पुटमेतत् सुपुष्टितम्
144
[अयोध्याकाण्डः
दशरथविलापः
नृशंसां कैकयीं द्रष्टुं यत्कृते व्यसनं महत् ।
अथवा गम्यतां शीघ्रमिति । रात्रिरिति शेषः । स्त्रीदर्शनं रात्रावेव भवति । तदत्यये प्रजा आयान्ति राज्ञः सकाशम् । अतोऽस्यास्तु दर्शनपरिहारो भविष्यतीत्याशयः ॥ १८ ॥
त्वद्गतस्येति । सत्यवशात् त्वद्वशगस्येत्यर्थः ॥ २० ॥
शून्येनेति । प्रणष्टसर्वाहंभावेनेति यावत् ॥ २१ ॥
तदेव दर्शयन्नाह-त्वद्दत्तमिति । त्वया वरबलाद्गृहीतमेव राज्यं मत्प्रीत्यर्थं रामाय देहीत्यर्थः ॥ २२ ॥
- ↑ वृद्धस्य-ड.
- ↑ त्वद्गतस्य-त्वदेकशरणस्येत्यर्थः-गो. गतायुषः-अल्पावशेषमदीतायुषः । गत-प्रायायुष इति वा.
- ↑ शून्ये-निर्जनप्रदेशे “शून्यं बिन्दौ च निर्जने " इति हैमः । इदं रामाभिषेचनं रहसि न समुदाहृतम् । अपि तु सर्वजनसन्निधावित्यर्थः-गो. ति. यद्वा शून्येन-दीनेन मया । यद्वा-त्वद्गतस्थेत्युक्तरीत्या गस्थन्तरशून्येनेत्यर्थः । यद्वा-शून्ये-दयादिगुणशून्ये समुदाहृतम् । न ह्यरण्यरुदितं कृतं, अपि तु गुणवस्येवेत्यर्थः । तदेतदाह-सहृदया ह्यसीति ।
- ↑ समुपाहृतं- ङ.
- ↑ रामोऽपि-ड.
- ↑ मवाप्नुहि- ङ.
