पृष्ठम्:संस्कृत-हिन्दी शब्दकोशः (चतुर्वेदी).djvu/३६७

विकिस्रोतः तः
एतत् पृष्ठम् अपरिष्कृतम् अस्ति

( ३६० ) तृप् तैमिर प् ( धा० परस्मै० ) [ तृष्यति, तृप्नोति तृपति तृप्त ] १ सन्तुष्ट होना २ प्रसन्न करना । तृत ( वि० ) सन्तुष्ट अफरा हुआ। अधाया हुआ। तृप्ति (स्त्री०) सन्तोष । २ छकाई | अघाई । अनिच्छा ३ प्रसन्नता | आल्हाद । तृषू ( धा० ( साख्यमतानुसार ) । कर ( वि० ) १ चमक पैदा करने वाला २ बलभद् भङ्ग ( पु० ) अपमान । माननाशक । अनुत्साह । - मण्डलं, ( न० ) प्रकाश का बेरा | – मूर्तिः, (पु०) सूर्य । - रूपः (पु० ) वह्म परमात्मा तेजस्वत् | (वि०) १ चमकीला | २ तेज | सीक्षण | तेजावत् } ३ वीर | ४ क्रियाशील । पर० ) [ तृष्यति तृषित ] प्यासा होना २ चाटना। ३उत्सुक होना लालच करना। तृप् ( स्वी० ) [ कर्त्ता एकवचन |-तृट् तृड् ] | तेजस्विन् (वि०) [ सी० - तेजस्विनी] १ चमकीला । । चमकदार | २ शक्तिमान | वीर | हृढ़ | ३ कुलीन । ४ प्रसिद्ध ५ प्रचण्ड ६ क्रोधी ७ आईन के १ प्यास | २ उत्कट अभिलाया। उत्सुकता । तृषा ( स्त्री० ) प्यास - श्रातं, (वि०) १ प्यासा । -हं, (न० ) पानी। तृषित (व०३०) १प्यासा । २ लोलुप । लाभ का लोभी । तृष्णज् (वि० ) १ लालची । लोभी | २ प्यास लगाने वाला 1 1 तृष्णा ( स्त्री० ) १ प्यास | २ अभिलाषा | लालच -क्षयः ( पु० ) मन की शान्ति सन्तोष तृष्णालु (वि० ) बहुत प्यासा । २ वड़ा लालची। तुहू ( धा० परस्मै० ) [ तृणेडि, तर्हयति, सहयते- तृढ ] घायल करना। मार डालना। टकराना । तृ ( धा० परस्मै० ) [ तरति, ती] १ पार होना २ ( मार्ग ) तै करना । ३ तैरना | उतराना | ४ ( कठिनाई के ) पार करना वश में करना। ५ सम्पूर्णतः अपने अधिकार में कर लेना ६ पूरा करना समाप्त करना ७ छुटकारा पाना छूट जाना । तेजनम् ( न० ) १ बाँस । २ पैनाना | तेज़ करना | ३ जलाना ४ चमकाना ४ पालिश करना । ६ नरकुल । ७ बाण की नोंक ८ हथियार की धार तेजलः ( पु० ) एक प्रकार का तीतर । तेजस् (न०) १ तेज़ी | २ ( चाकू की ) तेजधार | ३ आग की शिखा । ४ गर्मी । भभक । धधक | चकाचौंध | ५ चमक । आव ६ पांचतत्वों में से एक । ७ सौन्दर्य |८ पराक्रम | विक्रम | १० स्फूर्ति । ११ चरित्रवल । १२ सर्वोत्कृष्ट - श्राभा । १३ वीर्य । मुख्य लक्षण | १४ सार । १५ आध्यात्मिक शक्ति । १६ अग्नि ११ गूदा । मिगी। १८ पित्त । १६ घोड़े का वेग २० ताज़ा मक्खन | २१ सुवर्ण | २२ ब्रह्म २३ सत्वगुण अनुसार । तेजित् ( वि० ) १ पैनाया हुआ | २ उत्तेजित | भड़- काया हुआ । तेजीयसू (वि० ) तेज वाला । तेजोमय (वि०) १ महत्वपूर्ण | २ चमकीला | ज्योति- मैय । प्रकाशमय । प्रधान तेज वाला । तेजे मात्रा ( स्त्री० ) सत्वगुण का अंश । इन्द्रिय समूह । तेष् ( क्रि० ) कौंपना | गिरना। तेमः ( पु० ) श्राद्री भाव | गीला होना । तेमनम् (न०) : गीला होना भींगना २ गीला | ३ चटनी | मसाला ! । तेवनं (न०) १ खेल श्रमोद प्रमोद | २ क्रीड़ास्थल । बिहार भूमि । - तैजस (वि० ) [ स्त्री० -तैजसी] १ चमकीला । २ ज्योतिर्मय । तेजोमय | ३ धातु का ४ विषयी । ५ विक्रमी । क्रियात्मक ६ शक्तिमान बलिष्ठ | -आवर्तनी (स्त्री० ) घड़िया | कुल्हिया । तैजसं ( न० ) घी । । 1- तैतित ( वि० ) [ स्त्री० --तैतिक्षी ] सहनशील | तैतिरः (पु० ) सीवर । बटेर । | तैतिलः ( पु० ) १ गैंड़ा | २ देवता । तैत्तिर: ( पु० ) १ तीतर । २ गैंड़ा। तैत्तिरं ( न० ) तीतरों का समूह । तैत्तिरीय ( पु० बहु० ) यजुर्वेद की तैतिरीय शाखा वाले । तैत्तिरीयः ( पु० ) कृष्ण यजुर्वेद | तैमिरः (पु० ) आँख के धुंधलापने का रोग |