अहं हि विषमद्यैव पीत्वा बहु तवाग्रतः ।
पश्यतस्ते मरिष्यामि रामो यद्यभिषिच्यते ॥ ४७ ॥
विपक्षे बाधकमाह-अहं हीत्यादि ॥ ४७ ॥
एकाहमपि पश्येयं यद्यहं राममातरम् |
अञ्जलिं प्रतिगृह्णन्तीं श्रेयो ननु मृतिर्मम ॥ ४८ ॥
अञ्जलिं प्रतिगृह्णन्तीमिति । राजमातृत्वेन स सर्वलोकानामिति शेषः ॥ ४८ ॥
[१] भरतेनात्मना चाहं शपे ते मनुजाधिप !
यथा नान्येन तुष्येयं ऋते रामविवासनात् ॥ ४९ ॥
एतावदुक्त्वा वचनं कैकेयी विरराम ह
विलपन्तं च राजानं न प्रतिव्याजहार सा ॥ ५० ॥
श्रुत्वा तु राजा कैकेया वाक्यं [२]परमशोभनम् ।
रामस्य च वने वासमैश्वर्यं भरतस्य च ॥ ५१ ॥
नाभ्यभाषत कैकेयीं मुहूर्तं व्याकुलेन्द्रियः ।
प्रैक्षतानिमिषो देवीं प्रियामप्रियवादिनीम् ॥ ५२ ॥
प्रैक्षतेति । क्रोधादिति शेषः ॥ ५२ ॥
तां हि वज्रसमां वाचमाकर्ण्य हृदयच्छिदम् ।
दुःखशोकमयीं घोरां राजा न सुखितोऽभवत् ॥ ५३ ॥
