विदुषः क्षत्रचारित्रे प्राज्ञस्य प्राप्तकारिणः ।
भयात् प्रवेपे [१]रामस्य चिन्तयन्ती तवात्मजम् ॥ ८ ॥
उक्तं रामभयमुपसंहारेणाह-विदुष इत्यादि । सर्वशास्त्रवैदुष्यवतः, विशिष्य क्षत्रचारित्रे-मूलादिषड्विधबलसंपादनसन्धिविग्रहादिषट्कर्मप्रयोगरूपे प्राज्ञस्य-यथाकालं प्रयोगसमर्थस्य, उत्साहादिशक्ति-त्रयसमर्थत्वात् प्राप्तकारिणः-षट्कर्मणो द्रागेव करणशीलस्य रामस्य त्वदात्मजं प्रति भाव्यनर्थं चिन्तयन्ती तन्निमित्ताद्भयात् प्रवेपे ॥ ८
[२]सुभगा किल कौसल्या यस्याः पुत्रोऽभिषेक्ष्यते ।
यौवराज्येन महता श्वः पुष्येण द्विजोत्तमैः ॥ ९ ॥
एवं पुत्रानर्थं प्रदर्श्य तस्या अप्यनर्थं प्रदर्शियितुं कौसल्यावृद्धि-माह-सुभगेत्यादिभिः ॥ ९ ॥
प्राप्तां [३]वसुमतीं प्रीतिं प्रतीतां हतविद्विषाम् ।
उपस्थास्यसि कौसल्यां दासीव त्वं कृताञ्जलिः ॥ १० ॥
रामाद्भरतस्येव कौसल्यातः कैकेय्या अनर्थं दर्शयति-प्राप्तामिति । वसुमतीं, वसुमतीप्राप्तिनिमित्तप्रीतिं च प्राप्तां । हताः विद्विषः-युष्मदादिसपत्नीरूपाः यया सा तथा । उपस्थास्यसि-गत्वा सेविष्यस इत्यर्थः ॥ १० ॥
