नारदपुराणम्- पूर्वार्धः/अध्यायः ११५
सनातन उवाच ॥
श्रृणु विप्र प्रवक्ष्यामि षष्ठ्याश्चैव व्रतानि ते ॥
यानि सम्यग्विधायात्र लभेत्सर्वान्मनोरथान् ॥ ११५-१ ॥
चैत्रमासे शुक्लषष्ठ्यां कुमारव्रतमुत्तमम् ॥
तत्रेष्ट्वा षण्मुखं देवं नानापूजा विधानतः ॥ ११५-२ ॥
पुत्रं सर्वगुणोपेतं प्राप्नुयाच्चिरजीविनम् ॥
वैशाखशुक्लषष्ठ्यां च पूजयित्वा च कार्तिकम् ॥ ११५-३ ॥
लभते मातृजं सौख्यं नात्र कार्या विचारणा ॥
ज्येष्ठमासे शुक्लषष्ठ्यां विधिनेष्ट्वा दिवाकरम् ॥ ११५-४ ॥
लभते वांछितान्कामांस्तत्प्रसादान्न संशयः ॥
आषाढशुक्लषष्ठ्यां वै स्कंदव्रतमनुत्तमम् ॥ ११५-५ ॥
उपोष्य पूजयित्वैनं शिवोमाप्रियमात्मजम् ॥
लभतेऽभीप्सितान्कामान्पुत्रपौत्रादिसंततीः ॥ ११५-६ ॥
श्रावणे शुक्लषष्ठ्यां तु शरजन्मानमर्चयेत् ॥
उपचारैः षोडशभिर्भक्त्या परमयान्वितः ॥ ११५-७ ॥
लभतेऽभीप्सितानर्थान्षण्मुखस्य प्रसादतः ॥
भाद्रमासे कृष्णषष्ट्यां ललिताव्रतमुच्यते ॥ ११५-८ ॥
प्रातः स्नात्वा विधानेन नारी शुक्लाम्बरावृता ॥
शुक्लमाल्ययधरा वापि नद्याः संगमवालुकाम् ॥ ११५-९ ॥
गृहीत्वा वंशपात्रे तु धृत्वा पिंडाकृतिं च ताम् ॥
पञ्चधा ललितां तत्र ध्यायेद्वनविलासिनीम् ॥ ११५-१० ॥
पङ्कजं करवीरं च नेपालीं मालतीं तथा ॥
नीलोत्पलं केतकीं च संगृह्य तगरं तथा ॥ ११५-११ ॥
एकैकाष्टशतं ग्राह्यमष्टाविंशतिरेव च ॥
अक्षताः कलिका गृह्य ताभिर्देवीं प्रपूजयेत् ॥ ११५-१२ ॥
प्रार्थयेदग्रतः स्थित्वा देवीं तां गिरिशप्रियाम् ॥
गंगाद्वारे कुशावर्त्ते विल्वके नीलपर्वते ॥ ११५-१३ ॥
स्नात्वा कनखले देवि हरिं लब्धवती पतिम् ॥
ललिते सुभगं देवि सुखसौभाग्यदायिनि ॥ ११५-१४ ॥
अनंतं देहि सौभाग्ये मह्यं तुभ्यं नमोऽनमनः ॥
मंत्रेणानेन कुसुमैश्वंपकस्य सुशोभनैः ॥ ११५-१५ ॥
अभ्यर्च्य विधिवत्तस्या नैवेद्यं पुरतो न्यसेत् ॥
त्रपुषैरपि कूष्माण्डैर्नालिकेरैः सुदाडिमैः ॥ ११५-१६ ॥
बीजपूरैः सुतुंडीरैः कारवेल्लैः सचिर्भटैः ॥
फलैस्तत्कालसंभूतैः कृत्वा शोभां तदग्रतः ॥ ११५-१७ ॥
विरूढधान्यांकुरकैः सुदीपावलिभिस्तथा ॥
सार्द्धै सर्गणकैधूपः सौहालककरंजकैः ॥ ११५-१८ ॥
गुडपुष्पैः कर्णवेष्टैर्मोदकैरुपमोदकैः ॥
बहुप्रकारैर्नैवेद्यैर्यथा विभवसारतः ॥ ११५-१९ ॥
एवमभ्यर्च्य विधिवद्रात्रौ जागरणोत्सवम् ॥
गीतवाद्यनटैर्नृत्यैः प्रोक्षणीयैरनेकधा ॥ ११५-२० ॥
सखीभिः सहिता साध्वी तां रात्रिं प्रसभं नयेत् ॥
न च संमीलयेन्नेत्रे नारीयामचतुष्टयम् ॥ ११५-२१ ॥
दुर्भगा दुष्कृता वंध्या नेत्रसंमीलनाद्भवेत् ॥
एवं जागरणं कृत्वा सप्तम्यां सरितं नयेत् ॥ ११५-२२ ॥
गन्धपुष्पैस्तथाभ्यर्च्य गीतवाद्यपुरःसरैः ॥
तच्च दद्याद्द्विजेन्द्राय नैवेद्यादि द्विजोत्तम ॥ ११५-२३ ॥
स्नात्वा गृहं समागत्य हुत्वा वैश्वानरं ततः ॥
देवान्पितॄन्मनुष्यांश्च पूजयित्वा सुवासिनीः ॥ ११५-२४ ॥
कन्यकाश्चैव संभोज्य ब्राह्मणान्दश पंच च ॥
भक्ष्यभोज्यैर्बहुविधैर्दत्वा दानानि भूरिशः ॥ ११५-२५ ॥
ललिता मेऽस्तु सुप्रीता इत्युक्त्वा तान्विसर्जयेत् ॥
यः कश्चिदाचरेदेतद्व्रतं सौभाग्यदं परम् ॥ ११५-२६ ॥
नरो वा यदि वा नारी तस्य पुण्यफलं श्रृणु ॥
यद्व्रतैश्च तपोभिश्च दानैर्वा नियमैरपि ॥ ११५-२७ ॥
तदेतेनेह लभ्येत किं बहूक्तेन नारद ॥
मृतेरनंतरं प्राप्य शिवलोकं सनातनम् ॥ ११५-२८ ॥
मोदते ललितादेव्या शैवे वै सखिवच्चिरम् ॥
नभस्ये मासि या शुक्ला षष्ठी सा चंदनाह्वया ॥ ११५-२९ ॥
तस्यां देवीं समभ्यर्च्य लभते तत्सलोकताम् ॥
रोहिणी पातभौमैस्तु संयुता कपिला भवेत् ॥ ११५-३० ॥
तस्यां रविं समभ्यर्च्य व्रती नियमतत्परः ॥
लभते वांछितान्कामान्भास्करस्य प्रसादतः ॥ ११५-३१ ॥
अन्नदानं जपो होमं पितृदेवर्षितर्पणम् ॥
सर्वमेवाक्षयं ज्ञेयं कृतं देवर्षिसत्तम ॥ ११५-३२ ॥
कपिलां धेनुमभ्यर्च्य वस्त्रमाल्यानुलेपनैः ॥
प्रदद्याद्वेदविदुषे द्वादशात्मप्रतुष्टये ॥ ११५-३३ ॥
अथेषुशुक्लषष्ठ्यां तु पूज्या कात्यायनी द्विज ॥
गंधाद्यैर्मंङ्गलद्रव्यैर्नैवेद्यैर्विविधैस्तथा ॥ ११५-३४ ॥
ततः क्षमाप्य देवेशीं प्रणिपत्य विसर्जयेत् ॥
पूज्यात्र सैकती मूर्तिर्यद्वा द्विजसती मुदा ॥ ११५-३५ ॥
वस्त्रालंकरणैर्भव्यैः कात्यायिन्याः प्रतुष्टये ॥
कन्या वरं प्राप्नुयाच्च वांचितं पुत्रमंगना ॥ ११५-३६ ॥
कात्यायिनीप्रसादाद्वै नात्र कार्या विचारणा ॥
कार्तिके शुक्लषष्ठ्यां तु षण्मुखेन महात्मना ॥ ११५-३७ ॥
देवसेना महाभागा लब्धा सर्वुसुरार्पिता ॥
अतस्तस्यां सुरश्रेष्ठां देवसेनां च षण्मुखम् ॥ ११५-३८ ॥
संपूज्य निखिलैरेव उपचारैर्मनोहरैः ॥
प्राप्नुयादतुलां सिद्धिं मनोभीष्टां द्विजोत्तम ॥ ११५-३९ ॥
अत्रैव वह्निपूजोक्तां तां च सम्पक्समाचरेत् ॥
विविधद्रव्यहोमैश्च वह्निपूजापुरः सरम् ॥ ११५-४० ॥
मार्गशीर्षे शक्लषष्ठ्यां निहतस्तारकासुरः ॥
स्कंदेन सत्कृतिः प्राप्ता ब्रहमाद्यैः परिकल्पिता ॥ ११५-४१ ॥
ततोऽस्यां पूजयेत्स्कंदं गंधपुष्पाक्षतैः फलैः ॥
वस्त्रैराभूषणश्चापि नैवेद्यैर्विविधैस्तथा ॥ ११५-४२ ॥
रविवारेण संयुक्ता तथा शतभिषान्विता ॥
यदि चेत्सा समुद्दिष्टा चंपाह्वा मुनिसत्तम ॥ ११५-४३ ॥
तस्यां विश्वेश्वरो देवो द्रष्टव्यः पापनाशनः ॥
पूजनीयो वेदनीयः स्मर्तव्यः सौख्यमिच्छता ॥ ११५-४४ ॥
स्नानदानादिकं चात्र सर्वमक्षय्यमुच्यते ॥
पौषमासे शुक्लषष्ठ्यां देवो दिनपतिर्द्विज ॥ ११५-४५ ॥
विष्णुरूपी जगत्त्राता प्रदुर्भूताः सनातनः ॥ ११५-४६ ॥
स तस्मात्पूजनीयोऽस्यां द्रव्यैर्गंधपुरस्कृतैः ॥
नैवेद्यैर्वस्त्त्रभूषाद्यैः सर्वसौख्यमभीप्सुभिः ॥ ११५-४७ ॥
माघमासे सिता षष्ठी वरुणाह्वा स्मृता तु सा ॥
तस्यां वरुणमभ्यर्च्येद्विष्णुरूपं सनातनम् ॥ ११५-४८ ॥
रक्तैर्गंधांशुकैः पुष्पैर्नैवेद्यैर्धूपदीपकैः ॥
एवमभ्यर्च्य विधिवद्यद्यच्चाभिलषेन्नरः ॥ ११५-४९ ॥
तत्तच्च फलतो लब्ध्वा मोदते तत्प्रसादतः ॥
फाल्गुने शुक्लषष्ठ्यां तु देवं पशुपतिं द्विज ॥ ११५-५० ॥
मृन्मयं विधिना कृत्त्वा पूजयेदुपचारकैः ॥
संस्नाप्य शतरुद्रेण पृथक्पंचामृतैर्जलैः ॥ ११५-५१ ॥
गन्धैरालिप्य सुश्वेतैरक्षतैः श्वेतपुष्पकैः ॥
बिल्वपत्रैश्च धत्तूरकुसुमैश्च फलैस्तथा ॥ ११५-५२ ॥
सम्पूज्य नानानैवेद्यैर्नीराज्य विधिवत्ततः ॥
क्षमाप्य प्रणिपत्यैनं कैलासाय विसर्जयेत् ॥ ११५-५३ ॥
एवं कृत शिवार्चस्तु नरो नार्यथवा मुने ॥
इह भुक्त्वा वरान्भोगानन्ते शिवगतिं लभेत् ॥ ११५-५४ ॥
इति श्रीबृहन्नारदीयपुराणे पूर्वभागे बृहदुपाख्याने चतुर्थपादे द्वादशमासस्थितषष्ठीव्रतनिरूपणं नाम पञ्चदशाधिकशततमोऽध्यायः ॥ ११५ ॥