तेषां तद्वचनं श्रुत्वा जगाम लघुविक्रमः ।
भस्मराशीकृता यत्र पितरस्तस्य सागराः ॥ १२ ॥
सागराः-तस्य पितरो यत्र भस्मराशीकृताः तं प्रदेश जगाम ॥
स दुःखवशमापन्नस्त्वसमञ्जसुतस्तदा ।
चुक्रोश परमार्तस्तु वधात्तेषां सुदुःखितः ॥ १३ ॥
दुःखवशमापन्न इति। गत्वा, दृष्ट्वा च भस्मीभूतपितृनिति शेषः ॥ १३ ॥
यज्ञियं च हयं तत्र चरन्तमविदूरतः ।
ददर्श पुरुषव्याघ्रो दुःखशोकसमन्वितः ॥ १४ ॥
स तेषां राजपुत्राणां कर्तुकामो जलक्रियाम् ।
सलिलार्थी महातेजा न चापश्यञ्जलाशयम् ॥ १५ ॥
विसार्य निपुणां दृष्टिं ततोऽपश्यत् खगाधिपम् ।
पितॄणां मातुलं राम ! सुपर्णमानिलोपमम् ॥ १६ ॥
विसार्य–समन्तात् प्रसार्येत्यर्थः । निपुणां-दूरवीक्षणसमर्थाम् । पितृणां मातुलमिति । सुवर्णभगिनी सुमतिरिति प्रागेवोक्तत्वात् । अनिलोपममिति । वेगेनेति शेषः ॥ १६ ॥
स चैवमब्रवीद्वाक्यं वैनतेयो महाबलः ।
मा शुचः, पुरुषव्याघ्र ! वधोऽयं लोकसम्मतः ॥ १७ ॥
माशुच इति । च्लेरङ् । कश्चित् मृषाह द्युतादित्वादाङिति, द्युतादिस्सर्वस्तङन्त एव, शुचिस्तु नास्ति तत्र । लोकसम्मतः-लोकहितः । अत एव 'क्तेन च पूजायाम्' इति परोच्यमानषष्ठीसमासनिषेधाप्रसङ्गः ॥
