यावज्जीवति काकुत्स्थः पिता मे जगतीपतिः ।
शुश्रूषा क्रियतां तावत् स हि धर्मस्सनातनः ॥ १३ ॥
यदेवमतः–यावदित्यादि ॥ १३ ॥
एवमुक्ता तु रामेण कौसल्या शुभदर्शन ।
तथेत्युवाच सुप्रीता राममक्लिष्टकारिणम् ॥ १४ ॥
एवमुक्तस्तु वचनं रामो धर्मभृतां वरः ।
भूयस्तामब्रवीद्वाक्यं मातरं भृशदुःखिताम् ॥ १५ ॥
एवं वचनमुक्तः–भर्तृशुश्रूषाङ्गीकारवचनमुक्तः, कर्मणि निष्ठा ॥ १५ ॥
मया चैव भवत्या च कर्तव्यं वचनं पितुः ।
[१]राजा भर्ता गुरुः श्रेष्ठः सर्वेषामीश्वरः प्रभुः ॥ १६ ॥
उभाभ्यामवश्यकर्तव्यमित्यत्र क्रमाद्धेतुः-भर्ता गुरुरितिभर्ता-भरणकर्ता ।[२] ॥ १६ ॥
[३]इदानीं तु महारण्ये विहृत्य नव पञ्च च ।
वर्षाणि परमप्रीतः स्थास्यामि वचने तव ॥ १७ ॥
एवमुक्ता प्रियं पुत्रं बाष्पपूर्णानना तदा ।
उवाच परमार्ता तु कौसल्या पुत्रवत्सला ॥ १८ ॥
पितृशुश्रूषणानन्तरं त्वच्छुश्रूषणमपि करोमीत्याह-इदानीमित्यादि । विहृत्येत्यनेन वनवासो मृगयावत्क्रीडैव मे इति दर्शितम् ॥
