द्वितीयः माधुसाधिकाराऽध्यायः । २३ तदा इयम् "आणतालिकः कथिता । अर्थात् यत्र षण्णम् अष्टानां व मात्राणां पर्यन्ते ( विषमे समे च पादे ) भगणात् परं औौ शुरू भवेतां तच्छन्दः 'आपालिका' नाम । रेफलघुगुरूणामपवादः । यरवत्र रस सहकर्मी ‘समविषमपादयोः षण्णाम पानां न कलाना- मन्ते'-इत्यादि वयाख्यातं भषायामपि च तथैवानूदितं तद्भ्रान्ति विलसितम्, वैतालीयसामान्यलक्षणस्यातथाश्वदिमि क्षन्तः लम्तु साक्षिणः ।
भाषा-जिसके प्रथम, तृतीय पाद की छः म।श।ऽ के अन्त में और नाय चतुर्थ पद को आठ मात्र श्री के अन्त में एक भक्षण तथा दे। गुरु है, उस छन्द का नाम ‘आपातलि की हैं । यथा वा--
ऽ । । ऽ- । ।-S S S S -51 1-S S
पिङ्गलोकेशी कपिली च ४ विकटे।तदन्ती ।
3 ।-> । ।-s ऽ- । १ 1 S ) - S । - ।
अपतया पन भर नृपतिकुलेऽपि न भस्ममुपैति च ।
६ अंशाः र० ल०यु० ८ माषाः न० ल०शु०
-- । ऽ । ऽ- ऽ । ऽ - 1-७S$ ७-31-| -७
तृतीययुर्दक्षिणान्तिका ममस्तपादेषु द्वितीयलः ।।१५।।
दक्षिणान्तिकां लक्षयति--तृनाययुगिति । समस्तपादेषु—चतुर्वपि पादेषु द्वितीयल.=द्वितीया मा। ह्यनीययुक-‘ठनीयया माश्रया युक्त चेत्स्यान् तदा ‘दक्षिणान्तिक' नाम वैतालीय भेद इत्यर्थः । चेस दाशदौ अध्याहर्तव्यं ।
भाषा-यदि चारं पदं में दम मत्रा ताम मात्रा के साथ युक्त है। ) उसके। 'दचिणान्तिकाकहते हैं जैमा ”ि-। लवणवाक्य में दूसरी ’ । . :भी मात्र मरी के साथ मिली हुई है । वे = अन्य पद में जान लेना) ॥१०
६ मात्रा र० ल०० ८ मात्राः र० ए०० - --) ।। ७-७॥७- ।- ५- ७ ७ ७ । ।-ss- - - • जिटिंतीयलः सोग्रेण भवेदयुग्मयः ॥१६॥
उदा ५७
- • । उदीच्यधृतिं लक्षयति-दंच्यवृत्तिरिन । अयुग्मथ। ---- वतीययोः पादयोः द्वितीयलः=वनीयो लघुः द्वितीया मत्रा अनेख लेन=अग्निमया मात्रया ठनीययेत्यर्थः, युका स्याम्। शेषं पूर्वयन
- स्व बौपमर्जनादसंयोगैःqधाम्' ( । • २१ ५ ४ ) इति व पि।
+ 'नाशिकंदरी।gजघासकर्णश्च( १० ४१AV ) इन इंषि ।
