२२४ शब्दापशन्दविवेके
१०१. त्वमेव शास्त्री भवसीह गुर्वी सद्देशनानां जगतां गुरूणाम्
(प्राचार्यस्य विश्वबन्धोः) ।
१०२. तपोनिरोधरोषणस्फुरत्तृतीयलोचनो भगवान् पिनाकपाणि:
क्षणेन भस्मीचकार कन्दर्पम् ।
१०३. त्वदेकनिष्ठस्य तु यत्न एष त्वद्भक्तिरक्तेर्मम विश्वबन्धोः
(प्राचार्यस्य विश्वबन्धोः) ।
१०४. मासद्वयपरीमाणे ततः कालेऽतिगच्छति (बृ० श्लो० सं०५०८३) ।
१०५. पाणिनीयव चोव्याकरणस्य सङ्ग्रहस्य करो भगवान् व्याडिः ।
१०६. कृष्णस्वान्तहरी...सुररिपोः प्राणादपि प्रेयसी (कल्पलता
श्लो० १४) ।
१०१. शासु अनुशिष्टौ उदात्तः । तेन तृचि इटि ङीपि शासित्रीत्येव
रूपम् । बाढम्, ऋत्विग्विशेषे प्रशास्तृ इत्यनिट्कं व्युत्पाद्यत
उणादिषु । सुगतेपि शास्तेति शब्दः प्रसिद्धः । तत्रापशब्दबहुला
सौगतानां वागिति मर्षणीयास्ते वराकाः ।
१०२. तपोनिरोधरोषणस्फुरत्तृतीयलोचन: । अत्र रोषणशब्दस्या-
स्थाने प्रयोगः । रोषण इति रोषशीलो भवति । रोषणशब्दे
क्रुधमण्डार्थेभ्यश्चेति (३।२।१५१) ताच्छील्ये युज्विहितः ।
ताच्छील्यं चेहाविवक्षितम् । तपोनिरोधरोषवत्स्फुरत्तृतीय-
लोचन इत्येव शोभनं वचः ।
१०३. पूज्येष्वनुरागो भक्तिरिति प्रामाणिकाः । तेन भक्तिरक्त्योरेकतरं
त्याज्यम् । प्रायेणानुपूर्वो रक्तिः प्रयुज्यते विपूर्वो वा, न केवलः ।
१०४. परिमारणमित्येव शब्दः । दैर्घ्यस्याप्राप्तेः । परितो मानं परि-
माणम् । माङो ल्युट् ।
१०५. करोतीति करः। पचाद्यचि साधुः। शिवमरिष्टस्य करे इति
सूत्र आचार्यस्य तथा प्रयोग एव मानम् । लोके प्रयोगस्तु नाक्षि-
लक्षी भवति ।
१०६. 'कृष्णस्वान्तहरी' इति दुष्टम् । हरतेरनुद्यमनेऽचि स्त्रियां टापि
कृष्णस्वान्तहरेत्येव निर्दुष्टम् । मन्येऽनुप्रासहृतधीर्बहुश्रुतोऽयं
कविरेवं प्रायुङ्क्त ।