[१]अग्निकार्येषु च सदा सुमनोभिश्च देवताः ।
पूज्यास्ते मत्कृते, देवि ! ब्राह्मणाश्चैव सुव्रताः ॥ २८ ॥
तर्हि कर्मान्तरं न कर्तव्यम् ? इत्यत्र तदपि कर्तव्यमेव, ऐहिकाभ्युदयार्थमित्याह–अग्नीत्यादि । सदा तत्परा भवेति शेषः ॥ २८ ॥
एवं कालं प्रतीक्षस्व ममागमनकाङ्क्षिणी ।
नियता नियताहारा भर्तुशुश्रूषणे रता ॥ २९ ॥
प्राप्स्यसे परमं कामं मयि प्रत्यागते सति ।
यदि धर्मभृतां श्रेष्ठो धारयिष्यति जीवितम् ॥ ३० ॥
काममिति । ऐहिकविषयजसुखमिति यावत् । तस्य पुत्र-मात्रासाध्यत्वादाहयदीत्यादि ॥ ३० ॥
एवमुक्ता तु रामेण बाष्पपर्याकुलेक्षणा ।
कौसल्या पुत्रशोकार्ता रामं वचनमब्रवीत् ॥ ३१ ॥
गमने सुकृतां बुद्धिं न ते शक्नोमि पुत्रक !
विनिवर्तयितुं वीर ! नूनं [२]कालो कालः-इष्ट-वियोगादिजनकः-ति. दुरत्ययः ॥ ३२ ॥
सुकृतां-सुष्टु कृतनिश्चयाम् । कालः-कालनिमित्तकेष्टवियोगादिरित्यर्थः ॥ ३२ ॥
गच्छ, पुत्र ! त्वमेकाग्रो भद्रं तेऽस्तु सदा, विभो !
पुनस्त्वयि निवृत्ते तु भविष्यामि गतक्लमा ॥ ३३ ॥
