पृष्ठम्:वेदान्तकल्पतरुः.pdf/५२८

विकिस्रोतः तः
एतत् पृष्ठम् अपरिष्कृतम् अस्ति
४७०
वेदान्तकल्पतरौ [त्र्प्र.३ पा.३ त्र्प्रधि.३०-३१
 

तेत्यर्थः । किमात्मकमिति भाष्ये प्रश्ने न क्रियते देहधर्मत्वेन चैतन्यस्य तन्मते प्रसिद्धस्वरूप्याक्षेप: देहधर्मत्वनिरासेन तस्यापि जातत्वादसत आह ६६३ । १४ दूषणान्तरमिति । पूर्वं हि देहभावे ऽप्यभावान्न देहधर्मश्चैतन्यमित्युक्तम् इदानीं देहधर्मस्य रूपादिपदैकसाक्षित्वाऽयेगा।चैतन्यात्मकन्यमेषानुपपन्न मिति दूषणान्तरमभिधातुं प्रयमं तावल्लौकायतिकस्य भूतचतुष्टयातिरिक्तं चेदन्यं नास्तीत्याक्षेपः क्रियसइत्यर्थः । स एवेति । आक्षेनेत्यर्थः । देव दलचेतन्यं न देवदतदेहधर्मस्तद्वाहकन्याद् यज्ञदत्तचैतन्यघदित्यनुमानम् । कालातीतत्वं च देहधर्मग्राहिणे ऽनुमानस्याह्न उपलब्धिग्राहिण एवेति । उपलव्धेरात्मत्वसिद्धार्थं भेदे निराक्रियते । सचपलटैर्नः स्वाभाविक औपाधिके वा । नाद्य इत्यह आजानत इति । स्वभावत इत्यर्थः । न द्वितीय इत्याह न चेति । अध्यासभाष्ये झुएलब्धियतिरेकेण विषयाणां प्रकाशे न संभवतीत्युक्तम् । सप्तश्च विषया एव न सन्ति केरुपाधिभिरुपलः विर्भिद्यतेत्यर्थः । विषयाणां परस्परभेदाभवदपि न सदुपाधिक उपलब्धिभेद इत्याह न च विषयभेदप्राहि प्रमाणमस्तीति । उपलब्धिव्यतिरिक्तवि. ययस्य सद्भावे प्रमाणभावाद्विषयस्वयं दुर्लभम् । विषयमन्योन्यभेदम्। हिप्रमृणभावाद्भदः सुदुर्लभ इत्यर्थः । ब्रह्मतत्त्वसमीक्षायां ब्रह्मसिट्टीि आयाम् । प्रत्यहं वस्तुसत्तमेव बोधयति न भेदं विने: क्रमघट्टपाराये गत् । न च मानान्तराद्वेदसिद्धिः प्रतियोगिभेदसिद्धः परस्पराश्रयत्वाद् इत्याद्युक्तम् । ननु विषयाभावे उपलब्ठे ऽनुएलब्धृत्वमपि न स्यादित्याशङ्का ठपलव्येष्टप्रसङ्गसमाह तेनेति । भाष्ये ऽहमद्राक्षमित्यहङ्करावच्छिन्नाय उपलब्धेः प्रत्यभिज्ञायैकत्वं समयेंते न शुद्वाय इत्याह तत्रावियदशाया मिति । ननु निश्चेष्टे ऽपि देहे तस्मिन्स येघ स्वच्ने उपलब्धिदर्श तदनुप येगधीनं भाष्ये ऽनुपपन्नमित्याशङ्कह ये हीति । तस्माद्देित्यनन्तरमुक्त पसंह्रो न क्रियते सस्यव्यापकत्वादित्याह प्रकृतमिति” ॥

६६५ । ७
प्रह्वबद्धास्तु न शखासु हि प्रतिवेदभ् ॥ ५५ ॥

उद्याठी सधैशाखस्येक्षत्वात् कथमुपस नध्यधस्य शय्यते ऽस


प्रत्र प्रिंशस् रेकात्म्यधरणं पूर्णम् । तत्र सूत्रे २-एफ़ ग्रस नः शरी भाव ५३ व्यतिरेकस्सद्धाभघिल्वष सूपलधवत् ५४ ॥