पुटमेतत् सुपुष्टितम्
414
[अयोध्याकाण्डः
कौसल्यापरिदेवनम्
रामं स्थानात्-स्वगृहावस्थानात् यथेष्टतः-स्वेच्छानुसारेण पातयित्वा-प्रभ्रश्य पर्वण्याहिताग्निना इष्टो रक्षसां भाग इव प्रविद्धः-निरस्तः ॥ ५ ॥
कैकेय्यनुमते-कैकेयीवरानुमतिनिमित्तम् ॥ ७ ॥
ते रत्नहीनास्तरुणाः फलकाले विवासिताः ।
कथं वत्स्यन्ति कृपणाः फलमूलैः कृताशनाः ॥ ८ ॥
रत्नद्दीनाः–उत्तमवस्तुहीनाः । तरुणी च तरुणौ च तरुणाः, 'पुमान् स्त्रिया' इत्येकशेषः । फलकाले-युवावस्थत्वेन राजभोगानुभवकाले ॥ ८ ॥
अपीदानीं स कालः स्यात् मम शोकक्षयः शिवः ।
सभार्यं यत्सह भ्रात्रा पश्येयमिह राघवम् ॥ ९ ॥
- ↑ राज्यात्-ङ.
- ↑ प्रदिष्टः-ङ.
- ↑ आहिताग्निना पर्वणि देवेभ्यो देयः हविर्भागः-पुरोडा शैकदेशः रक्षसामिव सर्वथाऽनुचितं स्वया कृतमिति भावः-गो. पर्वण्याहिताग्निना रक्षसां भागस्तुषादिरूपः विप्रवद्धः-प्रक्षिप्तः । इतः परं तदर्शनमसंभावितं, रक्षोभिनाशादिति व्यङ्गथम्-ति.
पर्वण्याहिताग्निता ब्रीहिगततुषजालं यथा रक्षोभागत्वेन प्रदिष्टं तथा कैकेय्यापि रामो राक्षसभागत्वेन विनियुक्तः-ती. - ↑ कैकेय्यानुमते-ङ.
- ↑ कान्ववस्था-ङ.