयकरणेशानां संगीगसंभवे दृष्टिसंभवे सति वा भाव मात्रफलस्येत्यर्थः मंगकर्ताीरों नाशकर्तारः स्युः ॥ २ ॥ जय राश्यानयनेन मंगांतरमाह तत्चदिति । तत्तावावख्यात भाषा । और अष्टम यह भाष छोड़के जो अन्य मात्र रहें वहां त्रैराशिकमतले कहना || ॥ २ ॥ ११॥ ४ ॥ ॥ इति श्रीमहत्पाराशरहो • भाषाटीकार्या लोकयात्रावर्धन नाम सप्तमोऽध्यायः ॥

अब योग कहते हैं, हे मैत्रेय ! पूर्व जो योगभग ब्रह्माजीन गर्ग कहे, म मैंने मेरेकू कहे सो मैं अब सुमारेकू कहताहूं सो सुनो ॥ १ ॥ लमसे १२१६३८ बिंदु देनेवाले ग्रह यहां बैठे होवे या वे स्थानों के अधिपति के साथ बिंदु देने कारे सोका संयोग होने सो वो भाषका अंग करनेवाले जानना ॥ २ ॥ गया और जो कोई भएकरीमनुत्प बृहत्पाययोरोवरो भक्ता ततः शिष्टा राशिवादिका भवेत् ॥३॥ षष्टाष्टर राशिमग एष प्रकीर्तितः फलं च मुनिसंवृद्धं रविभक्तं तथा भवेत् ॥४॥शिष्टमेवं यदि तदा शत्रुभं वाथ भंगदम् ॥ टीका । न्वाद्यन्यतमविचारणीयभावस्य या अष्टदर्गसमुत्पन्नकरणांकसंख्या तदर्ग- पाहता तस्यैव भावस्य वर्गणया गुणिवा ततः रविभक्ता द्वादशभाजिता स सी या शिष्टा स्यात् योडकः शिष्टः स्यादित्यर्थः सा मेषादिका राखिर्भवेत् एका दिशिष्टांकपरिमितेत्यर्थः ॥ ३ ॥ अथास्या राशेः प्रयोजनमा पत्यर्थे- न। एषः पूर्वोक्तमकारोत्पन्नो राशिः षष्टाष्टरिः फश्वेत् मंगः पूर्ववत्तद्भावमंग प्रकीर्तितोऽवगंतव्य इति । अथ द्वादशभक्तावशिष्टांको राशिजतः लब्धांक- स्य किं प्रयोजनं तदाह फलमित्यर्थेन । फलं मशगानीत द्वादशभागलव्यत् मुनि सुनिभिः सप्तभिः सम्यक् वृद्धं गुणितमित्यर्थः तवा रविभक्त द्वा दशभिर्भक्तं तथा भवेत् राशिरूपं भवेत् तत्रापि परफान्यतमत्वं वे- भंगः स्यात् ॥ ४ ॥ ननु एवं मुनिगुणितं रविभागोलन्तरमपि ज वशिष्टं चेकिकार्य तत्राह शिष्टमित्यादिसप्तश्लोकांतम् । एवं नाम पूर्वप्रकारे कृतेऽपि शिष्टं यदि व्यवशिष्टं अवशिष्टोऽको यदि राशिरूपः शत्रुमं लजेशस्य शत्रुराशि: स्यात् वा अथवा भंगदं सोंडको राशिरूपः लनात् भंगदषष्ठ/ष्टर:- फरूपः स्यात् तदा तद्भावानिष्टफलकं यद्भावस्याप संस्कारः कृतः ता वस्यानिष्टफलको बोध्यः । अथ पुनस्तस्याप्यवशिष्टस्य संस्कार कथयति तत् भाषा । मासे गुणकरके बारह से माग लेना जो शेषांक आने यो राशि जानना ॥ ३ ॥ यइ पूर्वलोकमे कही जो राशि वो ६1८19२ घर में आवे तो वो भावका मंगका अबको राशि जो शेषांकसे लाये परंतु लब्धांक जो आये उसकू सालसे मुणित करके बारसे भाग लेना जो शेष रहे वो राशि जानना. वो राशि ६१८३७२ में घरमै आत्रे तो वो मायका मंग जनना || ४ || अब दूसरी वखत भाग लेने से बि शे रहे तो पुन: संगुणन कहते हैं. पूर्वातीत राशि लप्रेशकी शत्रुराशि होने मंगसूचक होवे तो वो मायका अनिष्ट फल कहना. अब जो शेष है, Tric तावानिएफलक तच्छ॥ ५ ॥ सप्ताप्त शिष्टमेवात्र पापरमिगुणं ततः ॥ अर्कशिष्ट यदि मवेत्व- हरि: फाष्टमेऽपि वा ॥ ६ ॥ शत्रुभं वापि भगक्ष हानिस्त- स्य प्रकीर्तिता ॥ यथोत्तरमितीवाप्तं वृद्धिस्ततो भवत् ॥ ७ ॥ षष्ट्यंशे च कलांशे व खप्रकाशमहोदये ॥ राहुका- टीका | वार्भगदं में वावशिष्टं तत् तच्छत्रुफलसंगुणं सचासौ शत्रु तच्छदः तस्य यत्फलं कष्टफलं तेन संगुणं सम्यग्गुणित सप्ताप्तं सप्तभिर्मक्कमपि अत्रा- मेवचेसदा पापरश्मियुर्ण पापत्य शत्रोः ये रश्मयस्तैयित्वा अर्क- टिमर्केदशभिः अवशेषितं यद्यपि षष्ठरः फाटमे लग्नात् षष्ठे वा रिफे वा अष्टमे वा स्थाने तच्छन्नुभं वा मंगदं मं वा भवेधेचाई तस्य भावस्य मं गोध्वगंतव्यः । ननु एकप्रकारेण मंगे सिद्धेऽपि पुनः पुनः भंगकारकथने किं प्रयोजनं तत्राइ यथेत्यर्धेन । यथोत्तर उत्तरोत्तरम् यथास्यात्तथा उत्तम- कारेषु एवमेव षष्ठरिः फाष्ट मराशिः शत्रुराशिर्वा स्याश्चेततः तदनुरूपं क्षयवृद्धिः क्षयस्य भावनाशस्य वृद्धिः वर्धनं एकद्विव्यादिभातम कारसंख्याकभंगा दिरित्यर्थः मवेदिति ॥ ९ ॥ ६ ॥ ७ ॥ अथ प्रकारांतरेण भावभंगमा षटमंशइति । षष्ट्यंशे यस्य भावस्य भंगविचारस्वस्य षष्टयंसेवा कलां- श्रे षोडशांश अप्रकाशयोदये अप्रकाशमहाः धूमपात परिधिचापष्वजाः तदन्यतमग्रहस्य उदये सति राहुकालसमायोगे व सति सद्भावफलस्य भाषा । जिस भावका मंग करता है उस भावके कष्टफलसे गुणन करके सात ७ से भाम लेना: यहां अवशेष रहे तो शत्रुकी रश्मिसे गुणना, बारहसे भाग लेना, शेष सशि - ६१८/१२ में होबे तो वो भावका संग जानना वारंवार भंग कहते हैं, उस- की कथा कारण सो कहते हैं. उक्त रीतिसे ओ मंग आते हैं, उसकी वृद्धि एक दिव्यादि आये जो प्रकार उस संख्यासे क्षय बृद्धि कहना ॥ ५॥६७ ॐ प्रकाशसर भागभंग कहते हैं. जिस माधका मंगविचार करावे लसमायोगे सदावफलदास्य- तिंद्रायफल्संगुणम् || सदशाप्तावशेषं च पूर्वक लमीरितम् ॥ ९ ॥ यद्यत्फलं प्रोक्त मथोत्तरत्र तत्सर्वभन्यत्र च योजनीयम् ॥ भंगं च भंगं च मुनिश्च गर्गः प्रोवाय टीका | अंगद मंगकारकयोगो ज्ञेयः । अमकाशग्रहोदयज्ञानं तु पूर्वार्धज्ञेयं त द्यथा उदयकालीनस्पष्टखों राशयः ४ अंशाः १३ कलाः २० संयोज्य याश्यादिकमुपलभ्यते तद्मोदयकालीनभवगंतव्यम् । यतः रविमोस्त त्यारमितांशाद्यंतरं पूर्वादें उत्तमिति । अथ च तदेव राज्यादिक दाद- शराशितः शोधितं तत् पादोदयकालीनं राश्यादिक ज्ञेय तथैव तत्यादी. दयकालीनराश्यादिकं षट्र शियुक्तं परिष्युदयकालीनं झेपम् एवं सस्प रिभ्युदयकालीनराश्यादिकं द्वादशराशिशोधितं चापोदयकालीन ज्ञेय -. चापोदयकालीनं अंशाः १६ कलाः ४० एतद्युक्त ध्वजोदयकालिक राज्यादिकं ज्ञेयमिति । अथ राहुकालसमायोगस्तु "मेषाद्रुक्तमतो राहुषा त्कालः क्रमाचरेत्" इत्यादि अष्टादशाध्याये व्याख्यास्यामि ॥ ८ ॥ पिच प्रकारांतरमाइ अनिष्टारूपमिति । अंगविचारणीयमावेशस्य अनिशा ख्यै रमि तद्भावफलं संगुणं तस्यैव भावस्य फलेन कष्टास्पेन संगुणित द्वादशातावशेष द्वादशभागोर्वरितं फलं पूर्वयत् तद्भावभंगई समीरित कविते मिति ॥ ९ ॥ अवास्योक्तभंगस्योत्तरत्र सर्वतो योजनामाह यदित्यर्थेन । अ यद्यत्फलं प्रोक्तं तत्तव अथो अनंतरं उत्तरत्र वक्ष्यमाणभावविचारऽपि अन्यत्र कापि मावविचारे योजनीयमिति । अय स्वोक्तं प्रमाणयति मंगमित्यर्धेन । भाषा । मात्र षष्ट्यंश या षोडशांशमें धूम, पात, परिधि, चापध्वज इनमें से कोई एक कामी उदय होने तो वो मावका अंगकारक योग जानना ||८|| और प्रकार कहते हैं. जिस भावका मंग विचारणा है उसकी अरिष्टरमिंकू ओड़ी इटवलांकसे गुणन करना, बारहसे माग लेना शेष राशि जावना, शिक मंगना ॥९॥ ए. जो मैंने आवभगादिक फारकत है औ 2 लोकायाक (१३३): यहम्मुनिपुंगवाहम् ॥ १० षष्ट्यंशे च कलां स त्रिचे- कोऽपि यदा न चेत् ॥ अधिमित्रं व मित्र व मंगभंगा प्रकीर्तितः ॥ ११ ॥ इति श्रीमहत्पाराशरहोरायामुक्त- रमागे लोकयात्रायां भावभंगोपदेशेऽष्टमोऽध्यायः ॥ ८॥ टीका । · गर्यो मुनिः यं यं मंगं भेगमिति वीप्सायां द्वितः मामिति शेषः मोवाय कथितवान् तं तं भंग हे भुनिपुंगव! मैत्रेयः अहमपि तवोपदिष्टवानित्यन्वक ।॥ १४ ॥ षष्टधंशइति । षष्टयंशे स्पष्ट कलांशे षोडशांशे च त्रिषु शत्रुराशि प्रात्यप्रकाशमहोदयकालराहुसमायोगेषु त्रिष्वपि योगेषु मध्ये यदा एकोषि बोगो न चेद अथ वा तत्राधिमित्रं मित्रं वा लमेशस्य अस्ति चेत् मंगमंगः मंगस्प रिपुरिः षष्ठान्यतमोत्पादितराशिजनितस्य भंगो नाशः अपवाद इ- त्यर्थः प्रकीर्तितः कथितः इति । एवमुक्तं भवति पूर्वप्रकाररुत्पादितरा स्मात् द्वादशा हरिपुस्थानापन्नोऽपि लशस्य शत्रुषोडशषष्ट्यंशन तथा तअ पोदशांशषष्टयंशयोः अमकाशग्रहोदयोऽपि न तथा तत्र षोडशांशपष्टघंशयो: समायोगोपि न तर्हि स भावराशिः ला पाष्टमदादशतभो मा- वमंगदोपि उक्तयोगत्रयाभावे भावभंगदो नभवेदितिमावः ॥ ११ ॥ एवं व राशरे दोरांरा खस्यास्योत्तरार्धके । अध्यायेत्वष्टमे टीका कृत्यं तु यथामति ॥१॥ गणेशप्रीतये धीराः परोपकृतिहेतुना ॥ शोधनीया भवद्भिः सा प्रावई पुनः पुनः ॥ २ ॥ सुमुहुः कालशा खेस्मिन् दुर्गमत्वान्मनीषिणः ॥ किमहं मंद- धीस्तत्र गूगने मशको यथा ॥ ३ ॥ इति श्रीबृहत्पाराशरहोराशाखे श्रीमह भ्यःन्वयवेदविद्याविद्योतितदशदिङ्मंड लजटाशंकरसूनुज्योतिर्विरेण चिरचितायां सुबोधिनीटीकायामष्टमोऽध्यायः ॥ ८॥ भाषा । उत्तरोत्तर आगे जहाँ जहाँ उपयोग होवे वहां देखना. जो जो भंग गर्गमुनि कहें पो ही भंगोका लक्षण मैंने कथा ॥ १० ॥ अब पहिले जो भंग कहे हैं उनक स्त कहते हैं. जो अमीष्मावके पष्टधंदामें, या घोडशशिमें शत्रुराशि ज भूमादिक ग्रहोंका उदयकाल राहु समायोगे इन्टोंमेले कोईभी एक बोमन ई और ६१ (१३४) बृहत्पाराशरहोरोत्तरभागे- आत्मा शरीर होरा च कल्पं लग्नं च मूर्तयः स्वं कुटुं दुश्चिक्यं विक्रमं सहजं सहः ॥ १ ॥ पातालं हिनुकं बेश्म मित्रबंधूदकं सुखम् ॥ त्रिकोणं प्रतिभा बुद्धिमातृवि- धासुतास्ततः ॥ २ ॥ व्याधिक्षतारिभंगाच क्रोधो लो- टीका | विद्यानिधि गणेशं च हृदि ध्यात्वा यथामति ॥ नवमाध्यायके टीकां कुर्ये झोपकृतावथ ॥ १ ॥ अध्याये नवमेऽस्मिंस्तु मुनिः शिष्यं पराशरः || विचारे भावखेटानां शशास व्यासतो मुदा ॥ २ ॥ अथास्मिन्नध्याये द्वाद भावविधारसिद्धये तत्तद्भावविचारणीयार्थसूचकान्येव तेषां नामानि कप- यित्वा गृहस्थानादिविचारः क्रियते आत्मेत्यादियाबदध्याय समापनम् । तत्रादौ आत्मेत्यादिसतलोकपर्यन्तम् द्वादशभादेषु सप्ततिसंख्या कार्या । विचारभावनामभिः सूचयति । अथ लमसंज्ञा-आत्मा, शरीरं, होरा, कल्पं, लग्नं, मूर्तयः, षट् ६ । अत्र मूर्तिशब्दस्य बहुवचनं छंदः साधकम् । अथ द्वि- तीयभावसंज्ञे स्वं कुटुंबं चेति द्वे २ | अथ तृतीयभावसंज्ञा दुश्चिक्यं, वि- क्रमं, सहजं, सहः इति चतस्रः ४ | अथ चतुर्थभावसंज्ञा-पातालं, हिंदुक, बेश्भ, मित्रं, बंधु, उदके, सुख, इति सप्त ७ । अथ पंचमभावसंज्ञा-त्रिको , प्रतिमा, बुद्धि, मात्राभिधं, विद्या, सृतः, इति पद ६ । अथ पष्ठमाव संज्ञा-व्याधिः शतं अरिः, सँगः, क्रोध, लोभ, मत्सरः इति सप्त ७ । अय सहममायसंग्रा- अत्र भावे कामः, विवाहः, स्त्री. रतिः, यूनं, मदः, अज्ञता, ७१ भाषा | " अधिमिंत्र या मित्र होत्रे, तो लनका पूर्वोक्त भंगका परिहार जानना ॥ १७ ॥ इसि बृहत्पाराशरहोरा • भाषाटीकायां लोकयात्रावर्णन नामाइटमोऽध्यायः ॥ ८ ॥ अब भावगत फलका निर्णय कहनेके लिये प्रथम भावके नाम कहते हैं:- अय लमके नाम: - आत्मा, शरीर, होरा, कल्प, ल, मूर्ति अब दूसरे भाव नाम:--स्व कुटुंद. अब तिसरे भावके नामः-टुश्क्यि, विक्रम, सहज, सह. अब चौधे मायके नाम: - पाताल, हिबुक, वेश्म, मित्र, बंधु, उदक, सुख. अथ पंचम भावनाम:- त्रिकोण, प्रतिभा, बुद्धि, मात्रामिद, विद्या, सुत. अष्टम भावके नामःकोकयात्रावर्णनाप्यायः ९ भोज्य मत्सरः ॥ कामो विवाहो यात्रा स्त्री रतिनं मदो- ज्ञता ॥ ३ ॥ पराभवो मृतिर्बंधो रत्रायुर्निधनं च्युतिः ॥ शुभं धर्मस्ततो भाग्यं त्रिकोणं च गुरुर्विभुः ॥ ४ ॥ क्या- पारास्पदमेषूरणमानाज्ञा च कर्म खम् ॥ भावाय लाभाय तपो रिःफ हानिर्व्ययः स्मृतः ॥ ५ ॥ यात्रायां दशमेनेव टीका | ५ - अथाष्टमभाषसंज्ञा–पराभवः, मृतिः, बंधः, रंः, आयु: निधनं, ब्युतिः, इति सम ७ । अथ नवममावसंग्रा - शुभं धर्मः, भार्ग्य, त्रिकोणं गुरुः विभुः, इति षट् | अथ दशममावसंज्ञा-व्यापार, आस्पदं, मेषूरणं, मानः, आ- झा. कर्म, खं. इति सप्त ७ । अकादश भावसंज्ञा-भावः, आयः, लामः अ- यः, तपः, इति पंच ५ । अथ व्ययसंज्ञा रिःफं, हानिः व्ययः, इति तिस्रः ३ | एवं सप्तषष्टि ६७ संज्ञाहरूपतावसंख्या कार्या। अपि च दशमेन यात्रायां गमनविषये विचारः १ । सप्तमभावेन निवृत्तिः पुनर्निर्वतनविषार: २१ चतुर्थ- लनेन वृद्धिविचारव ३ । एतत्पुनः संप्रकीर्तित त्रितयं च संयोज्य एवं ना मानुरूर्य सप्ततिः ७० अर्थाः विधारणीयाः कया रीत्या तदाह स्वोचमित्र- स्ववर्गस्थाः स्वानां उच्चानि पूर्वोक्तानि मित्राणि महमैत्रविचारोक्तानि स्वय- ग: ग्रहदोराद्रेष्काणादयः तेषु वर्तमानाः संतो यस्मिन् मावे महा भविष्पं- ति स भावः पुष्टं उक्तसंज्ञानुरूपं पूर्ण फलं दास्यतीत्यष्याहारः। अथ च येषु भावेषु नीचारिवर्गगाः नीचानि पूर्वोक्तानि अस्य ग्रहमैत्रविकारोक्ता तेषां भाषा। व्याधि, क्षत, अर, भंग, क्रोध, लोभ, मत्सर, सातव भावके नाम: --काम, विवाह, स्त्री, रति, धून, मद, अज्ञता अष्टम भाव के नामः-पराभव, मृति, बंध रं आयु निधन, ज्युति. नवम भाव के मामः- शुभ, धर्म, भाग्य, त्रिकोण, गुरु, विभु. अद दसवें भावके नामः व्यापार, आस्पद, मेषूरण, मान, आका, कर्म, प. अवस्था रहवें भावके नाम:-भव, आय, लाभ, अथ, तप, अब व्यय भाषके नामः-रिःक. हानि, न्यथ ऐसे सडसठ अर्थ गये, और दशम घरसे गन्नविचार व्यासे बृहत्तसशरहोरोवरमागे- निवृत्तिः सप्तमेन तु ।। दृतुलन त्रितयं संत्रकी- र्तितम् ॥ ६ ॥ स्वाच्चमित्रस्ववर्गस्था एवमर्थाश्च सप्ततिः ॥ नीचारिचर्गगाश्वान्यत्पुष्टं चाष्टमेव च ॥ ७॥ रविः श रीरे होरायां स्वेच भ्रातरि वेश्मनि ॥ सुते व्याघो क्षते शत्रौ मृतौ तपसि कर्मणि ॥ ८॥ आये व्यये फलं दद्या- टीका। वर्गेषु गच्छति ते स्वनीचवर्गस्थाः स्वशत्रुवर्गस्थाश्वग्रहाः वर्तते स भावः अ पुष्टं उक्तसंज्ञानुरूपं फलवैगुण्यं दास्यतीति ॥ १ ॥२॥ ३ ॥ ४॥ ५॥६॥७॥ एवं भावेषु विचारणीयमुक्त्वा सप्तग्रहेष्वेवमेव विचारमाह रचिरित्यादिदश- लोः । तत्र रचिरितिसपादेन रविविचारमाह | रविः सूर्यः शरीरे देहे होरायां लग्नविचारे स्वं द्वितीयभावे आतरि बंधी वेश्मनि चतुर्थभावे सुते पुत्रे व्याधौ रोगे क्षते क्षतविचारे शत्रौ अरो मृतो मृत्यो उपसि तपस्यायां कर्मणि कृत्ये आये लाभे व्यये नाशे एवमर्थकभावेषु एवमुक्तफलेषु च फलं दद्यादिति ॥ ८ ॥ अथ चंद्र विचारमाह शीतग्ररित्यादिसपादेन । विक्रमे प्रतापे सुखे कुटुंबे पोष्ये आतरि को प्रतिभायां बुद्धिविशेषे शुभे मृतो माग्ये त्रिकोणे पंचमनवमभावविचारे क्रयविक्रयादिरूपे लाभेरिफेच त्युक्तफल विचारे चंद्रात् उक्तफलदभावविचारेऽपि शीतसुश्चन्द्रः फलमदः॥५॥ भाषा । पीछे फिरतको चौधे घरसे वृद्धि ऐसे ७० अर्थोंका विचार करना ॥ १ ॥ २ ॥ || ३ || ४ |॥ ५ ॥ ६ ॥ जो यह मित्र उप स्वक्षेत्रगत या पवर्ग में हो तो पूर्वोक फल सर्व उत्तम देता है. शत्रु नीच शत्रुवर्गादिकका होवे तो अनुभवफल देता || ७ || अब सूर्यका फलबिचार कहते हैं- सूर्य शरीरमें लग्नके विचारमें ल देता है. दूसरे भाव में भाईके घरमें चौथे परमें पुत्रके घरमै रोग होवे क्षय विवार शत्रुका विचार मृत्युका विचार नवम घरमें तपस्याका दसवें स्वका लाभ सर्वका यह सब फल देता है || ८ | अब चंद्रमा प्रताप को बुद्धि विशेष: कर्म मृत्यु भाव पंचम नवमभावविचार कवि कि लोकयात्रामाण्याय ९ (१३०) च्छीतगुर्विक्रमे सुखे ॥ कुटुने प्रातरि क्रोधे प्रतिभायां शुभं मृतौ ॥ ९ ॥ भाग्ये त्रिकोणे व्यापारे लामे रिःफे फलप्रदः । कुजः शरीरे होरायां कल्पविक्रमबंधुषु ॥१०॥ सड़के सहे शत्रु कोषलोभे च रंके | क्रियायामायती हामी जये भंगे फलप्रदः ॥ ११ ॥ बुधो मनास विद्यायां बुद्ध हिबुकवेश्माने || लोभे शिल्पे च गानादि प्रिये स्वे लाभ- रिफयोः ॥ १२ ॥ गुरुर्धर्मे च तपासे त्रित्रिकोणे त्रिकोण- के ॥ आज्ञायां च सुते हानौ कारागृह निवेशने ॥ १३ ॥ टीका । अथ भौम विचारमा कुज तिलार्धेन । कुजो मौमः शरीरे होरायां लये कल्पे शास्त्रविशेषे विक्रमे प्रतापे बंधौ भ्रतार ॥ १० ॥ सहजे सहोत्पन्ने सहेतु- तीयमावे शत्रो क्रोधे लोभे रंधे अष्टममावे कियायां कर्मणि अस्यतो - भावे हानी माशे जये उत्कने भंगे घाते इत्युक्तफलविचारे तस्माद्भुक्तफल्मा- यविचारे व फलप्रदः ॥ १९ ॥ अथ बुधविचारमा बलि मनसि वि द्यायां बुधौ हिबुके चतुर्थस्थानविचारे वेश्मनि गृहे लामे शिल्पे गानादि- मिये स्वे बने लागे भावे रिफे च फलदः स्यात् ॥ १२ ॥ अथ गुरुविचा- स्मा गुरुरितिद्वाभ्यां | धर्मे तपसि त्रित्रिकोणे नवमर्शे त्रिकोणे पंचमनव- मस्थानयोः आज्ञायां सुते दानों कारागृहनिवेशने अमिशापे प्रमादे व्या धौ स्वे कल्पे मूर्ती वेश्मनि गृहे विद्यायां बुद्धो मुले मावे चतुर्थभावे शां- भाषा । चार लाभ व्यय यह पदार्थको फल देता है ॥ ९ ॥ जय मंगल शरीर लम शाख- विशेष विचार प्रताप भाई तृतीय भाव शत्रु कोष लोम अष्टम मात्र कर्म प्रभा हानि उत्कर्ष बात यह पदार्थको फल देता है ॥ १ ॥ 9 ॥ अब भ मानसिक विचार विद्या चतुर्थभाव ग्रह लाभ शिल्प गामादिक विचार अन स्मारहवां भाव व्यय यह पदार्थों का फल देता है ॥ १२॥ अब गुरु धर्म सम पुष हानिकारागृहप्रवेश अभियान व्याधि स्वस्थ मूर्ति बृहत्पाराभारहीरोत्तरमागे- अभिशापे तथा व्याधौ स्वे कल्पे मूर्तिवेश्मसु ॥ विद्याबु- दिसुखे भावे शांत्यादिषु फलप्रदः ॥ १४ ॥ कामान्य- स्त्रीविवाद्वेषु गीतनृत्यप्रियादिषु ॥ सुखे वेश्माने दुश्विक्ये स्वे कुटुंबे च वेश्मनि ॥ १५ ॥ आज्ञा किया तपो भाग्ये लाभायव्ययहानिषु ॥ वदान्यत्वे दयायां च भार्गव: फ- लदः सदा ॥ १६ ॥ शनिर्मृतों व्यये रिःफे दुश्चिक्ये क्ष- तचेतसि ॥ सहजे च सहे भावे बंधने फलदो भवेत् ॥ १७ ॥ कालहोराहकाणेशाः क्षेत्राकनवभागपाः ॥ सप्तांशत्रिंश- टीका 1 त्यादिषु शांतिपुष्ट्यादिषु च फलपदः ॥ १४ ॥ अथ शुक विचारमाह का मेत्यादिद्वाभ्याम् | कामे अन्यस्त्रियां तत्संग इत्यर्थः । विवाहे गीते नृत्ये प्रिये सुखे वेश्मनि गृहे दुश्चिक्ये भावे स्वे धने कुटुंबे मावे वेश्मनि भावे आ ज्ञायां कियायां तपसि तपस्यायां भाग्ये लाभे भावे आये व्यये हानी नाशे वदान्यत्वे दातृत्वे दयायां भार्गवः शुक्रः सदा फलद इत्यन्वयः ॥ १५ ॥ ।। १६ ।। अथ शनिफलमाह शनिरिति । शनिः मृतौ व्यये नाशे रिः- फे मावे दुश्विक्ये मावे क्षते चेतसि चित्ते एकवचनं समाद्दारद्योतकं सहजे बंधौं सहे तृतीयभावे बंधने च फलदो भवेदिति एवं विचारस्ततः फल विचारे तथा तसग्रहेभ्योपि तत्तद्भावसकाशादवगंतव्यः ॥ १७ ॥ अथो- तफल विचार | कालहोरेशाधष्टभिर्बलिष्ठपूर्वकै हैः कर्तव्य इत्याह कालेति- भाषा । गृह विद्या चतुर्थभाव शांति पुष्टयादि कर्म यह पदार्थों का फल देता है ॥ १४ ॥ अब शुक्र काम अन्यस्त्रीसमागम विवाह गायन नृत्य प्रिय सुख गृह तृतीयमाक घन द्वितीयभाव चतुर्थभाव आज्ञा किया तप भाग्य लाभ ग्यारहवां भाव व्यय हानि दातृत्व दया यह पदार्थोंका फल देता है ॥ १५ ॥ १६ ॥ मृत्यु नाश व्ययमाव कुतीयभाव क्षत चिन्त सहजभाव बंधु बंधन यह पदार्थोंका फल देता है ॥ १७ ॥ अब यह पूर्वोक्त फलोंका विचार कहते हैं. काळ होरेश रेष्काणेश क्षेत्रा लोकमशावर्णनाभ्याय ९ दशेशा होरेशध्वाष्टमो भवेत् ॥ १८ ॥ कमादावृत्तितः प्रोता बलिष्टः पूर्वतो यथा ॥ सूर्योदयो ग्रद्दा लग्नपति- श्यावृत्तितः क्रमात् ॥ १९ ॥ इति श्रीमद्बृहत्पाराशर- होरायामुत्तरभागे लोकयात्रायां ग्रभावफलविचारे नव- मोऽध्यायः ॥ ९ ॥ टीका | साधैन । कालद्दोरों होरे विषमे केंद्रोः समे राशौ चंद्रतीक्ष्णांचोरित्युक्ता त दीशाः हकाणेशाः हकाणाः द्रेष्काणाः प्रथमपंचमनवमयानामित्युक्ताः व दीशाः क्षेत्रेशाः स्थानपतयः “मेशा मंशबुचरबूटमगुशः शोगु: " इत्युक्ताः अनर्कभागणाः स्वतो द्वादशांशा इत्युक्ता द्वादशांशपतयः नवभागपाः अ- जमकलाकुलीराद्याः इत्युक्ता अविषाः सप्तांशेशा: सप्तांशपास्त्वोजगृहे गणनीया निजेशतः “युग्मराशौ तु विज्ञेयाः सप्तमर्क्षादिनायकाः "इत्युक्ताः त्रिंशांशशाः कुजयमजीवशासिताः पंचेंद्रियवसमुनींद्रियांशानां विषमेषु सम- क्षेपक्रमेण त्रिंशांशका ज्ञेया इत्युका होरेशा: होरा लभं तस्याधिपाः मायु- क्ताः एतेषु यो बलिए: फलदः पूर्व यथाकालहोरादीहफ्तीनां मध्ये लिस् प्रथमावृत्या फलं ज्ञेयम् । ततस्तदल्पबलस्य तृतीया वृत्या फलं शेयमित्या- द्यष्टावृतिभिरष्टानां क्रमात्रफलकालो ज्ञेय इति दिन ॥ १८ ॥ अथ प्रकारांतरे- जोक्तमहफल विचारमाह सूर्यादयइति । अथ वा अन्यरीतिः यथा सूर्यादयः सप्तग्रहाः लमपतिश्चाष्टमः तेषां मध्ये यो बलिः स पूर्वावृत्या फुलद इति क्रमादष्टावृत्तितः फलविचारइति ॥ १९ ॥ एवं गणेशमंदृष्ट्यै नवमाध्यायक कृता | टीका शिशुपकृतये शोधनीया मनीषिभिः ॥ १ ॥ ॥ इति बृहत्या- राशरहोराशास्त्रे श्रीमहध्यन्वयवे श्रीघरेण विरचितायां सुबोधिनीटीका- यां नवमोऽध्यायः ॥ ९ ॥ O भाषा। दशावेश नवमांशेश सप्ताशेश त्रिंशांशेश होरेदा यह कमसे गणना एके कसे आगे आगे बलवान् है ॥ १८ ॥ सूर्यादि साप्त ग्रह अष्टम लमपति यह शहरोतरमागे- • वक्ष्येहमथ दायोत्थं नृणामायुः परं मुनेः ॥ पेंडयो द्वाद- शक्षाप्रोक्तो घुवरश्मिसमुद्भदौ ॥ १ ॥ अंशकाष्टकवर्गोरथो प्रत्येकं तु चतुर्विधम् ॥ विषयोक्ती द्विधा प्रोक्तो नक्षत्रां टीका । श्रीगणेशपदे ध्यात्वा दशमाध्यायके मया ॥ विरच्यतेऽथ टीकेयं यथाम- दि सुबोधिनी ॥१॥ अथास्मिन्दश मेऽध्यायें त्वायुयं विचार्यते ॥ ग्राष्टका- धनेकैस्तु प्रकारैः श्रीपराशरः ॥ २ ॥ अथ श्रीमहर्षिः पराशरः भगवान् शिष्याय परमायुः कथयन् पिंडांशकादिद्वात्रिंशद्भेदविचारेणास्मिन् दश- माध्याये उपदेष्टुं प्रतिजानीते तत्र तावदादौ तद्भेदान् प्रकाशयति व क्ष्यइत्पादिसार्घद्वयेन | हे मुने मैत्रेय ! दावोत्थं दायः हरणं रश्मि- भुवादिना हेम्यः उक्तरीत्या यद्धरणं स दायः “दायः सोहुंठभाषणे ि भक्तव्यपितृद्रव्ये तथा हरणदानयोः” इतिमेदिनी । दायाइथं उत्पन्नं दापो- त्यं नृणां मनुष्याणां परमायुः परमत्येतमायुः । अथानंतरमहं वक्ष्ये तवेति शेषः तमेव दायं विभजति पैडयो द्वादशधा पिंडायुः द्वादशप्रकारकः (१२) प्रोक्तः श्र्वरश्मिसमुद्भवौ अंशकाष्टकवर्गोत्थौ च प्रत्येक तुर्विध नाम बुबोद्भवः ४ रश्म्युद्भवः ४ अंशोद्भवः ४ अप्रवर्गोद्भवश्च ४ एते चत्वारश्रद्ध- विधा इत्यर्थः विषयोको विषयशब्देन कथितौ नक्षत्रांशकसंभवी प्रत्येकं द्वि- था प्रोक्तो नक्षत्रसमुद्भावो द्विप्रकारकः (२) अंशसमुद्भवो डिपकारक इ भाषा । आठमें जो बलिष्ठ की प्रथम फल देनेवाला जानना. आठ वखत पुनः पुनः वारं वार फळविचार कहना ॥ १९ ॥ ॥ इति सृ०भाषाटीकाय नवमोऽध्यायः ॥ ९ ॥ अब आयुर्दायविभागका निर्णय कहते हैं. हे मैत्रेय ! अब तुमारेकू आयुष्यका निर्णय कहता हूं, इसमें प्रथम पेंढयायुर्दाय कहते हैं. पेंडचायुदय बारह प्रकारका है. और इसका नामांतर निसर्गायु कहते हैं. रझ्म्यायु 1 इसका नामांतर स्व- आयु कहते हैं. अंशायु १ अष्टक वर्गायु १ ऐसे चार भेद हैं. चारोंके चार भेद हैं. नक्षत्रायु अंशायु इसका नामांतर कलाचक्रायु कहते हैं. इनोंके दो. (१४१) आयुर्दायकथमाध्याय शकसंभवौ ||२|| द्वात्रिंशद्भेदभिन्नं स्यात्परमायुनृणामिह अतिधतिरर्कस्थेन्दोस्तत्वानि भूमिसुतस्य पंचदश ॥ ३ ॥ हादश बुवस्य च गुरोस्तिथिः कवेर्मूना नखाश्यार्के: । परमोशे नीचेऽधं परेषु भावेषु वा तथा प्रोक्ताः ॥ ४ ॥ अनुपातः कर्तव्यस्त्वंतःसंस्थेषु खेटेषु ॥ खखभूमेः वधु- ग्मेंडो: स्वांशाः पूर्ववत् कृतौ च विज्ञेयौ ॥ ५ ॥ कृतिरेको टीका | स्पर्थः एवं प्रकारेण नृणामिह परमायुः द्वात्रिंशद्धेदमिन्नं द्वात्रिंशत्संख्याकमें- देः भिन्नं विभक्तं स्यादिति || १||२ ॥ अथ पंडावां कानाह अविष्टतिरि- त्यादिपंचमठोकपर्यन्तम् । अर्कस्य खेः अतिवृतिः १९. इंदचंद्रस्य तत्वान २५ भूमिसुतस्य भौमस्य पंचदश १५ बुधस्य च द्वादश १२ गुरोः तिथि:१५ कवेः शुक्रस्य मूर्च्छना: २१ आर्के: शनेः नखाः २०, एते ध्रुवांका: रव्यादीनां परमोचे ज्ञेयाः नीचे परमनीचे तु अत्तकदलं वा इति निश्चयेन परेषु अन्येषु अंतर संस्थेषु खेटेषु नीचोच्चमध्यस्थेषु महेषु अनुपात: कतर्व्यः उक्तांका: त्रैराशिकेन ग्राह्या इत्यर्थः एते पूर्वकृतो पूर्वोक्तावित्यर्थः खखभूमेः १०० शतवर्षायुर्मानप्रकारस्य खयुम्मेद्धोः १२० विंशत्यधिकशत वर्षायुर्मानप्रकारस्य च विज्ञेयो सप्तग्रहाणामपि पूर्वोक्तायुर्मुबांकाः द्विमका- रस्याप्यायुर्मानस्य ज्ञेया इत्यर्थः ॥ ३ ॥ ४ ॥ ५ ॥ अथ वायुयश्र्वांका- नाह कृतिरिति । खेः कृतिः २०, चंद्रस्य १ एक, भौमस्य यमौ २, बुधस्पर- लं ९, गुरोः अष्टादश १८, शुक्रस्प नखाः २०, शनेः संकतानं ५०, एवं भाषा । C D दो मेद हैं यह सब मिलायके ३२ भेड़ होते हैं ॥ १ ॥ २ ॥ अब पिंडायुके मुत्रांक कहते हैं. सूर्यके १९, पं. २५, मं. १५, बु. १२, गु. १५ शु. २१ शनि यह भुवांक परमोधके आनमा नीसके अर्थ लेना. और राशिकके भेदसे लेना यह भेद शतायुका और एकसों वीस वर्षका आयुष्य का प्रमाण जानना ॥ ३ ।। ४ ॥ १५ ॥ अथ ध्रुवायुदय भुषांक कहते हैं. सूर्य २० ...१९ ६६ (१४२) बृहत्पाराशरहोरोत्तरमागे- यमौ रत्नमष्टादश नखाः क्रमात् ॥ सैकतानमिनादीनां दायें नैसर्गिके स्मृतम् ॥ ६ ॥ षोडश विंशतिरेको नवाष्ट- नवपंचविंशतिः क्रमशः ॥ षडूविंशतिस्तथोच्चे नांचे चायें विमेऽथ इतरे वा ॥ ७ ॥ कलीकृतं ग्रहं व्योमखाब्धिने- टीका । इनादीनां ख्यादीनां नैसर्गिके स्वाभाषिकायुये स्मृतं उक्त अनुक्रमसंबंध- त्यादिदमेव ध्रुवायुये ग्राह्यमिति ध्वनितोऽर्थः ॥ ६ ॥ अथ रश्म्यायुर्दाय- ध्रुवांकानाह षोडशेति । खेः षोडश १६, इंदो: २० विंशतिः, भौमस्य एकः १, बुधस्य नव ९. गुरोः ८ अष्ट, शुक्रस्य नव ९, शनेः पंचविंशतिः २५, प इविंशतिर्वा २६, इमे तु उच्चे ज्ञेयाः नीचे तु अर्ध उक्तांकार्धाः इतरे नीचोच्च- मध्ये तु अनुपातः कर्तव्य इत्यार्थिकं ज्ञेयम् ॥ ७ ॥ एवं कानुक्का पिंड- ध्रुवरश्मिसंज्ञकानां तेषां वर्षमासाद्यायुरुत्पादनप्रकारमाद कलीकृतमितिसा र्थेन । ग्रहं रव्यादिं राश्यादिवर्तमान कलीकृतं कलारूपं कृत्वा खखाधिने- त्राज्यशेषितं चतुःशताधिकसहस्रयेन २४०० चतुर्विंशतिसंख्याकांके नेत्यर्थः अवशेषितं तष्टं शतद्वयेन २०० अभिभजेत मागं गृहीत्वा शेषादवशिष्टात् सूर्यादिसृणितात सूर्यादीनां उक्तत्रिपकारान्यतमध्रुवांकविवक्षितायुर्विहितसू- यदिध्वांकः गुणितात पुनः शतद्धयेन भाग गृहीत्वा प्राग्लव्धमार्ग वर्धयेत् युंज्यादित्यर्थः तानि अल्दानि भवेयुः पुनः शेषं द्वादशगुणितं द्विशतभक्तं मामाः स्युः पुनः शेषं त्रिंशहणितं द्विशतभक्तं दिनाने स्युः पुनः शेषं षष्टि- गुणितं द्विशतभक्तं घटिकाः पुनः शेषं तथा कृतं पलानि स्युरिति । अथास्यो- भाषा । गु. १८, शु. २ ०, शनिके ५० च सूर्यादिकों का निसर्गायुदयिका स्वाभाविका युर्दाय कथा ॥ ६॥ अब रायके ध्रुवांक कहते हैं. सूर्य १६, चं. २०, म. प्र... ग. द्र, शु., शनि २५, भगवा २३, यह ध्रुवांक उष्ध ग्रहके जा नमा. नीच राशि ग्रह होवे तो अर्थ कहे हैं. दूसरे जो हैं उनका अनुपात करना || ७ || अब ऊपर लिखी हुई तीनों आयुर्दायका वर्षादिकलावनेको राति कहते हैं. सूर्यको कलात्मक करके उसमें यह अंकका २४०० भाग लेके आयुर्दायकमनाभ्यायः १० कमात् त्रावशेषितम् ॥ शतद्वयेनाभिभजेदब्दमासादयः ॥८॥ सूर्यादिगुणिताच्छेषावृद्धिं कुर्याद्यथोत्तरम् ॥ स्वोस टीका | दाहरणम् । रवि १०|४|१४|२२ अयं शझ्यादिः अस्प कला १८/२५४१२२ इमाः चतुर्विंशतिशतैः २४०० तष्टाः १४५४।२२ अवशिष्टाः इमाः शतद्वय २०० विभाजिताः तलब्धांक: ७ शिष्टांकः ५४/२२ अयं पिंडायुस्तरां के: १९ वणितः १०३२।५८ अयं शतदयविभाजितः लब्धं ५ एतत पूर्व- लब्धांके नियुक्तं जातं १२ अब्दानि जातान अवशिष्टांक ३२१५८ द्वाद शांगुणितो जातः ३९५/३६ शतद्वय विभाजितः लब्धं १ जातोऽयं मासां- कः पुनः शेषं १९५/३६ त्रिंशहुणिताः ५८६८ शतद्वयविभाजनेन लब्धम् २९ जाता दिवसाः पुनः शेषं ६८ षष्टिघ्नं ४०८० शतद्वयभागल २० जाता घटिकाः पुनः शेषं ८० षष्टिनं ४८०० शतद्वयभागेन लब्धं २४ पला- नि एवं पिंडायुर्दाये जातः सूर्यायुयः १२|१|२९|२०|२४ एवंचंद्रादीनां ज्ञातव्यः एवं प्रकारेणैव ध्रुवान रम्यायो बुध्यात ॥ ८ ॥ अथ नवांशायु- दोयोत्पादनप्रकारमाह स्वोच्चत्यादि सपादेकादश लोकपर्यन्तम् । बद्दं व्यादि भाषा | (१४३) मध्यमपिंडायचक्रमाह मयूर्नामनिर्णयञ्चकम् सू. घं. मं. बु. . .श. यो. सु..ख. मं... शु. दा. गो. १३१७१२२ १७८ २००३१२७१११/२०० a २०१७१९:१७६८६ ०२३७२३२६ १३.२६२२२६७११ २०४४४८३८३५५११३८१३२४ २४३६२४१६:१३ ८२२४२४४८५७ ४ दोसोंसे भाग लेना. लब्ध जो वर्ष आवे उसकू जूदा स मांडके शेषांककू अपने ध्रुवांकसे गुणन करके दोसोसे [स. चं. मे... 0 भाग लेके वर्षादिक फल लेना. पूर्व वर्षम जोड देना सो (1 मध्यमायु होवे. इसका उदाहरण टीका में है, और ची दिखाया है. ये कमसे पिंडायु, बुवायु, रश्म्यास लाना॥८॥ ४१३५ 10/6 € 93 ४५४८५८१४४ उ मांशापुर्दाय कहते हैं. स्पष्ट ग्रहकू मीच में हीन करके उसका मुक (१४४) खपाराशरहोरोतरमागे हीनं ग्रहं झज्ञात्वा कर्कादि च मृगादि च ॥९॥ गृहीत्वा तु भुजं कोर्टि कृत्वा लिप्सिकृतं तु तम् ॥ हत्वा नवांशदा- येन भजेद्रत्र्यलिप्तिभिः ॥ १० ॥ वत्सराद्या भवत्यते वर्ज- टीका । विवक्षितं स्वोच्चद्दीनं स्वकीयोचेन हीन्न वर्जितं कृत्वा तत्केंद्रं भवति तत्कर्का- दि कर्कसिंह कन्यातुलावृश्चिकधनुरन्यतमराशिवर्तमान मृगादि मकरकुंममी- नमेषवृष मिथुनान्यतमराशिवर्तमान वा ज्ञात्वा तस्य भुर्ज गृहीत्वा नाम त्रि- भोनं कृत्वेत्यर्थः तस्य कोटिं कृत्वा मातभुजो राशित्रये वर्जयित्वेत्यर्थः तथा- भूतं तं तं कोर्टि लिसीकृतं गणितरीत्या कलास्थाने संपादितं तं नवांशदायेन नवांशदायस्तु पंचमूर्धेत्यादिना वक्ष्यमाणः तेन इत्वा गुणयित्वा मत्रयलिसि मिः टार्बतलिसाशब्दस्य इकारांतत्वमार्ष छंदोभंगभिया वेति ज्ञेयम् राशित्रय- लिखाभिः ५४०० आभिः भजेत् तेन लब्धांका वत्सराद्या भवति। एते वत्सरा- द्याः प्रागानीत केन्द्रे मकरादिके मकराद्यन्यतमषट्राशिस्थे सति त्रिने त्रिगुणिते स्वे स्वकीये नवांशदाये वक्ष्यमाणनवांशत्रुबांके वर्जयेवून येत्। अथ तस्मिन्केंद्र- कर्कटकाटि के क को धन्यतमराशिस्थे सति तस्मिन् ध्रुवांके अर्धीकृते अर्धावशे षिते युंज्यात मेलयेत् तेन पृष्ठनवांशायुयो भवतीति । अथास्पोदाहरणम् | रविः १०१४|१४||२२ अस्योच्च ०३१० अनेन हीनः ९|२४|१४|२२ जातमेतद्र- विकेंद्रं मकरादि अस्य सृजः २१५१४५।३८अस्य कोटि: ०|२४|१४|२२ अस्य कलाः १४५४।२२ एताः नवांशनुवांकन ५ अनेन गुणिताः ७२७१।५० पताः मत्रयलिटाभिः ५४०० आमि: भाजिताः लब्धं १ एतन्नवांशायुर्वर्षे अवशि म । १७७१९५० द्वादशगुणितं २१२६२ एतत् ५४०० आमिर्भाजितं लब्धं ३ ते मासाः अवशिष्टं ५०६२ एतविंशनम् १५१८६० एतत् उपस्टिभाज- ककलामिक्त लब्धं २८ एते दिवसाः शेषं ६६० षष्टिनं ३९६०० उपरिष्ट- भाषा। कोटि करके कला करना पीछे नवांदशके जुर्वाद से गुणन करके इसका ५४०० में भाग लेना, लग्र आत्रे वो वर्ष जानना बाकी जो दोष है उसके बारसे गुणन ऋके इस ५४०० से भाग लेगा, लंच मास जानना ऐसा दिन पटी-पल लामा, आपुयक्रम नाण्याय: ९० येम्मकरादिके || केन्द्रे नवांशदाये स्वे त्रिशे कर्कटकादिक ॥ ११॥ युंज्यादकते तस्मिन् प्रक्रमानुगतो मतः ॥ द्विघ्ने त्वपनवेत्तस्मिन्युज्यादेव ढलीकृते ॥ १२ ॥ निशि- प्याष्टकवर्ग तु राशिचक्रे तु पूर्ववत् ॥ त्रिकोणकपशुद्धिं टीका | भाजकेन भक्त लब्धं ७ एता वटिकाः शेषे १८०० एतलटिनं १०८००० माजकेन भक्तं लब्धं २० एतानि पलानि एवं संपादितो वर्षादिसमूहांक: ११३१२८/७/२० अयं मकरादिकेन्द्रत्वात् मूलथुवक ५ त्रियुणित: १५ अ- स्मिन्बर्जयित्वा १३।८।१।५२४० जातोऽयं स्पष्टरविनचांशायुदयः एवं चंद्रा- दिनयांशापुर्दाबो बोष्यः इति ॥ ९ ॥ १० ॥ ११ ॥ अथ प्रक्रमानुगतायुर्दाय - मुत्पादयति प्रकमेत्यादिसपादार्थेन । प्रक्रमानुगतो मतः प्रागुचनवांशायु- दर्दाय एवं मक्रमानुगतसंज्ञकः तत्र विशेषस्तु मकराधन्यत्तमपट्राशिस्थे केन्द्रे सति मूलक्ष्यांको दिमः कार्यः न त्रिघ्नः कर्कादिसति दलीकृते गुंज्या- दिति प्राग्यत् अन्यत्सव समानमिति ॥ १२ ॥ अथाष्टकवर्गायुयोत्पादन- रीतिमाह निक्षिप्येत्यादिपंचदशश्लोकपर्यतम् । पूर्ववत् पूर्व पंचमाध्याये त कवत् राशिचके राशिकुंडलिन्यां अष्टकवर्ग स्थानकरणरूपं निक्षिप्य उद्धृत्य त्रिकोणेकपशुद्धिं त्रिकोणशोधनं एकाधिपत्यशोधनं च पूर्वोत्तरीत्या कृत्वा भाषा । इसकू मकरादि फर्कादि केंद्र देखके ऋण बन करना | मध्यम अंशाम् युवा कामे कैसा. जो मकरादि केंद्र होवे तो बांकूच ये.' इ. इ. श. "श यो, तीन गुणा करके पूर्व जो खाये वर्षादिक लब्ध उसकृ ८७ ०५५/ घरा देना, और कर्कादि केंद्र होवे तो ध्रुवांककूं अर्थ करके ५२ १४१७.१०५११५०६ १२९.२३.४ २३१६६ जोड़ देना. सो नवमांशमध्यायु मया ॥ ९ ॥ १० ॥११1 ४२२ate अब प्रक्रमानुगताबुर्दाय कहते हैं. पूर्व जो नवांशायुया प्रकार बताया उसीफू मकरादि छः राशिमें होबे सो मूल श्र्यांकको दुगुना करके होम करना कन्दछः- राशि में हो तो. मूल मुवांकको अर्ध करके जोड देना आमया ॥ १२ ॥ अब अष्टकवर्गायु कहते हैं. प्रथम अफव सिद्ध करके उसका पृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५८४ पृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५८५ पृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५८६ पृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५८७ पृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५८८ पृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५८९ पृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९० पृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९१ पृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/५९९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६०९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६१० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६११ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६१२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६१३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६१४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६१५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६१६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६१७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६१८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६१९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६२९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६३९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६४९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६५९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६६९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६७९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६८९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/६९९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७०९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७१० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७११ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७१२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७१३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७१४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७१५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७१६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७१७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७१८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७१९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२२ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२३ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२४ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२५ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२६ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२७ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२८ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७२९ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७३० मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७३१ मीडियाविकि:Proofreadpage pagenum templateपृष्ठम्:श्रीमद्बृहत्पाराशरहोराशास्त्रम् (सुबोधिनीटीकासहितम्).pdf/७३२