४६ रजप्रभोपैते वृत्तरत्नाकरे
अथ [९] बृहती ।
र० न० स०
७ ७- । 1-149
राजसाविह हलमुखी ॥२१॥
शरगणात् अनन्तरं नसौ=नगण सगणौ स्यातां चेत्, इहछन्दःशास्त्रे ‘हलमुखी' सेन्युच्यते । अत्र प्रिमिः षभिश्च यतिरित्यान्नाथः ।
भाष--यदि रगण, नगण, सगण हो तो उसको ( नवाचा जाति में ) 'लमुखी' कते हैं । ( उ० ) यथा वा-
गण्डयोरतिशयकृशं यन्मुखं प्रकटदशनम् ।
आयतं कलहनिरतं तां स्त्रियं स्पज हलमुखीम् ॥२१॥
म० न० म०
• »4 -- >
।। 4-1 । 1-S = S
भुजगशिशुभृता नौ मः ॥२२॥
नौ नगणौ, भ=एक मगणश्चै, 'भुजगशिशुभृत' नाम छन्दः। सप्तभेिद्धभ्यां च यतिरिति सम्प्रदायः ।
भाषा–दो नगण, एक मगण होते है उसका नाम ‘भुजगशिशुभृता’ जानन्ना । ( उ० ) यथा वा-
हदतटनिकटुक्षौणी भुजगशिशुभृता यासीत् ।
मुररिपुदलते नागे व्रजजनसुखदः सभूत् + ॥ २॥
अथ [ १० ] पक्तिः ।
म० स० अ० शु ०
-----A५ ---
ऽ ऽ ऽ-18-|७ ।
म्सौ गौ शुद्धविराडिदं मतम् ॥२३
- यथा वा ममैव --
का गुह बद बटमते ! शुपत, वृध । निगमतः । निश्चितं मतमिह हि सा स्वात्मचिन्तनपरमतिः ॥ + इयमधिकतरं रम्या विकचकुबलयश्यमा । रमयति हृदयं यूनां भुजगशिशुभृता नारी ॥ ‘भुजगशिशुभृता’ इति पाठान्तरम् ।