पुटमेतत् सुपुष्टितम्
१९ सर्गः]
201
दण्डकारण्यमद्यैव स्वहं यामि गतव्यथः
अनुक्तोऽप्यत्रभवता भवत्या वचनादहम् ।
वने वत्स्यामि विजने वर्षाणीह चतुर्दश ॥ २३ ॥
अत्रभवता-पूज्येन पित्रा साक्षादनुक्तोऽपि 'अप्रतिषिद्धमनुमतम् । इति न्यायेन भवत्या वचनादेव केवलमहं वने वत्स्यामि ॥ २३ ॥
नूनमिति । मम नियोगे पितुरतिप्रियमातृत्वादेवेश्वरतरा सती भरतराज्यं प्रति यत्-यस्मात् राजानमवोचस्त्वम् अतो मयि गुणं-आर्जवौदार्यादिगुणं किञ्चिदपि नाशंससे-न विचारितवती नूनम् ॥ २४ ॥
[३]यावन्मातरमापृच्छे सीतां चानुनयाम्यहम् ।
अतोऽद्यैव गमिष्यामि दण्डकानां महद्वनम् ॥ २५ ॥
अतः-अनन्तरम् अद्यैव दिने । दण्डकानां-तदाख्य- जनपदानाम् [४]
- ↑ एतावता 'देवि' इति सम्बोधयितुः, 'कैकेयि' इतीदानीं संबोधनेन रामस्य कैकेयीविषये किञ्चिदिव कोपो वा जुगुप्सा वा जातेति वक्तुं शक्यते । इदमपि 'लोकमावस्तुं' इति श्लोकटिप्पण्युक्तार्थे उपाद्वलकं भवति.
- ↑ मुख्यानाशंससे गुणान्-ङ.
- ↑ अद्यैव गन्तव्यमित्युक्तं, तत्र किञ्चिद्विलंबं याचते-यावदिति-गो.
- ↑ दण्डो नाम राजा इक्ष्वाकुपुत्रः शुक्राचार्यपुत्री अरजां प्रधर्षितवान् । तेन कुपितस्य शुक्राचार्यस्य शापात् तद्राज्यमेव काननमभूदिति उत्तरकाण्डे ८०-८१ सर्गयोर्दृश्यते । दण्डकेत्यत्र कन् कुत्सायाम्. ॥ २५ ॥