नारदस्मृतिः/व्यवहारपदानि/वेतनस्यानपाकर्म
नारदस्मृतेः व्यवहारपदानि |
---|
भृतानां वेतनस्योक्तो दानादानविधिक्रमः । |
भृताय वेतनं दद्यात्कर्मस्वामी यथाक्रमम् । |
भृतावनिश्चितायां तु दशभागं समाप्नुयुः । |
कर्मोपकरणं चैषां क्रियां प्रति यदाहृतम् । |
कर्माकुर्वन्प्रतिश्रुत्य कार्यो दत्त्वा भृतिं बलात् । |
कालेऽपूर्णे त्यजेत्कर्म भृतिनाशोऽस्य चार्हति । |
भृतिषड्भागं आभाष्य पथि युग्यकृतं त्यजन् । |
अनयन्भाटयित्वा तु भाण्डवान्यानवाहने । |
अनयन्वाहकोऽप्येवं भृतिहानिं अवाप्नुयात् । |
भाण्डं व्यसनं आगच्छेद्यदि वाहकदोषतः । |
गवां शताद्वत्सतरी धेनुः स्याद्द्विशताद्भृतिः । |
उपानयेत्गा गोपाय प्रत्यहं रजनीक्षये । |
स्याच्चेद्गोव्यसनं गोपो व्यायच्छेत्तत्र शक्तितः । |
अव्यायच्छन्नविक्रोशन्स्वामिने चानिवेदयन् । |
नष्टविनष्टं कृमिभिः श्वहतं विषमे मृतम् । |
अजाविके तथारुद्धे वृकैः पाले त्वनायति । |
तासां चैवानिरुद्धानां चरन्तीनां मिथो वने । |
विघुष्य तु हृतं चौरैर्न पालो दातुं अर्हति । |
एतेन सर्वपालानां विवादः समुदाहृतः । |
शुल्कं गृहीत्वा पण्यस्त्री नेच्छन्ती द्विस्तदावहेत् । |
अयोनौ क्रमते यस्तु बहुभिर्वापि वासयेत् । |
पराजिरे गृहं कृत्वा स्तोमं दत्त्वा वसेत्तु यः । |
स्तोमवाहीनि भाण्डानि पूर्णकालान्युपानयेत् । |