३४८ शब्दापशब्दविवेके
४३. कश्मीरो नाम जनपदो भृशेखरायमाणो विधातुरुत्तमः सर्गः ।
४४. अतीतान्मासत्रयात्प्रवृत्तस्य मिश्राङ्गलदेशयोः कलहस्य नाद्याप्यु-
पशमः ।
४५. ये नाम विरला हिन्दवः पाकिस्थानेऽवशिष्टास्तेपि यत्नेन विष्ठा-
प्यन्ते१ तत्रत्यैरधिकारिभिः ।
४६. देवदत्ताया द्वे सुते, सुकन्या च सुरुचिश्च । तयोः सुरुचिर्विदुषी-
तरा ।
४७. अस्या गमने मुहूर्तमन्तरायो भवन्त्या त्वया ममेष्टमाचरितम् ।
४८. विश्वजनीनाः का अपि मर्यादाः पुरातन्य इत्येव तासां ध्वंसाय
मा स्स पराक्रामत ।
४३. कश्मीरा नाम जनपद इत्येवं बहुत्वे कश्मीरशब्दः प्रयोज्यो व्यव-
हारं चेदनुविधित्ससे । लक्षणैकचक्षुष्को मा स्म भूः ।
१४. अतीतं मासत्रयं प्रवृत्तस्येत्यादि वाच्यम् । अत्यन्तसंयोगे द्विती-
यैव साध्वी । मासत्रयं स्वयं निर्मितः कालोऽस्ति न तु यतः काल-
निर्माणम् । यत: कालनिर्माणे च पञ्चमीष्यत इति पञ्चम्या
अप्रसङ्गः ।
४५ प्रस्थाप्यन्ते तत इति वक्तव्यम् । विष्ठापयतिस्तु विशिष्टं स्था-
पनमाह ।
४६. विदुषितरेति वाच्यं विद्वत्तरेति वा । उगितश्चेति ह्रस्वविकल्पः ।
ह्रस्वाभावपक्षे तसिलादिष्विति पुंवत्त्वम् ।
४७. अन्तरायेण भवन्त्या त्वयेति वक्तव्यम् । प्रातिपदिकार्थे प्रथमा
तु नेह युज्यते ।
४८ विश्वजनेभ्यो हिता इति विश्वजनीनाः । आत्मविश्वजनभोगो-
त्तरपदात्खः । उपपराभ्यामित्यनेन सर्गेर्थ परापूर्वात्क्रमेरात्मनेपद-
मेव साधु । तेन मा स्म पराक्रमध्वमिति वक्तव्यम् ।
१. प्रस्थाप्यन्ते, बहिष्क्रियन्ते निर्वास्यन्त इत्यर्थं विवक्षति ।
