महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-104
पठन सेटिंग्स
← भीष्मपर्व-103 | महाभारतम् षष्ठपर्व महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-104 वेदव्यासः |
भीष्मपर्व-105 → |
|
संकुलयुद्धवर्णनम् ।। 1 ।।
सञ्जय उवाच। | 6-104-1x |
अर्जुनस्तान्नरव्याघ्रः सुशर्मानुचरान्नृपान् । अनयत्प्रेतराजस्य सदनं सायकैः शितैः ।। | 6-104-1a 6-104-1b |
सुशर्मापि ततो बाणैः पार्थं विव्याध संयुगे। वासुदेवं च सप्तत्या पार्थं च नवभिः पुनः ।। | 6-104-2a 6-104-2b |
तं निवार्य शरौघेण सक्रुसूनुर्महारथः । सुशर्मणो रणे योधान्प्राहिणोद्यमसादनम् ।। | 6-104-3a 6-104-3b |
ते वध्यमानाः पार्थेन कालेनेव युगक्षये। व्यद्रवन्त रणे राजन्भये जाते महारथाः ।। | 6-104-4a 6-104-4b |
उत्सृज्य तुरगान्केचिद्रथान्केचिच्च मारिष। गजानन्ये समुत्सृज्य प्राद्रवन्त दिशो दश ।। | 6-104-5a 6-104-5b |
अपरे तु तदादाय वाजिनागरथान्रणे । त्वरया परया युक्ताः प्राद्रवन्त विशांपते ।। | 6-104-6a 6-104-6b |
पादाताश्चापि शस्त्राणि समुत्सृज्य महारणे । निरपेक्षा व्यधावन्त तेनतेन स्म भारत।। | 6-104-7a 6-104-7b |
वार्यमाणाः सुबहुशस्त्रैगर्तेन सुशर्मणा । तथान्यैः पार्थिवश्रेष्ठैर्न व्यतिष्ठन्त संयुगे ।। | 6-104-8a 6-104-8b |
तद्बलं प्रद्रुतं दृष्ट्वा पुत्रो दुर्योधनस्तव। पुरस्कृत्य रणे भीष्मं सर्वसैन्यपुरस्कृतः ।। | 6-104-9a 6-104-9b |
सर्वोद्योगेन महता धनञ्जयमुपाद्रवत् । त्रिगर्ताधिपतेरर्थे जीवितस्य विशांपते ।। | 6-104-10a 6-104-10b |
स एकः समरे तस्थौ किरन्बहुविधाञ्शरान्। भ्रातृभिः सहितः सर्वैः शेषा हि प्रद्रुता नराः ।। | 6-104-11a 6-104-11b |
तथैव पाण्डवा राजन्सर्वोद्योगेन दंशिताः। प्रययुः फल्गुनार्थाय यत्र भीष्मो व्यतिष्ठत ।। | 6-104-12a 6-104-12b |
ज्ञायमाना रणे वीर्यं घोरं गाण्डीवधन्वनः। हाहाकारकृतोत्साहा भीष्मं जग्मुः समन्ततः ।। | 6-104-13a 6-104-13b |
ततस्तालध्वजः शूरः पाण्डवानां वरूथिनीम्। छादयामास समरे शरैः सन्नतपर्वभिः ।। | 6-104-14a 6-104-14b |
एकीभूतास्ततः सर्वे कुरवः सह पाण्डवैः । अयुध्यन्त महाराज मध्यं प्राप्ते दिवाकरे ।। | 6-104-15a 6-104-15b |
सात्यकिः कृतवर्माणं विद्ध्वा पञ्चभिराशुगैः । अतिष्ठदाहवे शूरः किरन्बाणान्सहस्रशः ।। | 6-104-16a 6-104-16b |
तथैव द्रुपदो राजा द्रोणं विद्ध्वा शितैः शरैः । पुनर्विव्याध सप्तत्या सारथिं चास्य पञ्चभिः ।। | 6-104-17a 6-104-17b |
भीमसेनस्तु राजानं बाह्लीकं प्रपितामहम् । विद्ध्वा नदन्महानादं शार्दूल इव कानने ।। | 6-104-18a 6-104-18b |
आर्जुनिश्चित्रसेनेन विद्धो बहुभिरशुगैः । अतिष्ठदाहवे शूरः किरन्बाणान्सहस्रशः। चित्रसेनं त्रिभिर्बाणैर्विव्याध समरे भृशम् ।। | 6-104-19a 6-104-19b 6-104-19c |
समागतौ तौ तु रणे महामात्रौ व्यरोचताम्। यथा दिवि महाघोरौ राजन्बुधशनैश्चरौ ।। | 6-104-20a 6-104-20b |
तस्याश्वांश्चतुरो हत्वा सूतं च नवभिः शरैः। ननाद बलवान्नादं सौभद्रः परवीरहा ।। | 6-104-21a 6-104-21b |
हताश्वात्तु रथात्तूर्णं सोऽवप्लुत्य महारथः । आरुरोह रथं तूर्णं दुर्मुखस्य विशांपते ।। | 6-104-22a 6-104-22b |
द्रोणश्च द्रुपदं भित्त्वा शरैः सन्नतपर्वभिः। सारथिं चास्य विव्याध त्वरमाणः पराक्रमी ।। | 6-104-23a 6-104-23b |
पीड्यमानस्ततो राजा द्रुपदो वाहिनीमुखे। अपायाज्जवनैरश्वैः पूर्ववैरमनुस्मरन् ।। | 6-104-24a 6-104-24b |
भीमसेनस्तु राजानं मुहूर्तादिव बाह्लिकम् । व्यश्वसूतरथं चक्रे सर्वसैन्यस्य पश्यतः ।। | 6-104-25a 6-104-25b |
ससंभ्रमो महाराज संशयं परमं गतः ।। | 6-104-26a |
अवप्लुत्य ततो वाहाद्बाह्लीकः पुरुषोत्तमः। आरुरह रथं तूर्णं लक्ष्मणस्य महारणे ।। | 6-104-27a 6-104-27b |
सात्यकिः कृतवर्माणं वारयित्वा महारणे । शरैर्बहुविधै राजन्नाससाद पितामहम् ।। | 6-104-28a 6-104-28b |
स विद्ध्वा भारतं षष्ट्या निशितै रोमवाहिभिः। नृत्यन्निव रथोपस्थे विधुन्वानो महद्धनुः ।। | 6-104-29a 6-104-29b |
तस्यायसीं महाशक्तिं चिक्षेपाथ पितामहः । हेमचित्रां महावेगां नागकन्योपमां शुभाम् ।। | 6-104-30a 6-104-30b |
तामापतन्तीं सहसा मृत्युकल्पां सुदुर्जयाम्। व्यंसयामास वार्ष्णेयो लाघवेन महायशाः ।। | 6-104-31a 6-104-31b |
अनासाद्य तु वार्ष्णेयं शक्तिः परमदारुणा । न्यपतद्धरणीपृष्ठे महोल्केव महाप्रभा ।। | 6-104-32a 6-104-32b |
वार्ष्णेयस्तु ततो राजन्स्वां शक्तिं कनकप्रभाम् । वेगवद्गृह्य चिक्षेप पितामहरथं प्रति।। | 6-104-33a 6-104-33b |
वार्ष्णेयभुजवेगेन प्रणुन्ना सा महाहवे । अभिदुद्राव वेगेन कालरात्रिर्यथा नरम् ।। | 6-104-34a 6-104-34b |
तामापतन्तीं सहसा द्विधा चिच्छेद भारतः । क्षुरप्राभ्यां सुतीक्ष्णाभ्यांसा व्यशीर्यत मेदिनीम् ।। | 6-104-35a 6-104-35b |
छित्त्वा शक्तिं तु गाङ्गयः सात्यकिं नवभिः शरैः । आजघानोरसि क्रुद्धः प्रहसञ्छत्रुकर्शनः ।। | 6-104-36a 6-104-36b |
ततः सरथनागाश्वाः पाण्डवाः पाण्डुपूर्वज। परिवब्रू रणे भीष्मं माधवत्राणकारणात् ।। | 6-104-37a 6-104-37b |
ततः प्रववृते युद्धं तुमुलं रोमहर्षणम् । पाण्डवानां कुरूणां च समरे विजयैषिणाम् ।। | 6-104-38a 6-104-38b |
।। इति श्रीमन्महाभारते भीष्मपर्वणि भीष्मवधपर्वणि नवमदिवसयुद्धे चतुरधिकशततमोऽध्यायः ।। |
6-104-7 तेनतेन पथा ।। 6-104-20 महामात्रौ श्रेष्ठौ ।। 6-104-29 भारत भीष्मम् । रोमवाहिभिः रोमच्छेदकैः ।। 6-104-35 मेदिनीं प्राप्येति शेषः ।। 6-104-37 माधवः सात्यकिः ।।
भीष्मपर्व-103 | पुटाग्रे अल्लिखितम्। | भीष्मपर्व-105 |