एकपञ्चाशः सर्गः
[लक्ष्मणसन्तापः]
तं जाग्रतमदम्भेन भ्रातुरर्थाय लक्ष्मणम् ।
गुहः सन्तापसन्तप्तः राघवं वाक्यमब्रवीत् ॥ १ ॥
एवं रामे शयाने तद्रक्षायै जाग्रल्लक्ष्मणगुहसंवादः । तमित्यादि । भ्रातुरर्थाय-भ्रातृरक्षणार्थमित्यर्थः । राघवं-रघुकुलजम् ॥ १ ॥
इयं, तात ! सुखा शम्या त्वदर्थमुपकल्पिता ।
प्रत्याश्वसिहि साध्वस्यां, राजपुत्र ! यथासुखम् ॥ २ ॥
प्रत्याश्वसिहि, श्वसेर्हौ रुधादिभ्यः सार्वधातुक इट्-प्रत्याश्वस्तः-विश्रान्तो भवेत्यर्थः ॥ २ ॥
उचितोऽयं जनः सर्वः क्लेशानां त्वं सुखोचितः ।
गुप्त्यर्थं जागरिष्यामः काकुत्स्थस्य, वयं निशाम् ॥ ३ ॥
अयं जन इति । आटविकोऽहमित्यर्थः ॥ ३ ॥
न हि रामात् [१]प्रियतरो ममास्ति भुवि कश्चन ।
ब्रवीम्येतदहं सत्यं सत्येनैव च ते शपे ॥ ४ ॥
अस्य प्रसादादाशंसे लोकेऽस्मिन् सुमहद्यशः ।
धर्मावाप्तिं च विपुलां अर्थावाप्तिं च केवलाम् ॥ ५ ॥
आशंसे-प्रार्थये । अस्य प्रसादादेव केवलमिति योजना ॥ ५ ॥
सोऽहं प्रियतमं रामं शयानं सह सीतयां ।
रक्षिष्यामि धनुष्पाणिः सर्वतो ज्ञातिभिस्सह ॥ ६ ॥
- ↑ प्रियतमः-ङ.
