प्रत्याख्यातो वसिष्ठेन गतिमन्यां तपोधनाः ॥ २० ॥
गुरुपुत्रानृते सर्वान् नाहं पश्यामि कां चन ।
[१]इक्ष्वाकूणां हि सर्वेषां पुरोधाः परमा गतिः ॥
तस्मादनन्तरं सर्वे भवन्तो दैवतं मम ॥ २१ ॥
इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे बालकाण्डे सप्तपञ्चाशः सर्गः
तस्मात्-स्वकुलनृपतारकस्वकुलपुरोधसो वसिष्ठादनन्तरमित्यर्थः ।
कर (२१) मानः सर्गः ॥ २१॥
इति श्रीमद्रामायणामृतकतकटीकायां बालकाण्डे सप्तपञ्चाशः सर्गः
अथ अष्टपञ्चाशः सर्गः
[त्रिशङ्कोचण्डालत्वप्राप्तिः]
ततस्त्रिशङ्कोर्वचनं श्रुत्वा क्रोधसमन्वितम् ।
ऋषिपुत्रशतं राम ! राजानमिदमब्रवीत् ॥ १ ॥
एवमनुचिताचारतोऽनर्थाप्तिप्रतिपादनम्-ततस्त्रिशङ्कोरित्यादि ॥ १ ॥
प्रत्याख्यातो हि दुर्बुद्धे ! गुरुणा सत्यवादिना ।
तं कथं समतिक्रम्य शाखान्तरमुपेयिवान् ॥ २ ॥
तं कथमिति । स्वकुलगुरुमित्यर्थः । शाखान्तरं-याजकादिना रक्षकान्तरम् ॥२॥
इक्ष्वाकूणां हि सर्वेषां पुरोधाः परमो गुरुः ।
न चातिक्रमितुं शक्यं वचनं सत्यवादिनः ॥ ३ ॥
न चातिक्रमितुं शक्यमिति । इक्ष्वाकुभिरिति शेषः ॥ ३ ॥
- ↑ एतदनन्तरं-पुरोधसस्तु विद्वांसस्तारयन्ति सदा नृपान्-इत्यधिकम्-ङ.