एवं-न्यायोपेततयेति यावत् । पाशं-सत्यपाशबंधनम् । उन्मोक्तुं-उन्मोचयितुम् । बलिः इन्द्रकृतं-उपेन्द्रवामनकृतं पदत्रयप्रति-श्रवरूपं पाशं यथा मोक्तुं नाशकत् तद्वदित्यर्थः ॥ ११ ॥
सः-दशरथः युगचक्रान्तरं प्राप्य परिस्पन्दन्-तिर्यक्परि- स्पन्दमानो धुर्यः, हेतौ शतृ, अत एवोद्भ्रान्तहृदयत्वादिधर्मको यथा भवति तद्वदित्यर्थः ॥ १२ ॥
[३]विह्वलाभ्यां च नेत्राभ्यामपश्यन्निव भूमिपः ।
कृच्छ्राद्धैर्येण संस्तभ्य कैकेयीमिदमब्रवीत् ॥ १३ ॥
संस्तभ्येति । विह्वलं चित्तमिति शेषः ॥ १३ ॥
यस्ते मन्त्रकृतः पाणिरग्नौ पापे ! मया धृतः ।
तं त्यजाभि स्वज चैव तव पुत्रं सह त्वया ॥ १४ ॥
अथानिष्टाया अनिष्टपुत्रस्य च त्याग एव न्यायतो धर्मतश्च कर्तव्य इति मन्वान आह-यस्त इत्यादि । हे पापे ! अग्नौ -अग्नि-सन्निधौ यस्ते पाणिः मन्त्रकृतः- "गृभ्णामि ते" इति मन्त्रकृतभरणो मया मृतश्च तं त्यजामि; स्वजं तमपि तव पुत्रं त्वया सह त्यजामि । हेतुः प्रागेवोक्तः ॥ १४ ॥
