पुटमेतत् सुपुष्टितम्
२१ सर्गः]
223
राज्यं दातुं कोऽधिकारी भरतायास्य भूपतेः
अशक्यार्थश्च भरताय राज्यदानं राज्ञः इत्याह-प्रोत्साहित इत्यादि ॥ १३ ॥
गुरोरप्यवलिप्तस्य कार्याकार्यमजानतः ।
उत्पथं प्रतिपन्नस्य कार्यं भवति शासनम् ॥ १४ ॥
[५]बलमेष किमाश्रित्य हेतुं वा, पुरुषर्षभ ! ।
दातुमिच्छति कैकेय्यै राज्यं स्थितमिदं तव ॥ १५ ॥
स्थितमिदं तवेति । ज्येष्ठत्वाद्गुणोत्तरत्वाच्चेति शेषः ॥ १५ ॥
त्वया चैव मया चैव [६]दत्वा वैरमनुत्तमम् ।
काऽस्य शक्तिः श्रियं दातुं भरतायारिशासन ! ॥ १६ ॥
कैकेय्या प्रोत्साहितोऽप्ययं राजा आवाभ्यां वैरं कृत्वा भरताय राज्यं कथं दद्यात् ? तथा राज्याश्रयमपि च दातुं काऽस्य शक्तिः ? न कापि ॥ १६ ॥
अनुरक्तोऽस्मि भावेन भ्रातरं, देवि ! तत्त्वतः ।
सत्येन धनुषा चैव दत्तेनेष्टेन ते शपे ॥ १७ ॥
- ↑ सन्तुष्टो-ङ.च.
- ↑ त्रेताद्वापरयोस्संभावयमवतारः । तदा च किञ्चिदधिकपादेनाधर्मप्रवेशः । तदनुसारेण लक्ष्मणस्यैवमुक्तिः, कैकेय्याश्च परोपदेशेनैवं मतिः, छलेन वालिवघे प्रवृत्तिश्च भगवत इति बोध्यम्-ति.
- ↑ निस्संग-निस्स्नेहं यथा तथा निर्दाक्षिण्यमिति यावत्
- ↑ वध्यतां बध्यतामपि-ङ.
- ↑ एषः-दशरथः.
- ↑ कृत्वा वैरमित्येव सर्वत्र दृश्यते । त्वया मया च सह वैरं कृत्वेत्यर्थः। चतुर्थ्यर्थे तृतीयेति भावः ॥ दत्तेन-दानेन-गो.