|
किंच सहजानन्दसमुद्रेऽतिस्वच्छेऽत एव तुच्छीकृता सकला सकाय माया यस्मि
न्पुनश्च स्चमहिमनि विस्मापनपदे स्वत: सत्ये नतु कार्यापेक्षया मृदादिवत्सत्ये परमे
रहस्यत्यन्तगुह्य तदेतस्मिन्नेव प्रत्यगभिन्ने परशिव स कृती श्रीशंकरः किमादेयं हेयं च
किमिति नित्यमकृतैवमनुसंधानं सदैव कृतवान् ॥ २८ ॥ [ किमादेयमिति । स
श्रीशंकराचार्यः कृती । स हजेति । अत एव । अतीति । अत एव । तुच्छीकृ
तेति । अत एव । परेति । अत एव । स्वेति । स्वप्रभे । अत एव । विस्मापनेति ।
आश्चर्थस्थाने । अत एव । स्वत इति । अत एव । नित्ये । एतादृशे । एतस्मिन्ना
त्मत्वादपरोक्षे । परमे रहसि द्वैतशून्यत्वान्निरुपमनिर्जने स्थाने । इद्देदानीं किं तद्धयं
किंवाऽऽदेयामित्येवाकृत व्युत्थानेऽनुसंदव इत्यन्वयः ] ॥ २८ ॥
पुनर्वर्षतुं वर्णयति । विष्णुपदभागपि विद्युदुज्ज्वलकान्त्याऽनुसृतश्च मेघः प्रावृडा
गमनतो मलिनत्वं प्रापातोऽध्यवन्यपि भूमावपि विरागं को न भजेदपि तु सर्वोऽपि
वैराग्यमाणुयादेव । स्वागता वृत्तम् ॥ २९ ॥ [मेघो विष्णुपदभागपि ‘वियद्विष्णुपदम्
इत्यमरादाकाशभागपि । पक्षे विष्णुचरणभजनशीलोऽपीत्यर्थः । प्राडिति । पक्षे पक
षेणाऽऽसमन्तात्कामसुखं वर्षतीति तथा यावत्स्त्रीगुणविशिष्टरमणीकर्तृकस्वसमीपागमने
नेत्यर्थः । मलिनत्वं पाप नीलरुपोऽभूदित्यन्वयः । पक्ष उर्वश्यादिसमागमेन पुरूरवः
प्रभृतिवद्विवेकवैधुर्यमवापेत्यर्थः । तदेवं समासोक्तिसिद्धमर्थमर्थान्तरन्यासेनापि समर्थयति ।
विद्युदित्याद्युत्तरार्थेन । विद्युद्भिरुज्ज्वला रुकान्तिर्यस्याः सा तथा तया प्रावृषेति
यावत् । पक्षे विद्युद्वटुज्ज्वला दीप्ता रुकान्तिर्यस्यास्तयोक्तरमण्येत्यर्थः । अभिसृतश्चेत्
'कान्तार्थिनी तु या याति संकेतं साऽभिसारिका' |
इत्यमरादभिसारिकी भूयोपगतश्चेदित्यर्थः । एतादृशः कः पुरुषः । न्विति वितर्के ।
भवन्यपि वनमवलम्ब्यत्वेनास्यास्तीति वनी वानप्रस्थस्तथा न भवतीत्यवनी गृहस्थोऽपि
|
१ख. ग. घ. "चाभिस'।