महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-010

by वेदव्यासः

← भीष्मपर्व-009

महाभारतम् षष्ठपर्व महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-010 वेदव्यासः

भीष्मपर्व-011 →

महाभारतम्/भीष्मपर्व

1. 001
2. 002
3. 003
4. 004
5. 005
6. 006
7. 007
8. 008
9. 009
10. 010
11. 011
12. 012
13. 013
14. 014
15. 015
16. 016
17. 017
18. 018
19. 019
20. 020
21. 021
22. 022
23. 023
24. 024
25. 025
26. 026
27. 027
28. 028
29. 029
30. 030
31. 031
32. 032
33. 033
34. 034
35. 035
36. 036
37. 037
38. 038
39. 039
40. 040
41. 041
42. 042
43. 043
44. 044
45. 045
46. 046
47. 047
48. 048
49. 049
50. 050
51. 051
52. 052
53. 053
54. 054
55. 055
56. 056
57. 057
58. 058
59. 059
60. 060
61. 061
62. 062
63. 063
64. 064
65. 065
66. 066
67. 067
68. 068
69. 069
70. 070
71. 071
72. 072
73. 073
74. 074
75. 075
76. 076
77. 077
78. 078
79. 079
80. 080
81. 081
82. 082
83. 083
84. 084
85. 085
86. 086
87. 087
88. 088
89. 089
90. 090
91. 091
92. 092
93. 093
94. 094
95. 095
96. 096
97. 097
98. 098
99. 099
100. 100
101. 101
102. 102
103. 103
104. 104
105. 105
106. 106
107. 107
108. 108
109. 109
110. 110
111. 111
112. 112
113. 113
114. 114
115. 115
116. 116
117. 117
118. 118
119. 119
120. 120
121. 121
122. 122

चतुर्युगवर्णनम् ।।

धृतराष्ट्र उवाच।	6-10-1x
भारतस्यास्य वर्षस्य तथा हैमवतस्य च। प्रमाणमायुषः सूत बलं चापि शुभाशुभम् ।।	6-10-1a 6-10-1b
अनागतमतिक्रान्तं वर्तमानं च संजय । आचक्ष्व मे विस्तरेण हरिवर्षं तथैव च ।।	6-10-2a 6-10-2b
संजय उवाच।	6-10-3x
चत्वारि भारते वर्षे युगानि भरतर्षभ। कृतं त्रेता द्वापरं च तिष्यं च कुरुवर्धन ।।	6-10-3a 6-10-3b
पूर्वं कृतयुगं नाम ततस्रेतायुगं प्रभो । संक्षेपाद्द्वापरस्याथ ततस्तिष्यं प्रवर्तते ।।	6-10-4a 6-10-4b
चत्वारि तु सहस्राणि वर्षाणां कुरुसत्तम। आयुःसंख्या कृतयुगे संख्याता राजसत्तम ।।	6-10-5a 6-10-5b
तथा त्रीणि सहस्राणि त्रेतायां मनुजाधिप । द्वे सहस्रे द्वापरे तु भुवि तिष्ठन्ति सांप्रतम् ।।	6-10-6a 6-10-6b
न प्रमाणस्थितिर्ह्यस्ति तिष्येऽस्मिन्भरतर्षभ । गर्भस्थाश्च म्रियन्तेऽत्र तथा जाता म्रियन्ति च ।।	6-10-7a 6-10-7b
महाबला महासत्वाः प्रज्ञागुणसमन्विताः। प्रजायन्ते च जाताश्च शतशोऽथ सहस्रशः ।।	6-10-8a 6-10-8b
जाताः कृतयुगे राजन्धनिनः प्रयदर्शनाः । प्रजायन्ते च जाताश्च मुनयो वै तपोधनाः ।।	6-10-9a 6-10-9b
महोत्साहा महात्मानो धार्मिकाः सत्यवादिनः। प्रियदर्शना वपुष्मन्तो महावीर्या धनुर्धराः ।।	6-10-10a 6-10-10b
वरार्हा युधि जायन्ते क्षत्रियाः शूरसत्तमाः। त्रेतायां क्षत्रिया राजन्सर्वे वै चक्रवर्तिनः ।।	6-10-11a 6-10-11b
सर्ववर्णाश्च जायन्ते सदा चैव च द्वापरे । महोत्साहा वीर्यवन्तः परस्परजयैषिणः ।।	6-10-12a 6-10-12b
तेजसाल्पेन संयुक्ताः क्रोधनाः पुरुषा नृप। लुब्धा अनृतकाश्चैव तिष्ये जायन्ति भारत ।।	6-10-13a 6-10-13b
ईर्ष्या मानस्तथा क्रोधो मायाऽसूया तथैव च। तिष्ये भवति भूतानां रागो लोभश्च भारत ।।	6-10-14a 6-10-14b
संक्षेपो वर्तते राजन्द्वापरेऽस्मिन्नराधिप । गुणोत्तरं हैमवतं हरिवर्षं ततः परम् ।।	6-10-15a 6-10-15b
।। इति श्रीमन्महाभारते भीष्मपर्वणि जम्बूखण्डविनिर्माणपर्वणि दशमोऽध्यायः।।

6-10-3 तिष्यं कलियुगम् ।। 6-10-8 प्रजायन्ते प्रजां जनयन्ति ।। 6-10-10 वपुष्मन्तः प्रशस्तदेहाः ।। 6-10-12 सर्वे वर्णाः परस्परजयैषिणो जायन्त इति संबन्धः ।। 6-10-14 ईर्ष्या परोत्कर्षासहिष्णुत्वम् । मानः स्वस्मिन्पूज्यताबुद्धिः । क्रोधोऽभिज्वलनम् । माया कपटम्। असूया परगुणेषु दोषाविष्करणम्। रागो विषयेषु प्रीतिः। लोभस्तल्लिप्सा ।। 6-10-15 संक्षेपो गुणानामिति शेषः ।।

भीष्मपर्व-009

पुटाग्रे अल्लिखितम्।

भीष्मपर्व-011