नारदपुराणम्- पूर्वार्धः/अध्यायः ८२

विकिस्रोतः तः
नेविगेशन पर जाएँ खोज पर जाएँ
नारदपुराणम्- पूर्वार्धः
  1. अध्यायः १
  2. अध्यायः २
  3. अध्यायः ३
  4. अध्यायः ४
  5. अध्यायः ५
  6. अध्यायः ६
  7. अध्यायः ७
  8. अध्यायः ८
  9. अध्यायः ९
  10. अध्यायः १०
  11. अध्यायः ११
  12. अध्यायः १२
  13. अध्यायः १३
  14. अध्यायः १४
  15. अध्यायः १५
  16. अध्यायः १६
  17. अध्यायः १७
  18. अध्यायः १८
  19. अध्यायः १९
  20. अध्यायः २०
  21. अध्यायः २१
  22. अध्यायः २२
  23. अध्यायः २३
  24. अध्यायः २४
  25. अध्यायः २५
  26. अध्यायः २६
  27. अध्यायः २७
  28. अध्यायः २८
  29. अध्यायः २९
  30. अध्यायः ३०
  31. अध्यायः ३१
  32. अध्यायः ३२
  33. अध्यायः ३३
  34. अध्यायः ३४
  35. अध्यायः ३५
  36. अध्यायः ३६
  37. अध्यायः ३७
  38. अध्यायः ३८
  39. अध्यायः ३९
  40. अध्यायः ४०
  41. अध्यायः ४१
  42. अध्यायः ४२
  43. अध्यायः ४३
  44. अध्यायः ४४
  45. अध्यायः ४५
  46. अध्यायः ४६
  47. अध्यायः ४७
  48. अध्यायः ४८
  49. अध्यायः ४९
  50. अध्यायः ५०
  51. अध्यायः ५१
  52. अध्यायः ५२
  53. अध्यायः ५३
  54. अध्यायः ५४
  55. अध्यायः ५५
  56. अध्यायः ५६
  57. अध्यायः ५७
  58. अध्यायः ५८
  59. अध्यायः ५९
  60. अध्यायः ६०
  61. अध्यायः ६१
  62. अध्यायः ६२
  63. अध्यायः ६३
  64. अध्यायः ६४
  65. अध्यायः ६५
  66. अध्यायः ६६
  67. अध्यायः ६७
  68. अध्यायः ६८
  69. अध्यायः ६९
  70. अध्यायः ७०
  71. अध्यायः ७१
  72. अध्यायः ७२
  73. अध्यायः ७३
  74. अध्यायः ७४
  75. अध्यायः ७५
  76. अध्यायः ७६
  77. अध्यायः ७७
  78. अध्यायः ७८
  79. अध्यायः ७९
  80. अध्यायः ८०
  81. अध्यायः ८१
  82. अध्यायः ८२
  83. अध्यायः ८३
  84. अध्यायः ८४
  85. अध्यायः ८५
  86. अध्यायः ८६
  87. अध्यायः ८७
  88. अध्यायः ८८
  89. अध्यायः ८९
  90. अध्यायः ९०
  91. अध्यायः ९१
  92. अध्यायः ९२
  93. अध्यायः ९३
  94. अध्यायः ९४
  95. अध्यायः ९५
  96. अध्यायः ९६
  97. अध्यायः ९७
  98. अध्यायः ९८
  99. अध्यायः ९९
  100. अध्यायः १००
  101. अध्यायः १०१
  102. अध्यायः १०२
  103. अध्यायः १०३
  104. अध्यायः १०४
  105. अध्यायः १०५
  106. अध्यायः १०६
  107. अध्यायः १०७
  108. अध्यायः १०८
  109. अध्यायः १०९
  110. अध्यायः ११०
  111. अध्यायः १११
  112. अध्यायः ११२
  113. अध्यायः ११३
  114. अध्यायः ११४
  115. अध्यायः ११५
  116. अध्यायः ११६
  117. अध्यायः ११७
  118. अध्यायः ११८
  119. अध्यायः ११९
  120. अध्यायः १२०
  121. अध्यायः १२१
  122. अध्यायः १२२
  123. अध्यायः १२३
  124. अध्यायः १२४
  125. अध्यायः १२५

सनत्कुमार उवाच ।।
किं त्वं नारद जानासि पूर्वजन्मनि यत्त्वया ।।
प्राप्तं भगवतः साक्षाच्छूलिनो युगलात्मकम् ।। ८२-१ ।।

कृष्णमंत्ररहस्यं च स्मर विस्मृतिमागतम् ।।

सूत उवाच ।।
इत्युक्तो नारदो विप्राः कुमारेण तु धीमता ।। ८२-२ ।।

ध्याने विवेदाशु चिरं चरितं पूर्वजन्मनः ।।
ततश्चिरं ध्यानपरो नारदो भगवत्प्रियः ।। ८२-३ ।।

ज्ञात्वा सर्वं सुवृत्तांतं सुप्रसन्नाननोऽब्रवीत् ।।
भगवन्सर्ववृत्तांतः पूर्वकल्पसमुद्बवः ।। ८२-४ ।।

मम स्मृतिमनुप्राप्तो विना युगललंभनम् ।।
तच्छ्रुत्वा वचनं तस्य नारदस्य महात्मनः ।। ८२-५ ।।

सनत्कुमारो भगवान् व्याजहार यथातथम् ।।

सनत्कुमार उवाच ।।
श्रृणु विप्र प्रवक्ष्यामि यस्मिञ्जन्मनि शूलिनः ।। ८२-६ ।।

प्राप्तं कृष्णरहस्यं वै सावधानो भवाधुना ।।
अस्मात्सारस्वतात्कल्पात्पूर्वस्मिन्पंचविंशके ।। ८२-७ ।।

कल्पे त्वं काश्यपो जातो नारदो नाम नामतः ।।
तत्रैकदा त्वं कैलासं प्राप्तः कृष्णस्य योगिनः ।। ८२-८ ।।

संप्रष्टुं परमं तत्वं शिवं कैलासवासिनम् ।।
त्वया पृष्टो महादेवो रहस्यं स्वप्रकाशितम् ।। ८२-९ ।।

कथयामास तत्वेन नित्यलीलानुगं हरेः ।।
ततस्तदन्ते तु पुनस्त्वया विज्ञापितो हरः ।। ८२-१० ।।

नित्यां लीलां हरेर्द्रष्टुं ततः प्राह सदाशिवः ।।
गोपीजनपदस्यांते वल्लभेति पदं ततः ।। ८२-११ ।।

चरणाच्छरणं पश्चात्प्रपद्ये इति वै मनुः ।।
मंत्रस्यास्य ऋषिः प्रोक्तो सुरभिश्छंद एव च ।। ८१-१२ ।।

गायत्री देवता चास्य बल्लवीवल्लभो विभुः ।।
प्रपन्नोऽस्मीति तद्भक्तौ विनियोग उदाहृतः ।। ८२-१३ ।।

नास्य सिद्धादिकं विप्र शोधनं न्यासकल्पनम् ।।
केवलं चिंतनं सद्यो नित्यलीलाप्रकाशकम् ।। ८२-१४ ।।

आभ्यंतरस्य धर्मस्य साधनं वच्मि सांप्रतम् ।। ८२-१५ ।।

संगृह्य मन्त्रं गुरुभक्तियुक्तो विचिंत्य सर्वं मनसा तदीहितम् ।।
कृपां तदीयां निजधर्मसंस्थो विभावयन्नात्मनि तोषयेद्गुरुम् ।। ८२-१६ ।।

सताः शिक्षेत वै धर्मांन्प्रपन्नानां भयापहान् ।।
ऐहिकामुष्मिकीचिंताविधुरान् सिद्धिदायकान् ।। ८२-१७ ।।

स्वेष्टदेवधिया नित्यं तोषयेद्वैष्णवांस्तथा ।।
भर्त्सनादिकमेतेषां न कदाचिद्विचिंतयेत् ।। ८२-१८ ।।

पूर्वकर्मवशाद्भव्यमैहिकं भोग्यमेव च ।।
आयुष्यकं तथा कृष्णः स्वयमेव करिष्यति ।। ८२-१९ ।।

श्रीकृष्णं नित्यलीलास्थं चिंतयेत्स्वधियानिशम् ।।
श्रीमदर्चावतारेण कृष्णं परिचरेत्सदा ।। ८२-२० ।।

अनन्यचिंतनीयोऽसौ प्रपन्नैः शरणार्थिभिः ।।
स्थेयं च देहगेहादावुदासीनतया बुधैः ।। ८२-२१ ।।

गुरोरवज्ञां साधूनां निंदां भेदं हरे हरौ ।।
वेदनिंदां हरेंर्नामबलात्पापसमीहनम् ।। ८२-२२ ।।

अर्थवादं हरे र्नाम्नि पाषंडं नामसंग्रहे ।।
अलसे नास्तिके चैव हरिनामोपदेशनम् ।। ८२-२३ ।।

नामविस्मरणं चापि नाम्न्यनादरमेव च ।।
संत्यजेद् दूरतो वत्स दोषानेतान्सुदारुणान् ।। ८२-२४ ।।

प्रपन्नोऽस्मीति सततं चिंतयेद्धृद्गतं हरिम् ।।
स एव पालनं नित्यं करिष्यति ममेति च ।। ८२-२५ ।।

तवास्मि राधिकानाथ कर्मणा मनसा गिरा ।।
कृष्णकांतेति चैवास्मि युवामेव गतिर्मम ।। ८२-२६ ।।

दासाः सखायः पितरः प्रेयस्यश्च हरेरिह ।।
सर्वे नित्या मुनिश्रेष्ठ चिंतनीया महात्मभिः ।। ८२-२७ ।।

गमनागमने नित्यकरोति वनगोष्टयोः ।।
गोचारणं वयस्यैश्च विनासुरविघातनम् ।। ८२-२८ ।।

सखायो द्वादशाख्याता हरेः श्रीदामपूर्वकाः ।।
राधिकायाः सुशीलाद्याः सख्यो द्वात्रिंशदीरिताः ।। ८२-२९ ।।

आत्मानं चिंतयेद्वत्स तासां मध्ये मनोरमाम् ।।
रूपयौवनसंपन्नां किशोरीं च स्वलंकृताम् ।। ८२-३० ।।

नानाशिल्पकलाभिज्ञां कृष्णभोगानुरूपिणीम् ।।
तत्सेवनसुखाह्लादभावेनातिसुनिर्वृताम् ।। ८२-३१ ।।

ब्राह्मं मुहूर्तमारभ्य यावदर्धनिशा भवेत् ।।
तावत्परिचरेत्तौ तु यथाकालानुसेवया ।। ८२-३२ ।।

सहस्रं च तयोर्न्नाम्नां पठेन्नित्यं समाहितः ।।
एतसाधनमुद्दिष्टं प्रपन्नानां मुनीश्वर ।। ८२-३३ ।।

नाख्येयं कस्यचित्तुभ्यं मया तत्त्वं प्रकाशितम् ।।

सनत्कुमार उवाच ।।
ततस्त्वं नारद पुनः पृष्टवान्वै सदाशिवम् ।। ८२-३४ ।।

नाम्नां सहस्रं तच्चापि प्रोक्तवां स्तच्छृणुष्व मे ।।
ध्यात्वा वृंदावने रम्ये यमुनातीरसंगतम् ।। ८२-३५ ।।

कल्पवृक्षं समाश्रित्य तिष्ठंतं राधिकायुतम् ।।
पठेन्नामसहस्रं तु युगलाख्यं महामुने ।। ८२-३६ ।।

देवकीनंदनः शौरिर्वासुदेवो बलानुजः ।।
गदाग्रजः कंसमोहः कंससेवकमोहनः ।। ८२-३७ ।।

भिन्नर्गलः भिन्नलोहः पितृबाह्यः पितृस्तुतः ।।
मातृस्तुतः शिवध्येयो यमुनाजलभेदनः ।। ८२-३८ ।।

व्रजवासी व्रजानंदी नंदबालो दयानिधिः ।।
लीलाबालः पद्मनेत्रो गोकुलोत्सव ईश्वरः ।। ८२-३९ ।।

गोपिकानंदनः कृष्णो गोपानंदः सतां गतिः ।।
बकप्राणहरो विष्णुर्बकमुक्तिप्रदो हरिः ।। ८२-४० ।।

बलदोलाशयशयः श्यामलः सर्वसुंदरः ।।
पद्मनाभो हृषीकेशः क्रीडामनुजबालकः ।। ८२-४१ ।।

लीलाविध्वस्तशकटो वेदमंत्राभिषेचितः ।
यशोदानंदनः कांतो मुनिकोटिनिषेवितः ।। ८२-४२ ।।

नित्यं मधुवनावासी वैकुंठः संभवः क्रतुः ।।
रमापतिर्यदुपतिर्मुरारिर्मधुसूदनः ।। ८२-४३ ।।

माधवो मानहारी च श्रीपतिर्भूधरः प्रभुः ।।
बृहद्वनमहालीलो नंदसूनुर्महासनः ।। ८२-४४ ।।

तृणावर्तप्राणहारी यशोदाविस्मयप्रदः ।।
त्रैलोक्यवक्त्रः पद्माक्षः पद्महस्तः प्रियंकरः ।। ८२-४५ ।।

ब्रह्मण्यो धर्मगोप्ता च भूपतिः श्रीधरः स्वराट् ।।
अजाध्यक्षः शिवाध्यक्षो धर्माध्यक्षो महेश्वरः ।। ८२-४६ ।।

वेदांतवेद्यो ब्रह्मस्थः प्रजापतिरमोघदृक् ।
गोपीकरावलंबी च गोपबालकसुप्रियः ।। ८२-४७ ।।

बालानुयीयी बलवान् श्रीदामप्रिय आत्मवान् ।।
गोपीगृहांगणरतिर्भद्रः सुश्लोकमंगलः ।। ८२-४८ ।।

नवनीतहरो बालो नवनीतप्रियाशनः ।।
बालवृन्दी मर्कवृंदी चकिताक्षः पलायितः ।। ८२-४९ ।।

यशोदातर्जितः कंपी मायारुदितशोभनः ।।
दामोदरोऽप्रमेयात्मा दयालुर्भक्तवत्सलः ।। ८२-५० ।।

सुबद्धोलूखले नम्रशिरा गोपीकदर्थितः ।।
वृक्षभंगी शोकभंगी धनदात्मजमोक्षणः ।। ८२-५१ ।।

देवर्षिवचनश्लाघी भक्तवात्सल्यसागरः ।।
व्रजकोलाहलकरो व्रजानदविवर्द्धनः ।। ८२-५२ ।।

गोपात्मा प्रेरकः साक्षी वृंदावननिवासकृत् ।।
वत्सपालो वत्सपतिर्गोपदारकमंडनः ।। ८२-५३ ।।

बालक्रीडो बालरतिर्बालकः कनकांगदी ।।
पीताम्बरो हेममाली मणिमुक्ताविभूषणः ।। ८२-५४ ।।

किंकिणीकटकी सूत्री नूपुरी मुद्रि कान्वितः ।।
वत्सासुरपतिध्वंसी बकासुरविनाशनः ।। ८२-५५ ।।

अघासुरविनाशी च विनिद्रीकृतबालकः ।।
आद्य आत्मप्रदः संगी यमुनातीरभोजनः ।। ८२-५६ ।।

गोपालमंडलीमध्यः सर्वगोपालभूषणः ।।
कृतहस्ततलग्रासो व्यंजनाश्रितशाखिकः ।। ८२-५७ ।।

कृतबाहुश्रृंगयष्टिगुंजालंकृतकंठकः ।।
मयूरपिच्छमुकुटो वनमालाविभूषितः ।। ८२-५८ ।।

गैरिकाचित्रितवपुर्नवमेघवपुः स्मरः ।।
कोटिकंदर्पलावण्यो लसन्मकरकुंडलः ।। ८२-५९ ।।

आजानुबाहुर्भगवान्निद्रारहितलोचनः ।।
कोटिसागरगाभीर्यः कालकालः सदाशिवः ।। ८२-६० ।।

विरंचिमोहनवपुर्गोपवत्सवपुर्द्धरः ।।
ब्रह्मांडकोटिजनको ब्रह्ममोहविनाशकः ।। ८२-६१ ।।

ब्रह्मा ब्रह्मेडितः स्वामी शक्रदर्पादिनाशनः ।।
गिरिपूजोपदेष्टा च धृतगोवर्द्धनाचलः ।। ८२-६२ ।।

पुरंदरेडितः पूज्यः कामधेनुप्रपूजितः ।।
सर्वतीर्थाभिषिक्तश्च गोविंदो गोपरक्षकः ।। ८२-६३ ।।

कालियार्तिकरः क्रूरो नागपत्नीडितो विराट् ।।
धेनुकारिः प्रलंबारिर्वृषासुरविमर्दनः ।। ८२-६४ ।।

मायासुरात्मजध्वंसी केशिकंठविदारकः ।।
गोपगोप्ता धेनुगोप्ता दावाग्निपरिशोषकः ।। ८२-६५ ।।

गोपकन्यावस्त्रहारी गोपकन्यावरप्रदः ।।
यज्ञपत्न्यन्नभोजी च मुनिमानापहारकः ।। ८२-६६ ।।

जलेशमानमथनो नन्दगोपालजीवनः ।।
गन्धर्वशापमोक्ता च शंखचूडशिरोहरः ।। ८२-६७ ।।

वंशी वटी वेणुवादी गोपीचिन्तापहारकः ।।
सर्वगोप्ता समाह्वानः सर्वगोपीमनोरथः ।। ८२-६८ ।।

व्यंगधर्मप्रवक्ता च गोपीमण्डलमोहनः ।।
रासक्रीडारसास्वादी रसिको राधिकाधवः ।। ८२-६९ ।।

किशोरीप्राणनाथश्च वृषभानसुताप्रियः ।।
सर्वगोपीजनानंदी गोपीजनविमोहनः ।। ८२-७० ।।

गोपिकागीतचरितो गोपीनर्तनलालसः ।।
गोपीस्कन्धाश्रितकरो गोपिकाचुंबनप्रियः ।। ८२-७१ ।।

गोपिकामार्जितमुखो गोपीव्यंजनवीजितः ।।
गोपिकाकेशसंस्कारी गोपिकापुष्पसंस्तरः ।। ८२-७२ ।।

गोपिकाहृदयालंबी गोपीवहनतत्परः ।।
गोपिकामदहारी च गोपिकापरमार्जितः ।। ८२-७३ ।।

गोपिकाकृतसंनीलो गोपिकासंस्मृतप्रियः ।।
गोपिकावन्दितपदो गोपिकावशवर्तनः ।। ८२-७४ ।।

राधा पराजितः श्रीमान्निकुञ्जेसुविहारवान् ।।
कुञ्जप्रियः कुञ्जवासी वृन्दावनविकासनः ।। ८२-७५ ।।

यमुनाजलसिक्तांगो यमुनासौख्यदायकः ।।
शशिसंस्तंभनः शूरः कामी कामविमोहनः ।। ८२-७६ ।।

कामाद्याः कामनाथश्च काममानसभेदनः ।।
कामदः कामरूपश्च कामिनीकामसंचयः ।। ८२-७७ ।।

नित्यक्रीडो महालीलः सर्वः सर्वगतस्तथा ।।
परमात्मा पराधीशः सर्वकारणकारणः (म्) ।। ८२-७८ ।।

गृहीतनारदवचा ह्यक्रूरपरिचिंतितः ।।
अक्रूरवन्दितपदो गोपिकातोषकारकः ।। ८२-७९ ।।

अक्रूरवाक्यसंग्राही मथुरावासकारणः (म्) ।।
अक्रूरतापशमनो रजकायुःप्रणाशनः ।। ८२-८० ।।

मथुरानन्ददायी च कंसवस्त्रविलुण्ठनः ।।
कंसवस्त्रपरीधानो गोपवस्त्रप्रदायकः ।। ८२-८१ ।।

सुदामगृहगामी च सुदामपरिपूजितः ।।
तंतुवाय कसंप्रीतः कुब्जाचंदनलेपनः ।। ८२-८२ ।।

कुब्जारूपप्रदो विज्ञो मुकुंदो विष्टरश्रवाः ।।
सर्वज्ञो मथुरालोकी सर्वलोकाभिनंदनः ।। ८२-८३ ।।

कृपाकटाक्षदर्शी च दैत्यारिर्देवपालकः ।।
सर्वदुःखप्रशमनो धनुभर्ङ्गी महोत्सवः ।। ८२-८४ ।।

कुवलयापीडहंता दंतस्कंधबलाग्रणीः ।।
कल्परूपधरोधीरो दिव्यवस्त्रानुलेपनः ।। ८२-८५ ।।

मल्लरूपो महाकालः कामरूपी बलान्वितः ।।
कंसत्रासकरो भीमो मुष्टिकांतश्च कंसहा ।। ८२-८६ ।।

चाणूरघ्नो भयहरः शलारिस्तोशलांतकः ।।
वैकुंठवासी कंसारिः सर्वदुष्टनिषूदनः ।। ८२-८७ ।।

देवदुंदुभिनिर्घोषी पितृशोकनिवारणः ।।
यादवेंद्रः सतांनाथो यादवारिप्रमर्द्दनः ।। ८२-८८ ।।

शौरिशोकविनाशी च देवकीतापनाशनः ।।
उग्रसेनपरित्राता उग्रसेनाभिपूजितः ।। ८२-८९ ।।

उग्रसेनाभिषेकी च उग्रसेनदया परः ।।
सर्वसात्वतसाक्षी च यदूनामभिनंदनः ।। ८२-९० ।।

सर्वमाथुरसंसेव्यः करुणो भक्तबांधवः ।।
सर्वगोपालधनदो गोपीगोपाललालसः ।। ८२-९१ ।।

शौरिदत्तोपवीती च उग्रसेनदयाकरः ।।
गुरुभक्तो ब्रह्मचारी निगमाध्ययने रतः ।। ८२-९२ ।।

संकर्षणसहाध्यायी सुदामसुहृदेव च ।।
विद्यानिधिः कलाकोशो मृतपुत्रदस्तथा ।। ८२-९३ ।।

चक्री पांचजनी चैव सर्वनारकिमोचनः ।।
यमार्चितः परो देवो नामोच्चारवसो (शो)ऽच्युतः ।। ८२-९४ ।।

कुब्जा विलासी सुभगो दीनबंधुरनूपमः ।।
अक्रूरगृहगोप्ता च प्रतिज्ञापालकः शुभः ।। ८२-९५ ।।

जरासंधजयी विद्वान् यवनांतो द्विजाश्रयः ।।
मुचुकुंदप्रियकरोजरासंधपलायितः ।। ८२-९६ ।।

द्वारकाजनको गूढो ब्रह्मण्यः सत्यसंगरः ।।
लीलाधरः प्रियकरो विश्वकर्मा यशःप्रदः ।। ८२-९७ ।।

रुक्मिणीप्रियसंदेशो रुक्मशोकविवर्द्धनः ।।
चैद्यशोकालयः श्रेष्ठो दुष्टराजन्यनाशनः ।। ८२-९८ ।।

रुक्मिवैरूप्यकरणो रुक्मिणीवचने रतः ।।
बलभद्रवचोग्राही मुक्तरुक्मी जनार्दनः ।। ८२-९९ ।।

रुक्मिणीप्राणनाथश्च सत्यभामापतिः स्वयम् ।।
भक्तपक्षी भक्तिवश्यो ह्यक्रूरमणिदायकः ।। ८२-१०० ।।

शतधन्वाप्राणहारी ऋक्षराजसुताप्रियः ।।
सत्राजित्तनयाकांतो मित्रविंदापहारकः ।। ८२-१०१ ।।

सत्यापतिर्लक्ष्मणाजित्पूज्यो भद्राप्रियंकरः ।।
नरका सुरघातीं च लीलाकन्याहरो जयी ।। ८२-१०२ ।।

मुरारिर्मदनेशोऽपि धरित्रीदुःखनाशनः ।।
वैनतेयी स्वर्गगामी अदित्य कुंडलप्रदः ।। ८२-१०३ ।।

इंद्रार्चितो रमाकांतो वज्रिभार्याप्रपूजितः ।।
पारिजातापहारी च शक्रमानापहारकः ।। ८२-१०४ ।।

प्रद्युम्नजनकः सांबतातो बहुसुतो विधुः ।।
गर्गाचार्यः सत्यगतिर्धर्माधारो धारधरः ।। ८२-१०५ ।।

द्वारकामंडनः श्लोक्यः सुश्लोको निगमालयः ।।
पौंड्रकप्राणहारी च काशीराजशिरोहरः ।। ८२-१०६ ।।

अवैष्णवविप्रदाही सुदक्षिणभयाबहः ।।
जरासंधविदारीं च धर्मनन्दनयज्ञकृत् ।। ८२-१०७ ।।

शिशुपालशिररश्चेदी दंतवक्रविनाशनः ।।
विदूरथांसकः श्रीशः श्रीदो द्विविदनाशनः ।। ८२-१०८ ।।

रुक्मिणीमानहारी च रुक्मिणीमानवर्द्धनः ।।
देवर्षिशापहर्ता च द्रौपदीवाक्यपालकः ।। ८२-१०९ ।।

दुर्वासो भयहाति व पांचालीस्मरणागतः ।।
पार्थदूतः पार्थमन्त्री पार्थदुःखौधनाशनः ।। ८२-११० ।।

पार्थमानापहारी च पार्थजीवनदायकः ।।
पांचाली वस्त्रदाता च विश्वपालकपालकः ।। ८२-१११ ।।

श्वेताश्वसारथिः सत्यः सत्यसाध्यो भयापहः ।।
सत्यसंधः सत्यरतिः सत्यप्रिय उदारधीः ।। ८२-११२ ।।

महासेनजयी चैव शिवसैन्यविनाशननः ।।
बाणासुरभुजच्छेत्ता बाणबाहुवरप्रदः ।। ८२-११३ ।।

तार्क्ष्यमानापहारी च तार्क्ष्यतेजोविवर्द्धनः ।।
रामस्वरूपधारी च सत्यभामामुदावहः ।। ८२-११४ ।।

रत्नाकरजलक्रीडो व्रजलीलाप्रदर्शकः ।।
स्वप्रतिज्ञापरिध्वंसी भीष्माज्ञापरिपालकः ।। ८२-११५ ।।

वीरायुधहरः कालः कालिकेशो महाबलः ।।
वर्वरीषशिरोहारी वर्वरीषशिरःप्रदः ।। ८२-११६ ।।

धर्मपुत्रजयी शूरदुर्योधनमदांतकः ।।
गोपिकाप्रीतिनिर्बंधनित्यक्रीडो व्रजेश्वरः ।। ८२-११७ ।।

राधाकुंडरतिर्धन्यः सदांदोलसमाश्रितः ।।
सदामधुवनानन्दी सदावृंदावनप्रियः ।। ८२-११८ ।।

अशोकवनसन्नद्धः सदातिलकसंगतः ।।
सदागोवर्द्धनरतिः सदा गोकुलवल्लभः ।। ८२-११९ ।।

भांडीरवटसंवासी नित्यं वंशीवटस्थितः ।।
नन्दग्रामकृतावासो वृषभानुग्रहप्रियः ।। ८२-१२० ।।

गृहीतकामिनीरूपो नित्यं रासिविलासकृत् ।।
वल्लवीजनसंगोप्ता वल्लवीजनवल्लभः ।। ८२-१२१ ।।

देवशर्मकृपाकर्ता कल्पपादपसंस्थितः ।।
शिलानुगन्धनिलयः पादचारी घनच्छविः ।। ८२-१२२ ।।

अतसीकुसुमप्रख्यः सदा लक्ष्मीकृपाकरः ।।
त्रिपुरारिप्रियकरो ह्युग्रधन्वापराजितः ।। ८२-१२३ ।।

षड्धुरध्वंसकर्ता च निकुंभप्राणहारकः ।।
वज्रनाभपुरध्वंसी पौंड्रकप्राणहारकः ।। ८२-१२४ ।।

बहुलाश्वप्रीतिकर्ता द्विजवर्यप्रियंकरः ।।
शिवसंकटहारी च वृकासुरविनाशनः ।। ८२-१२५ ।।

भृगुसत्कारकारी च शिवसात्त्विकताप्रदः ।।
गोकर्णपूजकः सांबकुष्ठविध्वंसकारणः ।। ८२-१२६ ।।

वेदस्तुतो वेदवेत्ता यदुवंशविवर्द्धनः ।।
यदुवंशविनाशी च उद्धवोद्धारकारकः ।। ८२-१२७ ।।

राधा च राधिका चैव आनंदा वृषभानुजा ।।
वृन्दावनेश्वरी पुण्या कृष्णमानसहारिणी ।। ८२-१२८ ।।

प्रगल्भा चतुरा कामा कामिनी हरिमोहिनी ।।
ललिता मधुरा माध्वी किशोरी कनकप्रभा ।। ८२-१२९ ।।

जितचंद्रा जितमृगा जितसिंहा जितद्विपा ।।
जितरंभा जितपिका गोविंदहृदयोद्भवा ।। ८२-१३० ।।

जितबिंबा जितशुका जितपद्मा कुमारिका ।।
श्रीकृष्णाकर्षणा देवी नित्यं युग्मस्वरूपिणी ।। ८२-१३१ ।।

नित्यं विहारिणी कांता रसिका कृष्णवल्लभा ।।
आमोदिनी मोदवती नंदनंदनभूषिता ।। ८२-१३२ ।।

दिव्यांबरा दिव्यहारा मुक्तामणिविभूषिता ।।
कुञ्जप्रिया कुञ्जवासा कुञ्जनायकनायिका ।। ८२-१३३ ।।

चारुरूपा चारुवक्त्रा चारुहेमांगदा शुभा ।।
श्रीकृष्णवेणुसंगीता मुरलीहारिणी शिवा ।। ८२-१३४ ।।

भद्रा भगवती शांता कुमुदा सुन्दरी प्रिया ।।
कृष्णरतिः श्रीकृष्णसहचारिणी ।। ८२-१३५ ।।

वंशीवटप्रियस्थाना युग्मायुग्मस्वरूपिणी ।।
भांडीरवासिनी शुभ्रा गोपीनाथप्रिया सखी ।। ८२-१३६ ।।

श्रुतिनिःश्वसिता दिव्या गोविंदरसदायिनी ।।
श्रीकृष्णप्रार्थनीशाना महानन्दप्रदायिनी ।। ८२-१३७ ।।

वैकुंठजनसंसेव्या कोटिलक्ष्मी सुखावहा ।।
कोटिकंदर्पलावण्या रतिकोटिरतिप्रदा ।। ८२-१३८ ।।

भक्तिग्राह्या भक्तिरूपा लावण्यसरसी उमा ।।
ब्रह्मरुद्रादिसंराध्या नित्यं कौतूहलान्विता ।। ८२-१३९ ।।

नित्यलीला नित्यकामा नित्यश्रृंगारभूषिता ।।
नित्यवृन्दावनरसा नन्दनन्दनसंयुता ।। ८२-१४० ।।

गोपगिकामण्डलीयुक्ता नित्यं गोपालसंगता ।।
गोरसक्षेपणी शूरा सानन्दानन्ददायिनी ।। ८२-१४१ ।।

महालीला प्रकृष्टा च नागरी नगचारिणी ।।
नित्यमाघूर्णिता पूर्णा कस्तूरीतिलकान्विता ।। ८२-१४२ ।।

पद्मा श्यामा मृगाक्षी च सिद्धिरूपा रसावहा ।।
कोटिचन्द्रानना गौरी कोटिकोकिलसुस्वरा ।। ८२-१४३ ।।

शीलसौंदर्यनिलया नन्दनन्दनलालिता ।।
अशोकवनसंवासा भांडीरवनसङ्गता ।। ८२-१४४ ।।

कल्पद्रुमतलाविष्टा कृष्णा विश्वा हरिप्रिया ।।
अजागम्या भवागम्या गोवर्द्धनकृतालया ।। ८२-१४५ ।।

यमुनातीरनिलया शश्वद्गोविंदजल्पिनी ।।
शश्वन्मानवती स्निग्धा श्रीकृष्णपरिवन्दिता ।। ८२-१४६ ।।

कृष्णस्तुता कृष्णवृता श्रीकृष्णहृदयालया ।।
देवद्रुमफला सेव्या वृन्दावनरसालया ।। ८२-१४७ ।।

कोटितीर्थमयी सत्या कोटितीर्थफलप्रदा ।।
कोटियोगसुदुष्प्राप्या कोटियज्ञदुराश्रया ।। ८२-१४८ ।।

मनसा शशिलेखा च श्रीकोटिसुभगाऽनघा ।।
कोटिमुक्तसुखा सौम्या लक्ष्मीकोटिविलासिनी ।। ८२-१४९ ।।

तिलोत्तमा त्रिकालस्था त्रिकालज्ञाप्यधीश्वरी ।।
त्रिवेदज्ञा त्रिलोकज्ञा तुरीयांतनिवासिनी ।। ८२-१५० ।।

दुर्गाराध्या रमाराध्या विश्वाराध्या चिदात्मिका ।।
देवाराध्या पराराध्या ब्रह्माराध्या परात्मिका ।। ८२-१५१ ।।

शिवाराध्या प्रेमसाध्या भक्ताराध्या रसात्मिका ।।
कृष्णप्राणार्पिणी भामा शुद्धप्रेमविलासिनी ।। ८२-१५२ ।।

कृष्णाराध्या भक्तिसाध्या भक्तवृन्दनिषेविता ।।
विश्वाधारा कृपाधारा जीवधारातिनायिका ।। ८२-१५३ ।।

शुद्धप्रेममयी लज्जा नित्यसिद्धा शिरोमणिः ।।
दिव्यरूपा दिव्यभोगा दिव्यवेषा मुदान्विता ।। ८२-१५४ ।।

दिव्यांगनावृन्दसारा नित्यनूतनयौवना ।।
परब्रह्मावृता ध्येया महारूपा महोज्ज्वला ।। ८२-१५५ ।।

कोटिसूर्यप्रभा कोटिचन्द्रबिंबाधिकच्छविः ।।
कोमलामृतवागाद्या वेदाद्या वेददुर्लभा ।। ८२-१५६ ।।

कृष्णासक्ता कृष्णभक्ता चन्द्रावलिनिषेविता ।।
कलाषोडशसंपूर्णा कृष्णदेहार्द्धधारिणी ।। ८२-१५७ ।।

कृष्णबुद्धिः कृष्णसाराकृष्णरूपविहारिणी ।।
कृष्णकान्ता कृष्णधना कृष्णमोहनकारिणी ।। ८२-१५८ ।।

कृष्णदृष्टिः कृष्णगोत्री कृष्णदेवी कुलोद्वहा ।।
सर्वभूतस्थितावात्मा सर्वलोकनमस्कृता ।। ८२-१५९ ।।

कृष्णदात्री प्रेमधात्री स्वर्णगात्री मनोरमा ।।
नगधात्री यशोठात्री महादेवी शुभंकरी ।। ८२-१६० ।।

श्रीशेषदेवजननी अवतारगणप्रसूः ।।
उत्पलांकारविंदांका प्रसादांका द्वितीयका ।। ८२-१६१ ।।

रथांका कुंजरांका च कुंडलांकपदस्थिता ।।
छत्रांका विद्युदंका च पुष्पमालांकितापि च ।। ८२-१६२ ।।

दंडांका मुकुटांका च पूर्णचन्द्रा शुकांकिता ।।
कृष्णात्रहारपाका च वृन्दाकुंजविहारिणी ।। ८२-१६३ ।।

कृष्णप्रबोधनकरी कृष्णशेषान्नभोजिनी ।।
पद्मकेसरमध्यस्था संगीतागमवेदिनी ।। ८२-१६४ ।।

कोटिकल्पांतभ्रूभंगा अप्राप्तप्रलयाच्युता ।।
सर्वसत्त्वनिधिः पद्मशंखादिनिधिसेविता ।। ८२-१६५ ।।

अणिमादिगुणैश्वर्या देववृन्दविमोहिनी ।।
सस्वानन्दप्रदा सर्वा सुवर्णलतिकाकृतिः ।। ८२-१६६ ।।

कृष्णाभिसारसंकेता मालिनी नृत्यपंडिता ।।
गोपीसिंधुसकाशाह्वां गोपमंडपशोभिनी ।। ८२-१६७ ।।

श्रीकृष्णप्रीतिदा भीता प्रत्यंगपुलकांचिता ।।
श्रीकृष्णालिंगनरता गोविंदविरहाक्षमा ।। ८२-१६८ ।।

अनंतगुणसंपन्ना कृष्णकीर्तनलालसा ।।
बीजत्रयमयी मूर्तिः कृष्णानुग्रहवांछिता ।। ८२-१६९ ।।

विमलादिनिषेव्या च ललिताद्यार्चिता सती ।।
पद्मवृन्दस्थिता हृष्टा त्रिपुरापरिसेविता ।। ८२-१७० ।।

वृन्तावत्यर्चिता श्रद्धा दुर्ज्ञेया भक्तवल्लभा ।।
दुर्लभा सांद्रसौख्यात्मा श्रेयोहेतुः सुभोगदा ।। ८२-१७१ ।।

सारंगा शारदा बोधा सद्वृंदावनचारिणी ।।
ब्रह्मानन्दा चिदानन्दा ध्यानान्दार्द्धमात्रिका ।। ८२-१७२ ।।

गंधर्वा सुरतज्ञा च गोविंदप्राणसंगमा ।।
कृष्णांगभूषणा रत्नभूषणा स्वर्णभूषिता ।। ८२-१७३ ।।

श्रीकृष्णहृदयावासमुक्ताकनकनालि (सि) का ।।
सद्रत्नकंकणयुता श्रीमन्नीलगिरिस्थिता ।। ८२-१७४ ।।

स्वर्णनूपुरसंपन्ना स्वर्णकिंकिणिमंडिता ।।
अशेषरासकुतुका रंभोरूस्तनुमध्यमा ।। ८२-१७५ ।।

पराकृतिः पररानन्दा परस्वर्गविहारिणी ।।
प्रसूनकबरी चित्रा महासिंदूरसुन्दरी ।। ८२-१७६ ।।

कैशोरवयसा बाला प्रमदाकुलशेखरा ।।
कृष्णाधरसुधा स्वादा श्यामप्रेमविनोदिनी ।। ८२-१७७ ।।

शिखिपिच्छलसच्चूडा स्वर्णचंपकभूषिता ।।
कुंकुमालक्तकस्तूरीमंडिता चापराजिता ।। ८२-१७८ ।।

हेमहरान्वितापुष्पा हाराढ्या रसवत्यपि ।।
माधुर्य्यमधुरा पद्मा पद्महस्ता सुविश्रुता ।। ८२-१७९ ।।

भ्रूभंगाभंगकोदंडकटाक्षशरसंधिनी ।।
शेषदेवाशिरस्था च नित्यस्थलविहारिणी ।। ८२-१८० ।।

कारुण्यजलमध्यस्था नित्यमत्ताधिरोहिणी ।।
अष्टभाषवती चाष्टनायिका लक्षणान्विता ।। ८२-१८१ ।।

सुनूतिज्ञा श्रुतिज्ञा च सर्वज्ञा दुःखहारिणी ।।
रजोगुणेश्वरी चैव जरच्चंद्रनिभानना ।। ८२-१८२ ।।

केतकीकुसुमाभासा सदा सिंधुवनस्थिता ।।
हेमपुष्पाधिककरा पञ्चशक्तिमयी हिता ।। ८२-१८३ ।।

स्तनकुभी नराढ्या च क्षीणापुण्या यशस्वनी ।।
वैराजसूयजननी श्रीशा भुवनमोहिनी ।। ८२-१८४ ।।

महाशोभा महामाया महाकांतिर्महास्मृतिः ।।
महामोहा महाविद्या महाकीर्तिंर्महारतिः ।। ८२-१८५ ।।

महाधैर्या महावीर्या महाशक्तिर्महाद्युतिः ।।
महागौरी महासंपन्महाभोगविलासिनी ।। ८२-१८६ ।।

समया भक्तिदाशोका वात्सल्यरसदायिनी ।।
सुहृद्भक्तिप्रदा स्वच्छा माधुर्यरसवर्षिणी ।। ८२-१८७ ।।

भावभक्तिप्रदा शुद्धप्रेमभक्तिविधायिनी ।।
गोपरामाभिरामा च क्रीडारामा परेश्वरी ।। ८२-१८८ ।।

नित्यरामा चात्मरामा कृष्णरामा रमेश्वरी ।।
एकानैकजगद्व्याप्ता विश्वलीलाप्रकाशिनी ।। ८२-१८९ ।।

सरस्वतीशा दुर्गेशा जगदीशा जगद्विधिः ।।
विष्णुवंशनिवासा च विष्णुवंशसमुद्भवा ।। ८२-१९० ।।

विष्णुवंशस्तुता कर्त्री विष्णुवंशावनी सदा ।।
आरामस्था वनस्था च सूर्य्यपुत्र्यवगाहिनी ।। ८२-१९१ ।।

प्रीतिस्था नित्ययंत्रस्था गोलोकस्था विभूतिदा ।।
स्वानुभूतिस्थिता व्यक्ता सर्वलोकनिवासिनी ।। ८२-१९२ ।।

अमृता ह्यद्भुता श्रीमन्नारायणसमीडिता ।।
अक्षरापि च कूटस्था महापुरुषसंभवा ।। ८२-१९३ ।।

औदार्यभावसाध्या च स्थूलसूक्ष्मातिरूपिणी ।।
शिरीषपुष्पमृदुला गांगेयमुकुरप्रभा ।। ८२-१९४ ।।

नीलोत्पलजिताक्षी च सद्रत्नकवरान्विता ।।
प्रेमपर्यकनिलया तेजोमंडलमध्यगा ।। ८२-१९५ ।।

कृष्णांगगोपनाऽभेदा लीलावरणनायिका ।।
सुधासिंधुसमुल्लासामृतास्यंदविधायिनी ।। ८२-१९६ ।।

कृष्णचित्ता रासचित्ता प्रेमचित्ता हरिप्रिया ।।
अचिंतनगुणग्रामा कृष्णलीला मलापहा ।। ८२-१९७ ।।

राससिंधुशशांका च रासमंडलमंडीनी ।।
नतव्रता सिंहरीच्छा सुमीर्तिः सुखंदिता ।। ८२-१९८ ।।

गोपीचूडामणिर्गोपीगणेड्या विरजाधिका ।।
गोपप्रेष्ठा गोपकन्या गोपनारी सुगोपिका ।। ८२-१९९ ।।

गोपधामा सुदामांबा गोपाली गोपमोहिनी ।।
गोपभूषा कृष्णभूषा श्रीवृन्दावनचंद्रिका ।। ८२-२०० ।।

वीणादिघोषनिरता रासोत्सवविकासिनी ।।
कृष्णचेष्टा परिज्ञाता कोटिकंदर्पमोहिनी ।। ८२-२०१ ।।

श्रीकृष्ण गुणनागाढ्या देवसुंदरिमोहिनी ।।
कृष्णचंद्रमनोज्ञा च कृष्णदेवसहोदरी ।। ८२-२०२ ।।

कृष्णाभिलाषिणी कृष्णप्रेमानुग्रहवांछिता ।।
क्षेमा च मधुरालापा भ्रुवोमाया सुभद्रिका ।। ८२-२०३ ।।

प्रकृतिः परमानंदा नीपद्रुमतलस्थिता ।।
कृपाकटाक्षा बिंबोष्टी रंभा चारुनितंबिनी ।। ८२-२०४ ।।

स्मरकेलिनिधाना च गंडताटंकमंडिता ।।
हेमाद्रिकांतिरुचिरा प्रेमाद्या मदमंथरा ।। ८२-२०५ ।।

कृष्णचिंता प्रेमचिंता रतिचिन्ता च कृष्णदा ।।
रासचिंता भावचिंता शुद्धचंता महारसा ।। ८२-२०६ ।।

कृष्णादृष्टित्रुटियुगा दृष्टिपक्ष्मिविनिंदिनी ।।
कन्दर्पजननी मुख्या वैकुंठगतिदायिनी ।। ८२-२०७ ।।

रासभावा प्रियाश्लिष्टा प्रेष्ठा प्रथमनायिका ।।
शुद्धादेहिनी च श्रीरामा रसमञ्जरी ।। ८२-२०८ ।।

सुप्रभावा शुभाचारा स्वर्णदी नर्मदांबिका ।।
गोमती चंद्रभागेड्या सरयूस्ताम्रपर्णिसूः ।। ८२-२०९ ।।

निष्कलंकचरित्रा च निर्गुणा च निरंजना ।।
एतन्नामसहस्रं तु युग्मरूपस्य नारद ।। ८२-२१० ।।

पठनीयं प्रयत्नेन वृन्दावनरसावहे ।।
महापापप्रशमनं वंध्यात्वविनिवर्तकम् ।। ८२-२११ ।।

दारिद्र्य शमनं रोगनाशनं कामदं महत् ।।
पापापहं वैरिहरं राधामाधवभक्तिदम् ।। ८२-२१२ ।।

नमस्तस्मै भगवते कृष्णायाकुंठमेधसे ।।
राधासंगसुधासिंधौ नमो नित्यविहारिणे ।। ८२-२१३ ।।

राधादेवी जगत्कर्त्री जगत्पालनतगत्परा ।।
जगल्लयविधात्री च सर्वेशी सर्वसूतिका ।। ८२-२१४ ।।

तस्या नामसहस्रं वै मया प्रोक्तं मुनीश्वर ।।
भुक्तिमुक्तिप्रदं दिव्यं किं भूयः श्रोतुमिच्छसि ।। ८२-२१५ ।।

इति श्रीबृहन्नारदीयपुराणे पूर्वभागे बृहदुपाख्याने तृतीयपादे राधाकृष्ण सहस्रनामकथनं नाम व्द्यशीतितमोऽध्यायः ।। ८२ ।।