शयतीति ज्ञायते । अतस्त्रीन् पुरुषान् पुनातीति युक्तं, तदाह ।।
हीति ॥ प्रश्नकर्तुः पितृपितामहादयो भविष्यन्तीति तद्व्यवृत्त्यर्थं र्गणयति ।।
वक्तारमिति ॥ वक्तारमुत्तरस्य । पृच्छकः प्रश्नकर्ता । श्रोता मध्यस्थः ।
यद्यपि श्रोतृत्वं पूर्वयोरप्यास्ति, तथापि निमित्तं भिन्नमिति तदेव
प्रयोजकत्वेनोक्तम् । पुरुषपदं पूर्ववत् ।अत्र कार्यान्तरार्थान् वारयति ॥
त्रीनिति ।। पावित्र्यमनेकविधं सम्भवतीति तद्व्यवृत्त्यर्थं पावनं विशिनष्टि दृष्टान्तेन ॥
तत्पादसलिलं यथेति ।। प्रश्नः कचिदुद्गतः । कश्चित् प्रेरितवान् ।
कञ्चिदभिमुखीचकार । नैतावता परमः पुरुषार्थः सिद्धः । यदा
पुनस्त्रयाणां चित्तं भगवदेकनिष्ठं करोति तदा सफलता ॥
गङ्गा च पुनः साक्षाद्भगवत्सेवौपयिकं शरीरमुत्पादयति
पूर्वसम्बन्धिनं पापं तत्कार्य नाशयित्वा । तथा भगवत्कार्योपयोगि चित्तं
यावत्या भवति । तावतीं शुद्धिं करोतीत्यर्थः।त्रीन् त्रिलोकस्थान्
सात्त्विकादिभिन्नान् वा कूलद्वयास्थितान्मध्यस्थान् वा, ब्रह्माणं
महादेवं भगीरथं च वा ॥१६॥
एवं भगवत्सम्बन्धित्वेन प्रश्नमभिनन्द्य भगवदवतारप्रयोजनज्ञानार्थं कथामारभते--
भूमिर्दृप्तनृपव्याजदैत्याऽनीकशताऽयुतैः॥
आक्रान्ता भूरिभारेण ब्रह्माणं शरणं ययौ ॥१७॥
भूमिरिति ॥ भक्तानां दुःखनाशाय कृष्णावतरणं मतम् ॥*
भूमिर्माता तथाचान्ये भक्ता वै त्रिविधा मताः ॥ सर्वेषां च महद्दःखं
नान्येन विनिवार्यते ॥* यदा तदा हरिः कृष्णः प्रादुरासीदिति स्थितिः ।।
ये भक्ताः शास्त्ररहिताः स्त्रीशूद्रद्विजबन्धव:*
उद्धारविषयनिर्धारमाहुः ॥ ये भक्ता इति ॥ शास्त्रीयसाधनरहि-