ततस्तु विगते बाष्पे सूत [१]स्पृष्टोदकं शुचिम् ।
रामस्तु मधुरं वाक्यं पुनःपुनरुवाच तम् ॥ २१ ॥
स्पृष्टोदकं-आचान्तम् ॥ २१ ॥
इक्ष्वाकूणां त्वया तुल्यं सुहृदं नोपलक्षये ।
यथा दशरथो राजा मां न शोचेत्तथा कुरु ॥ २२ ॥
सुहृत्-आपदि व्यसनापनोदकः । यदेवं अतः-यथेत्यादि ।
शोकोपहतचेताश्च वृद्धश्च जगतीपतिः ।
[२]कामभारावसन्नश्च तस्मादेतत् ब्रवीमित ॥ २३ ॥
कामभारेण-प्रारब्धवशजेनाधर्म्येण अवसन्नस्तथा । तस्मात्-उक्तहेतोरेव । एतत्-वक्ष्यमाणम् ॥ २३ ॥
यद्यदाज्ञापयेत् किश्चित् स महात्मा महीपतिः ।
कैकेय्याः प्रिय[३]कामार्थे कार्यं तदविकाङ्क्षया ॥ २४ ॥
कैकेय्याः प्रियकामार्थेऽपि यद्यदाज्ञापयति तदप्यविकांक्षया-सादरमविशङ्कतयाऽनुष्ठेयम् ॥ २४ ॥
एतदर्थं हि राज्यानि प्रशासति [४]नरेश्वराः
यदेषां सर्वकृत्येषु मनो न प्रतिहन्यते ॥ २५ ॥
एतच्छब्दार्थः-यदेषामित्यादि । प्रशासतीत्यभ्यस्तत्वादादेशः । सर्वकृत्येष्विति । कामात् क्रोधात् प्रवृत्तेष्वित्यर्थः ॥ २५ ॥