"रामायणम्/बालकाण्डम्/सर्गः ७" इत्यस्य संस्करणे भेदः

श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे बालकाण्डे सप्तमः सर्गः ॥१-७॥

तस्य अमात्या गुणैर् आसन् इक्ष्ह्वकोस्तु महात्मनः ।
मंत्रज्ञाः च इङ्गितज्ञाः च नित्यम् प्रिय हिते रताः ॥१-७-१॥

अष्टौ बभूवुः वीरस्य तस्य अमात्या यशस्विनः ।
शुचयः च अनुरक्ताः च राजकृत्येषु नित्यशः ॥१-७-२॥

धृष्टिर् जयन्तो विजयो सुराष्ट्रो राष्ट्र वर्धनः ।
अकोपो धर्मपालः च सुमंत्रः च अष्टमो अर्थवित् ॥१-७-३॥

ऋत्विजौ द्वौ अभिमतौ तस्याः ताम् ऋषि सत्तमौ ।
वशिष्ठो वामदेवः च मंत्रिणः च तथा अपरे ॥१-७-४॥

सुयज्ञो अपि अथ जाबालिः काशय्पो अपि अथ गौतमः ।
मार्कण्डेयः तु दीर्घायुः तथा कात्यायनो द्विजः ॥१-७-५॥

एतैः ब्रह्मर्षिभिर् नित्यम् ऋत्विजः तस्य पौर्वकाः ।
विद्या विनीता ह्रीमंतः कुशला नियतेन्द्रियाः ॥१-७-६॥

श्रीमन्तः च महात्मनः शास्त्रज्ञा धृढ विक्रमाः ।
कीर्तिमन्तः प्रणिहिता यथा वचन कारिणः ॥१-७-७॥

तेजः क्षमा यशः प्राप्ताः स्मित पूर्व अभिभाषिणः ।
क्रोधात् काम अर्थ हेतोर् वा न ब्रूयुर् अनृतम् वचः ॥१-७-८॥

तेषाम् अविदितम् किंचत् श्वेषु नास्ति परेषु वा ।
क्रियमाणम् कृतम् वा अपि चारेण अपि चिकीर्षितम् ॥१-७-९॥

कुशला व्य्वहारेषु सौहृदेषु परीक्षिताः ।
प्राप्त कालम् यथा दण्डम् धारयेयुः सुतेषु अपि ॥१-७-१०॥

कोश संग्रहणे युक्ता बलस्य च परिग्रहे ।
अहितम् च अपि पुरुषम् न हिंस्युर् अविदूषकम् ॥१-७-११॥

वीराः च नियतोत्साहा राज शास्त्रम् अनुष्ठिताः ।
शुचीनाम् रक्षितारः च नित्यम् विषय वासिनाम् ॥१-७-१२॥

ब्रह्म क्षत्रम् अहिंसन्तः ते कोशम् समपूरयन् ।
सुतीक्ष्ण दण्डाः संप्रेक्ष्य पुरुषस्य बलाबलम् ॥१-७-१३॥

शुचीनाम् एक बुद्धीनाम् सर्वेषाम् संप्रजानताम् ।
न आसीत् पुरे वा राष्ट्रे वा मृषा वादी नरः क्वचित् ॥१-७-१४॥

कश्चिन् न दुष्टः तत्र आसीत् पर दार रतिर् नरः ।
प्रशांतम् सर्वम् एव असीत् राष्ट्रम् पुरवरम् च तत् ॥१-७-१५॥

सु वासस सु वेषाः च ते च सर्वे शुचिव्रताः ।
हितार्थः च नरेन्द्रस्य जाग्रतो नय चक्षुषा ॥१-७-१६॥

गुरोर् गुण गृहीताः च प्रख्याताः च पराक्रमे ।
विदेशेषु अपि विज्ञाता सर्वतो बुद्धि निश्चयाः ॥१-७-१७॥

अभितो गुणवन्तः च न च आसन् गुण वर्जिताः ।
सन्धि विग्रह तत्वज्ञाः प्रकृत्या संपदान्विताः ॥१-७-१८॥

मंत्र संवरणे शक्ताः शक्ताः सूक्ष्मासु बुद्धिषु ।
नीति शास्त्र विशेषज्ञाः सततम् प्रिय वादिनः ॥१-७-१९॥

ईदृशैः तैः अमात्यैः च राजा दशरथोऽनघः ।
उपपन्नो गुणोपेतैः अन्वशासद् वसुंधराम् ॥१-७-२०॥

अवेक्षमाणः चारेण प्रजा धर्मेण रक्षयन् ।
प्रजानाम् पालनम् कुर्वन् अधर्मम् परिवर्जयन् ॥१-७-२१॥

विश्रुतः त्रिषु लोकेषु वदान्यः सत्य संगरः ।
स तत्र पुरुषव्याघ्रः शशास पृथ्वीम् इमाम् ॥१-७-२२॥

न अध्यगच्छत् विशिष्टम् वा तुल्यम् वा शत्रुम् आत्मनः ।
मित्रवान् नत सामन्तः प्रताप हत कण्टकः ।
स शशास जगत् राजा दिवि देव पतिर् यथा ॥१-७-२३॥

तैः मंत्रिभिः मंत्र हितेः निविष्टैःवृतोऽनुरक्तैः कुशलैः समर्थैः ।
स पार्थिवो दीप्तिम् अवाप युक्तःतेजोमयैः गोभिः इव उदितः अर्कः ॥१-७-२४॥

इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये बालकाण्डे सप्तमः सर्गः ॥१-७॥

@@ पङ्क्तिः १०: / पङ्क्तिः १०: @@
 {{रामायणम्/बालकाण्डम्}}
-'''श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे बालकाण्डे सप्तमः सर्गः ॥१-७॥'''<BR><BR>
+<poem>
-तस्य अमात्या गुणैर् आसन् इक्ष्ह्वकोस्तु महात्मनः ।<BR>
+'''श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे बालकाण्डे सप्तमः सर्गः ॥१-७॥'''
-मंत्रज्ञाः च इङ्गितज्ञाः च नित्यम् प्रिय हिते रताः ॥१-७-१॥<BR><BR>
+तस्य अमात्या गुणैर् आसन् इक्ष्ह्वकोस्तु महात्मनः ।
-अष्टौ बभूवुः वीरस्य तस्य अमात्या यशस्विनः ।<BR>
+मंत्रज्ञाः च इङ्गितज्ञाः च नित्यम् प्रिय हिते रताः ॥१-७-१॥
-शुचयः च अनुरक्ताः च राजकृत्येषु नित्यशः ॥१-७-२॥<BR><BR>
+अष्टौ बभूवुः वीरस्य तस्य अमात्या यशस्विनः ।
-धृष्टिर् जयन्तो विजयो सुराष्ट्रो राष्ट्र वर्धनः ।<BR>
+शुचयः च अनुरक्ताः च राजकृत्येषु नित्यशः ॥१-७-२॥
-अकोपो धर्मपालः च सुमंत्रः च अष्टमो अर्थवित् ॥१-७-३॥<BR><BR>
+धृष्टिर् जयन्तो विजयो सुराष्ट्रो राष्ट्र वर्धनः ।
-ऋत्विजौ द्वौ अभिमतौ तस्याः ताम् ऋषि सत्तमौ  ।<BR>
+अकोपो धर्मपालः च सुमंत्रः च अष्टमो अर्थवित् ॥१-७-३॥
-वशिष्ठो वामदेवः च मंत्रिणः च तथा अपरे  ॥१-७-४॥<BR><BR>
+ऋत्विजौ द्वौ अभिमतौ तस्याः ताम् ऋषि सत्तमौ  ।
-सुयज्ञो अपि अथ जाबालिः काशय्पो अपि अथ गौतमः ।<BR>
+वशिष्ठो वामदेवः च मंत्रिणः च तथा अपरे  ॥१-७-४॥
-मार्कण्डेयः तु दीर्घायुः तथा कात्यायनो द्विजः ॥१-७-५॥<BR>
-एतैः ब्रह्मर्षिभिर् नित्यम् ऋत्विजः तस्य पौर्वकाः ।<BR><BR>
+सुयज्ञो अपि अथ जाबालिः काशय्पो अपि अथ गौतमः ।
-विद्या विनीता ह्रीमंतः कुशला नियतेन्द्रियाः ॥१-७-६॥<BR>
+मार्कण्डेयः तु दीर्घायुः तथा कात्यायनो द्विजः ॥१-७-५॥
-श्रीमन्तः च महात्मनः शास्त्रज्ञा धृढ विक्रमाः ।<BR>
-कीर्तिमन्तः प्रणिहिता यथा वचन कारिणः ॥१-७-७॥<BR>
-तेजः क्षमा यशः प्राप्ताः स्मित पूर्व अभिभाषिणः ।<BR><BR>
+एतैः ब्रह्मर्षिभिर् नित्यम् ऋत्विजः तस्य पौर्वकाः ।
-क्रोधात् काम अर्थ हेतोर् वा न ब्रूयुर् अनृतम् वचः ॥१-७-८॥<BR>
+विद्या विनीता ह्रीमंतः कुशला नियतेन्द्रियाः ॥१-७-६॥
-तेषाम् अविदितम् किंचत् श्वेषु नास्ति परेषु वा  ।<BR>
-क्रियमाणम् कृतम् वा अपि चारेण अपि चिकीर्षितम्  ॥१-७-९॥<BR><BR>
+श्रीमन्तः च महात्मनः शास्त्रज्ञा धृढ विक्रमाः ।
-कुशला व्य्वहारेषु सौहृदेषु परीक्षिताः  ।<BR>
+कीर्तिमन्तः प्रणिहिता यथा वचन कारिणः ॥१-७-७॥
-प्राप्त कालम् यथा दण्डम् धारयेयुः सुतेषु अपि  ॥१-७-१०॥<BR><BR>
+तेजः क्षमा यशः प्राप्ताः स्मित पूर्व अभिभाषिणः ।
-कोश संग्रहणे युक्ता  बलस्य च परिग्रहे ।<BR>
+क्रोधात् काम अर्थ हेतोर् वा न ब्रूयुर् अनृतम् वचः ॥१-७-८॥
-अहितम् च अपि पुरुषम् न हिंस्युर् अविदूषकम् ॥१-७-११॥<BR><BR>
+तेषाम् अविदितम् किंचत् श्वेषु नास्ति परेषु वा  ।
-वीराः च नियतोत्साहा राज शास्त्रम् अनुष्ठिताः  ।<BR>
+क्रियमाणम् कृतम् वा अपि चारेण अपि चिकीर्षितम्  ॥१-७-९॥
-शुचीनाम् रक्षितारः च नित्यम् विषय वासिनाम् ॥१-७-१२॥<BR><BR>
+कुशला व्य्वहारेषु सौहृदेषु परीक्षिताः  ।
-ब्रह्म क्षत्रम् अहिंसन्तः  ते कोशम् समपूरयन् ।<BR>
+प्राप्त कालम् यथा दण्डम् धारयेयुः सुतेषु अपि  ॥१-७-१०॥
-सुतीक्ष्ण दण्डाः संप्रेक्ष्य पुरुषस्य बलाबलम् ॥१-७-१३॥<BR><BR>
+कोश संग्रहणे युक्ता  बलस्य च परिग्रहे ।
-शुचीनाम् एक बुद्धीनाम् सर्वेषाम् संप्रजानताम् ।<BR>
+अहितम् च अपि पुरुषम् न हिंस्युर् अविदूषकम् ॥१-७-११॥
-न आसीत् पुरे वा राष्ट्रे वा मृषा वादी नरः क्वचित् ॥१-७-१४॥<BR><BR>
+वीराः च नियतोत्साहा राज शास्त्रम् अनुष्ठिताः  ।
-कश्चिन् न दुष्टः तत्र आसीत् पर दार रतिर् नरः ।<BR>
+शुचीनाम् रक्षितारः च नित्यम् विषय वासिनाम् ॥१-७-१२॥
-प्रशांतम् सर्वम् एव असीत् राष्ट्रम् पुरवरम् च तत् ॥१-७-१५॥<BR><BR>
+ब्रह्म क्षत्रम् अहिंसन्तः  ते कोशम् समपूरयन् ।
-सु वासस सु वेषाः च ते च सर्वे शुचिव्रताः ।<BR>
+सुतीक्ष्ण दण्डाः संप्रेक्ष्य पुरुषस्य बलाबलम् ॥१-७-१३॥
-हितार्थः च नरेन्द्रस्य जाग्रतो नय चक्षुषा  ॥१-७-१६॥<BR><BR>
+शुचीनाम् एक बुद्धीनाम् सर्वेषाम् संप्रजानताम् ।
-गुरोर् गुण गृहीताः च प्रख्याताः च पराक्रमे ।<BR>
+न आसीत् पुरे वा राष्ट्रे वा मृषा वादी नरः क्वचित् ॥१-७-१४॥
-विदेशेषु अपि विज्ञाता सर्वतो बुद्धि निश्चयाः  ॥१-७-१७॥<BR><BR>
+कश्चिन् न दुष्टः तत्र आसीत् पर दार रतिर् नरः ।
-अभितो गुणवन्तः च न च आसन् गुण वर्जिताः ।<BR>
+प्रशांतम् सर्वम् एव असीत् राष्ट्रम् पुरवरम् च तत् ॥१-७-१५॥
-सन्धि विग्रह तत्वज्ञाः प्रकृत्या संपदान्विताः ॥१-७-१८॥<BR><BR>
+सु वासस सु वेषाः च ते च सर्वे शुचिव्रताः ।
-मंत्र संवरणे शक्ताः शक्ताः सूक्ष्मासु बुद्धिषु ।<BR>
+हितार्थः च नरेन्द्रस्य जाग्रतो नय चक्षुषा  ॥१-७-१६॥
-नीति शास्त्र विशेषज्ञाः सततम् प्रिय वादिनः ॥१-७-१९॥<BR><BR>
+गुरोर् गुण गृहीताः च प्रख्याताः च पराक्रमे ।
-ईदृशैः तैः अमात्यैः च राजा दशरथोऽनघः ।<BR>
+विदेशेषु अपि विज्ञाता सर्वतो बुद्धि निश्चयाः  ॥१-७-१७॥
-उपपन्नो गुणोपेतैः अन्वशासद् वसुंधराम् ॥१-७-२०॥<BR><BR>
+अभितो गुणवन्तः च न च आसन् गुण वर्जिताः ।
-अवेक्षमाणः चारेण प्रजा धर्मेण रक्षयन् ।<BR>
+सन्धि विग्रह तत्वज्ञाः प्रकृत्या संपदान्विताः ॥१-७-१८॥
-प्रजानाम् पालनम् कुर्वन् अधर्मम् परिवर्जयन् ॥१-७-२१॥<BR>
-विश्रुतः त्रिषु लोकेषु वदान्यः सत्य संगरः ।<BR>
-स तत्र पुरुषव्याघ्रः शशास पृथ्वीम् इमाम् ॥१-७-२२॥<BR><BR>
+मंत्र संवरणे शक्ताः शक्ताः सूक्ष्मासु बुद्धिषु ।
-न अध्यगच्छत् विशिष्टम् वा तुल्यम् वा शत्रुम् आत्मनः ।<BR>
+नीति शास्त्र विशेषज्ञाः सततम् प्रिय वादिनः ॥१-७-१९॥
-मित्रवान् नत सामन्तः प्रताप हत कण्टकः ।<BR>
-स शशास जगत् राजा दिवि देव पतिर् यथा ॥१-७-२३॥<BR><BR>
+ईदृशैः तैः अमात्यैः च राजा दशरथोऽनघः ।
-तैः मंत्रिभिः मंत्र हितेः निविष्टैः<BR>वृतोऽनुरक्तैः कुशलैः समर्थैः ।<BR>
+उपपन्नो गुणोपेतैः अन्वशासद् वसुंधराम् ॥१-७-२०॥
-स  पार्थिवो दीप्तिम् अवाप युक्तः<BR>तेजोमयैः गोभिः इव उदितः अर्कः   ॥१-७-२४॥<BR><BR>
+अवेक्षमाणः चारेण प्रजा धर्मेण रक्षयन् ।
+प्रजानाम् पालनम् कुर्वन् अधर्मम् परिवर्जयन् ॥१-७-२१॥
+विश्रुतः त्रिषु लोकेषु वदान्यः सत्य संगरः ।
+स तत्र पुरुषव्याघ्रः शशास पृथ्वीम् इमाम् ॥१-७-२२॥
+न अध्यगच्छत् विशिष्टम् वा तुल्यम् वा शत्रुम् आत्मनः ।
-'''इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये बालकाण्डे सप्तमः सर्गः ॥१-७॥'''<BR><BR>
+मित्रवान् नत सामन्तः प्रताप हत कण्टकः ।
+स शशास जगत् राजा दिवि देव पतिर् यथा ॥१-७-२३॥
+तैः मंत्रिभिः मंत्र हितेः निविष्टैःवृतोऽनुरक्तैः कुशलैः समर्थैः ।
+स  पार्थिवो दीप्तिम् अवाप युक्तःतेजोमयैः गोभिः इव उदितः अर्कः   ॥१-७-२४॥
+'''इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये बालकाण्डे सप्तमः सर्गः ॥१-७॥'''
+</poem>
 [[fr:Râmâyana (trad. Roussel)/Bâlakânda/VII]]