मत्स्यपुराणम्/अध्यायः २५९
प्रतिमालक्षण
अतः परं प्रवक्ष्यामि देवाकारान् विशेषतः।
दशतालः स्मृतो रामो बलिर्वैरोचनिस्तथा ।। २५९.१
वराहो नारसिंहश्च सप्ततालस्तु वामनः।
मत्स्यकूर्मौ च निर्दिष्टौ यथा शोभं स्वयम्भुवा ।। २५९.२
अतः परं प्रवक्ष्यामि रुद्राद्याकारमुत्तमम्।
स पीनोरुभुजस्कन्ध स्तप्तकाञ्चनसप्रभः ।। २५९.३
शुक्लोऽर्करश्मिसंघात श्चन्द्राङ्कितजटो विभुः।
जटामुकुटधारी च द्व्यष्टवर्षाकृतिश्च सः ।। २५९.४
बाहुवारणहस्ताभो वृतजङ्घोरुमण्डलः।
ऊद्र्ध्वकेशश्च कर्तव्यो दीर्घायतविलोचनः ।। २५९.५
व्याघ्रचर्मपरीधानः कटिसूत्र त्रयान्वितः।
हारकेयूरसम्पन्नो भुजङ्गाभरणस्तथा ।। २५९.६
बाहवश्चापि कर्तव्या नानाभरणभूषिताः।
पीनोरुगण्डफलकः कुण्डलाभ्यामलंकृतः ।। २५९.७
आजानुलम्बबाहुश्च सौम्यमूर्तिः सुशोभनः।
खेटकं वामहस्ते तु शङ्खञ्चैव तु दक्षिणे ।। २५९.८
शक्तिं दण्डं त्रिशूल़ञ्च दक्षिणेषु निवेशयेत्।
कपालं वामपर्श्वे तु नागं खट्वाङ्गमेव च ।। २५९.९
एकश्च वरदो हस्तस्तथाक्षवलयोऽपरः।
वैशाखस्थानकं कृत्वा नृत्याभिनयसंस्थितः ।। २५९.१०
नृत्यन्दशभुजः कार्यो गजचर्मधरस्तथा।
तथा त्रिपुरदाहे च बाहवः षोड़शैव तु ।। २५९.११
शङ्खं चक्रं गदाशार्ङ्गं घण्टा तत्राधिका भवेत्।
तथा धनुः पिनाकञ्च शरो विष्णुमयस्तथा ।। २५९.१२
चतुर्भुजोऽष्ट बाहुर्वा ज्ञानयोगेश्वरो मतः।
तीक्ष्णनासाग्रदशनः करालवदनो महान् ।। २५९.१३
भैरवः शस्यते लोके प्रत्यायतनसंस्थितः।
न मूलायतने कार्ये भैरवस्तु भयङ्करः ।। २५९.१४
नारसिंह वराहो वा तथान्येऽपि भयङ्कराः।
नाधिकाङ्गां न हीनाङ्गां कर्तव्या देवताः क्वचित् ।। २५९.१५
स्वामिनं घातयेन्न्यूना करालवदना तथा।
अधिका शिल्पिनं हन्यात् कृशा चैवार्थनाशिनी ।। २५९.१६
कृशोदरी तु दुर्भिक्षं निर्मांसा धननाशिनी।
वक्रनासा तु दुःखाय सङ्क्षिप्ताङ्गी भयङ्करी ।। २५९.१७
चिपिटा दुःखशोकाय अनेत्रा नेत्रनाशिनी।
दुःखदा हीनवक्त्रा तु पाणिपादकृशा तथा ।। २५९.१८
हीनाङ्गी हीनजङ्घा च भ्रमोन्मादकरी नृणाम्।
शुष्कवक्त्रा तु राजानं कटिहीना च या भवेत् ।। २५९.१९
पाणिपादविहीनो यो जायते मारको महान्।
जङ्घाजानुवीहिना च शत्रुकल्याणकारिणी ।। २५९.२०
पुत्रमित्रविनाशाय हीनवक्षस्थला तु या।
सम्पूर्णावयवा या तु आयुर्लक्ष्मी प्रदा सदा ।। २५९.२१
एवं लक्षणमासाद्य कर्तव्यः परमेश्वरः।
स्तूयमानः सुरैः सर्वैः समन्ताद्दर्शयेद् भवम् ।। २५९.२२
शक्रेण नन्दिना चैव महाकालेन शङ्करम्।
प्रणता लोकपालास्तु पार्श्वे तु गणनायकाः ।। २५९.२३
नृत्यद्भृङ्गीरिटिश्चैव भूतवेतालसंवृताः।
सर्वे हृष्टास्तु कर्तव्याः स्तुवन्तः परमेश्वरम् ।। २५९.२४
गन्धर्व विद्याधर किन्नराणामथाप्सरो गुह्यकनायकानाम्।
गणैरनेकैः शतशो महेन्द्रैर्मुनिप्रवीरैरपि नम्यमानम्।। २५९.२५
धृताक्षसूत्रैः शतशः प्रबाल पुष्पोपहार प्रचयन्ददद्भिः।
संस्तूयमानं भगवन्तमीड्यं नेत्रत्रयेणामरमर्त्यपूज्यम् ।। २५९.२६