( उदयलग्नम् )
लम्बाहतां कालविलग्नदोर्ज्यां दृक्क्षेपकोटया विभजेत् फलस्य । |
(दृग्गतिः शङ्कुश्च )
कृतायनांशाद् ग्रहतो विशोध्य त्रिभाढयलग्नं,' भुजकोटिजीवे। । |
अथ उदयलग्नानयनमाह-लम्बाहतामित्यादि । काललग्नस्य भुजाज्यां लम्बकेन निहत्य वृक्षेपकोटया विभज्याऽप्तस्य यच्चापं तत् काललग्नस्याद्यपदगतत्वे केवलमेवोदयलग्नम् । काललग्नस्य द्वितीयपदे तु राशिषट्काद् विशोधितं तच्चापमुदयलग्नम् । तृतीयपदे राशिषट्कसहितम् । चतुर्थे पदे मण्डलाद् विशोधितं च तदुदयलग्नं भवति ॥ ४-५॥
कृतायनांशादिति । उदयलग्नं राशित्रयेण सहितं उच्चलग्नम् । कृतायनांशाद् भूगोलग्रहस्फुटाद् उच्चलग्नं विशोध्य शिष्टं केन्द्रम् । ततो दोःकोटिज्ये आनीय तयोर्दोर्ज्या दृक्क्षेपकोटया निहत्य त्रिज्यया विभज्याऽप्ता दृग्गतिः। तथा दोःकोटिज्यामपि दृक्क्षेपकोटया निहत्य त्रिज्यया विभज्याऽप्तः शङ्कुः ॥६॥
मूलम् :- 1. C.D. त्रिभागलग्नं (wr.); F.H. त्रिमालग्न (wr.).
व्याख्या :-1. B.C.F. यत्कालं for यच्चापं
2. Some mss. defective : B.C. स्याद्य-gap-त्वे ; D.E. स्यादप-gap स्वे ; E. स्याद्यपदत्वे
3. B.D.E. चतुर्थपदे