१८४ शब्दापशब्दविवेके
१०७. यच्चलचित्रादिषु देशकालतो व्यवहितविप्रकृष्टानां वक्तॄणां
वचांसि सामाजिकैः श्रूयन्ते तेनाकामतोऽपि शब्दनित्यत्वमभ्युप-
पत्तव्यं भवति ।
१०८. निर्भीकोऽयं युवा शत्रुहस्तात्पताकां समाहृत्य वक्षसा न्यगूहत ।
१०९. नेदमस्मास्वाधीनम् । विद्यालयाध्यक्ष एवास्य सर्वस्य प्रभवति ।
११०. केचिदाहुर्भक्तिर्ज्ञानायोपकल्पते, तदपरे न सहन्ते ।
१११. कपोलयोरुद्गतान् प्रस्वेदकणान् संमार्ष्टि ।
११२. विश्वं सिसृक्षता धात्रापि तपोऽन्वतप्यतेति श्रूयते ।
११३. तमिस्त्रा१ निष्क्रान्ता । प्रत्यूषश्चोपस्थितः ।
११४. यदि मम वचनं हेलसे२ तदा ते सुखं न भविष्यति ।
११५. स किलात्मशुद्धिमुद्दिश्य नित्यं योगविधीन् मम्नौ ।
१०७. अभ्युपपूर्वः पद्यतिरनुग्रहे वर्तते । अभ्युपपत्तिरनुग्रह इति चामरः ।
अनुग्रहः कष्टश्रितस्य परित्राणमाह । प्रतिशब्द: प्रयोक्तव्यः ।
प्रतिपत्तव्यमिति वक्तव्यम् ।
१०८. आहृत्येत्येव साधु । समाहरणं समाचयनं भवति ।
१०९. आधीनमित्यसंस्कृतम् । अधीनमित्येव प्रयोक्तव्यम् । इनं स्वा-
मिनमधिगतोऽधीनः । खप्रत्ययान्तोऽप्यधीनशब्दः क्वचित्स्वतन्त्रं
प्रयुज्यते । वाक्यं वक्तर्यधीनं होति वाक्यकारप्रयोगात् ।
११०. कल्पते सम्पद्यत इत्यर्थः । तेनोपशब्दस्त्याज्यः ।
१११. प्रमाषर्ष्टीत्येव साधु । संमार्जनं नाम समूहन्याऽवकरादेरपनयनं
भवति । यथा मार्गसंमार्गः क्रियताम् इत्यत्र ।
११२. तपोऽतप्यतेत्येव वक्तव्यम् । अनुतापः पश्चात्तापोऽनुशयो भवति ।
११३. अतिक्रान्तेति वक्तव्यम् । निष्क्रामति बहिर्गच्छतीत्यर्थात् ।
११४. हेडृ अनादरे इत्ययं धातुनित्यमवपूर्वः प्रयुज्यते । तेनावहेलस
इत्येव साधु । डलयोरभेदः ।
११५. म्ना अभ्यासे इति धातुर्नित्यमाङ्पूर्वः प्रयोगमवतरति न केवलः ।
तेन आमम्नाविति वक्तव्यम् ।१. तमस्विनी रात्रिः तमिस्रा ।
२. हेडृ अनादरे भ्वादिरात्मनेपदी ।
