पुटमेतत् सुपुष्टितम्
३० सर्गः]
309
तां परिष्वज्य बाहुभ्यां राघवः पर्यसान्त्वयत्
कैकेयीवन्मथितसिद्धान्तमाह–अथेत्यादि । प्रश्नेऽथशब्दः । द्विषतां वशं मा गमम् । भरतादयो द्विषन्तः ॥ १९ ॥
पश्चादपि हि दुःखेन मम नैवास्ति जीवितम् ।
उज्झितायास्त्वया, नाथ ! तदैव मरणं [३]वरम् ॥ २० ॥
पश्चादपीति । किञ्चित्कालानन्तरमपीत्यर्थः । यदेवमतः- तदैव-त्वद्वियोगकाल एवेत्यर्थः ॥ २० ॥
इमं हि सहितुं शोकं मुहूर्तमपि नोत्सहे ।
किं पुनर्दशवर्षाणि त्रीणि चैकं च दुःखिता ॥ २१ ॥
इति सा केसन्तप्ता विलप्य करुणं बहु ।
चुक्रोश पात [४]मायस्ता भृशमालिङ्ग्य सस्वरम् ॥ २२ ॥
सस्वरं-सशब्दमिति यावत् ॥ २२ ॥
सा विद्धा बहुभिर्वाक्यैर्दिग्धौरिव गजाङ्गना ।
चिरसन्नियतं बाष्पं मुमोचाग्निमिवारणिः ॥ २३ ॥
दिग्धैः-विषलिप्तबाणैः । सन्नियतं-सम्यनिरुद्धम् ॥ २३ ॥
तस्याः स्फटिकसङ्काशं वारि सन्तापसंभवम् ।
नेत्राभ्यां परिसुस्राव पङ्कजाभ्यामिवोदकम् ॥ २४ ॥
