३०८ सत्याषाढविरचितं श्रौतसूत्रं- . [३ तृतीयपने-
यत्पृथिव्या अनामृतꣳ संबभूव त्वे सचा । तदग्निरग्नयेऽददात्तस्मिन्नाधीयतामयमिति गार्हपत्यायतने वल्मीकवपां निदधाति ।
प्रत्येक मिन्नमनप्रदर्शनार्थ मध्ये निवपतीत्युक्तम् ।
यदन्तरिक्षस्यानामृतमिति दक्षिणाग्नेर्यद्दिवोऽनामृतमित्याहवनीयस्य ।
संबभूवेति द्वयोरप्यनुषङ्गः प्रथमात् ।
तूष्णीमितरयोः ।
अत्रार्थपृथक्त्वेऽभ्यावर्तत इत्यावृत्तिरन्तिमस्य मन्त्रस्य प्राप्ता तथाऽपि गार्हपत्या- वित्रयं सामविधानार्थ पृथिव्यादिरूपेण संस्तुतं न सभ्यावसथ्ययोस्तदस्तीति दिव इति मनलिशाविरोधात्तूष्णीमिष्टमाचार्यस्य । वैखानसस्य चाऽऽपस्तम्बवत्सर्वत्र मन्त्रः।
उत्समुद्रान्मधुमाꣳ ऊर्मिरागात्साम्राज्याय प्रतरां दधानाः । अमी च ये मघवानो वयं चेषमूर्जं मधुमत्संभरेमेति सूदम् ।
गतम् ।
इयत्यग्न आसीरिति वराहविहतम् ।
एतावानेव मन्त्रः।
अदो देवी प्रथमाना पृथग्यद्देवैर्न्युप्ता व्यसर्पो महि त्वा । अदृꣳहथाः शर्कराभिस्त्रिविष्टप्यजयो लोकान्प्रदिशश्चतस्र इति शर्करास्ता निवपन्यं द्वेष्टि तस्य वधं मनसा ध्यायति ।
नित्यत्वात्पाप्मानमेव ध्यायति द्वेष्य(प्या)भावे । एवं सप्त पार्थिवाः पुष्फरपणे न पार्थिवेषु । पञ्चपक्षे ये केचन पश्च मन्त्रास्तल्लिङ्गा एव । सर्वेषामभावे विकल्पमाह-
लौहान्यौदुम्बराणि पार्थिवानां विकल्पार्थानि भवन्ति ।
वाशब्देन भाव्यं लौहान्यौदुम्बराणि वेति, तथा नोक्तं समानार्थानां विकल्पः स्वत एव सेत्स्यतीति मत्वाऽनेन शिष्या व्युत्पादिता अन्यदपि वाशब्दाभावेऽपि विकल्पो यथा स्यादिति । तत्तु पूर्व वेदिकरणप्रस्तावेऽमावास्याविषये दर्शितमेव । लौहानि लोहस्य शकलानि । तथोदुम्बरस्य तानस्य शकलानि ।
यास्ते शिवास्तनुवो जातवेदो या अन्तरिक्ष उत पार्थिवीर्याः । ताभिः संभूय सगणः
