२३६ शब्दापशब्दविवेके
२२. इदानीं महाधनिन एव बलिनो गण्यन्ते ।
२३. मयि नाथ महापराधिनि पातय क्षणं कृपामसृणितं१ कटाक्षम् ।
२४. इमे साहित्यमहारथिनः कवयो येषामाकुमारं गीयते यशः ।
२५. स्वर्णालङ्करणा अङ्गनाः कामपि स्फाति२ कथयन्ति जनपदस्य ।
२६. पूर्वापराधरोत्तरमेकदेशिनैकाधिकरणे (अष्टा० २।२।१) ।
२७. विशीर्णकर्णास्यकरा विनियन्तृपताकिन: (भा० द्रोण० ११५
२५)।
२८. विचकिला इमाः सुमनसः कस्य सचेतसश्चेतो न हरेयुः ।
२९. फलपुष्पलतापत्रशाखाविटपमूलवान् ।
वृक्षबीजे यथा वृक्षस्तथेदं ब्रह्मणि स्थितम् ।। (यो० वा०) ।
२२. महाधना इत्येव साधु । उक्तो हेतुः ।
२३. नित्यं महान्तोऽपराधा यस्य सन्ति स महापराधी । कर्मधारयान्म-
त्वर्थीयः । अत्र नित्ययोगे मत्वर्थीय इनिः । नायमर्थो बहुव्रीहिणा
शक्यो गमयितुमिति न तस्य विषयः । बहुव्रीहिश्चेत्तदर्थप्रतिपत्ति-
कर इति ह्युक्तम् ।
२४. महारथा इत्येव युक्तम् । महारथिन इत्यपशब्दः । न चास्य
प्रयोगो दृष्टचरः ।
२५. स्वर्णालङ्करणा इति निर्दुष्टम् । स्वर्णस्य विकारः स्वर्णिम इति
क्वचिन्मूढेषु प्रचरति ।
२६. एकदेशोऽस्यास्तीत्येकदेशी । तेन एकगोपूर्वाट्ठञ् नित्यमिति
ठञ् प्राप्नोति । अत एव निर्देशादिनिर्द्रष्टव्यः ।
२७. विनियन्तपताकिनः । विगतो नियन्ता (हस्तिपक:) पताका च
येषां ते विनियन्तृपताका इति बहुव्रीहिणा वक्तव्यम् । न तु द्वन्द्व-
गर्भात्कर्मधारयाद् इनिः कार्यः ।
२८. विकचिला इत्यपशब्दः । हिन्दीव्यवहारेण परवान् प्रयोक्तैवं
प्रयुङ्क्ते । विकचा व्याकोचा विकसिता इति वा प्रयोक्तव्यम् ।
२६. अत्र योगवासिष्ठवचने मतुब्दुष्यति द्वन्द्वादिनिना भवितव्यम् ।१-कृपया स्निग्धम् । २-वृद्धिम् ।