एवमुक्त इति । असमञ्जवद्गमनेऽभिहित इति यावत् । स्वप्रतिश्रुतार्थातिरिक्तस्य दुराशया प्रलापतो राज्ञो धिक्कृतिः । तं-- कृतधिक्कारमित्यर्थः ॥ १७ ॥
तत्र [१]महामात्रः सिद्धार्थो नाम नामतः ।
शुचिर्बहुमतो राज्ञः कैकेयीमिदमब्रवीत् ॥ १८ ॥
अथासमञ्जवत् प्रस्थापनं त्वद्दुराशा[२]मात्रत एव केवलम् । नात्र तदवतारप्रसङ्ग इति सिद्धार्थाख्यो मन्त्रिवृद्ध आह-तत्रेत्यादि ।
महामात्रः-प्रधानः ॥ १८ ॥
असमञ्जो गृहीत्वा हि क्रीडतः पथि दारकान् ।
सरय्वाः प्रक्षिपन्नप्सु [३]रमते तेन दुर्मतिः ॥ १९ ॥
तं दृष्ट्वा नागरास्सर्वे क्रुद्धा राजानमब्रुवन् ।
असमञ्जं वृणीष्वैकमस्मान् वा, राष्ट्रवर्धन ! ॥ २० ॥
तानुवाच ततो राजा किन्निमित्तमिदं भयम् ॥
ताश्चापि राज्ञा संपृष्टा वाक्यं प्रकृतयोऽब्रुवन् ॥ २१ ॥
क्रीडतस्त्वेष नः पुत्रान् बालानुद्भ्रान्त[४]चेतनः ।
सरय्वां प्रक्षिपन् मौर्ख्यादतुलां प्रीतिमश्नुते ॥ २२ ॥
स तासां वचनं श्रुत्वा प्रकृतीनां नराधिपः ।
तं तत्त्याजाहितं पुत्रं तासां प्रियचिकीर्षया ॥ २३ ॥
तं पुत्रं तत्याज हीति योजना ॥ २३ ॥
