महाभारतम्-09-शल्यपर्व-048

विकिस्रोतः तः
← शल्यपर्व-047 महाभारतम्
नवमपर्व
महाभारतम्-09-शल्यपर्व-048
वेदव्यासः
शल्यपर्व-049 →
  1. 001
  2. 002
  3. 003
  4. 004
  5. 005
  6. 005ब
  7. 006
  8. 007
  9. 008
  10. 009
  11. 010
  12. 011
  13. 012
  14. 013
  15. 014
  16. 015
  17. 016
  18. 017
  19. 018
  20. 019
  21. 020
  22. 021
  23. 022
  24. 023
  25. 024
  26. 025
  27. 026
  28. 027
  29. 028
  30. 029
  31. 030
  32. 031
  33. 032
  34. 033
  35. 034
  36. 035
  37. 036
  38. 037
  39. 038
  40. 039
  41. 040
  42. 041
  43. 042
  44. 043
  45. 044
  46. 045
  47. 046
  48. 047
  49. 048
  50. 049
  51. 050
  52. 051
  53. 052
  54. 053
  55. 054
  56. 055
  57. 056
  58. 057
  59. 058
  60. 059
  61. 060
  62. 061
  63. 062
  64. 063
  65. 064
  66. 065
  67. 066

देवैर्वरुणस्य जलाधिपत्येऽभिषेचनम्।। 1 ।। बलभद्रस्याग्नितीर्थकौबेरतीर्थगमनं तन्महिमानुवर्णनं च।। 2 ।।

जनमेजय उवाच। 9-16-1x
अत्यद्भुतमिदं ब्रह्मञ्श्रुतवानस्मि तत्त्वतः।
अभिषेकं कुमारस्य विस्तरेण यथाविधि।।
9-16-1a
9-16-1b
यच्छ्रुत्वा पूतमात्मानं विजानामि तपोधन।
प्रहृष्टानि च रोमाणि प्रसन्नं च मनो मम।।
9-16-2a
9-16-2b
अभिषेकं कुमारस्य दैत्यानां च वधं तथा।
श्रुत्वा मे परमा प्रीतिर्भूयः कौतूहलं हि मे।।
9-16-3a
9-16-3b
अपाम्पतिः कथं ह्यस्मिन्नभिषिक्तः पुरा सुरैः।
तन्मे ब्रूहि महाप्रज्ञ कुशलो ह्यसि सत्तम।।
9-16-4a
9-16-4b
वैशम्पायन उवाच। 9-16-5x
शृणु राजन्निदं चित्रं पूर्वकाले यथाऽभवत्।। 9-16-5a
आदौ कृतयुगे राजन्वर्तमाने यथाविधि।
वरुणं देवताः सर्वाः समेत्येदमथाब्रुवन्।।
9-16-6a
9-16-6b
यथाऽस्मान्सुरराट् शक्रो भयेभ्यः पाति सर्वदा।
तथा त्वमपि सर्वासां सरितां वै पतिर्भव।।
9-16-7a
9-16-7b
वासश्च ते सदा देव सागरे मकरालये।
समुद्रोऽयं तव वशे भविष्यति नदीपतिः।।
9-16-8a
9-16-8b
सोमेन सार्धं च तव हानिवृद्वी भविष्यतः।
एवमस्त्विति तान्देवान्वरुणो वाक्यमब्रवीत्।।
9-16-9a
9-16-9b
समागम्य ततः सर्वे वरुणं सागरालयम्।
अपाम्पतिं प्रचक्रुर्हि विधिदृष्टेन कर्मणा।।
9-16-10a
9-16-10b
अभिषिच्य ततो देवा वरुणं यादसाम्पतिम्।
जग्मुः स्वान्येव स्थानानि पूजयित्वा जलेश्वरम्।।
9-16-11a
9-16-11b
अभिषिक्तस्ततो देवैर्वरुणोऽपि महायशाः।
सरितः सागरांश्चैव नदांश्चापि सरांसि च।
पालयामास विधिना यथा देवाञ्शतक्रतुः।।
9-16-12a
9-16-12b
9-16-12c
ततस्त्रत्राप्युपस्पृश्य दत्त्वा च विविधं वसु।
अग्नितीर्थं महाप्राज्ञो जगामाथ प्रलम्बहा।
नष्टो न दृश्यते यत्र शमीगर्भे दुताशनः।।
9-16-13a
9-16-13b
9-16-13c
लोकालोकविनाशे च प्रादुर्भूते तदाऽनघ।
उपतस्थुः सुरा यत्र सर्वलोकपितामहम्।।
9-16-14a
9-16-14b
अग्निः प्रनष्टो भगवान्कारणं च न विद्महे।
सर्वभूतक्षयो राजन्सम्पादय विभोऽनलम्।।
9-16-15a
9-16-15b
जनमेजय उवाच। 9-16-16x
किमर्थं भगवानग्निः प्रनष्टो लोकभावनाः।
विज्ञातश्च कथं देवैस्तन्ममाचक्ष्व तत्त्वतः।।
9-16-16a
9-16-16b
वैशम्पायन उवाच। 9-16-17x
भृगोः शापाद्भृशं भीतो जातवेदाः प्रतापवान्।
शमीगर्भमथासाद्य ननाश भगवांस्ततः।।
9-16-17a
9-16-17b
प्रनष्टे तु तदा वह्नौ देवाः सर्वे सवासवाः।
अन्वैषन्त तदा नष्टं ज्वलनं भृशदुःखिताः।।
9-16-18a
9-16-18b
ततोऽग्नितीर्थमासाद्य शमीगर्भस्थमेव हि।
ददृशुर्ज्वलनं तत्र वसमानं यथाविधि।।
9-16-19a
9-16-19b
देवाः सर्वे नरव्याघ्र बृहस्पतिपुरोगमाः।
ज्वलनं तं समासाद्य प्रीताऽभूवन्सवासवाः।।
9-16-20a
9-16-20b
पुनर्यथागतं जग्मुः सर्वभक्षश्च सोऽभवत्।
भृगोः शापान्महाभाग यदुक्तं ब्रह्मवादिना।।
9-16-21a
9-16-21b
तत्राप्याप्लुत्य मतिमान्ब्रह्मशापान्मुमोच ह।। 9-16-22a
तत्राप्लुत्य ततो ब्रह्मा सह देवैः प्रभुः पुरा।
ससर्ज चान्नानि तथा देवतानां यथाविधि।।
9-16-23a
9-16-23b
तत्र स्नात्वा च दत्त्वा च वसूनि विविधानि च।
कौबेरं प्रययौ तीर्थं यत्र तप्त्वा महत्तपः।।
9-16-24a
9-16-24b
धनाधिपत्यं सम्प्राप्तो राजन्नैलबिलः प्रभुः।। 9-16-25a
तत्रस्थमेव तं राजन्धनानि निधयस्तथा।
उपतद्धतुर्नरश्रेष्ठ तत्तीर्थं लाङ्गली बलः।।
9-16-26a
9-16-26b
गत्वा स्नात्वा च विधिवद्ब्राह्मणेभ्यो धनं ददौ।
ददृशे तत्र तत्स्थानं कौबेरे काननोत्तमे।।
9-16-27a
9-16-27b
पुरा यत्र तपस्तप्तं विपुलं सुमहात्मना।
यक्षराज्ञा कुबेरेण वरा लब्धाश्च पुष्कलाः।।
9-16-28a
9-16-28b
धनाधिपत्यं सख्यं च रुद्रेणामिततेजसा।
सुरत्वं लोकपालत्वं पुत्रं च नलकूबरम्।।
9-16-29a
9-16-29b
यत्र लेभे महाबाहो धनाधिपतिरञ्जसा।
अभिषिक्तश्च तत्रैव समागम्य मरुद्गणैः।।
9-16-30a
9-16-30b
वाहनं चास्य तद्दत्तं हंसयुक्तं मनोजवम्।
विमानं पुष्पकं दिव्यं नैर्ऋतैश्वर्यमेव च।।
9-16-31a
9-16-31b
तत्राप्लुत्य बलो राजन्दत्त्वा दायांश्च पुष्कलान्।
जगाम त्वरितो रामस्तीर्थं स्वेतानुलेपनः।।
9-16-32a
9-16-32b
निषेवितं सर्वसत्वैर्नाम्ना बदरपाचनम्।
नानर्तुकवनोपेतं सदा पुष्पफलं शुभम्।।
9-16-33a
9-16-33b
।। इति श्रीमन्महाभारते शल्यपर्वणि
ह्रदप्रवेशपर्वणि अष्टचत्वारिंशोऽध्यायः।। 48 ।।

[सम्पाद्यताम्]

9-16-25 ऐलबिलः कुबेरः।। 9-16-48 अष्टचत्वारिंशोऽध्यायः।।

शल्यपर्व-047 पुटाग्रे अल्लिखितम्। शल्यपर्व-049