महाभारतम्-05-उद्योगपर्व-061
| ← उद्योगपर्व-060 | महाभारतम् पञ्चमपर्व महाभारतम्-05-उद्योगपर्व-061 वेदव्यासः |
उद्योगपर्व-062 → |
|
दुर्योधनेन सहेतुकं पाण्डवानां देवैः साहाय्यकरणपक्षप्रतिक्षेपः ।। 1 ।। तथा जलस्तम्भनादिस्वसामर्थ्यभिधानपूर्वकं स्वेन पाण्डवपराजयकरणाभिधानम् ।। 2 ।।
वैशंपायन उवाच। | 5-61-1x |
पितुरेतद्वचः श्रुत्वा धार्तराष्ट्रोऽत्यमर्षणः। | 5-61-1a 5-61-1b |
अशक्या देवसचिवाः पार्थाः स्युरिति यद्भवान्। | 5-61-2a 5-61-2b |
अकामद्वेषसंयोगाल्लोभद्रोहाच्च भारत । | 5-61-3a 5-61-3b |
इति द्वैपायेनो व्यासो नारदश्च महातपाः । | 5-61-4a 5-61-4b |
नैव मानुषवद्देवाः प्रवर्तन्ते कदाचन । | 5-61-5a 5-61-5b |
यदा ह्यग्निश्च वायुश्च धर्म इन्द्रोऽश्विनावपि। | 5-61-6a 5-61-6b |
तस्मान्न भवता चिन्ता कार्यैषा स्यात्कथंचन । | 5-61-7a 5-61-7b |
अथ चेत्कामसंयोगाद्द्वेषो लोभश्च लक्ष्यते। | 5-61-8a 5-61-8b |
मयाऽभिमन्त्रतः शश्वञ्जातवेदाः प्रशाम्यति। | 5-61-9a 5-61-9b |
यद्वा परमकं तेजो येन युक्ता दिवौकसः। | 5-61-10a 5-61-10b |
विदीर्यमाणां वसुधां गिरीणां शिखराणि च। | 5-61-11a 5-61-11b |
चेतनाचेतनस्यास्य जङ्गमस्थावरस्य च। | 5-61-12a 5-61-12b |
अश्मवर्षं च वायुं च शमयामीह नित्यशः । | 5-61-13a 5-61-13b |
स्तम्भितास्वप्सु गच्छन्ति मया रथपदातयः। | 5-61-14a 5-61-14b |
अक्षौहिणीभिर्यान्देशान्यामि कार्येण केनचित् । | 5-61-15a 5-61-15b |
भयानकानि विषये व्यालादीनि न सन्ति मे । | 5-61-16a 5-61-16b |
निकामवर्षी पर्जन्यो राजन्विषयवासिनाम्। | 5-61-17a 5-61-17b |
अश्विनावथ वाय्वग्नी मरुद्भिः सह वृत्रहा। | 5-61-18a 5-61-18b |
यदि ह्येते समर्थाः स्युर्मद्द्विषस्त्रातुमञ्जसा। | 5-61-19a 5-61-19b |
नैव देवा न गन्धर्वा नासुरा न च राक्षसाः। | 5-61-20a 5-61-20b |
दयभिध्याम्यहं शश्वच्छुभं वा यदि वाऽशुभम् । | 5-61-21a 5-61-21b |
भविष्यतीदमिति वा यद्ब्रवीमि परन्तप । | 5-61-22a 5-61-22b |
लोकसाक्षिकमेतन्मे माहात्म्यं दिक्षु विश्रुतम् । | 5-61-23a 5-61-23b |
न ह्यहं श्लाघनो राजन्भूतपूर्वः कदाचन । | 5-61-24a 5-61-24b |
पाण्डवांश्चैव मत्स्यांश्च पाञ्चालान्केकयैः सह । | 5-61-25a 5-61-25b |
सरितः सागरं प्राप्य यथा नश्यन्ति सर्वशः । | 5-61-26a 5-61-26b |
परा बुद्धिः परं तेजो वीर्यं च परमं मम। | 5-61-27a 5-61-27b |
पितामहश्च द्रोणश्च कृपः शल्यः शलस्तथा। | 5-61-28a 5-61-28b |
इत्युक्ते सञ्जयं भूयः पर्यपृच्छत भारत । | 5-61-29a 5-61-29b |
।। इति श्रीमन्महाभारते उद्योगपर्वणि |
5-61-3 अकामेति कामद्वेषयोरसंयोगात्। लोभद्रोहात् लोभे द्रोहकरणात्, लोभत्यागादित्यर्थः ।। 5-61-7 एते देवाः दैवेषु भावेषु शमदमादिषु शश्वदपेक्षका उपक्षेमाणः नत्वासुरेषु कामक्रोधादिषु ।। 5-61-8 कामादिमता कृतमपि निष्फलं भविष्यतीत्यर्थः ।। 5-61-29 अभिध्यामि चिन्तयामि ।।
| उद्योगपर्व-060 | पुटाग्रे अल्लिखितम्। | उद्योगपर्व-062 |