३०८ शब्दापशब्दविवेके
१६. संस्कृताधीतिनां१ कृते बहु कर्तव्यमवशिष्यते शासितृवर्गस्य ।
२०. अज्ञानमेघावृतवेदभानौ चार्वाकादय उद्बभूवुः ।
२१. कृष्णेनानेन कर्मणा स पितुरपि कलुषवदनं चकार ।
२२. योऽभिवादितविप्रस्तु नाशिषं सम्प्रयच्छति......... ।
२३. सैव नक्षत्रमाला स्यात् सप्तविंशतिमौक्तिकैः । (अमरे)
२४. आसुरं कुलमनादरणीयं लीलया भवजलं तरणीयम् ।
२५. यथा भृगोरवपतितो म्रियते तथा प्रासादपतितोऽपि । को
विशेषः ।
१९. संस्कृतेऽधीतिनामित्येव साधु । अधीतमेभिरित्यधीतिनः । तस्ये-
विषयस्य कर्मण्युपसंख्यानमिति संस्कृते इत्यत्र सप्तमी। तस्याः
समासो दुर्लभ ऋते योगविभागात् । स चागतिकगतिरित्यसकृद-
वोचाम ।
२०. अज्ञानमेघेनावृते वेदभानावित्येवं व्यासेन वक्तव्यम् । वेदभाना-
वज्ञानमेघेनावृते सतीत्यर्थः । यथास्थिते तु समासार्थो न परि-
स्फुट: । अज्ञानमेघावृतत्वं विधातुमिच्छामः । विधेयं च न सम-
स्यते । विशेषणत्वे पुनर्भावलक्षणसप्तमीत्वं न प्रतीतिमेति ।
२१. वदनं कलुषं चकारेत्येवं विग्रहेण वक्तव्यम् । कलुषमिति विधे-
यम् । समानाधिकरणसमासे तु प्रागेव कालुष्यविशिष्टं पितुर्वदन-
मिति पुत्त्रेण तत्र किं चक्रे ।
२२. यो विप्रोऽभिवादितः (सन् ) इत्येवं वक्तव्यम् । उक्तोऽसकृद्धेतुः ।
२३. दिकसंख्ये संज्ञायामिति नियमेन संज्ञायामेव संख्या समानाधि-
करणेन सुबन्तेन समस्यते । तेन सप्तविंशत्या मौक्तिकैरिति
व्यासोक्तिः साध्वी ।
२४. अनादरणीयम् इति प्रतिषेधार्थकेन नञा समासो न युक्तः । नाद-
रणीयमित्येवं व्यासेन वक्तव्यम् ।
२५. अपेतापोढमुक्तपतितापत्रस्तैरल्पशः (२।१।३८ ) इत्यनेन अपे-
तादिभिरल्पा पञ्चमी समस्यते न सर्वा । तेन प्रासादात्पतित
इत्यत्र समासो नेति काशिका ।
इति व्यासोक्तिविवेचनम् ।
१. अधीतमेभिरित्यधीतिनः । इष्टादिभ्यश्चेति इनिः ।
