महाभारतम्-14-आश्वमेधिकपर्व-013

by वेदव्यासः

← आश्वमेधिकपर्व-012

महाभारतम् चतुर्दशपर्व महाभारतम्-14-आश्वमेधिकपर्व-013 वेदव्यासः

आश्वमेधिकपर्व-014 →

महाभारतम्/आश्वमेधिकपर्व

1. 001
2. 002
3. 003
4. 004
5. 005
6. 006
7. 007
8. 008
9. 009
10. 010
11. 011
12. 012
13. 013
14. 014
15. 015
16. 016
17. 017
18. 018
19. 019
20. 020
21. 021
22. 022
23. 023
24. 024
25. 025
26. 026
27. 027
28. 028
29. 029
30. 030
31. 031
32. 032
33. 033
34. 034
35. 035
36. 036
37. 037
38. 038
39. 039
40. 040
41. 041
42. 042
43. 043
44. 044
45. 045
46. 046
47. 047
48. 048
49. 049
50. 050
51. 051
52. 052
53. 053
54. 054
55. 055
56. 056
57. 057
58. 058
59. 059
60. 060
61. 061
62. 062
63. 063
64. 064
65. 065
66. 066
67. 067
68. 068
69. 069
70. 070
71. 071
72. 072
73. 073
74. 074
75. 075
76. 076
77. 077
78. 078
79. 079
80. 080
81. 081
82. 082
83. 083
84. 084
85. 085
86. 086
87. 087
88. 088
89. 089
90. 090
91. 091
92. 092
93. 093
94. 094
95. 095
96. 096
97. 097
98. 098
99. 099
100. 100
101. 101
102. 102
103. 103
104. 104
105. 105
106. 106
107. 107
108. 108
109. 109
110. 110
111. 111
112. 112
113. 113
114. 114
115. 115
116. 116
117. 117
118. 118

कामस्य शक्तिकथनेन दुर्जयत्वकथनपूर्वकं तज्जयोपायकथनम्।। 1 ।।

वासुदेव उवाच।	14-13-1x
न बाह्यं द्रव्यमुत्सृज्य सिद्धिर्भवति भारत। शारीरं द्रव्यमुत्सृज्य सिद्धिर्बवति वा न वा।।	14-13-1a 14-13-1b
बाह्यद्रव्यविमुक्तस्य शारीरेषु च गृह्यतः। यो धर्मो यत्सुखं चैव द्विषतामस्तु तत्तव।।	14-13-2a 14-13-2b
द्व्यक्षरस्तु भवेन्मृत्युस्त्र्यक्षरं ब्रह्म शाश्वतम्। ममेति द्व्यक्षरो मृत्युर्नममेति च शाश्वतम्।।	14-13-3a 14-13-3b
ब्रह्ममृत्यू ततो राजन्नात्मन्येव व्यवस्थितौ। अदृश्यमानौ भूतानि योधयेतामसंशयम्।।	14-13-4a 14-13-4b
अविनाशोऽस्य तत्त्वस्य नियतो यदि भारत। भित्त्वा शरीरं भूतानामहिंसां प्रतिपद्यते।।	14-13-5a 14-13-5b
लब्ध्वा हि पृथिवीं कृत्स्नां सहस्थावरजङ्गमाम्। ममत्वं यस्य नैव स्यात्किं तया स करिष्यति।।	14-13-6a 14-13-6b
अथवा वसतः पार्थ वने वन्येन जीवतः। ममता यस्य वित्तेषु मृत्योरांस्ये स वर्तते।।	14-13-7a 14-13-7b
ब्राह्यान्तराणां शत्रूणां स्वभावं पश्य भारत। यन्न पश्यति तद्भूतं मुच्यते स महाभयात्।।	14-13-8a 14-13-8b
द्योगी योगं सारमार्गं विचिन्त्य।।	14-13-9f
नयो धर्मो नियमस्तस्य मूलम्।।	14-13-10e
अत्र गाथाः कामगीताः कीर्तयन्ति पुराविदः। शृणु सङ्कीर्त्यमानास्ता अखिलेन युधिष्ठिर।।	14-13-11a 14-13-11b
काम उवाच।	14-13-12x
नाहं शक्योऽनुपायेन हन्तुं भूतेन केनचित्।।	14-13-12a
यो मां प्रयतते हन्तुं ज्ञात्वा प्रहरणे बलम्। तस्य तस्मिन्प्रहरणे पुनः प्रादुर्भवाम्यहम्।।	14-13-13a 14-13-13b
यो मां प्रयतते हन्तुं यज्ञैर्विविधदक्षिणैः। जङ्गमेष्विव धर्मात्मा पुनः प्रादुर्भवाम्यहम्।।	14-13-14a 14-13-14b
यो मां प्रयतते हन्तुं वेदैर्वेदान्तसाधनैः। स्थावरेष्विव भूतात्मा तस्य प्रादुर्भवाम्यहम्।।	14-13-15a 14-13-15b
यो मां प्रयतते हन्तुं धृत्या सत्यपराक्रमः। भावो भवामि तस्याहं स च मां नावबुध्यते।।	14-13-16a 14-13-16b
यो मां प्रयतते हन्तुं तपसा संशितव्रतः। ततस्पपसि तस्यथ पुनः प्रादुर्भवाम्यहम्।।	14-13-17a 14-13-17b
यो मां प्रयतते हन्तुं मोक्षमास्थाय पण्डितः। तस्य मोक्षरतिस्थस्य नृत्यामि च हसामि च। अवध्यः सर्वभूतानामहमेकः सनातनः।।	14-13-18a 14-13-18b 14-13-18c
तस्मात्त्वमपि तं कामं यज्ञैर्विविधदक्षिणैः। धर्मे कुरु महाराज तत्र ते स भविष्यति।।	14-13-19a 14-13-19b
मा ते व्यथाऽस्तु निहतान्बन्धून्वीक्ष्य पुनःपुनः। न शक्यास्ते पुनर्द्रष्ट्रं येऽहतास्मिन्रणाजिरे।।	14-13-20a 14-13-20b
स त्वमिष्ट्वा महायज्ञैः समृद्धैराप्तदक्षिणैः। कीर्तिं लोके परां प्राप्य गतिमग्र्यां गमिष्यसि।।	14-13-21a 14-13-21b
।। इति श्रीमन्महाभारते आश्वमेधिकपर्वणि अश्वमेधपर्वणि त्रयोदशोऽध्यायः।। 13 ।।

14-13-1 न बाह्यस्य राज्यादेरर्थस्य त्यागात्त्यग्गी भवति किन्तु शरीरं कामादिकं त्यक्त्वैव सिद्धिर्मोक्षः नवेति शुष्कवैराग्यवतो विवेकशून्यस्य सिद्ध्यभावं सूचयति। उत्सृज्य सिद्धिर्भवति भारतेतिक.ध.पाठः।। 14-13-2 गृद्ध्य सक्तस्य यो धर्मः सः अधर्मएव यत्सुखं तद्दुःखमेव।। 14-13-3 मम त्वं संसारहेतुः तदभावो ब्रह्मप्राप्तिहेतुरित्यर्थः।।

आश्वमेधिकपर्व-012

पुटाग्रे अल्लिखितम्।

आश्वमेधिकपर्व-014