|
भकेन्द्रखेटान्तरवर्गतस्तु |
( विक्षेपस्य भूगोलसंस्कारः )
|
क्षेपः कृतो योऽत्र तदीयवर्ग |
विभज्य आप्तस्य वर्ग केन्द्रग्रहान्तरवर्गाद् विशोध्य शिष्टस्य मूले कोटिफलं मृगकर्क्याद्योः स्वर्ण' कुर्यात् । तस्य भुजाफलस्य च वर्गैक्यमूलं कर्णः । दो:फल त्रिज्यया निहत्य कर्णेन विभज्य आप्तं चापीकृत्य इन्द्वादिग्रहेषु संस्कुर्यात् , केन्द्रे तुलादौ धनं, मेषादावृणमिति । ते मूगोलगा ग्रहस्फुटाः स्यु । ते छाया-ग्रहण-ग्रहयोगादिपूपयोगार्हा:। ३०-५ ॥
अथ विक्षेपस्यापि भूगोलसंस्कारमाह-क्षेपेति । भूगोलविक्षेपं केन्द्रग्रहान्तरेण निहत्य त्रिज्यया विभज्य आप्तो मध्यमविक्षेपः । तस्य वर्ग कर्णवर्गे संयोज्य मूलीकृतं भूमिग्रहान्तरम् । मध्यमविक्षेपं' त्रिज्यया निहत्य भूमिग्रहान्तरेण विभज्य आप्तो भूगोलविक्षेपो भवति ॥ ६ ॥
मूलम् :— 1. C. D.F. स्यादयनादवाप्तम् (wt.)
2. B. त्रिमौव्य निहतः
व्याख्या :-1. A. स्वमूणं for स्वर्णं
2. A. मध्यविक्षेप:
3. A. मध्यविक्षेभं
