पुटमेतत् सुपुष्टितम्
२२ सर्गः]
245
कश्च दैवेन सौमित्रे ! योद्धुमुत्सहते पुमान्
तन्निरासोऽपि सुकरः,तन्नास्तीत्याह-न यस्येत्यादि । यस्य-अदृष्टस्य ग्रहणं-ज्ञानमेव न समस्ति, तेन दैवेन कः पुमान् योद्धुमुत्सहते । तर्हि निष्प्रमाणत्वाद्दैवमेव नास्तीति वा किं न स्यादित्यत्राह–कर्मणोऽन्यत्रेति । अचिन्त्यहेतुसुखदुःखफलरूपकार्यवशादेव तदस्तित्वं त्वनुमेयम् । अतो न निष्प्रमाणतेत्यर्थः ॥ २१ ॥
अतो दैवमेव प्रबलं, पौरुषं तु काकतालीयमेवेत्याशयेनाह-सुखेत्यादि । भवाभवौ-बन्धमोक्षौ । यच्च किञ्चित्तथाभूतं-अचिन्त्यकारणकं कार्यमस्ति तत्सर्वं दैवस्य ननु कर्म-कार्यम् ॥ २२ ॥
दैवप्राबल्यमेव द्रढयति-ऋषय इत्यादि । विश्वामित्रादय इति यावत् । मन्युः क्रोधः । अभिभूयन्त इति शेषः ॥ २३ ॥
- ↑ ननु कर्मणोऽन्यत्रेत्युक्तं, किं तत्कर्म ? तत्राह-सुखदुःख इति-गो.
- ↑ भवाभवौ-उत्पत्तिविनाशौ-गो.मङ्गलामङ्गले-सत्य.
- ↑ यस्य-ङ.
- ↑ गृह्यन्ते-ङ.
- ↑ काममन्युभिः भ्रश्यन्ते । कामस्य मन्योश्चानेकत्वात् बहुवचनम्.
- ↑ निवर्त्यारब्धमारम्भैः-इति ति पाठः । आरम्भैः यत्नैः आरब्धं-उपक्रान्तं कार्यं निवर्त्य यदसंकल्पितमेव-अचिन्तितमेव अकस्मात्-दृष्टहेतुं विना प्रवर्तते, तत् दैवस्य कर्म ननु-ति
- ↑ रब्धमारम्भैः-ङ.च.
