३३६, नारायणीये राणः, तयोरावेधः प्रवचनरूपेण मथनदण्डेन संघट्टनं, तेनोद्भासितेन प्रकाशितेन स्फुटतरपरिबोधः सम्यग्ज्ञानं तद्रूपेणाग्निना कर्मलीवासनाः सजातीयकर्मोत्पादकाः संस्काराः, तत्कृता तनुभुवनभ्रान्तिः शरीरादिप्रपञ्चविषयमज्ञानं, तद्रूपे कान्तारपूरे वनसमूहे दह्यमाने सति दाह्याभावेन इन्धननाशेन विद्या ब्रह्मज्ञानं, तच्चांज्ञान- तत्कार्यनाशे सति स्वयमपि तदन्तः पातितया नश्यतीत्यग्निसाम्यात्, तद्रूपे शिखिनि अग्नौ च विरते कार्यकारणाव्यवधानात् त्वन्मयी खल्ववस्था त्वद्रूपेणैवा- वस्थानम् । सच्चिदानन्दरूपो भवतीति भावः ॥ २ ॥ - www एवं लोक सर्वतो विरक्तस्य तत्त्वज्ञानेन संसारदु: खोच्छेदः परमानन्दा- वातिश्चेत्युक्तम् । तदेव दृढीकर्तु मतान्तरं निरस्यति--- एवं त्वत्प्राप्तितोऽन्यो नहि खलु निखिलक्लेशहानेरुपायो नैकान्तात्यन्तिकास्ते कृषिवदगदषाड्गुण्यषट्कर्मयोगाः । दुवैकल्यैरकल्या अपि निगमपथास्तत्फलान्यप्यवाप्ता मत्तास्त्वां विस्मरन्तः प्रसजति पतने यान्त्यनन्तान् विषादान् ||३|| एवमिति । ननु नानाविधैर्मणिमन्त्रौषधरसायनप्रयोगः षण्णयैश्चतुरुपायैः स्वर्गादीष्टसाधनैज्र्ज्योतिष्टोमादिभिरध्यापनादिमिश्च कर्मभिरेव देहिनां निखिलक्लेश- हानेः सम्भवात् किमर्थमतिदुष्करं निवृत्तिमार्गाश्रयणमित्याशङ्कायामाह-नैकान्तेति । अगदा: औषधान्यायुर्वेदोक्ता आरोग्यासुपायाः, षड्गुणा एव षाड्गुण्यं दण्डनी- युक्ताः सन्विविग्रहादयोऽर्थार्जनोपायाः, षट्कर्माणि अध्ययनाध्यापनादीनि, वेदोक्ता योगा उपायाः ये, ते नैकान्ताः न कृत्स्नदुःखनिवर्तकाः दुःखमिश्रसुखहेतु- त्वाद्, न चात्यन्तिकाः न दुःखपुनरावृत्तिनिवर्तकाः अनित्यफलत्वात् कृषिवत् । नन्विह पुत्रमित्रधनधान्यारोग्यादिपरिपन्थिनिरास फलकाने परत्र स्वर्गादिसाधना- न्यपि वैदिककर्माणि विद्यन्ते, तत्राह - दुर्वैकल्यैरिति । निगमपथाः वेदमार्गाः दुर्वै कल्यैः अपरिहरणीयैर्द्रव्यकर्मकालकर्तृ दोषरूपवैगुण्यैः अकल्या अशक्यानुष्ठाना अ फिकेवलं नैकान्तात्यन्तिका एवेत्यपिशब्दार्थः । किञ्च, कथञ्चिनिर्वैकल्यास्तत्फलानि , ,