दैवहीनमेकोद्दिष्टम् । ज्येष्ठो भ्राताऽनाद्यगर्भजः । तथा च शातातपः--
|
"अनाद्यज्येष्ठगर्भस्य भ्रातुर्नैव तु पार्वणम् । |
आद्यगर्भे तु पार्वणमेकोद्दिष्टं वेत्यर्थः ।
यत्तु वृद्धपाराशरः--
|
"अपुत्रस्य पितृव्यस्य तत्पुत्रो भ्रातृजो भवेत् । |
इति, तद्देशाचाराद्व्यवस्थितं ज्ञेयमिति पृथ्वीचन्द्रोदये ।
श्राद्धदीपकलिकायां चतुर्विंशतिमति तु--
|
"सदा पितृव्यभ्रातॄणां ज्येष्ठानां पार्वणं भवेत् । |
अत्र दंपत्योः पार्वणं मिथ इति पत्न्याः पार्वणविधानं पूर्वेणैकोद्दिष्टविधानेन विकल्पते । सा च व्यवस्था देशाचाराद्व्यवस्थितेति श्राद्धप्रदीपे । पत्न्याः कर्तृत्वेऽपि पार्वणमेव ।
|
"सर्वाभावे स्वयं पत्न्यः स्वभर्तॄणाममन्त्रकम् । |
इति लौगाक्षिस्मृतेरिति निर्णयामृते । अन्ये तु-- एतत्पाक्षिकपार्वणपरम् ।
|
"भर्तुः श्राद्धं तु या नारी मोहात्पार्वणमाचरेत् । |
इतिवचनं क्षयाहे पाक्षिकैकोद्दिष्ट[१]प्रशंसार्थं न पार्वणनिषेधार्थम् । स्वभर्तृप्रभृति त्रिभ्य इत्यनेनापि विरोधो नेत्याहुः ।
प्रचेताः--
|
"सपिण्डीकरणादूर्ध्वमेकोद्दिष्टं विधीयते । |
अपत्नीनां ब्रह्मचारिस्नातकादीनामिति हेमाद्रिः ।
माकर्डेयपुराणे--
|
"प्रतिसंवत्सरं कार्यमेकोद्दिष्टं नरैः स्त्रियाः । |
- ↑ च. प्रसङ्गार्थ ।
