पुटमेतत् सुपुष्टितम्
478
[अयोध्याकाण्डः
गङ्गातरणम्
नाम्ना मातरमाचार्यदारांश्चेत्येके' इति स्मरणात् स्वमातुः पादाभिवन्दन-मादिशति–कौसल्यामित्यादि । प्रतीति शेषः । आर्यस्य त्वत्पूज्यस्य मम वचनात् सीताया मम लक्ष्मणस्य च पादाभिवादनं ब्रूया इत्यन्वयः ॥ ३१ ॥
महाराजं-तत्पदार्हं । नृपमते-दशरथानुमते ॥ ३२ ॥
भरतं च परिष्वज्य यौवराज्येऽभिषिच्य च ।
अस्मत्सन्तापजं दुःखं न त्वामभिभविष्यति[३]॥ ३३ ॥
भरतश्चापि वक्तव्यः यथा राजनि वर्तसे ।
तथा मातृषु वर्तेथाः सर्वास्वेवाविशेषतः ॥ ३४ ॥
वक्तव्य इति । किं वक्तव्य इत्यतः-यथेत्यादि । अविशेषत इति । स्वमातृकैकेय्यविशेषत इत्यर्थः ॥ ३४ ॥
तदेव प्रदर्श्यते-यथेत्यादि ॥ ३५ ॥
- ↑ महाराजः-दशरथः
- ↑ नरपतेः पदे-ङ.
- ↑ नाभिभविष्यतीत्येतदनन्तरं इतिकरणं द्रष्टव्यम् ।
- ↑ अयमाशयो रामस्य–कैकेय्याः स्वजननीत्वेन, सुमित्रायाः स्वात्यन्तप्रियशत्रुघ्नजननीत्वेन च भरतस्य ते समे स्याताम् । रामस्य यथा लक्ष्मणः, तथा भरतस्य शत्रुघ्नः प्रिय आसीदिति पूर्वमेव (बा. २८ स.) उक्तम् । अपि च सुमित्रापुत्रस्य शत्रुघ्नस्य पार्श्व एव स्थितत्वान्न तावान् क्लेशः । कौसल्या तु अनुकम्पनीयैवेति ॥
- ↑ मान्या-ङ.
