पुटमेतत् सुपुष्टितम्
310
[अयोध्याकाण्डः
सीतावनानुगमनाभ्यनुशा
जलादुद्धृतं-विलूय गृहीतमिति यावत् ॥ २५ ॥
तां परिष्वज्य बाहुभ्यां विसंज्ञामिव दुःखिताम् ।
उवाच वचनं रामः परिविश्वासयंस्तदा ॥ २६ ॥
परिविश्वासयन्-श्वसप्राणने, उज्जीवयन् ॥ २६ ॥
तव दुःखेनेति । तब वियोगदुःखेन, प्राप्यमिति शेषः । स्वयंभोर्भगवतो ब्रह्मणः सर्वतो भयाभावः स्वव्यतिरिक्ततत्त्ववस्त्वन्तराभावेन 'द्वितीयाद्वै भयम्' इति श्रुतेः । अत्र तु सर्वतो भयाभावमात्रे दृष्टान्तः । अत्र निर्भयत्वं पूर्णबलप्रयुक्तम् ॥ २७ ॥
तव सर्वमभिप्रायमविज्ञाय, शुभानने !
वासं न रोचयेऽरण्ये शक्तिमानपि रक्षणे ॥ २८ ॥
सर्वं-समग्रं आन्तरं अभिप्रायमविज्ञाय तत एव हेतोस्तव वनवासं न रोचये-नाङ्गीकृतवान् । इतः प्राक् इति शेषः ॥ २८ ॥
- ↑ सिता-पूर्णमासी । तत्सम्बन्धी अमलः राह्वाद्यनुपरक्तः यश्चन्द्रः तत्सदृशं-ति.
- ↑ तत्सितामलचन्द्राभं--तच्चै वामलसंकाशं-ङ.
- ↑ बाष्पेण-सन्तापभवेनोष्णेन ; अम्बुजपक्षे ऊष्मणेत्यर्थः' बाष्पमूष्माश्रु' इत्यमरः- गो
- ↑ हेतौ वेयं तृतीया । तव दुःखसंपादनेन मम यदि स्वर्गं वा भवेत् तदा स्वर्गे नाहं कामये इति भावः ।
- ↑ स्वयंभोः-नारायणस्य, न चतुर्मुखस्य; तस्य मधुकैटभादिभ्यो भयसंभवात् । आर्षो डुप्रत्ययः । सर्वतः-सर्वजन्तुभ्यः-गो. सर्वतः- यस्मात् कस्मादपि, 'सर्वावस्थां गतः ' 'सर्वावस्थसकृत्प्रपन्नजनतासंरक्षणैकवती' इत्यादाविव प्रातिस्विकतः सर्वापेक्षया ।