स्तथैवांशावतरणं विधीयतामित्यर्थः । तथैवेति ॥ यो देवो
यावतांशेन जातः । पौर्वापर्येण वा । पूर्वं दशरथो नावतीर्ण इति ।
आज्ञया तमवतार्य षष्टिसहस्रवर्षानन्तरं स्वयमवतीर्णः । अतो
विलम्बः । तां शङ्कां प्रकृते वारयति ॥ चिरं मेति ॥ २१॥
ननु त्वया किमुक्तं, किं वा भगवतोक्तमिति शङ्कां दूरीकुर्वन् पूर्वं वानरेष्ववतारं प्राप्य खेदो भूयान् प्राप्त इति देवाशङ्कां च परिहरन् भगवदुक्तमाज्ञापनमाह-
पुरैव पुंसाऽवधृतो धराज्वरो
भवद्भिरंशैर्यदुषूपजन्यताम् ॥
स यावदुर्व्या भरमीश्वरेश्वरः
स्वकालशक्त्या क्षपयँश्चरेद् भुवि ॥ २२॥
पुरेवैति।।भूमेः पीडाकथनात् पूर्वमेव भगवता
धराज्वरोऽवधृतो निश्चितः । तत्र हेतुः॥ पुंसेति ॥ पुरुषो हि
भार्यां स्पृशति । ज्वरस्तु स्पर्शमात्रेणैव ज्ञायते ।
अतोऽस्मत्कृतं ज्ञापनं नापेक्षितम् । अतो भगवान्
मद्वाक्यात् पूर्वमेव स्वयमेवोक्तवान् । आज्ञामाह ।।
भवद्भिरिति ।। भगवानग्यवतरिष्यति । ततः पूर्वमेव
भवद्भिरुपजन्यताम् । भगवज्जननसमीपे जन्यताम् ।
आवश्यकत्वायांशैरिति । भवन्तो हि भगवदंशा
हस्तपादादय इव सेवकाः । प्रभुः ससेवक एव
सर्वत्र गच्छति । पूर्वस्माद् वैलक्षण्यं, यदुष्विति ॥
भगवानपि यदुष्ववतरिष्यति । अतो लोके
प्राकट्याभावाय समीपे जन्यतामित्याज्ञा । इदं
जननं सेवार्थत्वात् स्थितिपूर्वकम् । तत्र कियत्कालं
स्थातव्यमित्याकाङ्क्षायामाह ॥ स यावदिति ॥ यावत्
स भगवान् यदुषु चरेत्तावदुपजन्यताम् । समीपे स्थातव्यम्।
जननं पुत्रपौत्रादिरूपेणान्तमुत्यत्त्यर्थमुक्तम् । स्थितिस्त्वर्थादेव-