णाश्वलायनवचनानुरोधेन [विभक्ता] विभक्तसाधार[१]ण्यस्यैव वक्तुमुचितत्वात् । विभक्तानामित्यस्यानुवादकत्वेन संकोचकत्वायोगात् । "अविभक्तेषु संसृष्टेष्वेकेनापि कृतं भवेत्" इति व्यासोक्तेश्च । अतः पाकैक्य ए[२]वाविभक्तानां यज्ञैक्यम् । न चैवं कदाचित्पाकभेदे भेदापत्तिः । वसतामित्यनेन बहुकालिकपाकैक्योक्तेः । "यद्येकस्मिन्काले बहुधाऽन्नं पच्येत गृहपतिर्म(म)हानसादेव बलिं हरेत् (कुर्वीत)" इति पूर्वोदाहृतगोभिलवचनाच्च ।
आश्वलायनः--
|
"वसतामेकपाकेन विभक्तानामपि प्रभुः । |
वाग्यज्ञो ब्रह्मयज्ञः, तत्पूर्वकानित्यतद्गुणसंविज्ञानो बहुव्रीहिः । तेन देवयज्ञादीनामेवैककर्तृकता न ब्रह्मयज्ञस्य । स तु पृथगेव का[३]र्यः । एतत्सर्वमेक[४]ग्रा[५]मवासविषयम् ।
ग्रा[६]मान्तरे तु स एव विशेषमाह--
|
"अविभक्ता विभक्ता वा पृथक्पाका द्विजातयः । |
([७] न चैतदप्येकगृहविषयमस्त्विति वाच्यम् । 'यद्येकस्मिन्काले बहुधाऽन्नं पच्येत गृहपतिर्म(म)हानसादेव बलिं हरेत् (कुर्वीत)' इति गोभिलवचनेन विरोधापत्तेः ।
आश्वलायनस्मृतिः--
|
"एकपाकाशिनः पुत्राः संसृष्टा भ्रातरोऽपि च । |
स्मृतिसमुच्चये--
|
"वैश्वदेवः क्षयाहश्च महालयविधिस्तथा । |
( [८]एतच्च ज्येष्ठकनिष्ठभ्रातृसाधारणं द्रष्टव्यम् । पुत्रेणापि ग्रामे ग्रामान्तरे वा पाके सति पृथक्कार्य एव ।
