कारकविभक्त्यधिकार: ८३
३०१. तत्र च गृहस्थो वैदिकै: कर्मभिरधिक्रियते नेतरः (बौ० ध०. सू०
२।६।११ इत्यत्र गोविन्दस्वामिकृतं विवरणम्) ।
३०२. हा हतदैव ! केलिकदलीकन्दली मत्तकरिशुण्डावेष्टनं साह्यते ।
३०३. कस्य बिभ्यति देवाश्च जातरोषस्य संयुगे (रा० १।१।४) ।
३०४. अभियोगं कमेतस्य विरुद्धं मनुजस्य भोः । उपस्थापयथ---(३०।७)
३०५. मह्यं किन्त्वपवर्गसर्गसमये "दयस्व द्रुतम् (करुणा० १९) ।
३०६. श्रुत्यन्तमुल्लङ्घकः (करुणा० ३९) ।
३०७. राधे मज्जनुषां निषूदनचणः (कटाक्षः) (करुणा० ४२) ।
३०१. वैदिकेषु कर्मस्विति वाच्यम् । तृतीयां प्रयुञ्जानः स्वामी तु
व्यवहारमुच्चरते।
३०२. अण्यन्तावस्थायां केलिकदलीकन्दली (कर्त्री) मत्तकरिशुण्डावे-
ष्टनं (कर्म) सहते इति वाक्यम् । ण्यन्तावस्थायां दैवं (प्रयोजकं
कर्तृ) केलिकदलीकन्दल्या (अनुक्ते कर्तरि तृतीया) मत्तकरि-
शुण्डावेष्टनं साहयति इति । कन्दल्याः प्रयोज्यकर्मता न । अविधेः ।
कर्मवाचिनि तिङिः देवेन केलिकदलीकन्दल्या मत्तकरिशुण्डा-
वेष्टनं साह्यत इत्येवं रूपम् । अत्र वेष्टनमित्युक्ते कर्मणि
प्रथमा । अयमेवावदात: प्रकारो वाचः, प्रकारान्तरं नास्ति ।
३०३. भीत्रार्थानां भयहेतुरिति कस्मादिति तु पाणिनीयाः प्रयुयुक्षन्ते ।
३०४. विरुध्यते स्मेति विरुद्धम् । भूते निष्ठा । कर्तृकमणोः कृतीति
कृद्योगे कर्तरि षष्ठ्या: प्रसङ्गे न लोकाव्ययनिष्ठेत्यादिना
शास्त्रेण निषेधेऽनुक्ते कर्तरि तृतीयया भाव्यम् । न चात्र नपुं-
सके भाव क्तो येन शैषिकी षष्ठी सूपपन्ना स्यात् ।
३०५. मह्यं दयस्वेत्यत्र चतुर्थ्या अप्रसङ्गः। दयतिः सकर्मकः । तेना-
नुक्ते कर्मणि द्वितीया स्यात् । अधीगर्थदयेशां कर्मणीति कर्मणि
शेषत्वेन विवक्षिते षष्ठी वा स्यात् । मां दयस्व मम वा दयस्वे-
त्येवमेव शक्यं वक्तुम् ।
३०६. श्रुत्यन्तम् इत्यत्र द्वितीया दुरुपपादा। कृद्योगलक्षणा षष्ठी
प्राप्नोति न च सा ण्वुला कृता योगे निषिद्धा शास्त्रेण । तेन
श्रुत्यन्तस्येत्येव साधु ।
३१७. मुज्जनुषां निषूदनचणः । अत्र मज्जनुषामिति षष्ठी दुष्यति ।
कृद्योगे कर्मणि षष्ठीविधेः । तद्धितयोगे तु यथाप्राप्तं द्वितीया
