महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-097

by वेदव्यासः

← भीष्मपर्व-096

महाभारतम् षष्ठपर्व महाभारतम्-06-भीष्मपर्व-097 वेदव्यासः

भीष्मपर्व-098 →

महाभारतम्/भीष्मपर्व

1. 001
2. 002
3. 003
4. 004
5. 005
6. 006
7. 007
8. 008
9. 009
10. 010
11. 011
12. 012
13. 013
14. 014
15. 015
16. 016
17. 017
18. 018
19. 019
20. 020
21. 021
22. 022
23. 023
24. 024
25. 025
26. 026
27. 027
28. 028
29. 029
30. 030
31. 031
32. 032
33. 033
34. 034
35. 035
36. 036
37. 037
38. 038
39. 039
40. 040
41. 041
42. 042
43. 043
44. 044
45. 045
46. 046
47. 047
48. 048
49. 049
50. 050
51. 051
52. 052
53. 053
54. 054
55. 055
56. 056
57. 057
58. 058
59. 059
60. 060
61. 061
62. 062
63. 063
64. 064
65. 065
66. 066
67. 067
68. 068
69. 069
70. 070
71. 071
72. 072
73. 073
74. 074
75. 075
76. 076
77. 077
78. 078
79. 079
80. 080
81. 081
82. 082
83. 083
84. 084
85. 085
86. 086
87. 087
88. 088
89. 089
90. 090
91. 091
92. 092
93. 093
94. 094
95. 095
96. 096
97. 097
98. 098
99. 099
100. 100
101. 101
102. 102
103. 103
104. 104
105. 105
106. 106
107. 107
108. 108
109. 109
110. 110
111. 111
112. 112
113. 113
114. 114
115. 115
116. 116
117. 117
118. 118
119. 119
120. 120
121. 121
122. 122

भीष्मो न्यस्तशस्त्रश्चेदहं पाण्डवान् जेष्यामीति कर्णबोधितेन दुर्योधनेन रात्रौ भीष्ममेत्य कर्णस्य युद्धानुज्ञाप्रार्थना ।। 1 ।।

सञ्जय उवाच।	6-97-1x
ततो दुर्योधनो राजा शकुनिश्चापि सौबलः। दुःशासनश्च पुत्रस्ते सूतपुत्रश्च दुर्जयः ।।	6-97-1a 6-97-1b
समागम्य महाराज मन्त्रं चक्रुर्विवक्षितम् । कथं पाण्डुसुताः सङ्ख्ये जेतव्याः सगणा इति।।	6-97-2a 6-97-2b
ततो दुर्योधनो राजा सर्वांस्तानाह मन्त्रिणः । सूतपुत्रं समाभाष्य सौबलं च महाबलम् ।।	6-97-3a 6-97-3b
द्रोणो भीष्म कृपः शल्यः सौमदत्तिश्च संयुगे। न पार्थान्प्रति बाधन्ते न जाने किंनु कारणम् ।।	6-97-4a 6-97-4b
अवध्यमानास्ते चापि क्षपयन्ति बलं मम। सोऽस्मि क्षीणबलः कर्ण क्षीणशस्त्रश्च संयुगे ।।	6-97-5a 6-97-5b
`द्रोणस्य प्रमुखे वीरा हतास्ते भ्रातरो मम। भीमसेनेन राधेय मम चैव च पश्यतः '।।	6-97-6a 6-97-6b
निकृतः पाण्डवैः शूरैरवध्यैर्दैवतैरपि । सोऽहं संशयमापन्नः प्रकरिष्ये कथं रणम् ।।	6-97-7a 6-97-7b
सञ्जय उवाच।	6-97-8x
तमब्रवीन्महाराज सूतपुत्रो नराधिपम् । मा शोच भरतश्रेष्ठ करिष्येऽहं प्रियं तव ।।	6-97-8a 6-97-8b
भीष्मः शान्तनवस्तूर्णमपयातु महारणात् । निवृत्ते युधि गाङ्गेये न्यस्तशस्त्रे च भारत ।।	6-97-9a 6-97-9b
अहं पार्थान्हनिष्यामि सहितान्सर्वसोमकैः । पश्यतो युधि भीष्मस्य शपे सत्येन ते नृप ।।	6-97-10a 6-97-10b
पाण्डवेषु दयां नित्यं स हि भीष्मः करोति वै। अशक्तश्च रणे भीष्मो जेतुमेतान्महारथान् ।।	6-97-11a 6-97-11b
अभिमानी रणे भीष्मो नित्यं चापि रणप्रियः । स कथं पाण्डवान्युद्धे जेष्यते तात संगतान् ।।	6-97-12a 6-97-12b
स त्वं शीघ्रमितो गत्वा भीष्मस्य शिबिरं प्रति । अनुमान्य गुरुं वृद्धं शस्त्रं न्यासय भारत ।।	6-97-13a 6-97-13b
न्यस्तशस्त्रे ततो भीष्मे निहतान्पश्य पाण्डवान् । मयैकेन रणे राजन्ससुहृद्गणबान्धवान् ।।	6-97-14a 6-97-14b
एवमुक्तस्तु कर्णेन पुत्रो दुर्योधनस्तव । अब्रवीद्भ्रातरं तत्र दुःशासनमिदं वचः ।।	6-97-15a 6-97-15b
अनुयात्रं यथा सर्वं सज्जीभवति सर्वशः । दुःशासन तथा क्षिप्रं सर्वमेवोपपादय ।।	6-97-16a 6-97-16b
एवमुक्त्वा ततो राजन्कर्णमाह जनेश्वरः । अनुमान्य रणे भीष्ममेषोऽहं द्विपदां वरम् ।।	6-97-17a 6-97-17b
आगमिष्ये ततः क्षिप्रं त्वत्सकाशमरिन्दम। अपक्रान्ते ततो भीष्मे प्रहरिष्यसि संयुगे ।।	6-97-18a 6-97-18b
निष्पपात ततस्तूर्णं पुत्रस्तव विशांपते । सहितो भ्रातृभिस्तैस्तु देवैरिव शतक्रतुः ।।	6-97-19a 6-97-19b
ततस्तं नृपशार्दूलं शार्दूलसमविक्रमम् । आरोपयद्धयं तूर्णं भ्राता दुःशासनस्तदा ।।	6-97-20a 6-97-20b
अङ्गदी बद्धमुकुटो हस्ताभरणवान्नृप । धार्तराष्ट्रो महाराज विबभौ स पथि व्रजन् ।।	6-97-21a 6-97-21b
भण्डीपुष्पनिकाशेन तपनीयनिभेन च। अनुलिप्तः परार्द्ध्येन चन्दनेन सुगन्धिना ।।	6-97-22a 6-97-22b
अरजोम्बरसंवीतः सिंहखेलगतिर्नृप । शुशुभे विमलार्चिष्मान्नभसीव दिवाकरः ।।	6-97-23a 6-97-23b
तं प्रयान्तं नरव्याघ्रं भीष्मस्य शिबिरं प्रति । अनुजग्मुर्महेष्वासाः सर्वलोकस्य धन्विनः । भ्रातरश्च महेष्वासास्त्रिदशा इव वासवम् ।।	6-97-24a 6-97-24b 6-97-24c
हयानन्ये समारुह्य गजानन्ये च भारत । रथानन्ये नरश्रेष्ठं परिवव्रुः समन्ततः ।।	6-97-25a 6-97-25b
`पदातयश्च त्वरिता नखरप्रासयोधिनः। परिवव्रुर्महेष्वासं धार्तराष्ट्रं महारथम् ।।'	6-97-26a 6-97-26b
आत्तशस्त्राश्च सुहृदो रक्षणार्थं महीपतेः । प्रादुर्बभूवुः सहिताः शक्रस्येवामरा दिवि ।।	6-97-27a 6-97-27b
स पूज्यमानः कुरुभिः कौरवाणां महाबलः । प्रययौ सदनं राजा गाङ्गेयस्य यशस्विनः । अन्वीयमानः सततं सोदरैः परिवारितः ।।	6-97-28a 6-97-28b 6-97-28c
दक्षिणं दक्षिणः काले संभृत्य स्वभुजं तदा। हस्तिहस्तोपमं सौम्यं सर्वशत्रुनिबर्हणम् ।।	6-97-29a 6-97-29b
प्रगृह्णन्नञ्जलीन्नॄणामुद्यतान्सर्वतो दिशः। शुश्राव मधुरा वाचो नानादेशनिवासिनाम् ।।	6-97-30a 6-97-30b
संस्तूयमानः सूतैश्च मागधैश्च महायशाः। पूजयानश्च तान्सर्वान्सर्वलोकेश्वरेश्वरः।।	6-97-31a 6-97-31b
प्रदीपैः काञ्चनैस्तत्र गन्धतैलावसेचितैः । परिवव्रुर्महाराजं प्रज्वलद्भिः समन्ततः ।।	6-97-32a 6-97-32b
स तैः परिवृतो राजा प्रदीपैः काञ्चनैर्ज्वलन्। शुशुभे चन्द्रमायुक्तो दीप्तैरिव महाग्रहैः ।।	6-97-33a 6-97-33b
कञ्चुकोष्णीषिणस्तत्र वेत्रझर्झरपाणयः। प्रोत्सारयन्तः शनकैस्तं जनं सर्वतो दिशम् ।।	6-97-34a 6-97-34b
संप्राप्य तु ततो राजा भीष्मस्य सदनं शुभम् । अवतीर्य हयाच्चापि भीष्मं प्राप्य जनेश्वरः ।।	6-97-35a 6-97-35b
अभिवाद्य ततो भीष्मं निषण्णः परमासने। काञ्चने सर्वतोभद्रे स्पर्द्ध्यास्तरणसंवृते। उवाच प्राञ्जलिर्भीष्मं बाष्पकण्ठोऽश्रुलोचनः ।।	6-97-36a 6-97-36b 6-97-36c
त्वां वयं हि समाश्रित्य संयुगे शत्रुसूदन । उत्सहेम रणे जेतुं सेन्द्रानपि सुरासुरान् । किमु पाण्डुसुतान्वीरान्ससुहृद्गणबान्धवान् ।।	6-97-37a 6-97-37b 6-97-37c
तस्मादर्हसि गाङ्गेय कृपां कर्तुं मयि प्रभो। जहि पाणडुसुतान्वारान्महेन्द्र इव दानवान् ।।	6-97-38a 6-97-38b
पूर्वमुक्तं महाबाहो हनिष्यामि ससोमकान् । पाञ्चालान्केकयैः सार्धं करूपांश्चेति भारत ।।	6-97-39a 6-97-39b
त्वद्वचः सत्यमेवास्तु जहि पार्थान्समागतान् । सोमकांश्च महेष्वासान्सत्यवाग्भव भारत ।।	6-97-40a 6-97-40b
दयया यदि वा राजन्द्वेष्यभावान्मम प्रभो । मन्दभाग्यतया वापि मम रक्षसि पाण्डवान् ।।	6-97-41a 6-97-41b
अनुजानीहि समरे कर्णमाहवशोभिनम् । स जेष्यति रणे पार्थान्ससुहृद्गणबान्धवान् ।।	6-97-42a 6-97-42b
सञ्जय उवाच।	6-97-43x
स एवमुक्त्वा नृपतिः पुत्रो दुर्योधनस्तव। नोवाच वचनं किंचिद्भीष्मं सत्यपराक्रमम् ।।	6-97-43a 6-97-43b
।। इति श्रीमन्महाभारते भीष्मपर्वणि भीष्मवधपर्वणि सप्तनवतितमोऽध्यायः ।।

6-97-21 भण्डीपुष्पं मञ्जिष्ठापुष्पम् ।। 6-97-29 दक्षिणं स्वभुजं संभृत्य समुद्धृत्य ।।

भीष्मपर्व-096

पुटाग्रे अल्लिखितम्।

भीष्मपर्व-098